diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/tr')
60 files changed, 4268 insertions, 3042 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/15-years-of-free-software.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/15-years-of-free-software.html index c66b816..6febd83 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/15-years-of-free-software.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/15-years-of-free-software.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/15-years-of-free-software.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays upholding fsmovement" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgür Yazılımla 15 Yıl - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> @@ -14,11 +17,14 @@ hareketin geçmişini anlatıyor." /> <!--#include virtual="/philosophy/po/15-years-of-free-software.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> + <h2> Özgür Yazılımla 15 Yıl</h2> -<p> - yazan <strong>Richard M. Stallman</strong> -</p> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> <p> Özgür Yazılım Hareketi’nin ve GNU Projesi’nin başlangıcından bu yana 15 @@ -83,6 +89,7 @@ okumaları ve GNU/Linux işletim sistemini etkileyen gelişmelere ek olarak, bilgisayar kullanıcıları açısından özgürlüğü etkileyen diğer sorunları yazacağım. </p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -92,7 +99,7 @@ yazacağım. <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -113,7 +120,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -145,7 +152,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1999, 2014, 2020 Richard M. Stallman</p> +<p>Copyright © 1999, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -186,11 +193,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ +$Date: 2021/09/05 08:35:41 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/about-gnu.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/about-gnu.html index be4f401..3d14b3c 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/about-gnu.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/about-gnu.html @@ -1,28 +1,27 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/about-gnu.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnu" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> -<title>GNU İşletim Sistemi Hakkında - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<title>Kısaca GNU - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/gnu/po/about-gnu.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2>GNU İşletim Sistemi Hakkında</h2> - -<blockquote> -<p>“GNU” ismi, “GNU's Not Unix! (GNU, Unix Değildir!)” -ifadesinin özyinelemeli kısaltmasıdır; <a href="/gnu/pronunciation.html"> -sert bir g ile bir hece</a> olarak telaffuz edilir.</p> -</blockquote> - -<p>[<a href="/gnu/gnu.html">GNU ile ilgili diğer tarihî ve genel -makaleler.</a>]</p> - -<p>GNU; 1983 yılında Richard Stallman (rms) tarafından bütün yazılım -kullanıcılarının bilgisayarlarını denetleme özgürlüğü için birlikte çalışan -insanlar tarafından bir araya getirilecek bir işletim sistemi olarak -başlatıldı. rms bugün hala Chief GNUisance'tır.</p> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> +<h2>Kısaca GNU</h2> +<div class="thin"></div> + +<p>GNU <a href="#f1">[1]</a> 1983 yılında Richard Stallman (rms) +tarafından bütün yazılım kullanıcılarının bilgisayarlarını denetleme +özgürlüğü için birlikte çalışan insanlar tarafından bir araya getirilecek +bir işletim sistemi olarak başlatıldı. rms bugün hala Şef GNUisance'tır.</p> <p>GNU'nun başlıca ve süren hedefi, %100 <a href="/philosophy/free-sw.html">özgür yazılım</a> olacak Unix uyumlu bir @@ -34,7 +33,7 @@ GNU, Unix'e benzer. Ancak Unix'in aksine GNU, kullanıcılarına özgürlük verir.</p> <p>Bugün, birçoğu <a -href="http://www.fsfla.org/svnwiki/selibre/linux-libre/">Linux-libre +href="https://www.fsfla.org/svnwiki/selibre/linux-libre/">Linux-libre çekirdeğini kullanan</a> (<a href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU ve Linux çekirdeği arasındaki ilişki</a> başka bir yazıda ayrıntılı olarak açıklanmıştır), <a href="/distros/free-distros.html">tamamen özgür sistem @@ -54,11 +53,11 @@ programlar. <a href="/help/evaluation.html">Yeni paketler bekliyoruz.</a> </p> hem de teknik olmayan <a href="/help/help.html">katkıda bulunmanın birçok yolu</a> var. GNU geliştiricileri zaman zaman <a href="/ghm/ghm.html">GNU Hackers Meetings</a>'te, bazen daha büyük özgür yazılım topluluğunun, <a -href="http://libreplanet.org/">LibrePlanet</a> konferanslarının bir parçası +href="https://libreplanet.org/">LibrePlanet</a> konferanslarının bir parçası olarak toplanırlar.</p> <p>GNU; özgür yazılım ideallerini savunmak için rms tarafından ayrıca kurulan, -kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan <a href="http://www.fsf.org/">Özgür +kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan <a href="https://www.fsf.org/">Özgür Yazılım Vakfı</a> tarafından birçok şekilde desteklenmiştir. Diğer şeylerin yanı sıra FSF telif hakkı görevlerini ve feragatnameleri kabul eder, böylece GNU programları adına mahkemede hareket edebilir. (Açık olmak gerekirse bir @@ -70,6 +69,14 @@ tutuyorsanız uygulama size kalmıştır.)</p> <p>Nihai hedef; bilgisayar kullanıcılarının yapmak istediği tüm işleri yapması için özgür yazılım sağlamak, ve böylece özel mülk yazılımı geçmişte bırakmaktır.</p> +<div class="column-limit"></div> + +<h3 class="footnote">Dipnotlar</h3> +<ol> +<li id="f1">“GNU” <a href="/gnu/pronunciation.html">sert bir <i>g</i> ile +bir hece</a> olarak telaffuz edilir.</li> +</ol> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -79,7 +86,7 @@ bırakmaktır.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -100,7 +107,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -132,7 +139,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2014, 2017, 2018 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2011, 2017, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -153,7 +160,7 @@ href="mailto:theflossinformation@yandex.com"><theflossinformation@yandex.com& <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/03/05 18:03:58 $ +$Date: 2021/10/25 14:32:09 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/android-and-users-freedom.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/android-and-users-freedom.html index c69652f..86605d8 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/android-and-users-freedom.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/android-and-users-freedom.html @@ -1,26 +1,30 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/android-and-users-freedom.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs practice" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Android ve Kullanıcıların Özgürlüğü - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/android-and-users-freedom.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Android ve Kullanıcıların Özgürlüğü</h2> -<p>yazan Richard Stallman<br />İlk olarak <em><a -href="http://www.guardian.co.uk/technology/2011/sep/19/android-free-software-stallman">The -Guardian</a></em>'da yayımlandı</p> -<hr class="thin" /> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> -<p class="comment"> +<p> Android, kullanıcılarının özgürlüğüne ne ölçüde saygı duyuyor? Özgürlüğe değer veren bir bilgisayar kullanıcısı için herhangi bir yazılım sistemi hakkında sorulması gereken en önemli soru budur.</p> -<p><a href="http://fsf.org">Free/libre yazılım hareketinde</a> kullanıcıların +<p><a href="https://fsf.org">Free/libre yazılım hareketinde</a> kullanıcıların özgürlüğüne saygı duyan bir yazılım geliştiriyoruz, böylece biz ve siz özgür olmayan yazılımlardan kurtulabiliyoruz. Aksine “açık kaynak” fikri kodun nasıl geliştirileceğine odaklanır; asıl değeri <a @@ -47,20 +51,22 @@ Android'in 1. ve 2. sürümünün kaynak kodu özgür bir yazılımdır, ancak b aygıtı çalıştırmak için yetersizdir. Genellikle Android ile birlikte gelen uygulamalardan bazıları da özgür değildir.</p> -<div class="announcement comment"> -<p><em><a href="http://FreeYourAndroid.org/">Androidinizi Özgürleştirin</a> -kampanyasını destekleyin.</em></p> +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<hr class="no-display" /> +<p><a href="https://fsfe.org/activities/android/">Androidinizi +Özgürleştirin</a> kampanyasını destekleyin.</p> +<hr class="no-display" /> </div> -<p>Android, <a href="/gnu/the-gnu-project.html">GNU/Linux işletim -sisteminden</a> çok farklı çünkü çok az GNU içeriyor. Gerçekten de Android -ve GNU/Linux arasında ortak olan tek bileşen çekirdek olan -Linux'tur. Yanlışlıkla “Linux”un tüm GNU/Linux bileşimine atıfta -bulunduğunu düşünen insanlar; bu gerçeklerle düğüm düğüm bağlanır ve -“Android Linux içerir ancak Linux değil.” gibi çelişkili -açıklamalar yaparlar.(<a href="#linuxnote">1</a>) Bir karışıklık yok, durum -basit: Android, Linux içeriyor ancak GNU içermiyor; dolayısıyla Android ve -GNU/Linux çoğunlukla farklıdır çünkü tek ortak noktaları Linux'tur.</p> +<p>Android, <a href="/gnu/thegnuproject.html">GNU/Linux işletim sisteminden</a> +çok farklı çünkü çok az GNU içeriyor. Gerçekten de Android ve GNU/Linux +arasında ortak olan tek bileşen çekirdek olan Linux'tur. Yanlışlıkla +“Linux”un tüm GNU/Linux bileşimine atıfta bulunduğunu düşünen +insanlar; bu gerçeklerle düğüm düğüm bağlanır ve “Android Linux içerir +ancak Linux değil.” gibi çelişkili açıklamalar yaparlar.(<a +href="#linuxnote">1</a>) Bir karışıklık yok, durum basit: Android, Linux +içeriyor ancak GNU içermiyor; dolayısıyla Android ve GNU/Linux çoğunlukla +farklıdır çünkü tek ortak noktaları Linux'tur.</p> <p>Android'in bünyesindeki Linux, çekirdek, <a href="/licenses/gpl-2.0.html">GNU GPL'nin 2. sürümü</a> altında kaynak kodu @@ -102,12 +108,12 @@ nedenden dolayı bu anlama gelmiyor.</p> konuşmak için özgür olmayan Google uygulamalarını içerir. Bunlar resmen Android'in bir parçası değil ancak bu, ürünü iyi yapmıyor. Android'in daha önceki sürümleri için kullanılabilen özgür uygulamaların çoğu, <a -href="http://arstechnica.com/gadgets/2013/10/googles-iron-grip-on-android-controlling-open-source-by-any-means-necessary/">özgür +href="https://arstechnica.com/gadgets/2013/10/googles-iron-grip-on-android-controlling-open-source-by-any-means-necessary/">özgür olmayan uygulamalarla değiştirildi</a>; 2013 yılında <a -href="http://www.androidbeat.com/2013/12/new-google-play-edition-devices-lack-photo-gallery-app-use-google/">özgür +href="https://www.androidbeat.com/2013/12/new-google-play-edition-devices-lack-photo-gallery-app-use-google/">özgür olmayan bir Google+ uygulaması dışında fotoğrafları görüntülemenin bir yolunu sağlamayan</a> Android aygıtlar ortaya çıktı. 2014 yılında Google; <a -href="http://arstechnica.com/gadgets/2014/06/android-wear-auto-and-tv-save-you-from-skins-and-oems-from-themselves/">TV'ler, +href="https://arstechnica.com/gadgets/2014/06/android-wear-auto-and-tv-save-you-from-skins-and-oems-from-themselves/">TV'ler, saatler ve arabalar için Android sürümlerinin büyük ölçüde özgür olmayacağını duyurdu</a>. </p> @@ -132,7 +138,7 @@ bir sürümünde çalışamaz. <p>Özgürlüğe değer veriyorsanız Google Play'ın sunduğu özgür olmayan uygulamaları istemezsiniz. Özgür Android uygulamaları kurmak için Google Play'e ihtiyacınız yoktur çünkü bunları <a -href="http://f-droid.org">f-droid.org</a> adresinden edinebilirsiniz. +href="https://f-droid.org">f-droid.org</a> adresinden edinebilirsiniz. </p> <p>Android ürünleri ayrıca özgür olmayan kütüphanelerle birlikte gelir. Bunlar @@ -148,13 +154,13 @@ altında, gerçekten kullandıkları kaynak sürümü yayımlamalarını gerekti <p>Bir kullanıcı, Android sistemindeki telefonuyla birlikte gelen birçok programın <a -href="http://www.beneaththewaves.net/Projects/Motorola_Is_Listening.html">Motorola'ya +href="https://www.beneaththewaves.net/Projects/Motorola_Is_Listening.html">Motorola'ya kişisel veri gönderecek şekilde değiştirildiğini</a> keşfetti. Bazı üreticiler <a -href="http://androidsecuritytest.com/features/logs-and-services/loggers/carrieriq/"> +href="https://androidsecuritytest.com/features/logs-and-services/loggers/carrieriq/"> Carrier IQ gibi gizli bir genel gözetim paketi</a> ekler.</p> -<p><a href="http://replicant.us">Replicant</a>, Android'in özgür +<p><a href="https://replicant.us">Replicant</a>, Android'in özgür sürümüdür. Replicant geliştiricileri, bazı telefon modelleri için birçok özgür olmayan kütüphaneyi başkalarıyla değiştirmiştir. Özgür olmayan uygulamalar hariç tutulur ancak kesinlikle bunları kullanmak @@ -196,7 +202,7 @@ denetimini yapmak mümkündür. Özgür yazılımın amacı; yazılımımızı v bilişimimizi kendimizin denetlemesidir; arka kapılı bir sistem buna uygun değildir. Herhangi bir bilişim sisteminde hata <em>olabilirken</em> bu aygıtların kendisi hata <em>olabilir</em>. (<a -href="http://www.guardian.co.uk/books/2006/aug/12/politics">Semerkant'taki +href="https://www.guardian.co.uk/books/2006/aug/12/politics">Semerkant'taki Cinayet</a>'teki Craig Murray, kuşkulanmayan bir hedefin Android olmayan taşınabilir telefonunu uzaktan dinleme aygıtına dönüştüren bir istihbarat operasyonuna katılımını anlatıyor.)</p> @@ -221,7 +227,7 @@ development kit">SDK</abbr>) araçlar, özgür gibi gözüküyor ancak bunu doğrulamak zor. Belirli Google API'ları için tanım dosyaları özgür değildir. SDK'yi kurmak, imzalamayı reddetmeniz gereken özel mülk bir yazılım lisansının imzalanmasını gerektiriyor. <a -href="http://redmine.replicant.us/projects/replicant/wiki/ReplicantSDK"> +href="https://redmine.replicant.us/projects/replicant/wiki/ReplicantSDK"> Replicant'ın SDK'si</a> özgür bir ikamedir.</p> <p>Android'in son basın haberleri patent savaşlarına odaklanıyor. Yazılım @@ -230,7 +236,7 @@ savaşların olabileceği konusunda uyardık. Yazılım patentleri Android'den özelliklerin kaldırılmasına zorlayabilir veya hatta kullanılamaz hâle getirebilir. Yazılım patentlerinin neden kaldırılması gerektiği hakkında daha fazla bilgi için <a -href="http://endsoftpatents.org">endsoftpatents.org</a> adresine +href="https://endsoftpatents.org">endsoftpatents.org</a> adresine bakabilirsiniz.</p> <p>Bununla birlikte patent saldırıları ve Google'nin yanıtları bu yazının @@ -240,14 +246,14 @@ kaldığıdır. Bu sorun, basının da ilgisine layıktır.</p> <p>Android; etik, kullanıcı denetimli, özgür yazılım taşınabilir bir telefona doğru atılan önemli bir adımdır ancak gidecek daha çok yol var ve Google -yanlış yönde ilerliyor. Hacker'ler <a href="#tn1">[1]</a>, <a -href="http://replicant.us">Replicant</a> üzerinde çalışıyor ancak yeni bir +yanlış yönde ilerliyor. Üstatlar <a href="#tn1">[1]</a>, <a +href="https://replicant.us">Replicant</a> üzerinde çalışıyor ancak yeni bir aygıt modelini desteklemek büyük bir iş ve aygıt yazılımı sorunu devam ediyor. Bugünün Android telefonları, Apple veya Windows telefonlardan çok daha az kötü olsa da özgürlüğünüze saygı duydukları söylenemez.</p> +<div class="column-limit"></div> -<hr class="thin" /> - +<h3 class="footnote">Dipnotlar</h3> <ol> <li id="linuxnote">Bu karışıklığın en uç örneği, “Android aygıtlarınıza Linux [sic] kurulumu” için yardım sunan linuxonandroid.com sitesinde yer @@ -258,12 +264,14 @@ GNU/Linux dağıtımlarını</a> desteklediğinden önermiyoruz. </li> </ol> -<!-- If needed, change the copyright block at the bottom. In general, - all pages on the GNU web server should have the section about - verbatim copying. Please do NOT remove this without talking - with the webmasters first. - Please make sure the copyright date is consistent with the document - and that it is like this: "2001, 2002", not this: "2001-2002". --> +<div class="infobox extra" role="complementary"> +<hr /> +İlk olarak <em><a +href="https://www.guardian.co.uk/technology/2011/sep/19/android-free-software-stallman">The +Guardian</a></em>'da yayımlandı +</div> +</div> + <div class="translators-notes"> <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> @@ -275,7 +283,7 @@ kişiler.</div> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -296,7 +304,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -312,7 +320,23 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 2011, 2012, 2014, 2015, 2016, 2018, 2020 Richard Stallman</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2011-2016, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -333,7 +357,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/04/27 18:30:29 $ +$Date: 2021/10/01 17:39:47 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/basic-freedoms.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/basic-freedoms.html index 8e8fc8e..d58cad9 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/basic-freedoms.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/basic-freedoms.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/basic-freedoms.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays cultural evils" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>İnternet Üzerinde İfade, Basın ve Örgütlenme Özgürlüğü - GNU Projesi - Özgür @@ -9,8 +12,12 @@ Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/basic-freedoms.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>İnternet Üzerinde İfade, Basın ve Örgütlenme Özgürlüğü</h2> - +<div class="thin"></div> <p> Özgür Yazılım Vakfı İnternet üzerinde ifade, basın ve örgütlenme özgürlüğünü desteklemektedir. Lütfen gözden geçirin: @@ -40,7 +47,7 @@ sansürlerin arzuladığı etkinin tam da karşıtına yol açtığını anlatı </li> <li> - <a href="http://www.factnetglobal.org/">F.A.C.T.Net Inc.</a>, uluslararası + <a href="https://www.factnetglobal.org/">F.A.C.T.Net Inc.</a>, uluslararası düşünce özgürlüğü, ifade özgürlüğü ve gizlilik haklarının teşvik edilmesi ve savunulmasına adanmış kâr amacı gütmeyen bir İnternet derlemesi, haber hizmeti, kütüphane, iletişim merkezi ve arşivdir. @@ -48,7 +55,8 @@ hizmeti, kütüphane, iletişim merkezi ve arşivdir. <li> Çevrimiçi İfade, Basın ve Örgütlenme Özgürlüğü için <a -href="http://www.eff.org/blueribbon.html">Mavi Kurdele Kampanyası</a>. +href="https://www.eff.org/pages/blue-ribbon-campaign">Mavi Kurdele +Kampanyası</a>. </li> <li> @@ -69,6 +77,7 @@ Korumak</a></li> href="/links/links.html#FreedomOrganizations">Örgütler</a>. </li> </ul> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -78,7 +87,7 @@ href="/links/links.html#FreedomOrganizations">Örgütler</a>. <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -99,7 +108,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -115,8 +124,24 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2007, -2014, 2016, 2018 Free Software Foundation, Inc.</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 1996, 1997, 1998, 2000, 2004, 2021 Free Software +Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -135,7 +160,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ +$Date: 2021/10/01 17:39:48 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/bill-gates-and-other-communists.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/bill-gates-and-other-communists.html index de69f0b..62c3146 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/bill-gates-and-other-communists.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/bill-gates-and-other-communists.html @@ -1,22 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/bill-gates-and-other-communists.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.78 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays laws patents" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Bill Gates ve Diğer Komünistler - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/bill-gates-and-other-communists.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Bill Gates ve Diğer Komünistler</h2> -<p>Yazan Richard Stallman</p> - -<blockquote> -<p>İlk olarak 2005'te, <a -href="https://www.cnet.com/news/bill-gates-and-other-communists/">CNET -News.com</a>'da yayımlandı.</p> -</blockquote> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> <p>Bill Gates, CNET ile pek çok apayrı yasayı kapsayan bir terim olan “<a href="/philosophy/not-ipr.html">fikrî mülkiyet</a>” başlığı altında @@ -91,11 +92,10 @@ bile sızdılar. Bill Gates, 1991'de Microsoft çalışanlarına şunları söylemişti:</p> <blockquote> -<p>“İnsanlar bugünün fikirlerinin çoğu icat edildiğinde, patentlere nasıl -sahip olunulacağını anlasaydı ve bu fikirleri patentleselerdi, endüstri -bugün tam bir durgunluk içinde olurdu. Kendisinin patenti olmayan müstakbel -bir girişim, devlerin dayatmayı seçtiği ederi ödemek zorunda -kalacaktır.”</p> +<p>İnsanlar bugünün fikirlerinin çoğu icat edildiğinde, patentlere nasıl sahip +olunulacağını anlasaydı ve bu fikirleri patentleselerdi, endüstri bugün tam +bir durgunluk içinde olurdu. … Kendisinin patenti olmayan müstakbel +bir girişim, devlerin dayatmayı seçtiği ederi ödemek zorunda kalacaktır.</p> </blockquote> <p>Bay Gates'in sırrı açığa çıktı: O da bir “Komünist”ti, o da @@ -109,6 +109,14 @@ Vakfı</a>'nı ziyaret edin ve Avrupa'da yazılım patentlerine karşı mücadel katılın. Avrupa Parlamentosunu bir kez ikna ettik (sağcı Avrupa Parlamentosu üyelerinden bile destek aldık) ve sizin yardımınızla bunu yine yapacağız.</p> +<div class="infobox extra" role="complementary"> +<hr /> +<p>İlk olarak 2005'te <cite><a +href="https://www.cnet.com/tech/tech-industry/bill-gates-and-other-communists/"> +CNET.com</a></cite>'da yayımlandı.</p> +</div> +</div> + <div class="translators-notes"> <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> @@ -117,7 +125,7 @@ katılın. Avrupa Parlamentosunu bir kez ikna ettik (sağcı Avrupa Parlamentosu <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -138,7 +146,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -170,7 +178,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2005, 2015, 2021 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2005, 2021, 2022 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -191,11 +199,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/01 19:29:50 $ +$Date: 2022/03/06 06:30:02 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/byte-interview.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/byte-interview.html index 70d97a2..d234814 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/byte-interview.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/byte-interview.html @@ -1,19 +1,29 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/byte-interview.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnu-history" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Richard Stallman ile BYTE Röportajı - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/gnu/po/byte-interview.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Richard Stallman ile BYTE Röportajı</h2> -<p>Gerçekleştirenler David Betz ve Jon Edwards</p> +<address class="byline">gerçekleştirenler David Betz ve Jon Edwards</address> -<h3>Richard Stallman, kâmu malı Unix uyumlu yazılım sistemini BYTE editörleriyle -tartışıyor (Temmuz 1986) </h3> +<div class="introduction"> +<p>Richard Stallman, kâmu malı Unix uyumlu yazılım sistemini BYTE editörleriyle +tartışıyor (Temmuz 1986).</p> +</div> +<hr class="no-display" /> <p>Richard Stallman muhtemelen bugüne kadarki en iddialı özgür yazılım geliştirme projesi olan GNU sistemine başlamıştır. Stallman; Dr. Dobb's @@ -22,7 +32,7 @@ Journal'ın Mart 1985 sayısında yayımlanan GNU Bildirisi'nde GNU'yu şu üzere geliştirdiğim tamamen Unix uyumlu bir yazılım sistemi… GNU yazıldıktan sonra herkes iyi bir sistem yazılımını, tıpkı hava gibi, ücretsiz olarak edinebilecektir.” (GNU, GNU's Not Unix [GNU, Unix -Değildir]'in kısaltmasıdır; “G” telaffuz edilir.)</p> +Değildir]'in kısaltmasıdır; <i>g</i> telaffuz edilir.)</p> <p>Stallman, <abbr title="Massachusetts Institute of Technology">MIT</abbr> Yapay Zekâ Laboratuvarında geliştirdiği güçlü bir metin düzenleyicisi olan @@ -433,10 +443,12 @@ veya kendiniz kopyalayabilirsiniz. Bu röportajı da kopyalayın ve paylaşın.< <p><strong>Stallman</strong>: Özgür Yazılım Vakfına—675 Massachusetts Ave., Cambridge, MA 02139—yazınız.</p> -<p>[Şu anki adres (2005'ten beri): Free Software Foundation 51 Franklin St, -Fifth Floor Boston, MA 02110-1301, USA Voice: +1-617-542-5942 Fax: -+1-617-542-2652] -</p> +<address>[Şu anki adres (2005'ten beri):<br /> + Free Software Foundation 51 Franklin St, Fifth Floor Boston, MA 02110-1301, +USA.<br /> + Ses: +1-617-542-5942<br /> + Faks: +1-617-542-2652] +</address> <p><strong>BYTE</strong>: GNU sistemi ile işiniz bittiğinde ne yapacaksınız?</p> @@ -451,6 +463,7 @@ yaşamımdaki birazcık zamanı çalışarak geçirip rahat bir yaşam yaşamaktır. Pahalı bir şekilde yaşamak zorunda değilim. Zamanın geri kalanında takılmak için ilginç insanlar bulabilirim veya nasıl yapılacağını bilmediğim şeyleri yapmayı öğrenebilirim.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -463,7 +476,7 @@ kişiler.</div> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -484,7 +497,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -516,8 +529,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1999, 2000, 2001, 2002, 2007, 2013, 2014, 2020 Free -Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 1999, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -538,11 +550,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/07/01 16:32:16 $ +$Date: 2021/11/02 17:04:11 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/can-you-trust.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/can-you-trust.html index 5a31c59..692ced8 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/can-you-trust.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/can-you-trust.html @@ -1,16 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/can-you-trust.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.79 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays cultural drm" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Bilgisayarınıza Güvenebilir misiniz? - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/can-you-trust.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Bilgisayarınıza Güvenebilir misiniz?</h2> -<p>yazan <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></p> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> <p> Bilgisayarınız emirleri kimden almalıdır? Birçok insan bilgisayarlarının, @@ -144,13 +151,14 @@ karşı koymak için, iş birliği yapmalı ve duruma toplu bir tercih olarak göğüs germeliyiz.</p> <p> Güvenilmez işletim hakkında daha fazla bilgi için, <a -href="http://www.cl.cam.ac.uk/users/rja14/tcpa-faq.html">http://www.cl.cam.ac.uk/users/rja14/tcpa-faq.html</a> -sayfasına bakınız.</p> +href="https://www.cl.cam.ac.uk/users/rja14/tcpa-faq.html">“Güvenli +İşletim” Sıkça Sorular Sorular</a> sayfasına bakınız.</p> <p> Güvenilmez işletimin engellenmesi, çok sayıda vatandaşın örgütlenmesini -gerektirecektir. Yardımınıza ihtiyacımız var! Lütfen <a -href="http://DefectiveByDesign.org">Tasarımda Hatalı</a>yı, FSF'nin Sayısal -Kısıtlama Yönetime karşı kampanyasını destekleyin.</p> +gerektirecektir. Yardımınıza ihtiyacımız var! Lütfen FSF'nin Sayısal +Kısıtlama Yönetimine karşı kampanyası olan <a +href="https://www.defectivebydesign.org/">Tasarımda Hatalı</a>yı +destekleyin.</p> <h3>Notlar</h3> @@ -264,12 +272,12 @@ Modülü” zararsız, çünkü uzaktan doğrulamayı uygulanabilir yapmakta başarısız oldu. Gelecekteki bütün çabaların da başarısız olacağı varsayımında bulunmamalıyız.</p> -<hr class="thin" /> - -<blockquote id="fsfs"><p>Bu yazı <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +<hr class="no-display" /> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Bu yazı <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçilmiş Yazıları</cite> -kitabında yayınlanmıştır</a>.</p></blockquote> +kitabında yayınlanmıştır</a>.</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -279,7 +287,7 @@ kitabında yayınlanmıştır</a>.</p></blockquote> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -300,7 +308,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -316,7 +324,23 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 2002, 2007, 2014, 2015, 2016, 2020 Richard Stallman</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2002, 2007, 2015, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -342,11 +366,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/12/09 16:30:29 $ +$Date: 2021/09/12 07:34:22 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/categories.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/categories.html index 44aade6..110fcdf 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/categories.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/categories.html @@ -1,37 +1,45 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/categories.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays term" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgür ve Özgür Olmayan Yazılım Kategorileri - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> -<style type="text/css" media="screen"> -<!-- -#content #diagram { overflow: auto; margin: 2em 0; } -#diagram img { width: 31.7em; } +<style type="text/css" media="screen"><!-- +#diagram { width: 32em; max-width: 100%; margin: 2.5em auto 2em; } +#diagram img { width: 29.9em; height: auto; overflow: auto; } +#diagram p { font-size: .88em; text-align: justify; } --> - </style> <!--#include virtual="/philosophy/po/categories.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2>Özgür ve Özgür Olmayan Yazılım Kategorileri</h2> - -<p>Ayrıca <a href="/philosophy/words-to-avoid.html">Uzak Durmak -İsteyebileceğiniz Kafa Karıştıran Kelimeler</a>'e dikkat edin.</p> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> +<h2>Özgür Olan ve Özgür Olmayan Yazılım Kategorileri</h2> <!-- GNUN: localize URL /philosophy/category.tr.png --> -<p id="diagram" class="c"> +<div id="diagram" class="c" role="figure" aria-labelledby="caption"> <img src="/philosophy/category.tr.png" alt="[Yazılım Kategorileri]" /> -</p> - - <p>Chao-Kuei'nin bu şeması, farklı yazılım kategorilerini açıklıyor. GNU GPL v2 + <p id="caption"> + Chao-Kuei'nin bu şeması, farklı yazılım kategorilerini açıklıyor. GNU GPL v2 veya daha yenisi, GNU FDL v1.2 veya daha yenisi veya Creative Commons Attribution-Share Alike v2.0 lisanslarının herhangi birinin koşulları altında <a href="/philosophy/category.svg">Ölçeklenebilir Vektörel Grafik (SVG)</a> ve <a href="/philosophy/category.fig">XFig dosyası</a>olarak mevcuttur.</p> +</div> + +<div class="announcement" role="complementary"> +<p>Ayrıca <a href="/philosophy/words-to-avoid.html">Uzak Durmak +İsteyebileceğiniz Kafa Karıştıran Kelimeler</a> sayfasına bakın.</p> +</div> <h3 id="FreeSoftware">Özgür yazılım</h3> @@ -165,16 +173,16 @@ programı, aynen veya değişikliklerle derleyebilir ve çalıştırılabilir dosyayı, <a href="#ProprietarySoftware">mülk</a> yazılım ürünü olarak dağıtabilir.</p> - <p><a href="http://www.x.org">X Pencere Sistemi</a> bunu örnekle açıklar. X -Birliği, X11'i, copyleft olmayan özgür yazılım yapan dağıtım koşulları ile -yayınlar. Eğer isterseniz, o koşulları içeren ve özgür bir kopyasını -alabilirsiniz. Her nasılsa, özgür-olmayan sürümleri de var ve yalnızca -özgür-olmayan sürümleri ile çalışan gözde iş istasyonları ile PC grafik -kartları da var (en azından vardı). Eğer böyle bir donanım kullanıyorsanız, -X11 sizin için özgür bir yazılım değildir. <a href="/philosophy/x.html">X11 -yazılımının geliştiricileri dahi bir ara X11'i özgür-olmayan yazılım -yaptılar</a>; bunu yapabiliyorlardı, çünkü diğer kişiler aynı copyleft -olmayan lisans altında koda katkıda bulundular.</p> + <p><a href="https://www.x.org/wiki/">X Pencere Sistemi</a> bunu örnekle +açıklar. X Birliği, X11'i, copyleft olmayan özgür yazılım yapan dağıtım +koşulları ile yayınlar. Eğer isterseniz, o koşulları içeren ve özgür bir +kopyasını alabilirsiniz. Her nasılsa, özgür-olmayan sürümleri de var ve +yalnızca özgür-olmayan sürümleri ile çalışan gözde iş istasyonları ile PC +grafik kartları da var (en azından vardı). Eğer böyle bir donanım +kullanıyorsanız, X11 sizin için özgür bir yazılım değildir. <a +href="/philosophy/x.html">X11 yazılımının geliştiricileri dahi bir ara X11'i +özgür-olmayan yazılım yaptılar</a>; bunu yapabiliyorlardı, çünkü diğer +kişiler aynı copyleft olmayan lisans altında koda katkıda bulundular.</p> <h3 id="LaxPermissiveLicensedSoftware">Lax serbest lisanslı yazılım</h3> @@ -228,21 +236,22 @@ programıdır. Bazen, onun bir “GNU paketi” olduğunu da söyleriz.< href="/gnu/gnu-history.html">GNU projesi</a> himayesi altında yayınlanan yazılımdır. Eğer bir program GNU yazılımı ise, biz onun aynı zamanda bir GNU programı veya GNU paketi olduğunu da söyleriz. README veya bir GNU paketinin -kılavuzu, öyle olduğunu söylemelidir; ayrıca, <a href="/directory">Özgür -Yazılım Rehberi</a> bütün GNU paketlerini tanımlar.</p> +kılavuzu da bunu belirtmelidir; ayrıca, <a href="/directory">Özgür Yazılım +Rehberi</a> tüm GNU paketlerini .</p> <p>Çoğu, ama hepsi değil, GNU yazılımı, <a href="/licenses/copyleft.html">copyleft</a> yazılımdır; ancak, bütün <a href="/philosophy/free-sw.html">GNU yazılımları</a> özgür yazılım olmak zorundadır.</p> - <p>Bazı GNU yazılımları, <a href="http://www.fsf.org/">Özgür Yazılım Vakfı -(FSF)</a> <a href="http://www.fsf.org/about/staff/">çalışanları</a> + <p>Bazı GNU yazılımları, <a href="https://www.fsf.org/">Özgür Yazılım Vakfı +(FSF)</a> <a href="https://www.fsf.org/about/staff/">çalışanları</a> tarafından yazılmıştır, ancak çoğu GNU yazılımına <a href="/people/people.html">gönüllüler</a> tarafından katkıda -bulunulmuştur. Bazı katkıda bulunulan yazılımlar Özgür Yazılım Vakfı -tarafından telif hakkı ile korunurken, bazıları da ona katkıda bulunan -yazarlar tarafından telif hakkı ile korunmaktadır.</p> +bulunulmuştur. (Bu gönüllülerin bir kısmı şirketlerden veya üniversitelerden +ücret alıyor, ancak bizim gönüllülerimiz.) Bazı katkıda bulunulan yazılımlar +Özgür Yazılım Vakfı tarafından telif hakkı ile korunurken, bazıları da ona +katkıda bulunan yazarlar tarafından telif hakkı ile korunmaktadır.</p> <h3 id="FSF-CopyrightedGNUSoftware">FSF telif hakkına sahip GNU yazılımı</h3> @@ -360,13 +369,8 @@ ek gelişmeler kesinlikle yararlıdır.</p> <p>Lütfen, ticari özgür yazılımın mümkün olduğunun bilincini yaygınlaştırılmasına yardımcı olun. Bunu, aslında “ özel mülk” demek istediğinizde “ticari” demeyerek yapabilirsiniz.</p> +</div> -<!-- If needed, change the copyright block at the bottom. In general, --> -<!-- all pages on the GNU web server should have the section about --> -<!-- verbatim copying. Please do NOT remove this without talking --> -<!-- with the webmasters first. --> -<!-- Please make sure the copyright date is consistent with the document --> -<!-- and that it is like this "2001, 2002" not this "2001-2002." --> <div class="translators-notes"> <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> @@ -381,7 +385,7 @@ için asıl metindeki çeviriyi aynen bırakmayı uygun gördük.</li> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -402,7 +406,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -418,8 +422,24 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 1996, 1997, 1998, 2001, 2006, 2007, 2009, 2010, 2014, 2015, -2016, 2017, 2018, 2019 Free Software Foundation, Inc.</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 1996-1998, 2001-2005, 2007, 2009-2012, 2015, 2019, 2021 +Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -450,7 +470,7 @@ Sönmez Kartal <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/27 07:01:46 $ +$Date: 2021/09/12 07:34:22 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/compromise.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/compromise.html index 2581041..1c5e3e1 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/compromise.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/compromise.html @@ -1,71 +1,42 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/compromise.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.94 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays upholding action" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Yıkıcı Tavizlerden Kaçınmak - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> -<style type="text/css" media="print,screen"> -<!-- - .quote { - font-size: 90%; - max-width: 30em; - padding: .5em 1.5em; - background-color: #ececec; - border-radius: 1em; - -moz-border-radius: 1em; - -khtml-border-radius: 1em; - -webkit-border-radius: 1em; - -opera-border-radius: 1em; - } - .quote.imgright { margin: .3em 1em 1em 1em; } - .quote { - font-style: italic; - } - .quote b { - font-style: normal; - font-weight: normal; - } - .imgleft { - width: 18em; - max-width: 100%; - } - -@media (max-width:50em) { - .imgleft, .imgright { - float: none; - display: block; - margin: auto; - } - .quote { - max-width: none; width: auto; - margin: 1em 10%; - } -} -@media (min-width:50em) { - .quote { max-width: 40%; } +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- + .imgleft, .imgright { display: block; height: 4.25em; width: auto; } +@media (max-width:25em) { + .imgleft, .imgright { float: none; margin: 0 auto; } } --> - </style> <!--#include virtual="/philosophy/po/compromise.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Yıkıcı Tavizlerden Kaçınmak</h2> <address class="byline">yazan Richard Stallman</address> -<blockquote class="quote imgright"><p>“Yirmi beş yıl önce <a href="/gnu/initial-announcement.html">27 Eylül -1983'te</a>, (GNU's Not Unix anlamındaki) GNU adı verilen tamamen özgür bir -işletim sistemi yaratma planını duyurdum. GNU sisteminin 25. yıl dönümünün -bir parçası olarak, topluluğumuzun yıkıcı tavizlerden nasıl kaçınabileceğine -ilişkin olarak bu yazıyı yazdım. Bu tavizlerden kaçınmanın yanında, <a -href="/help/help.html">GNU'ya</a> ve özgür yazılıma yardımcı olabileceğiniz -bir çok yol var. Bir yol, özgür olmayan bir programı veya çevrim içi -hizmetsizliği kullanmaya sık sık veya <a -href="/philosophy/saying-no-even-once.html">en azından bir kere</a> hayır -demektir”—<b>Richard Stallman</b></p></blockquote> - +<p class="introduction">Yirmi beş yıl önce <a href="/gnu/initial-announcement.html">27 Eylül +1983'te</a>, GNU (“GNU's Not Unix” - GNU Unix Değildir) adı +verilen tamamen özgür bir işletim sistemi yaratma planını duyurdum. GNU +sisteminin 25. yıl dönümünün bir parçası olarak, topluluğumuzun yıkıcı +tavizlerden nasıl kaçınabileceğine ilişkin olarak bu yazıyı yazdım. Bu +tavizlerden kaçınmanın yanında, <a href="/help/help.html">GNU'ya</a> ve +özgür yazılıma yardımcı olabileceğiniz bir çok yol var. Bir yol, özgür +olmayan bir programı veya çevrim içi hizmetsizliği kullanmaya sık sık veya +<a href="/philosophy/saying-no-even-once.html">en azından bir kere</a> hayır +demektir.</p> +<hr class="no-display" /> <p>Özgür yazılım hareketi toplumsal bir değişimi amaçlar: <a href="/philosophy/free-sw.html">bütün yazılımı özgür kılmak</a>, böylece @@ -75,13 +46,16 @@ parçası olabilirler. Her özgür olmayan program, geliştiricisine kullanıcı vermektir.</p> <p>Özgürlüğe ulaşmak için <a -href="http://www.fsf.org/bulletin/2008/spring/the-last-mile-is-always-the-hardest/">uzun +href="https://www.fsf.org/bulletin/2008/spring/the-last-mile-is-always-the-hardest/">uzun bir yol var</a>. Yazılım kullanıcılarının özgürlüğe sahip olmasının normal karşılandığı bir dünyaya ulaşmak için bir çok adım ve bir çok yıl gerekiyor. Bu adımların bazıları zor ve fedakarlık gerektiriyor. Bazı adımlar, farklı amaçlara sahip insanlara taviz verdiğimizde kolaylaşabilir.</p> -<p>Bu nedenle, <a href="http://www.fsf.org/">Özgür Yazılım Vakfı</a> bazı +<img src="/graphics/gplv3-with-text-136x68.png" alt=" [GPL Logosu] " +class="imgright" /> + +<p>Bu nedenle, <a href="https://www.fsf.org/">Özgür Yazılım Vakfı</a> bazı tavizler veriyor, hatta bazıları oldukça büyük olan tavizler. Örneğin, <a href="/licenses/gpl.html">GNU Genel Kamu Lisansının</a> (GNU GPL) 3. sürümünde patent hükümlerinde bazı tavizler verdik, böylece şirketler @@ -89,7 +63,8 @@ GPLv3 ile kapsanan yazılımlara katkı sağlayabilecek ve bu yazılımları dağıtabilecek ve böylece bu hükümlerin etkisi altında bazı patentleri sağlayacak. </p> -<img src="/graphics/gplv3-large.png" alt="[GPLv3 Logo]" class="imgleft" /> +<img src="/graphics/lgplv3-with-text-154x68.png" alt=" [LGPL Logosu] " +class="imgleft" /> <p><a href="/licenses/lgpl.html">Kısıtlı GPL</a> lisansının amacı tavizdir: özgür olmayan programlarda kullanımlarına olanak vermek üzere bazı belirli @@ -148,8 +123,10 @@ değerlere hitap eder ve böylece bu değerleri onaylar ve pekiştirir. İşte b yüzden <a href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">açık kaynağı savunmuyoruz.</a></p> +<div class="pict narrow"> <img src="/graphics/gnulaptop.png" - alt="[Havada duran Laptoplu Gnu]" class="imgright" /> + alt="[Havada duran Laptoplu Gnu]" /> +</div> <p>Özgür bir topluluğu tamamen ve kalıcı olarak kurmak için, insanların özgür yazılım kullanmalarını sağlamaktan fazlasını yapmalıyız. Yazılımı @@ -208,11 +185,11 @@ halk için tüketici değerlerini pekiştiriyorlar. Değerlerimizi doğru bir hatta tutmak istiyorsak bu tavizleri reddetmeliyiz.</p> <p>Özgürlük amacından taviz vermeden özgür yazılıma geçmek istiyorsanız, <a -href="http://www.fsf.org/resources">FSF'nin kaynaklar bölümüne</a> +href="https://www.fsf.org/resources">FSF'nin kaynaklar bölümüne</a> bakabilirsiniz. Özgür yazılımla çalışan donanım ve makine yapılandırmalarını, kurabileceğiniz <a href="/distros/distros.html">tamamen özgür GNU/Linux dağıtımlarını</a> ve %100 özgür yazılım ortamlarında çalışan -<a href="http://directory.fsf.org/">binlerce özgür yazılım paketini</a> +<a href="https://directory.fsf.org/">binlerce özgür yazılım paketini</a> listeliyor. Topluluğun özgürlük yolunda kalması için yardımcı olmak istiyorsanız, özgürlük ve topluluk değerlerinden söz edin ve bu değerleri savunun.</p> @@ -225,9 +202,10 @@ amacınızdan saptıracak tavizlerden sakının.</p> <p> Yaşamın başka bir alanındaki benzer bir örnek için <a -href="http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/jul/19/nudge-is-not-enough-behaviour-change"> +href="https://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/jul/19/nudge-is-not-enough-behaviour-change"> “Dürtmek” yeterli değil</a> yazısına bakabilirsiniz. </p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -237,7 +215,7 @@ href="http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/jul/19/nudge-is-not-enough-be <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -258,7 +236,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -274,8 +252,23 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 2008, 2009, 2014, 2015, 2017, 2018, 2019, 2020 <a -href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a>.</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2008, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -294,7 +287,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/10/28 23:00:57 $ +$Date: 2021/09/12 07:34:22 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/copyright-and-globalization.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/copyright-and-globalization.html index 1b1dca4..2dca520 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/copyright-and-globalization.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/copyright-and-globalization.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/copyright-and-globalization.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="speeches" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Bilgisayar Ağları Çağında Telif Hakları ve Küreselleşme - GNU Projesi - @@ -9,29 +12,33 @@ <!--#include virtual="/philosophy/po/copyright-and-globalization.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Bilgisayar Ağları Çağında Telif Hakları ve Küreselleşme</h2> -<p> -<i>Aşağıdaki metin <abbr title="Massachusetts Institute of -Technology">MIT</abbr> İletişim Formunda 19 Nisan 2001 Perşembe günü 17:00 - -19:00 saatleri arasında yapılan konuşmanın düzenlenmiş çözümlemesidir</i></p> +<div class="infobox"> +<p>Aşağıdaki metin <abbr title="Massachusetts Institute of +Technology">MIT</abbr> İletişim Forumunda 19 Nisan 2001 Perşembe günü 17:00 +- 19:00 saatleri arasında yapılan konuşmanın düzenlenmiş çözümlemesidir.</p> +</div> +<hr class="thin" /> <p> <b>DAVID THORBURN, yönetici</b>: Bugünkü konuşmacımız, Richard Stallman, bilgisayar dünyasında efsanevi bir şahsiyettir ve kürsüyü onunla paylaşmak -için muhatap bulma çalışmalarındaki tecrübem öğreticiydi. Seçkin bir -<abbr>MIT</abbr> profesörü bana, Stallman’ın Kutsal Kitaba ait (bir çeşit -Eski Vasiyetname anekdot-dersindeki) bir hikayedeki karizmatik bir şahsiyet -olarak anlaşılması gerektiğini söylemişti. “Bir Musa ya da Yeremya, -daha çok bir Yeremya hayal edin” dedi. Ben de “Evet, bu çok -hayranlık duyulacak bir şey.”</p> -<p> -Kulağa harika geliyor. Dünyaya yaptığı katkı bana oldukça önemli geliyor. O -zaman sahneyi onunla paylaşma konusunda niçin isteksizsin?” Cevabı şu -şekildeydi: “Yeremya ya da Musa gibi, beni kolayca yenecektir. Onunla -aynı panelde bulunmayacağım ama hepimize gerçekten de yardım etmiş olan -dünyadaki yaşayan beş kişinin isimlerini soracak olursan, Richard Stallman -onlardan biri olurdu.”</p> +için muhatap bulma çalışmalarındaki tecrübem öğreticiydi. Seçkin bir MIT +profesörü bana, Stallman’ın Kutsal Kitaba ait (bir çeşit Eski Vasiyetname +anekdot-dersindeki) bir hikayedeki karizmatik bir şahsiyet olarak +anlaşılması gerektiğini söylemişti. “Bir Musa ya da Yeremya, daha çok +bir Yeremya hayal edin” dedi. Ben de “Evet, bu çok hayranlık +duyulacak bir şey.” Kulağa harika geliyor. Dünyaya yaptığı katkı bana +oldukça önemli geliyor. O zaman sahneyi onunla paylaşma konusunda niçin +isteksizsin?” Yanıtı şu şekildeydi: “Yeremya veya Musa gibi, +beni kolayca yenecektir. Onunla aynı panelde bulunmayacağım ama hepimize +gerçekten deyardım etmiş olan dünyadaki yaşayan beş kişinin isimlerini +soracak olursanız, Richard Stallman onlardan biri olurdu.”</p> <p> <b>RICHARD STALLMAN</b>: Konunun ne olduğunun açık olmaması durumunda, bu forumun niçin internet yayını şeklinde olmasını reddettiğimi açıklayarak @@ -65,7 +72,7 @@ Bu ne anlama gelmektedir? Bu, kopyalama ve değiştirme hakkına sahip olmanız gerektiği anlamına mı gelmektedir? Değiştirme söz konusu olduğunda, mikrofonu satın alırsanız, kimse değiştirmenize engel olmayacaktır. Kopyalama söz konusu olduğunda, mikrofon zaten kopyalanabilir -bir şey değildir. “Uzay Yolu” filminin dışında, bu gibi şeyler +bir şey değildir. <cite>Uzay Yolu</cite> filminin dışında, bu gibi şeyler gerçek hayatta olamaz. Belki bir gün, nano-teknik analizörler ve assembler'lar var olacaktır ve fiziksel bir nesnenin kopyalanması mümkün olacaktır ve o zaman bu gibi fiziksel nesnelerin kopyalanıp kopyalanmaması @@ -101,7 +108,7 @@ anlıyorlardı, örneğin bu oyunun Sofokles tarafından yazılmış olduğunu biliyorlardı ancak bir kitabın yazılmasıyla kopyalanması arasında yapabileceğiniz başka yararlı şeyler vardı. Örneğin, bir kitabın bir parçasını kopyalayıp daha sonra bazı yeni sözcükler ve daha sonra bazı yeni -sözcükler yazabiliyordunuz. Bu “bir yorum yazılması” olarak +sözcükler yazabiliyordunuz. Bu “bir yorum yazılması” olarak adlandırılmaktaydı. Bu yaygın bir şeydi ve bu yorumlar takdir görüyordu.</p> <p> Bir kitaptan bir pasaj kopyalayıp daha sonra bazı başka sözcükler yazıp ve @@ -193,9 +200,9 @@ yalnızca matbaalarda etkin bir şekilde yapıldığından dolayı ve birçok insanın kendi matbaası olmadığından dolayı, bunların sonucunda, kamu, uygulayamadığı bir özgürlüğü feda etmektedir, bu özgürlüğün pratikte bir değeri yoktur. Hayatınız için bir yan ürün olan bir şeye sahipseniz ve bu -şey yararızsa ve bu şeyi herhangi bir değere sahip olan başka bir şeyle -değiştirme imkânınız varsa, o zaman kazanmaktasınızdır. Bu, telif hakkının o -zamanlar avantajlı bir ticaret olabilmesinin nedenidir.</p> +şey yararsızsa ve bu şeyi herhangi bir değere sahip olan başka bir şeyle +değiştirme olanağınız varsa, o zaman kazanmaktasınızdır. Bu, telif hakkının +o zamanlar avantajlı bir ticaret olabilmesinin nedenidir.</p> <p> Ancak bu bağlam değişmektedir ve bu telif hakkına ilişkin etik değerlendirmemizi değiştirmelidir. Şimdi, etiğin temel ilkeleri, @@ -227,7 +234,7 @@ yüksek önceliğine göre kısıtlamaktadır. Telif hakkının dayatılması ko bulunması kolaydı ve ne yayınladıkları kolayca görülebilmekteydi. Şimdi ise, telif hakkı her biriniz ve hepiniz için bir kısıtlamadır. Telif hakkının dayatılması, gözetim, zorla denetim ve ciddi cezalandırmaları -gerektirmektedir ve A.B.D.’de ve diğer ülkelerde bunlara ilişkin yasaların +gerektirmektedir ve ABD’de ve diğer ülkelerde bunlara ilişkin yasaların çıkarıldığını görmekteyiz.</p> <p> Telif hakkı halkın yaptığı avantajlı bir alışverişti çünkü kamu, @@ -287,7 +294,7 @@ sır olması planlanan, şifreli biçimde yayınlanmaktadır, böylece player bir DVD player yapabilirsiniz, sonuçta kamu, yasal haklarını bile kullanmaktan tamamen mahrum edilmektedir. Bu durum karşısında, Avrupa’daki birkaç zeki yazılımcı, DVD’lerin biçimini anlamış ve DVD okuyabilen bir -özgür yazılım paketi yazmıştır1. Bu, satın almış olduğunuz DVD’yi seyretmek +özgür yazılım paketi yazmıştır. Bu, satın almış olduğunuz DVD’yi seyretmek için GNU+Linux işletim sisteminin üstünde özgür bir yazılımın kullanılmasını mümkün kılmıştır, bu yapılması tamamen yasal olan bir şeydir. Bunu özgür yazılım kullanarak yapabilirsiniz.</p> @@ -304,8 +311,8 @@ karara karşı yüksek mahkemeye başvurulmuştur. Söz konusu yüksek mahkemede mahkeme dostu bir dava özeti imzaladım, gururla söyleyebilirim ki, söz konusu savaşta oldukça küçük bir rolüm var.</p> <p> -A.B.D. hükümeti doğrudan diğer tarafa müdahale etmiştir. Bu, Dijital -Milenyum Telif Hakkı Hareketi’nin ilk sırada geçtiğini göz önüne aldığımızda +ABD hükümeti doğrudan diğer tarafa müdahale etmiştir. Bu, Dijital Milenyum +Telif Hakkı Hareketi’nin ilk sırada geçtiğini göz önüne aldığımızda şaşırtıcı değildir. Bunun nedeni, A.B.D.’deki seçim kampanyalarının finans sistemidir, bu sistem, adayların seçilmeden önce şirketler tarafından satın alındıkları yasal bir rüşvet sistemidir. Ve tabi ki, sahiplerinin kim @@ -318,10 +325,10 @@ bu nedenle, plan, dünya üzerinde bu bilginin insanlara sunulabildiği bir yer bırakmamaktır. Ancak A.B.D. yayınlanmış olan bilginin dağıtılmasının önlenmesi çalışmalarında dünya lideri olmayı sürdürmektedir.</p> <p> -Ancak, A.B.D. bunun öncülüğünü yapan ilk ülke değildir. Sovyetler Birliği, -bu hususu çok önemli olarak görmüştür. Orada, izinsiz kopyalama ve yeniden -dağıtım Samizdat (ç.n.: yasadışı, yeraltı basın ) olarak biliniyordu ve bunu -bastırmak için, bir düzine yöntem geliştirdiler: İlk olarak, yasak +Ancak, ABD bunun öncülüğünü yapan ilk ülke değildir. Sovyetler Birliği, bu +hususu çok önemli olarak görmüştür. Orada, izinsiz kopyalama ve yeniden +dağıtım <i>samizdat</i> (ç.n.: yasadışı, yeraltı basın ) olarak biliniyordu +ve bunu bastırmak için, bir düzine yöntem geliştirdiler: İlk olarak, yasak kopyalamayı önlemek için insanların neyi kopyaladıklarını kontrol etmek amacıyla her bir kopyalama cihazı parçasını izleyen nöbetçiler mevcuttu. İkinci olarak, yasak kopyalamayı yapan herkes için ciddi cezalar @@ -419,11 +426,10 @@ Agreement">NAFTA</abbr>, şirketler başka bir ülkenin hükümetinin için onlara dava açmalasına izin veren hükümler içeriyor. Böylelikle yabancı firmalar, ülkenin vatandaşlarından daha fazla güce sahiptir.</p> <p> -Bunun <abbr>NAFTA</abbr>’nın ötesine uzanması için girişimler -mevcuttur. Örneğin, bu ilkeyi, Güney Amerika’daki ve Karayiplerdeki tüm -ülkelere genişletmek Amerika’nın özgür ticaret alanının hedeflerinden -biridir ve çok uluslu bir ticari anlaşma, bunu tüm dünyaya yaymayı -hedeflemektedir.</p> +Bunun NAFTA'nın ötesine uzanması için girişimler mevcuttur. Örneğin, bu +ilkeyi, Güney Amerika'daki ve Karayipler'deki tüm ülkelere genişletmek +Amerika'nın özgür ticaret alanının hedeflerinden biridir ve çok uluslu bir +ticari anlaşma, bunu tüm dünyaya yaymayı hedeflemektedir.</p> <p> 1990’larda gördüğümüz bir şey, bu anlaşmaların dünya genelinde, daha güçlü ve kısıtlayıcı şekillerde telif hakkını dayatmaya başlaması olmuştur. Bu @@ -600,14 +606,14 @@ kazanacağından daha fazla olacaktır çünkü sanatçılar satıştan az kâr etmektedirler. Yazarlar ve müzisyenler adına kamu üzerinde güç talep eden aynı yayıncılar, yazarlara ve müzisyenlere küçük bir kâr oranı vermektedir.</p> <p> -Size Courtney Love’ın “Salon” dergisindeki yazısını okumanızı tavsiye -ederim, bu yazı, müzisyenlere para ödemeden onların çalışmalarını kullanmayı -planlayan korsanlar hakkındadır. Bu korsanlar, ortalama olarak müzisyenlere -satış ücretlerinin % 4’ünü veren müzik şirketleridir. Tabi ki, çok başarılı -müzisyenler daha fazla ücret alır. Çok başarılı müzisyenler büyük satış -ücretlerinin % 4’ünden daha fazlasını alırlar, bu da, bir plak anlaşmasına -sahip müzisyenlerin büyük çoğunluğunun küçük satış ücretlerinin % 4’ünden -daha azını aldıkları anlamına gelmektedir.</p> +Size Courtney Love’ın <cite>Salon</cite> dergisindeki yazısını okumanızı +tavsiye ederim, bu yazı, müzisyenlere para ödemeden onların çalışmalarını +kullanmayı planlayan korsanlar hakkındadır. Bu korsanlar, ortalama olarak +müzisyenlere satış ücretlerinin % 4’ünü veren müzik şirketleridir. Tabi ki, +çok başarılı müzisyenler daha fazla ücret alır. Çok başarılı müzisyenler +büyük satış ücretlerinin % 4’ünden daha fazlasını alırlar, bu da, bir plak +anlaşmasına sahip müzisyenlerin büyük çoğunluğunun küçük satış ücretlerinin +% 4’ünden daha azını aldıkları anlamına gelmektedir.</p> <p> Sistemin çalışması şu şekildedir: Müzik firması reklama para harcar ve bu masrafı, müzisyenlerin ilerlemesi için bir araç olarak değerlendirir, ancak @@ -771,7 +777,7 @@ orantılıdır ve bu sayı, önümüzdeki yıllarda birkaç katına çıkacaktı Diğer husus ise, bu dijital nakit ödeme sistemine sahip olmamamızdır; bu nedenle bunu gerçekten de bugün deneyemeyiz. Bunun gibi bir şeyleri yapmaya çalışabilirsiniz. Birilerine para ödemek için kullanabileceğiniz hizmetler -var, PayPal (İnternet üzerinden çalışan bir online ödeme sistemi) gibi +var, PayPal (İnternet üzerinden çalışan bir çevrimiçi ödeme sistemi) gibi şeyler. Ancak PayPal ile herhangi birine ödeme yapmadan önce, birtakım anlamsız formalitelerden geçmeniz ve kendiniz hakkında kişisel bilgi vermeniz gereklidir ve bu sistemde ödeme yaptığınız kişinin kayıtları @@ -788,10 +794,10 @@ biliyoruz. Bu grubun, müzikten para kazanmasında bir sorun olmamıştır çün fanlarının müziklerini teybe çekmelerini ve bunları kopyalamalarını cesaretlendirmişlerdir. Satışlarında bir düşme olmamıştır.</p> <p> -Matbaadan internet çağına yavaş yavaş geçiyoruz ancak bu bir günde +Matbaadan İnternet çağına yavaş yavaş geçiyoruz ancak bu bir günde olmuyor. İnsanlar hâlâ çok sayıda kaset ya da CD alıyor ve bu durum muhtemelen yıllarca, belki de sonsuza kadar, sürecek. Bu devam ettiği -sürece, kaset ya da CD’lerin satışlarına uygulanan telif haklarının olması +sürece, kaset ya da CD'lerin satışlarına uygulanan telif haklarının olması bugün de olduğu gibi müzisyenleri desteklemeye devam edecek. Tabi ki, bu çok iyi bir durum değil ama en azından durum daha da kötüleşmeyecek.</p> <p> @@ -938,13 +944,13 @@ yazmayacağını bilmiyorum. Bolluk içindeki bir toplumda zannediyorum ki olur. Bolluk içindeki topluma ulaşmak için yapmamız gereken şey, ekonomi ve kanunlar üzerindeki kontrolden kurtulmaktır. Bu aslında tavuk mu yumurtadan çıktı yumurta mı tavuktan çıktı problemidir, biliyorsunuz. Hangisini ilk -önce yaparız? İnsanların şirketler tarafından kontrol altında -tutulmadan....işle kontrollerini kaybetmeleri hariç olmak üzere insanların -para kazanmak zorunda olmadıkları bir dünyayı nasıl sağlarız? Ve kontrolü -nasıl ortadan kaldırırız? Bilmiyorum ama bu, ilk olarak uzlaşmacı bir telif -hakkı sistemi ve daha sonra ikinci olarak bu çalışmaları yazan kimselere -gelir sağlamanın bir yolu olarak uzlaşmalı bir telif hakkı sistemi -tarafından desteklenen gönüllü ödemeyi önermeye çalışmamın sebebidir.</p> +önce yaparız? İnsanların şirketler tarafından kontrol altında tutulmadan, +işle kontrollerini kaybetmeleri hariç olmak üzere, insanların para kazanmak +zorunda olmadıkları bir dünyayı nasıl sağlarız? Ve kontrolü nasıl ortadan +kaldırırız? Bilmiyorum ama bu, ilk olarak uzlaşmacı bir telif hakkı sistemi +ve daha sonra ikinci olarak bu çalışmaları yazan kimselere gelir sağlamanın +bir yolu olarak uzlaşmalı bir telif hakkı sistemi tarafından desteklenen +gönüllü ödemeyi önermeye çalışmamın sebebidir.</p> <p> <b>SORU</b>: Seçim kampanyalarının finansmanı sisteminden dolayı Amerikalı politikacılar üzerinde ortak çıkarlarınızın gücü ve kontrolü altında bu @@ -1186,12 +1192,12 @@ kendi yapacağınız parçanın büyüklüğü açısından düşünün. Bu, ins gerçekleştirilebileceğini gösterecektir, böylece diğerleri diğer parçaları yapacaktır.</p> - -<hr /> -<blockquote id="fsfs"><p>Bu konuşma <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür -Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman SeçilmişYazıları</cite></a> -kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> +<hr class="no-display" /> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Bu konuşma <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman Seçilmiş Yazıları</cite></a> +kitabında yayınlanmıştır.</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -1201,7 +1207,7 @@ kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -1222,7 +1228,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -1254,8 +1260,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2001, 2007, 2008, 2012, 2014, 2018, 2020 Free Software -Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2001, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -1278,7 +1283,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/27 07:01:46 $ +$Date: 2021/10/14 20:02:37 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/drdobbs-letter.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/drdobbs-letter.html index c3e33a5..874cf0c 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/drdobbs-letter.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/drdobbs-letter.html @@ -1,14 +1,22 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/drdobbs-letter.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs free-open" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Dr. Dobb'un Gazetesi editörüne mektup - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/drdobbs-letter.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Dr. Dobb'un Gazetesi editörüne mektup</h2> +<div class="thin"></div> <p> Değerli Editör, @@ -36,7 +44,7 @@ href="/philosophy/gpl-american-way.html">Microsoft’un en büyük öfkesini</a> ben yazdım. </p> <p> -Yıllar sonra, 1998’de, başka bir grup “açık kaynak” terimi +Yıllar sonra, 1998'de, başka bir grup “açık kaynak” terimi altında çalışmaya başladı. Özgür yazılım topluluğuna pratik yollarla katkıda bulundular, ancak çok farklı görüşleri savunuyorlar. Bizim özgür yazılım hareketinde öne sürdüğümüz özgürlük ve ahlak konularından titizlikle @@ -79,9 +87,12 @@ karıştırmayın. <p> Saygılarımla, </p> -<p> - Başkan Richard Stallman, Özgür Yazılım Vakfı -</p> +<address> +—<br /> +Richard Stallman<br /> +Başkan,<br /> +Free Software Foundation</address> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -91,7 +102,7 @@ Saygılarımla, <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -112,7 +123,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -130,7 +141,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to files generated as part of manuals) on the GNU web server should - be under CC BY-ND 3.0 US. Please do NOT change or remove this + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this without talking with the webmasters or licensing team first. Please make sure the copyright date is consistent with the document. For web pages, it is ok to list just the latest year the @@ -144,11 +155,11 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2000, 2007, 2014 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2000, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" -href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.tr">Creative -Commons Atıf-Türetilemez 3.0 Birleşik Devletler Lisansı</a> altında +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative +Commons Alıntı-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında lisanslanmıştır.</p> <!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> @@ -183,11 +194,12 @@ href="mailto:anilmevlutguven@mynet.com"><anilmevlutguven@mynet.com></a>, <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/03/05 18:03:58 $ +$Date: 2021/09/12 07:34:22 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/floss-and-foss.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/floss-and-foss.html index d0f9408..942aeac 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/floss-and-foss.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/floss-and-foss.html @@ -1,16 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/floss-and-foss.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.79 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs free-open" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>ÖLAKY ve ÖAKY - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/floss-and-foss.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>ÖLAKY ve ÖAKY</h2> -<p>yazan <strong>Richard Stallman</strong></p> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> <p>Özgür yazılım topluluğundaki iki politik taraf özgür yazılım hareketi ve açık kaynaktır. Özgür yazılım hareketi <a @@ -59,6 +66,7 @@ istiyorsanız, bunu başarmanın yolu “ÖAKK” değil, kalmak istemediğimiz için bu terimlerin hiçbirini kullanmıyoruz. Özgürlükten yanayız ve bunu her zaman, “özgür” ve “libre” veya “özgür (libre)” kullanarak, gösteriyoruz.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -68,7 +76,7 @@ yanayız ve bunu her zaman, “özgür” ve “libre” veya <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -90,7 +98,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -106,7 +114,23 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 2013, 2015, 2016 Richard Stallman</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2013, 2015, 2016, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -125,11 +149,12 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ +$Date: 2021/09/12 07:34:22 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-doc.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-doc.html index 14d6a34..b6df6e8 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-doc.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-doc.html @@ -1,24 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/free-doc.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.79 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs extension" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> -<title>Özgür Yazılım neden Özgür Belgelendirmeye ihtiyaç duyar - GNU Projesi - +<title>Özgür Yazılım Neden Özgür Belgelendirmeye İhtiyaç Duyar - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/free-doc.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2>Özgür Yazılım neden Özgür Belgelendirmeye ihtiyaç duyar</h2> - -<blockquote class="announcement"><p> -<a href="http://defectivebydesign.org/ebooks.html">E-kitapların tehlikeleri -hakkındaki posta listemize katılın</a>. -</p></blockquote> - -<ul> -<li><a href="/copyleft/fdl.html">GNU Özgür Belgelendirme Lisansı</a></li> -</ul> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> +<h2>Özgür Yazılım Neden Özgür Belgelendirmeye İhtiyaç Duyar</h2> +<div class="thin"></div> <p> Özgür işletim sistemlerimizdeki en büyük eksiklik yazılımda değildir, en @@ -56,12 +55,19 @@ söyledi.</p> Programcıların iyi İngilizce yazamadıklarını göz önünde bulundurursak, kılavuzların bu şekilde işlevsizleştiğini de görürüz.</p> +<hr class="no-display" /> +<div class="announcement" role="complementary"><p> +<a href="https://defectivebydesign.org/ebooks.html">E-kitapların tehlikeleri +hakkındaki posta listemize katılın</a>. +</p></div> +<hr class="no-display" /> + <p> Özgür yazılım gibi özgür belgeleme de ücretle ilgili değil özgürlükle ilgili bir husustur. Bu kılavuzlarla ilgili sorun, O’Reilly Associates’in kopyalar için bir ücret istemesi değildir, bununla ilgili bir sorun yoktur. (Özgür Yazılım Vakfı özgür <a href="/doc/doc.html">GNU kılavuzları</a>nın <a -href="http://shop.fsf.org/category/books/">baskılı kopyalarını</a> da +href="https://shop.fsf.org/category/books/">baskılı kopyalarını</a> da satmaktadır.) Ancak GNU kılavuzları, kaynak kodu biçiminde sağlanabilirken, özel mülk kılavuzlar yalnızca kâğıt biçiminde elde edilebilmektedir. GNU kılavuzları kopyalama ve değiştirme izniyle birlikte gelir; Perl kılavuzları @@ -75,6 +81,10 @@ verilebilir, böylece kılavuz, programın her kopyasıyla birlikte verilebilir, bu çevrim içi ya da kâğıt biçiminde olabilir. Değiştirmeye ilişkin izin de can alıcıdır.</p> +<ul> +<li><a href="/licenses/fdl.html">GNU Özgür Belgelendirme Lisansı</a></li> +</ul> + <p> Genel bir kural olarak, insanların tüm yazı ve kitap tiplerini değiştirme izinlerinin olmasının gerekli olduğuna inanmıyorum. Yazılara ilişkin @@ -153,6 +163,7 @@ copyleft olmayan kılavuzlardan çok copyleft kılavuzları tercih etmektir.</p> [Not: Özgür Yazılım Vakfının, diğer yayıncılardan satın alınabilen özgür kitapları listeleyen <a href="/doc/other-free-books.html">bir sayfamız</a> vardır.]</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -162,7 +173,7 @@ vardır.]</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -183,7 +194,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -215,8 +226,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, -2006, 2007, 2009, 2015, 2016, 2019 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 1996, 2019, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -242,11 +252,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/15 17:30:51 $ +$Date: 2021/09/05 08:35:41 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-even-more-important.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-even-more-important.html index 71134c1..1552dc8 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-even-more-important.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-even-more-important.html @@ -1,32 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/free-software-even-more-important.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.94 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs principles" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgür Yazılım Şimdi Çok Daha Önemli - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/free-software-even-more-important.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Özgür Yazılım Şimdi Çok Daha Önemli</h2> -<address class="byline">yazan <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> - -<p><em>Bu makalenin büyük ölçüde düzenlenmiş bir sürümü <a -href="http://www.wired.com/opinion/2013/09/why-free-software-is-more-important-now-than-ever-before"> -Wired</a>'de yayımlandı.</em></p> - -<p><em>Bu fikirlerin <a -href="https://www.fsf.org/blogs/rms/20140407-geneva-tedx-talk-free-software-free-society/"> -14 dakikalık bir video sunumunu</a> izleyin.</em></p> - -<div class="announcement"> -<p> -<a href="/help/help.html">Özgür yazılım hareketine yardımcı olmak için -önerilen yollar</a> -</p> -</div> -<hr class="thin" /> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> <p>1983'ten bu yana Özgür Yazılım Hareketi, bilgisayar kullanıcılarının özgürlüğü için kampanya yürütüyor, kullanıcıların, yazılımın denetimine @@ -41,11 +32,19 @@ program kullanıcıların özgürlüğüne ve topluluğuna saygı duyduğunda on bu programlar, geliştiricilerine kullanıcılar üzerinde bir iktidar sağlar, kimsenin sahip olmaması gereken bir iktidar.</p> +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<hr class="no-display" /> +<p><em>Bu fikirlerin <a +href="https://www.fsf.org/blogs/rms/20140407-geneva-tedx-talk-free-software-free-society/"> +14 dakikalık bir video sunumunu</a> izleyin.</em></p> +<hr class="no-display" /> +</div> + <p>Bu iki özgür olmayan programın ortak bir yanı var: İkisi de <em>kötücül yazılım</em>. Yani her ikisi de kullanıcıya kötü davranmak üzere tasarlanmış işlevlere sahipler. Günümüzde özel mülk yazılımlar genellikle kötücül yazılımdır çünkü <a href="/malware">geliştiricilerin iktidarı onları -yozlaştırır</a>. Bu rehber (Ocak 2021 itibarıyla) 500 farklı kötücül işlevi +yozlaştırır</a>. Bu dizin (Kasım 2021 itibarıyla) 550 farklı kötücül işlevi listeliyor ancak bunlar kesinlikle buz dağının görünen kısmıdır.</p> <p>Özgür yazılımla kullanıcılar programı hem bireysel hem de toplu olarak @@ -83,15 +82,16 @@ href="/philosophy/free-sw.html">temel özgürlük</a> gerektirir. <div class="important"> <p>(0) Herhangi bir amaç için programı istediğiniz gibi çalıştırma özgürlüğü.</p> -<p>(1) Programın kaynak kodunu inceleme ve değiştirme özgürlüğü, böylece -program hesaplamayı sizin istediğiniz gibi yapar. Programlar, programcılar -tarafından (cebir ile birleştirilen İngilizce gibi) bir programlama dilinde -yazılır ve programın bu şekli “kaynak kod“dur. Programlamayı -bilen ve programın kaynak koduna sahip olan herkes kaynak kodunu okuyabilir, -çalışmasını anlayabilir ve hatta değiştirebilir. Elinizdeki tek şey -çalıştırılabilir biçim, bir dizi sayı olduğunda, her ne kadar bu biçim -bilgisayarın çalışması için verimli olsa da, bir insanın programı bu biçimde -anlaması, kavraması ve değiştirmesi çekilmez bir şekilde zordur.</p> +<p>(1) Programın “kaynak kodunu” inceleme ve değiştirme özgürlüğü, +böylece program hesaplamayı sizin istediğiniz gibi yapar. Programlar, +programcılar tarafından (cebir ile birleştirilen İngilizce gibi) bir +programlama dilinde yazılır ve programın bu şekli “kaynak +kod”dur. Programlamayı bilen ve programın kaynak koduna sahip olan +herkes kaynak kodunu okuyabilir, çalışmasını anlayabilir ve hatta +değiştirebilir. Elinizdeki tek şey çalıştırılabilir biçim, bir dizi sayı +olduğunda, her ne kadar bu biçim bilgisayarın çalışması için verimli olsa +da, bir insanın programı bu biçimde anlaması, kavraması ve değiştirmesi +çekilmez bir şekilde zordur.</p> <p>(2) Dilediğiniz zaman tıpatıp kopyalar hazırlama ve dağıtma özgürlüğü. (Bu bir zorunluluk değildir; bunu yapmak senin seçimin. Program özgür ise bu @@ -155,7 +155,7 @@ dinleyenlerin interneti”ne dönüştürecektir.</p> <p>Özgür olmayan yazılımın adaletsizliğini sona erdirmek amacıyla, özgür yazılım hareketi, kullanıcıların kendilerini özgürleştirmeleri için özgür programlar geliştirir. 1984'te özgür işletim sistemi <a -href="/gnu/the-gnu-project.html">GNU</a>'yu geliştirerek başladık. Bugün +href="/gnu/thegnuproject.html">GNU</a>'yu geliştirerek başladık. Bugün milyonlarca bilgisayar, çoğunlukla <a href="/gnu/gnu-linux-faq.html">GNU/Linux bileşeni</a> içerisinde GNU kullanıyor.</p> @@ -233,7 +233,7 @@ yapmamalıdır. Ve bunu devlet dışında bir kuruluş tarafından programlanan <p>Özel mülk yazılımın önemli bir durumda, mesela geliştiricisine karşı hiçbir güvenliği yoktur. Ve geliştirici, başkalarının saldırmasına yardımcı olabilir. <a -href="http://arstechnica.com/security/2013/06/nsa-gets-early-access-to-zero-day-data-from-microsoft-others/">Microsoft, +href="https://arstechnica.com/security/2013/06/nsa-gets-early-access-to-zero-day-data-from-microsoft-others/">Microsoft, Windows hatalarını düzeltmeden önce NSA'ya (ABD hükûmeti dijital casusluk kurumu) göstermektedir</a>. Apple'nin da aynı şekilde yapıp yapmadığını bilmiyoruz ancak Apple da Microsoft ile aynı hükümet baskısı altında. Başka @@ -321,6 +321,22 @@ herkesin (programcı olsun veya olmasın) kullanabileceği özgür bir GNU/Linux işletim sistemine sahibiz. Mücadelemize bir programcı veya aktivist olarak katılın. Bütün bilgisayar kullanıcılarını özgürleştirelim.</p> +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<hr class="no-display" /> +<p> +<a href="/help/help.html">Özgür yazılım hareketine yardımcı olmak için +önerilen yollar</a> +</p> +</div> + +<div class="infobox extra" role="complementary"> +<hr /> +<p>Bu makalenin büyük ölçüde düzenlenmiş bir sürümü <a +href="https://www.wired.com/opinion/2013/09/why-free-software-is-more-important-now-than-ever-before"><cite>Wired</cite></a>'de +yayımlandı.</p> +</div> +</div> + <div class="translators-notes"> <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> @@ -329,7 +345,7 @@ katılın. Bütün bilgisayar kullanıcılarını özgürleştirelim.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -350,7 +366,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -382,7 +398,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2015, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2013-2015, 2017, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -403,7 +419,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/03/10 17:02:19 $ +$Date: 2021/11/06 08:33:47 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-intro.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-intro.html index 84ddd8f..2785251 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-intro.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-intro.html @@ -1,13 +1,20 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/free-software-intro.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays upholding fsmovement" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgür Yazılım Hareketi - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/free-software-intro.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Özgür Yazılım Hareketi</h2> <p> @@ -35,10 +42,9 @@ de olmalıdır. <p> Bir programın özgür yazılım olup olmadığı çoğunlukla lisansına -bağlıdır. Bununla birlikte, bir yazılım kaynak koduna erişemediğiniz için -veya donanımı değiştirilmiş bir sürümü yüklemenize izin vermediği (bu duruma -“tivoization” deniyor) için de özgür olmayan bir program -olabilir. +bağlıdır. Ancak, bir yazılım kaynak koduna erişemediğinizde veya bir donanım +değiştirilmiş bir sürüm yüklemenize izin vermediğinde de program özgür +olmayan bir program olabilir (buna “tivoization” deniyor). </p> <p> @@ -67,6 +73,8 @@ Eğer özgürlüğün ve topluluğun kendileri için önemli olduklarını düşünüyorsanız, “özgür yazılım” terimini gururla kullanarak lütfen bize katılın ve bu ifadenin yayılmasına yardımcı olun. </p> +</div> + <div class="translators-notes"> <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> @@ -75,7 +83,7 @@ lütfen bize katılın ve bu ifadenin yayılmasına yardımcı olun. <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -96,7 +104,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -114,7 +122,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to files generated as part of manuals) on the GNU web server should - be under CC BY-ND 3.0 US. Please do NOT change or remove this + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this without talking with the webmasters or licensing team first. Please make sure the copyright date is consistent with the document. For web pages, it is ok to list just the latest year the @@ -128,12 +136,12 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1999, 2007, 2008, 2009, 2010 Free Software Foundation, Inc. +<p>Copyright © 1999, 2008, 2009, 2021 Free Software Foundation, Inc. </p> <p>Bu sayfa <a rel="license" -href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.tr">Creative -Commons Atıf-Türetilemez 3.0 Birleşik Devletler Lisansı</a> altında +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative +Commons Alıntı-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında lisanslanmıştır.</p> <!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> @@ -150,11 +158,12 @@ href="mailto:asd@pittle.org"><asd@pittle.org></a>, 2008.</li> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ +$Date: 2021/09/12 07:34:22 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-rocket.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-rocket.html index 79e3962..592b324 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-rocket.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-software-rocket.html @@ -1,8 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/free-software-rocket.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.94 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> <!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs extension" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Roketler Yalnızca Özgür Yazılım mı Kullanmalı? Özgür Yazılım ve Aletler - @@ -10,6 +12,10 @@ GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/free-software-rocket.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Roketler Yalnızca Özgür Yazılım mı Kullanmalı? Özgür Yazılım ve Aletler </h2> @@ -126,7 +132,7 @@ kendi bilgisayarınızdaki özgür yazılım kopyanızla yapmalısınız.</p> sunabilir ve bunu bazı durumlarda kullanabilirsiniz; Veya başka bir yöntem seçebilirsiniz, belki de bir uzay gemisi satın alır ve onu kendi başına kullanırsınız.</p> - +</div> <div class="translators-notes"> @@ -136,7 +142,7 @@ kullanırsınız.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -189,7 +195,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2020 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2020, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -210,7 +216,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/11/14 20:59:46 $ +$Date: 2021/09/18 07:01:31 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-sw.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-sw.html index a335f68..29910af 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-sw.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-sw.html @@ -1,15 +1,18 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/free-sw.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs principles" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgür Yazılım Nedir? - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <style type="text/css" media="print,screen"><!-- -.note { margin-left: 6%; margin-right: 6%; } -@media (min-width: 48em) { - .note { margin-top: .8em; } -} +.toc > + ul > li { list-style-type: none; font-weight: bold; } +.toc ul { font-weight: normal; } +#History ~ p, #History ~ ul { font-size: 1rem; } --> </style> <meta http-equiv="Keywords" content="GNU, FSF, Özgür Yazılım Vakfı, Linux, Emacs, GCC, Unix, Özgür Yazılım, @@ -20,42 +23,18 @@ geliştiriliyor." /> <!--#include virtual="/philosophy/po/free-sw.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Özgür Yazılım Nedir?</h2> +<div class="thin"></div> -<div class="article"> -<h3>Özgür Yazılım Tanımı</h3> - -<blockquote class="note" id="fsf-licensing"><p style="font-size: 80%"> -Özgür Yazılım lisansları hakkında burada yanıtlanmamış bir sorunuz mu var? -Diğer <a href="http://www.fsf.org/licensing">lisanslama</a> kaynaklarına -bakabilirsiniz ve eğer gerekliyse FSF Uygunluk Labıyla <a -href="mailto:licensing@fsf.org">licensing@fsf.org</a> adresinden bağlantıya -girebilirsiniz.</p> -</blockquote> - -<div class="comment"> -<p> -Bu özgür yazılım tanımını, belirli bir yazılımın, özgür yazılım olarak -sayılmasının koşullarını açıkça göstermek için yapıyoruz. Arada sırada -açıklık getirmek veya güç algılanan hususlarla ilgili sorunları çözmek -amacıyla bu tanımı yeniden gözden geçiririz. Eğer yaptığımız değişikliklere -göz atmak isterseniz, lütfen daha fazla bilgi için aşağıdaki <a -href="#History">Tarihçe kısmına</a> bakınız. -</p> - -<p> -u“Açık kaynak” farklı bir şey: farklı değerlere dayanan oldukça -farklı bir felsefesi var. Uygulamadaki tanımı da farklı, ancak neredeyse -bütün açık kaynak programlar aslında özgür. Farklılığı <a -href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html"> Neden “Açık -Kaynak” Özgür Yazılımın Noktasını Kaçırıyor</a> yazısında açıklıyoruz. -</p> -</div> - +<div class="important"> <p> “Özgür yazılım”, kullanıcıların özgürlüğüne ve topluluğa saygı duyan yazılım demektir. Kabataslak, <b>kullanıcıların bir yazılımı -çalıştırma, kopyalama, dağıtma, çalışma, değiştirme ve geliştirme +çalıştırma, kopyalama, dağıtma, inceleme, değiştirme ve geliştirme özgürlüğüne sahip olduğu</b> anlamına gelir. Öyleyse, “özgür yazılım” bir fiyat değil, özgürlük meselesidir. İngilizcedeki "free" kelimesinden kaynaklı olarak, bu kavramı anlamak için, “bedava @@ -66,6 +45,16 @@ değil özgür olduğunu kastetmek için kullanılıyor. </p> <p> +Özgür yazılımın kopyalarına sahip olmak için ücret ödemeniz gerekebilir veya +kopyaları hiçbir ücret karşılığı olmadan da edinmiş olabilirsiniz. Kopyalara +nasıl sahip olduğunuzdan bağımsız olarak, her zaman için yazılımın +kopyalama, değiştirme ve hatta <a +href="/philosophy/selling.html">kopyalarını satma</a> özgürlüğüne +sahipsiniz. +</p> +</div> + +<p> Bu dört özgürlük için çaba harcıyoruz, çünkü herkesin bunları hak ettiğini düşünüyoruz. Bu özgürlüklerle, kullanıcılar programı ve kendileri için yaptığı şeyi (hem bireysel hem de kolektif olarak) denetlemiş @@ -76,9 +65,78 @@ href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">adaletsiz iktidarın bir aracı</a> kılar. </p> -<h4> Dört temel özgürlük</h4> +<p> +“Açık kaynak” farklı bir şey: farklı değerlere dayanan oldukça +farklı bir felsefesi var. Uygulamadaki tanımı da farklı, ancak neredeyse +bütün açık kaynak programlar aslında özgür. Farklılığı <a +href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html"> Neden “Açık +Kaynak” Özgür Yazılımın Noktasını Kaçırıyor</a> yazısında açıklıyoruz. +</p> + +<div class="toc"> +<hr class="no-display" /> +<h3 class="no-display">İçindekiler</h3> +<ul> + <li><a href="#fs-definition">Özgür Yazılım Tanımı</a> + <ul> + <li><a href="#four-freedoms">Dört temel özgürlük</a></li> + <li><a href="#selling">Özgür yazılım ticari <em>olabilir</em></a></li> + </ul> + </li> + <li><a href="#clarifying">Özgür olanla özgür olmayan arasındaki sınırı açıklığa +kavuşturmak</a> + <ul> + <li><a href="#run-the-program">Programı istediğiniz gibi çalıştırma +özgürlüğü</a></li> + <li><a href="#make-changes">Kaynak kodu inceleme ve değişiklikler yapma +özgürlüğü</a></li> + <li><a href="#redistribute">İsterseniz yeniden dağıtma özgürlüğü: temel +gereksinimler</a></li> + <li><a href="#copyleft">Copyleft</a></li> + <li><a href="#packaging">Paketleme ve dağıtım ayrıntıları hakkındaki +kurallar</a></li> + <li><a href="#exportcontrol">İhracat düzenlemeleri</a></li> + <li><a href="#legal-details">Yasal hususlar</a></li> + <li><a href="#contracts">Sözleşme tabanlı lisanslar</a></li> + </ul> + </li> + <li><a href="#in-practice">Uygulamada Özgür Yazılım Tanımı</a> + <ul> + <li><a href="#interpretation">Bu ölçütler nasıl yorumlanmalı</a></li> + <li><a href="#get-help">Özgür lisanslarla ilgili yardım</a></li> + <li><a href="#terminology">Özgür yazılım hakkında konuşurken doğru kelimeleri +kullanmak</a></li> + </ul> + </li> + <li><a href="#beyond-software">Yazılımdan Ötesi</a></li> + <li><a href="#History">Geçmiş</a></li> +</ul> +</div> + +<div class="edu-note" id="fsf-licensing" role="complementary"> +<p style="font-size:80%"> +Özgür Yazılım lisansları hakkında burada yanıtlanmamış bir sorunuz mu var? +Diğer <a href="http://www.fsf.org/licensing">lisanslama</a> kaynaklarına +bakabilirsiniz ve eğer gerekliyse FSF Uygunluk Labıyla <a +href="mailto:licensing@fsf.org">licensing@fsf.org</a> adresinden bağlantıya +girebilirsiniz.</p> +<hr class="no-display" /> +</div> + + +<h3 id="fs-definition">Özgür Yazılım Tanımı</h3> <p> +Bu özgür yazılım tanımını, belirli bir yazılımın, özgür yazılım olarak +sayılmasının koşullarını açıkça göstermek için yapıyoruz. Arada sırada +açıklık getirmek veya güç algılanan hususlarla ilgili sorunları çözmek +amacıyla bu tanımı yeniden gözden geçiririz. Eğer yaptığımız değişikliklere +göz atmak isterseniz, lütfen daha fazla bilgi için aşağıdaki <a +href="#History">Tarihçe kısmına</a> bakınız. +</p> + +<h4 id="four-freedoms">Dört temel özgürlük</h4> +<p> Bir program, eğer kullanıcıları dört temel özgürlüğe sahipse bir özgür yazılımdır: <a href="#f1">[1]</a> </p> @@ -86,7 +144,7 @@ yazılımdır: <a href="#f1">[1]</a> <ul class="important"> <li>Herhangi bir amaç için, istediğiniz şekilde yazılımı çalıştırma özgürlüğü (0 numaralı özgürlük).</li> - <li>Her ne istiyorsanız onu yaptırmak için programın nasıl çalıştığını ögrenmek + <li>Her ne istiyorsanız onu yaptırmak için programın nasıl çalıştığını inceleme ve onu değiştirme özgürlüğü (1 numaralı özgürlük). Yazılımın kaynak koduna ulaşmak, bu iş için ön koşuldur. </li> @@ -115,6 +173,9 @@ değerlendirmemiz gerekiyor. Ancak, eğer A'yı B'yi kullanmayacak şekilde değiştirmeyi düşünüyorsak, bu durumda sadece A'nın özgür olması yetecektir; B'nin bu planla bir ilgisi yoktur.</p> + +<h4 id="selling">Özgür yazılım ticari <em>olabilir</em></h4> + <p> “Özgür yazılım”, “ticari olmayan” demek değildir. Aksine, özgür bir program, ticari kullanım, ticari geliştirme ve @@ -151,22 +212,14 @@ maddi veya ayni olarak ödeme yapmalarını gerektirmek, söz konusu program haline gelir. </p> -<p> -Özgür yazılımın kopyalarına sahip olmak için ücret ödemeniz gerekebilir veya -kopyaları hiçbir ücret karşılığı olmadan da edinmiş olabilirsiniz. Kopyalara -nasıl sahip olduğunuzdan bağımsız olarak, her zaman için yazılımın -kopyalama, değiştirme ve hatta <a -href="/philosophy/selling.html">kopyalarını satma</a> özgürlüğüne -sahipsiniz. -</p> -<h3>Özgür olanla özgür olmayan arasındaki sınırı açıklığa kavuşturmak</h3> +<h3 id="clarifying">Özgür Olanla Özgür Olmayan Arasındaki Sınırı Açıklığa Kavuşturmak</h3> <p>Bu yazının kalan kısmında, farklı hususlar üzerine, bir programın özgür olabilmesi için özgürlüklerin ne dereceye kadar genişletilmesi gerektiğini daha açık olarak anlatıyoruz.</p> -<h4>Programı istediğiniz gibi çalıştırma özgürlüğü</h4> +<h4 id="run-the-program">Programı istediğiniz gibi çalıştırma özgürlüğü</h4> <p> Bir programı kullanma özgürlüğü demek, onu, herhangi bir bireyin ya da @@ -199,7 +252,7 @@ dağıtma olanağı sunar.</p> “asla”yı da içerektir. Dolayısıyla ayrı bir “programı çalıştırmama özgürlüğüne” ihtiyaç yoktur.</p> -<h4>Kaynak kodu inceleme ve değişiklikler yapma özgürlüğü</h4> +<h4 id="make-changes">Kaynak kodu inceleme ve değişiklikler yapma özgürlüğü</h4> <p> 1 ve 3 numaralı özgürlüklerin (değişiklik yapma özgürlüğü ve değiştirilmiş @@ -211,6 +264,13 @@ değerlendirilemez. </p> <p> +Kaynak kod, programın değişikliklerin yapılabilmesi için tercih edilen +biçimi olarak tanımlanıyor. Bu nedenle, programı geliştirmek için +geliştiricinin değiştirdiği herhangi bir biçim, bu geliştiricinin sürümünün +kaynak kodudur. +</p> + +<p> 1 numaralı özgürlük özgün sürümün yerine kendi değişiklik yaptığınız sürümü kullanabilmenizi de içerir. Eğer program bir başkasının değişiklik yapılmış sürümlerini çalıştıracak ancak sizinkileri reddedecek şekilde tasarlanmış @@ -243,7 +303,7 @@ sağlamaktır. Bu yüzden, 1 numaralı özgürlük “programı silme özgürlüğünü” de içerir. </p> -<h4>İsterseniz yeniden dağıtma özgürlüğü: temel gereksinimler</h4> +<h4 id="redistribute">İsterseniz yeniden dağıtma özgürlüğü: temel gereksinimler</h4> <p>Dağıtım özgürlüğü (2 ve 3 numaralı özgürlükler) kopyaları, ister değiştirerek ister değiştirmeden olsun, ister bedelsiz ister belirli bir @@ -264,7 +324,7 @@ yayımladığınızda da, hiç kimseyi haberdar etmenize gerek olmamalıdır. 3 numaralı özgürlük değiştirilmiş sürümleri özgür yazılım olarak dağıtma özgürlüğüdür. Özgür bir lisans diğer şekillerdeki dağıtım biçimlerine de izin verir; başka bir deyişle, <a -href="/copyleft/copyleft.html">copyleft</a> bir lisans olmak zorunda +href="/licenses/copyleft.html">copyleft</a> bir lisans olmak zorunda değildir. Ancak, değiştirilmiş sürümlerin özgür olmayan olmasını gerektiren bir lisans, özgür bir lisans olarak değerlendirilemez. </p> @@ -280,12 +340,12 @@ ancak, program, bu biçimlerden herhangi birine sokmanın bir yolunu bulduğunuzda, programı yeniden dağıtmaya hakkınızın olması gerekir. </p> -<h4>Copyleft</h4> +<h4 id="copyleft">Copyleft</h4> <p> Özgür yazılımı dağıtma konusundaki birtakım kurallar, temel özgürlüklerle çelişmediği sürece, kabul edilebilir. Örneğin, <a -href="/copyleft/copyleft.html">copyleft</a>, (basitçe söyleyecek olursak) +href="/licenses/copyleft.html">copyleft</a>, (basitçe söyleyecek olursak) yazılımı dağıtırken, diğer insanların özgürlüklerini hiçe sayan kısıtlamalar eklenememesi için konmuş kuraldır. Bu kural, merkezi özgürlükler ile çelişmez; aksine onları korur. @@ -304,7 +364,7 @@ href="/philosophy/categories.html">Özgür Yazılım Kategorileri</a> sayfasın inceleyebilirsiniz. </p> -<h4>Paketleme ve dağıtım ayrıntıları hakkındaki kurallar</h4> +<h4 id="packaging">Paketleme ve dağıtım ayrıntıları hakkındaki kurallar</h4> <p> Yeniden düzenlenmiş bir sürümü paketlemeye dair kurallar, yeniden @@ -338,11 +398,11 @@ tür bir gereksinim yalnızca, özgün programın ismini değiştirilmiş sürü takma bir ad olarak belirtmenize olanak sağlayan uygun bir takma adlandırma yapısının olması durumunda kabul edilebilirdir.</p> -<h4>İhracat düzenlemeleri</h4> +<h4 id="exportcontrol">İhracat düzenlemeleri</h4> <p> -Bazen devletin <a id="exportcontrol">ihracat denetimi yasaları</a> ve ticari -yaptırımları, yazılımınızın kopyalarını uluslararası dağıtma özgürlüğünüzü +Bazen devletin ihracat denetimi yasaları ve ticari yaptırımları, +yazılımınızın kopyalarını uluslararası dağıtma özgürlüğünüzü kısıtlayabilir. Yazılım geliştiricileri, bu kısıtlamaları yeniden düzenleme ya da ortadan kaldırma gücüne sahip değillerdir, ama yapabilecekleri ve yapmaları gereken şey, yazılımın kullanma koşulu olarak bu yaptırımları @@ -363,7 +423,7 @@ bir değişiklik, bu gereksinimi önemli hale getirebilir ve yazılım özgür olmayan bir yazılım kılabilir. </p> -<h4>Yasal hususlar</h4> +<h4 id="legal-details">Yasal hususlar</h4> <p> Bu özgürlüklerin gerçek olması için, yanlış bir şey yapmadığınız sürece, @@ -387,7 +447,7 @@ olmayan bir lisans olmuş olur. davaların nerede görülmesi gerektiğini veya her ikisini belirtmesi uygundur. </p> -<h4>Sözleşme tabanlı lisanslar</h4> +<h4 id="contracts">Sözleşme tabanlı lisanslar</h4> <p> Birçok özgür yazılım lisansı telif hakkına dayanır ve ne gibi @@ -409,22 +469,9 @@ açıklanmamışsa, o halde bu konu hakkında düşünmemiz gerekir ve bunu herhalde, özgür olmayan bir lisans olarak tanımlayacağızdır. </p> -<h4>Özgür yazılım hakkında konuşurken doğru kelimeleri kullanın</h4> +<h3 id="in-practice">Uygulamada Özgür Yazılım Tanımı</h3> -<p> -Özgür yazılım hakkında konuşurken “bedava” veya -“hibe” gibi terimler kullanmaktan kaçınmak en iyisidir. Çünkü bu -terimler konunun özgürlükle ilgili değil, parayla ilgili olduğunu ima -edebilir. “Korsanlık” gibi bazı genel terimler, -desteklemeyeceğinizi umduğumuz bazı düşünceleri içeriyor. Bu terimler ile -ilgili bir tartışma için <a -href="/philosophy/words-to-avoid.html">Kullanmaktan Kaçınılması Gereken -Kelimeler ve Deyimler</a> sayfasına bakabilirsiniz. “<a -href="/philosophy/fs-translations.html">Özgür yazılım</a>” kavramının -birçok dile çevirisini içeren bir listemiz de var. -</p> - -<h4>Bu ölçütler nasıl yorumlanmalı</h4> +<h4 id="interpretation">Bu ölçütler nasıl yorumlanmalı</h4> <p> Son olarak, özgür yazılım tanımında belirtilen kıstaslar gibi açıklamaların @@ -440,7 +487,7 @@ mevcut lisansların neyi sınırladığını ya da sınırlamadığını açık için bu kıstaslar sıklıkla güncelliyoruz. </p> -<h4>Özgür lisanslarla ilgili yardım al</h4> +<h4 id="get-help">Özgür lisanslarla ilgili yardım al</h4> <p> Eğer bir lisansın, söz ettiğimiz kıstasları sağlayıp sağlamadığıyla @@ -465,6 +512,30 @@ bizim yardımımızla, lisansınızın bir özgür yazılım lisansı olduğunu edebilir ve olası uygulama sorunlarından kurtulabilirsiniz. </p> +<h4 id="terminology">Özgür yazılım hakkında konuşurken doğru kelimeleri kullanın</h4> + +<p> +Özgür yazılım hakkında konuşurken “bedava” veya +“hibe” gibi terimler kullanmaktan kaçınmak en iyisidir. Çünkü bu +terimler konunun özgürlükle ilgili değil, parayla ilgili olduğunu ima +edebilir. “Korsanlık” gibi bazı genel terimler, +desteklemeyeceğinizi umduğumuz bazı düşünceleri içeriyor. Bu terimler ile +ilgili bir tartışma için <a +href="/philosophy/words-to-avoid.html">Kullanmaktan Kaçınılması Gereken +Kelimeler ve Deyimler</a> sayfasına bakabilirsiniz. “<a +href="/philosophy/fs-translations.html">Özgür yazılım</a>” kavramının +birçok dile çevirisini içeren bir listemiz de var. +</p> + +<p id="open-source"> +Diğer bir grup, “özgür yazılım” kavramına yakın (ancak aynısı +olmayan) “açık kaynak” terimini kullanıyor. Biz, “özgür +yazılım” terimini tercih ediyoruz, çünkü bu terimin ücret yerine +özgürlüğü simgelediğini bir kere duyduğunuzda, bu terim artık size düşünce +özgürlüğünü çağrıştırır. Ancak “açık” kelimesi asla özgürlüğü +çağrıştırmaz. +</p> + <h3 id="beyond-software">Yazılımın Yanında</h3> <p> @@ -474,9 +545,9 @@ href="/philosophy/free-doc.html">yazılım kılavuzları da özgür olmalıdır< </p> <p> -Aynı görüşler diğer kullanışlı uygulamalar için de mantıklıdır — yani, +Aynı görüşler diğer kullanışlı uygulamalar için de mantıklıdır, yani, öğrenim ve başvuru işleri gibi kullanışlı bilgi sunan işler. <a -href="http://wikipedia.org">Wikipedia</a> en iyi bilinen örnek. +href="https://wikipedia.org">Wikipedia</a> en iyi bilinen örnek. </p> <p> @@ -485,19 +556,6 @@ her çeşit çalışmaya uygun <a href="http://freedomdefined.org/">özgür kültürel çalışmalar</a> tanımına genişletildi. </p> -<h3 id="open-source">Açık Kaynak?</h3> - -<p> -Diğer bir grup, “özgür yazılım” kavramına yakın (ancak aynısı -olmayan) “açık kaynak” terimini kullanıyor. Biz, “özgür -yazılım” terimini tercih ediyoruz, çünkü bu terimin ücret yerine -özgürlüğü simgelediğini bir kere duyduğunuzda, bu terim artık size düşünce -özgürlüğünü çağrıştırır. Ancak “açık” kelimesi <a -href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">asla özgürlüğe işaret -etmez</a>. -</p> -</div> - <h3 id="History">Tarihçe</h3> <p>Arada sırada Özgür Yazılım Tanımını gözden geçirip düzeltiyoruz. Aşağıda @@ -507,102 +565,102 @@ bağlantılarla birlikte görebilirsiniz.</p> <ul> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.168&r2=1.169">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.168&r2=1.169">Sürüm 1.169</a>: Dört özgürlüğün ticari faaliyete de neden uygulanması gerektiği daha net bir şekilde açıklandı. Dört özgürlüğün neden programı çalıştırmama ve silme özgürlüğünü kastetmediği, bu yüzden bunları ayrı gereksinimler olarak ifade etmeye gerek olmadığı açıklandı.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.164&r2=1.165">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.164&r2=1.165">Sürüm 1.165</a>: Kodtaki nedensiz sıkıntıların 0 numaralı özgürlüğü çürütemeyeceği ve 1 ve 3 numaralı özgürlüklerin kullanıcıların bu sıkıntıları kaldırmasına olanak sağladığı açıklandı.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.152&r2=1.153">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.152&r2=1.153">Sürüm 1.153</a>: Programı çalıştırma özgürlüğünün, hiçbir şeyin onu çalıştırmaktan alıkoyamayacağı anlamına geldiği açıklandı.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.140&r2=1.141">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.140&r2=1.141">Sürüm 1.141</a>: Hangi kodun özgür olması gerektiği açıklandı.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.134&r2=1.135">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.134&r2=1.135">Sürüm 1.135</a>: Her seferinde 0. özgürlüğün programı istediğiniz gibi çalıştırma özgürlüğü olduğu söylendi.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.133&r2=1.134">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.133&r2=1.134">Sürüm 1.134</a>: 0. Özgürlük programın işlevselliğiyle ilgili bir husus değildir.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.130&r2=1.131">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.130&r2=1.131">Sürüm 1.131</a>: Özgür bir lisansın başka bir programın özgür olmayan lisansıyla uygunluk gerektirmeyebilir.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.128&r2=1.129">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.128&r2=1.129">Sürüm 1.129</a>: Yasa seçimi ve forum tariflerinin seçimi açıkça belirtildi (bu her zaman politikamızdı).</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.121&r2=1.122">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.121&r2=1.122">Sürüm 1.122</a>: İhracat denetim gereksinimi, eğer gereksinim kolay değilse gerçek bir sorundur; aksi durumda sadece olası bir sorundur.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.117&r2=1.118">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.117&r2=1.118">Sürüm 1.118</a>: Açıklama: bu sorun değiştirme hakkınızı sınırlıyor, ne değişiklik yaptığınızı değil. Ve değişiklik dediğimiz şey “iyileştirmelerle” sınırlı değildir</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.110&r2=1.111">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.110&r2=1.111">Sürüm 1.111</a>: 1.77 sürümü için, yalnızca geçmişe dönük <em>kısıtlamaların</em> kabul edilemez olduğu belirtildi. Telif hakkı sahipleri, her zaman, çalışmanın kullanımı için paralelde başka şekillerde yayınlamaya ilişkin ek <em>izinler</em> verebilir.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.104&r2=1.105">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.104&r2=1.105">Sürüm 1.105</a>: 1 numaralı özgürlüğünün kısa bir cümlesinde, (halihazırda 1.80 sürümünde belirtilmiş olan) aslında kendi değiştirilmiş sürümünüzü kendi bilgi işleminiz için kullanmayı içerdiği hakkındaki husus ifade edildi.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.91&r2=1.92">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.91&r2=1.92">Sürüm 1.92</a>: Gizlenmiş kodun kaynak kod olarak değerlendirilemeyeceği açıklandı.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.89&r2=1.90">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.89&r2=1.90">Sürüm 1.90</a>: 3 numaralı özgürlüğün kendi değiştirdiğiniz veya geliştirdiğiniz sürümlerin kopyalarını dağıtma hakkı anlamına geldiği, başkasının geliştirme projesinde yer alma hakkı olmadığı açıklandı.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.88&r2=1.89">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.88&r2=1.89">Sürüm 1.89</a>: 3 numaralı özgürlük, değiştirilmiş sürümleri özgür yazılım olarak yayınlama hakkını içerir.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.79&r2=1.80">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.79&r2=1.80">Sürüm 1.80</a>: 1 numaralı özgürlük uygulanabilir olmalıdır, yalnızca teorik değil; örn., tivolaştırma olmamalı.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.76&r2=1.77">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.76&r2=1.77">Sürüm 1.77</a>: Tam bir yerini alma olmasa bile, lisansda geriye dönük değişiklikler yapmanın kabuledilebilir olmadığını açıklığa kavuştur.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.73&r2=1.74">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.73&r2=1.74">Sürüm 1.74</a>: Yeterince açık olmayan veya bazı yerlerde sözü geçen ancak heryerde belirtilmemiş olan dört noktanın açıklamaları: <ul> -<li>“İyileştirmeler”, lisans hangi türden değiştirilmiş sürümleri +<li>“İyileştirmeler”, lisans hangi türden değiştirilmiş sürümleri yayımlayabileceğinizi önemli bir şekilde kısıtlayabilir anlamına gelmez. 3 numaralı özgürlük yalnızca değişikliklerin değil, aynı zamanda değiştirilmiş sürümlerin de dağıtılmasını içerir.</li> @@ -615,59 +673,62 @@ getirir.</li> </li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.56&r2=1.57">Sürüm -1.57</a>: "Yazılımın Ötesinde" kısmını ekle.</li> +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.56&r2=1.57">Sürüm +1.57</a>: “Yazılımın Ötesinde” kısmı eklendi.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.45&r2=1.46">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.45&r2=1.46">Sürüm 1.46</a>: Özgürlükte kimin hangi neden için olursa olsun programı -çalıştırmasının önemini açıkla.</li> +çalıştırmasının önemi açıklandı.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.40&r2=1.41">Sürüm -1.41</a>: Kontrata dayalı lisanslar hakkındaki sözleri açıklığa kavuştur.</li> +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.40&r2=1.41">Sürüm +1.41</a>: Kontrata dayalı lisanslar hakkındaki sözleri açıklığa +kavuşturuldu.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.39&r2=1.40">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.39&r2=1.40">Sürüm 1.40</a>: Özgür bir lisansın kendi değişikliklerinizi yaratmak için diğer -mevcut özgür lisansları kullanmanıza izin vermesi gerektiğini anlat.</li> +mevcut özgür lisansları kullanmanıza izin vermesi gerektiği anlatıldı.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.38&r2=1.39">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.38&r2=1.39">Sürüm 1.39</a>: Bir lisansın, kamusal kullanıma açık koyulan bir yazılımın sürümleri için kaynak kodunu sağlamayı gerekli kılmasının kabul edilebilir -olduğunu belirt.</li> +olduğu belirtildi.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.30&r2=1.31">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.30&r2=1.31">Sürüm 1.31</a>: Bir lisansın, değişikliklerin sahibi olarak sizin kendinizi -göstermenizi mecbur kılmasının kabul edilebilir olduğunu belirt.</li> +göstermenizi mecbur kılmasının kabul edilebilir olduğu belirtildi.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.22&r2=1.23">Sürüm -1.23</a>: Kontrat tabanlı lisanslar hakkındaki olası sorunlara işaret et.</li> +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.22&r2=1.23">Sürüm +1.23</a>: Kontrat tabanlı lisanslar hakkındaki olası sorunlara işaret +edildi.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.15&r2=1.16">Sürüm -1.16</a>: Çalıştırılabilir dosyaların dağıtılmasının neden önemli olduğunu -açıkla.</li> +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.15&r2=1.16">Sürüm +1.16</a>: Çalıştırılabilir dosyaların dağıtılmasının neden önemli olduğu +açıklandı.</li> <li><a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.10&r2=1.11">Sürüm +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&r1=1.10&r2=1.11">Sürüm 1.11</a>: Özgür bir lisansın, dağıttığınız sürümlerin bir kopyasını talep durumunda programın sahibine göndermenizi zorunlu kılabileceği belirtildi.</li> </ul> -<p>Sürüm numaralarının araları açık, çünkü tanımı veya yorumlamalarını -değiştirmeyen başka değişiklikler de var. Örneğin bu liste kenardaki, -biçimlendirmedeki, imladaki, noktalamadaki veya sayfanın diğer -kısımlarındaki değişiklikleri içermiyor. Eğer yapılan değişikliklerin tam -bir listesine gözatmak isterseniz, bunu <a -href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&view=log">cvsweb +<p>Eksik sürüm numaraları var, çünkü tanımı veya yorumlamalarını değiştirmeyen +başka değişiklikler de var. Örneğin bu liste kenardaki, biçimlendirmedeki, +imladaki, noktalamadaki veya sayfanın diğer kısımlarındaki değişiklikleri +içermiyor. Eğer yapılan değişikliklerin tam bir listesine gözatmak +isterseniz, bunu <a +href="//web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&view=log">cvsweb arayüzümüzden</a> yapabilirsiniz.</p> +<div class="column-limit"></div> -<h3 style="font-size:1em">Dipnotlar</h3> +<h3 class="footnote">Dipnotlar</h3> <ol> <li id="f1">0, 1, 2 ve 3 olarak numaralandırılmaları tarihseldir. 1990'lar civarında üç özgürlük vardı ve 1, 2, ve 3 olarak numaralandırılmışlardı. Daha sonra @@ -676,6 +737,7 @@ edilmeliydi. Şüphesiz diğer üç özgürlükten daha temeldi,böylece onlarda önce gelmeliydi. Diğerlerini yeniden numaralandırmak yerine, onu 0 numaralı özgürlük olarak belirledik.</li> </ol> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -701,7 +763,7 @@ href="http://en.wikipedia.org/wiki/Tivoization">Tivoization</a></li> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -722,7 +784,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -754,8 +816,8 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1996, 2002, 2004-2007, 2009-2019, 2021 Free Software -Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 1996-2002, 2004-2019, 2021, 2022 Free Software Foundation, +Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -784,7 +846,7 @@ href="mailto:asd@pittle.org"><asd@pittle.org></a>, 2008, 2009.</li> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/05 18:02:55 $ +$Date: 2022/06/27 16:30:33 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/fs-motives.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/fs-motives.html index 977563f..d3eb59e 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/fs-motives.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/fs-motives.html @@ -1,14 +1,22 @@ -<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/fs-motives.en.html" --> +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/fs-motives.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays upholding action" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgür Yazılım Geliştirmenin Gerekçeleri - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/fs-motives.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Özgür Yazılım Geliştirmenin Gerekçeleri</h2> +<div class="thin"></div> <p>Yazılım geliştirmek için sadece tek bir basit gerekçe varmış gibi bir fikre kapılmayın. İnsanları özgür yazılım geliştirmeye yöneltecek gerekçelerden @@ -69,7 +77,7 @@ kullanışlı bir program yazmanız, bu borcu ödemeniz için bir fırsattır. <a href="/philosophy/microsoft.html">Eleştirileri salt Microsoft'la odaklamak</a> yanlıştır. Microsoft gerçekten de, özgür olmayan bir yazılım geliştirdiği için, kötü niyetlidir. Daha da kötüsü, <a -href="http://DefectiveByDesign.org">DRM</a>'i de içeren birçok nedenden +href="https://DefectiveByDesign.org">DRM</a>'i de içeren birçok nedenden ötürü de çoğunlukla <a href="/philosophy/proprietary/malware-microsoft.html">kötü amaçlı bir yazılım</a> üretmesidir. Bununla birlikte, birçok başka şirket de bunları @@ -104,6 +112,7 @@ de olabilir. Eğer burada yer almayan bir gerekçe olduğunu düşünüyorsanız lütfen <a href="mailto:campaigns@gnu.org"><campaigns@gnu.org></a> adlı adresimize e-posta atın. Eğer biz de birçok geliştiriciyi etkilediğini düşündüğümüz başka gerekçeleri bulduğumuzda bu listeye ekleyeceğiz.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -113,7 +122,7 @@ düşündüğümüz başka gerekçeleri bulduğumuzda bu listeye ekleyeceğiz.</ <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -134,7 +143,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -152,7 +161,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to files generated as part of manuals) on the GNU web server should - be under CC BY-ND 3.0 US. Please do NOT change or remove this + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this without talking with the webmasters or licensing team first. Please make sure the copyright date is consistent with the document. For web pages, it is ok to list just the latest year the @@ -166,11 +175,11 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2009 Özgür Yazılım Vakfı</p> +<p>Copyright © 2009, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" -href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.tr">Creative -Commons Atıf-Türetilemez 3.0 Birleşik Devletler Lisansı</a> altında +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative +Commons Alıntı-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında lisanslanmıştır.</p> <!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> @@ -195,11 +204,12 @@ T.E. Kalayci, 2019. <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/03/05 18:03:58 $ +$Date: 2021/09/05 08:35:42 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gates.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gates.html index 1208c86..a4e9091 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gates.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gates.html @@ -1,24 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/gates.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays cultural evils" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Kapılar değil, bariyerler - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/gates.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2> Kapılar<a href="#tn1"><sup>1</sup></a> değil, bariyerler </h2> -<p>yazan <a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard -Stallman</strong></a><br /> -Kurucu, Özgür Yazılım Vakfı -</p> - -<blockquote> -<p><em>(Bu yazı <a href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/technology/7487060.stm">BBC -News tarafından 2008'de yayımlanmıştır</a>.)</em></p> -</blockquote> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> <p>Bill Gates'in emekliliğine gösterilen bütün bu ilgi asıl hususu gözden kaçırıyor. Asıl önemli olan ne Gates ne de Microsoft'tur, Microsoft'un @@ -39,7 +38,7 @@ ila %10'unu yıllık olarak harcadığını ve geri kalanıyla yatırım yaptı bazen de aynı yoksul ülkelerde çevresel bozulmaya ve hastalığa neden olduğu ileri sürülen şirketlere yatırım yaptığını bildirdi. (2010 güncellemesi: Gates Vakfı, tarımsal işletme devi Cargill ile <a -href="http://www.guardian.co.uk/global-development/poverty-matters/2010/sep/29/gates-foundation-gm-monsanto">Afrika'da +href="https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2010/sep/29/gates-foundation-gm-monsanto">Afrika'da genetik olarak değiştirilmiş ürünlerin zorla kabul ettirilmesini içerebilecek bir projeye</a> destek veriyor.)</p> @@ -121,6 +120,14 @@ kullanabilirsiniz.</p> yazılımın duvarları ve bariyerleri (şimdilik) kalmıştır. Onları sökmek bizim elimizde.</p> +<div class="infobox extra" role="complementary"> +<hr /> +<p>Bu yazı 2008'de <a +href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/technology/7487060.stm"><cite>BBC +News</cite> tarafından yayımlanmıştır.</a></p> +</div> +</div> + <div class="translators-notes"> <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> @@ -130,7 +137,7 @@ kelime oyunu yapıyor, Gates Türkçe'de Kapılar anlamına geliyor</div> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -151,7 +158,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -169,7 +176,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to files generated as part of manuals) on the GNU web server should - be under CC BY-ND 3.0 US. Please do NOT change or remove this + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this without talking with the webmasters or licensing team first. Please make sure the copyright date is consistent with the document. For web pages, it is ok to list just the latest year the @@ -183,11 +190,11 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2008 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2008, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" -href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.tr">Creative -Commons Atıf-Türetilemez 3.0 Birleşik Devletler Lisansı</a> altında +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative +Commons Alıntı-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında lisanslanmıştır.</p> <!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> @@ -204,11 +211,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/05/19 15:00:01 $ +$Date: 2021/09/12 07:34:23 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-breadcrumb.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-breadcrumb.html new file mode 100644 index 0000000..18a355d --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-breadcrumb.html @@ -0,0 +1,23 @@ +<div class="breadcrumb" role="navigation"> +<!--#set var='LINK' + value='<a href="/">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' --><img src="/graphics/icons/home.png" height="26" width="26" + alt="GNU Home" title="GNU Home" /><span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#set var='LINK' + value='<a href="/gnu/gnu.html#content">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->About GNU<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#if expr="$TAGS = /gnu-history/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/gnu/gnu.html#gnu-history">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->GNU history<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /gnulinux/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/gnu/gnu.html#gnulinux">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->GNU & Linux<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /gnu-structure/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/gnu/gnu.html#gnu-structure">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->GNU structure<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span><!--#endif +--></div> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-history.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-history.html index 8f6a01b..2b311ee 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-history.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-history.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/gnu-history.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.84 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnu-history" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>GNU Sistemi'ne Genel Bakış - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> @@ -9,13 +12,18 @@ <!--#include virtual="/gnu/po/gnu-history.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>GNU Sistemi'ne Genel Bakış</h2> +<div class="thin"></div> <p> GNU işletim sistemi, Unix ile ileriye doğru uyumlu tam bir özgür yazılım sistemidir. GNU, “"GNU's Not Unix" (GNU, Unix Değildir)” anlamına gelir. <a href="/gnu/pronunciation.html">Sert bir g ile tek -hece</a> olarak telaffuz edilir. <a href="http://www.stallman.org/">Richard +hece</a> olarak telaffuz edilir. <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a>, Eylül 1983'te GNU Projesi'nin <a href="/gnu/initial-announcement.html">İlk Duyurusunu</a> yaptı. Mart 1985'te <a href="/gnu/manifesto.html">GNU Bildirisi</a> adlı daha uzun bir sürüm @@ -24,10 +32,10 @@ dillere</a> çevrildi.</p> <p> Birkaç gereksinimi karşıladığı için “GNU” adı seçildi; -Birincisi, “"GNU's Not Unix" (GNU, Unix Değildir)” ifadesinin +Birincisi, “GNU's Not Unix [GNU, Unix Değildir]” ifadesinin özyinelemeli bir kısaltmasıydı, ikincisi gerçek bir kelimeydi ve üçüncüsü söylemek (veya <a -href="http://www.poppyfields.net/poppy/songs/gnu.html">Şarkı Söylemek</a>) +href="http://www.poppyfields.net/poppy/songs/gnu.html">şarkı söylemek</a>) eğlenceliydi.</p> <p> @@ -79,7 +87,7 @@ Unix benzeri bir işletim sistemi bir çekirdek, derleyiciler, düzenleyiciler, metin biçimlendiricileri, e-posta yazılımı, grafiksel arayüzler, kütüphaneler, oyunlar ve daha birçok şey içerir. Bu nedenle bütün işletim sistemini yazmak oldukça kapsamlı bir iştir. Ocak 1984'te başladık. <a -href="http://fsf.org/"> Özgür Yazılım Vakfı</a>, başlangıçta GNU'nun +href="https://fsf.org/"> Özgür Yazılım Vakfı</a>, başlangıçta GNU'nun geliştirilmesine yardımcı olmak için fon toplamak amacıyla Ekim 1985'te kuruldu.</p> @@ -92,24 +100,25 @@ göre on milyonlarca insan sıklıkla <a href="/distros/distros.html">GNU/Linux dağıtımları</a> yoluyla GNU/Linux sistemleri kullanıyor. Linux'un ana sürümü artık özgür olmayan aygıt yazılımı “blob'lar”ı içeriyor; özgür yazılım aktivistleri, artık <a -href="http://directory.fsf.org/project/linux">Linux-libre</a> adı verilen +href="https://directory.fsf.org/project/linux">Linux-libre</a> adı verilen değiştirilmiş bir Linux sürümünü sürdürmektedir.</p> <p> Ancak GNU Projesi çekirdek işletim sistemiyle sınırlı değildir. Birçok kullanıcının sahip olmak istediği her türlü yazılımı sağlamayı amaçlıyoruz. Buna uygulama yazılımları da dâhildir. Özgür yazılım uygulama -programlarının bir kataloğu için <a href="/directory">Özgür Yazılım -Dizini</a>'ne bakabilirsiniz.</p> +programlarının bir kataloğu için <a +href="https://directory.fsf.org/wiki/Main_Page">Özgür Yazılım Dizini</a>'ne +bakabilirsiniz.</p> <p> Ayrıca bilgisayar uzmanı olmayan kullanıcılara da yazılım sağlamak istiyoruz. Bu nedenle yeni başlayanların GNU sistemini kullanmasına yardımcı -olmak için <a href="http://www.gnome.org/">grafiksel bir masaüstü (GNOME +olmak için <a href="https://www.gnome.org/">grafiksel bir masaüstü (GNOME adlı)</a> de geliştirdik.</p> <p>Ayrıca oyunlar ve başka boş zaman araçları sunmak istiyoruz. Pek çok <a -href="http://directory.fsf.org/wiki/Category/Game">özgür oyun</a> +href="https://directory.fsf.org/wiki/Category/Game">özgür oyun</a> halihazırda mevcut.</p> <p> @@ -119,7 +128,7 @@ yasaların özgür yazılımı yasaklaması</a> dışında herhangi bir sınır yoktur. Nihai hedef; bilgisayar kullanıcılarının yapmak istediği tüm işleri yapması için özgür yazılım sağlamak ve böylece özel mülk yazılımı geçmişte bırakmaktır.</p> - +</div> <div class="translators-notes"> @@ -132,7 +141,7 @@ ikiliğini Türkçede açıklamaya gerek kalmıyor.</p></div> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -153,7 +162,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -185,8 +194,8 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1996, 1997, 1998, 1999, 2001, 2002, 2003, 2005, 2007, 2009, -2012, 2014, 2017 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 1996, 1997, 2003, 2005, 2008, 2012, 2017, 2021 Free +Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -207,11 +216,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/04/05 05:30:06 $ +$Date: 2021/11/02 17:04:11 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-linux-faq.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-linux-faq.html index 27e0ba5..89c7e97 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-linux-faq.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-linux-faq.html @@ -1,35 +1,35 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/gnu-linux-faq.en.html" --> -<!--#include virtual="/server/html5-header.tr.html" --> +<!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> <!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnulinux" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>GNU/Linux SSS - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/gnu/po/gnu-linux-faq.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2 class="c">GNU/Linux SSS</h2> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> +<h2>GNU/Linux SSS</h2> -<address class="byline c">yazan Richard Stallman</address> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> -<div class="reduced-width"> -<hr class="no-display" /> -<div class="announcement"> -<p>Bu konu hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız, <a -href="/gnu/linux-and-gnu.html">Linux ve GNU Projesi</a>, <a -href="/gnu/why-gnu-linux.html">Neden GNU/Linux?</a> ve <a -href="/gnu/gnu-users-never-heard-of-gnu.html">GNU'yu Hiç Duymamış GNU -Kullanıcıları</a> başlıklı yazılarımızı da okuyabilirsiniz.</p> -</div> -<hr class="thin" /> - -<div class="article"> +<div class="introduction"> <p> İnsanlar, pek çok kimsenin “Linux” olarak adlandırdığı sistem için, GNU/Linux adını kullandığımızı ve bu adın kullanılmasını önerdiğimizi gördüklerinde pek çok soru sorabiliyorlar. İşte yaygın sorular ve yanıtlarımız.</p> +</div> +<div class="toc"> +<hr class="no-display" /> +<h3 class="no-display">İçindekiler</h3> <ul> <li><a href="#why">Neden kullandığımız sistemi Linux olarak değil de GNU/Linux @@ -138,6 +138,8 @@ adlandırmamız gerekmiyor mu?</a></li> <li><a href="#whyslash">Neden “GNU Linux” yerine “GNU/Linux” yazıyorsunuz?</a></li> +<li><a href="#linuxlibre">GNU'nun kendi Linux çekirdeği sürümü var mı?</a></li> + <li><a href="#pronounce">“GNU/Linux” ismi nasıl telafuz ediliyor?</a></li> @@ -147,12 +149,12 @@ Emacs” yazıyorsunuz?</a></li> <li><a href="#whyorder">Neden “Linux/GNU” değil de, “GNU/Linux”?</a></li> -<li><a href="#distronames0">Dağıtımımın geliştiricileri buna “Falanca -Linux” diyorlar ancak bu, sistemin nelerden oluştuğu hakkında hiçbir +<li><a href="#distronames0">Dağıtımımın geliştiricileri ona “Falanca +Linux” diyorlar ancak bu sistemin nelerden oluştuğu hakkında hiçbir şey ifade etmiyor. Neden onu istedikleri gibi adlandırmasınlar ki?</a></li> -<li><a href="#distronames">Benim dağıtımımın adı “Falanca Linux”; bu onun -gerçekten Linux olduğunu göstermez mi?</a></li> +<li><a href="#distronames">Benim dağıtımımın adı “Falanca Linux”; bu +onun gerçekten Linux olduğunu göstermez mi?</a></li> <li><a href="#distronames1">Benim dağıtımımın resmi ismi “Falanca Linux”. Dağıtımı “Falanca Linux” dışında herhangi bir şey @@ -269,7 +271,16 @@ kullanışlı olduğuyla veya kimin kazandığıyla ilgileniyor. Onların deste almak için farklı bir yol izleseniz olmaz mıydı?</a></li> </ul> -<hr class="thin" /> +</div> + +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<p>Bu konu hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız, <a +href="/gnu/linux-and-gnu.html">Linux ve GNU Projesi</a>, <a +href="/gnu/why-gnu-linux.html">Neden GNU/Linux?</a> ve <a +href="/gnu/gnu-users-never-heard-of-gnu.html">GNU'yu Hiç Duymamış GNU +Kullanıcıları</a> başlıklı yazılarımızı da okuyabilirsiniz.</p> +<hr class="no-display" /> +</div> <dl> @@ -312,9 +323,12 @@ tarafından kavranmasına yardımcı olur</a>.</p> <dt id="what">GNU ve Linux arasındaki gerçek ilişki nedir? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#what">#what</a>)</span></dt> -<dd>GNU işletim sistemi ve Linux çekirdeği, tamamlayıcı işler yapan ayrı yazılım +<dd> +<p> +GNU işletim sistemi ve Linux çekirdeği, tamamlayıcı işler yapan ayrı yazılım projeleridir. Genellikle bir <a href="/distros/distros.html">GNU/Linux</a> -dağıtımında paketlenir ve birlikte kullanılır.</dd> +dağıtımında paketlenir ve birlikte kullanılır.</p> +</dd> <dt id="howerror">Nasıl oldu da çoğu kimse sistemi “Linux” olarak adlandırmayı yeğledi? <span class="anchor-reference-id">(<a @@ -351,12 +365,12 @@ href="#always">#always</a>)</span></dt> <dd> Her zaman değil, yalnızca bütün sistemden söz ederken. Eğer özellikle çekirdekten söz ediyorsanız, geliştiricisinin seçtiği “Linux” -adını kullanabilirsiniz. +adını kullanmalısınız. <p> İnsanlar bütün sistemi “Linux” olarak adlandırdığında, sonuç olarak bütün bir sisteme çekirdek ile aynı adı vermiş oluyorlar. Bu, birçok karmaşıklığa neden olmaktadır, çünkü böyle bir kullanımda, biri bir şey -söylediğinde, çekirdekten mi yoksa tüm sistemden mi bahsedildiğini yalnızca +söylediğinde, çekirdekten mi yoksa tüm sistemden mi söz edildiğini ancak uzmanlar anlayabilir. Tüm sistemi “GNU/Linux”, çekirdeği de “Linux” olarak adlandırarak, anlam karmaşasını önlemiş olursunuz.</p> @@ -434,11 +448,12 @@ ikna edebilirsek (ki pek kolay olmayacaktır) ya da tamamen bozguna uğrarsak verebilme konusunda ifade özgürlüğünü desteklemiyor mu? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#freespeech">#freespeech</a>)</span></dt> <dd> +<p> Elbette, işletim sistemini dilediğiniz şekilde adlandırmak konusunda ifade özgürlüğünüzün olduğuna inanıyoruz. Biz, insanlardan sistemi GNU/Linux olarak adlandırmalarını; GNU Projesi'ne adil davranılmasını sağlamak, GNU’nun dayandığı özgürlük değerlerini yaymak ve sistemi var edenin o -özgürlük değerleri olduğundan başkalarını haberdar etmek için istiyoruz. +özgürlük değerleri olduğundan başkalarını haberdar etmek için istiyoruz.</p> </dd> <dt id="everyoneknows">Herkes GNU'nun sistemi geliştirmedeki rolünü bildiğinden isimdeki @@ -451,7 +466,7 @@ kullanan insanlar, GNU sistemi hakkında çoğunlukla hiçbir şey bilmiyor. Sistem hakkındaki birçok makale de “GNU” adından ya da GNU'nun dayandığı ideallerden söz etmiyor. <a href="/gnu/gnu-users-never-heard-of-gnu.html">GNU'yu Hiç Duymamış GNU -Kullanıcıları</a> makalesinde bu durum ayrıntılı olarak açıklanmaktadır. +Kullanıcıları</a> yazısında bu durum ayrıntılı olarak açıklanmaktadır. <p> Bunu söyleyen insanlar muhtemelen, bütün bilgisayar kurtlarını (geek) kendisi gibi zanneden bilgisayar kurtlarıdır. Genellikle bilgisayar kurtları @@ -472,12 +487,12 @@ Projesi'nin rolünden söz etmek mantıklı olabilir.</p> href="#everyoneknows2">#everyoneknows2</a>)</span></dt> <dd> +<p> Eğer kullandığınız kelimeler bilginizi yansıtmıyorsa, başkalarına da öğretemezsiniz. GNU/Linux sistemini duymuş olan çoğu kimse, sistemin “Linux” olduğunu, bunun Linus Torvalds tarafından ortaya -çıkarıldığını ve bu sistemin “açık kaynaklı” olarak -tasarlandığını zannediyorlar. Eğer doğrusunu onlara siz söylemezseniz kim -söyleyecek? +çıkarıldığını ve bu sistemin “açık kaynak” olarak tasarlandığını +zannediyorlar. Eğer doğrusunu onlara siz söylemezseniz kim söyleyecek?</p> </dd> <dt id="windows">“GNU/Linux”u “Linux” olarak kısaltmak, @@ -546,8 +561,8 @@ ta 80'lerde yayımlanmış, sistem tasarımına ilişkin bazı kitaplarda görüyoruz. Aynı zamanda (80'lerde) “Unix işletim sistemi” bütün sistem programlarını kapsayacak şekilde kullanılıyordu. Berkeley'in Unix sürümü ise oyunları bile içeriyordu. GNU'nun, Unix benzeri bir işletim -sistemi olmasını tasarladığımız için, “işletim sistemi” terimini biz de aynı -şekilde kullanıyoruz.</p> +sistemi olmasını tasarladığımız için, “işletim sistemi” terimini +biz de aynı şekilde kullanıyoruz.</p> <p> Çoğu zaman insanlar, “Linux işletim sistemi”nden söz ettiklerinde “işletim sistemi” terimini bizim kullandığımız @@ -559,9 +574,9 @@ ettiğinize ilişkin anlam karmaşasını gidermek için de lütfen “çekirdek” kelimesini kullanınız.</p> <p> Eğer eksiksiz programlar bütünü için “işletim sistemi” yerine -“sistem dağıtımı” gibi başka terimler kullanmayı tercih ediyorsanız, -sakıncası yok. Sonrasında ise, GNU/Linux sistem dağıtımlarından söz etmek -gerekiyor.</p> +“sistem dağıtımı” gibi başka terimler kullanmayı tercih +ediyorsanız, sakıncası yok. Sonrasında ise, GNU/Linux sistem dağıtımlarından +söz etmek gerekiyor.</p> </dd> <dt id="house">Bir sistemin çekirdeği bir evin temeli gibidir. Temeli olmayan bir eve nasıl @@ -593,15 +608,17 @@ yılında GNU sisteminin içinde bulunduğu duruma benzetilebilir. href="#brain">#brain</a>)</span></dt> <dd> +<p> Bir bilgisayar sistemi tam olarak bir insan bedeni gibi değildir ve hiçbir -parçası insan beyniyle kıyaslanabilecek bir rol oynamaz. +parçası insan beyniyle kıyaslanabilecek bir rol oynamaz.</p> </dd> <dt id="kernelmost">Çekirdeği yazmak bir işletim sisteminin büyük bölümü değil midir? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#kernelmost">#kernelmost</a>)</span></dt> <dd> -Hayır, birçok bileşen çok fazla iş gerektirmektedir. +<p> +Hayır, birçok bileşen çok fazla iş gerektirmektedir.</p> </dd> <dt id="nokernel">Bir işletim sisteminin çekirdeğe ihtiyacı var. GNU Projesi bir çekirdek @@ -658,9 +675,9 @@ adlandırılan tam bir sistem dağıtımı geliştiriyoruz. Bu, GNU sisteminin önemli bir bölümünün yeniden paketlenmesini içerir.</p> <p> -GNU paketlemesinin son basamağını GNU adı altında hiçbir zaman atmadık ancak -bu, GNU'nun ne tür bir şey olduğunu değiştirmiyor. GNU bir işletim -sistemidir.</p> +GNU paketlemesinin son basamağını “GNU” adı altında hiçbir zaman +atmadık ancak bu, GNU'nun ne tür bir şey olduğunu değiştirmiyor. GNU bir +işletim sistemidir.</p> </dd> <dt id="afterkernel">Biz, tüm sisteme, çekirdeğin, yani Linux'un adını veriyoruz. Bir işletim @@ -687,11 +704,12 @@ söyleyip yazabilirsiniz.</p> class="anchor-reference-id">(<a href="#feel">#feel</a>)</span></dt> <dd> +<p> Linux hissi diye bir şey yoktur çünkü Linux'un kullanıcı arayüzü yoktur. Herhangi bir modern çekirdek gibi Linux da programları çalıştırmak için bir temel oluşturur; kullanıcı arayüzleri sistemin başka yerlerine aittir. GNU/Linux ile insan etkileşimi her zaman diğer programlardan geçer -ve bu his onlardan gelir. +ve bu his onlardan gelir.</p> </dd> <dt id="long">“GNU/Linux” ifadesindeki sorun, bunun çok uzun olması… Daha kısa @@ -780,7 +798,7 @@ Pek çok kimse sistemi, “Linux” olarak bildiği için, eğer biz “GNU” dersek aynı sistemden bahsettiğimizi anlamayabilirler. Ama eğer “GNU/Linux” dersek, kulaklarına çalınan bilgi ile bunun arasında bağlantı kurabilirler.</li> -</ul><p></p> +</ul> </dd> <dt id="trademarkfee">Eğer, bir ürün isminde “Linux” kelimesini kullanırsam @@ -797,7 +815,7 @@ herhangi bir ödeme yapma zorunluluğunuz yoktur. <p> Dolayısıyla eğer sistemi “Linux” olarak adlandırmanın karşılığında bir ücret ödemekten kurtulmak için sistemi sadece -“GNU” olarak adlandırmak isterseniz sizi tenkit etmeyiz.</p> +“GNU” olarak adlandırmak isterseniz sizi eleştirmeyiz.</p> </dd> <dt id="many">Sistemin bugünkü haline pek çok başka projenin de katkısı bulunmuştur; @@ -837,10 +855,11 @@ oynamaktadır; onu GNU/systemd/Linux olarak adlandırmak zorunda mıyız? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#others">#others</a>)</span></dt> <dd> +<p> systemd oldukça önemli bir bileşendir ancak yine de ne çekirdek (Linux) kadar ne de bir bütün olarak sistemin temeli (GNU) kadar önemlidir. Ancak sistemi “GNU/systemd/Linux” olarak adlandırarak systemd'in -varlığını vurgulamak isterseniz bunu yapmakta yanlış hiçbir şey yoktur. +varlığını vurgulamak isterseniz bunu yapmakta yanlış hiçbir şey yoktur.</p> </dd> <dt id="others">Sistemin bugünkü haline başka pek çok proje de katkıda bulunmuştur, fakat @@ -912,8 +931,8 @@ geliştirilmedi ya da özellikle GNU Projesi'ne katkıda bulunmadı. Linus Torvalds, Linux'u kendine ait bağımsız bir proje olarak yazdı. Dolayısıyla “bir GNU paketi olan Linux” anlamı doğru değildir.</p> <p> -Linux'un (çekirdek) farklı bir GNU sürümünden bahsetmiyoruz. Özgür GNU/Linux -dağıtımları, <a href="http://directory.fsf.org/project/linux">Linux'un +Linux çekirdeğinin farklı bir GNU sürümünden söz etmiyoruz. Özgür GNU/Linux +dağıtımları, <a href="https://directory.fsf.org/wiki/Linux-libre">Linux'un farklı sürümlerini</a>kullanırlar, çünkü “standart” sürümde özgür olmayan aygıt yazılımı “blobları” (ikili büyük nesne) vardır. Eğer bunlar GNU Projesi'nin bir parçası olsaydı, “GNU @@ -921,10 +940,10 @@ Linux” ifadesi doğru olabilirdi, ancak biz bu ifadeyi kullanmak istemezdik, çünkü epey kafa karıştırıcı olurdu.</p> <p> Çekirdek olarak Linux'u kullanmasıyla ayırt edilen bir GNU işletim sistemi -sürümünden söz ediyoruz. Aradaki yatık çizgi durumu ifade edebiliyor, çünkü +sürümünden söz ediyoruz. Aradaki eğik çizgi durumu ifade edebiliyor, çünkü bu çizgi ifadeye “birleşim” anlamı katıyor (tıpkı -“Girdi/Çıktı” ifadesinde olduğu gibi...). Bu sistem GNU ile -Linux'un birleşimidir. Dolayısıyla adı “GNU/Linux”'tur.</p> +“Girdi/Çıktı” ifadesinde olduğu gibi). Bu GNU sistemidir, +altında Linux çekirdeği vardır. Dolayısıyla adı “GNU/Linux”'tur.</p> <p> “Birleşimi” tarif etmek için başka yollar da vardır. Eğer artı işaretinin daha açık olduğunu düşünüyorsanız, lütfen onu @@ -932,6 +951,22 @@ kullanın. Fransızca'da tire işareti daha açıktır: “GNU-Linux” İspanyolca'da ise bazen “GNU con Linux” deriz.</p> </dd> +<dt id="linuxlibre">GNU'nun kendi Linux çekirdeği sürümü var mı? <span +class="anchor-reference-id">(<a href="#linuxlibre">#linuxlibre</a>)</span></dt> + +<dd> +Evet ve hayır. Özgür GNU/Linux dağıtımları, Linux'un “standart” +sürümündeki özgür olmayan aygıt yazılımı “blobları”nı kaldıracak +şekilde biraz değiştirilmiş Linux sürümlerini kullanıyorlar. Bazı +dağıtımlar, GNU Projesinin özgürleştirilmiş Linux sürümü olan <a +href="https://directory.fsf.org/wiki/Linux-libre">GNU Linux-Libre</a>'yi +kullanıyorlar. Ancak bu bir çatallama değildir, her bir standart Linux +sürümünü alıp bloblardan temizlediğimiz bir sürümdür. +<p> +Diğer özgür dağıtımlar, Linux'ten “blobları” kaldırmaya yönelik +kendi düzenlemelerini yapıyorlar.</p> +</dd> + <dt id="pronounce">“GNU/Linux” ismi nasıl telafuz ediliyor? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#pronounce">#pronounce</a>)</span></dt> <dd> @@ -951,7 +986,7 @@ href="#whynoslash">#whynoslash</a>)</span></dt> <p> İngilizce kurallarına göre, “GNU Emacs” yapısında “GNU” kelimesi “Emacs” kelimesini niteler. Bu da, -bir GNU paketi olan Emacs adındaki bir programı tanımlar.</p> +bir GNU paketi olan Emacs adındaki bir programı tanımlamanın doğru yoludur.</p> <p> “GNU/Emacs” ise işletim sistemi olan GNU ile program olan Emacs birleşimi anlamına gelecektir. Bu program için bu uygun değildir, bu nedenle @@ -977,7 +1012,7 @@ etmelerinden ve sanki bütün sistem Linux'muş gibi göstermelerinden çok daha iyidir.</p> </dd> -<dt id="distronames0">Dağıtımımın geliştiricileri buna “Falanca Linux” diyorlar ancak +<dt id="distronames0">Dağıtımımın geliştiricileri ona “Falanca Linux” diyorlar ancak bu, sistemin nelerden oluştuğu hakkında hiçbir şey ifade etmiyor. Neden onu istedikleri gibi adlandırmasınlar ki? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#distronames0">#distronames0</a>)</span></dt> @@ -1101,7 +1136,7 @@ yapmıştık... Bunu yeniden yapmak artık pek faydalı görünmüyor. Böyle bi belirgin pratik avantajlar sağlamadığı sürece de hiç bir amaca hizmet etmeyecektir.</p> <p> -Bunun yerine gNewSense ve Ututo gibi %100 özgür GNU/Linux dağıtımlarının +Bunun yerine Trisquel ve Parabola gibi %100 özgür GNU/Linux dağıtımlarının geliştiricilerine yardımcı oluyoruz.</p> </dd> @@ -1147,8 +1182,8 @@ istemeyen ilk (hâlâ da neredeyse tek) grup oldu.</p> İnsanların, GNU sisteminin bir sürümüne “Linux” adını verdiklerini ve bu kargaşanın çalışmalarımıza köstek olduğunu gösteren ilk deneyimdi bu bizim için.. Sisteme “GNU/Linux” demenizi istemek; -bu soruna ve “Linux” şeklindeki yanlış adlandırmadan ötürü oluşan başka -sorunlara karşı bizim verdiğimiz yanıttır.</p> +bu soruna ve “Linux” şeklindeki yanlış adlandırmadan ötürü +oluşan başka sorunlara karşı bizim verdiğimiz yanıttır.</p> </dd> <dt id="wait">İnsanlardan GNU/Linux adını kullanmalarını istemekte neden bu kadar @@ -1226,24 +1261,23 @@ GNU'daki hiçbir kod, Unix'ten gelme değildir, fakat GNU Unix uyumlu bir sistemdir. Bu yüzden, GNU içindeki birçok düşünce ve özellik, Unix'ten gelmektedir. Açılımı “GNU's Not Unix” (GNU Unix Değildir) olan “GNU” ismi, bu miras karşılığında Unix'e bir pay vermenin mizahi -bir yoludur. Bu isim belirlenirken, 70'lerde başlamış bir -“hacker” geleneği olan, kendini tekrar eden isimler türetme -uygulamasına bağlı kalınmıştır.</p> +bir yoludur. Bu isim belirlenirken, 70'lerde başlamış bir hacker geleneği +olan, kendini tekrar eden isimler türetme uygulamasına bağlı kalınmıştır.</p> <p> Bu şekilde kendini tekrar eden isimlere ilk örnek TINT idi, (“TINT Is Not TECO” — TINT TECO Değildir). TINT'in yazarı, TECO'yu başka bir şekilde kodlamıştı (zaten farklı sistemler için pek çok farklı kodlama örneği vardı), fakat ona “<em>falanca</em> TECO” gibi sıkıcı bir -ad vermektense, akıllıca ve eğlenceli bir isim -tasarladı. (“Hack”in anlamı da budur zaten: <a -href="http://stallman.org/articles/on-hacking.html">oyunbaz bir zeka</a>.)</p> +ad vermektense, akıllıca ve eğlenceli bir isim tasarladı. (Hackin +[üstatlığın] anlamı da budur zaten: <a +href="https://stallman.org/articles/on-hacking.html">oyunbaz bir zeka</a>.)</p> <p> -Başka “hacker”lar da bu isme bayıldılar. Öyle ki biz de bu -yaklaşımı taklit ettik. Mevcut başka programlara çok benzeyen bir programı -sıfırdan yazıyorsanız, (o programın ismine “Klever” diyelim), -ona “MINK is not Klever” (MINK Klever Değildir) gibi kendini -tekrar eden bir ad verebilirsiniz. Aynı ruhla biz de Unix yerine yaptığımız -sistemi “GNU's Not Unix” (GNU Unix Değildir) diye adlandırdık.</p> +Başka hackerlar da bu isme bayıldılar, biz de bu yaklaşımı taklit +ettik. Mevcut başka programlara çok benzeyen bir programı sıfırdan +yazıyorsanız, (o programın ismine “Klever” diyelim), ona +“MINK is not Klever” (MINK Klever Değildir) gibi kendini tekrar +eden bir ad verebilirsiniz. Aynı ruhla biz de Unix yerine yaptığımız sistemi +“GNU's Not Unix” (GNU Unix Değildir) diye adlandırdık.</p> <p> Tarihsel olarak, Unix'i geliştiren AT&T Unix'e benzeyen bir sistemin isminde, bu sistem % 99 Unix'ten kopyalanmış bile olsa, “Unix” @@ -1295,23 +1329,25 @@ sistemi kullandığım anlamına mı gelir? <span class="anchor-reference-id">(< href="#othersys">#othersys</a>)</span></dt> <dd> +<p> “GNU/Linux” ile kastettiğimiz durumla aynı şey değildir bu. GNU araçları GNU yazılımlarının birer parçasıdır. GNU yazılımları da GNU sisteminin bir parçasıdır. Bunların altında ise GNU ile ortak hiçbir kod içermeyen bambaşka bir işletim sistemi olacaktır. Neticede bu durum, -GNU/Linux'tan tamamen farklıdır. +GNU/Linux'tan tamamen farklıdır.</p> </dd> <dt id="justlinux">Linux, GNU'suz kullanılamaz mı? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#justlinux">#justlinux</a>)</span></dt> <dd> +<p> Linux bazı cihazlarda kendisi tarafından veya başka küçük programlarla kullanılır. Bu küçük yazılım sistemleri GNU/Linux sisteminden çok uzak. Kullanıcılar bunları PC'lere yüklemezler, örneğin; onları oldukça heves kırıcı bulurlar. Bu küçük platformların GNU/Linux'tan ne kadar farklı olduğunu göstermek için bu cihazların sadece Linux çalıştırdığını söylemek -faydalıdır. +faydalıdır.</p> </dd> <dt id="howmuch">Sistemin GNU/Linux olması için GNU sisteminin ne kadarına ihtiyaç var? <span @@ -1420,11 +1456,12 @@ görüşlerinden değil, özgürlük ideallerinden doğduğunu bilmelidir.</p> href="#claimlinux">#claimlinux</a>)</span></dt> <dd> +<p> Yanlış olur, dolayısıyla biz öyle nitelendirmiyoruz. Torvalds'ın çalışması Linux'tur (çekirdek). Biz bu çalışmayı GNU Projesi'ne atfetmemeye veya bunu “GNU” olarak nitelendirmemeye özen gösteriyoruz. Biz tüm sistemden söz ederken “GNU/Linux” adını kullanarak onun emeğini -takdir ediyoruz. +takdir ediyoruz.</p> </dd> @@ -1433,12 +1470,14 @@ takdir ediyoruz. href="#linusagreed">#linusagreed</a>)</span></dt> <dd> -<p>Bunu başlangıçta kabul ediyordu. En eski Linux sürüm notlarında şöyle der: -“<a -href="http://ftp.funet.fi/pub/linux/historical/kernel/old-versions/RELNOTES-0.01">Linux -ile kullanılan araçların büyük bölümü GNU yazılımı olup bunlar GNU copyleft -lisansı altındadır. Bu araçlar dağıtımın içinde yer almaz. Daha fazla bilgi -için bana (veya GNU'ya) sorun”</a>.</p> +<p>Bunu başlangıçta kabul ediyordu. “<a +href="https://ftp.funet.fi/pub/linux/historical/kernel/old-versions/RELNOTES-0.01">En +eski Linux sürüm notlarında</a> şöyle der:</p> +<blockquote><p> + Linux ile kullanılan araçların büyük bölümü GNU yazılımı olup bunlar GNU +copyleft lisansı altındadır. Bu araçlar dağıtımın içinde yer almaz. Daha +fazla bilgi için bana (veya GNU'ya) sorun. +</p></blockquote> </dd> <dt id="finishhurd">Neden GNU Hurd çekirdeğini bitirmiyor, GNU sistemini bir bütün olarak @@ -1453,7 +1492,7 @@ takdir istiyoruz. büyük bir iş olacaktır ve bu açıkça gerekli değildir. Bir çekirdek olarak Linux'ta etik olarak yanlış olan tek şey, aygıt yazılımı blob'unun eklenmesidir; bu sorun için en iyi çözüm,<a -href="http://fsf.org/campaigns/priority-projects"> blob'lar için özgür +href="https://fsf.org/campaigns/priority-projects"> blob'lar için özgür ikameler geliştirmektir</a>.</p> </dd> @@ -1462,13 +1501,14 @@ halde neden hâlâ bunu düşünüp duruyoruz? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#lost">#lost</a>)</span></dt> <dd> +<p> Bu bir savaş değil. Bir eğitim seferberliği... Sisteme ne ad vereceğimiz, yalnızca “toplum” tarafından bir anda alınabilecek tek bir karar değildir: Her insan, her kuruluş hangi ismi kullanacağına kendisi karar verebilir. Başkalarının “GNU/Linux” demesini sağlayamazsınız, ama sisteme kendiniz “GNU/Linux” demeye karar verebilirsiniz. Böyle yaparak da başkalarını eğitmeye yardımcı olmuş -olursunuz. +olursunuz.</p> </dd> <dt id="whatgood">Toplum kararını verdi. Biz de bunu değiştiremeyiz. O halde @@ -1476,6 +1516,7 @@ olursunuz. class="anchor-reference-id">(<a href="#whatgood">#whatgood</a>)</span></dt> <dd> +<p> Bu, ya hep ya hiç durumu değildir: doğru-yanlış bilgiler öyle ya da böyle farklı kişilerce yayılıyor. Eğer siz sisteme “GNU/Linux” derseniz, sistemin doğru geçmişini, kökenini ve var olma nedenini @@ -1484,7 +1525,7 @@ adlandırmayı her yerde tek başınıza, bizim düzelttiğimizden daha fazla düzeltemezsiniz, ama yardım edebilirsiniz. Eğer yalnızca birkaç yüz insan, sizin “GNU/Linux” terimini kullandığını görürse, önemli sayıda insanı, çok az çaba ile, eğitmiş olursunuz. Onlardan bazıları da, bu doğruyu -başkalarına yayar. +başkalarına yayar.</p> </dd> <dt id="explain">Sisteme “Linux” desek ve insanlara on dakikalık bir açıklama ile @@ -1493,9 +1534,9 @@ class="anchor-reference-id">(<a href="#explain">#explain</a>)</span></dt> <dd> Eğer başkalarına bu yolla açıklama yaparak bize yardım ederseniz, çabanızı -takdir ederiz, fakat bu en iyi yöntem olmaz. Bu, sistemi “GNU/Linux” olarak -isimlendirmek kadar etkili olmayacak ve zamanınızı verimsiz kullanmanıza yol -açacaktır. +takdir ederiz, fakat bu en iyi yöntem olmaz. Bu, sistemi +“GNU/Linux,” olarak isimlendirmek kadar etkili olmayacak ve +zamanınızı verimsiz kullanmanıza yol açacaktır. <p> Etkisizdir, çünkü zihinlere yerleşmez ve tabii ki başkalarına iletilemez. Açıklamanızı dinleyen kimi insanlar sizi dikkate alacak, hatta @@ -1560,19 +1601,22 @@ meşru mudur? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#rename">#rename</a>)</span></dt> <dd> +<p> Biz hiç bir şeyin ismini değiştirmiyoruz. Biz 1983 yılında sistemi duyurduğumuzdan beri bunu “GNU” olarak isimlendiriyoruz. Yanlış olan, sistemin adını “Linux” olarak değiştirmeye çalışan -insanların yaptıklarıdır.</dd> +insanların yaptıklarıdır.</p> +</dd> <dt id="force">İnsanlara sistemi “GNU/Linux” diye isimlendirmelerini dayatmak yanlış değil mi? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#force">#force</a>)</span></dt> <dd> +<p> İnsanlara bunu dayatmak yanlış olurdu. Zaten biz de böyle bir şeye kalkışmıyoruz. Biz sisteme “GNU/Linux” diyoruz ve sizden de -böyle demenizi talep ediyoruz. +böyle demenizi talep ediyoruz.</p> </dd> <dt id="whynotsue">Niçin bütün sistemi “Linux” olarak isimlendiren insanları dava @@ -1580,9 +1624,10 @@ etmiyorsunuz? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#whynotsue">#whynotsue</a>)</span></dt> <dd> +<p> Dava açmak için yasal zemin yok, fakat biz ifade özgürlüğüne inanan insanlar olarak, böyle bir davranışa girmek istemezdik zaten. Biz insanlardan sisteme -“GNU/Linux” demelerini, doğrusu bu olduğu için istiyoruz. +“GNU/Linux” demelerini, doğrusu bu olduğu için istiyoruz.</p> </dd> <dt id="require">İnsanların sistemi “GNU” diye isimlendirmesini zorunlu kılacak @@ -1590,6 +1635,7 @@ bir ifadeyi GNU GPL’ye yerleştirmeniz gerekmiyor mu? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#require">#require</a>)</span></dt> <dd> +<p> GNU GPL'nin amacı, özgür yazılımların sahipli sürümlerini üretenlere karşı kullanıcıların özgürlüğünü korumaktır. Sistemi “Linux” olarak isimlendiren kullanıcıların, özgür olmayan yazılımları GNU/Linux @@ -1598,7 +1644,7 @@ geliştirmek gibi, kullanıcıların özgürlüklerini sınırlayıcı şeyler y doğrudur. Ama yalnızca sistemi “Linux” olarak isimlendirmek, tek başına, kullanıcıların özgürlüklerini elinden almaz. GPL'nin, insanlara sistem için kullanacakları isim konusunda kısıtlamalar getirmesi uygun -olmaz. +olmaz.</p> </dd> <dt id="BSDlicense">Özgün BSD lisansı’nda, California Üniversitesi’nin emeğinin takdir @@ -1627,7 +1673,7 @@ href="#deserve">#deserve</a>)</span></dt> Bu soru, son derece tartışmalı bir genel etik önermeyi doğru varsayıyor: Buna göre eğer insanlar sizi kendilerine adil davranmaya zorlamazsa, onlardan istediğiniz kadar faydalanmaya hak kazanmış oluyorsunuz. Başka bir -deyişle bu önerme, “güçlü olan haklıdır” sözünü savunuyor. +deyişle bu önerme, güçlü olan haklıdır sözünü savunuyor. <p> Umarız siz de bizim gibi, bu önermeye karşı çıkıyorsunuzdur.</p> </dd> @@ -1650,8 +1696,9 @@ isimlendirmeyi doğru kılmaz mı? <span class="anchor-reference-id">(<a href="#somanyright">#somanyright</a>)</span></dt> <dd> +<p> Biz bir yanlışın popülerlik derecesinin, onu bir hakikat haline getirdiğini -düşünmüyoruz. +düşünmüyoruz.</p> </dd> <dt id="knownname">Sistemi çoğu kullanıcının zaten bildiği bir adla çağırmak daha iyi değil mi? @@ -1659,10 +1706,11 @@ düşünmüyoruz. href="#knownname">#knownname</a>)</span></dt> <dd> +<p> Kullanıcılar öğrenemezler. “GNU/Linux”, “Linux” içerdiğinden ne hakkında bahsettiğinizi anlayacaklardır. Arada bir “(çoğu zaman hatalı bir şekilde ‘Linux’ olarak -adlandırılır)” eklerseniz hepsi anlar. +adlandırılır)” eklerseniz hepsi anlar.</p> </dd> <dt id="winning">Birçok insan doğru-yanlış tartışmaları ile değil, neyin kullanışlı olduğuyla @@ -1682,7 +1730,6 @@ Umarız siz, doğru ve yanlışı önemseyenlerdensinizdir.</p> </dl> </div> -</div> <div class="translators-notes"> @@ -1745,8 +1792,8 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2001, 2006-2008, 2010, 2011, 2013, 2014-2018, 2020, 2021 -Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2001-2011, 2013-2018, 2020, 2022 Free Software Foundation, +Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -1779,7 +1826,7 @@ href="mailto:sanemucan@gmail.com"><sanemucan@gmail.com></a>, <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/04/10 06:59:59 $ +$Date: 2022/07/31 06:38:12 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-structure.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-structure.html index 888243e..7057e63 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-structure.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-structure.html @@ -1,26 +1,25 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/gnu-structure.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.91 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnu-structure" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>GNU Projesi'nin Yapısı ve Yönetimi - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/gnu/po/gnu-structure.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2>GNU Projesi'nin Yapısı ve Yönetimi</h2> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="reduced-width"> +<h2 style="margin-bottom: 0">GNU Projesi'nin Yapısı ve Yönetimi</h2> +<h3 style="font-size: 1em; margin: .5em 0 1.2em">Sürüm 1.0.1</h3> <address class="byline">yazanlar Brandon Invergo ve Richard Stallman</address> -<p><strong>Sürüm 1.0.1</strong></p> - -<div class="announcement"> -<p>Bu belgenin bir <a href="/gnu/gnu-structure.org">Org sürümü</a> de -mevcuttur.</p> -</div> - -<hr class="thin" /> - <p>GNU Projesi; <a href="/gnu/about-gnu.html">GNU işletim sistemini</a> geliştirir ve sürdürür. GNU Projesi, bu çalışma ve ilgili diğer etkinlikler yoluyla özgür yazılım hareketinin temel felsefesi olan <a @@ -70,8 +69,8 @@ müdahale eder, ve bu genellikle sadece öneri şeklindedir.</p> <h4 id="assistant-gnuisances">Yardımcı GNUisance'ler</h4> -<p><a href="mailto:maintainers@gnu.org">maintainers@gnu.org</a> adresiyle -erişilebilir olan bu ekip, GNU Yazılımı sahipleri için ilk irtibat +<p><a href="mailto:maintainers@gnu.org"><maintainers@gnu.org></a> +adresiyle erişilebilir olan bu ekip, GNU Yazılımı sahipleri için ilk irtibat noktasıdır. Tüm proje boyunca geliştirme etkinliklerini takip ederler, zamanında yayımlar sağlarlar, bakımcıların GNU'nun <a href="/philosophy/">felsefesini</a> ve yönergelerini izleyip izlemediklerini @@ -126,9 +125,10 @@ verir. Etkilenen paketlerin sahipleri GNU Projesi adına kararı yürütmekle sorumludur.</p> <p>Bakımcıların belirli sorumlulukları ve GNU yazılımının bakımıyla ilgili -teknik yönlendirme hakkında daha eksiksiz bilgi <a href="/prep/maintain">GNU -Yazılımı Bakımcıları İçin Bilgiler</a> ve <a href="/prep/standards">GNU -Kodlama Standartları</a> belgelerinde bulunabilir.</p> +teknik yönlendirme hakkında daha eksiksiz bilgi <a +href="/prep/maintain/">GNU Yazılımı Bakımcıları İçin Bilgiler</a> ve <a +href="/prep/standards/">GNU Kodlama Standartları</a> belgelerinde +bulunabilir.</p> <p>GNU paketi bakımcılarının felsefemize uymasını veya politikalarımızı onaylamasını değil, yalnızca izlemelerini istiyoruz. Bakımcılar ve katkıda @@ -146,11 +146,11 @@ geçebilirsiniz.</p> <h4 id="gnueval">Yazılım Değerlendirme</h4> -<p><a href="mailto:gnueval@gnu.org">gnueval@gnu.org</a> adresindeki yazılım -değerlendirme ekibi, GNU paketleri olarak önerilen yazılım paketlerini -değerlendirir. Bu, yazılımın işlevselliğinin yanı sıra yazılım özgürlüğü ve -programın GNU sistemine nasıl uyduğu ile ilgili konuların dikkatle -değerlendirilmesini içerir.</p> +<p><a href="mailto:gnueval@gnu.org"><gnueval@gnu.org></a> adresindeki +yazılım değerlendirme ekibi, GNU paketleri olarak önerilen yazılım +paketlerini değerlendirir. Bu, yazılımın işlevselliğinin yanı sıra yazılım +özgürlüğü ve programın GNU sistemine nasıl uyduğu ile ilgili konuların +dikkatle değerlendirilmesini içerir.</p> <p>Gerektiğinde, mevcut GNU gönüllülerinden yeni üyeler alınır. Savannah üzerinde GNU olmayan yazılım değerlendirmesi ile ilgili önceden deneyim @@ -158,7 +158,8 @@ tercih sebebidir.</p> <h4 id="gnueval-security">Yazılım Güvenliği Değerlendirmesi</h4> -<p><a href="mailto:gnueval-security@gnu.org">gnueval-security@gnu.org</a> +<p><a +href="mailto:gnueval-security@gnu.org"><gnueval-security@gnu.org></a> adresindeki yazılım güvenliği değerlendirme ekibi, yazılım değerlendirme ekibiyle birlikte çalışır. GNU'ya sunulan yazılımda herhangi bir güvenlik sorunu olup olmadığını belirler.</p> @@ -188,8 +189,9 @@ sınarlar.</p> <h4 id="mentors">Danışmanlar</h4> -<p>GNU Danışmanları (<a href="mailto:mentors@gnu.org">mentors@gnu.org</a>) yeni -yazılım bakımcılarına kılavuzluk etmeye gönüllüdür.</p> +<p>GNU Danışmanları (<a +href="mailto:mentors@gnu.org"><mentors@gnu.org></a>) yeni yazılım +bakımcılarına kılavuzluk etmeye gönüllüdür.</p> <p>Uzun süredir GNU bakımcılarından gönüllü olmalarını istiyoruz.</p> @@ -197,7 +199,8 @@ yazılım bakımcılarına kılavuzluk etmeye gönüllüdür.</p> <p>Düzeltmenler listesi, İngilizce metinleri düzelterek GNU paketi bakımcılarına yardımcı olmak için kullanılabilir. Düzeltme istemek için <a -href="mailto:proofreaders@gnu.org">proofreaders@gnu.org</a> adresine yazın.</p> +href="mailto:proofreaders@gnu.org"><proofreaders@gnu.org></a> adresine +yazın.</p> <h3 id="other-teams-services">Diğer Ekipler ve Hizmetler</h3> @@ -265,9 +268,9 @@ denetleticiler de mevcuttur.</p> <h4 id="gvc">GNU Gönüllü Koordinatörleri</h4> -<p>GNU Gönüllü Koordinatörleri (<a href="mailto:gvc@gnu.org">gvc@gnu.org</a>), -yeni gönüllüleri GNU Projesi içinde uygun işlere yönlendirmeye yardımcı -olmaktadır</p> +<p>GNU Gönüllü Koordinatörleri (<a +href="mailto:gvc@gnu.org"><gvc@gnu.org></a>), yeni gönüllüleri GNU +Projesi içinde uygun işlere yönlendirmeye yardımcı olmaktadır</p> <p>Yeni <abbr title="GNU Volunteer Coordinators">GVC</abbr> gönüllüleri bekliyoruz ancak önceden GNU içinde gönüllülük deneyimi olması (ve böylece @@ -316,6 +319,14 @@ gibi iyi ve kötü etkileri olacağını öngörmektir.</p> ikinci sürüm numarasını ilerleteceğiz. Eski sürümleri bir alt dizinde saklayacağız.</p> +<div class="infobox"> +<hr /> +<p>Bu belgenin bir <a href="/gnu/gnu-structure.org">Org sürümü</a> de +mevcuttur.</p> +</div> + +</div> + <div class="translators-notes"> <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> @@ -327,7 +338,7 @@ kişiler.</div> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -348,7 +359,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -380,7 +391,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2020 Brandon Invergo and Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2020, 2022 Brandon Invergo and Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -401,7 +412,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/10/26 13:34:14 $ +$Date: 2022/05/20 05:38:28 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-users-never-heard-of-gnu.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-users-never-heard-of-gnu.html index 808b697..396ec18 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-users-never-heard-of-gnu.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu-users-never-heard-of-gnu.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/gnu-users-never-heard-of-gnu.en.html" --> -<!--#include virtual="/server/html5-header.tr.html" --> +<!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> <!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnulinux" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>GNU'yu hiç duymamış olan GNU kullanıcıları - GNU Projesi - Özgür Yazılım @@ -9,22 +12,14 @@ Vakfı</title> <!--#include virtual="/gnu/po/gnu-users-never-heard-of-gnu.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2 class="c">GNU'yu hiç duymamış olan GNU kullanıcıları</h2> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> +<h2>GNU'yu hiç duymamış olan GNU kullanıcıları</h2> -<address class="byline c">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> -<div class="reduced-width"> -<hr class="no-display" /> -<div class="announcement"> -<p>Bu konuda daha fazla bilgi için, <a href="/gnu/gnu-linux-faq.html">GNU/Linux -SSS</a> ve <a href="/gnu/why-gnu-linux.html">Neden GNU/Linux</a> sayfamıza -ve ayrıca <a href="/gnu/linux-and-gnu.html">Linux ve GNU Projesi</a> -sayfamıza göz atabilirsiniz. -</p> -</div> -<hr class="thin" /> - -<div class="article"> <p>Çoğu insan, GNU'yu hiç duymamıştır. GNU sistemini kullanan çoğu insan bile GNU'yu duymamıştır, çünkü çoğu kişi ve şirket onlara sistemi “Linux” adlandırmayı öğretiyor. Kuşkusuz, GNU kullanıcılarının @@ -64,6 +59,14 @@ amaçların farkında olanlara, amaçları hatırlatıcı bir görevi de yerine getirir. Sizden, sistemi “GNU/Linux” olarak adlandırmanızı istediğimizde, toplumun özgür yazılım amaçlarının farkına varmasına yardım etmenizi istemiş oluyoruz.</p> + +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<hr class="no-display" /> +<p>Bu konuda daha fazla bilgi için, <a href="/gnu/gnu-linux-faq.html">GNU/Linux +SSS</a> ve <a href="/gnu/why-gnu-linux.html">Neden GNU/Linux?</a> sayfamıza +ve ayrıca <a href="/gnu/linux-and-gnu.html">Linux ve GNU Projesi</a> +sayfamıza göz atabilirsiniz. +</p> </div> </div> @@ -128,8 +131,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2006, 2007, 2013-2015, 2017, 2019, 2021 Free Software -Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2006, 2015, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -158,11 +160,12 @@ href="mailto:umutodabasi85@gmail.com"><umutodabasi85@gmail.com></a>, <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/04/10 06:59:59 $ +$Date: 2021/11/02 17:04:12 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu.html index c1c5e49..a9a008c 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/gnu.html @@ -1,25 +1,21 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/gnu.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.79 --> +<!-- Parent-Version: 1.96--> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> -<title>GNU İşletim Sistemi - GNU projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> - -<style type="text/css" media="print,screen"> -<!-- +<title>GNU İşletim Sistemi Hakkında - GNU projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- #dynamic-duo { display: none; } -@media (min-width: 48em) { +@media (min-width: 45em) { + .short-lines { width: 48em; max-width: 100%; } #dynamic-duo { display: block; - float: right; - width: 20em; - max-width: 40%; - text-align: center; padding: .9em; - margin: .3em 0 1em 1.5em; background: #f9f9f9; border: .3em solid #acc890; + margin-top: 5em; } #dynamic-duo p strong { font-size: 1.3em; @@ -27,26 +23,18 @@ #dynamic-duo img { width: 100%; } } --> -<!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX = /[.](ar|fa|he)/" --> -<!-- -@media (min-width: 48em) { - #dynamic-duo { - float: left; - margin: .3em 1.5em 1em 0; - } -} --> -<!--#endif --> - - - - </style> <!--#include virtual="/gnu/po/gnu.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2>GNU İşletim Sistemi</h2> +<h2>GNU İşletim Sistemi Hakkında</h2> +<div class="thin"></div> -<div id="dynamic-duo"> +<div class="short-lines"><ul> + <li><a href="/gnu/about-gnu.html">Kısaca GNU</a></li> +</ul></div> + +<div id="dynamic-duo" class="pict narrow"> <p><strong>Dağıtımları indirin</strong></p> <p><a href="/distros/free-distros.html"> <img src="/graphics/gnu-and-penguin-color-300x276.jpg" alt=" [GNU ve Linux] " /></a></p> @@ -55,30 +43,78 @@ href="/distros/free-distros.html">tamamen özgür yazılım olan GNU/Linux dağıtımları listemize</a> bakabilirsiniz.</em></p> </div> +<div class="short-lines"> +<h3 id="gnu-history">GNU Tarihi</h3> <ul> - <li><a href="/gnu/about-gnu.html">GNU İşletim Sistemi hakkında</a></li> - <li><a href="/gnu/gnu-history.html">GNU tarihine genel bir bakış</a></li> - <li><a href="/gnu/thegnuproject.html">Daha ayrıntılı bir GNU tarihi</a></li> - <li>Projenin <a href="/gnu/initial-announcement.html">ilk duyurusu</a></li> - <li><a href="/gnu/gnu-structure.html">GNU Projesi'nin Yapısı ve Yönetimi</a></li> - <li><a href="/gnu/manifesto.html">GNU Bildirisi</a></li> - <li><a href="/gnu/byte-interview.html">Richard Stallman ile BYTE röportajı</a> -(1986)</li> - <li><a href="/gnu/rms-lisp.html">Lisp Deneyimlerim ve GNU Emacs'ın + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +*[1996]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/gnu-history.html">GNU sistemine genel bir bakış</a></li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +*[1998]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/thegnuproject.html">GNU Projesi</a>, (yazan Richard Stallman) +— Daha ayrıntılı bir GNU tarihi.</li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +*[1985]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/manifesto.html">GNU Bildirisi</a></li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +*[1984]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/first-hackers-conference-1984.html"> İlk Hackers +Konferansı</a></li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +*[1983]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +GNU Projesinin <a href="/gnu/initial-announcement.html">İlk Duyurusu</a></li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[2003]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/rms-lisp.html">Lisp Deneyimlerim ve GNU Emacs'ın Geliştirilmesi</a> (yazan Richard Stallman)</li> - <li><a -href="http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=950DEFDE123AF932A25752C0A96F948260&sec=&spon=&pagewanted=1">Özgür -Yazılım için Tek Kişilik Mücadele</a>, Richard Stallman ve erken dönem GNU -geliştirmesine ilişkin bir makaledir, <cite>The New York Times</cite> -gazetesinde 11 Ocak 1989 yılında yayınlanmıştır. Bu makaledeki bir sorun, -propaganda terimi “fikri mülkiyet”i, tutarlı bir şeymiş gibi -kullanmasıdır. Bu terim öyle bir karışıktır ki, hakkında konuşmak <a -href="/philosophy/not-ipr.html">anlamsızdır</a>. Makale Symbolics konusunda -da muğlaktır. Stallman MIT'de çalışırken, bağımsız olarak, Symbolics'in -kendi MIT Lisp Makine Sistemi sürümünde yaptığı iyileştirmelere benzeyen ve -yerlerine geçecek iyileştirmeler yazması gerekiyordu.</li> - <li><a href="/philosophy/15-years-of-free-software.html">Özgür Yazılımın 15 -Yılı</a> (1999)</li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[1999]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/philosophy/15-years-of-free-software.html">Özgür Yazılımın 15 +Yılı</a> (yazan Richard Stallman)</li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[1999]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/byte-interview.html">Richard Stallman ile BYTE röportajı</a></li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[1989]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a +href="https://web.archive.org/web/20210820153013/https://www.nytimes.com/1989/01/11/business/business-technology-one-man-s-fight-for-free-software.html">Özgür +Yazılım için Tek Kişilik Mücadele</a> (yazan John Markoff)— Richard +Stallman ve erken dönem GNU geliştirmesine ilişkin bir makale, <cite>The New +York Times</cite> gazetesinde 11 Ocak 1989 yılında yayınlanmıştır. Bu +makaledeki bir sorun, propaganda terimi “fikri mülkiyet”i, +tutarlı bir şeymiş gibi kullanmasıdır. Bu terim öyle bir karışıktır ki, +hakkında konuşmak <a href="/philosophy/not-ipr.html">anlamsızdır</a>. Makale +Symbolics konusunda da muğlaktır. Stallman MIT'de çalışırken, bağımsız +olarak, Symbolics'in kendi MIT Lisp Makine Sistemi sürümünde yaptığı +iyileştirmelere benzeyen ve yerlerine geçecek iyileştirmeler yazması +gerekiyordu.</li> </ul> <p>Stallman'ın 1983 Mayıs'ında ziyaret ederken Stanford duyuru panosu için @@ -88,21 +124,71 @@ yazılım” terimini kullanmıyorlar, demek ki bu iki kelimeyi henüz bir arada kullanmaya başlamamıştı.</p> <ul> - <li><a href="/gnu/why-programs-should-be-shared.html">Programlar Neden -Paylaşılmalıdır</a> (1983)</li> - <li><a href="/gnu/yes-give-it-away.html">Evet, Onu Verin</a> (1983)</li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[1983]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/why-programs-should-be-shared.html">Programlar Neden +Paylaşılmalıdır</a></li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[1983]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/yes-give-it-away.html">Evet, Onu Verin</a></li> </ul> +<h3 id="gnu-structure">GNU Yapısı</h3> + +<ul> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[2020]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/gnu-structure.html">GNU Projesi'nin Yapısı ve Yönetimi</a> +(yazan Brandon Invergo ve Richard Stallman)</li> +</ul> <h3 id="gnulinux">GNU ve Linux</h3> <ul> - <li><a href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU ve Linux arasındaki ilişki</a></li> - <li><a href="/gnu/why-gnu-linux.html">Neden ‘Linux sistemini’ -GNU/Linux olarak adlandırmalıyız</a></li> - <li><a href="/gnu/gnu-users-never-heard-of-gnu.html">GNU'yu hiç duymamış olan -GNU kullanıcıları</a></li> - <li><a href="/gnu/gnu-linux-faq.html">GNU/Linux SSS</a></li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +*[2000-2007]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/why-gnu-linux.html">İsim Dediğin Nedir Ki?</a> (yazan Richard +Stallman) — Neden ‘Linux sistemini’ GNU/Linux olarak +adlandırmalıyız.</li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[2001-2020]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/gnu-linux-faq.html">GNU/Linux SSS</a> (yazan Richard Stallman)</li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[1997-2019]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/linux-and-gnu.html">Linux ve GNU Sistemi</a>(yazan Richard +Stallman) — GNU ve Linux arasındaki ilişki.</li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[2018]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/incorrect-quotation.html"> Hatalı Alıntı</a> (yazan Richard +Stallman)</li> + <li> + <!--#set var='DATE' value='<span class="date-tag"> +[2006]</span>' + --> +<!--#echo encoding='none' var='DATE' --> +<a href="/gnu/gnu-users-never-heard-of-gnu.html">GNU'yu hiç duymamış olan +GNU kullanıcıları</a> (yazan Richard Stallman)</li> </ul> @@ -123,6 +209,7 @@ GNU</a>, geçici ismi 1992 EF<sub>2</sub>, <a href="https://www.minorplanetcenter.net/iau/ECS/MPCArchive/2000/MPC_20001111.pdf">Küçük Gezegen Genelgesi 41571</a>'de adını GNU Projesi'nden alıyor. Asteroit, Spacewatch kapsamında Kitt Peak dağında 5 Mart 1992'de keşfedildi.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -132,7 +219,7 @@ Spacewatch kapsamında Kitt Peak dağında 5 Mart 1992'de keşfedildi.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -153,7 +240,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -185,7 +272,8 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2014, 2015, 2016, 2019, 2020 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2002, 2006-2008, 2011, 2014-2016, 2020, 2021, 2022 Free +Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -207,12 +295,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/12/09 16:30:28 $ +$Date: 2022/05/20 05:38:28 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> - diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/government-free-software.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/government-free-software.html index f1a7ac1..bb33795 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/government-free-software.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/government-free-software.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/government-free-software.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays upholding need" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgür Yazılımı Teşvik etmek İçin Hükümetlerin Alabileceği Önlemler - GNU @@ -9,15 +12,22 @@ Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/government-free-software.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2>Özgür Yazılımı Teşvik etmek İçin Hükümetlerin Alabileceği Önlemler</h2> -<h3>Ve bunu yapmaları neden görevleridir</h3> - -<p>yazan <a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard -Stallman</strong></a></p> - +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> +<h2 style="margin-bottom: .2em"> +Özgür Yazılımı Teşvik etmek İçin Hükümetlerin Alabileceği Önlemler</h2> +<h3 style="margin: 0 0 1.2em"> +Ve bunu yapmaları neden görevleridir</h3> + +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> + +<div class="introduction"> <p>Bu yazıda, devlet içinde özgür yazılımı teşvik etmek ve ülkenin geri kalanını yazılım özgürlüğüne yönlendirmek için güçlü ve sağlam bir çaba gösterilmesine yönelik politikalar önerilmektedir.</p> +</div> <p>Devletin görevi, halkın özgürlüğü ve refahı için toplumu örgütlemektir. Bu görevin bilişim alanındaki bir yönü, kullanıcıları özgür yazılım kullanmaya @@ -158,7 +168,7 @@ Hizmet</a>'ten de, aynı zamanda devletin yanı sıra devletin bilişimi gerektirir. Bu nedenle,</p> <ul> -<li><b>Bir devlet kendi bilgisayarlarını denetlemelidir</b><br /> +<li id="state-control"><b>Bir devlet kendi bilgisayarlarını denetlemelidir</b><br /> Devletin kullandığı her bilgisayar, onu kullanan aynı devlet şubesine ait veya bu devlet tarafından kiralanmış olmalıdır ve bu şube, bilgisayara kimin fiziksel olarak erişebileceğine, kimin bakım (donanım veya yazılım) @@ -224,6 +234,7 @@ href="/philosophy/technological-neutrality.html"><em>teknolojik</em> tarafsızlığın</a> kapsamı dışındadır. Sadece bir ülkeyi boyunduruk altına almak isteyenler, hükümetinden kendi egemenliği veya vatandaşlarının özgürlüğü konusunda “tarafsız” olmasını isteyebilir.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -233,7 +244,7 @@ almak isteyenler, hükümetinden kendi egemenliği veya vatandaşlarının <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -254,7 +265,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -270,8 +281,24 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 2011, 2015, 2016, 2017, 2018, 2020 Free Software -Foundation, Inc.</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2011-2014, 2016, 2017, 2021, 2022 Free Software Foundation, +Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -291,7 +318,7 @@ href="mailto:mertgor@dismail.de"><mertgor@dismail.de></a>, 2020</li> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/01/15 19:34:27 $ +$Date: 2022/03/31 05:40:51 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/initial-announcement.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/initial-announcement.html index 44fddde..64fe037 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/initial-announcement.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/initial-announcement.html @@ -1,28 +1,44 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/initial-announcement.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnu-history" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>İlk Duyuru - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- +a.ftn { font-size: .94em; } +pre.emph-box { font-size: .94em; background: none; margin-bottom: 2.5em; } +--> +</style> <!--#include virtual="/gnu/po/initial-announcement.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>İlk Duyuru</h2> +<div class="thin"></div> -<p> Bu, 27 Eylül 1983'te <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a> -tarafından yayınlanan GNU Projesi'nin özgün duyurusu.</p> +<div class="introduction"> +<p> Bu, 27 Eylül 1983'te <a href="https://www.stallman.org/">Richard +Stallman</a> tarafından yayınlanan GNU Projesi'nin özgün duyurusu.</p> <p> GNU Projesi'nin gerçek tarihi bu ilk plandan, birçok yönden farklıdır. Örneğin; başlangıç Ocak 1984'e kadar ertelendi. <a href="/philosophy/free-sw.html">Özgür yazılımın</a> felsefi kavramlarının birçoğu, birkaç yıl sonrasına kadar açıklığa kavuşmadı.</p> +</div> +<hr class="no-display" /> <h3>Özgür Unix!</h3> <p>Bu Şükran Günü'nü başlatarak GNU (Gnu's Not Unix [GNU, Unix Değildir] için) adlı eksiksiz bir Unix uyumlu yazılım sistemi yazacağım ve onu kullanabilen -herkese bedava<a href="#f1">(1)</a> olarak vereceğim. Zaman, para, program +herkese bedava<a href="#f1">[1]</a> olarak vereceğim. Zaman, para, program ve gereçlerin katkıları büyük ölçüde gereklidir.</p> <p>Başlangıç olarak GNU; bir çekirdek artı C programları yazmak ve çalıştırmak @@ -96,34 +112,27 @@ görüyorum.</p> <p>Daha fazla bilgi için benimle iletişime geçin.</p> -<p>Arpanet postası:<br /> - RMS@MIT-MC.ARPA</p> +<address>Arpanet postası:<br /> + RMS@MIT-MC.ARPA</address> -<p>Usenet:<br /> +<address>Usenet:<br /> ...!mit-eddie!RMS@OZ<br /> - ...!mit-vax!RMS@OZ</p> + ...!mit-vax!RMS@OZ</address> -<p>Birleşik Devletler Posta Adresi:<br /> +<address>Birleşik Devletler Posta Adresi:<br /> Richard Stallman<br /> 166 Prospect St<br /> - Cambridge, MA 02139</p> - - -<h4 id="f1">“free” <a href="#tn-1">(2)</a> çevresinde çaresiz sözcük seçimi</h4> - -<p>Buradaki sözcük kullanımı dikkatsizdi. Amaç, hiç kimsenin GNU sistemini -kullanma <b>izni</b> için ödeme yapmak zorunda olmamasıydı. Ancak sözcükler -bunu netleştirmiyor ve insanlar bunları genellikle GNU kopyalarının her -zaman az veya hiçbir ücret ödemeden dağıtılması gerektiğini söyleyerek -yorumluyorlar. Asla niyet bu değildi.</p> + Cambridge, MA 02139</address> +<hr class="column-limit" /> +<div class="infobox extra" role="complementary"> <h3>Orijinal ileti</h3> <p>Tamlık için orijinal e-posta burada özgün biçiminde yeniden gösterilir.</p> -<div dir="ltr"> -<pre><!--TRANSLATORS: Don't translate anything except the headers.--> - +<pre class="emph-box" dir="ltr"> +<!--TRANSLATORS: Don't translate anything except the headers. +--> From CSvax:pur-ee:inuxc!ixn5c!ihnp4!houxm!mhuxi!eagle!mit-vax!mit-eddie!RMS@MIT-OZ From: RMS%MIT-OZ@mit-eddie Newsgroups: net.unix-wizards,net.usoft @@ -135,7 +144,7 @@ Free Unix! Starting this Thanksgiving I am going to write a complete Unix-compatible software system called GNU (for Gnu's Not Unix), and -give it away free<a href="#f1">(1)</a> to everyone who can use it. +give it away free <a href="#f1">[1]</a> to everyone who can use it. Contributions of time, money, programs and equipment are greatly needed. @@ -225,10 +234,37 @@ US Snail: </pre> </div> +<h3 id="f1" class="footnote">Dipnotlar</h3> +<ol> +<li> +<p><em>Buradaki anlatım özensizdi.</em> Kastedilen hiç kimsenin GNU sistemini +kullanma <b>izni</b> için ödeme yapmak zorunda olmamasıydı. Ancak buradaki +kelimeler bu konuda açık değil ve insanlar onları GNU'nun kopyaları her +zaman ücretsiz veya düşük bir ücretle dağıtılmalıdır şeklinde yorumluyor. Bu +hiç bir zaman niyetim değildi. Sonradan özgürlük anlamındaki +“free” ile ücret anlamında “free” arasında dikkatli +bir ayrım yapmayı öğrendim. Özgür yazılım kullanıcılarının dağıtma ve +değiştirme özgürlüğüne sahip olduğu yazılımdır. Bazı kullanıcılar +kopyalarını ücretsiz edinirken, bazıları ücret öderler—ve para +yazılımın geliştirilmesine destek olursa çok daha iyi olur. Buradaki önemli +nokta, kopyaya sahip olan herkesin, onu kullanan diğer herkesle iş birliği +özgürlüğüne sahip olmasıdır. +</p> + +<p>“Give away” ifadesi de özgürlük ve ücret arasında henüz açık bir +ayrım yapmadığımın bir başka göstergesi. Şimdi özgür yazılım hakkında +konuşurken bu ifadeden kaçınılmasını öneriyoruz. Daha ayrıntılı bir açıklama +için “<a href="/philosophy/words-to-avoid.html#GiveAwaySoftware">Kafa +Karıştıran Kelimeler ve İfadeler</a>” maddesine bakabilirsiniz.</p> +</li> +</ol> + +</div> + <div class="translators-notes"> <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> -<p id="tn-1">(2) Türkçe'de Özgür Yazılım çevirisiyle, fiyat ve özgürlük +<p id="tn-1">Türkçe'de Özgür Yazılım çevirisiyle, fiyat ve özgürlük karmaşasını yaşamamış oluyoruz. Terimin Türkçesi doğrudan özgürlüğe atıfta bulunuyor, dolayısıyla İngilizce'de açıklama gerektiren ücret-özgürlük ikiliğini Türkçede açıklamaya gerek kalmıyor.</p></div> @@ -236,7 +272,7 @@ ikiliğini Türkçede açıklamaya gerek kalmıyor.</p></div> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -257,7 +293,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -275,7 +311,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to files generated as part of manuals) on the GNU web server should - be under CC BY-ND 3.0 US. Please do NOT change or remove this + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this without talking with the webmasters or licensing team first. Please make sure the copyright date is consistent with the document. For web pages, it is ok to list just the latest year the @@ -289,12 +325,12 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1983, 1999, 2007, 2008, 2009, 2013, 2014 Free Software +<p>Copyright © 1983, 1999, 2007, 2009, 2021, 2022 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" -href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.tr">Creative -Commons Atıf-Türetilemez 3.0 Birleşik Devletler Lisansı</a> altında +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative +Commons Alıntı-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında lisanslanmıştır.</p> <!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> @@ -311,11 +347,12 @@ href="mailto:theflossinformation@yandex.com"><theflossinformation@yandex.com& <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/03/05 18:03:58 $ +$Date: 2022/02/23 06:31:23 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/javascript-trap.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/javascript-trap.html index 307fcb7..2d9b05e 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/javascript-trap.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/javascript-trap.html @@ -1,27 +1,36 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/javascript-trap.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.90 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays licensing traps" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> -<title>JavaScript Tuzağı</title> +<title>JavaScript Tuzağı - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/javascript-trap.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>JavaScript Tuzağı</h2> -<p>yazan <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></p> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> <p><strong>Bilgisayarınızda web tarayıcınız aracılığıyla her gün farkında olmadan özgür olmayan programlar çalıştırıyor olabilirsiniz.</strong></p> <!-- any links that used to point to the appendices should point to free-your-javascript.html instead. --> -<blockquote> +<div class="announcement"> +<hr class="no-display" /> <p>Web yöneticileri: Bir web sitesindeki JavaScript programlarının lisansını belirtmenin <a href="/software/librejs/free-your-javascript.html">birkaç yolu</a> vardır.</p> -</blockquote> +<hr class="no-display" /> +</div> <p>Özgür yazılım topluluğunda <a href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">özgür olmayan @@ -64,7 +73,7 @@ bu nedenle programlar özgür değildir.</p> <p>Özgür olmamaya ek olarak bu programların birçoğu <em>kötücül yazılımdır</em> çünkü <a -href="http://github.com/w3c/fingerprinting-guidance/issues/8">kullanıcıyı +href="https://github.com/w3c/fingerprinting-guidance/issues/8">kullanıcıyı gizlice gözetlerler</a>. Daha da kötüsü, bazı siteler, <a href="https://freedom-to-tinker.com/2017/11/15/no-boundaries-exfiltration-of-personal-data-by-session-replay-scripts/">sayfaya bakan kullanıcının eylemlerini</a> kaydeden hizmetleri @@ -82,30 +91,34 @@ doğuracaktır. Bununla birlikte özgür yazılım topluluğunda bile çoğu kullanıcı bu sorunun farkında değildir; tarayıcıların sessizliği onu gizleme eğilimindedir.</p> -<p>Kaynak kodunu özgür bir yazılım lisansı altında dağıtarak bir JavaScript -programını özgür yazılım olarak yayımlamak mümkündür. Program kendi kendine -yetiyorsa, eğer işleyişi ve amacı içeri girdiği sayfadan bağımsızsa, bu iyi; -makinenizdeki bir dosyaya kopyalayabilir, değiştirebilir ve çalıştırmak için -bir tarayıcıyla bu dosyayı ziyaret edebilirsiniz. Ancak bu alışılmadık bir -durum.</p> - -<p>Genelde JavaScript programlarının belirli bir sayfa veya siteyle çalışması -amaçlanmıştır ve sayfa veya site bunların çalışmasına bağlıdır. Ardından -başka bir problem ortaya çıkıyor: Programın kaynağı mevcut olsa bile -tarayıcılar bu sayfayı veya siteyi ziyaret ederken değiştirilmiş -versiyonunuzu orijinal yerine çalıştırmak için bir yol sunmuyor. Prensipte -üstesinden gelmek çok zor olmasa da etki tivoizasyon ile -karşılaştırılabilir.</p> +<p>Açıklığa kavuşturmak gerekir ki, JavaScript dili, başka bir dile göre +kendiliğinden kullanıcıların özglürlüğü açısından ne daha iyi ne de daha +kötüdür. Kaynak kodunu özgür bir yazılım lisansı altında dağıtarak bir +JavaScript programını özgür yazılım olarak yayımlamak mümkündür. Program +kendi kendine yetiyorsa, eğer işleyişi ve amacı içeri girdiği sayfadan +bağımsızsa, bu iyi; makinenizdeki bir dosyaya kopyalayabilir, değiştirebilir +ve çalıştırmak için bir tarayıcıyla bu dosyayı ziyaret edebilirsiniz. Ancak +bu alışılmadık bir durum.</p> + +<p>JavaScript tuzağı konusu, kullanıcıların ziyaret ettiği bir web sayfasıyla +JavaScript programı indirildiğinde söz konusudur. Bu JavaScript programları +belirli bir sayfa veya siteyle çalışma üzere yazılmıştır ve bu sayfanın veya +sitenin çalışması onlara bağımlıdır.</p> + +<p>Varsayalım ki sayfanın JavaScript kodunu kopyaladınız ve değiştirdiniz. Bu +durumda başka bir sorun ortaya çıkıyor: Programın kaynağı mevcut olsa bile +tarayıcılar bu sayfayı veya siteyi ziyaret ederken değiştirilmiş sürümünüzü, +özgün sürüm yerine çalıştırmak için bir yol sunmuyor. Prensipte üstesinden +gelmek çok zor olmasa da etkisi tivoizasyon ile karşılaştırılabilir.</p> <p>JavaScript, web sitelerinin kullanıcıya gönderilen programlar için kullandığı tek dil değildir. Flash, JavaScript'in genişletilmiş bir varyantı -aracılığıyla programlamayı destekler; yeterince eksiksiz bir özgür Flash -oynatıcımız olsa bile, özgür olmayan Flash programları ile ilgilenmemiz -gerekiyor. Silverlight'in Flash'a benzer bir sorun yaratması muhtemel -görünüyor, belki de daha da kötüsü, çünkü Microsoft bunu özgür olmayan kod -çözücüler için bir platform olarak kullanıyor. Silverlight için özgür bir -alternatif, normalde özgür alternatif kod çözücüleriyle birlikte gelmediği -sürece, özgür dünyanın işine yaramaz.</p> +aracılığıyla programlamayı destekler, ama bu artık geçmişte kaldı. Microsoft +Silverlight'in Flash'a benzer bir sorun yaratması muhtemel görünüyor, belki +de daha da kötüsü, çünkü Microsoft onu özgür olmayan kod çözücüler için bir +platform olarak kullanıyor. Silverlight için özgür bir alternatif, normalde +özgür alternatif kod çözücüleriyle birlikte gelmediği sürece, özgür dünyanın +işine yaramaya yetmez.</p> <p>Java uygulamacıkları da tarayıcıda çalışır ve benzer sorunları ortaya çıkarır. Genel olarak herhangi bir uygulamacık sistemi bu tür bir sorun @@ -117,22 +130,22 @@ yetenek sınırlıdır ve sakıncalıdır; sadece bir şeyi yapmak için etkiley bir hack. Bu tür programlar özgür olmalı, fakat CSS 2019 itibareiyle kullanıcıların özgürlüğü için ciddi bir sorun değil.</p> -<p>Web sitelerinin yalnızca özgür olan (bazıları "açık" olduğunu -söylüyor), yani belgelendirmeleri yayınlanan ve gerçekleştirimlerinin özgür -olduğu biçimleri ve protokolleri aracılığıyla iletişim kurmasını isteyen -güçlü bir hareket gelişti. Ancak web sayfalarındaki JavaScript -programlarının varlığı bu ölçütü yetersiz kılmaktadır. JavaScript dilinin -kendisi bir biçim olarak özgürdür ve bir web sitesinde JavaScript kullanımı -mutlaka kötü olmak zorunda değildir. Ancak, yukarıda gördüğümüz gibi, -JavaScript programı özgür değilse, kötü de olabilir. Site kullanıcıya bir -program gönderdiğinde programın belgelenmiş ve engelsiz bir dilde yazılması -yeterli değildir; yazılan bu program da özgür olmalı. “Kullanıcıya -yalnızca özgür programları ileten” etik bir web sitesi için ölçütün -bir parçası haline gelmelidir.</p> - -<p>Özgür olmayan programların sessizce yüklenmesi ve çalıştırılması, "web -uygulamalarının" ortaya çıkardığı çeşitli sorunlardan sadece -biridir. "Web uygulaması" terimi, kullanıcılara sunulan yazılım +<p>Web sitelerinin yalnızca özgür olan (bazıları “açık” diyor), +yani belgelendirmeleri yayınlanan ve gerçekleştirimlerinin özgür olduğu +biçimleri ve protokolleri aracılığıyla iletişim kurmasını isteyen güçlü bir +hareket gelişti. Ancak web sayfalarındaki JavaScript programlarının varlığı +bu ölçütü yetersiz kılmaktadır. JavaScript dilinin kendisi bir biçim olarak +özgürdür ve bir web sitesinde JavaScript kullanımı mutlaka kötü olmak +zorunda değildir. Ancak, yukarıda gördüğümüz gibi, JavaScript programı özgür +değilse, kötü de olabilir. Site kullanıcıya bir program gönderdiğinde +programın belgelenmiş ve engelsiz bir dilde yazılması yeterli değildir; +yazılan bu program da özgür olmalı. “Kullanıcıya yalnızca özgür +programları ileten” etik bir web sitesi için ölçütün bir parçası +haline gelmelidir.</p> + +<p>Özgür olmayan programların sessizce yüklenmesi ve çalıştırılması, “web +uygulamalarının” ortaya çıkardığı çeşitli sorunlardan sadece +biridir. “Web uygulaması” terimi, kullanıcılara sunulan yazılım ile sunucu üzerinde çalışan yazılımlar arasındaki temel ayrımı göz ardı etmek için tasarlanmıştır. Tarayıcıda çalışan özelleşmiş bir istemci programı kastediliyor olabilir; özelleşmiş sunucu yazılımı kastediliyor @@ -147,7 +160,7 @@ sorununu ayrıca ele alıyoruz.</p> programları sorununu nasıl çözebiliriz? İlk adım, onu çalıştırmaktan kaçınmaktır.</p> -<p>"Anlaşılması zor olan" derken neyi kastediyoruz? Bu bir seviye +<p>“Anlaşılması zor olan“ derken neyi kastediyoruz? Bu bir seviye meselesidir, bu yüzden doğru bir cevap bulmak yerine iyi sonuçlar veren basit bir ölçüt tasarlama meselesidir.</p> <p> @@ -228,16 +241,19 @@ bırakmayı unutmayın.</p> <!-- any links that used to point to the appendices should point to free-your-javascript.html instead. --> -<blockquote> +<div class="announcement"> +<hr class="no-display" /> <p>Web yöneticileri: Bir web sitesindeki JavaScript programlarının lisansını belirtmenin <a href="/software/librejs/free-your-javascript.html">birkaç yolu</a> vardır.</p> -</blockquote> +<hr class="no-display" /> +</div> <p><strong>Teşekkürler:</strong> <a href="/people/people.html#mattlee">Matt -Lee</a> ve <a href="http://ejohn.org">John Resig</a>'e önerdiğimiz ölçütleri -tanımlamamıza yardım ettikleri için ve sorunu dikkatime sunduğu için David -Parunakian'a teşekkür ediyorum.</p> +Lee</a> ve <a href="https://johnresig.org">John Resig</a>'e önerdiğimiz +ölçütleri tanımlamamıza yardım ettikleri için ve hususu dikkatime sunduğu +için David Parunakian'a teşekkür ediyorum.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -247,7 +263,7 @@ Parunakian'a teşekkür ediyorum.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -268,7 +284,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -300,7 +316,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2009-2013, 2016, 2017, 2018, 2019 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2009-2013, 2016-2019, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -322,7 +338,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/04/27 19:08:05 $ +$Date: 2021/10/14 20:02:37 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/lessig-fsfs-intro.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/lessig-fsfs-intro.html index 588024c..da377a6 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/lessig-fsfs-intro.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/lessig-fsfs-intro.html @@ -1,20 +1,26 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/lessig-fsfs-intro.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="thirdparty" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgür Yazılım, Özgür Toplum'a Giriş - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/lessig-fsfs-intro.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2><a href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><i>Özgür -Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçilmiş Yazıları</i>'na -Giriş</a></h2> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> +<h2><cite>Özgür Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçilmiş +Yazıları</cite>'na Giriş</h2> -<p> -Lawrence Lessig, Hukuk Profesörü, Stanford Hukuk Fakültesi -</p> +<address class="byline"> +yazan Lawrence Lessig <a href="#lessig"><sup>[*]</sup></a> +</address> <p> Her nesil kendi filozofuna bir zamanın hayal gücünü yakalayan bir yazar ya @@ -22,27 +28,27 @@ da sanatçıya sahiptir. Bazen bu filozoflar oldukları gibi tanınırlar; genelde gerçek bağlantı kurulmadan önce nesillerin bunu anlamaları zaman alır. Ancak bu filozoflar tanınsalar da tanınmasalar da, bir şiirin fısıltısında ya da politik bir hareketin patlamasında da olsa, bir zaman, -ideallerini konuşan insanlar tarafından ortaya çıkarılır. +ideallerini konuşan insanlar tarafından ortaya çıkarılır. </p> <p> -Bizim neslimizin bir filozofu var. O bir sanatçı ya da profesyonel bir yazar +Bizim neslimizin bir filozofu var. O bir sanatçı veya profesyonel bir yazar değil. O bir programcı. Richard Stallman çalışmalarına programcı ve işletim sistemi yazılımı hazırlayan bir mimar olarak <abbr title="Massachusetts -Institute of Technology">MIT</abbr>’nin laboratuarlarında başladı. Programcı -ve “Kod” olarak tanımlanan bir dünyada özgürlük için oluşturulan bir -hareketin mimarı olarak toplum yaşamının bir aşamasında kariyerini -oluşturdu. +Institute of Technology">MIT</abbr>'nin laboratuarlarında başladı. Programcı +ve “Kod” olarak tanımlanan bir dünyada özgürlük için +oluşturulan bir hareketin mimarı olarak toplum yaşamının bir aşamasında +kariyerini oluşturdu. </p> <p> -“Kod”, bilgisayarları çalıştıran teknolojidir. Yazılımda yazılsa da -donanımda gömülü olsa da, kod, ilk olarak makinelerin çalışmasını +“Kod”, bilgisayarları çalıştıran teknolojidir. Yazılımda yazılsa +da donanımda gömülü olsa da, kod, ilk olarak makinelerin çalışmasını yönlendiren sözcükler halinde yazılan bir yönergeler topluluğudur. Bu makineler, bilgisayarlar, hayatımızı gitgide daha çok tanımlamakta ve kontrol etmektedir. Bu makineler, telefonların nasıl bağlandığını ve televizyonda neyin gösterildiğini belirler. Bilgisayarlar, videonun bir bilgisayara geniş bant bir bağlantı üzerinden gösterim yapabilip yapamadığını belirler. Bir bilgisayarın üreticisine neyi geri raporladığını -kontrol ederler. Bu makineler bizi yönetir. Kod da bu makineleri yönetir. +kontrol ederler. Bu makineler bizi yönetir. Kod da bu makineleri yönetir. </p> <p> Bu kod üzerinde nasıl bir kontrolümüz olmalıdır? Nasıl bir anlayış @@ -50,76 +56,83 @@ olmalıdır? Olanaklı kıldığı kontrole uyum sağlamak için nasıl bir özg olmalıdır? Ne gibi bir güç olmalıdır? </p> <p> -Bu sorular Stallman’ın hayatının temelini oluşturmaktadır. Çalışmaları ve -sözcükleriyle, kodu “özgür” tutmanın önemini bizlere göstermiştir. Buradaki -özgürlük ifadesi kod yazan kimselere ücret ödenmemesi anlamına gelmemektedir -ancak yazılan kontrol kodlarının herkes için saydam olması ve uygun -görüldüğü şekilde herkesin ilgili kodları kontrol etme ve değiştirme hakkına -sahip olması anlamına gelmektedir. Bu “özgür yazılımdır”; “özgür yazılım” -kodla inşa edilmiş bir dünyaya ilişkin bir yanıttır. +Bu sorular Stallman'ın hayatının temelini oluşturmaktadır. Çalışmaları ve +sözcükleriyle, kodu “özgür” tutmanın önemini bizlere +göstermiştir. Buradaki özgürlük ifadesi kod yazan kimselere ücret ödenmemesi +anlamına gelmemektedir ancak yazılan kontrol kodlarının herkes için saydam +olması ve uygun görüldüğü şekilde herkesin ilgili kodları kontrol etme ve +değiştirme hakkına sahip olması anlamına gelmektedir. Bu “özgür +yazılımdır”; “özgür yazılım” kodla inşa edilmiş bir +dünyaya ilişkin bir yanıttır. </p> <p> -“Free”. Stallman kendi adına bu anlam belirsizliği için +“Free”. Stallman kendi adına bu anlam belirsizliği için üzülmektedir. Üzülecek bir şey yoktur. Bulmacalar insanları düşünmeye zorlar -ve bu “özgür” ifadesi iyi bir bulmacayı teşkil etmektedir. Modern -Amerikalılara “özgür yazılım” ütopik, imkânsız bir şey gibi -gelmektedir. Hiçbir şey hatta bir öğle yemeği bile ücretsiz -değildir. Dünyayı yöneten en kritik makineleri yöneten en önemli sözcükler -nasıl “özgür - ücretsiz” olabilir ki? Aklı başında bir topluluk nasıl olur -da böyle bir idealin peşinde koşar? +ve bu “özgür” ifadesi iyi bir bulmacayı teşkil +etmektedir. Modern Amerikalılara “özgür yazılım” ütopik, +imkânsız bir şey gibi gelmektedir. Hiçbir şey hatta bir öğle yemeği bile +ücretsiz değildir. Dünyayı yöneten en kritik makineleri yöneten en önemli +sözcükler nasıl “özgür, ücretsiz” olabilir ki? Aklı başında bir +topluluk nasıl olur da böyle bir idealin peşinde koşar? </p> <p> -“Özgür” sözcüğünün tınısı bizim bir fonksiyonumuzdur, ifadenin bir -fonksiyonu değildir. “Özgür” farklı anlamlara sahiptir, bunlardan yalnızca -bir tanesi “fiyat”a atıf yapar. Stallman’a göre, “özgür” ifadesinin çok daha -temel bir anlamı “özgür konuşma” ya da belki de daha net olarak “özgür -işçilik” ifadelerinde görülmektedir. Maliyet açısından özgür değil ancak -diğerleri tarafından kontrolünde sınırlı olmaması açısından özgür anlamına +“Özgür” sözcüğünün tınısı bizim bir fonksiyonumuzdur, ifadenin +bir fonksiyonu değildir. “Özgür” farklı anlamlara sahiptir, +bunlardan yalnızca bir tanesi “fiyat”a atıf yapar. Stallman'a +göre, “özgür” ifadesinin çok daha temel bir anlamı “özgür +konuşma” ya da belki de daha net olarak “özgür işçilik” +ifadelerinde görülmektedir. Maliyet açısından özgür değil ancak diğerleri +tarafından kontrolünde sınırlı olmaması açısından özgür anlamına gelmektedir. Özgür yazılım, tıpkı özgür kanunlar gibi saydam ve değişime açık kontroldür ya da kontrollerini bilinir ve değişime açık hale -getirdiklerinde “özgür topluluğun” kanunları özgürdür. Stallman’ın “özgür -yazılım hareketinin” hedefi “özgür” hale getirerek değişime tâbi olan kodu -şeffaf hale getirmektir. +getirdiklerinde “özgür topluluğun” kanunları +özgürdür. Stallman'ın “özgür yazılım hareketinin” hedefi +“özgür” hale getirerek değişime tâbi olan kodu şeffaf hale +getirmektir. </p> <p> Bu şeffaf hale getirmenin mekanizması, GPL olarak adlandırılan bir lisans -aracılığıyla gerçekleştirilen “copyleft” olarak adlandırılan alışılagelmedik -bir şekilde akıllı olan bir yöntemdir. Copyright kanununun gücünü -kullanarak, “özgür yazılım” yalnızca açık ve değişikliğe tâbi olmasını -sağlamaz ayrıca “özgür yazılımı” (ve teknik açıdan “türevsel çalışma” olarak -da sayılan) alan ve kullanan diğer yazılımın da özgür olmasını sağlar. Özgür -bir yazılım programını kullanıyorsanız ve uyarlıyorsanız ve daha sonra bu -uyarlanmış sürümü insanlara sunuyorsanız, dağıtılan sürüm, uyarlanan sürüm -kadar özgür olmalıdır. Öyle olmalıdır aksi takdirde telif hakkı yasası ihlâl -edilmiş olacaktır. +aracılığıyla gerçekleştirilen “copyleft” olarak adlandırılan +alışılagelmedik bir şekilde akıllı olan bir yöntemdir. Copyright kanununun +gücünü kullanarak, “özgür yazılım” yalnızca açık ve değişikliğe +tâbi olmasını sağlamaz ayrıca “özgür yazılımı” (ve teknik açıdan +“türevsel çalışma” olarak da sayılan) alan ve kullanan diğer +yazılımın da özgür olmasını sağlar. Özgür bir yazılım programını +kullanıyorsanız ve uyarlıyorsanız ve daha sonra bu uyarlanmış sürümü +insanlara sunuyorsanız, dağıtılan sürüm, uyarlanan sürüm kadar özgür +olmalıdır. Öyle olmalıdır aksi takdirde telif hakkı yasası ihlâl edilmiş +olacaktır. </p> <p> -“Özgür yazılımın” özgür toplumlar gibi düşmanları vardır. Microsoft, GPL’ye -karşın bir mücadele başlatmıştır, kendisini dinleyen herkesi GPL’nin -“tehlikeli” bir lisans olduğu konusunda uyarmaktadır. Ancak adlandırdığı -tehlikeler büyük ölçüde aldatıcıdır. Diğerleri, değiştirilmiş sürümlerin de -özgür olması konusunda GPL’nin ısrarındaki “baskıya” karşı -çıkmaktadır. Ancak şart demek baskı demek değildir. Milyonlarca dolar -ödemeden Office ürününün modifiye edilmiş sürümlerini dağıtmak için -kullanıcılarına izin vermeyi reddetmek Microsoft için bir baskı değilse, o -zaman GPL’nin özgür yazılımın değiştirilmiş sürümlerinin de özgür olması -konusunda baskı yapması da baskı değildir. +“Özgür yazılımın” özgür toplumlar gibi düşmanları +vardır. Microsoft, GPL'ye karşın bir mücadele başlatmıştır, kendisini +dinleyen herkesi GPL'nin “tehlikeli” bir lisans olduğu konusunda +uyarmaktadır. Ancak adlandırdığı tehlikeler büyük ölçüde +aldatıcıdır. Diğerleri, değiştirilmiş sürümlerin de özgür olması konusunda +GPL'nin ısrarındaki “baskıya” karşı çıkmaktadır. Ancak şart +demek baskı demek değildir. Milyonlarca dolar ödemeden Office ürününün +modifiye edilmiş sürümlerini dağıtmak için kullanıcılarına izin vermeyi +reddetmek Microsoft için bir baskı değilse, o zaman GPL'nin özgür yazılımın +değiştirilmiş sürümlerinin de özgür olması konusunda baskı yapması da baskı +değildir. </p> <p> -Stallman’ın mesajını çok aşırı olarak adlandıranlar da bulunabilir. Ancak bu -mesaj aşırı değildir. Gerçekte, açık anlamda, Stallman’ın çalışması, koddan +Stallman'ın mesajını çok aşırı olarak adlandıranlar da bulunabilir. Ancak bu +mesaj aşırı değildir. Gerçekte, açık anlamda, Stallman'ın çalışması, koddan önce dünyada geleneğimizin gerçekleştirdiği özgürlüklerin basit bir -dönüşümüdür. “Özgür yazılım”, kod tarafından belirlenen dünyanın, koddan -önce dünyayı oluşturan geleneğimiz kadar “özgür” olmasını sağlamaktadır. +dönüşümüdür. “Özgür yazılım”, kod tarafından belirlenen +dünyanın, koddan önce dünyayı oluşturan geleneğimiz kadar +“özgür” olmasını sağlamaktadır. </p> <p> -Örneğin, “Özgür bir toplum” kanunlar ile düzenlenir. Ancak, özgür herhangi -bir toplumun kanun aracılığıyla bu düzenleme üzerine getirdiği bazı -sınırlamalar mevcuttur. Düzenlemelerini düzenlenmiş olan kurallardan -saklayan hiçbir hükümet geleneğimizde yer alamaz. Kanunlar her şeyi kontrol -eder. Ancak bunu şeffaf bir şekilde yapar. Ve kanun, düzenlediği kimseler ya -da düzenlediği birimler (avukatlar, yasama meclisleri) tarafından -bilinebilir ve kontrol edilebilir olduğunda şeffaftır. +Örneğin, “Özgür bir toplum” kanunlar ile düzenlenir. Ancak, +özgür herhangi bir toplumun kanun aracılığıyla bu düzenleme üzerine +getirdiği bazı sınırlamalar mevcuttur. Düzenlemelerini düzenlenmiş olan +kurallardan saklayan hiçbir hükümet geleneğimizde yer alamaz. Kanunlar her +şeyi kontrol eder. Ancak bunu şeffaf bir şekilde yapar. Ve kanun, +düzenlediği kimseler ya da düzenlediği birimler (avukatlar, yasama +meclisleri) tarafından bilinebilir ve kontrol edilebilir olduğunda +şeffaftır. </p> <p> Kanun üzerindeki bu şart, bir yasama meclisinin çalışmasının kapsamının @@ -128,20 +141,20 @@ düşünün. Davacı tarafından davalarına bakılması için avukatlar tutulmaktadır. Bazen dava açılır. Bu davaların açılmasının devamında, avukatlar dava özeti yazarlar. Bu dava özetleri hakimler tarafından yazılan düşünceleri etkiler. Bu düşünceler, belirli bir davayı kimin kazandığını ya -da belirli bir kanunun bir oluşum ile tutarlı olup olmadığını belirler. +da belirli bir kanunun bir oluşum ile tutarlı olup olmadığını belirler. </p> <p> -Bu süreçteki tüm gereçler Stallman’in bahsettiği anlamda özgürdür. Yasal +Bu süreçteki tüm gereçler Stallman'in bahsettiği anlamda özgürdür. Yasal dava özetleri başkalarının kullanması için açık ve özgürdür. Tezler şeffaftır (ancak iyi olmayabilirler) ve yargılama asıl avukatların izni alınmadan oluşturulabilir. Oluşturdukları düşünceler, daha sonraki dava özetlerinde ifade edilebilir. Bunlar, başka bir dava özetine ya da düşünceye -kopyalanabilir ve bütünleştirilebilir. Amerikan kanununa ilişkin “kaynak -kodu” tasarım olarak ve ilke olarak herkesin alması için açık ve -özgürdür. Ve avukatlar bunu gerçekleştirir, bu daha önce gerçekleşen durumun -yeniden kullanılması aracılığıyla yaratıcılığını gerçekleştiren büyük bir -dava özetinin bir ölçüsüdür. Kaynak özgürdür; yaratıcılık ve ekonomi bunun -üzerine kurulmaktadır. +kopyalanabilir ve bütünleştirilebilir. Amerikan kanununa ilişkin +“kaynak kodu” tasarım olarak ve ilke olarak herkesin alması için +açık ve özgürdür. Ve avukatlar bunu gerçekleştirir, bu daha önce gerçekleşen +durumun yeniden kullanılması aracılığıyla yaratıcılığını gerçekleştiren +büyük bir dava özetinin bir ölçüsüdür. Kaynak özgürdür; yaratıcılık ve +ekonomi bunun üzerine kurulmaktadır. </p> <p> Bu özgür kodun (ve burada özgür yasal kodu ifade etmek istedim) ekonomisi, @@ -151,23 +164,23 @@ dava özetleri üretme konusunda yeterli dürtüye sahiptir. Avukat bir zanaatçıdır; avukatın ürünü kamuya aittir. Ancak zanaat insanlara ücretsiz hizmet demek değildir. Avukatlara ücret ödenir; kamu, ücretsiz olarak bu gibi bir çalışmayı talep etmez. Aksine bu ekonomi gelişmektedir, sonraki -çalışma öncekine eklenmektedir. +çalışma öncekine eklenmektedir. </p> <p> Farklı bir yasal işleyişi hayal edebilirdik, dava özetleri ve iddiaları gizli tutulan; kuralların bir sonucu ifade ettiği ancak nedenleri ifade etmediği. Kanunlar polis tarafından sağlanabilir ancak başka hiç kimseye ifade edilmeyebilirdi. Bu durumda, işleyiş kuralı açıklanmaksızın işletilen -düzenlemeler mevcut olabilirdi. +düzenlemeler mevcut olabilirdi. </p> <p> -Bu toplumu hayal edebilirdik, ama bu toplumu “özgür” olarak adlandırmayı -hayal edemezdik. Güdülerin daha iyi veya daha verimli olup olmaması, bu -toplumun özgür olarak bilinmesini gerektirmez. Özgür bir toplumdaki özgürlük -idealleri verimli uygulamadan daha fazlasını gerektirir. Bunun yerine -açıklık ve şeffaflık, kurulacak olan yasal sistemin kısıtlarıdır, liderler -tarafından onaylandığında eklenecek özellikler değildir. Yazılım koduyla -yönetilen bir yaşam da daha azıyla yetinmemelidir. +Bu toplumu hayal edebilirdik, ama bu toplumu “özgür” olarak +adlandırmayı hayal edemezdik. Güdülerin daha iyi veya daha verimli olup +olmaması, bu toplumun özgür olarak bilinmesini gerektirmez. Özgür bir +toplumdaki özgürlük idealleri verimli uygulamadan daha fazlasını +gerektirir. Bunun yerine açıklık ve şeffaflık, kurulacak olan yasal sistemin +kısıtlarıdır, liderler tarafından onaylandığında eklenecek özellikler +değildir. Yazılım koduyla yönetilen bir yaşam da daha azıyla yetinmemelidir. </p> <p> Kod yazımı bir dava değildir. Kod yazımı iyidir, zengindir ve daha @@ -180,7 +193,7 @@ bir toplumdur. </p> <p> İlk defa olarak, bu kitap, detaylarını ve gücünü açık hale getirecek bir -şekilde Richard Stallman’ın denemelerini bir araya getirmektedir. Denemeler, +şekilde Richard Stallman'ın denemelerini bir araya getirmektedir. Denemeler, copyright' dan özgür yazılım hareketinin tarihine kadar geniş bir aralığı kapsamaktadır. Denemeler, iyi bilinmeyen birçok tezi içermektedir ve bunların arasında, dijital dünyada şüpheli copyright'ı ortaya çıkaran @@ -188,12 +201,12 @@ değişen durumların kavranması güç örnekleri de mevcuttur. Bu güçlü ada düşüncesini anlamaya çalışanlar için, bir kaynak olarak hizmet edecektir, bu güçlü adam, diğer her şekilde güçsüz bile olsa, fikirlerinde, duygularında ve doğruluğunda güçlüdür. Bu, bu fikirleri benimseyen ve bu fikirler üzerine -başka fikirler kuran diğer insanlara esindirecektir. +başka fikirler kuran diğer insanlara esin kaynağı olacaktır. </p> <p> -Stallman’i iyi tanımıyorum. Ancak sert bir adam olduğunu bilecek kadar +Stallman'i iyi tanımıyorum. Ancak sert bir adam olduğunu bilecek kadar tanıyorum. Genelde sinirli ve sabırsız bir adamdır. Öfkesi, düşmanlarına -olduğu kadar dostlarına da yansıyabilir. Uzlaşmadan uzaktır ve inatçıdır. +olduğu kadar dostlarına da yansıyabilir. Uzlaşmadan uzaktır ve inatçıdır. </p> <p> Sonunda dünyamız kodun gücü ve tehlikesini anladığında - kodun yasalar veya @@ -203,7 +216,7 @@ için savaştığı ülküyü fark ederiz: özgürlüğün ve bilginin derleyici kurtardığı özgürlüğün ve bilginin var olduğu bir dünya ülküsü. Ve eylemleriyle ya da sözleriyle bu sonraki toplumun sahip olabileceği özgürlüğü mümkün kılmak için hiçbir adamın bu kadar çok şey yapmadığını -görürüz. +görürüz. </p> <p> Bu özgürlüğü henüz kazanmadık. Bunu korurken başarısız da @@ -213,16 +226,17 @@ oluşturan hayatta, Stallman gibi bu özgürlüğü yaratmak için savaşan herk için bir esin kaynağı vardır. </p> -<p> -<strong>Lawrence Lessig</strong><br /> -<strong>Hukuk Profesörü, Stanford Hukuk Fakültesi.</strong> -</p> - +<div class="infobox extra" role="complementary"> <hr /> -<blockquote id="fsfs"><p><a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +<p id="lessig"> +[*] Lawrence Lessig o zaman Stanford Hukuk Fakültesi'nde Profesördü.</p> +</div> + +<div class="edu-note c"><p id="fsfs"><a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçilmiş Yazıları</cite></a> -hakkında daha fazla bilgi edinin.</p></blockquote> +hakkında daha fazla bilgi edinin.</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -232,7 +246,7 @@ hakkında daha fazla bilgi edinin.</p></blockquote> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -253,7 +267,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -269,7 +283,23 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 2002, 2013, 2017, 2018, 2020 Free Software Foundation, Inc.</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2002, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -292,7 +322,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/10/27 06:59:33 $ +$Date: 2021/09/13 18:02:54 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/linux-and-gnu.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/linux-and-gnu.html index 7e14b63..5ec1f49 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/linux-and-gnu.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/linux-and-gnu.html @@ -1,10 +1,17 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/linux-and-gnu.en.html" --> -<!--#include virtual="/server/html5-header.tr.html" --> +<!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> <!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnulinux" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Linux ve GNU - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- +a.ftn { font-size: .94em; } +--> +</style> <meta http-equiv="Keywords" content="GNU, FSF, Özgür Yazılım Vakfı, Linux, Emacs, GCC, Unix, Özgür Yazılım, İşletim Sistemi, GNU Çekirdeği, HURD, GNU HURD, Hurd" /> <meta http-equiv="Description" content="1983 yılından bu yana bilgisayar kullanıcılarının kullandıkları yazılımı @@ -13,20 +20,14 @@ işletim sistemi GNU geliştiriliyor." /> <!--#include virtual="/gnu/po/linux-and-gnu.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2 class="c">Linux ve GNU Sistemi</h2> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> +<h2>Linux ve GNU Sistemi</h2> -<address class="byline c">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> -<div class="reduced-width"> -<hr class="no-display" /> -<div class="announcement"> -<p>Daha fazla bilgi için ayrıca bkz. <a -href="/gnu/gnu-linux-faq.html">GNU/Linux SSS</a> ve <a -href="/gnu/why-gnu-linux.html">Neden GNU/Linux?</a></p> -</div> -<hr class="thin" /> - -<div class="article"> <p> Birçok bilgisayar kullanıcısı, fark etmeden her gün <a href="/philosophy/categories.html#TheGNUsystem">GNU sisteminin</a> @@ -36,6 +37,14 @@ kullanıcılarının çoğu temelde <a href="/gnu/gnu-history.html">GNU Projesi</a> tarafından geliştirilen bir GNU sistemi olduğunun <a href="/gnu/gnu-users-never-heard-of-gnu.html">farkında değildir</a>.</p> +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<hr class="no-display" /> +<p>Daha fazla bilgi için ayrıca bkz. <a +href="/gnu/gnu-linux-faq.html">GNU/Linux SSS</a> ve <a +href="/gnu/why-gnu-linux.html">Neden GNU/Linux?</a></p> +<hr class="no-display" /> +</div> + <p> Gerçekten bir Linux var ve bu insanlar onu kullanıyorlar ancak bu kullandıkları sistemin sadece bir parçası. Linux çekirdektir: sistemdeki, @@ -109,11 +118,12 @@ olmasının nedeni; GNU Projesi'nin bu amaca sahip olmasıydı. Tam bir özgür sistem oluşturmak için gereken programların bir listesini yaptık ve sistematik olarak listedeki şeyleri yazdık, bulduk veya yazacak kişileri bulduk. Onlar olmadan bir sisteme sahip olamayacağınız için temel ancak can -sıkıcı <a href="#unexciting">(1)</a> bileşenleri yazdık. Sistem -bileşenlerimizden bazıları, programlama araçları, programcılar arasında -kendi başlarına popüler hâle geldi ancak araç olmayan birçok bileşen de -yazdık <a href="#nottools">(2)</a>. Hatta bir satranç oyunu geliştirdik, GNU -Chess, çünkü bütün bir sistem de oyunlara ihtiyaç duyar.</p> +sıkıcı <a class="ftn" href="#unexciting">[1]</a> bileşenleri +yazdık. Sistem bileşenlerimizden bazıları, programlama araçları, +programcılar arasında kendi başlarına popüler hâle geldi ancak araç olmayan +birçok bileşen de yazdık <a class="ftn" +href="#nottools">[2]</a>. Hatta bir satranç oyunu geliştirdik, GNU Chess, +çünkü bütün bir sistem de oyunlara ihtiyaç duyar.</p> <p> 90'lı yılların başlarında, çekirdek dışında tüm sistemi bir araya @@ -128,24 +138,24 @@ olmaktan çok uzaktı.</p> Neyse ki Linux sayesinde Hurd'u beklemek zorunda değildik. Torvalds 1992'de Linux'u yayımladıktan sonra GNU sistemindeki son büyük boşluğu kapatmış oldu. İnsanlar daha sonra <a -href="http://ftp.funet.fi/pub/linux/historical/kernel/old-versions/RELNOTES-0.01">Linux'u +href="https://ftp.funet.fi/pub/linux/historical/kernel/old-versions/RELNOTES-0.01">Linux'u GNU sistemi ile birleştirerek</a> tam bir özgür sistem yapabildiler: Linux'u de içeren bir GNU sistemi sürümü. Başka bir deyişle GNU/Linux sistemi.</p> <p> Birlikte iyi çalışmalarını sağlamak önemsiz bir iş değildi. Bazı GNU -bileşenleri<a href="#somecomponents">(3)</a> Linux ile çalışmak için önemli -değişikliklere ihtiyaç duydu. Tam bir sistemi “hemen -kullanılabilir” bir dağıtım olarak bütünleştirmek de büyük bir -işti. Sistemin nasıl kurulacağı ve önyükleneceği sorununu ele almayı -gerektiriyordu; bu, ele almadığımız bir sorun çünkü henüz o noktaya +bileşenleri <a class="ftn" href="#somecomponents">[3]</a> Linux ile +çalışmak için önemli değişikliklere ihtiyaç duydu. Tam bir sistemi +“hemen kullanılabilir” bir dağıtım olarak bütünleştirmek de +büyük bir işti. Sistemin nasıl kurulacağı ve önyükleneceği sorununu ele +almayı gerektiriyordu; bu, ele almadığımız bir sorun çünkü henüz o noktaya gelmemiştik. Bu nedenle çeşitli sistem dağıtımlarını geliştiren insanlar çok önemli çalışmalar yaptılar. Ancak, doğal olarak, kesinlikle birileri tarafından yapılacak bir işti.</p> <p> GNU Projesi, GNU sisteminin yanı sıra GNU/Linux sistemlerini de -destekliyor. <a href="http://fsf.org/">FSF</a>; Linux ile ilgili +destekliyor. <a href="https://fsf.org/">FSF</a>; Linux ile ilgili eklentilerin GNU C kütüphanesine yeniden yazılmasını finanse etti, böylece şimdi iyi bütünleştiler ve en yeni GNU/Linux sistemleri mevcut kütüphane sürümünü hiçbir değişiklik olmadan kullanıyor. FSF ayrıca Debian @@ -166,9 +176,9 @@ var. FSF, bunlardan birkaçı için bilgisayar olanaklarını desteklemektedir.< ortadan kaldırmakla ilgili değildir. Günümüzde Linux'un normal sürümünde özgür olmayan programlar da bulunmaktadır. Bu programların sistem başladığında G/Ç aygıtlarına yüklenmesi amaçlanmıştır ve uzun sayı serileri -olarak Linux'un "kaynak kodu"na dâhil edilmiştir. Bu nedenle özgür GNU/Linux -dağıtımlarının sürdürülmesi artık <a -href="http://directory.fsf.org/project/linux">Linux'un özgür bir +olarak Linux'un “kaynak kodu”na dâhil edilmiştir. Bu nedenle +özgür GNU/Linux dağıtımlarının sürdürülmesi artık <a +href="https://directory.fsf.org/project/linux">Linux'un özgür bir sürümünün</a> de sürdürülmesini gerektirir.</p> <p>GNU/Linux kullansanız da kullanmasanız da lütfen “Linux” adını @@ -180,10 +190,10 @@ lütfen “GNU/Linux” olarak adlandırın.</p> <p> Daha fazla referans için “GNU/Linux” hakkında bir bağlantı vermek istiyorsanız bu sayfa ve <a -href="/gnu/the-gnu-project.html">http://www.gnu.org/gnu/the-gnu-project.html</a> +href="/gnu/thegnuproject.html">http://www.gnu.org/gnu/the-gnu-project.html</a> iyi seçimlerdir. Eğer Linux'tan, çekirdekten, söz ediyorsanız ve daha fazla referans için bir bağlantı paylaşmak istiyorsanız <a -href="http://foldoc.org/linux">http://foldoc.org/linux</a> kullanışlı bir +href="http://foldoc.org/linux">https://foldoc.org/linux</a> kullanışlı bir URL'dir.</p> <div class="column-limit"></div> @@ -193,9 +203,9 @@ URL'dir.</p> GNU dışında başka bir proje de bağımsız olarak özgür bir Unix benzeri işletim sistemi üretti. Bu sistem BSD olarak bilinir ve UC Berkeley'de geliştirilmiştir. 80'lerde özgür değildi ancak 90'ların başında özgür -oldu. Bugün mevcut özgür bir işletim sistemi<a href="#newersystems">(4)</a> -neredeyse kesinlikle ya GNU sisteminin bir türü ya da bir çeşit BSD -sistemidir.</p> +oldu. Bugün mevcut özgür bir işletim sistemi <a class="ftn" +href="#newersystems">[4]</a> neredeyse kesinlikle ya GNU sisteminin bir türü +ya da bir çeşit BSD sistemidir.</p> <p> İnsanlar bazen BSD'nin de GNU/Linux gibi bir GNU sürümü olup olmadığını @@ -206,49 +216,40 @@ az örtüşmesi vardı. BSD sistemleri günümüzde GNU sistemi ve çeşitlerini bazı BSD programları kullandığı gibi bazı GNU programları da kullanmaktadır; ancak, bütün olarak ele alındığında, ayrı ayrı gelişen iki farklı sistemdir. BSD geliştiricileri bir çekirdek yazmadı ve GNU sistemine -eklemedi ve GNU/BSD gibi bir isim duruma uymayacaktı.<a -href="#gnubsd">(5)</a></p> +eklemedi ve GNU/BSD gibi bir isim duruma uymayacaktı <a class="ftn" +href="#gnubsd">[5]</a>.</p> <div class="column-limit"></div> -<h3 class="footnote">Notlar</h3> +<h3 class="footnote">Dipnotlar</h3> <ol> -<li> -<a id="unexciting"></a>Bu heyecansız ancak gerekli bileşenler GNU assembler -(GAS) ve bağlayıcıyı (GLD), her ikisi de artık <a -href="/software/binutils/">GNU Binutils</a> paketinin bir parçası, <a -href="/software/tar/">GNU tar</a> ve daha pek çok şeyi içerir.</li> - -<li> -<a id="nottools"></a>Örneğin; Bourne Again SHell (BASH), PostScript -yorumlayıcısı <a +<li id="unexciting">Bu heyecansız ancak gerekli bileşenler GNU assembler (GAS) ve bağlayıcıyı +(GLD), her ikisi de artık <a href="/software/binutils/">GNU Binutils</a> +paketinin bir parçası, <a href="/software/tar/">GNU tar</a> ve daha pek çok +şeyi içerir.</li> + +<li id="nottools">Örneğin Bourne Again SHell (BASH), PostScript yorumlayıcısı <a href="/software/ghostscript/ghostscript.html">Ghostscript</a> ve <a href="/software/libc/libc.html">GNU C kütüphanesi</a> programlama aracı değildir. GNUCash, GNOME ve GNU Chess de değildir.</li> -<li> -<a id="somecomponents"></a>Örneğin; <a href="/software/libc/libc.html">GNU C -kütüphanesi</a>.</li> - -<li> -<a id="newersystems"></a>Bu yazıldığından beri neredeyse tamamen özgür bir -Windows benzeri sistem geliştirildi ancak teknik olarak hiç GNU veya Unix -gibi değil, bu yüzden bu hususu gerçekten etkilemiyor. Solaris çekirdeğinin -çoğu özgürleştirildi ancak bunun dışında bir sistem yapmak isterseniz, -çekirdeğin eksik kısımlarını değiştirmenin yanı sıra, GNU veya BSD'ye de -koymanız gerekir.</li> - -<li> -<a id="gnubsd"></a>Öte yandan bu yazının yazılmasından sonraki yıllarda GNU -C Kütüphanesi, GNU sistemini bu çekirdekle birleştirmeyi kolaylaştıran BSD -çekirdeğinin çeşitli sürümlerine taşınmıştır. Tıpkı GNU/Linux'ta olduğu gibi -bunlar aslında GNU'nun çeşitleridir ve bu nedenle mesela sistemin -çekirdeğine bağlı olarak GNU/kFreeBSD ve GNU/kNetBSD olarak -adlandırılır. Tipik masa üstlerindeki sıradan kullanıcılar GNU/Linux ve -GNU/*BSD arasında farkı güçlükle görebilir.</li> - +<li id="somecomponents">Örneğin <a href="/software/libc/libc.html">GNU C kütüphanesi</a>.</li> + +<li id="newersystems">Bu yazı yazıldığından beri neredeyse tamamen özgür bir Windows benzeri +sistem geliştirildi ancak teknik olarak hiç GNU veya Unix gibi değil, bu +yüzden bu hususu gerçekten etkilemiyor. Solaris çekirdeğinin çoğu +özgürleştirildi ancak bunun dışında bir sistem yapmak isterseniz, çekirdeğin +eksik kısımlarını değiştirmenin yanı sıra, GNU veya BSD'ye de koymanız +gerekir.</li> + +<li id="gnubsd">Öte yandan bu yazının yazılmasından sonraki yıllarda GNU C Kütüphanesi, GNU +sistemini bu çekirdekle birleştirmeyi kolaylaştıran BSD çekirdeğinin çeşitli +sürümlerine taşınmıştır. Tıpkı GNU/Linux'ta olduğu gibi bunlar aslında +GNU'nun çeşitleridir ve bu nedenle mesela sistemin çekirdeğine bağlı olarak +GNU/kFreeBSD ve GNU/kNetBSD olarak adlandırılır. Tipik masa üstlerindeki +sıradan kullanıcılar GNU/Linux ve GNU/*BSD arasında farkı güçlükle +görebilir.</li> </ol> </div> -</div> <div class="translators-notes"> @@ -311,7 +312,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1997-2002, 2007, 2014-2017, 2019, 2021 Richard M. Stallman</p> +<p>Copyright © 1997-2002, 2005, 2008, 2019, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -332,11 +333,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/04/10 06:59:59 $ +$Date: 2021/11/02 17:04:13 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/manifesto.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/manifesto.html index ed1798e..b87f68c 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/manifesto.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/manifesto.html @@ -1,18 +1,31 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/manifesto.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnu-history" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>GNU Bildirisi - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- +a.ftn { font-size: .94em; } +--> +</style> <!--#include virtual="/gnu/po/manifesto.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>GNU Bildirisi</h2> +<div class="thin"></div> +<div class="introduction"> <p> GNU Bildirisi (aşağıda yer almaktadır) <a -href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a> tarafından 1985 yılında -GNU işletim sistemini geliştirmek için destek isteme amacıyla +href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a> tarafından 1985 +yılında GNU işletim sistemini geliştirmek için destek isteme amacıyla yazılmıştır. Metnin bir kısmı 1983'teki özgün duyurudan alınmıştır. 1987 yılı boyunca, gelişmeleri açıklamak amacıyla küçük değişikliklere uğramıştır; o tarihten sonra en iyisi değiştirmeden bırakmaktır.</p> @@ -24,7 +37,7 @@ dipnotlar ekledik.</p> <p>Eğer GNU/Linux sistemlerinden birini kurmak istiyorsanız, <a href="/distros">%100 özgür yazılım olan GNU/Linux dağıtımlarından</a> birini kullanmanızı öneriyoruz. Nasıl katkı sağlarım diyorsanız, <a -href="/help/help.html">http://www.gnu.org/help</a> sayfasına bakabilirsiniz.</p> +href="/help/help.html">gnu.org/help</a> sayfasına bakabilirsiniz.</p> <p>GNU Projesi, Özgür Yazılım Hareketinin bir parçası, <a href="/philosophy/free-sw.html">yazılım kullanıcıları için özgürlük</a> @@ -33,15 +46,17 @@ kişilerin 1998 yılında ortaya attığı “açık kaynak” terimiyle ilişkilendirmek yanlıştır. Bu terimi aynı alanda <a href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">etik olmayan bir yaklaşımı</a> teşvik etmek için kullanıyorlar.</p> +<hr class="no-display" /> +</div> <h3 id="whats-gnu">GNU nedir? Gnu Unix Değildir!</h3> <p> - Gnu Unix Değildir [:Gnu’s Not Unix] anlamına gelen GNU, yazmakta olduğum + Gnu Unix Değildir [Gnu’s Not Unix] anlamına gelen GNU, yazmakta olduğum Unix-uyumlu yazılım sisteminin adıdır, bu yazılımı, kullanabilen herkese -özgür olarak verebilirim<a href="#f1">(1)</a>. Diğer çeşitli gönüllüler bana -yardım etmektedir. Zaman, para, program ve cihaz katkıları büyük ölçüde -gereklidir.</p> +özgür olarak verebilirim <a class="ftn" href="#f1">[1]</a>. Diğer +çeşitli gönüllüler bana yardım etmektedir. Zaman, para, program ve cihaz +katkıları büyük ölçüde gereklidir.</p> <p> Şu anda, editör komutlarını yazmak için Lisp destekleyen bir Emacs metin @@ -99,7 +114,7 @@ kurumda kalamazdım.</p> oluşturacak özgür yazılımları bir araya getirmeye karar verdim. Bunu özgür olmayan yazılımlar olmadan başaracaktım. MIT'in, GNU'yu yaymayı engelleyecek herhangi bir yasal durum yaratmasını önlemek için YZ laboratuvarından istifa -ettim.<a href="#f2a">(2)</a></p> +ettim <a class="ftn" href="#f2a">[2]</a>.</p> <h3 id="compatible">GNU niçin Unix ile Uyumlu Olacaktır</h3> @@ -149,7 +164,7 @@ yerini alan önemli bir mutluluktur.</p> <h3 id="contribute">Nasıl Katkı Sunabilirsiniz</h3> -<blockquote> +<div class="comment"> <p> (Bu günlerdeki, çalışılabilecek yazılım görevleri için, <a href="http://fsf.org/campaigns/priority-projects">Yüksek Öncelikli Projeler @@ -159,7 +174,7 @@ sayfasını ziyaret edebilirsiniz. Katkı sağlamanın diğer yolları için,<a href="/help/help.html">GNU işletim sistemine yardım etme rehberini</a>inceleyebilirsiniz.) </p> -</blockquote> +</div> <p> Bilgisayar üreticilerine makine ve para bağışı yapmaları konusunda istekte @@ -203,7 +218,8 @@ edebilirler.</p> <p> GNU yazıldıktan sonra, aynen hava almak gibi herkes iyi sistem yazılımını -ücretsiz bir şekilde edinebilecektir.<a href="#f2">(3)</a></p> +ücretsiz bir şekilde edinebilecektir <a class="ftn" +href="#f2">[3]</a>.</p> <p> Bu, herkesin Unix lisansının ücretini ödememesinden daha fazla bir şeyi @@ -252,18 +268,20 @@ artırır. Bu, özgür olmalıdır.</p> <h3 id="rebutted-objections">Bazı kimseler GNU’nun hedeflerine kolayca karşı çıkmaktadır</h3> -<p id="support"> +<dl> +<dt id="support"> <strong>"Özgür olursa yazılımı hiç kimse kullanmayacaktır, çünkü bu, -herhangi bir desteğe güvenilmeyeceği anlamına gelmektedir."</strong></p> +herhangi bir desteğe güvenilmeyeceği anlamına gelmektedir."</strong></dt> -<p> +<dt> <strong>"Desteği sağlamak üzere ödeme yapabilmek için programa ait bir ücret -almalısınız."</strong></p> - +almalısınız."</strong></dt> +<dd> <p> İnsanlar, ek hizmetler içermeyen özgür GNU’yu almaktan ek hizmetleri içeren GNU'ya ödeme yapmayı tercih ederlerse, GNU’yu özgür olarak edinen insanlara -yalnızca hizmet sağlayan bir firma kârda olacaktır.<a href="#f3">(4)</a></p> +yalnızca hizmet sağlayan bir firma kârda olacaktır <a class="ftn" +href="#f3">[4]</a>.</p> <p> Gerçek bir programlama çalışmasındaki destek ile elinden tutma arasındaki @@ -295,15 +313,15 @@ istekli olacaklardır. Hizmet firmaları kalite ve ücret konusunda rekabet edecektir; kullanıcılar, herhangi birine bağlı olmayacaktır. Bu arada, hizmete ihtiyaç duymayanlar, hizmete para ödemeden programı kullanabilmelidir.</p> +</dd> -<p id="advertising"> +<dt id="advertising"> <strong>"Reklam vermeden çok sayıda insana ulaşamazsınız ve programı -desteklemek için para ödemelisiniz."</strong></p> - -<p> +desteklemek için para ödemelisiniz."</strong></dt> +<dt> <strong>"İnsanların özgürce sahip olabileceği bir program için reklam -vermenin bir anlamı yoktur."</strong></p> - +vermenin bir anlamı yoktur."</strong></dt> +<dd> <p> Çok sayıda bilgisayar kullanıcısını GNU gibi bir program hakkında bilgilendirmek için kullanılabilecek çeşitli özgür ya da çok ucuz tanıtma @@ -319,12 +337,14 @@ yapacaktır.</p> Diğer taraftan, birçok insan GNU’yu arkadaşlarından edinirse ve bu gibi firmalar başarılı olamazsa, bu durum, GNU’yu yaymak için reklam vermenin ille de gerekli olmadığını gösterecektir. Niçin özgür piyasanın savunucuları -buna özgür piyasanın karar vermesini istemiyor?<a href="#f4">(5)</a></p> +buna özgür piyasanın karar vermesini istemiyor? <a class="ftn" +href="#f4">[5]</a></p> +</dd> -<p id="competitive"> +<dt id="competitive"> <strong>"Firmam, rekabetçi bir durum elde etmek için özel mülk bir işletim -sistemine ihtiyaç duymaktadır."</strong></p> - +sistemine ihtiyaç duymaktadır."</strong></dt> +<dd> <p> GNU işletim sistemi yazılımını rekabet alanından çıkaracaktır. Bu alanda bir rekabet durumu elde edemeyeceksiniz ancak rakipleriniz de size fark @@ -336,23 +356,26 @@ işe atılmanızı engelleyecektir.</p> <p> Her birine ilişkin maliyeti düşürerek birçok kullanıcıdan ve üreticiden -gelen hediyelerle GNU’nun gelişimini görmek isterdim.<a href="#f5">(6)</a></p> +gelen hediyelerle GNU’nun gelişimini görmek isterdim <a class="ftn" +href="#f5">[6]</a>.</p> +</dd> -<p id="deserve"> +<dt id="deserve"> <strong>"Programcılar yaratıcılıkları için bir ödülü hak etmezler -mi?"</strong></p> - +mi?"</strong></dt> +<dd> <p> Herhangi bir şey ödülü hak ediyorsa, bu, sosyal katkıdır. Yaratıcılık sosyal bir katkı olabilir ancak bu yalnızca toplumun sonuçları kullanabildiği ölçüdedir. Yeni programlar yarattıkları için programcılar ödüllendirilmeyi hak ediyorlarsa, aynı mantıkla, bu programların kullanılmasını kısıtlarlarsa, cezalandırılmayı da hak ederler.</p> +</dd> -<p id="reward"> +<dt id="reward"> <strong>"Bir programcı yaratıcılığı için ödül isteme hakkına sahip olmamalı -mıdır?"</strong></p> - +mıdır?"</strong></dt> +<dd> <p> Zarar verici yolların kullanılmaması şartıyla, çalışma için ücret istemekte ya da bir kimsenin gelirini en üst seviyeye çıkarmak istemesinde bir yanlış @@ -374,10 +397,11 @@ için, bir kişinin bile bilgiyi saklamasını hatalı görüyorum. Özel olarak birinin yaratıcılığı için ödüllendirilmesi isteği, genel olarak bu yaratıcılığın tamamından ya da bir kısmından mahrum kalınmasını haklı kılmaz.</p> +</dd> -<p id="starve"> -<strong>"Programlayıcılar açlıktan ölmeyecek midir?"</strong></p> - +<dt id="starve"> +<strong>"Programlayıcılar açlıktan ölmeyecek midir?"</strong></dt> +<dd> <p> Bu soruyu "hiç kimse programcı olmaya zorlanmamaktadır" diye yanıtlayabilirim. Çoğumuz caddede durup gülümseyerek para kazanamayız. Sonuç @@ -396,11 +420,11 @@ için programcılara para ödenecek olmasının hâlâ mümkün olmasıdır; anc <p> Kopyalamanın kısıtlanması, yazılım piyasasında iş yapılmasının tek temeli -değildir. Bu en yaygın temeldir<a href="#f8">(7)</a> çünkü en çok parayı bu -getirmektedir. Yasaklanmış ya da müşteri tarafından reddedilmiş olsaydı, -yazılım işi, şimdi daha az kullanılan organizasyon temellerine doğru -kayardı. Herhangi bir iş tipini organize etmek için her zaman çeşitli yollar -mevcuttur.</p> +değildir. Bu en yaygın temeldir <a class="ftn" href="#f8">[7]</a> +çünkü en çok parayı bu getirmektedir. Yasaklanmış ya da müşteri tarafından +reddedilmiş olsaydı, yazılım işi, şimdi daha az kullanılan organizasyon +temellerine doğru kayardı. Herhangi bir iş tipini organize etmek için her +zaman çeşitli yollar mevcuttur.</p> <p> Muhtemelen programlama, yeni temelde şimdi olduğu gibi kârlı @@ -409,21 +433,22 @@ görevlilerinin şimdi kazandığı paraların bir haksızlık olduğu düşünülmemektedir. Programcılar da aynısını yapsaydı, bu da bir haksızlık olmayacaktı. (Uygulamada, hâlâ bundan çok daha fazlasını gerçekleştireceklerdi.)</p> +</dd> -<p id="right-to-control"> +<dt id="right-to-control"> <strong>"İnsanlar yaratıcılıklarının nasıl kullanıldığını kontrol etme -hakkına sahip değil midir?"</strong></p> - +hakkına sahip değil midir?"</strong></dt> +<dd> <p> “Birinin fikirlerinin kullanımının kontrolü” gerçekte diğer insanların hayatları üzerinde kontrol oluşturur ve genellikle yaşamlarını daha zor hale getirmek için kullanılır.</p> <p> - Fikri mülkiyet [:intellectual property] <a href="#f6">(8)</a> hakları -üzerine dikkatli bir şekilde çalışan insanlar (avukatlar gibi) fikri -mülkiyete ilişkin hiçbir içkin hakkın olmadığını söyler. Hükümetin tanıdığı -fikri mülkiyet hakları, özel amaçlar için yasama organları tarafından + Fikri mülkiyet <a class="ftn" href="#f6">[8]</a> hakları üzerine +dikkatli bir şekilde çalışan insanlar (avukatlar gibi) fikri mülkiyete +ilişkin hiçbir içkin hakkın olmadığını söyler. Hükümetin tanıdığı fikri +mülkiyet hakları, özel amaçlar için yasama organları tarafından oluşturulmuştur.</p> <p> @@ -460,11 +485,12 @@ ve bir program okuyup zevk almak yerine kullanılmaktadır, bir telif hakkını zorlayan kimsenin hem materyalist hem de manevi açıdan topluma bir bütün olarak zarar verme durumudur; bir kimse kanunların mümkün kılıp kılmamasından bağımsız olarak bunu yapmamalıdır.</p> +</dd> -<p id="competition"> +<dt id="competition"> <strong>"Rekabet bazı şeylerin daha iyi bir şekilde yapılmasını -sağlar."</strong></p> - +sağlar."</strong></dt> +<dd> <p> Rekabetin paradigması bir yarıştır: kazananı ödüllendirerek, herkesi daha hızlı bir şekilde koşma konusunda cesaretlendiririz. Kapitalizm bu şekilde @@ -482,11 +508,12 @@ değeridir. Üzgünüz ki, sahip olduğumuz tek hakem de bu kavgalara karşı (“Koştuğunuz her on metre için, birbirinize bir kere vurabilirsiniz”). Gerçekte yapması gereken kavga edenleri ayırmak ve dövüşmeye çalışan koşucuları cezalandırmak olmalıdır.</p> +</dd> -<p id="stop-programming"> +<dt id="stop-programming"> <strong>"Maddi bir hedefi olmayınca herkes program yapmayı durdurmayacak -mıdır?"</strong></p> - +mıdır?"</strong></dt> +<dd> <p> Gerçekte, birçok insan mutlak olarak hiçbir parasal amacı olmaksızın program yapacaktır. Programlama, bazı insanlar için karşı konulmaz bir büyüdür, bu @@ -519,20 +546,22 @@ olurlarsa, bu parayı kazanmayı bekleyecek ve talep edeceklerdir. Düşük öde yapan organizasyonlar, rekabette yüksek ödeme yapan organizasyonlara göre daha zayıftır ancak yüksek ödeme yapan organizasyonların yasaklanması durumunda, kötü şeyler yapmaları gerekmez.</p> +</dd> -<p id="desperate"> +<dt id="desperate"> <strong>"Çaresiz bir şekilde programcılara ihtiyaç duymaktayız. Komşularımıza yardım etmememizi isterlerse, buna uymamız -gerekir."</strong></p> - +gerekir."</strong></dt> +<dd> <p> Aslında bu tip bir isteğe uyacak kadar çaresiz değilsiniz. Unutmayın: savunma için milyonlar harcanır ama vergi için bir kuruş bile verilmez!</p> +</dd> -<p id="living"> +<dt id="living"> <strong>"Programcılar bir şekilde yaşamlarını sürdürmek -zorundadır."</strong></p> - +zorundadır."</strong></dt> +<dd> <p> Kısa vadede bu durum geçerlidir. Ancak, bir programın kullanım hakkını satmaksızın programcıların yaşamlarını kazanmalarının çeşitli yolları @@ -550,10 +579,10 @@ donanıma taşınması için bir ücret ödeyecektir.</p> gerekli olabilir.</p> <p> - Yeni fikirlere sahip insanlar, freeware (ücretsiz)<a href="#f7">(9)</a> -olarak programları dağıtabilir, memnun kullanıcılardan bağış isteyebilir ya -da destek hizmetlerini satabilir. Hâlihazırda bu şekilde başarılı bir -biçimde çalışan insanlarla karşılaştım.</p> + Yeni fikirlere sahip insanlar, freeware (ücretsiz) <a class="ftn" +href="#f7">[9]</a> olarak programları dağıtabilir, memnun kullanıcılardan +bağış isteyebilir ya da destek hizmetlerini satabilir. Hâlihazırda bu +şekilde başarılı bir biçimde çalışan insanlarla karşılaştım.</p> <p> İlişkili ihtiyaçlara sahip kullanıcılar kullanıcı grupları oluşturabilir ve @@ -588,6 +617,10 @@ vergilendirilecek miktara göre ağırlıklandırılır.</p> <li>Paylarının hangi projelere harcandığına önem veren kullanıcılar, kendileri için bunu seçebilir.</li> </ul> +</dd> +</dl> +<div class="column-limit"></div> + <p> Uzun vadede, programların özgür hale getirilmesi, insanların yalnızca yaşamlarını idame ettirmek için çok sıkı çalışmasının gerekli olmadığı @@ -607,9 +640,9 @@ bürokrasi ve rekabete karşı olan izometrik savaşlardır. Özgür yazılım, yazılım üretimindeki bu sorunları büyük ölçüde azaltacaktır. Bunu, üretkenlikteki teknik kazançların bizim için daha az çalışmaya dönüşmesi için yapmalıyız.</p> +<div class="column-limit"></div> - -<h3 id="footnotes">Dipnotlar</h3> +<h3 id="footnotes" class="footnote">Dipnotlar</h3> <!-- The anchors do not match the actual footnote numbers because of revisions over time. And if a new footnote is added, the references @@ -638,9 +671,9 @@ açıklama için “<a href="/philosophy/words-to-avoid.html#GiveAwaySoftware">kafa karıştıran kelimeler ve ifadeler</a>” bağlantısını ziyaret ediniz.</li> -<li id="f2">Burada “free” kelimesinin iki farklı anlamı arasında dikkatli bir ayrım -yapamadığım başka bir durum var. Burada anlaşılan özgür ifadesi hatalı -değildir – ücretsiz olarak, arkadaşlarınızdan ya da İnternetten GNU +<li id="f2">Burada “free.” kelimesinin iki farklı anlamı arasında dikkatli +bir ayrım yapamadığım başka bir durum var. Burada anlaşılan özgür ifadesi +hatalı değildir, ücretsiz olarak, arkadaşlarınızdan ya da İnternetten GNU yazılımının kopyalarını alabilirsiniz. Ancak burada yanlış anlamı ifade etmektedir.</li> @@ -648,8 +681,8 @@ etmektedir.</li> <li id="f4">Bir firma olmaktan çok bir hayır kurumu olmasına rağmen, Özgür Yazılım Vakfı 10 yıldır finansmanının çoğunu dağıtım hizmetinden sağlamaktadır. <a -href="/order/order.html">FSF'den birşeyler satın alarak</a> çalışmasını -destekleyebilirsiniz. +href="https://shop.fsf.org/">FSF'den birşeyler satın alarak</a> +çalışmalarını destekleyebilirsiniz. </li> <li id="f5">GNU C Derleyicisinin devamlılığının desteklenmesi için, bir grup bilgisayar @@ -664,18 +697,18 @@ da varolmaya devam edecektir, fazla veya az değişmeden. Bu yüzden, çoğu ücretli programcının özgür yazılım dünyasında daha az kazanmasını artık beklemiyorum.</li> -<li id="f6">1980lerde “fikri mülkiyet hakları” [:intellectual property] -“konusunda” konuşmanın ne kadar karışık olduğunu -farketmemiştim. Terim açıktır ki taraflıdır; çok kurnaz gerçek şudur ki çok -farklı konular üzerine tamamen farklı yasaları bir araya getirmektedir. Bu -günlerde kişilerin “fikri mülkiyet hakları” terimini tamamen -redetmesine çabalıyorum, başkaları bunun uyumlu, tutarlı bir konu olduğunu -sanmasın diye. Açık olmanın bir yolu patentleri, telif hakkını, ve markaları -ayrı ayrı tartışmaktır. <a href="/philosophy/not-ipr.html">Daha fazla -açıklamayla</a> bu terimin yaydığı karışıklık ve taraflılığı görebilirsiniz.</li> +<li id="f6">1980lerde “fikri mülkiyet” “konusunda” konuşmanın ne +kadar karışık olduğunu farketmemiştim. Terim açıktır ki taraflıdır; çok +kurnaz gerçek şudur ki çok farklı konular üzerine tamamen farklı yasaları +bir araya getirmektedir. Bu günlerde kişilerin “fikri mülkiyet” +terimini tamamen redetmesine çabalıyorum, başkaları bunun uyumlu, tutarlı +bir konu olduğunu sanmasın diye. Açık olmanın bir yolu patentleri, telif +hakkını, ve markaları ayrı ayrı tartışmaktır. <a +href="/philosophy/not-ipr.html">Daha fazla açıklamayla</a> bu terimin +yaydığı karışıklık ve taraflılığı görebilirsiniz.</li> <li id="f7">Sonradan “özgür yazılım” ve “ücretsiz yazılım” -[:freeware] terimlerini ayırmayı öğrendik. "Ücretsiz yazılım" teriminin +terimlerini ayırmayı öğrendik. “Ücretsiz yazılım” teriminin anlamı dağıtmakta özgür olduğunuz, ancak genellikle kaynak kodu çalışamayacağınız, değiştiremeyeceğinizdir, bu yüzden çoğu özgür yazılım değildir. Daha fazla açıklama için <a @@ -683,6 +716,7 @@ href="/philosophy/words-to-avoid.html#Freeware">kafa karıştıran kelimeler ve ifadeler</a> sayfasını ziyaret ediniz.</li> </ol> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -692,7 +726,7 @@ ifadeler</a> sayfasını ziyaret ediniz.</li> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -713,7 +747,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -745,8 +779,8 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1985, 1993, 2003, 2005, 2007, 2008, 2009, 2010, 2014, 2015 -Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 1985, 1993, 2004, 2005, 2007, 2009, 2010, 2015, 2021 Free +Software Foundation, Inc.</p> <p> Bu belgenin birebir kopyalarının yapılmasına veya herhangi bir ortamda @@ -776,11 +810,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/27 07:01:46 $ +$Date: 2021/11/03 18:00:26 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/misinterpreting-copyright.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/misinterpreting-copyright.html index 041e7e3..84c7c9d 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/misinterpreting-copyright.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/misinterpreting-copyright.html @@ -1,16 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/misinterpreting-copyright.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays laws copyright" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Telif Hakkının Yanlış Yorumlanması - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/misinterpreting-copyright.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Telif Hakkının Yanlış Yorumlanması - Bir Dizi Hata</h2> -<p>yazan <a href="http://stallman.org/"><strong>Richard Stallman</strong></a></p> +<address class="byline">yazan <a href="https://stallman.org/">Richard Stallman</a></address> <p> Telif hakkı kanununda bazı garip ve tehlikeli şeyler oluyor. Amerikan @@ -579,7 +586,7 @@ kaybetmiş olduğum ve ileride kaybedebileceğim özgürlüklere değer veriyorum. Bir yazar olarak, genelde yayıncılar tarafından yazarların telif hakkı gücünü, ki daha sonra yazar tarafından yayıncılara devredilmektedir, arttırmak için yazarlara atfedilmiş olan yarı ilahi <a -href="words-to-avoid.html#Creator">yaratıcı</a> romantik esrarı +href="/philosophy/words-to-avoid.html#Creator">yaratıcı</a> romantik esrarı reddedebilirim.</p> <p> Bu yazının çoğunluğu, kontrol edebileceğiniz gerçeklerden ve nedenlerden ve @@ -588,33 +595,32 @@ oluşmaktadır. Ancak sizden yalnızca tek bir şeyi kabul etmenizi istiyorum: benim gibi yazarlar sizin üzerinizde özel bir gücü hak etmiyor. Yazmış olduğum yazılım ya da kitaplar için beni ödüllendirmek isterseniz, teşekkür olarak bir çek kabul edebilirim, ama lütfen özgürlüğünüzü teslim etmeyin.</p> +<div class="column-limit"></div> -<h4>Dipnotlar</h4> +<h3 class="footnote">Dipnotlar</h3> <ol> -<li> -<a id="footnote1"></a>“Sağlıklı karar almakla ağırlığı dengeleme -arasındaki karşılaştırmanın düşünüş şeklimizi nasıl sağlıksız bir şekilde -sınırladığına” ilişkin bir inceleme için Julian Sanchez’in <a +<li id="footnote1">“Sağlıklı karar almakla ağırlığı dengeleme arasındaki karşılaştırmanın +düşünüş şeklimizi nasıl sağlıksız bir şekilde sınırladığına” ilişkin +bir inceleme için Julian Sanchez’in <a href="http://www.juliansanchez.com/2011/02/04/the-trouble-with-balance-metaphors/">“‘Denge’ Metaforlarının Sorunu”</a> yazısına bakabilirsiniz.</li> -<li> -<a id="footnote2"></a>Telaffuz edilemeyen CBDTPA olarak adı -değiştirilmiştir, “Tüket Ama Hiçbirşey Programlamaya -Çalışma'nın” (Consume, But Don’t Try Programming Anything) kısaltması -olarak akılda tutulabilir ancak aslında “Tüketici Geniş Bant ve -Dijital Televizyon Promosyon Hareketinin” kısaltmasıdır.</li> -<li> -<a id="footnote3"></a>Yardım etmek isterseniz, <a +<li id="footnote2">Telaffuz edilemeyen CBDTPA olarak adı değiştirilmiştir, “Tüket Ama +Hiçbirşey Programlamaya Çalışma'nın” (Consume, But Don’t Try +Programming Anything) kısaltması olarak akılda tutulabilir ancak aslında +“Tüketici Geniş Bant ve Dijital Televizyon Promosyon +Hareketinin” kısaltmasıdır.</li> +<li id="footnote3">Yardım etmek isterseniz, <a href="http://defectivebydesign.org">DefectiveByDesign.org</a>, <a href="http://publicknowledge.org">publicknowledge.org</a> ve <a href="http://www.eff.org">www.eff.org</a>.</li> </ol> -<hr /> -<blockquote id="fsfs"><p>Bu yazı <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +<hr class="no-display" /> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Bu yazı <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman Seçilmiş Yazıları</cite></a> -kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> +kitabında yayınlanmıştır.</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -624,7 +630,7 @@ kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -645,7 +651,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -677,8 +683,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2002, 2003, 2007, 2015, 2016, 2018, 2020 Free Software -Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2002, 2009, 2010, 2015, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -701,7 +706,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/27 07:01:46 $ +$Date: 2021/11/28 20:30:33 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/not-ipr.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/not-ipr.html index d1785b9..ae91398 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/not-ipr.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/not-ipr.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/not-ipr.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays laws noip" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>“Fikri Mülkiyet” mi dediniz? Baştan Çıkaran Serap - GNU Projesi @@ -9,10 +12,15 @@ <!--#include virtual="/philosophy/po/not-ipr.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>“Fikri Mülkiyet” mi dediniz? Baştan Çıkaran Serap</h2> -<p>yazan <a href="http://www.stallman.org/">Richard M. Stallman</a></p> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> +<div class="introduction"> <p> Telif hakkını, patentleri ve markaları (üçü de ayrı ve farklı yasalar kümesine sahip, birbirinden farklı şeyler olduğu halde) ve üstelik bir @@ -22,6 +30,7 @@ bir rastlantıyla olmadı. Muğlaklıktan beslenen şirketler onu savundular. Muğlaklığı ortadan kaldırmanın en temiz yolu, bu terimi tamamen reddetmekle mümkündür. </p> +</div> <p> Stanford Hukuk Fakültesi'nden Profesör Mark Lemley'e göre “fikri @@ -50,12 +59,13 @@ teriminin yarattığı taraflılık onların işine gelir. <p> Taraflılık, terimi reddetmek için oldukça yeterlidir ve insanlar benden bütün bu kategori için başka bir isim önermemi istediler ve hatta kendi -(sıklıkla mizahi) alternatiflerini de önerdiler. Bunların arasında IMP -(Imposed Monopoly Privileges - Dayatılan Tekel Ayrıcalıkları), GOLEM -(Government-Originated Legally Enforced Monopolies - Hükümet Kaynaklı Yasal -olarak Zorlanmış Tekeller) gibi öneriler vardı. Bazıları “münhasır -haklar rejimi”nden söz ederken, kısıtlamalara “haklar” -olarak gönderme yapması tam bir aynı anda iki zıt görüşe inanmadır. +(sıklıkla mizahi) alternatiflerini de önerdiler. Bunların arasında <abbr +title="Imposed Monopoly Privileges">IMP (Dayatılan Tekel +Ayrıcalıkları)</abbr>, <abbr title="Government-Originated Legally Enforced +Monopolies">GOLEM (Hükümet Kaynaklı Yasal olarak Zorunlu Tekeller)</abbr> +gibi öneriler vardı. Bazıları “münhasır haklar rejimi”nden söz +ederken, kısıtlamalara “haklar” olarak gönderme yapması tam bir +aynı anda iki zıt görüşe inanmadır. </p> <p> @@ -247,19 +257,20 @@ Komongistan (Busting the term “intellectual property”)</a>. <p> Afrika'daki ülkeler, bu yasalardan çok daha benzerdir, ve “Afrika” tutarlı coğrafik bir kavramdır; yine de <a -href="http://www.theguardian.com/world/2014/jan/24/africa-clinton">belirli +href="https://www.theguardian.com/world/2014/jan/24/africa-clinton">belirli bir ülke yerine “Afrika'dan” söz etmek, büyük bir karışıklık yaratır</a>. </p> <p> <a -href="http://torrentfreak.com/language-matters-framing-the-copyright-monopoly-so-we-can-keep-our-liberties-130714/"> +href="https://torrentfreak.com/language-matters-framing-the-copyright-monopoly-so-we-can-keep-our-liberties-130714/"> Rickard Falkvinge bu terimin reddedilmesini destekliyor</a>.</p> <p><a href="http://www.locusmag.com/Perspectives/2016/11/cory-doctorow-sole-and-despotic-dominion/"> -Cory Doctorow'da </a>“fikri mülkiyet terimini” suçlu buluyor.</p> +Cory Doctorow</a>“fikri mülkiyet terimini” de reddediyor.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -269,7 +280,7 @@ Cory Doctorow'da </a>“fikri mülkiyet terimini” suçlu buluyor.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -290,7 +301,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -322,8 +333,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2004, 2006, 2010, 2013, 2015, 2016, 2017, 2018 Richard -M. Stallman</p> +<p>Copyright © 2004, 2006, 2010, 2013-2017, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -342,7 +352,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ +$Date: 2021/10/02 07:02:10 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/open-source-misses-the-point.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/open-source-misses-the-point.html index 5ccc72a..c8acceb 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/open-source-misses-the-point.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/open-source-misses-the-point.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/open-source-misses-the-point.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.90 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs free-open" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Neden Açık Kaynak Özgür Yazılımın Noktasını Kaçırıyor - GNU Projesi - Özgür @@ -9,13 +12,15 @@ Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/open-source-misses-the-point.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Neden Açık Kaynak Özgür Yazılımın Noktasını Kaçırıyor</h2> <address class="byline">yazan Richard Stallman</address> -<div class="article"> - -<blockquote class="comment"><p> +<div class="important"><p> “Özgür yazılım” ve “açık kaynak” terimi neredeyse aynı program aralığını ifade eder. Ancak bu programlar hakkında farklı değerlere dayalı derinden farklı şeyler söylüyorlar. Özgür yazılım hareketi, @@ -23,7 +28,7 @@ bilgisayar kullanıcıları için özgürlük için kampanyalar; özgürlük ve için bir harekettir. Aksine açık kaynak fikri temel olarak pratik avantajlara değer verir ve ilkeler için kampanya yapmaz. Bu nedenle açık kaynak ile aynı fikirde değiliz ve bu terimi kullanmıyoruz. -</p></blockquote> +</p></div> <p>Bir yazılımı “özgür” olarak adlandırdığımızda, bunun anlamı yazılımın <a href="/philosophy/free-sw.html">kullanıcının temel özgürlüklerine</a> saygı @@ -77,7 +82,7 @@ geldi. Bu pratik değerler arasında güçlü, güvenilir yazılım yapmak gibi ilişkiyi yaptılar. “Açık kaynak” hakkındaki çoğu tartışma doğru veya yanlışa aldırış etmiyor, sadece popülerlik ve başarıyı önemsiyor; işte <a -href="http://www.linuxinsider.com/story/Open-Source-Is-Woven-Into-the-Latest-Hottest-Trends-78937.html"> +href="https://linuxinsider.com/story/Open-Source-Is-Woven-Into-the-Latest-Hottest-Trends-78937.html"> tipik bir örnek</a>. Açık kaynak destekçilerinin az bir kısmı bugünlerde özgürlüğün de sorunun bir parçası olduğunu söylüyorlar, ancak bunu ifade etmeyen çoğunluk içerisinde pek görünür değiller.</p> @@ -116,42 +121,44 @@ için, bu terimleri kullanmaktan kaçınıyoruz. <p>Uygulamada açık kaynak, özgür yazılımınkinden biraz daha gevşek kriterleri ifade ediyor. Bildiğimiz kadarıyla mevcut tüm özgür yazılım kaynak kodları, açık kaynak niteliğindedir. Neredeyse tüm açık kaynak yazılımlar özgür bir -yazılımdır ancak istisnalar da vardır. İlk olarak bazı açık kaynak lisanslar -çok kısıtlayıcı olduğundan özgür lisans olarak -nitelendirilmiyorlar. Örneğin; “Open Watcom” özgür değildir +yazılımdır ancak istisnalar da vardır.</p> + +<p>İlk olarak bazı açık kaynak lisanslar çok kısıtlayıcı olduğundan özgür +lisans olarak nitelendirilmiyorlar. Örneğin; Open Watcom özgür değildir çünkü lisansı değiştirilmiş bir sürüm oluşturulmasına ve özel olarak kullanılmasına izin vermez. Neyse ki birkaç program bu tür lisansları kullanmaktadır.</p> -<p>İkincisi bir programın kaynak kodu copyleft olmadan zayıf bir lisans -taşıdığında çalıştırılabilir dosyaları ek özgür olmayan koşullar -taşıyabilir. Örneğin; <a -href="https://code.visualstudio.com/License/">Microsoft, Visual Studio ile -yapar.</a></p> +<p>İkinci olarak, açık kaynak kriterleri yalnızca kaynak kodunun lisanslanması +ile ilgilidir. Bununla birlikte insanlar bir çalıştırılabilir dosyayı, +kaynak kodu açık olduğu için sıklıkla “açık kaynak” olarak +tanımlıyor. Bu da kaynak kodun açık (ve özgür) ancak çalıştırılabilirin +kendisinin özgür olmadığı çelişkili durumlarda kafa karıştırıyor.</p> -<p>Bu çalıştırılabilir dosyalar yayımlanan kaynaklara tam olarak karşılık -gelirse açık kaynak olarak nitelendirilir ancak özgür yazılım -değildir. Bununla birlikte bu durumda kullanıcılar özgür yürütülebilir dosya -yapmak ve dağıtmak için kaynak kodu derleyebilir.</p> +<p>Bu çelişkinin çözümü kolay bir örneği, programın kaynak kod copyleft olmayan +zayıf özgür lisansa sahipken, çalıştırılabilirin ek özgür olmayan koşullara +sahip olması şeklindedir. Çalıştırılabilirlerin, yayınlanan kaynaklara tam +denk geldiğini varsayarsak (böyle olabilir de olmayabilir de), kullanıcılar +kaynak kodu derleyip özgür çalıştırılabilirler dağıtabilirler. Bu da bu +durumun önemsizliğini gösteriyor, kritik bir sorun oluşturmuyor.</p> -<p>Son olarak ve uygulamada en önemlisi; bilgisayar içeren birçok ürün, +<p>Çözülmesi zor olan durum zararlı ve önemli. Bilgisayar içeren birçok ürün, kullanıcıların farklı çalıştırılabilir dosyaları yüklemelerini engellemek için çalıştırılabilir programlarındaki imzaları kontrol eder; yalnızca bir ayrıcalıklı şirket, aygıtta çalışabilen veya tüm özelliklerine erişebilen -çalıştırılabilir dosyalar yapabilir. Bu aygıtlara "tiranlar" diyoruz ve -uygulamaya "tivoizasyon" deniliyor. Üründen sonra (Tivo) ilk gördüğümüz -yerde. Çalıştırılabilir dosya; özgür kaynak kodundan yapılmış olsa ve -nominal olarak özgür lisans alsa bile kullanıcılar değiştirilmiş sürümlerini -çalıştıramazlar, böylece çalıştırılabilir dosya fiilen özgür değildir.</p> +çalıştırılabilir dosyalar yapabilir. Bu aygıtlara “tiranlar” +diyoruz ve uygulamaya da, bunu ilk gördüğümüz üründen (Tivo) dolayı +“tivoizasyon” deniliyor. Çalıştırılabilir dosya; özgür kaynak +kodundan oluşturulmuş olsa ve görünüşte özgür bir lisansa sahip olsa bile, +kullanıcılar değiştirilmiş sürümlerini çalıştıramazlar, böylece +çalıştırılabilir dosya fiilen özgür değildir.</p> <p>Birçok Android ürünü, kaynak kodu GNU GPL versiyon 2 altında olsa bile -Linux'un özgür olmayan tivolaşmış çalıştırılabilir dosyalarını içerir. Bu -uygulamayı yasaklamak için GNU GPL versiyon 3'ü tasarladık.</p> - -<p>Açık kaynak için kriterler yalnızca kaynak kodunun lisanslanması ile -ilgilidir. Bu nedenle bu özgür olmayan çalıştırılabilir dosyalar; açık -kaynak ve özgür olan Linux gibi kaynak kodlarından yapıldığında açık -kaynaktır fakat özgür değildir.</p> +Linux'un özgür olmayan tivolaşmış çalıştırılabilir dosyalarını içerir. (Bu +uygulamayı engellemek için GNU GPL sürüm 3'ü tasarladık; Linux'un bu lisansı +benimsememesi çok kötü.) Bu, açık kaynak ve özgür olan kaynak kodundan +oluşturulan çalıştırılabilirler sıklıkla “açık kaynak” olarak +adlandırılıyorlar ama özgür yazılım <em>değiller</em>.</p> <h3>“Özgür Yazılım” ve “Açık Kaynak” İle İlgili Başlıca Yanlış Anlamalar</h3> @@ -172,17 +179,22 @@ yaramaktadır, ama Hindistan'daki insanlar bu kelimeyi hiç anlamamaktadır.) “Özgür yazılım”la değiştirmek üzere önerilen her kelime bir çeşit anlamsal soruna sahip - bunların içerisinde “açık kaynak yazılım”da var.</p> -<p><a href="https://opensource.org/osd">“Açık kaynak yazılımın” -resmi tanımı</a> (Açık Kaynak Oluşumu tarafından yayınlanmıştır ve buraya -alıntılamak için oldukça uzundur) bizim özgür yazılım ölçütlerimizden -dolaylı olarak türetilmiştir. Aynı değildir; bazı açılardan daha -gevşektir. Bununla beraber, pratikte bizim tanımımıza oldukça yakındır.</p> +<p><a href="https://opensource.org/osd">Açık kaynak yazılımın resmi tanımı</a> +(Açık Kaynak Oluşumu tarafından yayınlanmıştır ve buraya alıntılamak için +oldukça uzundur) bizim özgür yazılım ölçütlerimizden dolaylı olarak +türetilmiştir. Aynı değildir; bazı açılardan daha gevşektir. Bununla +beraber, pratikte bizim tanımımıza oldukça yakındır.</p> -<p>Ancak, “açık kaynak yazılım” ifadesinin açık anlamı - ve çoğu insanın -olduğunu düşündüğü anlamı - “Kaynak koda bakabilirsiniz.” Bu ölçüt özgür -yazılım tanımından oldukça zayıftır, ayrıca açık kaynağın resmi tanımından -da oldukça zayıftır. Özgür veya açık kaynak olmayan bir çok programı da -içerir.</p> +<p>Ancak, “açık kaynak yazılım” ifadesinin açık anlamı +“kaynak koda bakabilirsiniz”. Zaten çoğu insan bu şekilde yanlış +anlıyor. (Bu anlam için açık olan ifade “kod mevcuttur” +şeklindedir). Bu ölçüt özgür yazılım tanımına göre oldukça zayıftır, ayrıca +açık kaynağın resmi tanımına göre de çok zayıftır. Özgür veya açık kaynak +olmayan bir çok programı da içerir.</p> + +<p>Neden insanlar bu şekilde yanlış anlıyor? Çünkü “açık kaynak” +kelimelerinin doğal anlamı budur. Ancak açık kaynağın savunduğu kavram, +özgür yazılımın bir türü için rağbet gören başka bir isimdir.</p> <p>“Açık kaynak”ın bu açık anlamı, savunulan anlam olmadığına göre, çoğu insanın terimi yanlış anladığı sonucuna varabiliriz. Yazar Neal @@ -197,14 +209,14 @@ kullanın. OSS kaynak kodu özgürce ve kamusal olarak elde edilebilir, her ne kadar bazı lisans anlaşmalarına bağlı olarak kod ile yapabildikleriniz değişiklik gösterse de.”</p> -<p><i>New York Times</i> özel mülk yazılım geliştiricilerin on yıllardır +<p><cite>New York Times</cite> özel mülk yazılım geliştiricilerin on yıllardır uyguladığı kullanıcı beta testlerini (bazı kullanıcıların yazılımların ön sürümlerini denemesi ve güvenilir geri bildirimler vermesi) kastederek <a -href="http://www.nytimes.com/external/gigaom/2009/02/07/07gigaom-the-brave-new-world-of-open-source-game-design-37415.html">terimin +href="https://www.nytimes.com/external/gigaom/2009/02/07/07gigaom-the-brave-new-world-of-open-source-game-design-37415.html">terimin anlamını esnekleştiren bir makale</a> yayınlamıştır.</p> <p>Terim ayrıca <a -href="http://www.theguardian.com/sustainable-business/2015/aug/27/texas-teenager-water-purifier-toxic-e-waste-pollution">patentsiz +href="https://www.theguardian.com/sustainable-business/2015/aug/27/texas-teenager-water-purifier-toxic-e-waste-pollution">patentsiz yayınlanan</a> teçhizat tasarımlarını da içerecek şekilde esnetilmiştir . Patentsiz teçhizat tasarıları övgüye değer toplumsal katkılar olabilir, ancak “kaynak koduyla” bir ilgileri yok.</p> @@ -234,7 +246,7 @@ faaliyetlere uygulanarak da esnetildi. Bu faaliyetlerin tek ortak noktası bir şekilde insanları katkı sunmaya davet etmesi. Terimi o kadar esnettiler ki yalnızca “katılımcı” veya “şeffaf” veya bundan daha azı anlamına gelir oldu. Daha da kötüsü, <a -href="http://www.nytimes.com/2013/03/17/opinion/sunday/morozov-open-and-closed.html"> +href="https://www.nytimes.com/2013/03/17/opinion/sunday/morozov-open-and-closed.html"> anlamsız bir moda sözcük haline geldi</a>.</p> <h3>Farklı Değerler Benzer Sonuçlara Götürebilir—Ama Her Zaman Değil</h3> @@ -297,7 +309,7 @@ yazılımlarda oldukça yaygındır, ve bazı açık kaynak destekçileri bu geçtikçe artan şekilde kullanıcıları kısıtlamak üzere tasarlanmaktadır. Bu kötü niyetli özellik “Sayısal Kısıtlamalar Yönetimi - Digital Restrictions Management (DRM)” (<a -href="http://defectivebydesign.org/">DefectiveByDesign.org</a> adresini +href="https://defectivebydesign.org/">DefectiveByDesign.org</a> adresini ziyaret edin) olarak bilinmektedir ve bu özellik özgür yazılımın sağlamak istediği özgürlük ruhunun antitezidir. Sadece ruhun değil: DRM'in hedefi özgürlüğünü ayaklar altına almak olduğundan, DRM geliştiricileri DRM @@ -321,7 +333,7 @@ bu herşeyi daha da kötüleştirecektir.</p> <h3>Özgürlük Korkusu</h3> <p>Özgür yazılım hareketinden koparak açık kaynak kampını oluşturanlar için -başlangıçtaki ana güdü “özgür yazılım”ın etik fikirlerinin bazılarını +başlangıçtaki ana güdü özgür yazılımın etik fikirlerinin bazılarını sıkıntılı bir duruma sokmasıdır. Bu doğrudur: özgürlük gibi etik konuları ileri sürmek, sorumluluklardan ve yarardan bahsetmek, insanlardan normalde yok sayacakları, davranışları etik mi gibi, şeyler hakkında düşünmelerini @@ -389,8 +401,8 @@ göstermeyi gerektirir.</p> <h3>Tüketici Bilinci İçin Rakipler</h3> -<p>“Özgür” ve “açık”, tüketici bilinci için -rakip. “Özgür yazılım” ve “açık kaynak” farklı +<p>“Özgür” ve “açık” tüketici bilinci için +rakiptir. “Özgür yazılım” ve “açık kaynak” farklı fikirler ancak çoğu insanın yazılıma bakmasıyla aynı kavramsal alan için rekabet ediyorlar. İnsanlar “açık kaynak” söyleme ve düşünme alışkanlığı kazandıklarında bu, özgür yazılım hareketinin felsefesini @@ -398,7 +410,7 @@ kavrama ve onun hakkında düşünmelerine engel teşkil eder. Bizi ve yazılımımızı “açık” kelimesiyle ilişkilendirmeye zaten gelmişlerse <em>başka</em> bir şeye dayandığımızı fark etmeden önce onları entelektüel olarak şok etmemiz gerekebilir. “Açık” kelimesini -destekleyen herhangi bir aktivite, özgür yazılım hareketi fikirlerini +destekleyen herhangi bir faaliyet, özgür yazılım hareketi fikirlerini gizleyen perdeyi genişletme eğilimindedir.</p> <p>Bu nedenle özgür yazılım aktivistlerinin kendisini “açık” olarak @@ -418,10 +430,9 @@ yazılım aktivistleri özgürlük konusunu onların dikkatine çekme görevini özgür yazılımdır ve size özgürlük sağlar!” diye söylememiz gerekiyor. Her “açık kaynak” yerine “özgür yazılım” dediğinizde mücadelemize yardımcı olmuş olursunuz.</p> +<div class="column-limit"></div> -</div> - -<h4>Notlar</h4> +<h3 class="footnote">Notlar</h3> <!-- The article is incomplete (#793776) as of 21st January 2013. <p> @@ -432,12 +443,13 @@ let license,”</a> gives his perspective on this issue.</p> --> <p> Lakhani ve Wolf'un <a -href="http://ocw.mit.edu/courses/sloan-school-of-management/15-352-managing-innovation-emerging-trends-spring-2005/readings/lakhaniwolf.pdf">özgür -yazılım geliştiricilerinin güdüsü üzerine bildirisi</a> önemli oranda bir -kesimin yazılımın özgür olması gerektiği görüşüyle güdülendiğini +href="https://ocw.mit.edu/courses/sloan-school-of-management/15-352-managing-innovation-emerging-trends-spring-2005/readings/lakhaniwolf.pdf">özgür +yazılım geliştiricilerinin motivasyonları üzerine bildirisi</a> önemli +oranda bir kesimin yazılımın özgür olması gerektiği görüşüyle güdülendiğini belirtmektedir. Bu sonuç, konuyu etik bir konu olarak ele alan görüşü desteklemeyen SourceForge üzerindeki geliştiricilerin incelendiği gerçeğine rağmendir.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -447,7 +459,7 @@ rağmendir.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -469,7 +481,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -485,7 +497,23 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 2007, 2010, 2012, 2015, 2016, 2019, 2020 Richard Stallman</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2007, 2010, 2012-2016, 2019-2022 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -505,11 +533,12 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/10/06 08:42:12 $ +$Date: 2022/02/06 11:08:15 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/ph-breadcrumb.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/ph-breadcrumb.html new file mode 100644 index 0000000..6ac4a04 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/ph-breadcrumb.html @@ -0,0 +1,131 @@ +<div class="breadcrumb" role="navigation"> +<!--#set var='LINK' + value='<a href="/">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' --><img src="/graphics/icons/home.png" height="26" width="26" + alt="GNU Home" title="GNU Home" /><span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/philosophy.html#content">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Philosophy<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#if expr="$TAGS = /speeches/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/speeches-and-interview#content">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Speeches & interviews<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /thirdparty/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/third-party-ideas.html#content">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Third party ideas<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#else --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#content">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Essays & articles<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#if expr="$TAGS = /aboutfs/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#aboutfs">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->About free software<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#if expr="$TAGS = /principles/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#principles">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Principles<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /practice/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#practice">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Practice<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /extension/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#extension">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Other areas<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /free-open/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#free-open">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Free software & open source<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /free-nonfree/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#free-nonfree">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Mixing free & nonfree<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span><!--#endif --> +<!--#elif expr="$TAGS = /upholding/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#upholding">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Upholding free software<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#if expr="$TAGS = /fsmovement/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#fsmovement">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Free software movement<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /need/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#need">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Need for free software<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /action/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#action">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Guide for action<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span><!--#endif --> +<!--#elif expr="$TAGS = /licensing/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#LicensingFreeSoftware">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Licensing free software<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#if expr="$TAGS = /copyleft/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#copyleft">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Copyleft<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /non-cpleft/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#non-copyleft">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Non-copyleft<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /traps/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#traps">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Traps<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span><!--#endif --> +<!--#elif expr="$TAGS = /laws/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#Laws">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Legal issues<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#if expr="$TAGS = /patents/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#patents">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Patents<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /copyright/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#copyright">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Copyright<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /noip/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#noip">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->“Intellectual property”<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /sco/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/sco/sco.html">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->SCO's attacks<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span><!--#endif --> +<!--#elif expr="$TAGS = /cultural/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#cultural">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Cultural & social issues<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#if expr="$TAGS = /society/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#society">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Digital society<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /drm/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#drm">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->DRM<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /ns/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#ns">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Network services<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /access/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#access">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Accessing culture<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /funding/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#funding">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Funding culture<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span> +<!--#elif expr="$TAGS = /evils/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#evils">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Surveillance etc.<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span><!--#endif --> +<!--#elif expr="$TAGS = /term/" --><!--#set var='LINK' + value='<a href="/philosophy/essays-and-articles.html#terminology">' --><!--#echo + encoding='none' var='LINK' -->Terminology<span + class="gnun-split"></span></a> /<span class="gnun-split"></span><!--#endif --><!--#endif --> +</div> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/philosophy.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/philosophy.html index bdba1ef..da55acc 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/philosophy.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/philosophy.html @@ -1,45 +1,45 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/philosophy.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> <!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>GNU Projesinin Felsefesi - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- +@media (min-width: 55em) { + .table { display: table; } + .left-column { + display: table-cell; + width: 65%; + vertical-align: top; + padding-right: 1em; + } + .right-column { padding: 1em 0 0 2em; } +} +--> +</style> <!--#include virtual="/philosophy/po/philosophy.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<div id="education-content"> - <!--#include virtual="/philosophy/philosophy-menu.tr.html" --> -</div> - -<!-- id="education-content" --> <!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> -<!--#if expr="$OUTDATED_SINCE" --> -<!--#else --> -<!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX" --> -<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="no" --> <!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> -<!--#endif --> -<!--#endif --> <h2>GNU Projesinin Felsefesi</h2> +<div class="thin"></div> -<blockquote><p> -Richard Stallman'ın konuşma kayıtları için <a -href="http://audio-video.gnu.org/">audio-video.gnu.org</a> adresine -bakabilirsiniz. -</p></blockquote> - +<div class="table"> +<div class="left-column"> <p><em>Özgür Yazılım</em> kullanıcılarının özgürlüğe sahip olduğu yazılımdır. (söz konusu olan fiyat değildir.) GNU işletim sistemini -kullanıcılar bilişim işlerinde özgürlüğe sahip olsun diye geliştirdik. </p> +kullanıcılar bilişim işlerinde özgürlüğe sahip olsun diye geliştirdik.</p> <p>Tam olarak özgür yazılım kullanıcıların <a href="/philosophy/free-sw.html">dört temel özgürlüğe</a> sahip olduğu anlamına gelir: (0) programı çalıştırma, (1) kaynak kodunu kullanarak onu öğrenme ve değiştirme, (2) tamamen aynı kopyaları yeniden dağıtır, (3) -değiştirilmiş sürümleri dağıtma. </p> +değiştirilmiş sürümleri dağıtma.</p> <p>Yazılım, (sandalye, sandviç, ve benzin gibi) maddi nesnelerden farklıdır, çünkü çok daha kolay bir şekilde kopyalanabilir ve değiştirilebilir. Bu @@ -47,19 +47,35 @@ kolaylıkları yazılımı yararlı kılar. Sadece geliştiricilerinin değil, programın kullanıcılarının da bundan yararlanmakta özgür olması gerektiğini düşünüyoruz.</p> -<p>Daha ayrıntılı yazılar için, yukarıdaki menüden bir bölüm seçebilirsiniz.</p> +<div class="comment"> +<p>Aşağıdaki kısa listede yer alan yazılar, GNU felsefesine ilişkin genel bir +bakış sunuyorlar. Daha fazlasını okumak için, yukarıdaki menüye, özellikle +<b><a href="/philosophy/essays-and-articles.html">Denemeler ve +Yazılar</a></b>, ve <b><a href="/philosophy/speeches-and-interviews.html"> +Konuşmalar ve röportajlar</a></b> kısımlarına bakabilirsiniz.</p> +</div> +</div> -<p>Ayrıca <a href="/philosophy/latest-articles.html">yakın geçmişte eklenmiş -olan yazıların</a> bir listesini de tutuyoruz.</p> +<div class="right-column comment"> +<hr class="no-display" /> +<p class="announcement"> +Richard Stallman'ın konuşma kayıtları için <a +href="//audio-video.gnu.org/">audio-video.gnu.org</a> adresine +bakabilirsiniz.</p> +<hr class="no-display" /> +</div> +</div> <h3 id="introduction">Giriş</h3> +<div class="table"> +<div class="left-column"> <ul> <li><a href="/philosophy/free-sw.html">Özgür Yazılım Nedir?</a></li> <li><a href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">Neden özgür yazılımda ısrarcı olmalıyız</a></li> - <li><a href="/proprietary/proprietary.html">Özel mülk yazılım sıklıkla kötü -amaçlı yazılımdır</a></li> + <li><a href="/proprietary/proprietary.html">Özel Mülk Yazılım Sıklıkla Kötücül +Yazılımdır</a></li> <li><a href="/gnu/gnu.html">GNU/Linux tarihi</a></li> <li><a href="/philosophy/pragmatic.html">Copyleft: Faydacı İdealizm</a></li> <li><a href="/philosophy/free-doc.html">Özgür Yazılım neden Özgür @@ -68,25 +84,29 @@ Belgelendirmeye ihtiyaç duyar</a></li> <li><a href="/philosophy/fs-motives.html">Özgür Yazılım Geliştirmenin Gerekçeleri</a></li> <li><a href="/philosophy/right-to-read.html">Okuma Hakkı: Distopik bir Kısa -Öykü</a>, yazan <a href="http://www.stallman.org/"> Richard Stallman</a></li> +Öykü</a>, yazan Richard Stallman</li> <li><a href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">Neden “Açık Kaynak” Özgür Yazılımın Noktasını Kaçırıyor</a></li> <li><a href="/philosophy/when-free-software-isnt-practically-superior.html"> Özgür Yazılımın (Pratik Olarak) Üstün Olmadığı Zaman</a></li> - <li><a href="/philosophy/government-free-software.html">Hükümetlerin özgür -yazılımı teşvik etmek için kullanabileceği önlemler</a></li> - <li><a href="/education/education.html">Eğitimde özgür yazılım</a></li> + <li><a href="/philosophy/government-free-software.html">Hükümetlerin Özgür +Yazılımı Teşvik Etmek için Kullanabileceği Önlemler</a></li> + <li><a href="/education/education.html">Özgür Yazılım ve Eğitim</a></li> + <li><a href="/philosophy/limit-patent-effect.html">Yazılıma Patentlere Karşı +Alan Koruması Vermek</a></li> </ul> +</div> <!-- please leave both these ID attributes here. ... --> <!-- ... we removed this as an H$ section as it was duplicating the --> <!-- same information on links.html, but it's possible that some users --> <!-- have the URLs bookmarked or on their pages. -len --> -<div id="TOCFreedomOrganizations"> -<p id="FreedomOrganizations">Ayrıca <a href="/links/links.html#FreedomOrganizations">Bilgisayar +<div id="TOCFreedomOrganizations" class="right-column comment"> +<p id="FreedomOrganizations" class="announcement">Ayrıca <a href="/links/links.html#FreedomOrganizations">Bilgisayar Geliştirme ve Elektronik İletişim alanlarında Özgürlük için Çalışan Örgütlerin</a> bir listesini tutuyoruz.</p> </div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -96,7 +116,7 @@ Geliştirme ve Elektronik İletişim alanlarında Özgürlük için Çalışan <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -117,7 +137,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -149,7 +169,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2013, 2015, 2016, 2017, 2018 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2013, 2015-2018, 2022 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -168,7 +188,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ +$Date: 2022/07/18 20:29:42 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/phone-anonymous-payment.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/phone-anonymous-payment.html index 0f9c62d..37135e7 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/phone-anonymous-payment.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/phone-anonymous-payment.html @@ -1,16 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/phone-anonymous-payment.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays cultural evils" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Telefonla Anonim Ödeme - GNU Projesi- Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/phone-anonymous-payment.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Telefonla Anonim Ödeme</h2> -<p>yazan Richard Stallman</p> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> <p>İşte, bazı uygulamalar için yararlı olacak anonim bir ödeme sistemi için bir fikir.</p> @@ -29,6 +36,7 @@ bir kiosk'a girer ve her ne içinse onun ödemesi olur.</li> <p>Bunun bir ön ödemeli telefonda telefon kartıyla veya başka herhangi birisinin telefonuyla yapılması mümkün olmalıdır.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -38,7 +46,7 @@ birisinin telefonuyla yapılması mümkün olmalıdır.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -59,7 +67,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -91,7 +99,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2018, 2019 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2018, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -112,7 +120,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/05/13 06:29:47 $ +$Date: 2021/10/02 07:02:10 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/posting-videos.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/posting-videos.html index dd661c3..5497b3c 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/posting-videos.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/posting-videos.html @@ -1,18 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/posting-videos.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.91 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> <!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays cultural ns" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Videolar Yayımlamak - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/posting-videos.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Videolar Yayımlamak</h2> <address class="byline">yazan Richard Stallman</address> -<hr class="thin" /> <p>Akış için bir video yayımlamak amacıyla “özgür yazılım temelli bir akış platformu”na ihtiyacınız yoktur.</p> @@ -54,6 +59,7 @@ siteniz olabilir.</li> <p>Bu sitenin geri kalanına bağlı olarak başka kusurları veya ahlaki sorunları olabilir ama en azından videoyu izleyen kullanıcılara doğrudan kötü davranmaktan kaçınacaktır.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -63,7 +69,7 @@ davranmaktan kaçınacaktır.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -84,7 +90,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -116,7 +122,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2020 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2020, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -137,7 +143,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/10/06 08:42:12 $ +$Date: 2021/10/02 07:02:10 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/pragmatic.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/pragmatic.html index 4ba678d..e9ebdbe 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/pragmatic.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/pragmatic.html @@ -1,18 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/pragmatic.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays licensing copyleft" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Copyleft: Faydacı İdealizm - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/pragmatic.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Copyleft: Faydacı İdealizm</h2> -<p> -Yazan: <a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard -Stallman</strong></a></p> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> <p> Bir insanın verdiği her karar, o insanın değerlerinden ve hedeflerinden @@ -28,15 +33,16 @@ href="/philosophy/why-copyleft.html">Özgür yazılımın yayılmasını</a>, işbirliğini engelleyen özel mülk yazılımın yerine geçmesini ve böylece toplumumuzun daha iyi bir hale gelmesini istemekteyim.</p> <p> -GNU Genel Kamu Lisansı’nın <a href="/copyleft">copyleft</a> olarak -yazılmasının temel nedeni budur. Ayrı bir dosyaya konulsa bile, GPL kapsamlı -bir programa eklenmiş tüm kodlar, özgür yazılım olmalıdır. Kodumu, özel mülk -yazılımda kullanım için değil, özgür yazılımda kullanım için elverişli hale -getirdim, bunu yazılım geliştiren başka insanları yüreklendirmek için -yaptım. Buna inanıyorum çünkü özel mülk yazılım geliştiricileri paylaşmamızı -önlemek için telif hakkını kullanmaktadır, işbirliği yapan bizim gibi -insanlar, işbirliği yapan diğer insanlara bir avantaj sağlamak için telif -hakkını kullanabilir: Bizim kodumuzu kullanabilirler.</p> +GNU Genel Kamu Lisansı’nın <a href="/licenses/copyleft.html">copyleft</a> +olarak yazılmasının temel nedeni budur. Ayrı bir dosyaya konulsa bile, GPL +kapsamlı bir programa eklenmiş tüm kodlar, özgür yazılım olmalıdır. Kodumu, +özel mülk yazılımda kullanım için değil, özgür yazılımda kullanım için +elverişli hale getirdim, bunu yazılım geliştiren başka insanları +yüreklendirmek için yaptım. Buna inanıyorum çünkü özel mülk yazılım +geliştiricileri paylaşmamızı önlemek için telif hakkını kullanmaktadır, +işbirliği yapan bizim gibi insanlar, işbirliği yapan diğer insanlara bir +avantaj sağlamak için telif hakkını kullanabilir: Bizim kodumuzu +kullanabilirler.</p> <p> GNU GPL’yi kullanan herkes bu hedefe sahip değildir. Yıllar önce, benim bir arkadaşımdan, copyleft edilmiş bir programı copyleft edilmemiş bir şekilde @@ -155,11 +161,12 @@ Alaycılar özgürlükle ve toplulukla alay ederse ve “katı realistler” tek idealin kar olduğunu söylerse, o zaman onları görmezden gelin ve her zaman copyleft’i kullanın.</p> -<hr /> -<blockquote id="fsfs"><p>Bu yazı <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +<hr class="no-display" /> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Bu yazı <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçme Yazıları</cite></a> -kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> +kitabında yayınlanmıştır.</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -169,7 +176,7 @@ kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -190,7 +197,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -222,7 +229,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1998, 2003, 2020 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 1998, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -246,11 +253,12 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/10/27 06:59:33 $ +$Date: 2021/08/28 14:06:05 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/pronunciation.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/pronunciation.html index 3f5d714..b20fb47 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/pronunciation.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/pronunciation.html @@ -1,22 +1,24 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/pronunciation.en.html" --> -<!--#include virtual="/server/html5-header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>GNU Nasıl Telaffuz Ediliyor - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/gnu/po/pronunciation.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>GNU Nasıl Telaffuz Ediliyor</h2> <p>“GNU” “GNU's Not Unix!” [GNU Unix Değildir!] -ifadesinin kısaltmasıdır; sert bir g ile tek bir hece olarak telaffuz -edilmektedir, İngilizcedeki “grew” gibi ama “r” -harfi yerine “n” harfiyle.</p> +ifadesinin kısaltmasıdır; sert bir <i>g</i> ile tek bir hece olarak telaffuz +edilmektedir, İngilizcedeki “grew” gibi ama <i>r</i> harfi +yerine <i>n</i> harfiyle.</p> <p> -Burada <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a>'ın +Burada <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a>'ın “GNU”'yu nasıl telaffuz ettiğini duyabileceğiniz bir ses kaydıyla, GNU isminin nasıl verildiğini kısaca anlattığı bir diğer ses kaydı var: @@ -37,16 +39,20 @@ var: tarafından kullanılıyor ve kimi zaman yanlış bir şekilde basitçe “Linux” olarak adlandırılıyor.</p> <p>GNU İşletim Sistemi hakkında daha ayrıntılı bilgi ve tarihi için <a -href="/gnu/">http://www.gnu.org/gnu/</a> adresini ziyaret edin</p> +href="/gnu/">gnu.org/gnu/</a> adresini ziyaret edin</p> +<div class="infobox" role="complementary"> +<hr /> <h3 id="license">Kayıtların Lisansları</h3> -<p>Copyright (C) 2001 Richard M. Stallman</p> +<p>Copyright © 2001 Richard Stallman</p> <p>Bu kayıtlar <a rel="license" href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.tr">Creative Commons Atıf-Türetilemez 3.0 Birleşik Devletler Lisansı</a> altında lisanslanmıştır.</p> +</div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -56,7 +62,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -77,7 +83,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -95,7 +101,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to files generated as part of manuals) on the GNU web server should - be under CC BY-ND 3.0 US. Please do NOT change or remove this + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this without talking with the webmasters or licensing team first. Please make sure the copyright date is consistent with the document. For web pages, it is ok to list just the latest year the @@ -109,11 +115,11 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2010, 2013, 2014 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2010, 2011, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" -href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.tr">Creative -Commons Atıf-Türetilemez 3.0 Birleşik Devletler Lisansı</a> altında +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative +Commons Alıntı-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında lisanslanmıştır.</p> <!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> @@ -128,12 +134,12 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/01 21:01:12 $ +$Date: 2021/11/02 17:04:14 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> - diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/push-copyright-aside.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/push-copyright-aside.html index 2a6982a..7cc1493 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/push-copyright-aside.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/push-copyright-aside.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/push-copyright-aside.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays laws copyright" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Bilim, Telif Hakkını Bir Kenara İtmelidir - GNU Projesi - Özgür Yazılım @@ -9,10 +12,15 @@ Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/push-copyright-aside.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Bilim, Telif Hakkını Bir Kenara İtmelidir</h2> -<p>yazan: <strong>Richard M. Stallman</strong></p> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> +<div class="introduction"> <p><em>Yazılım özgürlüğünün evrensel olması sonucuna ulaşan bir çok durum, farklı şekillerde olsa da, diğer dışavurumcu çalışma biçimlerine de uygundur. Bu yazı yazılım özgürlüğüyle ilişkili ilkelerin, edebiyat alanına @@ -20,9 +28,7 @@ uygulanmasıyla ilgileniyor. Genel olarak, bu gibi sorunlar yazılım özgürlüğüne özgü olsa da, bunun gibi yazıları da burada paylaşıyoruz, çünkü Özgür Yazılıma ilgi duyan bir çok kişi bu ilkelerin yazılım dışındaki alanlarda da nasıl uygulanabileceğini merak ediyorlar.</em></p> - -<p>(Bu yazı 2001 yılında <em>Nature</em> dergisinin <b>ağ</b> tartışmaları -forumunda yayınlanmıştır.)</p> +</div> <p>Bilimsel literatürün bilimsel bilgiyi yaymak ve bilimsel dergilerin bu süreci kolaylaştırmak için var olduğu herkes tarafından bilinen bir @@ -56,7 +62,7 @@ gereksinim yoktur çünkü problem bu alanda değildir.</p> katılmamaktadır. Birçok dergi yayıncısı, bilimsel literatürün hedefinin, bilim adamlarından ve öğrencilerden üye aidatı toplayarak, dergi yayınlamalarını olanaklı kılmak olduğuna inanmaktadır. Bu gibi bir düşünce, -“niyetlerle sonuçların karıştırılması” olarak bilinmektedir.</p> +“niyetlerle sonuçların karıştırılması” olarak bilinmektedir.</p> <p>Yaklaşımları, bilimsel literatürü okuyabilecek ve bunun için ücret ödeyebilecek kimselerin bile erişimini kısıtlamak olmuştur. Bilim @@ -103,40 +109,47 @@ alternatif yollarını aramalıyız. Çalışmanın kendisi herhangi bir zorluk sayısal hale getirilmesi ve erişimin kısıtlanmasıyla bunların çöpe atılması kötü bir durumdur.</p> -<p>ABD Anayasası, telif hakkının amacının “Bilimin İlerlemesini desteklemek” -olduğunu söylemektedir. Telif hakkı bilimin ilerlemesine engel olduğunda, -bilim, telif hakkını bir kenara itmelidir.</p> - +<p>ABD Anayasası, telif hakkının amacının “Bilimin İlerlemesini +desteklemek” olduğunu söylemektedir. Telif hakkı bilimin ilerlemesine +engel olduğunda, bilim, telif hakkını bir kenara itmelidir.</p> + +<hr class="column-limit" /> + +<h3 class="footnote">Sonraki gelişmeler</h3> + +<p>Bazı üniversiteler dergi yayınevlerinin gücünü engellemek için politikalar +benimsediler. Örneğin, <a +href="https://libraries.mit.edu/scholarly/mit-open-access/open-access-policy/">MIT +Üniversitesi Açık Erişim Politikası</a>na bakabilirsiniz. Daha güçlü +politikalar gerekiyor, yine de, bu bireysel yazarların +“çekilmesine” (yani teslim olmasına) izin veriyor.</p> + +<p>ABD hükümeti bazı fonladığı araştırmalar için “kamusal erişim” +olarak bilinen gereksinimi dayatmıştır. Bu, bir sitedeki yayına herkes için +belirli bir süre boyunca görüntüleme hakkı gerektiriyor. Bu gereksinim +olumlu bir adımdır ama yetersizdir. Çünkü makalenin yeniden dağıtımı +özgürlüğünü barındırmıyor.</p> + +<p>İlginç bir biçimde, 2002 Budapeşte Açık Erişim Girişiminin “açık +erişim” kavramı yeniden dağıtım özgürlüğünü içeriyordu. Bu bildirgeyi, +“açık” kelimesinden hoşnutsuzluğuma rağmen, görüşün özünü doğru +bulduğum için ben de imzaladım.</p> + +<p>Ancak, son gülen “açık” kelimesi oldu: “açık erişim” +için kampanya yürüten etkili kişiler daha sonra yeniden dağıtım özgürlüğünü +kendi amaçları içerisinden kaldırdılar. <a +href="https://www.budapestopenaccessinitiative.org/">BOAI</a> görüşünü +savunmaya devam ediyorum ama şimdi “açık erişim” başka bir +anlama geliyor, ben bu ifadeyle “yeniden dağıtılabilir yayın” +veya “yansılama özgürlüğü olan yayın” anlamlarını kastediyorum.</p> + +<div class="infobox extra" role="complementary"> <hr /> - -Sonraki gelişmeler: - -<p>Bazı üniversiteler dergi yayıncılarının gücünü zorlayacak politikalar -benimsemiştir. Burada MIT'yi örnek olarak verebiliriz.<br/> -<a -href="https://libraries.mit.edu/scholarly/mit-open-access/open-access-policy/"> -https://libraries.mit.edu/scholarly/mit-open-access/open-access-policy/</a>. -Daha güçlü politikalar gerekiyor, yine de, bu bireysel yazarların -"çekilmesine" (yani boyun eğmesine) izin veriyor.</p> - -<p>ABD hükümeti bazı fonladığı araştırmalar için "kamusal erişim" olarak -bilinen gereksinimi dayatmıştır. Bu, bir sitedeki yayına herkes için belirli -bir süre boyunca görüntüleme hakkı gerektiriyor. Bu gereksinim olumlu bir -adımdır ama yetersizdir. Çünkü makalenin yeniden dağıtımı özgürlüğünü -barındırmıyor.</p> - -<p>İlginç bir biçimde, 2002 Budapeşte Açık Erişim Girişiminin "açık erişim" -kavramı yeniden dağıtım özgürlüğünü içeriyordu. Bu bildirgeyi, "açık" -kelimesinden hoşnutsuzluğuma rağmen, görüşün özünü doğru bulduğum için ben -de imzaladım.</p> - -<p>Ancak, son gülen "açık" kelimesi oldu: "açık erişim" için kampanya yürüten -etkili kişiler daha sonra yeniden dağıtım özgürlüğünü kendi amaçları -içerisinden kaldırdılar. <a -href="http://www.budapestopenaccessinitiative.org/">BOAI</a> görüşünü -savunmaya devam ediyorum ama şimdi "açık erişim" başka bir anlama geliyor, -ben bu ifadeyle "yeniden dağıtılabilir yayın" veya "yansılama özgürlüğü olan -yayın" anlamlarını kastediyorum.</p> +<p>Bu yazı 2001 yılında <a +href="https://web.archive.org/web/20050729110347/http://www.nature.com/nature/debates/e-access/Articles/stallman.html"> +<cite>Nature WebDebates</cite></a>'te yayınlandı.</p> +</div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -146,7 +159,7 @@ yayın" anlamlarını kastediyorum.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -167,7 +180,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -199,7 +212,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2001, 2012, 2015, 2016, 2017, 2018 Richard M. Stallman</p> +<p>Copyright © 2001, 2010-2012, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -222,7 +235,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/27 07:01:46 $ +$Date: 2021/10/05 21:02:13 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/right-to-read.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/right-to-read.html index 60b681f..72511d5 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/right-to-read.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/right-to-read.html @@ -1,23 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/right-to-read.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.90 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays cultural access" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Okuma Hakkı - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <style type="text/css" media="print,screen"><!-- -blockquote, .comment { - font-style: italic; -} -blockquote cite { - font-style: normal; -} .announcement { text-align: center; + box-sizing: border-box; background: #f5f5f5; - border-left: .3em solid #fc7; - border-right: .3em solid #fc7; - margin: 2.5em 0; + border-left: .4em solid #5c5; + border-right: .4em solid #5c5; + border-top: .1em solid #5c5; + border-bottom: .1em solid #5c5; + margin: 2.5em auto; } #AuthorsNote ul, #AuthorsNote li { margin: 0; @@ -42,19 +42,11 @@ blockquote cite { #BadNews p.emph-box { margin: 2.5em 6% 1em; } -#References { - margin: 3em 0 2em; -} -#References h3 { - font-size: 1.2em; -} @media (min-width: 55em) { #AuthorsNote .columns > p:first-child, - #AuthorsNote li p.inline-block { - margin-top: 0; - } - .comment { text-align: center; } + #AuthorsNote li p.inline-block { margin-top: 0; } + .update { font-style: italic; text-align: center; } .table { display: table; } .table-cell { display: table-cell; @@ -63,14 +55,12 @@ blockquote cite { } .left { padding-right: .75em; } .right { padding-left: .75em; } - } }--> -<!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX = /[.](ar|fa|he)/" --> +<!--#if expr="$RTL_SCRIPT = yes" --> <!-- @media (min-width: 55em) { - .left { padding-left: .75em; } - .right { padding-right: .75em; } - } + .left { padding-left: .75em; padding-right: 0; } + .right { padding-right: .75em; padding-left: 0; } }--> <!--#endif --> @@ -81,21 +71,21 @@ blockquote cite { <!--#include virtual="/philosophy/po/right-to-read.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article"> <h2 class="center">Okuma Hakkı</h2> <address class="byline center"> -yazan <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> -<p class="center"> -<em>Bu yazı <cite>Communications of the ACM</cite> (Cilt 40, -Sayı 2) Şubat 1997 yayınında yer almıştır.</em></p> -<hr class="thin" /> +yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> -<div class="article"> -<blockquote class="center comment"><p> +<p class="infobox c"> 2096 yılında Ay Şehrinde yayınlanan Ay Devriminin ataları hakkındaki yazıların derlemesi olan <cite>Tycho’ya Giden Yol</cite>dan alınmıştır. -</p></blockquote> +</p> +<hr class="thin" /> <div class="columns"> <p> @@ -233,11 +223,11 @@ kaçan başka insanları tanıdılar. 2062 yılında, Tycho İsyanı başladığ evrensel okuma hakkı, ana amaçlarından biri haline geldi.</p> </div> -<div class="reduced-width"> -<blockquote class="announcement"> -<p><a href="http://defectivebydesign.org/ebooks.html">E-kitapların tehlikeleri -hakkında e-posta listemize katılın</a>.</p> -</blockquote> +<div class="announcement reduced-width comment" role="complementary"> +<hr class="no-display" /> +<p><a href="https://www.defectivebydesign.org/ebooks.html">E-kitapların +tehlikeleri hakkındaki e-posta listemize katılın</a>.</p> +<hr class="no-display" /> </div> <div id="AuthorsNote"> @@ -261,11 +251,11 @@ bakınız. <li> <div class="reduced-width"> <p>Ödünç verme veya kitap okuma konusunda bilgisayar tarafından zorlanan -kısıtlamalar, “Dijital Kısıtlamalar Yönetimi (Digital Restrictions -Management)” için kısaltma olan DRM olarak bilinir. DRM'yi ortadan -kaldırmak için Özgür Yazılım Vakfı, <a -href="http://DefectiveByDesign.org">Defective by Design</a> kampanyasını -kurdu. Desteğinizi istiyoruz.</p> +kısıtlamalar, “Dijital Kısıtlamalar Yönetimi” [Digital +Restrictions Management] ifadesinin kısaltması olan DRM olarak +bilinir. DRM'yi ortadan kaldırmak için Özgür Yazılım Vakfı, <a +href="https://www.defectivebydesign.org/">Defective by Design</a> +kampanyasını kurdu. Desteğinizi bekliyoruz.</p> <p>Özgür Yazılım Vakfı ile ilgili olmayan ayrı bir organizasyon olan Electronic Frontier Foundation, DRM'ye karşı da kampanya yapıyor.</p> @@ -274,7 +264,7 @@ Frontier Foundation, DRM'ye karşı da kampanya yapıyor.</p> </li> </ul> -<p class="comment"> +<p class="update"> Aşağıdaki not, hikâyenin ilk yayınından bu yana birkaç kez güncellenmiştir.</p> <ul class="no-bullet"> @@ -473,19 +463,17 @@ müzik veya başka bir şey için bu tür sözleşmeleri kabul etmeyi reddediyor <p class="emph-box"> Kötü haberi durdurmak ve iyi haberler oluşturmak istiyorsak örgütlenip savaşmamız gerekir. Yardım için FSF'nin <a -href="http://defectivebydesign.org">Defective by Design</a> kampanyasına -abone olun. Çalışmamızı daha genel olarak desteklemek için <a -href="http://www.fsf.org/associate">FSF'ye katılabilirsiniz</a>. <a +href="https://www.defectivebydesign.org/">Defective by Design</a> +kampanyasına abone olun. Çalışmamızı daha genel olarak desteklemek için <a +href="https://www.fsf.org/associate">FSF'ye katılabilirsiniz</a>. <a href="/help/help.html">Çalışmamıza katılmanın yollarının bir listesi</a> de var. </p> </div> </div> <div class="column-limit"></div> -</div> -<div id="References"> -<h3>Kaynakça</h3> +<h3 class="footnote">Kaynakça</h3> <ul> <li>The administration's “White Paper”: Information Infrastructure @@ -494,15 +482,15 @@ href="/philosophy/not-ipr.html">sic</a>] and the National Information Infrastructure: The Report of the Working Group on Intellectual Property [sic] Rights (1995).</li> - <li><a href="http://www.wired.com/wired/archive/4.01/white.paper_pr.html">An -explanation of the White Paper: The Copyright Grab</a>, Pamela Samuelson, -<cite>Wired</cite>, January 1st, 1996.</li> + <li><a href="https://www.wired.com/1996/01/white-paper/">An explanation of the +White Paper: The Copyright Grab</a>, Pamela Samuelson, <cite>Wired</cite>, +January 1st, 1996.</li> - <li><a href="http://www.law.duke.edu/boylesite/sold_out.htm">Sold Out</a>, James + <li><a href="https://law.duke.edu/boylesite/sold_out.htm">Sold Out</a>, James Boyle, <cite>New York Times</cite>, March 31, 1996.</li> <li><a -href="http://web.archive.org/web/20130508120533/http://www.interesting-people.org/archives/interesting-people/199611/msg00012.html">Public +href="https://web.archive.org/web/20130508120533/http://www.interesting-people.org/archives/interesting-people/199611/msg00012.html">Public Data or Private Data</a>, Dave Farber, <cite>Washington Post</cite>, November 4, 1996.</li> @@ -512,13 +500,18 @@ for the Public Domain (Kamusal Alan için Birlik)</a>—Telif hakları ve patent güçlerinin genişlemesine karşı durmayı ve tersine çevirmeyi hedefleyen bir organizasyon.</li> </ul> + +<div class="infobox extra" role="complementary"> +<hr /> +<p>Bu yazı <cite>Communications of the ACM</cite> (Cilt 40, Sayı 2) +Şubat 1997 sayısında yer almıştır.</p> </div> -<hr class="thin" /> -<blockquote id="fsfs"><p>Bu yazı <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür -Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçme Yazıları</cite></a> -kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Bu yazı <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçilmiş Yazıları</cite></a> +kitabında yayınlanmıştır.</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -528,7 +521,7 @@ kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -549,7 +542,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -581,8 +574,8 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1996, 2002, 2007, 2009, 2010, 2014, 2015, 2016, 2019, 2020 -Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 1996, 2002, 2007, 2009, 2012, 2014, 2016, 2021 Richard +Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -608,11 +601,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/10/26 13:34:15 $ +$Date: 2021/12/27 17:32:32 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/rms-nyu-2001-transcript.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/rms-nyu-2001-transcript.html index 60d5922..de2289f 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/rms-nyu-2001-transcript.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/rms-nyu-2001-transcript.html @@ -1,44 +1,57 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/rms-nyu-2001-transcript.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.79 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="speeches" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgür Yazılım: Özgürlük ve İşbirliği - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="screen"><!-- +#content i { color: #505050; } +--> +</style> <!--#include virtual="/philosophy/po/rms-nyu-2001-transcript.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Özgür Yazılım: Özgürlük ve İşbirliği</h2> -<blockquote><p>Richard M. Stallman'ın “Özgür Yazılım: Özgürlük ve İşbirliği” isimli, New -York'taki New York Üniversitesi'nde, 29 Mayıs 2001 tarihinde yaptığı -konuşmanın metnidir.</p></blockquote> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> -<div class="announcement"> -<blockquote><p>Bu konuşmanın <a href="/philosophy/rms-nyu-2001-transcript.txt">düz +<div class="infobox"> +<p>29 Mayıs 2001 tarihinde New York'taki New York Üniversitesi'nde yapılan +konuşmanın çözümlemesidir.</p> + +<p>Bu konuşmanın <a href="/philosophy/rms-nyu-2001-transcript.txt">düz metin</a> sürümü ve <a href="/philosophy/rms-nyu-2001-summary.txt">özeti</a> -de vardır.</p></blockquote> +de vardır.</p> </div> +<hr class="thin" /> -<p><strong>URETSKY</strong>: Ben Mike Uretsky. Stern İşletme Fakültesi’ni -bitirdim. Ayrıca İleri Teknoloji Merkezi’nin Müdür Yardımcılarından +<p><strong>URETSKY</strong>: Ben Mike Uretsky. Stern İşletme Fakültesi'ni +bitirdim. Ayrıca İleri Teknoloji Merkezi'nin Müdür Yardımcılarından biriyim. Ve Bilgisayar Bilimi Departmanında hepimiz adına, sizlere burada -hoş geldiniz demek istiyorum. Size konuşmacıyı takdim edecek olan Ed’e +hoş geldiniz demek istiyorum. Size konuşmacıyı takdim edecek olan Ed'e mikrofonu vermeden önce bazı açıklamalarda bulunmak istiyorum.</p> <p>Üniversitenin rolü, tartışmaların yapılması için uygun bir alan olması ve ilginç tartışmaların yapılabilmesidir. Ve büyük bir üniversitenin rolü, özellikle ilginç tartışmaların yapılabilmesidir. Ve bu özel sunum, bu seminer bu kalıba girer. Açık kaynak tartışmasını özellikle ilginç -buluyorum. Bir anlamda….<i>[dinleyiciler güler]</i></p> +buluyorum. Bir anlamda … <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Özgür yazılım yapıyorum. Açık kaynak farklı bir -harekettir. <i>[dinleyiciler güler] [Alkış]</i></p> +harekettir. <i>[Dinleyiciler güler] [Alkış]</i></p> -<p><strong>URETSKY</strong>: 1960’larda ilgili alanda çalışmaya ilk +<p><strong>URETSKY</strong>: 1960'larda ilgili alanda çalışmaya ilk başladığımda, temel olarak yazılım özgürdü. Ve çevrimlere girdik. Özgür hale geldi ve daha sonra pazarlarını genişletme ihtiyacında olan yazılım -üreticileri, bunu başka taraflara doğru çektiler. PC’nin girişiyle +üreticileri, bunu başka taraflara doğru çektiler. PC'nin girişiyle gerçekleşen birçok hareket, tam olarak da benzer bir çevrim tipinde hareket etti.</p> @@ -51,13 +64,13 @@ yöndeki bir hareket olmasını ve bu tartışmanın, normalde Üniversitede bir teselli gibi olan çok sayıda disiplinin sınırlarının ötesine giden bir şey olmasını umuyoruz. Bazı çok ilginç tartışmaları dört gözle bekliyoruz. Ed?</p> -<p><strong>SCHONBERG</strong>: Ben Courant Enstitüsü’ndeki Bilgisayar Bilimi +<p><strong>SCHONBERG</strong>: Ben Courant Enstitüsü'ndeki Bilgisayar Bilimi Departmanından Ed Schonberg. Hepinize öncelikle hoş geldiniz demek istiyorum. Giriş konuşmasını yapanlar genellikle ve özellikle halka sunumların yararsız bir kısmını yapanlardır ancak bu durumda, gerçekte -yararlı bir amaca hizmet etmektedirler, Mike’ın da kolayca gösterdiği gibi, +yararlı bir amaca hizmet etmektedirler, Mike'ın da kolayca gösterdiği gibi, giriş konuşmasını yapan kişi, örneğin, hatalı açıklamalar yaparak, -tartışmanın parametrelerini ciddi ölçüde düzeltebilir ve <i>[dinleyiciler +tartışmanın parametrelerini ciddi ölçüde düzeltebilir ve <i>[Dinleyiciler güler]</i> keskin hale getirebilir.</p> <p>Bu nedenle, açıklamaya ihtiyaç duymayan birine anlatır gibi mümkün olan en @@ -67,19 +80,19 @@ küresel olarak düşünen ve yerel hareket eden biri için mükemmel bir örnektir. Yazılımın nasıl oluşturulduğu, hangi fikri mülkiyet araçlarına sahip olduğu ve yazılım topluluğunun gerçekte neyi temsil ettiği fikirlerini yeniden incelemek için hepimizi zorlamış olan bağlı bir felsefe -geliştirmiştir. Richard Stallman’a hoş geldiniz demek +geliştirmiştir. Richard Stallman'a hoş geldiniz demek istiyorum. <i>[Alkış]</i></p> <p><strong>STALLMAN</strong>Biri bana bir saat ödünç verebilir mi? <i>[Dinleyiciler güler]</i> Teşekkür ederim. Bu vesileyle, bu platformda -olma imkânı verdikleri için Microsoft’a <i>[dinleyiciler güler]</i> teşekkür +olma imkânı verdikleri için Microsoft'a <i>[Dinleyiciler güler]</i> teşekkür ederim. Son birkaç haftadır, kitabı bir yerlerde kazara yasaklanmış olan bir -yazar gibi hissediyorum.<i>[dinleyiciler güler]</i> Ancak buna ilişkin +yazar gibi hissediyorum.<i>[Dinleyiciler güler]</i> Ancak buna ilişkin yazıların tümünde yanlış yazarın adı verilmektedir çünkü Microsoft GNU -GPL’yi açık kaynaklı bir lisans olarak tanımlamaktadır ve bunu izleyen baskı +GPL'yi açık kaynaklı bir lisans olarak tanımlamaktadır ve bunu izleyen baskı kapsamının çoğunluğu buna uygundur. Tabi ki, insanların çoğunluğu, çalışmamızın açık kaynakla işinin olmadığını fark etmemektedir, çünkü -insanlar “açık kaynak” ifadesini bulmadan önce işin çoğunu gerçekleştirdik.</p> +insanlar açık kaynak ifadesini bulmadan önce işin çoğunu gerçekleştirdik.</p> <p>Özgür yazılım hareketindeyiz ve özgür yazılım hareketinin ne hakkında olduğu, ne anlama geldiği, ne yaptığımız üzerine konuşacağım ve bu bir @@ -99,10 +112,10 @@ ekleyebilirsiniz. Doktorunuz tuzu azaltmanız gerektiğini söylediği için dah az tuz koyabilirsiniz. Yeteneğinize göre daha büyük değişiklikler bile yapabilirsiniz. Ve bir yemek tarifinde değişiklik yaptıysanız ve bu yemek tarifine göre arkadaşlarınıza yemek pişirdiyseniz ve yemeği sevdilerse, size -şunu söyleyebilirler: “Tarifini bana da verir misin?” Ve o zaman ne -yaparsınız? Yemek tarifinin değişmiş halini yazıp arkadaşınıza bir kopyasını -verebilirsiniz. Bunlar, herhangi bir tipteki işlevsel olarak yararlı yemek -tarifleriyle yapabileceğiniz doğal şeylerdir.</p> +şunu söyleyebilirler: “Tarifini bana da verir misin?“ Ve o zaman +ne yaparsınız? Yemek tarifinin değişmiş halini yazıp arkadaşınıza bir +kopyasını verebilirsiniz. Bunlar, herhangi bir tipteki işlevsel olarak +yararlı yemek tarifleriyle yapabileceğiniz doğal şeylerdir.</p> <p>Şimdi yemek tarifi, bir bilgisayar programına çok benzemektedir. Bir bilgisayar programı yemek tarifine çok benzemektedir: istediğiniz bir sonuca @@ -113,10 +126,10 @@ işlevi görmesi için bilgisayar programını değiştirebilirsiniz de. Başka için iyi bir iş görmüş olabilir ancak sizinki farklı bir iş olabilir. Bu nedenle programı değiştirirsiniz. Ve değiştirdikten sonra, başka insanlar için yararlı olabilir. Belki de sizin yaptığınız işe benzer bir iş için -kullanılacaktır. Bu nedenle, şu soruyu sorarlar: “Bana bilgisayar -programının bir kopyasını verir misin?” Tabi ki, kibar bir insan olduğunuz -için, bilgisayar programınızın bir kopyasını verirsiniz. Bu, nazik bir insan -olmanın yoludur.</p> +kullanılacaktır. Bu nedenle, şu soruyu sorarlar: “Bana bilgisayar +programının bir kopyasını verir misin?” Tabi ki, kibar bir insan +olduğunuz için, bilgisayar programınızın bir kopyasını verirsiniz. Bu, nazik +bir insan olmanın yoludur.</p> <p>Bu nedenle, yemek tariflerinin kara kutular içine yerleştirildiği durumu düşünün. Hangi içerikleri kullandığınızı göremezsiniz ve değiştiremezsiniz @@ -124,12 +137,12 @@ ve arkadaşınıza bir kopyasını vermeye kalktığınızda size korsan dendiğ yıllarca hapiste yattığınızı düşünün. Böyle bir dünya, yemek tariflerini paylaşmaya alışmış insanlar için büyük bir zulümdür. Ancak özel mülk yazılım dünyasında durum aynen böyledir. Bu, diğer insanlara karşı genel inceliğin -olmadığı ya da engellendiği bir dünyadır. </p> +olmadığı ya da engellendiği bir dünyadır.</p> -<p>Şimdi bunu neden farkettim? Bunu farkettim çünkü 1970’lerde yazılımı +<p>Şimdi bunu neden farkettim? Bunu farkettim çünkü 1970'lerde yazılımı paylaşan bir programcı birliğinin parçası olma şansına ulaşmıştım. Bu topluluğun temelleri bilgisayarın başlangıcına dayanmaktadır. Ancak, -1970’lerde, insanların yazılımı paylaştığı bir topluluk zor bulunan bir +1970'lerde, insanların yazılımı paylaştığı bir topluluk zor bulunan bir şeydi. Ve gerçekte bu uç bir durumdu çünkü çalıştığım laboratuarda, tüm işletim sistemi, topluluğumuz tarafından geliştirilen yazılımdı ve bu yazılımın herhangi bir kısmını herhangi bir kimseyle @@ -139,16 +152,16 @@ yoktu. İşbirliği bizim yaşam biçimimizdi. Ve bu yaşam şeklinde güvendeydik. Bunun için savaşmıyorduk. Bunun için savaşmamız gerekmiyordu. Sadece bu şekilde yaşıyorduk. Ve bildiğimiz kadarıyla, bu şekilde yaşamayı sürdürecektik. Bu nedenle özgür yazılım vardı ama özgür -yazılım hareketi yoktu. </p> +yazılım hareketi yoktu.</p> <p>Ama daha sonra topluluğumuz çeşitli felaketlerle yıkıldı. Sonunda tamamen yok oldu. Sonunda tüm çalışmalarımız için kullandığımız PDP-10 bilgisayarı1 ortadan kalktı. Sistemimiz olan, Uyumlu Olmayan Zaman Paylaşımlı Sistem, -1960’larda başlayarak yazılmıştı, bu nedenle assembler dilinde -yazılmıştı. 1960’larda bir işletim sistemi yazmak için assembler +1960'larda başlayarak yazılmıştı, bu nedenle assembler dilinde +yazılmıştı. 1960'larda bir işletim sistemi yazmak için assembler kullanılmaktaydı. Bu nedenle, tabi ki, assembler dili belirli bir bilgisayar mimarisi içindir; bunun devamı gelmezse, tüm çalışmanız boşa gider, işe -yaramaz. Ve bizim başımıza da bu geldi. 20 yıllık çalışma boşa gitti. </p> +yaramaz. Ve bizim başımıza da bu geldi. 20 yıllık çalışma boşa gitti.</p> <p>Ancak bu durum meydana gelmeden önce, bu durum meydana geldiğinde ne yapacağıma ilişkin olarak beni hazırlayan ve ne yapacağımı görmeme yardımcı @@ -167,51 +180,49 @@ zaman bir sıkışma durumu yaşarsa, yazıcıyı çalıştıran makine zaman paylaşımlı makinemize durumu bildirecek ve çıktı bekleyen kullanıcılara yazıcıdaki problemi çözmelerini söyleyecek bir şekilde değiştirdik. Tabi ki kullanıcılar, bir çıktı bekliyorlarsa ve yazıcıda sıkışma olduğunu -biliyorlarsa, sonsuza kadar oturup beklemeyecek ve sorunu çözeceklerdi. </p> +biliyorlarsa, sonsuza kadar oturup beklemeyecek ve sorunu çözeceklerdi.</p> <p>Ancak bu noktada tamamen felce uğradık çünkü söz konusu yazıcıyı çalıştıran yazılım özgür yazılım değildi. Söz konusu yazılım yazıcı ile birlikte -gelmişti ve yalnızca bir ikiliydi (binary). Kaynak kodunu alamamıştık; -Xerox, kaynak kodunu bize vermemişti. Bu nedenle, programlayıcılar olarak -yetenekli olmamıza rağmen, ne de olsa kendi zaman paylaşımlı sistemimizi -yazmıştık, bu özelliği yazıcı yazılımına ekleme konusunda tamamıyla -çaresizdik. </p> +gelmişti ve yalnızca bir ikili dosyaydı. Kaynak kodunu alamamıştık; Xerox, +kaynak kodunu bize vermemişti. Bu nedenle, programcılar olarak yetenekli +olmamıza rağmen, ne de olsa kendi zaman paylaşımlı sistemimizi yazmıştık, bu +özelliği yazıcı yazılımına ekleme konusunda tamamıyla çaresizdik.</p> <p>Ve beklemek zorundaydık. Çıktımızı almanız bir ya da iki saat sürüyordu -çünkü makine çoğu zaman sıkışma yapıyordu. Bir saat bekleyip “Sıkışacağını -biliyorum. Bir saat bekleyeceğim ve çıktımı alacağım” diyorduk ve daha sonra -tüm zaman boyunca sıkışmış olduğunu ve gerçekte başka kimsenin tamir -etmediğini gördük. Bu nedenle, biz tamir ettik ve yarım saat daha -bekledik. Daha sonra, geri döndük ve çıktı haline gelmeden önce yine -sıkıştığını gördük. Üç dakika basma işlemi yapıp otuz dakika -sıkışmaktaydı. Bu durum hayal kırıklığı yarattı. Ancak daha kötüsü, tamir -edebileceğimizi biliyor olmamızdı ancak kendi bencilliği için başka +çünkü makine çoğu zaman sıkışma yapıyordu. Bir saat bekleyip +“Sıkışacağını biliyorum. Bir saat bekleyeceğim ve çıktımı +alacağım” diyorduk ve daha sonra tüm zaman boyunca sıkışmış olduğunu +ve gerçekte başka kimsenin tamir etmediğini gördük. Bu nedenle, biz tamir +ettik ve yarım saat daha bekledik. Daha sonra, geri döndük ve çıktı haline +gelmeden önce yine sıkıştığını gördük. Üç dakika basma işlemi yapıp otuz +dakika sıkışmaktaydı. Bu durum hayal kırıklığı yarattı. Ancak daha kötüsü, +tamir edebileceğimizi biliyor olmamızdı ancak kendi bencilliği için başka birileri, yazılımı geliştirmemizi önleyerek bizi engellemekteydi. Bu nedenle tabi ki bir miktar küskünlük hissettik.</p> -<p>Ve daha sonra Carneige Mellon Üniversitesi’nden birilerinin söz konusu +<p>Ve daha sonra Carneige Mellon Üniversitesi'nden birilerinin söz konusu yazılımın bir kopyasını aldığını duydum. Üniversiteyi ziyaret ediyordum, bu -nedenle ilgili kimsenin ofisine gittim ve dedim ki: “Merhaba, ben -MIT’denim. Yazıcı kaynak kodunun bir kopyasını alabilir miyim?” O da bana -dedi ki: “Hayır, kimseye kopya vermemeye söz verdim.” <i>[Dinleyiciler -güler]</i> Şaşırmıştım. Aynı zamanda da kızmıştım ve nasıl adil olacağıma -ilişkin hiçbir fikrim kalmamıştı. Belki de kapıyı çarptım. <i>[Dinleyiciler -güler]</i> Ve daha sonra da bu konuyu düşündüm çünkü yalnızca soyutlanmış -bir olay değil ayrıca önemli olan ve çok sayıda kimseyi etkileyen sosyal bir -fenomen görmekte olduğumu fark ettim.</p> +nedenle ilgili kimsenin ofisine gittim ve dedim ki: “Merhaba, ben +MIT'denim. Yazıcı kaynak kodunun bir kopyasını alabilir miyim?” O da +bana dedi ki: “Hayır, kimseye kopya vermemeye söz verdim.” +<i>[Dinleyiciler güler]</i> Şaşırmıştım. Aynı zamanda da kızmıştım ve nasıl +adil olacağıma ilişkin hiçbir fikrim kalmamıştı. Belki de kapıyı +çarptım. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Ve daha sonra da bu konuyu düşündüm +çünkü yalnızca soyutlanmış bir olay değil ayrıca önemli olan ve çok sayıda +kimseyi etkileyen sosyal bir fenomen görmekte olduğumu fark ettim.</p> <p>Şanslıydım, çünkü bu durumu yalnızca bir kere yaşadım. Diğer insanlar ise her zaman bu durumla yaşamak zorundalar. Bu nedenle bu konuyu kapsamlı -olarak düşündüm. MIT’deki çalışma arkadaşları bizimle işbirliği yapmaktan +olarak düşündüm. MIT'deki çalışma arkadaşları bizimle işbirliği yapmaktan kaçındı. Bize ihanet etti. Ama bunu yalnızca bize karşı yapmadı. Bunu size de yaptı <i>[Dinleyicilerden birini gösteriyor]</i>. Ve zannediyorum ki, bunu size de yaptı. <i>[Başka bir dinleyiciyi -gösteriyor]</i>. <i>[Dinleyiciler gülüyor]</i> Ve bunu muhtemelen size de +gösteriyor]</i>. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Ve bunu muhtemelen size de yaptı <i>[Dinleyiciler arasında üçüncü bir dinleyiciyi gösteriyor]</i>. Bunu bu odadaki insanların çoğuna yaptı, belki çok azınıza yapmadı, onlar da -zaten 1980’de henüz doğmamış olanlardır. Çünkü Dünya gezegeninin tüm nüfusu -ile işbirliği yapmayı reddetmeye söz verdi. Bir gizlilik anlaşması -imzaladı. </p> +zaten 1980'de henüz doğmamış olanlardır. Çünkü Dünya gezegeninin tüm nüfusu +ile işbirliği yapmayı reddetmeye söz verdi. Bir gizlilik anlaşması imzaladı.</p> <p>Şimdi bu benim bir gizlilik anlaşmasıyla ilk doğrudan karşılaşmamdı ve bu bana önemli bir ders verdi, bu önemli bir dersti çünkü birçok programcı bunu @@ -222,11 +233,12 @@ değildiler. Zararsız değildiler. Birçok programcı bir gizlilik anlaşması imzalamaya davet edildiğinde, ilk olarak bir gizlilik anlaşmasıyla karşılaşmaktadır. Ve her zaman istek uyandırıcı bir şey vardır – bu anlaşmayı imzalarlarsa bundan iyi bir sonuç elde edeceklerini düşünürler. Bu -nedenle özürler oluştururlar. Şöyle derler: “Ne olursa olsun bir kopya +nedenle özürler oluştururlar. Şöyle derler: “Ne olursa olsun bir kopya alamayacak, bu nedenle onu yoksun bırakmak için niçin bir komploya -katılayım?” Şöyle derler: “Bu, bu işin her zaman yapıldığı yoldur. Buna -karşı kime gideyim?” Şöyle derler: “Bunu ben imzalamazsam başka biri -imzalayacak.” Vicdanlarını rahatlatmak için çeşitli bahaneler bulurlar.</p> +katılayım?” Şöyle derler: “Bu, bu işin her zaman yapıldığı +yoldur. Buna karşı kime gideyim?” Şöyle derler: “Bunu ben +imzalamazsam başka biri imzalayacak.” Vicdanlarını rahatlatmak için +çeşitli bahaneler bulurlar.</p> <p>Ama birileri beni bir gizlilik anlaşması imzalamaya çağırdığında, vicdanım zaten duyarlı hale gelmişti. Birisi bana yardım etmemeye söz verdiğinde ne @@ -237,22 +249,22 @@ söz vermemi isteseydi, evet derdim. Birileri kötü bir şeyler yapmışsa, bun hak etmektedir. Ancak yabancılar – bana hiç zarar vermemişlerdir. Bu gibi bir hatalı muameleyi nasıl hak edebilirler? Herhangi birine ve herkese kötü davranmaya başlayamazsınız. O zaman toplumda yırtıcı bir hayvan haline -gelirsiniz. Bu nedenle dedim ki: “Bana bu güzel yazılım paketini sunduğunuz -için çok teşekkür ederim. Ama talep ettiğiniz şartlarda bu paketi kabul -edemem, bu paket olmaksızın çalışacağım. Çok teşekkür ederim.” Ve böylece, -yazılım gibi genel olarak yararlı teknik bilgi için bir gizlilik anlaşması -imzalamadım.</p> +gelirsiniz. Bu nedenle dedim ki: “Bana bu güzel yazılım paketini +sunduğunuz için çok teşekkür ederim. Ama talep ettiğiniz şartlarda bu paketi +kabul edemem, bu paket olmaksızın çalışacağım. Çok teşekkür ederim.” +Ve böylece, yazılım gibi genel olarak yararlı teknik bilgi için bir gizlilik +anlaşması imzalamadım.</p> <p>Şimdi farklı etik hususlara ilişkin başka bilgi tipleri vardır. Örneğin, kişisel bilgiler vardır. Kendinizle erkek arkadaşınız arasındaki bir olay hakkında konuşmak isterseniz ve benden bunu kimseye söylemememi isterseniz, bunu sizin için sır olarak saklarım çünkü bu gerçekte yararlı bir teknik -bilgi değildir. En azından, muhtemelen genel olarak yararlı değildir -<i>[dinleyiciler güler]</i>. </p> +bilgi değildir. En azından, muhtemelen genel olarak yararlı +değildir. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> <p>Bana harika yeni bir seks tekniği anlatma olasılığınız da vardır -[dinleyiciler güler] ve o zaman bunu toplumun geri kalanına aktarmayı görev -bilirim <i>[dinleyiciler güler]</i>, böylece tüm insanlar bundan +[Dinleyiciler güler] ve o zaman bunu toplumun geri kalanına aktarmayı görev +bilirim <i>[Dinleyiciler güler]</i>, böylece tüm insanlar bundan faydalanır. Bu nedenle, söz konusu söze bir şart koymalıyım. Kim neyi ister, kim kime kızgındır ve bu gibi pembe dizi hususları hakkında sizin için gizli tutabileceğim ayrıntılarsa; ancak toplumun bildiği için çok faydalandığı bir @@ -275,24 +287,24 @@ etmem ve bu ilkeleri bırakmam ve özel mülk işletim sistemleri için gizlilik anlaşmaları imzalamaya başlamam ve muhtemelen özel mülk yazılım yazmam gerekiyordu. Ancak kod yazmaktan zevk aldığımı ve para kazanabileceğimi – özellikle MIT dışında yazarsam – ama sonunda kariyerimde geriye dönüp -baktığımda, “Hayatımı insanlar arasında duvarlar örmek için harcadım” -diyeceğimi ve hayatımdan utanç duyacağımı fark ettim. </p> +baktığımda, “Hayatımı insanlar arasında duvarlar örmek için +harcadım” diyeceğimi ve hayatımdan utanç duyacağımı fark ettim.</p> <p>Bu nedenle başka bir alternatif aradım ve açık bir alternatif vardı. Yazılım alanını bırakıp başka bir şeyler yapabilirdim. Başka bir özel kayda değer yeteneğe sahip değildim ancak bir garson olabileceğimden -emindim. <i>[dinleyiciler güler]</i> Ancak şık bir restoranda çalışamazdım; -beni işe almazlardı <i>[dinleyiciler güler]</i> ancak başka bir yerlerde -garson olabilirdim. Ve birçok programcı bana şunu dedi: “Programcıları işe -alan insanlar şunu, şunu ve şunu talep etmektedir. Bu işleri yapmazsam, o -zaman açlıktan ölürüm.” Kullandıkları sözcükler böyleydi. Garson olarak -açlıktan ölmezsiniz. <i>[dinleyiciler güler]</i> Bu nedenle, gerçekte +emindim. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Ancak şık bir restoranda çalışamazdım; +beni işe almazlardı <i>[Dinleyiciler güler]</i> ancak başka bir yerlerde +garson olabilirdim. Ve birçok programcı bana şunu dedi: “Programcıları +işe alan insanlar şunu, şunu ve şunu talep etmektedir. Bu işleri yapmazsam, +o zaman açlıktan ölürüm.” Kullandıkları sözcükler böyleydi. Garson +olarak açlıktan ölmezsiniz. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Bu nedenle, gerçekte tehlikede değilsiniz. Ancak – ve bu önemlidir, görüyorsunuz – bazen diğer insanlara zarar veren bir şey yaparsınız ve bunu yapmasaydım ben daha çok zarar görecektim diyerek kendinizi haklı çıkartırsınız. <em>Gerçekten</em> de açlıktan ölseniz, özel mülk yazılım yazma konusunda -haklısınızdır. <i>[dinleyiciler güler]</i> Birileri size silah tutsa, o -zaman affedilebilir bir iş yaptığınızı söyleyebilirim. <i>[dinleyiciler +haklısınızdır. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Birileri size silah tutsa, o +zaman affedilebilir bir iş yaptığınızı söyleyebilirim. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Ancak etik olmayan bir şeyler yapmayarak yaşantımı sürdürmenin bir yolunu bulmuştum, bu nedenle bir bahane yoktu. Ancak garsonluk yapmanın benim için eğlenceli bir iş olmayacağının farkına vardım, bir işletim @@ -301,7 +313,7 @@ olacaktı. özel mülk yazılım geliştirmek ise yeteneklerimi kötüye kullanm olurdu. Diğer insanları özel mülk yazılım dünyasında yaşamak için yüreklendirmek yeteneklerimi kötüye kullanmam anlamına gelirdi. Bu nedenle, yeteneklerimi kötüye kullanmak yerine harcamak daha iyidir ancak hâlâ yine -de gerçekten de iyi değildir. </p> +de gerçekten de iyi değildir.</p> <p>Bu nedenlerden ötürü, başka bir alternatif aramaya karar verdim. Durumu gerçekten de geliştirecek olan bir işletim sistemi geliştiricisi dünyayı @@ -311,19 +323,19 @@ ikilem benim için ve herkes için mevcuttu çünkü modern bilgisayarlara ilişkin mevcut işletim sistemlerinin tümü özel mülkydi. Özgür işletim sistemleri eski, zamanı geçmiş bilgisayarlar içindi, değil mi? Bu nedenle modern bilgisayarlar için – modern bir bilgisayarı alıp kullanmak -isterseniz, özel mülk bir işletim sistemi kullanmaya zorlanmaktaydınız. Bu +isterseniz, özel mülk bir işletim sistemi kullanmaya zorlanıyordunuz. Bu nedenle bir işletim sistemi geliştiricisi başka bir işletim sistemi yazar ve -daha sonra şunu derse: “Herkes gelsin ve bunu paylaşsın; hoş geldiniz” – bu, -herkese ikilemden bir çıkış yolu, başka bir alternatif sağlayacaktır. Bu -nedenle, problemi çözebilecek bir şeyler yapabileceğimi fark ettim. Bunu -yapmak için doğru özelliklere sahiptim. Ve bu, hayatımla ilgili -yapabileceğimi hayal ettiğim en yararlı şeydi. Ve bu, başka hiç kimsenin -çözmeye çalışmadığı bir problemdi. Bu yalnızca orada oturmak ve işlerin -kötüye gitmesini seyretmekti ve orada benden başka hiç kimse yoktu. Bu -nedenle şöyle hissettim: “Ben seçildim. Bu konu üzerinde çalışmam lazım. Ben -değilsem kim çalışacak ki?” Bu nedenle, özgür bir işletim sistemi -geliştirirken ya da geliştirmeye çalışırken...yaşlı bir halde tabi ki ölmeye -karar verdim. <i>[dinleyiciler güler]</i></p> +daha sonra şunu derse: “Herkes gelsin ve bunu paylaşsın; hoş +geldiniz” – bu, herkese ikilemden bir çıkış yolu, başka bir alternatif +sağlayacaktır. Bu nedenle, problemi çözebilecek bir şeyler yapabileceğimi +fark ettim. Bunu yapmak için doğru özelliklere sahiptim. Ve bu, hayatımla +ilgili yapabileceğimi hayal ettiğim en yararlı şeydi. Ve bu, başka hiç +kimsenin çözmeye çalışmadığı bir problemdi. Bu yalnızca orada oturmak ve +işlerin kötüye gitmesini seyretmekti ve orada benden başka hiç kimse +yoktu. Bu nedenle şöyle hissettim: “Ben seçildim. Bu konu üzerinde +çalışmam lazım. Ben değilsem kim çalışacak ki?” Bu nedenle, özgür bir +işletim sistemi geliştirirken ya da geliştirmeye çalışırken...yaşlı bir +halde tabi ki ölmeye karar verdim. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> <p>Tabi ki, bunun nasıl bir işletim sistemi olması gerektiğine karar vermem gerekiyordu. Bazı teknik tasarım kararlarının verilmesi gerekiyordu. Belirli @@ -332,16 +344,16 @@ verdim. İlk olarak, gerçekten de sevdiğim bir işletim sisteminin kullanılma hale geldiğini gördüm çünkü bu işletim sistemi, belirli bir bilgisayar tipi için yazılmıştı. Bu durumun yeniden meydana gelmesini istemedim. Taşınabilir bir sistemimizin olması gerekiyordu. Unix taşınabilir bir sistemdi. Bu -nedenle, Unix’in tasarımını izleseydim, taşınabilir ve çalıştırılabilir bir -sistem oluşturma şansına sahip olabilirdim. Ve dahası, <i>[kayıt anlaşılır -değil]</i> ayrıntıda niçin uyumlu bir sistem olmasın ki? Bunun nedeni, -kullanıcıların, uyumlu olmayan değişikliklerden nefret etmesidir. Sistemi en -sevdiğim şekilde tasarımlamış olsaydım ki böyle yapmak isterdim, eminim ki – -uyumlu olmayan bir şeyler üretmiş olurdum. Ayrıntılar farklı olurdu. Bu -nedenle sistemi yazsaydım, o zaman kullanıcılar bana şunu diyeceklerdi: “Bu -çok güzel, ancak uyumlu değil. Geçiş yapmak için çok fazla çalışma -gerekiyor. Unix yerine sizin sisteminizi kullanmamız çok zorlayıcı, bu -nedenle Unix’le çalışmaya devam edeceğiz”.</p> +nedenle, Unix'in tasarımını izleseydim, taşınabilir ve çalıştırılabilir bir +sistem oluşturma şansına sahip olabilirdim. Ve dahası, <i>[Kayıt +anlaşılmıyor]</i> ayrıntıda niçin uyumlu bir sistem olmasın ki? Bunun +nedeni, kullanıcıların, uyumlu olmayan değişikliklerden nefret +etmesidir. Sistemi en sevdiğim şekilde tasarımlamış olsaydım ki böyle yapmak +isterdim, eminim ki – uyumlu olmayan bir şeyler üretmiş olurdum. Ayrıntılar +farklı olurdu. Bu nedenle sistemi yazsaydım, o zaman kullanıcılar bana şunu +diyeceklerdi: “Bu çok güzel, ancak uyumlu değil. Geçiş yapmak için çok +fazla çalışma gerekiyor. Unix yerine sizin sisteminizi kullanmamız çok +zorlayıcı, bu nedenle Unix'le çalışmaya devam edeceğiz”.</p> <p>İçinde insanların, bu özgür sistemi kullanan ve özgürlüğün ve işbirliğinin faydalarının tadını çıkaran insanların olduğu bir topluluk oluşturmak @@ -354,91 +366,93 @@ yazılmış olan ara yüzler üzerinden haberleşmektedir. Bu nedenle, Unix ile uyumlu olmak isterseniz, her bir parçayı birer birer uyumlu bir parça ile değiştirmeniz gereklidir. Bu nedenle, kalan tasarım kararları bir parçanın içindedir ve söz konusu parçayı kim yazmaya karar verirse, o kişi tarafından -gerçekleştirilebilir. Başlangıçta gerçekleştirilmeleri gerekmez. </p> +gerçekleştirilebilir. Başlangıçta gerçekleştirilmeleri gerekmez.</p> <p>Çalışmayı başlatmak için tüm yapmamız gereken sistem için bir isim -bulmaktı. Şimdi, biz hacker’lar, bir program için her zaman komik ya da +bulmaktı. Şimdi, biz hacker'lar, bir program için her zaman komik ya da haylaz bir isim ararız çünkü programın ismi ile eğlenen insanları düşünmek, -programı yazmanın eğlencesinin yarısı kadardır. <i>[dinleyiciler güler]</i> +programı yazmanın eğlencesinin yarısı kadardır. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Ve sözcüklerin baş harflerinden oluşan yinelemeli isimleri verme geleneğine sahiptik, bu, yazmakta olduğunuz programın, mevcut bir programa benzer bir isme sahip olduğu anlamına gelmektedir. Programınıza, şunu söyleyen ve sözcüklerin baş harflerinden oluşan (akronim) yinelemeli bir isim -verebilirsiniz: bu, diğeri değil. Böylece örneğin, 1960’larda ve 1970’lerde +verebilirsiniz: bu, diğeri değil. Böylece örneğin, 1960'larda ve 1970'lerde çok sayıda Tico metin editörü vardı ve bunlar genellikle birileri ya da diğerleri TECO olarak adlandırılmaktaydı. Daha sonra akıllı bir hacker bunu Tint olarak adlandırdı çünkü Tint, TECO Değildi – ilk yinelemeli -kısaltmaydı. 1975 yılında, ilk Emacs metin editörünü geliştirdim ve Emacs’in +kısaltmaydı. 1975 yılında, ilk Emacs metin editörünü geliştirdim ve Emacs'in birçok taklidi vardı ve bunların birçoğu biri ya da başka Emacs olarak adlandırıldı ancak biri Fine olarak adlandırıldı, çünkü Fine Emacs Değildi ve Sine vardı çünkü Sine Emacs Değildi ve Eine, çünkü Eine Emacs değildi ve -MINCE çünkü Mince Tamamen Emacs Değildi. <i>[dinleyiciler güler]</i> +MINCE çünkü Mince Tamamen Emacs Değildi. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Daraltılmış bir taklit vardı. Ve Eine daha sonra tamamen yeniden yazıldı ve yeni sürüm Zwei olarak adlandırıldı, Başlangıçta Zwei Eine -İdi. <i>[dinleyiciler güler]</i></p> +İdi. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> -<p>Bu nedenle, Bir şeyler Unix değil (Something’s not Unix) için yinelemeli bir -akronim aradım. Ve 26 harfin tümünü denedim ve hiçbirinin bir sözcük -oluşturmadığını fark ettim. <i>[dinleyiciler güler]</i> Hım, başka bir +<p>Bu nedenle, Bir şeyler Unix değil ("Something's not Unix") için yinelemeli +bir kısaltma aradım. Ve 26 harfin tümünü denedim ve hiçbirinin bir sözcük +oluşturmadığını fark ettim. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Hım, başka bir yoldan denemeliydim. Bir küçültmeye karar verdim. Bu şekilde, Bir şeyler -Unix değil için üç harfli bir akronimim oldu. Ve harfleri denedim ve “GNU” -sözcüğüyle karşılaştım – “GNU” sözcüğü İngilizcedeki en komik -sözcüktür. <i>[dinleyiciler güler]</i> Bu oldu. Tabi ki, komik olmasının -nedeni, sözlüğe göre “yeni” olarak telaffuz edilmesiydi. İnsanların onu +Unix değil için üç harfli bir kısaltmam oldu. Ve harfleri denedim ve +“GNU” sözcüğüyle karşılaştım, “GNU” sözcüğü +İngilizcedeki en komik sözcüktür. <i>[Dinleyiciler güler]</i> İşte +buydu. Tabi ki, komik olmasının nedeni, İngilizce sözlüğe göre +“"new"” (yeni) olarak telaffuz edilmesiydi. İnsanların onu kelime oyunu için kullanmasının nedeni de buydu. Ayrıca size söyleyeyim ki, -bu, Afrika’da yaşayan bir hayvanın adıdır. Ve Afrika telaffuzu, bu isim -üzerinde bir tıklama sesine sahipti. <i>[dinleyiciler güler]</i> Belki de +bu Afrika'da yaşayan bir hayvanın adıdır. Ve Afrika telaffuzu, bu isim +üzerinde bir tıklama sesine sahipti. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Belki de hâlâ öyledir. Ve böylece Avrupalı koloniciler, oraya vardıklarında, bu tıklama sesini söylemeyi öğrenmekte sıkıntı çekmediler. Bu nedenle onu orada -bıraktılar ve bir ‘g’ yazdılar, bu da “telaffuz etmediğimiz başka bir sesin -burada olması gerektiği” anlamına gelmekteydi. <i>[dinleyiciler güler] </i> -Bu nedenle, bu gece Güney Afrika’ya gidiyorum ve onlardan rica edeceğim, -umarım ki, bana tıklama seslerini telaffuz etmeyi öğretecek birilerini -bulabilirler <i>[dinleyiciler güler]</i> böylece GNU’yu, bu bir hayvan adı -olduğunda, doğru şekilde telaffuz etmeyi öğreneceğim.</p> - -<p>Ancak bu sistemimizin adı olduğunda, doğru telaffuz “guh-NEW” dir, sert -‘g’yi telaffuz edin. “Yeni” işletim sistemi hakkında konuşuyorsanız, -insanların kafasını karıştıracaksınız çünkü halen bu konu hakkında 17 yıldır -çalışıyoruz, yani bu konu artık yeni değil. <i>[dinleyiciler güler]</i> -Ancak yine de yenidir ve her zaman da öyle olacaktır, GNU – kaç tane insan -yanlışlıkla onu Linux olarak adlandırırsa adlandırsın. <i>[dinleyiciler -güler]</i></p> - -<p>Bu nedenle, 1984 yılının Ocak ayında GNU’nun parçalarını yazmak için -MIT’deki işimden ayrıldım1. Ancak imkânlarını kullanmama izin verecek kadar +bıraktılar ve bir “G” yazdılar, bu da “telaffuz +etmediğimiz başka bir sesin burada olması gerektiği” anlamına +gelmekteydi. <i>[Dinleyiciler güler] </i> Bu nedenle, bu gece Güney +Afrika'ya gidiyorum ve onlardan rica edeceğim, umarım ki bana tıklama +seslerini telaffuz etmeyi öğretecek birilerini bulabilirler <i>[Dinleyiciler +güler]</i> böylece GNU'yu, bu bir hayvan adı olduğunda, doğru şekilde +telaffuz etmeyi bileceğim.</p> + +<p>Ancak bu sistemimizin adı olduğunda, doğru telaffuz “guh-NEW” +dir, sert “G.”'yi telaffuz edin. “Yeni” işletim +sistemi hakkında konuşuyorsanız, insanların kafasını karıştıracaksınız çünkü +halen bu konu hakkında 17 yıldır çalışıyoruz, yani bu konu artık yeni +değil. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Ancak yine de yenidir ve her zaman da +öyle olacaktır, GNU, kaç insan onu yanlışlıkla Linux olarak adlandırırsa +adlandırsın. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> + +<p>Bu nedenle, 1984 yılının Ocak ayında GNU'nun parçalarını yazmak için +MIT'deki işimden ayrıldım. Ancak imkânlarını kullanmama izin verecek kadar kibardılar. Bu arada, tüm parçaları yazacağımızı ve komple bir GNU sistemi -yapabileceğimizi düşündüm ve daha sonra şunu diyecektik: “Gelin ve alın” ve -insanlar, GNU’yu kullanmaya başlayacaklardı. Ancak durum böyle -olmadı. Yazdığım ilk parçalar, Unix’in bazı parçalarının yerine eşit +yapabileceğimizi düşündüm ve daha sonra şunu diyecektik: “Gelin ve +alın” ve insanlar, GNU'yu kullanmaya başlayacaklardı. Ancak durum +böyle olmadı. Yazdığım ilk parçalar, Unix'in bazı parçalarının yerine eşit derecede iyi bir şekilde geçmekteydiler ve daha az hataya sahiptiler ancak ciddi ölçüde heyecan verici değildiler. Hiç kimse özellikle onları alıp -kurmak istemiyordu. Ancak daha sonra 1984 yılının Eylül ayında GNU Emacs’i -yazmaya başladım, bu, Emacs’in ikinci implementasyonuydu ve 1985’in -başlarında, çalışıyordu. Tüm düzenleme işlemlerim için GNU Emacs’ı -kullanabiliyordum, bu, büyük bir rahatlamaydı çünkü Unix editörü olan vi’yı -öğrenmeye hiç niyetim yoktu. <i>[dinleyiciler güler]</i> Bu nedenle, o +kurmak istemiyordu. Ancak daha sonra 1984 yılının Eylül ayında GNU Emacs'i +yazmaya başladım, bu, Emacs'in ikinci implementasyonuydu ve 1985'in +başlarında, çalışıyordu. Tüm düzenleme işlemlerim için GNU Emacs'ı +kullanabiliyordum, bu, büyük bir rahatlamaydı çünkü Unix editörü olan vi'yı +öğrenmeye hiç niyetim yoktu. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Bu nedenle, o zamana kadar, düzenleme işlemlerimi başka bir makinede yaptım ve dosyaları -network üzerinden kaydettim, böylece dosyaları test edebiliyordum. Ancak GNU +ağ üzerinden kaydettim, böylece dosyaları test edebiliyordum. Ancak GNU Emacs benim kullanabilmem için yeterince iyi bir şekilde çalıştığında, diğer insanlar da onu kullanmak istemiştir.</p> <p>Bu nedenle, dağıtımın ayrıntılarını çalışmam gerekti. Tabi ki, yazarı bilinmeyen FTP dizinine bir kopya koydum ve nette olan insanlar için bu iyi bir durumdu – bir tar dosyasını taşıyabiliyorlardı ancak 1985 yılında nette -çok sayıda programcı yoktu. “Bir kopyasını nasıl temin edebilirim?” diyen -e-postalar gönderiyorlardı. Onları nasıl yanıtlayacağıma karar -vermeliydim. Şunu diyebilirdim: “Zamanımı daha fazla GNU yazılımı yazarak -harcamak istiyorum, bant yazarak zaman kaybetmek istemiyorum, bu nedenle -İnternette olan ve yazılımı indirmek isteyen ve sizin için bir banda koyacak -olan bir arkadaş bulun,” ve eminim ki, er ya da geç insanlar birtakım -arkadaşlar bulacaktı. Kopyaları alacaklardı. Ancak bir taraftan da -işsizdim. Gerçekte, 1984 yılının Ocak ayında MIT’den ayrıldığımdan beri -işsizdim. Bu nedenle, özgür yazılım üzerindeki çalışmam sayesinde para -kazanmanın bir yolunu aramaya başladım ve böylece bir özgür yazılım işine -başladım. Şu bildiride bulundum: “Bana 150 dolar gönderin ve ben de size -Emacs’ın bandını yollayayım.” Ve siparişler gelmeye başladı. Yılın ortası -itibariyle siparişler arttı.</p> +çok sayıda programcı yoktu. “Bir kopyasını nasıl temin +edebilirim?” diyen e-postalar gönderiyorlardı. Onları nasıl +yanıtlayacağıma karar vermeliydim. Şunu diyebilirdim: “Zamanımı daha +fazla GNU yazılımı yazarak harcamak istiyorum, bant yazarak zaman kaybetmek +istemiyorum, bu nedenle İnternette olan ve yazılımı indirmek isteyen ve +sizin için bir banda koyacak olan bir arkadaş bulun,” ve eminim ki, er +ya da geç insanlar birtakım arkadaşlar bulacaktı. Kopyaları +alacaklardı. Ancak bir taraftan da işsizdim. Gerçekte, 1984 yılının Ocak +ayında MIT'den ayrıldığımdan beri işsizdim. Bu nedenle, özgür yazılım +üzerindeki çalışmam sayesinde para kazanmanın bir yolunu aramaya başladım ve +böylece bir özgür yazılım işine başladım. Şu bildiride bulundum: “Bana +150 dolar gönderin ve ben de size Emacs'ın bandını yollayayım.” Ve +siparişler gelmeye başladı. Yılın ortası itibariyle siparişler arttı.</p> <p>Ayda 8 ilâ 10 arasında sipariş alıyordum. Ve gerekli olursa, bu parayla geçinebilirdim çünkü her zaman az parayla yaşamaya alışıktım. Temel olarak @@ -449,17 +463,17 @@ konusunda beni özgür kıldı. Tipik Amerikalıların pahalı yaşam alışkanlıklarına gömülmemi önlemek için gerçek bir çaba gösterdim. Çünkü pahalı yaşarsanız (50), o zaman parası olan insanlar hayatınızla ilgili olarak ne yapmanız gerektiğini zorla kabul ettirir. Sizin için gerçekten de -önemli olan şeyi yapamazsınız. </p> - -<p>Bu iyiydi ancak insanlar bana şunu sormaktaydı: “Bu yazılım 150 dolar -tutuyorsa, nasıl özgür yazılım olur?” <i>[dinleyiciler güler]</i> Bunu -sormalarının nedeni, İngilizcedeki “free (özgür - ücretsiz)” sözcüğünün -çeşitli anlamlarıyla kafalarının karışmasıydı. Bir anlamı fiyata ve diğer -anlamı özgürlüğe atıf yapmaktadır. Özgür yazılım dediğimde, özgürlükten -bahsediyorum paradan değil. Özgür konuşmayı düşünün, ücretsiz birayı -değil. <i>[dinleyiciler güler]</i> Şimdi yani, hayatımın bu kadar çok yılını -programcıların daha az para kazanmasını sağlamaya adamadım. Hedefim bu -değil. Ben bir programcıyım ve para kazanmaya çok önem vermiyorum. Tüm +önemli olan şeyi yapamazsınız.</p> + +<p>Bu iyiydi ancak insanlar bana şunu sormaktaydı: “Bu yazılım 150 dolar +tutuyorsa, nasıl özgür yazılım olur?” <i>[Dinleyiciler güler]</i> Bunu +sormalarının nedeni, İngilizcedeki “free” (özgür, ücretsiz) +sözcüğünün çeşitli anlamlarıyla kafalarının karışmasıydı. Bir anlamı fiyata +ve diğer anlamı özgürlüğe atıf yapmaktadır. Özgür yazılım dediğimde, +özgürlükten bahsediyorum paradan değil. Özgür konuşmayı düşünün, ücretsiz +birayı değil. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Şimdi yani, hayatımın bu kadar çok +yılını programcıların daha az para kazanmasını sağlamaya adamadım. Hedefim +bu değil. Ben bir programcıyım ve para kazanmaya çok önem vermiyorum. Tüm ömrümü para kazanmaya adamayacağım, para kazanmayı kafama takmıyorum. Ancak – ahlak kuralları herkes için aynı olduğundan – para kazanan başka programcılara karşı değilim. Ücretlerin düşük olmasını istemiyorum. Önemli @@ -467,7 +481,7 @@ olan konu bu değil. Burada önemli olan konu özgürlük. Kullanan kişi programcı olsun olmasın, yazılımı kullanan herkes için özgürlük.</p> <p>Bu noktada size özgür yazılımın tanımını vermeliyim. En iyisi bazı gerçek -ayrıntılara gireyim çünkü yalnızca “özgürlüğe inanıyorum” demek +ayrıntılara gireyim çünkü yalnızca “özgürlüğe inanıyorum” demek saçmadır. İnanabileceğiniz birçok farklı özgürlük mevcuttur ve bunlar birbiriyle çatışmaktadır, bu nedenle, gerçek politik soru şudur: Önemli özgürlükler nelerdir, herkesin sahip olduğundan emin olduğumuz özgürlükler @@ -475,7 +489,7 @@ midir?</p> <p>Şimdi, yazılımın kullanılmasına ilişkin belirli alan için söz konusu soruya ilişkin cevabı vereceğim. Aşağıdaki özgürlüklere sahipseniz, bir program -sizin için “özgür yazılım”dır:</p> +sizin için “özgür yazılım”dır:</p> <ul> <li>İlk olarak, Özgürlük Sıfır, programı istediğiniz amaç için, istediğiniz @@ -489,7 +503,7 @@ oluşturma özgürlüğüdür, böylece başkaları da çalışmalarınızdan faydalanabilir.</li> </ul> -<p>Bu özgürlüklerin tümüne sahipseniz, program sizin için özgür yazılımdır – ve +<p>Bu özgürlüklerin tümüne sahipseniz, program sizin için özgür yazılımdır, ve bu önemlidir. Bunu bu şekilde ifade etmemin nedeni budur. Bunun nedenini daha sonra, GNU Genel Kamu Lisansı hakkında konuştuğumda açıklayacağım ama şimdi özgür yazılımın ne olduğunu açıklayacağım, bu, çok daha temel bir @@ -499,7 +513,7 @@ sorudur.</p> çalıştırmanıza izin verilmezse, bu, oldukça kötü kısıtlayıcı bir programdır. Ancak gerçekte, birçok program size en azından Özgürlük Sıfırı sağlayacaktır. Ve Özgürlük Bir, İki ve Üçün bir sonucu olarak yasal biçimde -Özgürlük Sıfır bu özgürlükleri izler – telif hakkı kanununun çalışma biçimi +Özgürlük Sıfır bu özgürlükleri izler, telif hakkı kanununun çalışma biçimi budur. Özgür yazılımı tipik yazılımdan ayıran özgürlükler Özgürlük Bir, İki ve Üçtür, bu nedenle bu özgürlükleri ve niçin önemli olduklarını açıklayacağım.</p> @@ -507,8 +521,8 @@ açıklayacağım.</p> <p>Özgürlük Bir, programı ihtiyaçlarınıza uygun olacak şekilde değiştirebilme özgürlüğüdür. Bu özgürlük, hataların ayıklanması anlamına gelebilir. Yeni özelliklerin eklenmesi anlamına da gelebilir. Tüm hata mesajlarının -Navajo’ya dönüştürülmesi anlamına gelebilir. Herhangi bir değişiklik yapmak -isterseniz, söz konusu değişikliği özgürce yapabilmelisiniz. </p> +Navajo'ya dönüştürülmesi anlamına gelebilir. Herhangi bir değişiklik yapmak +isterseniz, söz konusu değişikliği özgürce yapabilmelisiniz.</p> <p>Şimdi, profesyonel programcılar bu özgürlüğü çok etkin bir şekilde kullanabilir ancak profesyonel programcılar yalnızca bu özgürlüğü değil, tüm @@ -517,16 +531,16 @@ programlama öğrenebilir. Zor işler vardır ve kolay işler vardır ve çoğu insan, zor işleri yapmaya yetecek kadar bilgi öğrenmeyecektir. Ancak birçok insan, 50 yıl önce olduğu gibi, kolay işleri yapmaya yetecek kadar bilgi öğrenebilir, çok sayıda Amerikalı erkek, araba tamir etmeyi öğrenmiştir, bu -durum da, ABD.’nin 2. Dünya Savaşında motorize bir orduya sahip olmasını ve -savaşı kazanmasını sağlamıştır. Bu tip insanlara sahip olmak çok önemlidir. </p> +durum da, ABD.'nin 2. Dünya Savaşında motorize bir orduya sahip olmasını ve +savaşı kazanmasını sağlamıştır. Bu tip insanlara sahip olmak çok önemlidir.</p> <p>Sosyal bir insansanız ve aslında teknolojiye hiç merakınız yoksa, bu durum muhtemelen çok sayıda arkadaşınızın olduğu ve kendinize iyilik yaptırmak -konusunda iyi olduğunuz anlamına gelmektedir. <i>[dinleyiciler güler]</i> Bu +konusunda iyi olduğunuz anlamına gelmektedir. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Bu arkadaşlardan bazıları muhtemelen programcılardır. Böylece programlayıcı -arkadaşlarınızdan birine sorabilirsiniz. “Lütfen bunu benim için değiştirir -misin? Bu özelliği ekler misin?” Böylece, çok sayıda insan programdan -faydalanabilir.</p> +arkadaşlarınızdan birine sorabilirsiniz. “Lütfen bunu benim için +değiştirir misin? Bu özelliği ekler misin?” Böylece, çok sayıda insan +programdan faydalanabilir.</p> <p>Şimdi, bu özgürlüğe sahip değilseniz, bu, toplum için pratik ve maddi kayıplara neden olur. Sizi, programınızın bir kölesi haline getirir. Lazer @@ -541,11 +555,11 @@ içinde olacaktır ve bunu işlerinde kullanıyorlarsa, işleri de onları hayal kırıklığına uğratacaktır ve işlerinden nefret edeceklerdir. Ve biliyorsunuz, insanlar bir konu hakkında hayal kırıklığına uğramamak için, o konuya önem vermemeyi tercih eder. Böylece yaklaşımları şu şekilde olan insanlarla -karşılaşırsınız: “Bugün işimle uğraştım. Tüm yapmam gereken de +karşılaşırsınız: “Bugün işimle uğraştım. Tüm yapmam gereken de buydu. İlerleme kaydedemezsem, bu benim problemim değildir; bu, patronumun -problemidir.” Ve bu durum meydana geldiğinde, bu, bu insanlar için kötüdür -ve bu, toplumun bütünü için kötüdür. Bu, Özgürlük Birdir, kendinize yardım -etme özgürlüğüdür. </p> +problemidir.” Ve bu durum meydana geldiğinde, bu, bu insanlar için +kötüdür ve bu, toplumun bütünü için kötüdür. Bu, Özgürlük Birdir, kendinize +yardım etme özgürlüğüdür.</p> <p>Özgürlük İki, programınızın kopyalarını dağıtarak komşunuza yardım etme özgürlüğünüzdür. Şimdi, düşünebilen ve öğrenebilen canlılar için, yararlı @@ -553,54 +567,54 @@ bilginin paylaşılması önemli bir arkadaşlık işlevidir. Bu canlılar bilgisayarı kullandıkları zaman, bu arkadaşlık işlevi yazılımın paylaşılması biçimini almaktadır. Arkadaşlar birbirleriyle birçok şeyi paylaşmaktadır. Arkadaşlar birbirine yardım eder. Bu, arkadaşlığın doğasında -vardır. Ve aslında, bu iyi niyet ruhu – komşunuza yardım etme ruhu, gönüllü -olarak – toplumun en önemli kaynağıdır. Yaşanabilir bir toplumla vahşi bir +vardır. Ve aslında, bu iyi niyet ruhu, gönüllü olarak komşunuza yardım etme +ruhu, toplumun en önemli kaynağıdır. Yaşanabilir bir toplumla vahşi bir toplum arasındaki farkı oluşturur. Binlerce yıldır dünyadaki büyük dinler tarafından paylaşmanın önemi fark edilmiştir ve açık bir şekilde bu davranışı yüreklendirmeye çalışmaktadırlar.</p> <p>Anaokuluna giderken, öğretmenlerimiz bize bu yaklaşımı benimsetmeye -çalışıyordu – paylaşmamızı sağlayarak paylaşmanın ruhunu benimsememizi +çalışıyordu, paylaşmamızı sağlayarak paylaşmanın ruhunu benimsememizi istiyorlardı. Paylaşırsak bunu öğrenebileceğimizi anlamışlardı. Bu nedenle -şöyle söylemekteydiler: “Okula şeker getirirseniz, hepsini kendiniz -yememelisiniz; bir kısmını başka çocuklarla paylaşmalısınız.” Toplum, bu -işbirliği ruhunu öğretmek için kurulmuştu. Ve niçin bunu yapmanız +şöyle söylemekteydiler: “Okula şeker getirirseniz, hepsini kendiniz +yememelisiniz; bir kısmını başka çocuklarla paylaşmalısınız.” Toplum, +bu işbirliği ruhunu öğretmek için kurulmuştu. Ve niçin bunu yapmanız gereklidir? Çünkü insanların hepsi işbirliği yapma taraftarı değildir. Bu, insan ruhunun bir parçasıdır ve insan ruhunun başka parçaları da vardır. İnsan doğasının çok sayıda parçası vardır. Bu nedenle, daha iyi bir toplum istiyorsanız, paylaşma ruhunu cesaretlendirmek için çalışmanız gereklidir. Bu, hiçbir zaman % 100 olamayacaktır. Bu, anlaşılabilir bir durumdur. İnsanların kendilerine de özen göstermeleri gereklidir. Ancak bunu -biraz daha büyütebilirsek, hepimiz daha iyi durumda olacağız. </p> +biraz daha büyütebilirsek, hepimiz daha iyi durumda olacağız.</p> <p>Bugünlerde, ABD hükümetine göre, öğretmenler bunun tam tersini -yapmaktadır. “Johnny, yazılımı okula getirdin. Paylaşma. Hayır. Paylaşmak -yanlıştır. Paylaşmak senin bir korsan olduğun anlamına gelir.”</p> +yapmaktadır. “Johnny, yazılımı okula +getirdin. Paylaşma. Hayır. Paylaşmak yanlıştır. Paylaşmak senin bir korsan +olduğun anlamına gelir.”</p> -<p> “Korsan” dediklerinde ne demek isterler? Komşunuza yardım etmenin bir -gemiye saldırmakla ahlaki açıdan eş değer olduğunu -söylerler. <i>[dinleyiciler güler]</i></p> +<p>“Korsan” dediklerinde ne demek isterler? Komşunuza yardım +etmenin bir gemiye saldırmakla ahlaki açıdan eş değer olduğunu +söylerler. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> -<p>Buda ya da İsa bu konuda ne diyor? Şimdi en sevdiğiniz dini lideri ele -alın. Bilmiyorum, belki de Manson farklı bir şeyler söyler. <i>[dinleyiciler -güler]</i> L. Ron Hubbard’ın ne söyleyeceğini kim bilir ki? Ama …</p> +<p>Buda veya İsa bu konuda ne diyor? Şimdi en sevdiğiniz dini lideri ele +alın. Bilmiyorum, belki de Manson farklı bir şeyler söyler. <i>[Dinleyiciler +güler]</i> L. Ron Hubbard'ın ne söyleyeceğini kim bilebilir? Ama …</p> -<p><strong>SORU</strong>: <i>[İşitilememektedir]</i></p> +<p><strong>SORU</strong>: <i>[Anlaşılmıyor]</i></p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Tabi ki, o ölmüştür. Ama bunu kabul -etmezler. Nedir?</p> +etmezler. Efendim?</p> -<p><strong>SORU</strong>:Ölmüş olan başkaları da vardır. <i>[dinleyiciler -güler]</i> <i>[İşitilememektedir]</i> Charles Manson da -ölüdür. <i>[dinleyiciler güler]</i> Onlar ölüdür, İsa ölüdür, Buda -ölüdür…</p> +<p><strong>SORU</strong>:Ölmüş olan başkaları da vardır. <i>[Dinleyiciler +güler][Anlaşılmıyor]</i> Charles Manson da ölüdür. <i>[Dinleyiciler +güler]</i> Hepsi ölüler, İsa ölü, Buda ölü…</p> -<p><strong>STALLMAN</strong>:Evet, bu doğru. <i>[dinleyiciler güler]</i> Bu +<p><strong>STALLMAN</strong>:Evet, bu doğru. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Bu nedenle tahmin ediyorum ki, bu anlamda, L. Ron Hubbard diğerlerinden daha -kötü değil. <i>[dinleyiciler güler]</i> Her neyse – <i>[İşitilemez]</i></p> +kötü değil. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Her neyse<i>[Anlaşılmıyor]</i></p> <p><strong>SORU</strong>:L. Ron her zaman özgür yazılım kullandı – bu, onu -Zanu’dan kurtardı. <i>[dinleyiciler güler]</i></p> +Zanu'dan kurtardı. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> <p><strong>STALLMAN</strong>Her neyse, zannediyorum ki, bu, yazılımın özgür olmasının gerekli olmasının en önemli nedenidir: toplumun en önemli @@ -608,26 +622,26 @@ kaynağını kirletemeyiz. Bunun temiz hava ve temiz su gibi fiziksel bir kaynak olmadığı doğrudur. Psikososyal bir kaynaktır ancak tüm bunlar için gerçektir ve hayatlarımızda büyük bir fark yaratmaktadır. Yaptığımız hareketler başka insanların düşüncelerini etkilemektedir. İnsanlara -“Birbirinizle paylaşmayın” dersek ve onlar da bizi dinlerlerse, toplum -üzerinde bir etkimiz olacaktır ve bu, iyi bir etki değildir. Bu, Özgürlük -İkidir, komşunuza yardım etme özgürlüğünüzdür.</p> +“Birbirinizle paylaşmayın” dersek ve onlar da bizi dinlerlerse, +toplum üzerinde bir etkimiz olacaktır ve bu, iyi bir etki değildir. Bu, +Özgürlük İkidir, komşunuza yardım etme özgürlüğünüzdür.</p> <p>Bu arada, söz konusu özgürlüğe sahip değilseniz, bu, yalnızca toplumun psikososyal kaynağına zarar vermekle kalmaz ayrıca harcama uygulamalı, maddi zarara da neden olur. Programın bir sahibi varsa ve bu sahip, kullanmak için ödemesinin gerekli olduğu gidişatı düzenlerse, bazı insanlar şunu -diyeceklerdir: “Kafana takma, onsuz da yapabilirim”. Ve bu boşa harcamadır, -kasıtlı olarak boşa harcamaya neden olmaktadır. Ve tabi ki yazılım -hakkındaki ilginç şey, daha az kullanıcının daha az malzeme oluşturmanız -gerektiği anlamına gelmemesidir. Daha az sayıda insan araba satın alırsa, -daha az sayıda araba yapabilirsiniz. Burada bir tasarruf vardır. Araba -yapımı için tahsis edilecek ya da tahsis edilmeyecek kaynaklar +diyeceklerdir: “Kafana takma, onsuz da yapabilirim”. Ve bu boşa +harcamadır, kasıtlı olarak boşa harcamaya neden olmaktadır. Ve tabi ki +yazılım hakkındaki ilginç şey, daha az kullanıcının daha az malzeme +oluşturmanız gerektiği anlamına gelmemesidir. Daha az sayıda insan araba +satın alırsa, daha az sayıda araba yapabilirsiniz. Burada bir tasarruf +vardır. Araba yapımı için tahsis edilecek ya da tahsis edilmeyecek kaynaklar vardır. Böylece bir arabanın fiyatının olmasının iyi bir şey olduğunu söyleyebilirsiniz. Gerçekten de ihtiyaç duyulmayan arabaların yapılması için -kaynaklar harcanmamış olur. Ancak her bir ilâve araba hiçbir kaynağı +kaynaklar harcanmamış olur. Ancak her bir ek araba hiçbir kaynağı kullanmasaydı, o zaman bu arabaların yapılmasından tasarruf sağlanmasının -bir anlamı olmayacaktı. Arabalar gibi fiziksel nesneler için, ilâve -nesneler, her bir numuneyi üretmek için kaynaklar kullanılacaktır.</p> +bir anlamı olmayacaktı. Arabalar gibi fiziksel nesneler için, ek nesneler, +her bir numuneyi üretmek için kaynaklar kullanılacaktır.</p> <p>Ancak yazılım için bu durum doğru değildir. Herhangi biri, başka bir kopya oluşturabilir. Ve bunun yapılması hemen hemen önemsizdir. Hiçbir kaynağı @@ -643,55 +657,56 @@ yazılım için de geçerli olduğunu varsayarlar. Dayanak noktaları bu durumda çalışmaz. Nerede geçerli olabildiğinin görülmesi için bu sonuca nasıl ulaştığınızın ve hangi dayanak noktalarına bağlı olduğunun incelenmesi çok önemlidir. Bu nedenle, bu Özgürlük İkidir, komşunuza yardım edebilme -özgürlüğünüzdür. </p> +özgürlüğünüzdür.</p> <p>Özgürlük Üç, yazılımın gelişmiş bir sürümünü yayınlayarak kendi topluluğunuzu oluşturma özgürlüğünüzdür. İnsanlar bana şunu söylemekteydi: -“Yazılım özgür olursa, o zaman yazılım konusunda çalışmak için kimse para -almayacaktır, o zaman insanlar yazılım konusunda neden çalışsınlar?” Tabi -ki, özgür kelimesinin anlamını karıştırmaktadırlar, bu nedenle -değerlendirmeleri bir yanlış anlamayı esas almaktadır. Ancak, her durumda, -bu, onların teorisidir. Bugün, teoriyi deneysel gerçekle karşılaştırabiliriz -ve yüzlerce insana özgür yazılım yazmak için para ödenmekte olduğu ve -100,000’den fazla insanın ise gönüllü olarak çalıştığı gerçeğini -görürüz. Birçok farklı nedenle özgür yazılım üzerinde çalışan çok sayıda -insan vardır.</p> - -<p>GNU Emacs’ı – insanların gerçekten de kullanmak istediği ilk GNU sistem -parçasıdır – ilk olarak yayınladığım zaman ve kullanıcıları olmaya başladığı -zaman, bir süre sonra, şu gibi mesajlar aldım: “Kaynak kodunda bir hata -gördüm ve işte bu da çözümü.” Ve başka bir mesaj daha aldım, “Bu, yeni bir -özellik ekleme kodu.” Ve başka bir hata düzeltmesi daha aldım. Ve başka bir -yeni özellik daha aldım. Ve daha da başka mesajlar geldi, o kadar çok mesaj -geldi ki, bu kadar çok yardımın kullanılması büyük bir işti. Microsoft’un -böyle bir problemi yoktur. <i>[dinleyiciler güler]</i></p> - -<p>Sonunda, insanlar bu fenomeni kaydetti. 1980’lerde, birçoğumuz özgür +“Yazılım özgür olursa, o zaman yazılım konusunda çalışmak için kimse +para almayacaktır, o zaman insanlar yazılım konusunda neden +çalışsınlar?” Tabi ki, özgür kelimesinin anlamını karıştırmaktadırlar, +bu nedenle değerlendirmeleri bir yanlış anlamayı esas almaktadır. Ancak, her +durumda, bu, onların teorisidir. Bugün, teoriyi deneysel gerçekle +karşılaştırabiliriz ve yüzlerce insana özgür yazılım yazmak için para +ödenmekte olduğu ve 100,000'den fazla insanın ise gönüllü olarak çalıştığı +gerçeğini görürüz. Birçok farklı nedenle özgür yazılım üzerinde çalışan çok +sayıda insan vardır.</p> + +<p>GNU Emacs'ı, insanların gerçekten de kullanmak istediği ilk GNU sistem +parçasıdır, ilk olarak yayınladığım zaman ve kullanıcıları olmaya başladığı +zaman, bir süre sonra, şu gibi mesajlar aldım: “Kaynak kodunda bir +hata gördüm ve işte bu da çözümü.” Ve başka bir mesaj daha aldım, +“Bu, yeni bir özellik ekleme kodu.” Ve başka bir hata düzeltmesi +daha aldım. Ve başka bir yeni özellik daha aldım. Ve daha da başka mesajlar +geldi, o kadar çok mesaj geldi ki, bu kadar çok yardımın kullanılması büyük +bir işti. Microsoft'un böyle bir problemi yoktur. <i>[Dinleyiciler +güler]</i></p> + +<p>Sonunda, insanlar bu fenomeni kaydetti. 1980'lerde, birçoğumuz özgür yazılımın özgür olmayan yazılım kadar iyi olmayacağını düşündü çünkü insanlara ödeme yapmak için çok paramız olmayacaktı. Ve tabi ki benim gibi -özgürlüğe ve topluma değer veren insanlar şunu dedi: “Özgür yazılımı her -şekilde kullanacağız.” Özgürlüğe sahip olmak için yalnızca birtakım teknik -elverişlilik konusunda biraz fedakarlık yapmaya değer. Ancak insanlar 1990 -yılı civarında yazılımımızın gerçekte daha iyi olduğunu söylemeye -başladı. Özgür yazılım, özel mülk alternatiflerinden daha güçlü ve -güvenilirdi. </p> - -<p>1990’ların başında, birileri, yazılımın güvenilirliğinin bilimsel ölçümüne +özgürlüğe ve topluma değer veren insanlar şunu dedi: “Özgür yazılımı +her şekilde kullanacağız.” Özgürlüğe sahip olmak için yalnızca +birtakım teknik elverişlilik konusunda biraz fedakarlık yapmaya değer. Ancak +insanlar 1990 yılı civarında yazılımımızın gerçekte daha iyi olduğunu +söylemeye başladı. Özgür yazılım, özel mülk alternatiflerinden daha güçlü ve +güvenilirdi.</p> + +<p>1990'ların başında, birileri, yazılımın güvenilirliğinin bilimsel ölçümüne ilişkin bir yol buldu. İşte şimdi bahsedeceklerimi yaptı. Farklı sistemlerde aynı işleri – tam olarak aynı işleri – yapan çeşitli karşılaştırılabilir program gruplarını aldı. Çünkü belirli Unix benzeri temel özellikler -mevcuttu. Ve yaptıkları işler az çok aynı şeydi – ya da POSIX -spesifikasyonunu izliyorlardı – böylece yaptıkları işler anlamında tümü -aynıydı; ancak farklı insanlar tarafından sorunları gideriliyordu ve ayrı -olarak yazılmışlardı. Kod farklıydı. Bu nedenle, şunu diyorlardı: bu -programları alacak ve rastgele veriyle çalıştıracağız ve ne sıklıkta -çakıldıklarını ölçeceğiz. Böylece bunu ölçtüler ve en güvenilir program -grubu GNU programları oldu. özel mülk yazılım olan tüm ticari alternatifler -çok daha az güvenilirdi. Bu nedenle bunu yayınladı ve tüm geliştiricilere +mevcuttu. Ve yaptıkları işler az çok aynı şeydi (veya POSIX belirtimini +izliyorlardı) böylece yaptıkları işler anlamında tümü aynıydı; ancak farklı +insanlar tarafından sorunları gideriliyordu ve ayrı olarak +yazılmışlardı. Kod farklıydı. Bu nedenle, şunu diyorlardı: bu programları +alacak ve rastgele veriyle çalıştıracağız ve ne sıklıkta çakıldıklarını +ölçeceğiz. Böylece bunu ölçtüler ve en güvenilir program grubu GNU +programları oldu. özel mülk yazılım olan tüm ticari alternatifler çok daha +az güvenilirdi. Bu nedenle bunu yayınladı ve tüm geliştiricilere anlattı. Birkaç yıl sonra, aynı deneyi en yeni sürümlerle de yaptı ve aynı sonucu elde etti. GNU sürümleri en güvenilir olanlardı. Bildiğiniz gibi, GNU sistemini kullanan kanser klinikleri ve 911 operasyonları vardır çünkü GNU -çok güvenilirdir ve güvenilirlik onlar için çok önemlidir. </p> +çok güvenilirdir ve güvenilirlik onlar için çok önemlidir.</p> <p>Her neyse, kullanıcıların bu çeşitli şeyleri yapmasına niçin izin verilmesi gerektiği ve bu özgürlüklere sahip olması gerektiğine ilişkin temel neden @@ -699,7 +714,7 @@ olarak bu belirli faydaya odaklanan bir insan grubu bile vardır. Beni dinliyorsanız, özgür yazılım hareketi için konuşursak, nasıl bir toplumun içinde yaşamak istediğimiz ve etik, iyi bir toplumun nasıl oluşturulduğu ve pratik ve maddi çıkarlar gibi hususlar hakkında konuştuğumu fark -edersiniz. Bunlar çok önemlidir. Bu, özgür yazılım hareketidir. </p> +edersiniz. Bunlar çok önemlidir. Bu, özgür yazılım hareketidir.</p> <p>Açık kaynak hareketi – olarak adlandırılan bu diğer insan grubu yalnızca pratik çıkarlardan bahsetmektedir. Bunun bir ilke hususu olduğunu inkar @@ -707,21 +722,21 @@ etmektedirler. İnsanların komşularıyla paylaşma, programın ne yaptığın görme ve sevmedikleri durumda programı değiştirme özgürlüğüne sahip olduğunu inkar ederler. Ancak insanların bu özgürlüklere sahip olmasının iyi bir şey olduğunu söylerler. Böylece firmalara giderler ve onlara şunu derler: -“İnsanların bunları yapmasına izin verirseniz, daha fazla para -kazanabilirsiniz.” Bu nedenle, görebileceğiniz şey, belirli bir dereceye -kadar budur, insanları benzer bir yöne sürerler ancak tamamıyla farklı – -temel olarak farklı felsefi nedenler için bunu yaparlar. </p> +“İnsanların bunları yapmasına izin verirseniz, daha fazla para +kazanabilirsiniz.” Bu nedenle, görebileceğiniz şey, belirli bir +dereceye kadar budur, insanları benzer bir yöne sürerler ancak tamamıyla +farklı – temel olarak farklı felsefi nedenler için bunu yaparlar.</p> <p>En derin husus olarak, etik soruda, iki hareket birbiriyle uyumsuzdur. Özgür -yazılım hareketinde şunu deriz: “Bu özgürlükler hakkınızdır. İnsanlar, bu -şeyleri yapmanızı engellememelidir.” Açık kaynak hareketinde, şunu derler: -“Evet, isterlerse sizi durdurabilirler ancak bu şeyleri yapmanız için size -izin vermelerine tenezzül etmeleri için onları ikna etmeye çalışacağız.” -Bunu gerçekleştirdiler – belirli sayıda işyerini önemli yazılım parçalarını, -topluluğumuzda özgür yazılım olarak yayınlamaya ikna ettiler. Açık kaynak -hareketi, topluluğumuza büyük oranda katkıda bulunmuştur ve pratik -projelerde [onlarla] birlikte çalışırız. Ancak felsefi olarak, burada, büyük -bir anlaşmazlık mevcuttur.</p> +yazılım hareketinde şunu deriz: “Bu özgürlükler hakkınızdır. İnsanlar, +bu şeyleri yapmanızı engellememelidir.” Açık kaynak hareketinde, şunu +derler: “Evet, isterlerse sizi durdurabilirler ancak bu şeyleri +yapmanız için size izin vermelerine tenezzül etmeleri için onları ikna +etmeye çalışacağız.” Bunu gerçekleştirdiler – belirli sayıda iş yerini +önemli yazılım parçalarını, topluluğumuzda özgür yazılım olarak yayınlamaya +ikna ettiler. Açık kaynak hareketi, topluluğumuza büyük oranda katkıda +bulunmuştur ve pratik projelerde [onlarla] birlikte çalışırız. Ancak felsefi +olarak, burada, büyük bir anlaşmazlık mevcuttur.</p> <p>Maalesef, açık kaynak hareketi, iş hayatının en çok desteğini alan harekettir ve çalışmamız hakkındaki birçok makale onu açık kaynak olarak @@ -739,18 +754,18 @@ ve benim görüşlerimle aynı fikirde olabilirsiniz. Açık kaynak hareketiyle aynı fikirde olabilirsiniz. Ama her ikisiyle de farklı fikirlerde de olabilirsiniz. Bu politik alanlarda nerede duracağınıza karar verin.</p> -<p>Ancak özgür yazılım hareketiyle fikir birliği içindeyseniz – yaşamları bu +<p>Ancak özgür yazılım hareketiyle fikir birliği içindeyseniz, yaşamları bu karar tarafından kontrol edilen ve yönlendirilen insanların bu konuda bir -fikir sahibi olmayı hak ettiklerini görürseniz – o zaman umarım ki, özgür +fikir sahibi olmayı hak ettiklerini görürseniz, o zaman umarım ki, özgür yazılım hareketiyle fikir birliği içinde olduğunuzu söyleyeceksiniz ve bunu -yapmanızın bir yolu, “özgür yazılım” terimini kullanmak ve insanların bizim -var olduğumuzu bilmelerini sağlamaya yardımcı olmaktır.</p> +yapmanızın bir yolu, “özgür yazılım” terimini kullanmak ve +insanların bizim var olduğumuzu bilmelerini sağlamaya yardımcı olmaktır.</p> <p>Bu nedenle, Özgürlük Üç hem pratik olarak hem de psikososyal olarak çok önemlidir. Bu özgürlüğe sahip değilseniz, bu, pratik maddi zarara neden olmaktadır çünkü bu topluluk gelişimi gerçekleşmez ve güçlü ve güvenilir yazılım hazırlayamayız. Ayrıca, psikososyal zarara da neden olur, bu da -bilimsel işbirliğinin ruhunu etkiler – bu, insanlığın ortak bilgi birikimini +bilimsel işbirliğinin ruhunu etkiler, bu, insanlığın ortak bilgi birikimini geliştirmek için birlikte çalışma fikridir. Gördüğünüz gibi, bilimdeki ilerleme insanların birlikte çalışabilme gücüne bağlıdır. Ancak bugünlerde, her bir küçük bilim adamı grubunun her bir bilim adamı ve mühendis takımıyla @@ -770,7 +785,7 @@ mıdır? <i>[Başka bir dinleyiciyi gösterir.]</i> Bu, sizin için özgür yaz mıdır? <i>[Başka bir dinleyiciyi gösterir.]</i> Evet?</p> <p><strong>SORU</strong>: Özgürlük İki ile Özgürlük Üç arasındaki fark hakkında -biraz bilgi verir misiniz? <i>[işitilemiyor]</i></p> +biraz bilgi verir misiniz? <i>[anlaşılmıyor]</i></p> <p><strong>STALLMAN</strong>:Kesinlikle aralarında bir ilişki vardır çünkü dağıtma özgürlüğünüz yoksa, kesinlikle değiştirilmiş bir sürümü dağıtma @@ -787,64 +802,66 @@ kullanabilirler.</p> <p>Özgürlük Üç, geliştirme yaptığınız – ya da en azından geliştirme yaptığınızı düşündüğünüz ve bazı insanların sizinle farklı fikirde olduğu özgürlüktür. Bu nedenle, fark budur. Bu arada, önemli bir nokta: Özgürlük -Bir ve Üç, kaynak koduna erişiminize bağlıdır. Çünkü “yalnızca ikili” -[:binary-only] olan bir programın değiştirilmesi çok zordur <i>[dinleyiciler -güler]</i> – tarih için dört basamak kullanmak gibi basit değişiklikler bile -– kaynak koduna sahip değilseniz, çok zordur. Bu nedenle, zorlama için, -uygulamadaki nedenler için, kaynak koduna erişim, özgür yazılım için bir ön -şarttır, bir şarttır. </p> +Bir ve Üç, kaynak koduna erişiminize bağlıdır. Çünkü yalnızca ikili biçimde +olan bir programın değiştirilmesi çok zordur. <i>[Dinleyiciler güler]</i> +Tarih için dört basamak kullanmak gibi basit değişiklikler bile +<i>[Dinleyiciler güler]</i> kaynak koduna sahip değilseniz. Bu nedenle, +zorlama için, uygulamadaki nedenler için, kaynak koduna erişim, özgür +yazılım için bir ön şarttır, bir şarttır.</p> <p>Böylece, bunu niçin <em>sizin için</em> özgür yazılım olup olmadığı cinsinden tanımlıyorum? Bunun nedeni, bazen aynı yazılımın bazı insanlar için özgür yazılımken, diğerleri için özgür olmayan yazılım olabilmesidir. Şimdi, bu paradoksal bir durum gibi görünebilir, bu nedenle bu durumun nasıl meydana geldiğini size göstereyim. Çok büyük bir örnek, bu -probleme ilişkin çok büyük bir örnek – belki de en büyük örnek – X Window -Sistemidir, bu sistem MIT’de geliştirilmiştir ve kendisini özgür yazılım +probleme ilişkin çok büyük bir örnek, belki de en büyük örnek, X Window +Sistemidir. Bu sistem MIT'de geliştirilmiştir ve kendisini özgür yazılım haline getiren bir lisans altında yayınlanmıştır. MIT lisansıyla beraber MIT sürümünü aldıysanız, Özgürlük Bir, İki ve Üçe sahipsiniz. Bu, sizin için özgür yazılımdır. Ancak kopyaları alanların arasında, Unix sistemlerini dağıtan çeşitli bilgisayar üreticileri mevcuttur ve sistemleri üzerinde -çalıştırmak için X’te gerekli değişiklikleri yapmışlardır. Bildiğiniz gibi, -bu, X’in yüz binlerce satırından yalnızca birkaç bin satırdır. Ve daha -sonra, onu derlemişlerdir ve ikilileri (binary) Unix sistemine koymuşlardır +çalıştırmak için X'te gerekli değişiklikleri yapmışlardır. Bildiğiniz gibi, +bu, X'in yüz binlerce satırından yalnızca birkaç bin satırdır. Ve daha +sonra, onu derlemişlerdir ve ikilileri [binary] Unix sistemine koymuşlardır ve Unix sisteminin geri kalanı gibi aynı gizlilik sözleşmesi altında dağıtmışlardır. Ve daha sonra, milyonlarca insan bu kopyaları almıştır. X Window Sistemine sahiptiler ancak bu özgürlüklerin hiçbirine sahip değildiler. Bu, <em>onlar</em> için özgür yazılım değildi.</p> -<p>Bu nedenle, buradaki paradoks, ölçümü nerede yaptığınıza bağlı olarak X’in +<p>Bu nedenle, buradaki paradoks, ölçümü nerede yaptığınıza bağlı olarak X'in özgür yazılım olup olmamasıydı. Geliştiricilerin grubundan gelen ölçümü -yaptıysanız, şunu diyebilirdiniz: “Tüm bu özgürlükleri gözlemliyorum. Bu, -özgür yazılımdır.” Ölçümleri kullanıcılar arasında yaptıysanız, şunu -diyecektiniz: “Birçok kullanıcı bu özgürlüklere sahip değil. Bu, özgür -yazılım değil.” X’i geliştirmiş insanlar bunu bir sorun olarak görmezler -çünkü hedefleri, esasen yalnızca popülerlik egosudur. Büyük bir profesyonel -başarı istemektedirler. Şunu hissetmek isterler: “Çok sayıda insan bizim -yazılımımızı kullanıyor.” Ve bu, doğrudur. Çok sayıda insan yazılımlarını -kullanıyordu ancak özgürlüğe sahip değildi. </p> +yaptıysanız, şunu diyebilirdiniz: “Tüm bu özgürlükleri +gözlemliyorum. Bu, özgür yazılımdır.” Ölçümleri kullanıcılar arasında +yaptıysanız, şunu diyecektiniz: “Birçok kullanıcı bu özgürlüklere +sahip değil. Bu, özgür yazılım değil.” X'i geliştirmiş insanlar bunu +bir sorun olarak görmezler çünkü hedefleri, esasen yalnızca popülerlik +egosudur. Büyük bir profesyonel başarı istemektedirler. Şunu hissetmek +isterler: “Çok sayıda insan bizim yazılımımızı kullanıyor.” Ve +bu, doğrudur. Çok sayıda insan yazılımlarını kullanıyordu ancak özgürlüğe +sahip değildi.</p> <p>GNU Projesinde, GNU yazılımının başına aynı şey gelseydi, bu bir sorun olurdu çünkü tek hedefimiz popüler olmak değil insanlara özgürlük sağlamak, işbirliğini yüreklendirmek ve insanların işbirliği yapmalarını sağlamaktır. Unutmayın, hiç kimseyi başka herhangi bir insanla işbirliği yapmaya zorlamayın ancak herkesin işbirliği yaptığından emin olun, isterse -herkes bu özgürlüğe sahiptir. Milyonlarca insan GNU’nun özgür olmayan +herkes bu özgürlüğe sahiptir. Milyonlarca insan GNU'nun özgür olmayan sürümlerini çalıştırıyorsa, bu, bir başarı olmayacaktır. Her şey, hedefe benzemeyen bir yola sapacaktır.</p> <p>Bu nedenle, bu durumun meydana gelmemesi için bir yol aradım. Sonunda -bulduğum metot, “copyleft” olarak adlandırılan metottu. Bu metot, copyleft -olarak adlandırılıyordu çünkü telif hakkını alıp ters çevirmek -şeklindeydi. <i>[dinleyiciler güler]</i> Yasal olarak, copyleft, telif -hakkını esas alarak çalışmaktadır. Mevcut telif hakkı kanununu +bulduğum metot, “copyleft” olarak adlandırılan metottu. Bu +metot, copyleft olarak adlandırılıyordu çünkü telif hakkını alıp ters +çevirmek şeklindeydi. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Yasal olarak, copyleft, +telif hakkını esas alarak çalışmaktadır. Mevcut telif hakkı kanununu kullanmaktayız ancak bunu, çok farklı bir amacı sağlamak için -kullanırız. İşte şunu yaparız. Deriz ki, “Bu program telif hakkına -tâbidir”. Ve tabi ki, ön tanımlı olarak, bu, programın kopyalanmasının, -dağıtılmasının ya da değiştirilmesinin yasak olduğu anlamına -gelmektedir. Ancak daha sonra, şunu deriz: “Bunun kopyalarını dağıtma -yetkiniz var. Programı değiştirme yetkiniz var. değiştirilmiş ve -genişletilmiş sürümleri dağıtma hakkınız var. İstediğiniz gibi değiştirin.”</p> +kullanırız. İşte şunu yaparız. Deriz ki, “Bu program telif hakkına +tâbidir”. Ve tabi ki, ön tanımlı olarak, bu, programın +kopyalanmasının, dağıtılmasının ya da değiştirilmesinin yasak olduğu +anlamına gelmektedir. Ancak daha sonra, şunu deriz: “Bunun kopyalarını +dağıtma yetkiniz var. Programı değiştirme yetkiniz var. değiştirilmiş ve +genişletilmiş sürümleri dağıtma hakkınız var. İstediğiniz gibi +değiştirin.”</p> <p>Ancak bir şart vardır. Ve bu şart tabi ki, şartı içine koymamız için tüm bu zorluklara girmemizin nedenidir. Şart şunu söyler: bu programın herhangi bir @@ -858,84 +875,84 @@ programın diğer kısımları için de bu durum geçerlidir. Söz konusu progra tümü, onlar için özgür yazılım olmalıdır.</p> <p>Bu programın değiştirilmesi ve yeniden dağıtılmasına ilişkin özgürlükler, -geri alınamaz haklar haline gelmektedir – bu, Bağımsızlık Deklarasyonuna -ilişkin bir kavramdır. Emin olduğunuz haklar sizden alınamaz. Copyleft -fikrini yapılandıran spesifik lisans, GNU Genel Kamu Lisansıdır, bu, -tartışmaya yol açan bir lisanstır çünkü gerçekten de topluluğumuzda parazit -gibi davranan kimselere hayır deme gücüne sahiptir.</p> +geri alınamaz haklar haline gelmektedir, bu Bağımsızlık Bildirgesi'nden +gelen bir kavramdır. Emin olduğunuz haklar sizden alınamaz. Copyleft fikrini +yapılandıran spesifik lisans, GNU Genel Kâmu Lisansıdır, bu, tartışmaya yol +açan bir lisanstır çünkü gerçekten de topluluğumuzda parazit gibi davranan +kimselere hayır deme gücüne sahiptir.</p> <p>Özgürlüğün ideallerini takdir etmeyen çok sayıda insan mevcuttur. Ve bu insanlar, yapmış olduğumuz çalışmaları alma ve özgür olmayan bir programı dağıtma konusunda yeni bir başlangıç yapma ve insanların özgürlüklerini bıraktırma konusunda çok çaba sarf etmektedir ve bunu gerçekleştirdiklerinde çok mutlu olacaklardır. Sonuç olarak – bu insanların bunu yapmalarına izin -verirsek – bu özgür programları geliştiriyor olacağız ve kendi +verirsek, bu özgür programları geliştiriyor olacağız ve kendi programlarımızın gelişmiş sürümleriyle sürekli olarak rekabet etmek zorunda -kalacağız. Bu, eğlenceli bir durum değildir. </p> - -<p>Ayrıca çok sayıda insan şu duyguya kapılmaktadır: “Zamanımı gönüllü olarak -topluluğa adamak istiyorum ama niçin zamanımı gönüllü olarak söz konusu -firmanın özel mülk programına adayayım?” Bazı insanlar bunun kötü olmadığını -bile düşünebilir ancak bunu yapacaklarda kendilerine para ödenmesini -isterler. Ben, kişisel olarak, bunu hiç yapmazdım bile. </p> - -<p>Ancak bu insan grubunun her ikisinin de – benim gibi şunu diyenler: -“Topluluğumuzda sağlam bir yer edinmek isteyen bu özgür olmayan programa -yardım etmek istemiyorum” ya da şunu diyenler: “Onlar için çalışırım ama o -zaman bana para ödemeleri gerekir”, her iki grubun da GNU Genel Kamu -Lisansını kullanması için iyi bir nedeni vardır. Çünkü bu o firmaya şunu -der: “Benim çalışmamı alıp özgürlüğü olmayan bir şekilde -dağıtamazsın”. Bununla birlikte, X Windows lisansı gibi copyleft olmayan -lisanslar buna izin vermektedir. </p> +kalacağız. Bu, eğlenceli bir durum değildir.</p> + +<p>Ayrıca çok sayıda insan şu duyguya kapılmaktadır: “Zamanımı gönüllü +olarak topluluğa adamak istiyorum ama niçin zamanımı gönüllü olarak söz +konusu firmanın özel mülk programına adayayım?” Bazı insanlar bunun +kötü olmadığını bile düşünebilir ancak bunu yapacak olanlar kendilerine para +ödenmesini isterler. Ben, kişisel olarak, bunu hiç yapmazdım bile.</p> + +<p>Ancak bu insan grubunun her ikisi de, benim gibi şunu diyenler: +“Topluluğumuzda sağlam bir yer edinmek isteyen bu özgür olmayan +programa yardım etmek istemiyorum” veya şunu diyenler: “Onlar +için çalışırım ama o zaman bana para ödemeleri gerekir”, her iki +grubun da GNU Genel Kâmu Lisansını kullanması için iyi bir nedeni +vardır. Çünkü bu o firmaya şunu der: “Benim çalışmamı alıp özgürlüğü +olmayan bir şekilde dağıtamazsın”. Bununla birlikte, X Windows lisansı +gibi Copyleft olmayan lisanslar buna izin vermektedir.</p> <p>Lisans bakımından bu, iki özgür yazılım kategorisi arasındaki büyük ayrımdır. Lisansın her kullanıcı için yazılımın özgürlüğünü korumasını -sağlayacağı şekilde copyleft edilen programlar vardır. Ve özgür olmayan -sürümlerin izin verildiği copyleft edilmeyen programlar mevcuttur. Söz -konusu programın özgürlüğünü kaldırabilirsiniz. Özgür olmayan sürümlerde -edinebilirsiniz. </p> +sağlayacağı şekilde Copyleft edilen programlar vardır. Ve özgür olmayan +sürümlerin izin verildiği Copyleft edilmeyen programlar mevcuttur. Söz +konusu programın özgürlüğünü kaldırabilirsiniz. Özgür olmayan sürümler de +edinebilirsiniz.</p> -<p>Ve bu problem günümüzde de mevcuttur. X Windows’un özgür olmayan sürümleri -hâlâ özgür işletim sistemlerinde kullanılmaktadır. X Windows’un özgür +<p>Ve bu problem günümüzde de mevcuttur. X Windows'un özgür olmayan sürümleri +hâlâ özgür işletim sistemlerinde kullanılmaktadır. X Windows'un özgür olmayan sürümü hariç olmak üzere gerçekten de desteklenmeyen donanımlar bile mevcuttur. Ve bu, topluluğumuzda büyük bir problemdir. Bununla birlikte, X -Windows’un kötü bir şey olduğunu söyleyemem. Geliştiricilerin +Windows'un kötü bir şey olduğunu söyleyemem. Geliştiricilerin yapabilecekleri olası en iyi şeyi yapmadıklarını söyleyebilirim. Ancak -hepimizin kullanabileceği çok sayıda yazılım yayınlamışlardır. </p> +hepimizin kullanabileceği çok sayıda yazılım yayınlamışlardır.</p> <p>Mükemmelden daha azı ile kötü arasında büyük bir fark vardır. İyi ve kötünün birçok derecesi vardır. Mutlak olarak olası en iyi şeyi yapmadıysan, o zaman -iyi değilsin gibi ayartıcı ifadelere karşı koymalıyız. X Windows’u +iyi değilsin gibi ayartıcı ifadelere karşı koymalıyız. X Windows'u geliştiren insanlar topluluğumuza büyük bir katkıda bulunmuştur. Ancak daha iyi yapabilecekleri bir şeyler vardır. Programın bazı parçalarını copyleft edebilirlerdi ve özgürlüğü inkâr eden sürümlerin başkaları tarafından -dağıtılmasını önleyebilirlerdi. </p> +dağıtılmasını önleyebilirlerdi.</p> -<p>GNU Genel Kamu Lisansı’nın özgürlüğünüzü koruduğu ve özgürlüğünüzü korumak -için telif hakkı kanununu kullandığı gerçeği, tabi ki, bugün Microsoft’un +<p>GNU Genel Kâmu Lisansı'nın özgürlüğünüzü koruduğu ve özgürlüğünüzü korumak +için telif hakkı kanununu kullandığı gerçeği, tabi ki, bugün Microsoft'un ona saldırmasının nedenidir. Görüyorsunuz, Microsoft, yazdığımız kodların tümünü almak ve özel mülk programlarına koymak istemektedir, birilerine geliştirme yapmak istemektedir, ya da yalnızca uyumsuz değişikliklere -ihtiyaç duyarlar. <i>[dinleyiciler güler]</i></p> +ihtiyaç duyarlar. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> -<p>Microsoft’un pazarlama gücüyle, sürümlerinin bizimkilerin yerine geçmesi +<p>Microsoft'un pazarlama gücüyle, sürümlerinin bizimkilerin yerine geçmesi için daha iyi bir yazılım oluşturmaları gerekmez. Tek yapmaları gereken farklı ve uyumsuz bir yazılım hazırlamaktır. Ve daha sonra bunu herkesin -masaüstüne koymaktır. Bu nedenle gerçekte GNU GPL’yi sevmezler. Çünkü GNU -GPL onların bunu yapmalarına izin vermez. “Kapsama ve genişletme”ye izin -vermez. Programlarınızda kodumuzu paylaşmak istiyorsanız, bunu -yapabilirsiniz der. Ancak yalnızca benzerleri paylaşmanız gerektiğini -söyler. Yaptığınız değişiklikler, bizim paylaşmamıza izin verilen -değişiklikler olmalıdır. Bu nedenle bu, iki yollu bir işbirliğidir, gerçek -bir işbirliğidir. </p> +masaüstüne koymaktır. Bu nedenle gerçekte GNU GPL'yi sevmezler. Çünkü GNU +GPL onların bunu yapmalarına izin vermez. “Kapsama ve +genişletme”ye izin vermez. Programlarınızda kodumuzu paylaşmak +istiyorsanız, bunu yapabilirsiniz der. Ancak yalnızca benzerleri paylaşmanız +gerektiğini söyler. Yaptığınız değişiklikler, bizim paylaşmamıza izin +verilen değişiklikler olmalıdır. Bu nedenle bu, iki yollu bir işbirliğidir, +gerçek bir işbirliğidir.</p> <p>IBM ve HP gibi büyük firmalar bile – bu temelde bizim yazılımımızı kullanmayı istemektedir. IBM ve HP GNU yazılımına büyük katkılarda bulunmuştur. Ve onlar da, başka özgür yazılımlar geliştirmiştir. Ancak Microsoft bunu yapmak istememiştir, bu nedenle işyerlerinin GPL ile başa -çıkamadığını söylemişlerdir. Bu işyerleri IBM ve HP ve Sun’ı içermiyorsa, o -zaman haklı olabilirler. [Dinleyiciler güler] Bu konu hakkında daha sonra -açıklama yapacağım. </p> +çıkamadığını söylemişlerdir. Bu işyerleri IBM ve HP ve Sun'ı içermiyorsa, o +zaman haklı olabilirler. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Bu konu hakkında daha +sonra açıklama yapacağım.</p> <p>Tarihsel hikayeyi bitirmeliyim. Görüyorsunuz, 1984 yılında yalnızca birtakım özgür yazılım yazmak için değil ayrıca çok daha tutarlı bir şeyler yapmak @@ -948,43 +965,44 @@ değerdi. Bu nedenle bakınmaya devam ettik. Benimseyebildiğimiz, burayla irtibatlandırabildiğimiz ve böylece baştan yazmak zorunda olmadığımız başka birilerinin yazdığı herhangi bir program var mıdır? Örneğin, X Window sistemi vardır. Copyleft edilmediği doğrudur ancak bu, özgür yazılımdır, bu -nedenle onu kullanabiliriz. </p> +nedenle onu kullanabiliriz.</p> -<p>Şimdi, ilk günden GNU’ya bir pencere sistemi koymak istedim. GNU’ya -başlamadan önce MIT’de birtakım pencere sistemleri yazdım. Ve Unix’in 1984 -yılında herhangi bir pencere sistemine sahip olmamasına rağmen, GNU’nun bir +<p>Şimdi, ilk günden GNU'ya bir pencere sistemi koymak istedim. GNU'ya +başlamadan önce MIT'de birtakım pencere sistemleri yazdım. Ve Unix'in 1984 +yılında herhangi bir pencere sistemine sahip olmamasına rağmen, GNU'nun bir pencere sistemine sahip olmasına karar verdim. Ancak hiçbir zaman bir GNU pencere sistemi yazmayı beceremedik çünkü X birlikte geldi. Ve ben de şunu -dedim: “Yapmamızın gerekli olmadığı büyük bir iş. X’i kullanacağız.” Şunu -dedim: X’i alalım ve GNU sistemine koyalım. Ve uygun olduğunda, GNU’nun -diğer kısımlarının X ile birlikte çalışmasını sağlayacağız. Ve metin -biçimlendiricisı TEX gibi ya da Berkeley’den birtakım kütüphane kodları gibi -başka insanlar tarafından yazılmış olan başka yazılım parçalarını bulduk. O -zamanlar Berkeley Unix vardı ancak bu, özgür yazılım değildi. Bu kütüphane -kodu, başlangıç olarak, Berkeley’deki kayan nokta üzerinde araştırma yapan -farklı bir gruba aitti. Ve bu nedenle, bu parçalara uyduk. </p> +dedim: “Yapmamızın gerekli olmadığı büyük bir iş. X'i +kullanacağız.” Şunu dedim: X'i alalım ve GNU sistemine koyalım. Ve +uygun olduğunda, GNU'nun diğer kısımlarının X ile birlikte çalışmasını +sağlayacağız. Ve metin biçimlendiricisı TEX gibi ya da Berkeley'den birtakım +kütüphane kodları gibi başka insanlar tarafından yazılmış olan başka yazılım +parçalarını bulduk. O zamanlar Berkeley Unix vardı ancak bu, özgür yazılım +değildi. Bu kütüphane kodu, başlangıç olarak, Berkeley'deki kayan nokta +üzerinde araştırma yapan farklı bir gruba aitti. Ve bu nedenle, bu parçalara +uyduk.</p> <p>1985 yılının Ekim ayında, Özgür Yazılım Vakfını kurduk. Bu nedenle, lütfen GNU Projesinin ilk proje olduğunu unutmayın. Özgür Yazılım Vakfı, GNU Projesinden hemen hemen iki yıl sonra geldi. Ve Özgür Yazılım Vakfı yazılımı paylaşmak ve değiştirmek için özgürlüğü sağlamak üzere fon toplayan vergiden -muaf bir hayır kurumudur. Ve 1980’lerde, fonlarımızla yaptığımız temel -şeylerden biri, GNU’nun parçalarının yazılması için birilerini tutmak -oldu. Ve kabuk [:shell] ve C kütüphanesi gibi önemli programlar, diğer +muaf bir hayır kurumudur. Ve 1980'lerde, fonlarımızla yaptığımız temel +şeylerden biri, GNU'nun parçalarının yazılması için birilerini tutmak +oldu. Ve kabuk [shell] ve C kütüphanesi gibi önemli programlar, diğer programların parçaları gibi bu şekilde yazılmıştı. Çok önemli olan ancak -heyecan verici olmayan <i>[dinleyiciler güler]</i> <code>tar</code> -programı, bu şekilde yazılmıştı. GNU’nun bir kısmının da bu şekilde yazılmış -olduğuna inanmaktayım. Ve böylece hedefimize yaklaşmaktayız.</p> +heyecan verici olmayan <code>tar</code> programı, bu şekilde +yazılmıştı. <i>[Dinleyiciler güler]</i> GNU'nun bir kısmının da bu şekilde +yazılmış olduğuna inanmaktayım. Ve böylece hedefimize yaklaşmaktayız.</p> <p>1991 yılı itibariyle, eksik olan yalnızca tek bir büyük kısım vardı ve bu da çekirdekti. Şimdi, niçin çekirdeği geciktirdim? Bu, muhtemelen işleri hangi sırada yaptığınızın önemli olmamasından kaynaklanmaktadır, en azından teknik açıdan durum böyledir. Her şekilde işlerin tümünü yapmanız gereklidir. Ve kısmen, başka bir yerlerde bir çekirdekte bir başlangıç bulabileceğimizi -umduğum içindir. Ve bunu başardık. Carnegie Mellon’da geliştirilmiş olan -Mach’ı bulduk. Ve bu, tüm çekirdek değildi; çekirdeğin alt yarısıydı. Bu +umduğum içindir. Ve bunu başardık. Carnegie Mellon'da geliştirilmiş olan +Mach'ı bulduk. Ve bu, tüm çekirdek değildi; çekirdeğin alt yarısıydı. Bu nedenle, üst yarıyı; dosya sistemi, network kodu, vb. gibi bir şeyler -yazmamız gerekti. Ancak Mach’ın üstünde çalışarak, esas olarak kullanıcı +yazmamız gerekti. Ancak Mach'ın üstünde çalışarak, esas olarak kullanıcı programları olarak çalışmaktadırlar, bu nedenle hatalarının ayıklanması daha kolay olmalıdır. Aynı zamanda çalışan gerçek bir kaynak seviyesi hata ayıklayıcıyla hata ayıklayabilirsiniz. Bu şekilde, çekirdeğin daha yüksek @@ -1004,127 +1022,129 @@ tasarım kararı yapmış olduğun hatalardan biridir. Her neyse, ilk başta Lin hakkında bir şey bilmiyorduk çünkü GNU Projesini bildiği halde, bunun hakkında konuşmak için hiçbir zaman bizimle temas kurmadı. Ancak bunu, netteki diğer insanlara ve yerlere bildirdi. Ve bu nedenle diğer insanlar, -tam bir işletim sistemi elde etmek için Linux’ı GNU sisteminin geri +tam bir işletim sistemi elde etmek için Linux'ı GNU sisteminin geri kalanıyla birleştirdi. Esasen, GNU artı Linux birleşimini oluşturdular.</p> -<p>Ancak ne yaptıklarını görmüyorlardı. İşte, şunu dediler: “Bir çekirdeğimiz -var – bakınalım ve çekirdekle bir araya getirebileceğimiz başka hangi -parçaların olduğunu görelim.” Bu nedenle, etraflarına bakındılar – ve işte, -ihtiyaç duydukları her şey mevcuttu. Ne kadar şanslıyız +<p>Ancak ne yaptıklarını görmüyorlardı. İşte, şunu dediler: “Bir +çekirdeğimiz var, bakınalım ve çekirdekle bir araya getirebileceğimiz başka +hangi parçaların olduğunu görelim.” Bu nedenle, etraflarına +bakındılar, ve işte, ihtiyaç duydukları her şey mevcuttu. Ne kadar şanslıyız dediler. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Tümü burada. İhtiyaç duyduğumuz her şeyi bulabiliriz. Tüm bu farklı şeyleri alalım ve bir araya getirelim ve bir sistem elde edelim.</p> <p>Buldukları şeylerin çoğunun GNU sisteminin parçaları olduğunu -bilmiyorlardı. Bu nedenle, Linux’ı GNU sistemindeki boşluğa doldurduklarının -farkında değildiler. Linux’ı alıp Linux’tan bir sistem yaptıklarını +bilmiyorlardı. Bu nedenle, Linux'ı GNU sistemindeki boşluğa doldurduklarının +farkında değildiler. Linux'ı alıp Linux'tan bir sistem yaptıklarını düşünüyorlardı. Bu nedenle bunu bir Linux sistemi olarak adlandırdılar.</p> -<p><strong>SORU</strong>: <i>[İşitilememektedir]</i></p> +<p><strong>SORU</strong>: <i>[Anlaşılmıyor]</i></p> -<p><strong>STALLMAN</strong>: Sizi duyamadım - efendim?</p> +<p><strong>STALLMAN</strong>: Sizi duyamıyorum, efendim?</p> -<p><strong>SORU</strong>: <i>[İşitilememektedir]</i></p> +<p><strong>SORU</strong>: <i>[Anlaşılmıyor]</i></p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Güzel, sadece o değil, biliyorsun, dar görüşlülük.</p> -<p><strong>SORU</strong>:Ancak bu durum, X Window Sistemini ve Mach’ı bulmaktan +<p><strong>SORU</strong>:Ancak bu durum, X Window Sistemini ve Mach'ı bulmaktan daha şanslı bir durum değil midir?</p> -<p><strong>STALLMAN</strong>:Doğru. Buradaki fark, X’i ve Mach’ı geliştiren +<p><strong>STALLMAN</strong>:Doğru. Buradaki fark, X'i ve Mach'ı geliştiren insanlar, tam bir özgür işletim sistemi geliştirme hedefine sahip değildiler. Bunu isteyen yalnızca bizdik. Ve, sistemin var olmasını sağlayan bizim yoğun çabalarımızdı. Gerçekte başka herhangi bir projeden çok sistemin -daha büyük bir parçasını oluşturduk. Tesadüf yoktur, çünkü bu insanlar – +daha büyük bir parçasını oluşturduk. Tesadüf yoktur, çünkü bu insanlar, sistemin yararlı kısımlarını yazmıştır. Ancak bunu, sistemin tamamlanmasını -istedikleri için yapmamışlardır. Başka nedenleri vardı.</p> +istedikleri için yapmamışlardır. Başka gerekçeleri vardı.</p> -<p>Şimdi X’i geliştiren insanlar – iyi bir proje olduğunu düşündükleri network -üzerinden pencere sistemini tasarımlamışlardır ve gerçekten de bu iyi bir -proje olmuştur. Ve bu, bizim iyi bir özgür işletim sistemi yapmamızı +<p>Şimdi X'i geliştiren insanlar, iyi bir proje olduğunu düşündükleri ağ +üzerinden pencere sistemini tasarlamışlardır ve gerçekten de iyi bir proje +olmuştur. Ve bu, bizim iyi bir özgür işletim sistemi yapmamızı sağlamıştır. Ancak umdukları bu değildir. Hatta bunun hakkında düşünmemişlerdir bile. Bu, bir kazaydı. Kazara bundan faydalandılar. Şimdi, yaptıklarının kötü bir şey olduğunu söylemiyorum. Büyük bir özgür yazılım projesi gerçekleştirdiler. Bu, iyi bir şeydir. Ancak esas vizyona sahip -değildirler. Bu vizyon GNU Projesindedir. </p> - -<p>Ve, bu nedenle, biz, her küçük parçayı başka birilerine hazırlatmayan -birileriyiz. Ve <code>tar</code> ya da <code>mv</code> gibi tamamen sıkıcı -ve romantiklikten uzak olsa bile <i>[Dinleyiciler güler]</i>, bunu -yaptık. Ya da <code>ld</code> gibi – bildiğiniz gibi, <code>ld</code>’de çok -heyecan verici bir şeyler yoktur ancak ben bir tane yazdım. <i>[Dinleyiciler -güler]</i> Ve minimal disk I/O’su kaplaması için çaba gösterdim böylece daha -hızlı olmuştur ve daha büyük programları kontrol edebilmektedir. İyi iş -çıkarmayı severim; bir programı yazarken, program hakkında birçok şeyi -geliştirmek isterim. Ancak bunu yapmamın nedeni, daha iyi bir Id için parlak -fikirlerimin olması değildi. Bunu yapmamın nedeni, özgür bir programa +değildirler. Bu vizyon GNU Projesindedir.</p> + +<p>Ve, bu nedenle, başkaları tarafından yapılmamış olan her küçük parçayı biz +hazırladık. Çünkü bu parçalar olmadan tam bir sistem elde edemeyeceğimizi +biliyorduk. Ve <code>tar</code> veya <code>mv</code> gibi tamamen sıkıcı ve +romantiklikten uzak olsalar bile <i>[Dinleyiciler güler]</i>. Veya +<code>ld</code> gibi, bildiğiniz üzere, <code>ld</code>'de pek heyecan +verici bir şeyler yoktur ancak ben bir tane yazdım. <i>[Dinleyiciler +güler]</i> Ve minimal disk I/O miktarı için çaba gösterdim böylece daha +hızlı olacak ve daha büyük programları idare edecekti. İyi iş çıkarmayı +severim; bir programı yazarken, program hakkında birçok şeyi geliştirmek +isterim. Ancak bunu yapmamın nedeni, daha iyi bir <code>Id</code> için +parlak fikirlerimin olması değildi. Bunu yapmamın nedeni, özgür bir programa ihtiyaç duymamızdı. Ve başka birinin bunu yapmasını bekleyemezdik. Bu -nedenle, bunu yapmamız ya da başka birilerine yaptırmamız gerekliydi.</p> +nedenle, bunu yapmamız veya başka birilerine yaptırmamız gerekiyordu.</p> <p>Bu nedenle, bu noktada binlerce insanın ya da projenin bu sisteme katılmasına rağmen, bu sistemin var olmasının nedeni olan bir proje mevcuttur ve bu da GNU Projesidir. Bu <em>sistem</em> temelde GNU -Sistemidir, o zamandan beri başka şeyler de eklenmiştir. </p> +Sistemidir, o zamandan beri başka şeyler de eklenmiştir.</p> <p>Sistemi Linux olarak adlandırmak GNU Projesi için büyük bir övünç olmuştur çünkü normalde yapmış olduğumuz şeyler için itibar kazanmayız. Çekirdeğin, -Linux’ın çok yararlı bir özgür yazılım parçası olduğunu düşünüyorum ve onun +Linux'ın çok yararlı bir özgür yazılım parçası olduğunu düşünüyorum ve onun hakkında yalnızca iyi şeyler söyleyebilirim. Aslında, onun hakkında söyleyecek kötü şeyler de bulabilirim. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Ancak -temelde iyi şeyler söyleyebilirim. Ancak GNU sisteminin “Linux” olarak -adlandırılması yalnızca bir hatadır. Sistemi GNU/Linux olarak adlandırmanızı -rica ederim ve böylece itibardan da faydalanabiliriz.</p> +temelde iyi şeyler söyleyebilirim. Ancak GNU sistemini, Linux olarak +adlandırma alışkanlığı yalnızca bir hatadır. Sistemi GNU/Linux olarak +adlandırmanızı rica ederim ve böylece itibarından payımızı alabiliriz.</p> -<p><strong>SORU</strong>:Bir maskota ihtiyacınız var! Dolgulu bir hayvan alın! +<p><strong>SORU</strong>:Bir maskota ihtiyacınız var! Peluş bir hayvan edinin! <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> <p><strong>STALLMAN</strong>:Bir tane var.</p> <p><strong>SORU</strong>:Var mı?</p> -<p><strong>STALLMAN</strong>:Bizim bir hayvanımız var – bir gnu -(antilop). <i>[dinleyiciler güler]</i> Böylece, evet, bir penguen -çizdiğinizde, yanına bir de gnu çizin. <i>[dinleyiciler güler]</i> Ancak +<p><strong>STALLMAN</strong>:Bizim bir hayvanımız var, bir gnu +(antilop). <i>[Dinleyiciler güler]</i> Böylece, evet, bir penguen +çizdiğinizde, yanına bir de gnu çizin. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Ancak soruları sona saklayalım. Daha anlatacak çok şeyim var.</p> <p>Bu arada, niçin bu konuyla bu kadar ilgiliyim? Bu itibar hususunu ortaya koymak için, sizin canınızı niye sıkıyorum ve belki de sizin gözünüzdeki değerimi neden düşürüyorum? <i>[Dinleyiciler güler]</i> Bunu yaptığımda, bazı insanlar bunu egomu beslemek için yaptığımı düşünebilir, öyle değil mi? -Tabi ki, bu programı “Stallmanix” olarak adlandırmanızı istemiyorum, öyle -değil mi? <i>[Dinleyiciler güler]</i> <i>[Alkış]</i></p> +Tabi ki, bu programı “Stallmanix” olarak adlandırmanızı +istemiyorum, öyle değil mi? <i>[Dinleyiciler güler][Alkış]</i></p> <p>Sizden bunu GNU olarak adlandırmanızı istiyorum çünkü GNU Projesinin -itibarının olmasını istiyorum. Ve bunun için çok spesifik bir neden vardır, -bu, herhangi birinin itibar kazanmasından çok daha önemlidir. Görüyorsunuz, +itibardan payını almasını istiyorum. Ve bunun çok özel bir nedeni var, bu, +herhangi birinin itibar kazanmasından çok daha önemlidir. Görüyorsunuz, bugünlerde, topluluğumuza göz atacak olursanız, onun hakkında konuşan ve -yazan kimseler GNU’yu ifade bile etmez ve özgürlüğün bu amaçlarından – bu -politik ve sosyal ideallerden – bahsetmezler. Çünkü onların [başka bir -deyişle, bunların] geldikleri yer GNU’dur. </p> - -<p>Linux’la ilgili fikirler – felsefesi çok farklıdır. Bu, temelde Linus -Torvalds’ın apolitik felsefesidir. Bu nedenle, insanlar tüm sistemin Linux -olduğunu düşündüklerinde, şu şekilde düşünme eğilimdedirler: “Oh, bu, Linus -Torvalds tarafından başlatılmış olmalıdır. Felsefesini dikkatli bir şekilde -incelemeliyiz.” Ve GNU felsefesini duyduklarında, şunu derler: “Bu çok -idealistçi bir yaklaşım, korkunç şekilde uygulanamaz olması lazım. Ben bir -Linux kullanıcısıyım, GNU kullanıcısı değil.” [Dinleyiciler güler]</p> - -<p>Ne ironi! Yalnızca bilselerdi! Hoşlandıkları – ya da bazı durumlarda -sevdikleri ve vahşice üzerinden geçtikleri – sistemin politik felsefenin -gerçek kıldığı bu şeyin bizim idealimiz olduğunu bilselerdi. </p> +yazan kimseler GNU'yu ifade bile etmez ve özgürlüğün bu amaçlarından, bu +politik ve toplumsal ideallerden, söz etmezler. Çünkü bu idealleri ortaya +çıkaran GNU'dur.</p> + +<p>Linux'la ilgili fikirler, felsefesi çok farklıdır. Bu, temelde Linus +Torvalds'ın apolitik felsefesidir. Bu nedenle, insanlar tüm sistemin Linux +olduğunu düşündüklerinde, şu şekilde düşünme eğilimdedirler: “Oh, bu, +Linus Torvalds tarafından başlatılmış olmalıdır. Felsefesini dikkatli bir +şekilde incelemeliyiz.” Ve GNU felsefesini duyduklarında, şunu derler: +“Bu çok idealist bir yaklaşım, son derece uygulanamaz gibi +gözüküyor. Ben bir Linux kullanıcısıyım, GNU kullanıcısı değilim.” +<i>[Dinleyiciler güler]</i></p> + +<p>Ne ironi! Yalnızca bilselerdi! Hoşlandıkları, ve hatta bazı durumlarda +sevdikleri ve çıldırdıkları, sistemin bizim idealist, politik felsefemiz +sayesinde gerçekleştiğini bilselerdi.</p> <p>Yine de bizimle fikir birliği içinde olmazlardı. Ancak en azından bunu ciddi bir şekilde hesaba katmak, bu konu hakkında düşünmek ve bir şans vermek için bir nedenleri olurdu. Bunun, hayatlarıyla nasıl bir ilişkisinin olduğunu -görürlerdi. Şunu fark etselerdi: “GNU sistemini kullanıyorum. Bu da GNU -felsefesidir. Bu felsefe, hoşlandığım bu sistemin var olma nedenidir,” o -zaman bunu en azından çok daha açık bir zihinle değerlendirirlerdi. Bu, -herkesin bu konuda fikir birliği içinde olacağı anlamına gelmez. İnsanlar -farklı şeyler düşünür. Bu uygundur – insanlar kendileri karar -vermelidirler. Ancak bu felsefenin sağladığı sonuçlar için itibarının -yararını sağlamasını isterim.</p> +görürlerdi. Şunu fark etselerdi: “GNU sistemini kullanıyorum. Bu da +GNU felsefesidir. Bu felsefe, hoşlandığım bu sistemin var olma +nedenidir,” o zaman bunu en azından çok daha açık bir zihinle +değerlendirirlerdi. Bu, herkesin bu konuda fikir birliği içinde olacağı +anlamına gelmez. İnsanlar farklı şeyler düşünür. Bu uygundur – insanlar +kendileri karar vermelidirler. Ancak bu felsefenin sağladığı sonuçlar için +itibarının yararını sağlamasını isterim.</p> <p>Topluluğumuza göz atarsak, hemen hemen her yerde kurumların sistemi Linux olarak adlandırdığını görürüz. Muhabirler bunu genelde Linux olarak @@ -1144,70 +1164,73 @@ gerektiğini söyler. Ancak aynı disk (hard disk ya da CD) üzerine ayrı programlar koyabilirsiniz ve bunların başka lisansları olabilir. Bu, yalnızca toplama olarak değerlendirilir ve esasen aynı zamanda iki programın birilerine dağıtılması, hakkında herhangi bir şey söyleyebileceğimiz bir -durum değildir. Bu nedenle, gerçekte, bu durum doğru değildir – bazen doğru -olmasını ummaktayım – bir firma bir üründe GPL kapsamlı bir programı +durum değildir. Bu nedenle, gerçekte, bu durum doğru değildir, bazen doğru +olmasını ummaktayım, bir firma bir üründe GPL kapsamlı bir programı kullanırsa, tüm ürün özgür yazılım olmalıdır. Bu ürün, söz konusu aralığa -girmez – söz konusu kapsamda değildir. Bu ürün, tüm programdır. Emsallerine -uygun bir şekilde birbiriyle iletişim kuran – örneğin, birbirine mesaj -gönderen – iki ayrı program mevcutsa, o zaman bu iki program genellikle -yasal olarak ayrıdır. Bu nedenle, bu firmalar, sisteme özgür olmayan yazılım -ekleyerek, kullanıcılara, felsefi ve politik açıdan çok kötü bir fikir -vermektedir. Kullanıcılara şunu söylemektedirler: “Özgür olmayan yazılımın -kullanılması iyidir. Hatta bunu hediye olarak veriyoruz.”</p> +girmez, bu kapsamda değildir. Bu ürün, tüm programdır. Emsallerine uygun bir +şekilde birbiriyle iletişim kuran, örneğin birbirine mesaj gönderen, iki +ayrı program mevcutsa, o zaman bu iki program genellikle yasal olarak +ayrıdır. Bu nedenle, bu firmalar, sisteme özgür olmayan yazılım ekleyerek, +kullanıcılara, felsefi ve politik açıdan çok kötü bir fikir +vermektedir. Kullanıcılara şunu söylemektedirler: “Özgür olmayan +yazılımın kullanılması iyidir. Hatta bunu hediye olarak veriyoruz.”</p> <p>GNU/Linux sisteminin kullanımı hakkındaki dergilere baktığınız zaman, çoğunluğunun şu şekilde bir başlığa sahip olduğunu görürsünüz: -“Linux-bir-şeyler-ya-da-diğer-şeyler.” Böylece sistemi çoğunlukla Linux -olarak adlandırırlar. Ve bu dergiler, GNU/Linux sisteminin üstünde -çalıştırabileceğiniz özgür olmayan yazılıma ilişkin reklamlarla +“Linux-bir-şeyler-ya-da-diğer-şeyler.” Böylece sistemi +çoğunlukla Linux olarak adlandırırlar. Ve bu dergiler, GNU/Linux sisteminin +üstünde çalıştırabileceğiniz özgür olmayan yazılıma ilişkin reklamlarla doludur. Şimdi, bu reklamlar ortak bir mesaja sahiptir. Şöyle demektedirler: -“Özgür olmayan yazılım sizin için iyidir. O kadar iyidir ki, bu yazılıma -sahip olmak için <em>para</em> bile ödeyebilirsiniz.” [Dinleyiciler güler]</p> - -<p>Ve bu şeyleri “katma değer paketleri” olarak adlandırırız, bu, onların -değerleri hakkında bir ifade sağlar. Şöyle demektedirler: Özgürlüğü değil, -pratik elverişliliği değerlendirin. Ve bu değerlerle fikir birliği içinde -değilim, bu nedenle onları “özgürlüğü eksilmiş paketler” olarak -adlandırıyorum. [Dinleyiciler güler] Özgür bir işletim sistemi kurduysanız, -o zaman şimdi özgür dünyada yaşıyorsunuz demektir. Yıllardır size vermek -için uğraştığımız özgürlüğün faydalarının tadını çıkarın. Bu paketler, size -bir zincir üzerinde eğilme imkânını vermektedir. </p> +“Özgür olmayan yazılım sizin için iyidir. O kadar iyidir ki, bu +yazılıma sahip olmak için <em>para</em> bile ödeyebilirsiniz.” +<i>[Dinleyiciler güler]</i></p> + +<p>Ve bu şeyleri “katma değer paketleri” olarak adlandırırız, bu, +onların değerleri hakkında bir ifade sağlar. Şöyle demektedirler: Özgürlüğü +değil, pratik elverişliliği değerlendirin. Ve bu değerlerle fikir birliği +içinde değilim, bu nedenle onları “özgürlüğü eksilmiş paketler” +olarak adlandırıyorum. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Özgür bir işletim sistemi +kurduysanız, o zaman şimdi özgür dünyada yaşıyorsunuz demektir. Yıllardır +size vermek için uğraştığımız özgürlüğün faydalarının tadını çıkarın. Bu +paketler, size bir zincir üzerinde eğilme imkânını vermektedir.</p> <p>Ve GNU/Linux sisteminin kullanımına adanmış ticari gösterilere bakarsanız, -bu gösteriler, kendilerini “Linux” gösterileri olarak adlandırmaktadır. Ve -özgür olmayan yazılımı sergileyen satış reyonlarıyla doludurlar, özellikle, -onay damgasını özgür olmayan yazılımın üzerine vururlar. Bu nedenle, -toplumumuzda baktığımız her yerde, kurumlar özgür olmayan yazılımı -desteklemektedir, GNU’nun kendisi için geliştirildiği özgürlük fikrini -tamamen yadsırlar. Ve insanların özgürlük fikriyle karşı karşıya -gelebilecekleri tek yer, GNU ile ve özgür yazılımla ilişkilidir. Bu nedenle -sizden sistemi GNU/Linux olarak adlandırmanızı istememin nedeni +bu gösteriler, kendilerini “Linux” gösterileri olarak +adlandırmaktadır. Ve özgür olmayan yazılımı sergileyen satış reyonlarıyla +doludurlar, özellikle, onay damgasını özgür olmayan yazılımın üzerine +vururlar. Bu nedenle, toplumumuzda baktığımız her yerde, kurumlar özgür +olmayan yazılımı desteklemektedir, GNU'nun kendisi için geliştirildiği +özgürlük fikrini tamamen yadsırlar. Ve insanların özgürlük fikriyle karşı +karşıya gelebilecekleri tek yer, GNU ile ve özgür yazılımla ilişkilidir. Bu +nedenle sizden sistemi GNU/Linux olarak adlandırmanızı istememin nedeni budur. Lütfen insanları sistemin nereden ve niçin geldiği konusunda bilgilendirin.</p> <p>Tabi ki, yalnızca bu ismi kullanarak, tarihsel bir açıklama -yapmayacaksınız. Dört ekstra karakter girebilir ve GNU/Linux’ı +yapmayacaksınız. Dört ekstra karakter girebilir ve GNU/Linux'ı yazabilirsiniz; iki ekstra hece söyleyebilirsiniz. Ancak GNU/Linux Windows -2000’den daha az heceden oluşmaktadır. [Dinleyiciler güler] Onlara çok fazla -şey anlatmıyorsunuz ancak onları hazırlıyorsunuz, böylece GNU hakkında bir -şeyler öğrenecekler ve konunun ne olduğunu duyduklarında, bunun kendileriyle -ve yaşamlarıyla nasıl bir ilişkisinin olduğunu göreceklerdir. Ve bu, -doğrudan büyük bir fark yaratmaktadır. Bu nedenle, lütfen bize yardım edin. </p> - -<p>Microsoft, GPL’i “açık kaynaklı bir lisans” olarak adlandırdı. İnsanların, -ana husus olarak özgürlük açısından düşünüyor olmalarını -istemediler. İnsanları, Microsoft ürünlerini seçeceklerse, tüketici olarak -dar bir şekilde düşünmeye ve tabi ki tüketiciler olarak çok rasyonel bir -şekilde düşünmemeye davet ettiklerini bulacaksınız. Ancak insanların -vatandaş ya da devlet adamı gibi düşünmesini istemezler, Bu, onlar için -zıttır, düşmancadır. En azından mevcut iş modellerine karşı zıttır.</p> +2000'den daha az heceden oluşmaktadır. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Onlara +çok fazla şey anlatmıyorsunuz ancak onları hazırlıyorsunuz, böylece GNU +hakkında bir şeyler öğrenecekler ve konunun ne olduğunu duyduklarında, bunun +kendileriyle ve yaşamlarıyla nasıl bir ilişkisinin olduğunu +göreceklerdir. Ve bu, doğrudan büyük bir fark yaratmaktadır. Bu nedenle, +lütfen bize yardım edin.</p> + +<p>Microsoft, GPL'i “açık kaynaklı bir lisans” olarak +adlandırıyor. İnsanların, ana husus olarak özgürlük açısından düşünüyor +olmalarını istemediler. İnsanları, Microsoft ürünlerini seçeceklerse, +tüketici olarak dar bir şekilde düşünmeye ve tabi ki tüketiciler olarak çok +rasyonel bir şekilde düşünmemeye davet ettiklerini bulacaksınız. Ancak +insanların vatandaş ya da devlet adamı gibi düşünmesini istemezler, Bu, +onlar için zıttır, düşmancadır. En azından mevcut iş modellerine karşı +zıttır.</p> <p>Şimdi, özgür yazılım nasıl…evet, özgür yazılımın toplumumuzla nasıl bir ilişkisinin olduğunu anlatabilirim. Bazılarınız için önemli olabilecek ikinci bir başlık ise özgür yazılımın işle nasıl bir ilgisi olduğudur. Şimdi, gerçekte, özgür yazılım iş için <em>büyük</em> ölçüde yararlıdır. Ne de olsa, gelişmiş ülkelerdeki birçok işyerinde yazılım -kullanılmaktadır. Yalnızca küçük bir kısmı yazılım geliştirmektedir. </p> +kullanılmaktadır. Yalnızca küçük bir kısmı yazılım geliştirmektedir.</p> <p>Ve özgür yazılım, yazılım kullanan herhangi bir firma için büyük ölçüde avantajlıdır çünkü bu, kontrolün sizde olduğunu göstermektedir. Temel @@ -1217,21 +1240,22 @@ olarak, yeterince dikkatli olurlarsa, durum böyledir. Yeterince dikkat gösteren herkes, bazı etkileri uygulayabilir. Dikkat etmezseniz, satın almazsınız. O zaman başka insanların tercih ettiklerini kullanırsınız. Ancak dikkat eder, özen gösterirseniz, o zaman söyleyecek bir şeyleriniz -olur. özel mülk yazılım söz konusu olduğunda, söyleyecek bir şeyiniz olmaz. </p> +olur. özel mülk yazılım söz konusu olduğunda, söyleyecek bir şeyiniz olmaz.</p> <p>Özgür yazılımla, değiştirmek istediğiniz şeyleri değiştirebilirsiniz. Ve firmanızda programlayıcıların olup olmaması fark etmez; bu, iyidir. Binanızdaki duvarları hareket ettirmek isterseniz, bir marangozluk -firması olmanız gerekmez. Bir marangoz bulup, “Bu işi yapmak için ne kadar -para istersin?” diye sormanız yeterlidir. Ve kullandığınız yazılımı -değiştirmek isterseniz, bir programlama firması olmanız gerekmez. Tek -yapmanız gereken bir programlama firmasına gidip şunu söylemektir: “Bu -özellikleri implement etmek için ne kadar para istersiniz? Ve ne zamana -bitirirsiniz?” Ve işi yapmazlarsa, gidip başka birilerini bulabilirsiniz.</p> +firması olmanız gerekmez. Bir marangoz bulup, “Bu işi yapmak için ne +kadar para istersin?” diye sormanız yeterlidir. Ve kullandığınız +yazılımı değiştirmek isterseniz, bir programlama firması olmanız +gerekmez. Tek yapmanız gereken bir programlama firmasına gidip şunu +söylemektir: “Bu özellikleri implement etmek için ne kadar para +istersiniz? Ve ne zamana bitirirsiniz?” Ve işi yapmazlarsa, gidip +başka birilerini bulabilirsiniz.</p> <p>Destek için özgür bir piyasa mevcuttur. Bu nedenle destekle ilgilenen her türlü işyeri, özgür yazılımda büyük bir avantaj bulacaktır. özel mülk -yazılımla, destek bir tekeldir çünkü bir firma, bu, Microsoft’un paylaşılan +yazılımla, destek bir tekeldir çünkü bir firma, bu, Microsoft'un paylaşılan bir kaynak programı ise kaynak koduna sahiptir – ya da belki de yüklü bir miktar para ödeyen az sayıda firma kaynak koduna sahiptir – ancak, bu sayı çok azdır. Bu nedenle, sizin için çok fazla sayıda olası kaynak mevcut @@ -1241,10 +1265,11 @@ kaybederlerse, bu duruma önem vermelerini gerektirecek kadar önemli değildir. Bir kere programı kullandığınızda, onlar için desteği almakta kilitlendiğinizi anlarlar çünkü farklı bir programa geçmek çok büyük bir iştir. Bu nedenle, bir hatanın raporlanması ayrıcalığının ödenmesi gibi -şeylerle karşılaşırsınız. [Dinleyiciler güler] Ve bir kere ödeme yaptıktan -sonra, şöyle derler: “İyi, tamam, hata raporunuzu kaydettik. Ve birkaç ay -içinde, bir yükseltme [:upgrade] satın alabilirsiniz ve bu hatayı giderip -gidermediğimizi görebilirsiniz.” [Dinleyiciler güler]</p> +şeylerle karşılaşırsınız. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Ve bir kere ödeme +yaptıktan sonra, şöyle derler: “İyi, tamam, hata raporunuzu +kaydettik. Ve birkaç ay içinde, bir yükseltme [:upgrade] satın alabilirsiniz +ve bu hatayı giderip gidermediğimizi görebilirsiniz.” <i>[Dinleyiciler +güler]</i></p> <p>Özgür yazılıma ilişkin destek sağlayıcıları, bundan ucuz kurtulamaz. Müşterileri memnun etmek zorundadırlar. Tabi ki, birçok iyi @@ -1252,7 +1277,7 @@ bedava destek alabilirsiniz. Probleminizi İnternetten gönderirsiniz. Ertesi gün bir yanıt alabilirsiniz. Ancak bu, tabi ki garantili değildir. Güvende olmak isterseniz, en iyisi bir firma ile anlaşma yapın ve onlara ücret ödeyin. Ve bu, tabi ki, özgür yazılım işinin çalışma şekillerinden -birisidir. </p> +birisidir.</p> <p>Yazılım kullanan işler için özgür yazılımın başka bir avantajı, güven ve gizliliktir. Ve bu, bireyler için de geçerlidir ancak bunu, işyerleri @@ -1299,20 +1324,20 @@ dünyasında, kral, müşteri değildir. Çünkü siz yalnızca bir müşterisinizdir. Kullandığınız yazılımda söz hakkınız yoktur.</p> <p>Bu anlamda, özgür yazılım, demokrasinin işlemesi için yeni bir -mekanizmadır. Şimdi Stanford’da olan Profesör Lessig, bir kanun çeşidi +mekanizmadır. Şimdi Stanford'da olan Profesör Lessig, bir kanun çeşidi olarak söz konusu kod fonksiyonlarını söylemiştir. Tüm amaçlar ve hedefler için herkesin kullandığı kod hakkında yazan her kimse, insanların hayatlarını belirleyen kanunlar yazmaktadır. Özgür yazılım söz konusu olduğunda, bu kanunlar demokratik bir şekilde yazılır. Ancak bu, klasik -demokrasi biçimi değildir – büyük bir seçim yapıp şunu demiyoruz: “Herkes, -bu işin nasıl yapılmasını istiyorsa ona göre oy versin.” [Dinleyiciler -güler] Bunun yerine, temel olarak şunu diyoruz: özelliğin şu şekilde -implement edilmesini isteyenler, o şekilde yapsın. Ve söz konusu özelliği -söz konusu şekilde gerçekleştirmek için çalışmak isterseniz, öyle -yaparsınız. Ve bir şekilde ya da diğer şekilde yapılır, değil mi? Ve böylece -çok sayıda insan bu şekilde isterse, bu şekilde yapılacaktır. Bu şekilde, -herkes, gitmek istediği yönde basitçe adımlar atarak sosyal karara katkıda -bulunur. </p> +demokrasi biçimi değildir – büyük bir seçim yapıp şunu demiyoruz: +“Herkes, bu işin nasıl yapılmasını istiyorsa ona göre oy +versin.” <i>[Dinleyiciler güler]</i> Bunun yerine, temel olarak şunu +diyoruz: özelliğin o şekilde gerçekleştirilmesini isteyenler, o şekilde +yapsın. Ve söz konusu özelliği söz konusu şekilde gerçekleştirmek için +çalışmak isterseniz, öyle yaparsınız. Ve bir şekilde veya diğer şekilde +yapılır, değil mi? Ve böylece çok sayıda insan bu şekilde isterse, bu +şekilde yapılacaktır. Bu şekilde, herkes, gitmek istediği yönde basitçe +adımlar atarak toplumsal karara katkıda bulunur.</p> <p>Ve kişisel olarak istediğiniz kadar adım atmakta özgürsünüz. Bir işyeri, atmalarının yararlı olduğu kadar adımı atmakta özgürdür. Ve tüm bu şeyleri @@ -1339,7 +1364,7 @@ avantaj sağladıklarını düşündükleri için <em>değil</em>, ancak daha ç kullanıcı üzerinde bir şeyler dayattıkları, kullanıcıyı kilitledikleri içindir. Ve özel mülk yazılım geliştiricilerinin zaman zaman dosya biçimlerinde değişiklikler yaptıklarını görürsünüz, bunun tek nedeni, -insanların en yeni sürümü satın almalarını sağlamaktır. </p> +insanların en yeni sürümü satın almalarını sağlamaktır.</p> <p>Arşivciler şimdi bir problem bulmaktadır, on yıl önce bilgisayarlarda yazılan dosyalara genellikle erişilememektedir; bunlar, şimdi kaybolmuş olan @@ -1353,7 +1378,7 @@ programı kullanarak, kendinizi tuzağa düşürüyorsunuz.</p> <p>Böylece, özgür yazılımın birçok işi nasıl etkilediğini anlattım. Ancak, yazılım işi olan bu özel dar alanı nasıl etkilemektedir? Evet, bu sorunun cevabı, çoğunlukla hemen hemen hiç etkilemediğidir. Ve bana anlatılanlardan, -bunun nedeni, yazılım endüstrisinin % 90’ının özel yazılımın gelişimine +bunun nedeni, yazılım endüstrisinin % 90'ının özel yazılımın gelişimine ayrılmasıdır, başka bir deyişle, yayınlanmayan yazılıma ayrılmasıdır. Özel yazılım için, bu husus ya da özgür ya da özel mülk olma hususu gündeme gelmez. Gördüğünüz gibi, buradaki husus, siz kullanıcıların yazılımı @@ -1361,8 +1386,8 @@ değiştirmek ve yeniden dağıtmak için özgür olup olmadığınızdır. Yaln bir kullanıcı varsa ve söz konusu kullanıcı haklara sahipse, o zaman problem yoktur. Söz konusu kullanıcı tüm bu şeyleri yapmakta özgürdür. Bu nedenle, aslında, kaynak kodunu ve tüm hakları alma konusunda ısrar ediyorlarsa, -firma içinde kullanım için bir firma tarafından geliştirilen her türlü özel -program özgür yazılımdır.</p> +firma içinde kullanım için bir firma tarafından geliştirilen her türlü +<em>özel</em> program özgür yazılımdır.</p> <p>Bu husus, bir saatteki ya da bir mikrodalga fırındaki ya da bir otomobilin ateşleme sistemindeki yazılım için söz konusu değildir çünkü bu durumlarda, @@ -1373,8 +1398,8 @@ yazılım endüstrisi, olduğu gibi gitmeye devam edecektir. Ve ilginç şey şu ki, bu gibi büyük bir iş oranı endüstrinin ilgili kısmında olduğu için, özgür yazılım işi için hiçbir olasılık olmasa bile, özgür yazılım geliştiricileri, özel yazılım yazmak için günlük işler -alabilirler. [Dinleyiciler güler] Bunlardan çok fazla vardır; oran çok -büyüktür.</p> +alabilirler. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Bunlardan çok fazla vardır; oran +çok büyüktür.</p> <p>Ancak görüldüğü gibi, özgür yazılım işi vardır. Özgür yazılım firmaları vardır ve katılacağım basın toplantısında, birkaç özgür yazılım firmasından @@ -1385,13 +1410,13 @@ vardır ve onların geliştirdiği özgür yazılım önemli ölçüdedir.</p> <p>Şimdi, şu soruyu sorarız: özgür yazılım iş dünyası nasıl çalışmaktadır? Bazıları kopyaları satmaktadır. Kopyalamakta özgürsünüzdür ancak yine de ayda binlerce kopya satabilirler. Ve diğerleri, destek ve çeşitli hizmet -tiplerini satmaktadır. Kişisel olarak ben, 1980’lerin ikinci yarısı boyunca, +tiplerini satmaktadır. Kişisel olarak ben, 1980'lerin ikinci yarısı boyunca, özgür yazılım destek hizmetleri sattım. Temel olarak saatte $200 için, yazmış olduğum GNU yazılımında değiştirmemi istediğiniz her şeyi değiştiririm dedim. Evet, bu, ciddi bir ücrettir ancak bu, benim geliştirmiş olduğum bir programdı ve çok daha kısa bir sürede aynı işi -gerçekleştirebileceğimi insanlar anladı. [Dinleyiciler güler] Ve bu şekilde -ekmeğimi kazandım. Aslında, daha önce yaptığımdan daha fazlasını +gerçekleştirebileceğimi insanlar anladı. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Ve bu +şekilde ekmeğimi kazandım. Aslında, daha önce yaptığımdan daha fazlasını yaptım. Ayrıca dersler de verdim. Ve 1990 yılına kadar bunu yapmayı sürdürdüm. 1990 yılında büyük bir ödül kazandım ve bunu yapmayı bıraktım.</p> @@ -1418,7 +1443,7 @@ yararlıdır; yardımcı olabilir. Bir miktar anapara toplayabilirseniz, insan tutabilir ve bu insanlara kod yazdırabilirsiniz. Ancak az sayıda insanla çok iş başarabilirsiniz. Aslında, özgür yazılımı geliştiren süreçin çok etkin olması, dünyanın özgür yazılıma geçmesi için önemli nedenlerden biridir. Ve -bu, ayrıca Microsoft’un söylediğini yalanlar, Microsoft, GNU GPL’nin kötü +bu, ayrıca Microsoft'un söylediğini yalanlar, Microsoft, GNU GPL'nin kötü olduğunu söyler çünkü özgür olmayan yazılımı geliştirmek için anapara toplamak, özgür yazılımımızı alıp bizimle paylaşmayacakları programlara kodumuzu koymak onlar için zorlaşır. Temel olarak, bu şekilde anaparayı @@ -1429,12 +1454,13 @@ yaptırıyoruz.</p> yapamayacağımızı söylemekteydiler. Şimdi bunu ve ilâve olarak önemli bir oranı daha gerçekleştirdik. Ve söyleyebilirim ki, dünyanın tüm genel amaçlı olarak yayınlanan yazılımını geliştirmemize az kaldı. Ve bunu, -kullanıcılardan % 90’ından fazlasının henüz bizim özgür yazılımımızı +kullanıcılardan % 90'ından fazlasının henüz bizim özgür yazılımımızı kullanmadığı bir dünyada başardık. Bu, dünyadaki tüm Web sunucularının yarısından fazlasının Web sunucusu olarak Apache ile GNU/Linux üzerinde çalıştığı bir dünyada gerçekleşmiştir.</p> -<p><strong>SORU</strong>:[Duyulamıyor] … Daha önce ne dediniz, Linux mı?</p> +<p><strong>SORU</strong>:<i>[Anlaşılmıyor]</i> … Daha önce ne dediniz, +Linux mu?</p> <p><strong>STALLMAN</strong>:GNU/Linux dedim.</p> @@ -1445,7 +1471,7 @@ olarak adlandırırım. Biliyorsunuz, bu, onun adıdır. Çekirdek Linus Torvald tarafından yazılmıştır ve yazara duyulan saygıdan ötürü, bu çekirdeği yalnızca onun verdiği isimle adlandırabiliriz.</p> -<p>Genel olarak, iş dünyasında, birçok kullanıcı GNU/Linux’ı +<p>Genel olarak, iş dünyasında, birçok kullanıcı GNU/Linux'ı kullanmamaktadır. Birçok ev kullanıcısı henüz bizim sistemimizi kullanmamaktadır. Ev kullanıcıları da sistemimizi kullanmaya başladığında, özgür yazılım için 10 kat daha fazla gönüllü ve 10 kat daha fazla müşteri @@ -1453,16 +1479,17 @@ sağlayacağız. Ve bu bizi büyütecektir. Bu nedenle, bu noktada, bu işi yapabileceğimiz konusunda oldukça güvenim var.</p> <p>Ve bu önemlidir çünkü Microsoft bizim çaresiz hissetmemizi -istemektedir. Şöyle derler: “Çalıştırılacak yazılıma sahip olmanızın tek -yolu, yeniliğe sahip olmanızın tek yolu, gücü bize vermenizle -sağlanabilir. Biz baskınız. Çalıştırdığınız programla ne yapabileceğinizi -kontrol edelim, böylece sizden çok para alabiliriz ve bu paranın belirli bir -oranını yazılım geliştirmek için kullanıp geri kalanını kâr yaparız.”</p> +istemektedir. Şöyle derler: “Çalıştırılacak yazılıma sahip olmanızın +tek yolu, yeniliğe sahip olmanızın tek yolu, gücü bize vermenizle +sağlanabilir. Size egemen olmamıza izin verin. Çalıştırdığınız programla ne +yapabileceğinizi kontrol edelim, böylece sizden çok para alabiliriz ve bu +paranın belirli bir oranını yazılım geliştirmek için kullanıp geri kalanını +kâr yaparız.</p> <p>Hiçbir zaman çaresiz hissetmemelisiniz. Çok çaresiz hissedip özgürlüğünüzü feda etmemelisiniz. Bu çok tehlikelidir.</p> -<p>Microsoft’un, yalnızca Microsoft olmamakla beraber özgür yazılımı +<p>Microsoft'un, yalnızca Microsoft olmamakla beraber özgür yazılımı desteklemeyen insanların genelde benimsediği değer sistemi, kısa vadeli kârdır: Bu sene ne kadar para kazanacağım? Bugün ne kadar iş yaptırabilirim? Kısa vadeli düşünme ve dar düşünme. Onların varsayımına göre, birilerinin @@ -1472,10 +1499,10 @@ Kısa vadeli düşünme ve dar düşünme. Onların varsayımına göre, biriler hakkında birçok insan konuşma yapıyordu. Bu insanların bazıları büyük fedakarlıklar yapmışlardı. Ülkemizde herkesin duyduğu özgürlük çeşitleri için yaşamlarını bile feda etmişlerdi. (En azından bazı durumlarda; tahmin -ederim ki, Vietnam’daki savaşı burada görmezden gelmeliyiz.)</p> +ederim ki, Vietnam'daki savaşı burada görmezden gelmeliyiz.)</p> -<p><i>[Editörün notu: Önceki gün, Yurt Şehitleri anma günüydü, kahramanların -anıldığı bir ABD tatil günüydü.]</i></p> +<p><i>[Editörün notu: Önceki gün, ABD'de “Anma Günü”ydü. Anma Günü +savaş kahramanlarının anıldığı bir tatil günüdür.]</i></p> <p>Ancak neyse ki, yazılımın kullanılmasındaki özgürlüğümüzün korunması bu gibi büyük fedakarlıkları gerektirmemektedir. Grafiksel Kullanıcı Ara yüzü (GUI) @@ -1493,17 +1520,17 @@ yeterli uzun vadeli görüşe sahip olmamız gereklidir.</p> <p>Böylece, bu noktada, anlatacaklarım sona erdi.</p> <p>Tony Stanco tarafından önerilen özgür yazılım işine ilişkin yeni bir -yaklaşımın olduğunu ifade etmek isterim, bu yaklaşım “Özgür Geliştiriciler” -olarak adlandırılmaktadır ve organizasyona katılan tüm yazılım -geliştiricilere kârdan belirli bir oranın verilmesini uman belirli bir iş -yapısını içermektedir. Ve halen Hindistan’da bazı büyük hükümet yazılım -geliştirme sözleşmelerinin gerçekleştirilmesini ummaktadırlar çünkü taban -olarak özgür yazılımı kullanıyor olacaklardır, bu şekilde büyük maliyet -tasarrufu sağlamayı planlamaktadırlar.</p> +yaklaşımın olduğunu ifade etmek isterim, bu yaklaşım “Özgür +Geliştiriciler” olarak adlandırılmaktadır ve organizasyona katılan tüm +yazılım geliştiricilere kârdan belirli bir oranın verilmesini uman belirli +bir iş yapısını içermektedir. Ve halen Hindistan'da bazı büyük hükümet +yazılım geliştirme sözleşmelerinin gerçekleştirilmesini ummaktadırlar çünkü +taban olarak özgür yazılımı kullanıyor olacaklardır, bu şekilde büyük +maliyet tasarrufu sağlamayı planlamaktadırlar.</p> <p>Ve şimdi sorularınızı bekliyorum.</p> -<p><strong>SORU</strong>: <i>[İşitilememektedir]</i></p> +<p><strong>SORU</strong>: <i>[Anlaşılmıyor]</i></p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Biraz yüksek sesle konuşabilir misiniz lütfen? Sizi gerçekten duyamıyorum.</p> @@ -1517,28 +1544,28 @@ tehlikeli bir şeydir, zikzak biçiminde hizmetleri birini diğerine olacak şekilde bağlamayı planlamaktadırlar. Böylece bu hizmeti kullanmak için, bu Microsoft programını kullanıyor olmanız gereklidir, bu da, bu hizmeti ve bu Microsoft programını kullanmanız gerektiği anlamına gelecektir … böylece -tümü birbiriyle ilişkilidir. Planları budur. </p> +tümü birbiriyle ilişkilidir. Planları budur.</p> <p>Şimdi, ilginç olan şey, bu hizmetlerin satılmasının özgür yazılım ya da özgür olmayan yazılım etik hususunu gündeme getirmemesidir. Onlar için, net üzerinden bu hizmetleri satan bu gibi işyerlerinin olması çok iyi -olabilir. Ancak, Microsoft’un planladığı, yazılım ve hizmetler üzerinde daha +olabilir. Ancak, Microsoft'un planladığı, yazılım ve hizmetler üzerinde daha bile büyük bir tekel, daha bile büyük bir kilit elde etmek için onları kullanmaktır ve bu, yakın zamanda bir makalede açıklanmıştır. Diğer insanlar, bunun, neti Microsoft Firma Kasabasına dönüştürdüğünü söylemiştir.</p> -<p>Ve bu bağlantılıdır çünkü Microsoft anti güven mahkemesindeki asliye -mahkemesi Microsoft’un – anlamsız bir şekilde, hiçbir işe yaramayacak -biçimde – işletim sistemi kısmına ve uygulama kısmına bölünmesini -önermiştir. </p> +<p>Ve bu bağlantılıdır çünkü Microsoft tröst karşıtı davasındaki mahkeme +Microsoft'un bölünmesini istedi. Anlamsız bir şekilde, hiçbir işe +yaramayacak biçimde, işletim sistemi kısmına ve uygulama kısmına bölünmesi +şeklinde.</p> <p>Ancak o makaleyi gördükten sonra, şimdi yalnızca emsallerine uygun bir -şekilde birbirleriyle başa çıkmalarını gerektirmek için Microsoft’un +şekilde birbirleriyle başa çıkmalarını gerektirmek için Microsoft'un hizmetler kısmına ve yazılım kısmına bölünmesinin yararlı ve etkin bir yolunu görmekteyim, hizmetler ara yüzlerini yayınlamalıdır, böylece hizmetlerle konuşabilmek için herkes bir istemci yazabilir ve tahmin ediyorum ki, hizmeti almak için ödeme yapmaları gereklidir. Evet, bu -tamamdır. Bu, tamamen farklı bir konudur. </p> +tamamdır. Bu, tamamen farklı bir konudur.</p> <p>Microsoft bu şekilde […] başka bir deyişle, hizmetler ve yazılım şeklinde bölünürse, Microsoft hizmetleriyle rekabete girmek için @@ -1547,10 +1574,10 @@ için hizmetleri kullanamayacaklardır. Ve özgür yazılım yapabileceğiz ve belki de siz insanlar bunu Microsoft hizmetleriyle konuşmak için kullanacaksınız, bu bizim için önemli değildir.</p> -<p>Çünkü ne de olsa, Microsoft’un birçok insana boyun eğdiren özel mülk yazılım -firması olmasına rağmen – diğerleri daha az insana boyun eğdirmiştir, bu, -uğraşma isteğinden kaynaklanmamaktadır; [dinleyiciler güler] o kadar çok -sayıda insana boyun eğdirmeyi başaramamışlardır. Bu nedenle, problem +<p>Çünkü ne de olsa, Microsoft'un birçok insana boyun eğdiren özel mülk yazılım +firması olmasına rağmen, diğerleri daha az insana boyun eğdirmiştir, bu, +uğraşma isteğinden kaynaklanmamaktadır; <i>[Dinleyiciler güler]</i> o kadar +çok sayıda insana boyun eğdirmeyi başaramamışlardır. Bu nedenle, problem yalnızca ve yalnızca Microsoft değildir. Microsoft, çözmeye çalıştığımız problemin yalnızca en büyük örneğidir, işbirliği yapmak ve etik bir toplum oluşturmak için kullanıcıların özgürlüğünü alan özel mülk yazılımdır. Bu @@ -1569,25 +1596,25 @@ hazırlandığı görülmektedir?</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Burada etik bir husus görmüyorum. Ancak, gerçekte, bilgisayar üreten firmalar, bazen GNU/Linux sistemini bilgisayara taşımaktadır. HP açık bir şekilde bunu yakın bir zamanda yapmıştır. Ve -Windows’un bir portu için ödeme yapma konusunda canlarını sıkmamışlardı, +Windows'un bir portu için ödeme yapma konusunda canlarını sıkmamışlardı, çünkü bu, çok fazla maliyete sahip olacaktı. Ancak zannediyorum ki -GNU/Linux’ın desteklenmesi birkaç ay boyunca beş mühendisin çalışmasını +GNU/Linux'ın desteklenmesi birkaç ay boyunca beş mühendisin çalışmasını gerektirecekti. Bu, kolayca yapılabilir bir şeydi.</p> -<p>Şimdi tabi ki, insanların <code>autoconf</code>’u kullanmasını öneriyorum, +<p>Şimdi tabi ki, insanların <code>autoconf</code>'u kullanmasını öneriyorum, autoconf, programlarınızı taşınabilir hale getirmeyi kolaylaştıran bir GNU paketidir. Bunu yapmaları için onları yüreklendiriyorum. Ya da sistemin söz konusu sürümünde derlenmeyen bir hatayı başka birileri giderdiğinde ve size gönderdiğinde, o zaman bunu göz önünde bulundurmalısınız. Ancak bunu etik bir husus olarak görmüyorum.</p> -<p><strong>SORU</strong>: İki yorum. Birisi: Yakın zamanda, MIT’de +<p><strong>SORU</strong>: İki yorum. Birisi: Yakın zamanda, MIT'de konuştunuz. Kopyasını okudum. Ve birileri, patentler hakkında bir şeyler -sordu ve siz dediniz ki “patentler tamamen farklı bir konudur. Bu konuda -yorumum yok.”</p> +sordu ve siz dediniz ki “patentler tamamen farklı bir konudur. Bu +konuda yorumum yok.”</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Doğru. Patentler hakkında aslında söyleyecek çok -şeyim var ama bu, bir saati bulur. [Dinleyiciler güler]</p> +şeyim var ama bu, bir saati bulur. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> <p><strong>SORU</strong>: Şunu demek istedim: Bana öyle geliyor ki, burada önemli bir husus var. Demek istiyorum ki, bu konsepti almaya çalışırken, @@ -1596,7 +1623,7 @@ gücünü kullanmak isterlerse, patentler ve telif hakkı gibi şeyleri sert özellik olarak adlandırmalarının bir nedeni vardır. Ve böylece, bu şeyler hakkındaki yaygın olan şey, aynı hususlar etrafında dolaşmaları değildir ancak söz konusu motivasyon, gerçekten de genel hizmet hususu değildir ama -özel çıkarları için firmaların tekel sağlama motivasyonudur. </p> +özel çıkarları için firmaların tekel sağlama motivasyonudur.</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Anlıyorum. Ama, iyi, yanıtlamak istiyorum çünkü çok fazla zaman yok. Bu yüzden bunu yanıtlamak istiyorum.</p> @@ -1606,7 +1633,7 @@ terimini kullanmak istemelerinin başka bir nedeni vardır. Bunun nedeni, insanların, telif hakkı hususları ya da patent hususları hakkında dikkatli bir şekilde düşünmesini istememeleridir. Telif hakkı kanunu ve patent kanunu tamamen farklı olduğu için, yazılım telif haklarının ve yazılım -patentlerinin etkileri tamamen farklıdır. </p> +patentlerinin etkileri tamamen farklıdır.</p> <p>Yazılım patentleri, programcıları belirli program tiplerini yazmaktan alıkoydukları için, programcılar üzerindeki bir kısıtlamadır ancak telif @@ -1618,13 +1645,13 @@ hususların ayrılması çok önemlidir.</p> farklıdır. Bu nedenle, lütfen, açık bir şekilde düşünmeyi cesaretlendirmek için, telif hakkını ve patentleri tartışın. Ancak fikri mülkiyeti tartışmayın. fikri mülkiyet hakkında bir fikrim yoktur. Telif hakları, -patentler ve yazılım hakkında düşüncelerim vardır. </p> +patentler ve yazılım hakkında düşüncelerim vardır.</p> <p><strong>SORU</strong>: Başlangıçta fonksiyonel bir dilin, yemek tarifleri gibi, bilgisayar programları olduğunu ifade ettiniz. Ancak yemek tariflerinden bilgisayar programlarına ve İngilizce dilinden bilgisayar -programlarına büyük bir geçiş vardır – “fonksiyonel dil”in tanımı çok -geniştir. DVD konusunda bu, neden olan problemi oluşturmaktadır. </p> +programlarına büyük bir geçiş vardır – “fonksiyonel dil”in +tanımı çok geniştir. DVD konusunda bu, neden olan problemi oluşturmaktadır.</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Hususlar, doğadaki fonksiyonel olmayan şeylerden ötürü kısmen benzer ancak kısmen de farklıdır. Hususun bir kısmı aktarılır @@ -1645,7 +1672,7 @@ değiştirilmiş bir sürümü ticari olarak yayınlama özgürlüğüne ihtiya insanları eğlendirecek ya da estetik olacak ya da belirli bir insanın görüşlerini ifade edecek olan şeyler, biliyorsunuz – belki de değiştirilmemelidir. Ve bu belki de onların tüm ticari dağıtımını kapsayan -telif hakkına sahip olunmasının tamam olduğu anlamına gelmektedir. </p> +telif hakkına sahip olunmasının tamam olduğu anlamına gelmektedir.</p> <p>Lütfen unutmayın ki, A.B.D. Anayasasına göre, telif hakkının amacı halkın yararlanmasıdır. Telif hakkı, belirli özel tarafların davranışını @@ -1689,47 +1716,47 @@ hakkında ne düşünüyorsunuz?</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Bu olmamalıdır. Hükümet, vatandaşlardan herhangi bir şekilde ya da herhangi bir yönde kendisiyle haberleşmeleri için ya da kendisine erişmeleri için özgür olmayan bir programın kullanılmasını hiçbir -zaman istememelidir. </p> +zaman istememelidir.</p> <p><strong>SORU</strong>: Şimdi söyleyeceğim şeyi yani GNU/Linux kullanıcısı -olmuştum.</p> +olmuştum…</p> -<p><strong>STALLMAN</strong>: Teşekkürler. <i>[dinleyiciler güler]</i></p> +<p><strong>STALLMAN</strong>: Teşekkürler. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> <p><strong>SORU</strong>: …son dört yıldır. Benim için problemli ve -hepimiz için önemli olan şeylerden biri de zannediyorum ki Web’e göz -atmaktır. </p> +hepimiz için önemli olan şeylerden biri de zannediyorum ki Web'e göz +atmaktır.</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Evet.</p> <p><strong>SORU</strong>: GNU/Linux sisteminin kullanılmasındaki zayıf -noktalardan bir tanesi Web’de tarama yapılmasıdır çünkü bu konudaki yaygın -araç Netscape’tir…</p> +noktalardan bir tanesi Web'de tarama yapılmasıdır çünkü bu konudaki yaygın +araç Netscape'tir…</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: …ve özgür yazılım değildir.</p> <p>Bu soruyu yanıtlayayım. Daha fazlasını elde etme adına ana noktaya -varayım. Evet. İnsanların GNU/Linux sistemlerinde Netscape Navigatör’ü +varayım. Evet. İnsanların GNU/Linux sistemlerinde Netscape Navigatör'ü kullanma eğilimlerinde büyük bir artış vardır. Gerçekte, ticari olarak paketlenmiş tüm sistemlerde Netscape Navigatör otomatik olarak vardır. Böylece bu, ironik bir durumdur: özgür bir işletim sistemi geliştirmek için çok çalıştık ve şimdi mağazaya gittiğinizde, orada -GNU/Linux’ın sürümlerini bulabilirsiniz, çoğu Linux olarak +GNU/Linux'ın sürümlerini bulabilirsiniz, çoğu Linux olarak adlandırılmaktadır ve özgür değildirler. Neyse, bazıları özgürdür aslında. Ancak Netscape Navigatör ve belki de başka özgür olmayan programlar da var olabilir. Bu nedenle, gerçekte ne yaptığınızı bilmiyorsanız, özgür bir sistemin bulunması çok zordur. Ya da tabi ki, Netscape Navigatörü -kuramazsınız. </p> +kuramazsınız.</p> <p>Şimdi, gerçekte, yıllardır özgür Web tarayıcıları mevcuttur. Lynx olarak adlandırılan ve eskiden kullandığım özgür bir Web tarayıcısı vardır: Grafiksel olmayan özgür bir Web tarayıcısıdır; yalnızca metinden ibarettir. Bunun büyük bir avantajı vardır, bunda reklamları -görmezsiniz. [Dinleyiciler güler] [Alkış]</p> +görmezsiniz. <i>[Dinleyiciler güler] [Alkış]</i></p> <p>Ama her neyse, Mozilla olarak adlandırılan ve kullanabileceğiniz noktaya ulaşan özgür bir grafik arayüzlü proje vardır. Ve ben onu arada sırada -kullanıyorum. </p> +kullanıyorum.</p> <p><strong>SORU</strong>: Konqueror 2.01 çok iyidir.</p> @@ -1741,30 +1768,29 @@ arayüzlü tarayıcıdır. Böylece, sonunda tahmin ediyorum ki bu problemi felsefi/etik ayrımdan bahsedebilir misiniz? Bunların uzlaştırılamaz olduğunu mu hissediyorsunuz? …</p> -<p>[Kayıtlar arasında kaset değiştiriliyor; sorunun sonu ve cevabın başı -eksiktir]</p> +<p><i>[Kayıt kaset değişimi; sorunun sonu ve yanıtın başı eksik]</i></p> <p><strong>STALLMAN</strong>: … bir özgürlüğe ve etiğe. Ya da sizin henüz söylediğiniz gibi, umarım ki, siz firmalar, bizim bu şeyleri yapmamıza -izin vermemizin daha kârlı olduğuna karar verirsiniz. </p> +izin vermemizin daha kârlı olduğuna karar verirsiniz.</p> <p>Ancak, söylediğim gibi, çok sayıdaki pratik çalışmada, bir kimsenin politikasının ne olduğu gerçekten de fark etmemektedir. Bir kimse GNU -projesine yardımcı olmayı teklif ettiğinde, şunu demeyiz: “Bizim -politikalarımızla fikir birliği içinde olmanız gereklidir.” Bir GNU +projesine yardımcı olmayı teklif ettiğinde, şunu demeyiz: “Bizim +politikalarımızla fikir birliği içinde olmanız gereklidir.” Bir GNU paketinde, sistemi GNU/Linux olarak adlandırmanızın gerekli olduğunu ve bunları özgür yazılım olarak adlandırmanız gerektiğini söyleriz. GNU Projesi hakkında konuşmadığınızda ne söylediğiniz, size kalmıştır.</p> <p><strong>SORU</strong>: Yeni büyük makinelerini satmak amacıyla hükümet birimleri için IBM firması bir kampanya başlatmıştır, satış noktası olarak -Linux’ı kullanmışlar ve Linux olarak adlandırmışlardır. </p> +Linux'ı kullanmışlar ve Linux olarak adlandırmışlardır.</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Evet. Tabi ki, bunlar gerçekten de GNU/Linux -sistemleridir. [Dinleyiciler güler]</p> +sistemleridir. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> <p><strong>SORU</strong>: Bu doğrudur. En üstteki satış elemanına söyleyin. GNU -hakkında bir şey bilmiyor. </p> +hakkında bir şey bilmiyor.</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Kime söylemeliyim?</p> @@ -1777,39 +1803,40 @@ yolunun ne olduğu hususu, bu gibi bir firma için önemli olan temel husus değildir. Evet, şimdi bazı küçük firmalarda, bir patron olacaktır. Ve patron bu gibi hususlar hakkında düşünmekteyse, bu şekilde bir karara varabilir. Ancak bu çok büyük bir ortaklık değildir. Bu, bir utançtır, -ayıptır. </p> - -<p>IBM’in yaptığı şey hakkında daha önemli ve daha bağımsız bir husus -vardır. “Linux”a bir milyar dolar yatırdıklarını söylüyorlar. Ancak belki de -“Linux”a ifadesindeki a’yı da çift tırnak içine almalıyım çünkü bu paranın -bir kısmı insanların özgür yazılım geliştirmesi için harcanmaktadır. Bu -gerçekten de topluluğumuz için büyük bir katkıdır. Ancak diğer kısımları, -insanlara özel mülk yazılım yazmaları ya da özel mülk yazılımı GNU/Linux’ın -üstünde çalıştırmak üzere taşımak için ödeme yapmaktadır ve bu, topluluğumuz -için bir katkı değildir. Ancak IBM, tümünü bunda toplamaktadır. Bunların +ayıptır.</p> + +<p>IBM'in yaptığı şey hakkında daha önemli ve daha bağımsız bir husus +vardır. “Linux”a bir milyar dolar yatırdıklarını +söylüyorlar. Ancak belki de “Linux”a ifadesindeki +“a”'yı da çift tırnak içine almalıyım çünkü bu paranın bir kısmı +insanların özgür yazılım geliştirmesi için harcanmaktadır. Bu gerçekten de +topluluğumuz için büyük bir katkıdır. Ancak diğer kısımları, insanlara özel +mülk yazılım yazmaları ya da özel mülk yazılımı GNU/Linux'ın üstünde +çalıştırmak üzere taşımak için ödeme yapmaktadır ve bu, topluluğumuz için +bir katkı <em>değildir</em>. Ancak IBM, tümünü bunda toplamaktadır. Bunların bazıları reklam olabilir, bu da kısmen bir katkıdır ancak kısmen de yanlıştır. Bu nedenle, bu, karmaşık bir durumdur. Yaptıkları şeylerden bazıları katkıdır ve bazıları değildir, ancak bunlar da kesin değildir. Ve -hepsini bir araya toplayıp “Vav! IBM’den bir milyar dolar aldım” -diyemezsiniz. [Dinleyiciler güler] Bu, olayların aşırı derecede +hepsini bir araya toplayıp “Vav! IBM'den bir milyar dolar aldım” +diyemezsiniz. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Bu, olayların aşırı derecede basitleştirilmesidir.</p> -<p><strong>SORU</strong>: Genel Kamu Lisansı’na ilişkin düşünceler hakkında +<p><strong>SORU</strong>: Genel Kamu Lisansı'na ilişkin düşünceler hakkında biraz bilgi verebilir misiniz?</p> -<p><strong>STALLMAN</strong>: Şimdi, burada — özür dilerim, sorusunu -şimdi yanıtlıyorum. <i>[Laughter]</i></p> +<p><strong>STALLMAN</strong>: Şimdi, burada, özür dilerim, sorusunu şimdi +yanıtlıyorum. <i>[Dinleyiciler güler]</i></p> <p><strong>SCHONBERG</strong>: Basın toplantısı için zaman ayırmak istiyor musunuz? Yoksa burada mı devam etmek istiyorsunuz?</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: Basın toplantısı için kimler burada? Çok fazla -basın yok. Oh, üç - Tamam. Eğer herkesin sorusunu yanıtlamak üzere on dakika -gibi bir şey istesek kabul eder misiniz? Tamam. O zaman, herkesin sorusunu -yanıtlamayla devam edelim.</p> +basın yok. Oh, üç… Tamam. Eğer herkesin… sorusunu yanıtlamak +üzere on dakika gibi bir şey istesem kabul eder misiniz? Tamam. O zaman, +herkesin sorusunu yanıtlamayla devam edelim.</p> -<p>GNU GPL’ye yol açan düşünceler mi? Bunun bir kısmı, topluluğun özgürlüğünü, -X Windows’ta tanımladığım fenomenlere karşı korumak istememdi, bu durum +<p>GNU GPL'ye yol açan düşünceler mi? Bunun bir kısmı, topluluğun özgürlüğünü, +X Windows'ta tanımladığım fenomenlere karşı korumak istememdi, bu durum diğer programlarda da meydana geldi. Aslında, bu husus hakkında düşünürken, X Windows henüz yayınlanmamıştı. Ancak bu problemin başka özgür programlarda meydana geldiğini görmüştüm. Örneğin, TeX gibi. Kullanıcıların tümünün @@ -1819,19 +1846,20 @@ o insanların özgürlüğü olmayacaktı. Ve bunun ana noktası nedir?</p> <p>Ancak düşündüğüm diğer bir husus, topluluğa, bunun bir paspas olmadığı duygusunu vermekti, bu, ortalıkta dolanan herhangi bir parazite av olmadığı -duygusuydu. Copyleft’i kullanmıyorsanız, esas olarak şunu diyorsunuzdur: -[Uysal bir şekilde konuşarak] “Kodumu al. Ne istersen yap. Hayır demem.” -Böylece herhangi biri gelip şunu diyebilir: [kesinkes konuşarak] “A, bunun -özgür olmayan bir sürümünü yapmak istiyorum. O zaman bunu alacağım.” Ve daha -sonra, tabi ki, muhtemelen bazı geliştirmeler eklediler, bu özgür olmayan -sürümler kullanıcılara çekici geldi ve özgür sürümlerin yerini aldı. Ve o -zaman, neyi başarmış oldunuz? Yalnızca bir özel mülk yazılım projesine -katkıda bulunmuş oldunuz. </p> +duygusuydu. Copyleft'i kullanmıyorsanız, esas olarak şunu diyorsunuzdur: +<i>[Uysal bir şekilde konuşarak]</i> “Kodumu al. Ne istersen +yap. Hayır demem.” Böylece herhangi biri gelip şunu diyebilir: +<i>[kesinkes konuşarak]</i> “A, bunun özgür olmayan bir sürümünü +yapmak istiyorum. O zaman bunu alacağım.” Ve daha sonra, tabi ki, +muhtemelen bazı geliştirmeler eklediler, bu özgür olmayan sürümler +kullanıcılara çekici geldi ve özgür sürümlerin yerini aldı. Ve o zaman, neyi +başarmış oldunuz? Yalnızca bir özel mülk yazılım projesine katkıda bulunmuş +oldunuz.</p> <p>Ve insanlar bu durumun meydana geldiğini gördüğünde, benim yaptığım şeyi diğer insanların aldığını gördüklerinde ve insanlar hiçbir zaman geri vermediğinde, bu, moral bozucu bir durum olabilir. Ve bu yalnızca -spekülasyon değildir. Bunun gerçekleştiğini gördüm. Bu, 1970’lerde üyesi +spekülasyon değildir. Bunun gerçekleştiğini gördüm. Bu, 1970'lerde üyesi olduğum eski topluluğu bozmak için meydana gelen şeyin bir parçasıdır. Bazı insanlar işbirliğinden uzaklaşmaya başladı. Ve biz de bu şekilde kâr yaptıklarını varsaydık. Kesinlikle kâr yaptıklarını düşünüyor gibi @@ -1849,7 +1877,7 @@ yayınlamanız gereklidir.</p> <p>Bu nedenle, gerçekte, insanların bizim çalışmalarımızdan faydalanmasının ve herhangi bir yazılım yazmak zorunda olmamanız gibi bir katkısının -olmamasının hâlâ birçok yolu vardır. Birçok insan GNU/Linux’ı kullanmakta ve +olmamasının hâlâ birçok yolu vardır. Birçok insan GNU/Linux'ı kullanmakta ve hiçbir yazılım yazmamaktadır. Bizim için bir şeyler yapmanız gibi bir şart yoktur. Ancak belirli bir şey yaparsanız, buna katkıda bulunmanız gerekir. Bu nedenle, bu, bizim topluluğumuzun bir paspas olmadığı anlamına @@ -1864,7 +1892,7 @@ değişiklikler yapıp sonuçtaki yazılımı GPL altında yayınlaması mümkü <p><strong>STALLMAN</strong>: Evet, bu mümkündür.</p> -<p><strong>SORU</strong>: O zaman bu, gelecekteki tüm kopyaların GPL’lenmesine +<p><strong>SORU</strong>: O zaman bu, gelecekteki tüm kopyaların GPL'lenmesine neden olacaktır.</p> <p><strong>STALLMAN</strong>: O açıdan öyle. Ancak neden bunu yapmadığımızın @@ -1877,9 +1905,9 @@ verin.</p> <p><strong>SORU</strong>: Tamam, evet.</p> -<p><strong>STALLMAN</strong>: İsteseydik, X Windows’u alıp GPL kapsamlı bir -kopya hazırlayıp bunda değişiklikler yapabilirdik. Ancak X Window’un, -GPL’lenmesi yerine geliştirilmesi üzerinde çalışan çok daha büyük bir grup +<p><strong>STALLMAN</strong>: İsteseydik, X Windows'u alıp GPL kapsamlı bir +kopya hazırlayıp bunda değişiklikler yapabilirdik. Ancak X Window'un, +GPL'lenmesi yerine geliştirilmesi üzerinde çalışan çok daha büyük bir grup vardır. Bu nedenle, bunu yaparsak, onlardan bir şeyler eşelemiş olurduk. Ve bu, iyi bir davranış değildir. Ve onlar, bizim topluluğumuzun bir parçasıdır, topluluğumuza katkıda bulunmaktadırlar.</p> @@ -1891,12 +1919,12 @@ kullanmayacaktır, neden başımızı derde sokalım ki?</p> <p><strong>SORU</strong>: Mmm hmm.</p> -<p><strong>STALLMAN</strong>: Bu nedenle, bir insan X Windows’a birtakım -geliştirmeler ilâve ettiğinde, o insanın yapması gereken şey bence X -geliştirme takımıyla işbirliği yapmaktır. Bu ilâveleri onlara gönderin ve +<p><strong>STALLMAN</strong>: Bu nedenle, bir insan X Windows'a birtakım +geliştirmeler eklediğinizde, o insanın yapması gereken şey bence X +geliştirme takımıyla işbirliği yapmaktır. Bu eklemeleri onlara gönderin ve kendi bildikleri gibi kullanmalarına izin verin. Çünkü çok önemli bir özgür yazılım parçası geliştirmektedirler. Onlarla işbirliği yapmak bizim için -iyidir. </p> +iyidir.</p> <p><strong>SORU</strong>: Yaklaşık iki yıl önceki özgür olmayan açık kaynağa çok yakın olan X Konsorsiyumu hariç olmak üzere…</p> @@ -1906,7 +1934,7 @@ kaynak olduğunu söylemiş olabilirler. Öyle söylemiş olup olmadıklarını hatırlamıyorum. Ama açık kaynak değildi. Kısıtlıydı. Zannediyorum ki ticari olarak dağıtamıyordunuz. Ya da ticari olarak değiştirilmiş bir sürümünü ya da benzeri bir şeyleri dağıtamıyordunuz. Bu, hem Özgür Yazılım hareketi hem -de Açık Kaynak hareketi tarafından kabul edilemez olan bir kısıtlamaydı. </p> +de Açık Kaynak hareketi tarafından kabul edilemez olan bir kısıtlamaydı.</p> <p>Ve evet, bu, copyleft olmayan bir lisansın sizi maruz bıraktığı bir durumdur. Aslında, X Konsorsiyumunun çok katı bir politikası vardı. Şunu @@ -1916,15 +1944,16 @@ bile. Dağıtımımıza koymayacağız.</p> <p>Böylece, çok sayıda insan bu şekilde copyleft etmeme konusunda baskıya uğramıştır. Ve sonuçta, daha sonra onların tüm yazılımları çok açıktı. Bir geliştiriciye her şeye aşırı izin verme konusunda baskı yapmış olan -insanlar, daha sonra “Tamam, şimdi kısıtlamalar getirebiliriz” dediklerinde, -bu onların çok da etik olmayan hareketler yaptıklarını göstermiştir.</p> +insanlar, daha sonra “Tamam, şimdi kısıtlamalar getirebiliriz” +dediklerinde, bu onların çok da etik olmayan hareketler yaptıklarını +göstermiştir.</p> -<p>Ancak bu durumda, X’in alternatif bir GPL kapsamlı sürümünü elde etmek için +<p>Ancak bu durumda, X'in alternatif bir GPL kapsamlı sürümünü elde etmek için kaynakları gerçekten de zar zor toplamak ister miydik? Ve bunu yapmamızın hiçbir anlamı olmayacaktı. Yapmamız gereken başka birçok şey vardır. Bunun -yerine onları yapalım. X geliştiricileriyle işbirliği yapabiliriz. </p> +yerine onları yapalım. X geliştiricileriyle işbirliği yapabiliriz.</p> -<p><strong>SORU</strong>: GNU’nun ticari bir marka olduğu konusunda bir +<p><strong>SORU</strong>: GNU'nun ticari bir marka olduğu konusunda bir yorumunuz var mı? Ve ticari markalara izin vererek bunu, GNU Genel Kamu Lisansının bir parçası olarak içermek pratik midir?</p> @@ -1952,7 +1981,7 @@ içermektedir. Bu, gizlilik hususudur. Ve bu doğrudur, yazılımın halka açılmamasının yanlış olduğu zamanlar da olabilir, örneğin, insanlık için çok yararlı bir yazılım insanlardan gizli tutuluyorsa, bu yanlış bir durumdur. Bu yanlıştır, ancak farklı bir yanlış tipidir. Aynı alanda -olmasına rağmen, farklı bir husustur. </p> +olmasına rağmen, farklı bir husustur.</p> <p>Ama evet, bence yayınlanan tüm yazılımlar özgür yazılım olmalıdır. Ve unutmayın ki, bu yazılımlar özgür yazılım olmadığında, bunun nedeni, @@ -1962,7 +1991,7 @@ için müdahale etmektedir. Hükümet, programların sahiplerine verilmek üzere kullanmamızı polis gücüyle önleyebilir. Bu nedenle kesinlikle bunun bir sona erdirilmesini isterim. </p> -<p><strong>SCHONBERG</strong>: Richard’ın sunumu, önemli oranda entelektüel +<p><strong>SCHONBERG</strong>: Richard'ın sunumu, önemli oranda entelektüel enerji oluşturmuştur. Umarım ki, bu enerjinin bir kısmı özgür yazılımın kullanılmasına ve muhtemelen de yazılmasına dönüşür.</p> @@ -1972,17 +2001,18 @@ uzmanlık alanına girmiştir ve bu, bizim uzmanlık alanımızda emsali görülmemiş bir davranıştır. Ve bunun için ona çok borçluyuz. Şimdi bir ara olduğunu belirtmek isterim.</p> -<p><i> [Dinleyiciler alkışlar]</i></p> +<p><i> [Alkışlar]</i></p> <p><strong>STALLMAN</strong>: İstediğiniz zaman gitmekte özgürsünüz, -biliyorsunuz. <i>[dinleyiciler güler]</i> Sizi burada köle olarak +biliyorsunuz. <i>[Dinleyiciler güler]</i> Sizi burada köle olarak tutmuyorum.</p> -<p><i>[dinleyiciler dağılır…]</i></p> +<p><i>[Dinleyiciler dağılır…]</i></p> -<p><i>[çakışan konuşmalar…]</i></p> +<p><i>[üst üste binmiş konuşmalar…]</i></p> -<p><strong>STALLMAN</strong>: Son bir şey. Ağ sayfamız: www.gnu.org</p> +<p><strong>STALLMAN</strong>: Son bir şey. Websitemiz: www.gnu.org</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -1992,7 +2022,7 @@ tutmuyorum.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -2013,7 +2043,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -2045,7 +2075,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2001, 2005, 2006, 2014, 2015, 2016 Richard M. Stallman</p> +<p>Copyright © 2001, 2005, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -2068,11 +2098,12 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/27 07:01:46 $ +$Date: 2021/12/25 21:34:24 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/saying-no-even-once.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/saying-no-even-once.html index a8320cf..f6c41c9 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/saying-no-even-once.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/saying-no-even-once.html @@ -1,8 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/saying-no-even-once.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.95 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> <!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays upholding action" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Adaletsiz Bilişime Bir Kez Bile Hayır Demek Yararlıdır - GNU Projesi - Özgür @@ -10,14 +12,15 @@ Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/saying-no-even-once.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<div class="reduced-width"> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Adaletsiz Bilişime Bir Kez Bile Hayır Demek Yararlıdır</h2> <address class="byline">yazan Richard Stallman</address> -<div class="thin"></div> -<div class="article"> <p>GNU Projesi'nin her zaman %100 <a href="/philosophy/free-sw.html">özgür yazılım</a> çalıştırmanızı talep ettiği şeklinde bir yanlış anlama var. Daha az özgür herhangi bir şey (%90?) söz konusu olduğunda size defol @@ -78,7 +81,7 @@ programdır ve kullanıcılarını hemen hemen kesinlikle gözetler; lütfen ben katmayın. Ben başka bir dünya istiyorum ve bugün bunu kullanmayı reddederek o dünyaya doğru bir adım atıyorum.”</p> -<p>FSF, adaletsiz sistemlerin gerçekleştirdiği her türlü iletişim için <a +<p>FSF, adaletsiz sistemlerin gerçekleştirdiği her türlü iletişim yerine <a href="https://www.fsf.org/blogs/community/better-than-zoom-try-these-free-software-tools-for-staying-in-touch">özgürlüğe saygılı yöntemler</a> önerir. Bunlardan biri kullanılabilir olduğunda “eğer bu konuşmayı XYZ ile veya başka bir özgür yazılım ile yapacaksak @@ -92,7 +95,6 @@ etmekle kalmayacaksınız; konuyla ilgili farkındalık yaratarak tüm topluluğunuza yardım etmiş olacaksınız.</p> </div> -</div> <div class="translators-notes"> <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> @@ -101,7 +103,7 @@ topluluğunuza yardım etmiş olacaksınız.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -154,7 +156,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2020 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2020, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -175,7 +177,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/12/30 11:59:50 $ +$Date: 2021/09/05 10:37:39 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/selling.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/selling.html index ab51ec6..711a485 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/selling.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/selling.html @@ -1,18 +1,26 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/selling.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs principles" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgür Yazılımın Satılması - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/selling.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Özgür Yazılımın Satılması</h2> <p><em><a href="/philosophy/selling-exceptions.html">Örneğin GNU GPL gibi özgür yazılım lisanslarında satış ayrıcalıkları fikirleri hakkında bazı görüşler</a> de ayrıca mevcuttur.</em></p> +<hr class="thin" /> <p> Birçok insan inanmaktadır ki, GNU Projesi’nin ruhu, yazılımın kopyalarının @@ -27,12 +35,13 @@ satışını engelliyorsa, özgür olmayan bir lisanstır. Bu size şaşırtıc geldiyse, lütfen okumaya devam edin.</p> <p> -“Özgür” (çn. Free) sözcüğü temelde iki genel anlama sahiptir; -ücrete ya da özgürlüğe atıf yapabilir. “Özgür yazılım” hakkında -konuştuğumuzda, ücret hakkında değil, özgürlük hakkında konuşuyoruz . Özel -olarak, bu, bir kullanıcının, değişiklik yaparak veya yapmayarak programı -çalıştırma, değiştirme ve yeniden dağıtma konusunda özgür olduğu anlamına -gelmektedir.</p> +“Free” sözcüğünün İngilizce'de iki meşru anlamı vardır, ücretle +veya özgürlükle ilgili olabilir. “Özgür yazılım” [Free Software] +hakkında konuştuğumuzda, ücret hakkında değil, özgürlük hakkında konuşuyoruz +(“bedava bira” değil “ifade özgürlüğü” aklınıza +gelmeli). Özel olarak, bu, bir kullanıcının, değişiklik yaparak veya +yapmayarak programı çalıştırma, değiştirme ve yeniden dağıtma konusunda +özgür olduğu anlamına gelmektedir.</p> <p> Özgür programlar bazen ücretsiz olarak ve bazen de azımsanmayacak bir ücret @@ -58,7 +67,7 @@ mantıklı bir harekettir; bunu yaparsanız bundan kar da sağlayabilirsiniz.</p Özgür yazılım bir topluluk projesidir ve özgür yazılıma bağlı olan herkes, topluluğu oluşturmanın yollarını aramalıdır. Bir dağıtıcı için bunu gerçekleştirmenin bir yolu, karınızın bir kısmını <a -href="/fsf/fsf.html">Özgür Yazılım Vakfı</a>'na ya da başka bir özgür +href="https://www.fsf.org/">Özgür Yazılım Vakfı</a>'na ya da başka bir özgür yazılım geliştirme projesine vermektir. Finansman gelişimi sayesinde, özgür yazılım dünyasını geliştirebilirsiniz.</p> @@ -120,7 +129,7 @@ her şeyin ötesinde, daha fazla özgür yazılım geliştirmeliyiz.</p> <p> Bunu gerçekleştirmenin en doğrudan yolu, gerekli <a -href="http://savannah.gnu.org/projects/tasklist">özgür yazılım</a>ı veya <a +href="https://savannah.gnu.org/projects/tasklist">özgür yazılım</a>ı veya <a href="/doc/doc.html">kılavuzları</a> sizin yazmanızdır. Yazmak yerine dağıtımla uğraşıyorsanız, yardımcı olabileceğiniz en iyi yol, başkalarının özgür yazılım yazması için finansman sağlamaktır.</p> @@ -134,10 +143,10 @@ ticareti, değiş tokuşu anlamına gelmektedir. Özgür bir programın bir kopyasının satılması yasaldır ve bunu destekleriz.</p> <p> -Ancak, insanlar <a -href="/philosophy/words-to-avoid.html#SellSoftware">“yazılımın -satılmasını“</a> düşündüklerinde, birçok firmanın yaptığı şekilde -yapmayı düşünürler: özgür yazılım yapmak yerine yazılımı özel mülk yapmak.</p> +Ancak, insanlar “<a +href="/philosophy/words-to-avoid.html#SellSoftware">yazılımın +satılmasını</a>” düşündüklerinde, birçok firmanın yaptığı şekilde +yapmayı düşünürler: yazılımı özgür yazılım yapmak yerine özel mülk yapmak.</p> <p> Bu yazıda olduğu gibi ayrımları iyi yapmayacaksanız, “yazılımın @@ -150,12 +159,12 @@ diyebilirsiniz, bu daha net bir tanımdır.</p> <h3>Yüksek ya da Düşük Ücretler ve GNU GPL</h3> <p> -Özel bir durum hariç olmak üzere, <a href="/copyleft/gpl.html">GNU Genel +Özel bir durum hariç olmak üzere, <a href="/licenses/gpl.html">GNU Genel Kamu Lisansı</a>’nın (GNU GPL) özgür yazılımın bir kopyası için ne kadar ücretlendirme yapabileceğiniz hakkında hiçbir şartı yoktur. Bir kuruş, lira -ya da milyon lira olarak ücretlendirme yapabilirsiniz. Bu size ve pazara +ya da milyon lira olarak ücretlendirme yapabilirsiniz. Bu size ve piyasaya kalmıştır, bu nedenle, kimse bir kopya için milyon lira ödemek istemezse -bize şikayette bulunmayın.</p> +bize şikayet etmeyin.</p> <p> Tek istisnai durum, tüm kaynak kodu yerine karşılık gelen ikili (binary) @@ -177,6 +186,7 @@ gibi şeyleri söylemektedir. Bu şekilde hiçbir yere varamazlar. Özgür yazı savunulmasıdır. Kullanıcıların özgürlüklerini savunduğumuz zaman, dağıtım ücretinin ne kadar olduğu gibi yan konularla meşgul olmayız. Özgürlük önemli bir konudur, bütün konudur ve tek konudur.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -186,7 +196,7 @@ bir konudur, bütün konudur ve tek konudur.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -207,7 +217,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -239,8 +249,8 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1996, 1997, 1998, 2001, 2007, 2015, 2016, 2017, 2018 Free -Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 1996-1998, 2001, 2007, 2015, 2021 Free Software Foundation, +Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -264,7 +274,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ +$Date: 2021/09/12 07:34:23 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/shouldbefree.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/shouldbefree.html index a02c19f..3b02684 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/shouldbefree.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/shouldbefree.html @@ -1,26 +1,36 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/shouldbefree.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs principles" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Yazılım Niçin Özgür Olmalıdır - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- +#content h3 { margin-top: 1.6em; } +--> + +</style> <!--#include virtual="/philosophy/po/shouldbefree.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Yazılım Niçin Özgür Olmalıdır</h2> -<p> -yazan <a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard -Stallman</strong></a></p> -<h3 id="introduction">Giriş</h3> -<p> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> + +<p id="introduction"> Yazılımın varlığı, kullanımına ilişkin kararların nasıl verilmesi gerektiği sorusunu gündeme getirmektedir. Örneğin, bir programın kopyasına sahip bir bireyin, kopya isteyen başka bir bireyle karşılaştığını varsayalım. Bu bireylerin programı kopyalaması mümkündür; bunun gerçekleşip -gerçekleşmeyeceğine kim karar vermelidir? İlgili bireyler mi? Ya da “sahip” -olarak adlandırılan başka bir taraf mı?</p> +gerçekleşmeyeceğine kim karar vermelidir? İlgili bireyler mi? Ya da +“sahip” olarak adlandırılan başka bir taraf mı?</p> <p> Yazılım geliştiricileri, tipik olarak bu soruları, cevaba ilişkin ölçüti, geliştiricilerin kârını maksimuma çıkarma varsayımına bağlı olarak @@ -119,11 +129,11 @@ herkes için ulaşılabilir olduğu durumdaki değeriyle karşılaştırmamız gerekir. Bu, iki dünyanın karşılaştırılması anlamına gelmektedir.</p> <p> Bu çözümleme, ayrıca şu şekilde yapılan basit karşı savı da -yanıtlamaktadır. “komşuya programın bir kopyasının verilmesinin yararı, -programın sahibine verilen zarar nedeniyle yok olmaktadır.” Bu karşı sav, -zararın ve faydanın eşit büyüklükte olduğunu varsaymaktadır. Çözümleme, iki -büyüklüğün karşılaştırılmasını içermektedir ve faydanın daha büyük olduğunu -göstermektedir.</p> +yanıtlamaktadır. “komşuya programın bir kopyasının verilmesinin +yararı, programın sahibine verilen zarar nedeniyle yok olmaktadır.” Bu +karşı sav, zararın ve faydanın eşit büyüklükte olduğunu +varsaymaktadır. Çözümleme, iki büyüklüğün karşılaştırılmasını içermektedir +ve faydanın daha büyük olduğunu göstermektedir.</p> <p> Bu savı açıklığa kavuşturmak için, bu savı başka bir alana uygulayalım: yol inşaatı.</p> @@ -169,13 +179,14 @@ harcama ve elverişsizliğe neden olduğu sürece, finansmanın daha az engelleyici bir biçimde sağlanması daha iyidir.</p> <p> Yazılım gelişimine aynı savı uygulayarak, şimdi yararlı yazılım programları -için “geçiş ücreti stantlarının” olmasının topluma pahalıya mal olduğunu -göstereceğim: programların oluşturulmasının daha pahalıya mal olmasına, -ortaya çıkan ürünün daha pahalı olmasına ve kullanımının daha az tatmin -edici ve daha verimsiz olmasına neden olmaktadır. Bunu, program yapısının -başka bir şekilde desteklenmesi gerektiği sonucu izleyecektir. Daha sonra, -yazılım gelişiminin desteklenmesi ve (gerçekte gerekli olduğu dereceye -kadar) finanse edilmesi için başka yöntemleri açıklamaya devam edeceğim.</p> +için “geçiş ücreti stantlarının” olmasının topluma pahalıya mal +olduğunu göstereceğim: programların oluşturulmasının daha pahalıya mal +olmasına, ortaya çıkan ürünün daha pahalı olmasına ve kullanımının daha az +tatmin edici ve daha verimsiz olmasına neden olmaktadır. Bunu, program +yapısının başka bir şekilde desteklenmesi gerektiği sonucu +izleyecektir. Daha sonra, yazılım gelişiminin desteklenmesi ve (gerçekte +gerekli olduğu dereceye kadar) finanse edilmesi için başka yöntemleri +açıklamaya devam edeceğim.</p> <h4 id="harm-done">Yazılımın Engellenmesi ile Verilen Zarar</h4> <p> @@ -278,12 +289,12 @@ tarafından kullanılması ve diğerinin kısıtlanması önerisi, ara bozucu bi öneridir komşunuz da siz de bu durumu kabul edemezsiniz.</p> <p> Tipik bir yazılım lisans anlaşması imzalamak komşunuza ihanet etmek anlamına -gelmektedir: “Komşumu bu programdan mahrum bırakmaya söz veriyorum böylece -kendim için bir kopya edinebilirim.” Bu gibi tercihler yapan insanlar, -komşulara yardım etmenin önemini basit görerek kendilerini haklı göstermek -için iç psikolojik baskı hisseder, bu nedenle toplum ruhu zayıflar. Bu, -programın kullanımından insanları vazgeçirmenin maddi zararıyla ilişkili -olan psiko-sosyal zarardır.</p> +gelmektedir: “Komşumu bu programdan mahrum bırakmaya söz veriyorum +böylece kendim için bir kopya edinebilirim.” Bu gibi tercihler yapan +insanlar, komşulara yardım etmenin önemini basit görerek kendilerini haklı +göstermek için iç psikolojik baskı hisseder, bu nedenle toplum ruhu +zayıflar. Bu, programın kullanımından insanları vazgeçirmenin maddi +zararıyla ilişkili olan psiko-sosyal zarardır.</p> <p> Birçok kullanıcı, paylaşmanın reddedilmesinin hatalı olduğunu bilinçaltında hissetmektedir, bu nedenle bu kullanıcılar, lisansları ve kanunları @@ -299,10 +310,10 @@ vererek bundan kaçınılabilir.</p> verilmeyeceğini bilerek psikolojik zarar da görmektedir. Bu durum, siniklik ya da inkâr davranışına yol açmaktadır. Bir programcı, teknik olarak heyecan verici bulduğu çalışmayı coşkulu bir şekilde tanımlayabilir; o zaman -“Kullanmama izin verilecek mi?” sorusunu duyduğunda yüzü düşer ve cevabın -hayır olduğunu itiraf eder. Cesareti kırılmış hissetmemek için, çoğunlukla -bu gerçeği görmezden gelir ya da bu konunun önemini en aza indirmek için -sinik bir tutum benimser.</p> +“Kullanmama izin verilecek mi?” sorusunu duyduğunda yüzü düşer +ve cevabın hayır olduğunu itiraf eder. Cesareti kırılmış hissetmemek için, +çoğunlukla bu gerçeği görmezden gelir ya da bu konunun önemini en aza +indirmek için sinik bir tutum benimser.</p> <p> Reagan döneminden beri, A.B.D.’deki en büyük eksiklik konusu, teknik yenilik değil daha çok toplumun iyiliği için birlikte çalışma isteğidir. Toplum için @@ -321,14 +332,14 @@ bırakmanız için uygundur, hepsi bu.</p> oluşmaktadır. Hiç kimse, hatta iyi bir programcı bile, programın başka bir şey yapması için bu sayıları kolayca değiştiremez.</p> <p> - Programcılar normalde bir programın “kaynak kodu” ile çalışır, bu kaynak -kodu, Fortran ya da C gibi bir programlama dilinde + Programcılar normalde bir programın “kaynak kodu” ile çalışır, +bu kaynak kodu, Fortran veya C gibi bir programlama dilinde yazılmaktadır. Kullanılmakta olan verileri ve programın parçalarını -göstermek için isimleri kullanır ve toplama için + ve çıkarma için – gibi -sembollerle işlemleri temsil eder. Programcıların, programları okuması ve -değiştirmesine yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Burada bir örnek -mevcuttur; bu örnek, bir düzlemdeki iki nokta arasındaki uzaklığı hesaplamak -için kullanılan bir programdır:</p> +göstermek için isimleri kullanır ve toplama için <code>+</code> ve çıkarma +için <code>–</code> gibi simgelerle işlemleri temsil eder. Programcıların, +programları okuması ve değiştirmesine yardımcı olmak için +tasarlanmıştır. Burada bir örnek mevcuttur; bu örnek, bir düzlemdeki iki +nokta arasındaki uzaklığı hesaplamak için kullanılan bir programdır:</p> <pre> float @@ -548,9 +559,9 @@ zengin olma ihtimalini ortadan kaldırırsak, o zaman bir süre sonra, davranışlarını yeniden ayarladıkları zaman, insanlar, bir kere daha yeniden başarının zevki için ilgili alanda çalışmaya can atacaklardır.</p> <p> - Buradaki soru şudur: “Programcılara nasıl ücret ödenebilir?” Bu soru, -programcılara bir servet ödenmesinin gerekmediği fark edildiğinde, daha -kolay bir soru haline gelmektedir. Sade bir yaşantının sağlanması daha + Buradaki soru şudur: “Programcılara nasıl ücret ödenebilir?” Bu +soru, programcılara bir servet ödenmesinin gerekmediği fark edildiğinde, +daha kolay bir soru haline gelmektedir. Sade bir yaşantının sağlanması daha kolaydır.</p> <h4 id="funding">Özgür Yazılımın Finansmanı</h4> @@ -572,14 +583,14 @@ gerçekten de önemli olan şey olmadığını fark ettiklerini göstermektedir. hükümet anlaşmalarıyla desteklenebilir.</p> <p> Günümüzde üniversite araştırmacılarının bir sistem geliştirmek, sistemi -tamamlanana kadar geliştirmek ve projeyi “tamamlanmış” olarak adlandırmak -için ödenek alması ve daha sonra projeyi gerçekten de bitirdikleri ve -kullanılır hale getirdikleri şirketleri kurmaları yaygındır. Bazen -tamamlanmamış sürümü “özgür” olarak adlandırırlar; gerçekten de bozulmuş -iseler, bunun yerine, üniversiteden özel bir lisans alırlar. Bu bir sır -değildir; ilgili herkes tarafından açık bir şekilde kabul -edilmektedir. Ancak araştırmacılar bu gibi şeyleri yapma isteğine açık -değillerse, yine de araştırmayı gerçekleştireceklerdir.</p> +tamamlanana kadar geliştirmek ve projeyi “tamamlanmış” olarak +adlandırmak için ödenek alması ve daha sonra projeyi gerçekten de +bitirdikleri ve kullanılır hale getirdikleri şirketleri kurmaları +yaygındır. Bazen tamamlanmamış sürümü “özgür” olarak +adlandırırlar; gerçekten de bozulmuş iseler, bunun yerine, üniversiteden +özel bir lisans alırlar. Bu bir sır değildir; ilgili herkes tarafından açık +bir şekilde kabul edilmektedir. Ancak araştırmacılar bu gibi şeyleri yapma +isteğine açık değillerse, yine de araştırmayı gerçekleştireceklerdir.</p> <p> Özgür yazılım geliştiren programcılar, yazılımla ilgili hizmetleri satarak yaşamlarını sağlayabilirler. <a href="/software/gcc/">GNU C @@ -673,13 +684,14 @@ işbirliğine karşı çıkanlar, gerçekte artmış üretkenliğe karşı üretkenliğe ihtiyaç duyduğuna ilişkin geniş çaplı olan inancı kabul etmektedirler. Peki bu nasıl olur?</p> <p> - “Yazılım üretkenliği” iki farklı anlama gelebilir: tüm yazılım gelişiminin -genel üretkenliği ya da özel olarak projelerin üretkenliği. Genel -üretkenlik, toplumun geliştirmek istediği bir şeydir ve bunu -gerçekleştirmenin en doğrudan yolu, bunu engelleyen, işbirliğine ilişkin -yapay engelleri ortadan kaldırmaktır. Ancak “yazılım üretkenliği” alanını -çalışan araştırmacılar, yalnızca geliştirmenin zor teknolojik gelişmeleri -gerektirdiği ikinci ve sınırlı ifadeye odaklanmaktadır.</p> + “Yazılım üretkenliği” iki farklı anlama gelebilir: tüm yazılım +gelişiminin genel üretkenliği ya da özel olarak projelerin +üretkenliği. Genel üretkenlik, toplumun geliştirmek istediği bir şeydir ve +bunu gerçekleştirmenin en doğrudan yolu, bunu engelleyen, işbirliğine +ilişkin yapay engelleri ortadan kaldırmaktır. Ancak “yazılım +üretkenliği” alanını çalışan araştırmacılar, yalnızca geliştirmenin +zor teknolojik gelişmeleri gerektirdiği ikinci ve sınırlı ifadeye +odaklanmaktadır.</p> <h3 id="competition">Rekabet Önlenemez Bir Şey Midir?</h3> <p> @@ -703,11 +715,11 @@ gemi kaptanlarına rüşvet vermemektedirler. En iyi olanın kazanmasına rıza göstermektedirler.</p> <p> İnsanlar kendilerini geliştirmek yerine birbirlerine engel olmaya çalışmaya -başladıklarında, rekabet savaş haline gelir, “En iyi olan kazansın” -felsefesinin yerini “En iyi olsam da olmasam da ben kazanayım” felsefesi -alır. Özel mülk yazılım zararlıdır, bunun nedeni yalnızca bir rekabet biçimi -olması değil ayrıca toplumumuzun vatandaşları arasındaki bir savaş biçimi -olmasıdır.</p> +başladıklarında, rekabet savaş haline gelir, “En iyi olan +kazansın” felsefesinin yerini “En iyi olsam da olmasam da ben +kazanayım” felsefesi alır. Özel mülk yazılım zararlıdır, bunun nedeni +yalnızca bir rekabet biçimi olması değil ayrıca toplumumuzun vatandaşları +arasındaki bir savaş biçimi olmasıdır.</p> <p> İş hayatındaki rekabetin mutlaka savaş olarak adlandırılması gerekmez. Örneğin, iki market rekabet ettiğinde, tüm çabaları kendi @@ -782,11 +794,12 @@ geldiğini hisseder.</p> Bu insanların, bu önermenin hukuksal geleneğimizin bir parçası olmadığını bilmeleri önemlidir. Hiçbir zaman da olmamıştır.</p> <p> - Öyle ki Anayasa, telif hakkının amacının “Bilimin ve Yararlı Sanatların -İlerlemesini desteklemek” olduğunu söylemektedir. Üst Kurul, bunun üzerinde -özenle çalışmıştır ve <em>Fox Film v. Doyal</em>’de şu ifadeyi kullanmıştır: -“A.B.D.’nin tek çıkarı ve [telif hakkı] tekelin görüşülmesindeki temel -hedef, halkın yazarlardan edindiği genel faydalarda bulunmaktadır.”</p> + Öyle ki Anayasa, telif hakkının amacının “Bilimin ve Yararlı +Sanatların İlerlemesini desteklemek” olduğunu söylemektedir. Üst +Kurul, bunun üzerinde özenle çalışmıştır ve <em>Fox Film v. Doyal</em>’de şu +ifadeyi kullanmıştır: “A.B.D.’nin tek çıkarı ve [telif hakkı] tekelin +görüşülmesindeki temel hedef, halkın yazarlardan edindiği genel faydalarda +bulunmaktadır.”</p> <p> Anayasa ya da Üst Kurulla fikir birliği içinde olmamız gerekmez. (Bir zamanlar, her ikisi de köleliğe göz yummuştur.) Bu nedenle, fikirleri @@ -816,14 +829,15 @@ göndermeye başlamalıyız. Umarım ki, özgür yazılım hareketi buna katkıd bulunacaktır: en azından bir alanda, vahşi orman yerine, gönüllü işbirliğini yüreklendiren ve bunu esas alarak çalışan daha etkin bir sistemle bunu elde edeceğiz.</p> +<div class="column-limit"></div> - -<h3 id="footnotes">Dipnotlar</h3> +<h3 id="footnotes" class="footnote">Dipnotlar</h3> <ol> -<li id="f1">“Free software”'deki “free” sözcüğü, özgürlüğe atıf yapmaktadır, fiyata atıf -yapmamaktadır; özgür bir programın bir kopyası için ödenen ücret sıfır ya da -çok düşük bir ücret ya da (nadiren) oldukça yüksek bir ücret olabilir.</li> +<li id="f1">“Free software”'deki “free” sözcüğü, özgürlüğe atıf +yapmaktadır, fiyata atıf yapmamaktadır; özgür bir programın bir kopyası için +ödenen ücret sıfır ya da çok düşük bir ücret ya da (nadiren) oldukça yüksek +bir ücret olabilir.</li> <li id="f2">Kirlilik ve trafik tıkanması hususları bu sonucu değiştirmemektedir. Genel olarak insanları araba sürmekten vazgeçirmek için araba sürmeyi daha pahalı @@ -845,11 +859,12 @@ kaldırmaz, ancak kullanımı zarar verici olarak değerlendirilen bir program söz konusu olduğunda bu, istenen bir durumdur.</li> </ol> -<hr /> -<blockquote id="fsfs"><p>Bu yazı <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +<hr class="no-display" /> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Bu yazı <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçilmiş Yazıları</cite> -kitabında yayınlanmıştır</a>.</p></blockquote> +kitabında yayınlanmıştır</a>.</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -859,7 +874,7 @@ kitabında yayınlanmıştır</a>.</p></blockquote> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -880,7 +895,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -896,8 +911,24 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 1991, 1992, 1998, 2000, 2001, 2006, 2007, 2010, 2017, 2018, -2020 Free Software Foundation, Inc.</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 1991, 1992, 1998, 2006, 2010, 2021 Free Software +Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -920,7 +951,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/10/26 13:34:15 $ +$Date: 2021/09/22 19:03:13 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/surveillance-vs-democracy.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/surveillance-vs-democracy.html index 9b67659..8295287 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/surveillance-vs-democracy.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/surveillance-vs-democracy.html @@ -1,16 +1,23 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/surveillance-vs-democracy.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.90 --> +<!-- Parent-Version: 1.97 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays cultural evils" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Demokrasi Ne Kadar Gözetime Dayanabilir? - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <style type="text/css" media="print,screen"><!-- #intro { margin: 2em auto 1.5em; } +.toc { width: auto; } .pict.wide { width: 23em; } .pict p { margin-bottom: 0; } +#conclusion { visibility: hidden; margin-top: 0; } @media (min-width: 55em) { #intro { max-width: 55em; } + .toc { max-width: 51em; } + .toc li { display: inline-block; width: 90%; } } --> @@ -19,20 +26,13 @@ <!-- GNUN: localize URL /graphics/dog.small.jpg --> <!--#include virtual="/philosophy/po/surveillance-vs-democracy.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article"> <h2 class="center">Demokrasi Ne Kadar Gözetime Dayanabilir?</h2> -<address class="byline center">yazan <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> - -<!-- rms: I deleted the link because of Wired's announced - anti-ad-block system --> -<blockquote class="center"><p><em>Bu makalenin bir sürümü ilk olarak Ekim 2013'te -<cite>Wired</cite>'de yayımlandı.<br /> -Ayrıca Nisan 2018'de, <cite>The Guardian</cite>'da yayımlanan “<a -href="https://www.theguardian.com/commentisfree/2018/apr/03/facebook-abusing-data-law-privacy-big-tech-surveillance">Kişisel -Verilerinizi Güvende Tutmak İçin Radikal Bir Öneri</a>” başlıklı -yazıyı da okumayı dikkate alın.</em></p></blockquote> - -<div class="article"> +<address class="byline center">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> <div id="intro"> <div class="pict wide"> @@ -73,13 +73,13 @@ ve yönlendiricilerimizi istila etmek için özgür olmayan yazılımlarda güvenlik zayıflıkları <a href="https://web.archive.org/web/20130622044225/http://blogs.computerworlduk.com/open-enterprise/2013/06/how-can-any-company-ever-trust-microsoft-again/index.htm">kullanır</a> ve hatta <a -href="http://www.theguardian.com/world/2013/sep/05/nsa-gchq-encryption-codes-security">oluşturur</a>. +href="https://www.theguardian.com/world/2013/sep/05/nsa-gchq-encryption-codes-security">oluşturur</a>. Özgür yazılım bize kendi bilgisayarlarımızı denetleme imkanı sunuyor ancak -<a href="http://www.wired.com/opinion/2013/10/149481/">bu durum, internette +<a href="https://www.wired.com/opinion/2013/10/149481/">bu durum, internette dolaştığımızda gizliliğimizi korumuyor</a>.</p> <p>ABD'deki <a -href="http://www.theguardian.com/world/2013/oct/10/nsa-surveillance-patriot-act-author-bill">“ulusal +href="https://www.theguardian.com/world/2013/oct/10/nsa-surveillance-patriot-act-author-bill">“ulusal gözetim güçlerini azaltmak” için iki partili mevzuat</a> hazırlanıyor, ancak bu mevzuat hükûmetin sanal dosyalarımızı kullanmasını sınırlamaya dayanıyor. Eğer “ifşacıyı yakalamak” onu teşhis etmek için @@ -87,7 +87,26 @@ yeterli bir erişim gerekçesiyse, bu sınırlama ifşacıları korumak için yeterli olmaz. Daha da fazlasını yapmamız gerekiyor.</p> </div> -<h3 class="subheader" style="clear: both">Demokraside Gözetim Üst Sınırı</h3> +<div class="toc" style="clear: both"> +<hr class="no-display" /> +<h3 class="no-display">İçindekiler</h3> +<ul class="columns"> + <li><a href="#upperlimit">Demokraside Gözetim Üst Sınırı</a></li> + <li><a href="#willbemisused">Bilgi Bir Kez Toplanırsa Kötüye Kullanılacak</a></li> + <li><a href="#technical">Gizlilik İçin Güçlü Koruma Teknik Olmalı</a></li> + <li><a href="#commonsense">İlk olarak, Akılsız Olma</a></li> + <li><a href="#privacybydesign">Her Sistemi Gizlilik İçin Tasarlamalıyız</a></li> + <li><a href="#dispersal">Veri Toplamak İçin Çare: Dağınık Bırakmak</a></li> + <li><a href="#digitalcash">İnternet Ticareti Gözetimi İçin Çare</a></li> + <li><a href="#travel">Seyahat Gözetimi İçin Çare</a></li> + <li><a href="#communications">İletişim Dosyaları İçin Çare</a></li> + <li><a href="#necessary">Ancak Biraz Gözetim Gerekli</a></li> + <li><a href="#conclusion">Sonuç</a></li> +</ul> +<hr class="no-display" /> +</div> + +<h3 id="upperlimit">Demokraside Gözetim Üst Sınırı</h3> <div class="columns"> <p>İfşacılar suçları ve yalanları açığa vurmaya cesaret edemezlerse hükümetimiz @@ -96,39 +115,39 @@ bir haberciyle kimin konuştuğunu öğrenmesini sağlayan gözetim aşırı gözetimdir, demokrasinin dayanabileceğinden daha fazla.</p> <p>İsimsiz bir ABD hükümeti yetkilisi, 2011’de gazetecilere <a -href="http://www.rcfp.org/browse-media-law-resources/news-media-law/news-media-and-law-summer-2011/lessons-wye-river">ABD’nin +href="https://www.rcfp.org/journals/news-media-and-law-summer-2011/lessons-wye-river/">ABD’nin habercilere mahkeme celbi göndermeyeceğini çünkü “Kiminle konuştuğumuzu bildiklerini” söyledi.</a> Bazen <a -href="http://www.theguardian.com/media/2013/sep/24/yemen-leak-sachtleben-guilty-associated-press">bunu +href="https://www.theguardian.com/media/2013/sep/24/yemen-leak-sachtleben-guilty-associated-press">bunu bulmak için gazetecilerin telefon arama kayıtları için mahkeme celbi</a> çıkarılmaktadır ancak Snowden bize ABD’deki herkesin tüm telefon arama kayıtları için mahkeme talebi olduğunu ve her zaman <a href="https://www.theguardian.com/world/interactive/2013/jun/06/verizon-telephone-data-court-order">Verizon'dan</a> ve <a -href="http://www.marketwatch.com/story/nsa-data-mining-digs-into-networks-beyond-verizon-2013-06-07">diğer +href="https://www.marketwatch.com/story/nsa-data-mining-digs-into-networks-beyond-verizon-2013-06-07">diğer şirketlerden</a> aldıklarını göstermiştir.</p> <p>Muhalefet ve muhalif faaliyetlerin, üzerlerinde kirli numaralar oynamaya istekli devletlerden sır saklaması gerekiyor. ACLU, ABD hükümetinin <a -href="http://www.aclu.org/files/assets/Spyfiles_2_0.pdf">barışçıl muhalif +href="https://www.aclu.org/files/assets/Spyfiles_2_0.pdf">barışçıl muhalif gruplara aralarında teröristlerin var olduğu bahanesiyle sızma konusundaki sistematik uygulamasını</a> göstermiştir. Gözetimin çok fazla olduğu nokta, devletin bilinen bir gazeteci veya bilinen bir muhalifle kimin konuştuğunu bulabildiği noktadır.</p> </div> -<h3 class="subheader">Bilgi Bir Kez Toplanırsa Kötüye Kullanılacak</h3> +<h3 id="willbemisused">Bilgi Bir Kez Toplanırsa Kötüye Kullanılacak</h3> -<div class="columns"> -<p id="willbemisused">İnsanlar genel gözetim düzeyinin çok yüksek olduğunu kabul ettiğinde ilk +<div class="columns"> +<p>İnsanlar genel gözetim düzeyinin çok yüksek olduğunu kabul ettiğinde ilk müdahaleleri biriken verilere erişim konusunda sınırlar önermek şeklindedir. Bu kulağa hoş geliyor ancak hükümetin kurallara uyduğunu varsaysak bile sorunu pek de çözmeyecek. (NSA, <a -href="http://www.wired.com/threatlevel/2013/09/nsa-violations/">NSA'yı etkin -bir şekilde sorumlu tutamadığını</a> söyleyen FISA mahkemesini yanıltmıştı.) -Bir suç şüphesi, erişim için temel teşkil edecektir; bu yüzden bir ifşacı -“casusluk” ile suçlandığında “casus”u bulmak, -biriken malzemeye erişmek için bir bahane olacaktır.</p> +href="https://www.wired.com/threatlevel/2013/09/nsa-violations/">NSA'yı +etkin bir şekilde sorumlu tutamadığını</a> söyleyen FISA mahkemesini +yanıltmıştı.) Bir suç şüphesi, erişim için temel teşkil edecektir; bu yüzden +bir ifşacı “casusluk” ile suçlandığında “casus”u +bulmak, biriken malzemeye erişmek için bir bahane olacaktır.</p> <p>Uygulamada devlet kurumlarının gözetim verilerini kullanma kurallarını yerine getirmek için bahaneler oluşturmasını bile bekleyemeyiz, çünkü ABD @@ -140,7 +159,7 @@ bir masaldır.</p> <p>Ek olarak devletin gözetim personeli, verileri kişisel nedenlerden dolayı kötüye kullanacaktır. Bazı NSA ajanları, <a -href="http://www.theguardian.com/world/2013/aug/24/nsa-analysts-abused-surveillance-systems">âşıklarını +href="https://www.theguardian.com/world/2013/aug/24/nsa-analysts-abused-surveillance-systems">âşıklarını “LOVEINT” adlı bir uygulamada—geçmiş, şimdiki veya diledikleri gibi—izlemek için ABD gözetim sistemlerini kullandı</a>. NSA bunu birkaç kez yakalayıp cezalandırdığını söylüyor; kaç @@ -152,7 +171,7 @@ kullanıyordu</a>, bir buluşma için bir plaka işletme olarak bilinen bir uygulama. Bu uygulama <a href="https://theyarewatching.org/issues/risks-increase-once-data-shared">yeni dijital sistemlerle</a> genişletildi. 2016 yılında bir savcı, <a -href="http://gizmodo.com/government-officials-cant-stop-spying-on-their-crushes-1789490933"> +href="https://gizmodo.com/government-officials-cant-stop-spying-on-their-crushes-1789490933"> romantik bir takıntının nesnesi olan birinin telefonunu dinleme</a> yetkisini almak için hakimlerin imzalarını almakla suçlandı. AP, <a href="https://apnews.com/699236946e3140659fff8a2362e16f43">ABD'deki birçok @@ -161,24 +180,37 @@ başka durumu da</a> biliyor. <p>Gözetim verileri, yasak olsa bile, her zaman başka amaçlar için kullanılacaktır. Veriler toplanıp, devletin erişme olanağı olduktan sonra <a -href="http://falkvinge.net/2012/03/17/collected-personal-data-will-always-be-used-against-the-citizens/">Avrupa</a>, +href="https://falkvinge.net/2012/03/17/collected-personal-data-will-always-be-used-against-the-citizens/">Avrupa</a>, <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Japanese_American_internment">ABD</a> ve en son <a -href="http://www.cbc.ca/news/world/terrifying-how-a-single-line-of-computer-code-put-thousands-of-innocent-turks-in-jail-1.4495021">Türkiye</a>'den +href="https://www.cbc.ca/news/world/terrifying-how-a-single-line-of-computer-code-put-thousands-of-innocent-turks-in-jail-1.4495021">Türkiye</a>'den gelen örneklerin gösterdiği gibi bu verileri korkunç şekillerde kötüye kullanabilir. (Türkiye'nin Bylock programını gerçekten kimin kullandığına dair kafa karışıklığı, insanları keyfî olarak kullandıkları için cezalandırmanın temel kasıtlı adaletsizliğini daha da kötüleştirdi.) </p> +<p>Hükümetin kişisel verinizi baskı amacıyla kullanmayacağı hissine sahip +olabilirsiniz, ancak bu hisse bel bağlayamazsınız, çünkü hükümetler +değişir. 2021 itibariyle, görünürde demokratik olan birçok devlet <a +href="https://www.theguardian.com/commentisfree/2021/aug/21/beware-state-surveillance-of-your-lives-governments-can-change-afghanistan">otoriter +eğilimleri olan kişiler tarafından yönetiliyor</a> ve Taliban, Afganistan'ın +ABD'nin teşvikiyle kurulan biyometrik tanımlama sistemlerini ele +geçirdi. Birleşik Krallık <a +href="https://www.theguardian.com/commentisfree/2021/aug/09/police-bill-not-law-order-state-control-erosion-freedom">“ciddi +aksama”ya neden oluyor şeklinde tanımlanan şiddet içermeyen +protestoları bastırma</a> yasası üzerinde çalışıyor. Bildiğimiz üzere ABD +2025 yılında kalıcı olarak baskıcı hale gelebilir. +</p> + <p>Devlet tarafından toplanan kişisel verilerin, sunucuların güvenliğini aşan harici bilgisayar güvenlik kırıcıları, <a -href="https://www.techdirt.com/articles/20150612/16334231330/second-opm-hack-revealed-even-worse-than-first.shtml">ve +href="https://www.techdirt.com/2015/06/12/second-opm-hack-revealed-even-worse-than-first/">ve hatta düşman devletler için çalışan güvenlik kırıcıları</a>, tarafından elde edilmesi olasıdır.</p> <p>Hükûmetler <a -href="http://www.nytimes.com/2015/06/22/world/europe/macedonia-government-is-blamed-for-wiretapping-scandal.html">doğrudan +href="https://www.nytimes.com/2015/06/22/world/europe/macedonia-government-is-blamed-for-wiretapping-scandal.html">doğrudan demokrasiyi altüst etmek</a> için kitlesel gözetim kabiliyetini kolaylıkla kullanabilirler.</p> @@ -188,7 +220,7 @@ güvenli hâle getirmek için devlet tarafından kolayca erişilebilen veri birikimini sınırlandırmalıyız.</p> </div> -<h3 class="subheader">Gizlilik İçin Güçlü Koruma Teknik Olmalı</h3> +<h3 id="technical">Gizlilik İçin Güçlü Koruma Teknik Olmalı</h3> <div class="columns"> <p>Electronik Cephe Vakfı ve diğer kuruluşlar, <a @@ -201,7 +233,7 @@ uygulanırlarsa, demokratik özgürlükleri korumak için yeterli olacaklardır. <p>Bununla birlikte bu tür yasal korumalar güvencesizdir: Yakın tarihin gösterdiği gibi yürürlükten kaldırılabilir (FISA Değişiklik Yasası'nda olduğu gibi), askıya alınabilir veya <a -href="http://www.nytimes.com/2009/04/16/us/16nsa.html">göz ardı +href="https://www.nytimes.com/2009/04/16/us/16nsa.html">göz ardı edilebilir</a>.</p> <p>Bu arada demagoglar her zamanki bahaneleri kitlesel gözetim için zemin @@ -219,7 +251,7 @@ ancak ondan sonra veri toplayabilecektir. Bu yasayı duraklatmak veya geçici olarak yok saymak söz konusuysa eğer, bu fikir zar zor mantıklıdır.</p> </div> -<h3 class="subheader">İlk olarak, Akılsız Olma</h3> +<h3 id="commonsense">İlk olarak, Akılsız Olma</h3> <div class="columns"> <p>Gizliliğe sahip olmak için şunu unutmamalısınız: Gizliliğini korumak zorunda @@ -245,7 +277,7 @@ etmenizi gerektirir.</p> <p>Arkadaşlarınızın ve tanıdıklarınızın gizliliğini de koruyun. Onlarla nasıl iletişim kuracağınız dışında <a -href="http://bits.blogs.nytimes.com/2014/05/21/in-cybersecurity-sometimes-the-weakest-link-is-a-family-member/">kişisel +href="https://bits.blogs.nytimes.com/2014/05/21/in-cybersecurity-sometimes-the-weakest-link-is-a-family-member/">kişisel bilgilerini vermeyin</a> ve hiçbir web sitesine e-posta veya telefon rehberi listenizi asla vermeyin. Facebook gibi bir şirkete arkadaşlarınız hakkında bir gazetede yayımlamak istemedikleri hiçbir şey söylemeyin. Daha da iyisi @@ -263,7 +295,7 @@ hepsini değil. Açıkçası daha iyi bir çözüm, tüm bu sistemlerin meşru şüpheliler dışındaki insanları denetlemeyi bırakmasıdır.</p> </div> -<h3 class="subheader">Her Sistemi Gizlilik İçin Tasarlamalıyız</h3> +<h3 id="privacybydesign">Her Sistemi Gizlilik İçin Tasarlamalıyız</h3> <div class="columns"> <p>Kitlesel bir gözetim toplumu istemiyorsak gözetimi bir tür sosyal kirlilik @@ -285,10 +317,10 @@ karşılaştırabilir. Gözetim olmadan da aynı fayda!</p> href="#ambientprivacy">1</a>].</p> </div> -<h3 class="subheader">Veri Toplamak İçin Çare: Dağınık Bırakmak</h3> +<h3 id="dispersal">Veri Toplamak İçin Çare: Dağınık Bırakmak</h3> <div class="columns"> -<p id="dispersal">İzlemeyi gizlilik için güvenli hale getirmenin bir yolu; verileri dağınık ve +<p>İzlemeyi gizlilik için güvenli hale getirmenin bir yolu; verileri dağınık ve erişime elverişsiz tutmaktır. Eski moda güvenlik kameraları gizlilik(<a href="#privatespace">*</a>) için tehdit değildi. Kayıt tesislerinde saklanırdı ve en fazla birkaç hafta tutulurdu. Bu kayıtlara erişme @@ -302,9 +334,10 @@ sonsuza dek saklanabilir. Detroit'te polisler; herhangi bir anda ve sürekli onlara bakabilmek için <a href="https://eu.detroitnews.com/story/news/local/detroit-city/2018/01/23/detroit-green-light/109524794/">gözetim kameralarına sınırsız erişim</a> sağlama konusunda işletmelere baskı -yapıyorlar. Bu zaten tehlikeli ama daha da kötüye gidecek. Yüz tanıma -alanındaki ilerlemeler, şüpheli gazetecilerin kiminle konuştuğunu görmek -için her zaman sokakta izlenebileceği günü getirebilir.</p> +yapıyorlar. Bu zaten tehlikeli ama daha da kötüye gidecek. <a +href="#facial-recognition">Yüz tanıma</a> alanındaki ilerlemeler, şüpheli +gazetecilerin kiminle konuştuğunu görmek için her zaman sokakta +izlenebileceği günü getirebilir.</p> <p>İnternet'e bağlı kameralar çoğu zaman kötü bir dijital güvenliğe sahiptir, bu da <a @@ -317,12 +350,23 @@ kameraların kullanımını yasaklamalıyız. Herkes zaman zaman fotoğraf ve vi kaydı göndermekte özgür olmalıdır ancak İnternet'te bu tür verilerin sistematik birikimi sınırlı olmalıdır.</p> +<div class="infobox" style="margin-top: 1.5em"> <p id="privatespace">(*) Burada güvenlik kamerasının bir mağazanın içine ya da sokağa işaret ettiğini varsayıyorum. Birinin özel bir alanına bakan, başka birine ait herhangi bir kamera gizliliği ihlal ediyor ancak bu başka bir konu.</p> </div> +</div> -<h3 id="digitalcash" class="subheader">İnternet Ticareti Gözetimi İçin Çare</h3> +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<hr class="no-display" /> +<p>Ayrıca Nisan 2018'de, <cite>The Guardian</cite>'da yayımlanan “<a +href="https://www.theguardian.com/commentisfree/2018/apr/03/facebook-abusing-data-law-privacy-big-tech-surveillance">Kişisel +Verilerinizi Güvende Tutmak İçin Radikal Bir Öneri</a>” başlıklı +yazıyı okumayı da düşünün.</p> +<hr class="no-display" /> +</div> + +<h3 id="digitalcash">İnternet Ticareti Gözetimi İçin Çare</h3> <div class="columns"> <p>Çoğu veri toplama, insanların kendi dijital faaliyetlerinden @@ -333,10 +377,10 @@ tarafından yapılıp yapılmadığı veya bir şirkete havale edilip edilmediğ sistematik olarak kullanılabilir durumdadır.</p> <p>NSA, PRISM aracılığıyla <a -href="https://www.commondreams.org/headline/2013/08/23-2">birçok büyük -İnternet şirketinin veri tabanına girmiştir</a>. AT&T 1987'den beri tüm -telefon kayıtlarını kaydetti ve talep üzerine arama yapmak için <a -href="http://www.nytimes.com/2013/09/02/us/drug-agents-use-vast-phone-trove-eclipsing-nsas.html?_r=0">DEA'nın +href="https://www.commondreams.org/news/2013/08/23/latest-docs-show-financial-ties-between-nsa-and-internet-companies">birçok +büyük İnternet şirketinin veri tabanına girmiştir</a>. AT&T 1987'den +beri tüm telefon kayıtlarını kaydetti ve talep üzerine arama yapmak için <a +href="https://www.nytimes.com/2013/09/02/us/drug-agents-use-vast-phone-trove-eclipsing-nsas.html?_r=0">DEA'nın kullanımına açtı</a>. Açıkça konuşursak ABD hükûmeti bu verilere sahip değil ancak uygulamada sahip de olabilir. Bazı şirketler, <a href="https://www.eff.org/who-has-your-back-government-data-requests-2015">hükûmet @@ -365,19 +409,19 @@ bahanelerdir.</p> <p>Her iki sorunu da anonim ödemeler sistemini (ödemeyi yapanın anonim olduğu) benimseyerek düzeltebiliriz. (Alacaklıların vergilerinden kaçınmalarına yardım etmek istemiyoruz.) <a -href="http://www.wired.com/opinion/2013/05/lets-cut-through-the-bitcoin-hype/">Bitcoin +href="https://www.wired.com/opinion/2013/05/lets-cut-through-the-bitcoin-hype/">Bitcoin anonim değildir</a> ancak Bitcoin ile anonim olarak ödeme yapmanın yolları vardır. Bununla birlikte <a -href="http://www.wired.com/wired/archive/2.12/emoney_pr.html">dijital para +href="https://www.wired.com/wired/archive/2.12/emoney_pr.html">dijital para için teknoloji ilk olarak 1980'lerde geliştirilmiştir</a>; bunu yapmak için -GNU yazılımı, <a href="http://taler.net/">GNU Taler</a> olarak +GNU yazılımı, <a href="https://taler.net/">GNU Taler</a> olarak adlandırılır. Şimdi sadece uygun iş düzenlemelerine ve devletin onları engellememesine ihtiyacımız var.</p> <p>Anonim ödemeler için bir başka olası yöntem ise <a -href="https://stallman.org/articles/anonymous-payments-thru-phones.html">ön -ödemeli telefon kartları</a> kullanmaktır. Daha az kullanışlı ancak -uygulanması çok kolaydır.</p> +href="/philosophy/phone-anonymous-payment.html">ön ödemeli telefon +kartları</a> kullanmaktır. Daha az kullanışlı ancak uygulanması çok +kolaydır.</p> <p>Sitelerin kişisel veri toplanmasından kaynaklanan diğer bir tehdit; güvenlik kırıcılarının girebileceği, alabileceği ve kötüye kullanabileceğidir. Buna @@ -386,7 +430,7 @@ tehlikeye son verir: site sizin hakkınızda hiçbir şey bilmiyorsa, sitedeki bir güvenlik açığı size zarar veremez.</p> </div> -<h3 class="subheader">Seyahat Gözetimi İçin Çare</h3> +<h3 id="travel">Seyahat Gözetimi İçin Çare</h3> <div class="columns"> <p>Dijital ücret tahsilatını anonim ödemeye dönüştürmeliyiz (örneğin; dijital @@ -402,7 +446,7 @@ verilere erişim, mahkeme kararıyla verilen plaka numaralarının listesini aramakla sınırlı olmalıdır.</p> <p>ABD'deki “uçuşa yasaklılar listesi”, <a -href="https://www.aclu.org/blog/national-security-technology-and-liberty-racial-justice/victory-federal-court-recognizes">yargılanmadan +href="https://www.aclu.org/news/national-security/victory-federal-court-recognizes-constitutional">yargılanmadan ceza</a> olduğu için kaldırılmalıdır.</p> <p>Kendisi ve bagajı daha dikkatli aranacaklar listesi olması kabul edilebilir @@ -443,18 +487,18 @@ süre dışarıda kalırsa, ödünç alınan istasyon merkeze bilgi verebilir; b durumda ödünç alan kimsenin kimliğini derhal gönderebilir.</p> </div> -<h3 class="subheader">İletişim Dosyaları İçin Çare</h3> +<h3 id="communications">İletişim Dosyaları İçin Çare</h3> <div class="columns"> <p>İnternet servis sağlayıcıları ve telefon şirketleri, kullanıcılarının kişileri (tarama, telefon görüşmeleri vb.) hakkında kapsamlı veri tutarlar. Cep telefonlarıyla <a -href="http://www.zeit.de/digital/datenschutz/2011-03/data-protection-malte-spitz">kullanıcının +href="https://web.archive.org/web/20210312235125/http://www.zeit.de/digital/datenschutz/2011-03/data-protection-malte-spitz">kullanıcının fiziksel konumunu da kaydederler</a>. Bu dosyaları uzun süre saklarlar: AT&T örneğinde 30 yıldan fazla. Yakında <a -href="http://www.wired.com/opinion/2013/10/the-trojan-horse-of-the-latest-iphone-with-the-m7-coprocessor-we-all-become-qs-activity-trackers/">kullanıcının +href="https://www.wired.com/opinion/2013/10/the-trojan-horse-of-the-latest-iphone-with-the-m7-coprocessor-we-all-become-qs-activity-trackers/">kullanıcının vücut faaliyetlerini bile kaydedecekler</a>. <a -href="https://www.aclu.org/blog/national-security-technology-and-liberty/it-sure-sounds-nsa-tracking-your-location">NSA'nın +href="https://www.aclu.org/news/national-security/it-sure-sounds-nsa-tracking-our-locations">NSA'nın cep telefonu konum verilerini toplu olarak topladığı</a> da görülüyor.</p> <p>Sistemlerin bu gibi dosyaları oluşturduğu yerlerde gözlenmeyen iletişim @@ -465,7 +509,7 @@ verilmemelidir.</p> <p>Bu çözüm tamamen ikna edici değildir çünkü hükümetin ürettiği tüm bilgileri derhâl toplamasını fiziksel olarak engellemeyecektir, bu da <a -href="http://www.guardian.co.uk/world/2013/jun/06/nsa-phone-records-verizon-court-order">ABD’nin +href="https://www.guardian.co.uk/world/2013/jun/06/nsa-phone-records-verizon-court-order">ABD’nin bazı veya tüm şirketlerinde yaptığıdır</a>. Bunu yasayla yasaklamaya güvenmemiz gerekirdi. Ancak, ilgili yasanın (PAT RIOT Yasası) uygulamayı açıkça yasaklamadığı mevcut durumdan daha iyi olurdu. Ayrıca hükümet bu tür @@ -483,7 +527,7 @@ hizmetim sadece e-posta hizmetinizin bir kullanıcısından e-posta aldığımı bilecek, ancak sizin bana e-posta gönderdiğinizin belirlenmesi zor olacaktı.</p> </div> -<h3 class="subheader">Ancak Biraz Gözetim Gerekli</h3> +<h3 id="necessary">Ancak Biraz Gözetim Gerekli</h3> <div class="columns"> <p>Devletin suçluları bulabilmesi için, mahkeme emri uyarınca belirli suçları @@ -503,14 +547,14 @@ hakkında çok sık yaptıklarından ötürü, yalancı şahitlik için “< href="https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Police_perjury&oldid=552608302">testilying</a>” şeklinde kendi jargon terimleri vardır.) Kaliforniya'da, her zaman polisin video kamera kullanmasını gerektiren bir şehirde, <a -href="http://www.motherjones.com/kevin-drum/2013/08/ubiquitous-surveillance-police-edition">güç +href="https://www.motherjones.com/kevin-drum/2013/08/ubiquitous-surveillance-police-edition">güç kullanımlarının %60 oranında düştüğü</a> bulundu. ACLU bundan yana.</p> <p><a href="https://web.archive.org/web/20171019220057/http://action.citizen.org/p/dia/action3/common/public/?action_KEY=12266">Şirketler insan değildir ve insan haklarına sahip değillerdir</a>. İşletmelerin kimyasal, biyolojik, nükleer, mali, bilgisayımsal (örneğin; <a -href="http://DefectiveByDesign.org">DRM</a>) veya siyasal (örneğin; +href="https://DefectiveByDesign.org">DRM</a>) veya siyasal (örneğin; lobicilik) tehlikelere neden olabilecek süreçlerin ayrıntılarını topluma, halkın refahı için gerekli olan her düzeyde yayımlamasını istemek meşrudur. Bu faaliyetlerin tehlikeleri (BP petrol sızıntısını, Fukushima @@ -519,7 +563,8 @@ erimesini ve 2008 vergi krizini düşünün), terörizmi gölgede bırakır.</p> <p>Ancak gazetecilik bir işin parçası olarak yapılsa bile gözetimden korunmalıdır.</p> </div> -<div class="column-limit"></div> + +<h3 id="conclusion">Sonuç</h3> <div class="reduced-width"> <p>Dijital teknoloji; hareketlerimizin, eylemlerimizin ve iletişimimizin @@ -541,7 +586,6 @@ bir görüş değildir. Bugün var ve görünür durumda.</p> olduklarına ve Sovyetler Birliği ve Doğu Almanya'dan daha fazla gözetlenmeleri gerektiğine inanmıyorsak bu artışı tersine çevirmeliyiz. Bu, insanlar hakkında büyük veri birikiminin durdurulmasını gerektirir.</p> -</div> <div class="column-limit"></div> <h3 class="footnote">Son Not</h3> @@ -549,7 +593,24 @@ insanlar hakkında büyük veri birikiminin durdurulmasını gerektirir.</p> <li id="ambientprivacy"><em>İzlenmeme</em> durumu <a href="https://idlewords.com/2019/06/the_new_wilderness.htm">ortam gizliliği</a> olarak adlandırılmıştır.</li> + +<li id="facial-recognition">2020'lerde, yüz tanıma gözetim kameralarının tehlikesini +derinleştiriyor. Çin halihazırda insanları yüzleri aracılığıyla +cezalandırmak için tanıyor ve <a +href="https://www.theguardian.com/global-development/2022/sep/05/iran-government-facial-recognition-technology-hijab-law-crackdown">İran +da dinin dayattığı elbise zorunluluğunu ihlal eden kadınları cezalandırmak +için kullanmayı planlıyor</a>.</li> </ol> + +<div class="infobox extra" role="complementary"> +<hr /> + +<!-- rms: I deleted the link because of Wired's announced + anti-ad-block system --> +<p>Bu makalenin bir sürümü ilk olarak Ekim 2013'te <cite>Wired</cite>'de +yayımlandı.</p> +</div> +</div> </div> <div class="translators-notes"> @@ -560,7 +621,7 @@ gizliliği</a> olarak adlandırılmıştır.</li> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -581,7 +642,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -613,7 +674,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2013-2019, 2021, 2022 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -634,7 +695,7 @@ href="mailto:theflossinformation@yandex.com"><theflossinformation@yandex.com& <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/01/15 19:34:27 $ +$Date: 2022/09/18 08:32:02 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/thegnuproject.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/thegnuproject.html index 13a7591..a39e881 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/thegnuproject.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/thegnuproject.html @@ -1,35 +1,28 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/thegnuproject.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnu-history" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>GNU Projesi Hakkında - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- +a[href*='#ft'] { font-size: .94em; } +--> +</style> <meta http-equiv="Keywords" content="GNU, GNU Projesi, FSF, Özgür Yazılım, Özgür Yazılım Vakfı, Tarihçe" /> <!--#include virtual="/gnu/po/thegnuproject.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>GNU Projesi</h2> -<p> -yazan <a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard -Stallman</strong></a></p> - -<blockquote> -<p> -Orijinali <em>Açık Kaynaklar</em> kitabında yayınlanmıştır. Richard Stallman -<a href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">hiç bir zaman -“açık kaynak” destekçisi olmamıştır</a>, ancak özgür yazılım -hareketinin fikirlerinin kitapta eksik kalmaması için bu yazıyla kitaba -katkıda bulunmuştur. -</p> -<p> -Neden <a -href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">kullandığımız -yazılımın özgür olacağı konusunda ısrar etmek</a> her zamankinden daha -önemli. -</p> -</blockquote> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> <h3>İlk yazılım paylaşma topluluğu</h3> <p> @@ -42,43 +35,47 @@ eski olması gibi. Ancak bunu çok iyi bir şekilde başardık.</p> <p> YZ Laboratuvarı, zamanın en büyük bilgisayarlarından biri olan Digital <abbr title="Programmed Data Processor">PDP</abbr>-10 için laboratuvar ekibi -hacker’larının tasarladığı ve assembler dilinde yazdığı <abbr -title="Incompatible Timesharing System">ITS</abbr> (Uyuşmaz Zaman Paylaşımlı -Sistem) olarak adlandırılan bir zaman paylaşımlı işletim sistemini -kullanmaktaydı. Bu topluluğun bir üyesi, YZ laboratuvar sistem hacker’ı -olarak, benim görevim bu sistemi daha da geliştirmekti.</p> -<p> -Yazılımımızı “özgür yazılım” olarak adlandırmadık çünkü o zamanlar bu terim -yoktu ancak gerçekte bu özgür yazılımdı. Başka bir üniversiteden ya da -firmadan insanlar programımızı almak ve kullanmak istedikleri zaman, buna -memnuniyetle izin veriyorduk. Birinin pek bilinmeyen ve ilginç bir program -kullandığını görürseniz, her zaman kaynak kodunu görmek istersiniz, böylece -kaynak kodunu okur, değiştirir ya da yeni bir program oluşturmak için, -parçalayıp başka şekilde birleştirirsiniz.</p> -<p> -(1) Yaygın medyada “güvenlik kırıcısı”nı ifade etmek için -“hacker”ın kullanılması kafa karışıklığı yaratır. Biz hacker’lar -bu ifadeyi kabul etmeyiz ve hacker’ın kelime anlamı olarak -“programlamayı seven, oyuncu zekadan veya bunların bir bileşiminden -hoşlanan kimse” tanımını kullanmayı tercih ederiz. <a -href="http://stallman.org/articles/on-hacking.html">Hacking üzerine</a> -başlıklı yazıma bakabilirsiniz.</p> +üstatların <a href="#ft1">[1]</a> tasarladığı ve birleştirici +(assembler) dilinde yazdığı <abbr title="Incompatible Timesharing +System">ITS</abbr> (Uyuşmaz Zaman Paylaşımlı Sistem) olarak adlandırılan bir +zaman paylaşımlı işletim sistemini kullanmaktaydı. Bu topluluğun bir üyesi, +YZ laboratuvar sistem üstadı olarak, benim görevim bu sistemi daha da +geliştirmekti.</p> +<p> +Yazılımımızı “özgür yazılım” olarak adlandırmadık çünkü o +zamanlar bu terim yoktu ancak gerçekte bu özgür yazılımdı. Başka bir +üniversiteden ya da firmadan insanlar programımızı almak ve kullanmak +istedikleri zaman, buna memnuniyetle izin veriyorduk. Birinin pek bilinmeyen +ve ilginç bir program kullandığını görürseniz, her zaman kaynak kodunu +görmek istersiniz, böylece kaynak kodunu okur, değiştirir ya da yeni bir +program oluşturmak için, parçalayıp başka şekilde birleştirirsiniz.</p> + +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<hr class="no-display" /> +<p> +Neden <a +href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">kullandığımız +yazılımın özgür olacağı konusunda ısrar etmek</a> her zamankinden daha +önemli. +</p> +<hr class="no-display" /> +</div> <h3>Topluluğun Çöküşü</h3> <p> -1980’lerin başlarında Digital'in PDP-10 bilgisayarı üretiminin sona +1980'lerin başlarında Digital'in PDP-10 bilgisayarı üretiminin sona ermesiyle durum büyük ölçüde değişti. 60larda şık ve güçlü olan mimarisi, 80lerde uygun hale gelen daha geniş adres uzaylarına doğal olarak genişleyemedi. Bunun anlamı ITS'ye yönelik olarak yazılmış olan bütün programların geçersiz hale gelmesiydi.</p> <p> YZ laboratuvarı zaten çökmüştü. 1981 yılında, Symbolics firması YZ -Laboratuvarındaki hacker’ların hemen hemen hepsini işten çıkardı ve bu -topluluk dağıldı. (Steven Levy tarafından yazılan Hackers kitabı bu olayları -anlatmaktadır ve ayrıca bu topluluğa ilişkin açık bir tablo sunmaktadır.) YZ -Laboratuvarı 1982 yılında yeni bir PDP-10 satın aldığında, yöneticileri, -yeni makine üzerinde ITS yerine özgür olmayan bir zaman paylaşımlı sistemi -kullanmaya karar verdi.</p> +Laboratuvarındaki üstatların hemen hemen hepsini işten çıkardı ve bu +topluluk dağıldı. (Steven Levy tarafından yazılan <cite>Hackers</cite> +kitabı bu olayları anlatmaktadır ve ayrıca bu topluluğa ilişkin açık bir +tablo sunmaktadır.) YZ Laboratuvarı 1982 yılında yeni bir PDP-10 satın +aldığında, yöneticileri, yeni makine üzerinde ITS yerine özgür olmayan bir +zaman paylaşımlı sistemi kullanmaya karar verdi.</p> <p> VAX ya da 68020 gibi zamanın modern bilgisayarları kendi işletim sistemlerine sahipti ancak bu işletim sistemlerinin hiçbiri özgür yazılım @@ -102,8 +99,8 @@ işlerinin önerdiği şekilde değerlendirebilir. Yazılım yayıncıları, insanları, bu konuya yönelik tek bir bakış açısı olduğuna inandırmak için uzun ve zorlu bir çalışma yürütmüşlerdir.</p> <p> -Yazılım yayıncıları “” “almak” ya “<a -href="/philosophy/words-to-avoid.html#Piracy">korsanlığı</a> +Yazılım yayıncıları kendi “haklarını” “dayatmak” +veya “<a href="/philosophy/words-to-avoid.html#Piracy">korsanlığı</a> durdurmak” hakkında konuştukları zaman, gerçekte <em>söyledikleri</em> şey ikincil öneme sahiptir. Bu ifadelerin gerçek mesajı, ifade edilmeyen varsayımlardadır; insanların üzerine kafa yormadan bunları kabul etmesi @@ -135,11 +132,10 @@ programlarını değiştirme ve yazılımlarını paylaşma konusunda özgür ol çünkü diğer insanlara yardımcı olmak toplumun temelidir.</p> <p> Burada bu sonuca varmayı açıklamaya yetecek yer kalmadı, bu yüzden -okuyuculara <a href="/philosophy/why-free.html"> -http://www.gnu.org/philosophy/why-free.html</a> ve <a -href="/philosophy/free-software-even-more-important.html"> -http://www.gnu.org/philosophy/free-software-even-more-important.html</a> -sayfalarını öneririm. +okuyuculara “<a href="/philosophy/why-free.html">Yazılımın Neden +Sahibi Olmamalıdır</a>” ve “<a +href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">Özgür Yazılım +Şimdi Çok Daha Önemli</a>” sayfalarını öneririm. </p> <h3>Yalın Ahlaki Seçim</h3> @@ -186,19 +182,20 @@ Bir işletim sistemi geliştiricisi olarak, bu iş için doğru yeteneklere sahiptim. Bu nedenle, hak ettiğim başarıyı elde edebileceğimi düşünmesem de, bu iş için seçilmiş kişi olduğumu düşünüyordum. Sistemi Unix ile uyumlu olacak şekilde seçtim, böylece sistem taşınabilir bir sistem haline geldi ve -böylece Unix kullanıcıları kolayca bu sisteme dönebildi. Hacker geleneğini -takiben özyinelemeli bir isim olan GNU (<cite>GNU's Not Unix</cite>) ismi -seçilmişti. <a href="/gnu/pronunciation.html">Sert bir g ile tek hece</a> -şeklinde telaffuz ediliyor.</p> +böylece Unix kullanıcıları kolayca bu sisteme dönebildi. Üstat geleneğini +izleyerek GNU ismi seçilmişti, “GNU's Not Unix” ifadesinin +özyinelemeli bir kısaltması. <a href="/gnu/pronunciation.html">Sert bir +<i>g</i> ile tek hece</a> şeklinde telaffuz ediliyor.</p> <p> Bir işletim sistemi, yalnızca diğer programları çalıştırmak için yeterli -olan bir öz anlamına gelmemektedir. 1970’lerde, her işletim sistemi, komut -işlemcilerini, assembler’ları, derleyicileri, yorumlayıcıları, hata ayıklama +olan bir öz anlamına gelmemektedir. 1970'lerde, her işletim sistemi, komut +işlemcilerini, assembler'ları, derleyicileri, yorumlayıcıları, hata ayıklama birimlerini (debugger), metin düzenleyicilerini ve çok daha fazlasını -içermekteydi . ITS’te, Multics’te, VMS’te ve Unix’te bunlar vardı. GNU +içermekteydi . ITS'te, Multics'te, VMS'te ve Unix'te bunlar vardı. GNU işletim sistemi de bunları içerecekti.</p> <p> -Daha sonra Hillel’e atfedilen (1) şu sözleri duydum:</p> +Daha sonra Hillel'e <a href="#ft2">[2]</a> atfedilen şu sözleri +duydum:</p> <blockquote><p> Ben kendim için değilsem, benim için olacak kimdir?<br /> @@ -207,16 +204,14 @@ Daha sonra Hillel’e atfedilen (1) şu sözleri duydum:</p> </p></blockquote> <p> GNU Projesini başlatma kararı benzer bir ruhu esas almaktadır.</p> -<p> -Bir ateist olarak, dini liderleri izlemiyorum ama bazen dini liderlerden -birinin söylediği bir sözü beğendiğimi fark ediyorum.</p> -<h3>“Free Software”'deki “Free” Özgürlük Anlamındadır</h3> +<h3>Özgürlükteki gibi "Free"</h3> <p> -“Free Software” (İngilizce'de “Free” hem özgür hem de ücretsiz anlamlarına -gelmektedir) ifadesi bazen yanlış anlaşılmaktadır, buradaki “free” -ifadesinin ücretle bir ilgisi yoktur. Burada “free” ifadesi özgürlükle -ilgilidir. Bu nedenle, burada özgür yazılımın tanımı.</p> +“Free Software” (İngilizce'de “Free” hem özgür hem +de ücretsiz anlamlarına geldiği için) ifadesi bazen yanlış anlaşılmaktadır, +buradaki “free” ifadesinin ücretle bir ilgisi yoktur. Burada +“free” ifadesi özgürlükle ilgilidir. Böylece, işte size özgür +yazılımın tanımı.</p> <p>Aşağıdaki şartlar yerine getirildiğinde, sizin gibi belirli bir kullanıcı için, bir program özgür bir yazılımdır:</p> @@ -237,28 +232,30 @@ dağıtma özgürlüğüne sahipseniz.</li> sürümlerini dağıtma özgürlüğüne sahipseniz.</li> </ul> <p> -“Özgür” (Free) özgürlüğe atıf yaptığı ve fiyata atıf yapmadığı için, +“Free” özgürlüğe atıf yaptığı ve fiyata atıf yapmadığı için, kopyaların ve özgür yazılımın satılması arasında bir çatışma -yoktur. Gerçekte, kopyaları satma özgürlüğü çok önemlidir: CD-ROM’larda +yoktur. Gerçekte, kopyaları satma özgürlüğü çok önemlidir: CD-ROM'larda satılan özgür yazılım koleksiyonları, toplum için önemlidir ve bunların satılması, özgür yazılımın gelişimi için gerekli paranın toplanması için önemlidir. Bu nedenle, insanların bu koleksiyonlara ekleyemediği bir program özgür yazılım değildir.</p> <p> -“Özgür”ün (Free kelimesinin İngilizce'deki) anlam belirsizliğinden dolayı, -insanlar uzun süre alternatif bir ifade arayışına girmiştir ancak hiç kimse -uygun bir alternatif bulamamıştır. İngiliz Dili, başka herhangi bir dilden -daha fazla sözcüğe ve nüansa sahiptir ancak özgürlükteki gibi “özgür” +“Free” kelimesinin anlam belirsizliğinden dolayı, insanlar uzun +süre alternatif bir ifade arayışına girmiştir ancak hiç kimse uygun bir +alternatif bulamamıştır. İngiliz Dili, başka herhangi bir dilden daha fazla +sözcüğe ve nüansa sahiptir ancak özgürlükteki gibi “free” anlamına gelen basit, belirsizlikten uzak bir sözcüğü içermemektedir, -“zincirsiz” anlamca en yakın gelen sözcüktür. “Özgür bırakılmış”, “özgürlük” -ve “açık” yanlış bir anlama ya da başka bazı dezavantajlara sahiptir.</p> +“unfettered” (serbest, özgür) anlamca en yakın gelen +sözcüktür. “Liberated” (özgürleştirilmiş, serbest), +“freedom” (özgürlük) ve “open” (açık) gibi +alternatifler ya yanlış bir anlama ya da başka bazı dezavantajlara sahiptir.</p> <h3>GNU Yazılımı ve GNU Sistemi</h3> <p> Bütün bir sistem geliştirmek çok büyük bir projedir. Sonuca ulaşmak için, her mümkün olduğunda, özgür yazılımın mevcut parçalarını uyarlamaya ve kullanmaya karar verdim. Örneğin, başlangıçta temel metin biçimlendirici -olarak TeX’i kullanmaya karar verdim, GNU için başka bir pencere sistemi +olarak TeX'i kullanmaya karar verdim, GNU için başka bir pencere sistemi yazmak yerine X Window Sistemini kullanmaya karar verdim.</p> <p> Bu kararlar ve benzeri nedenlerden dolayı, GNU sistemi tüm GNU yazılımının @@ -268,8 +265,8 @@ yazılım oldukları için kullanabildiğimiz programları içerir.</p> <h3>Projenin Başlatılması</h3> <p> -1984 yılının Ocak ayında MIT’deki görevimden ayrıldım ve GNU yazılımını -geliştirmeye başladım. MIT’den ayrılmam gerekliydi, çünkü MIT’nin GNU’nun +1984 yılının Ocak ayında MIT'deki görevimden ayrıldım ve GNU yazılımını +geliştirmeye başladım. MIT'den ayrılmam gerekliydi, çünkü MIT'nin GNU'nun özgür yazılım olarak dağıtımını kısıtlamasını istemiyordum. Ekipte kalsaydım, MIT bu çalışmayı sahiplenebilirdi ve kendi dağıtım kurallarını dayatabilirdi ve hatta bu çalışmayı özel mülk yazılım paketine @@ -283,11 +280,11 @@ etmem yönünde teşvik etti.</p> <h3>İlk Adımlar</h3> <p> GNU Projesine başlamadan kısa süre önce, VUCK olarak da bilinen Özgür -Üniversite Derleyici Kitini duymuştum. (Hollanda dilinde “özgür” kelimesi -<em>v</em> harfi ile yazılmaktadır) Bu, C ve Pascal dahil olmak üzere çok -sayıda dili kontrol etmek ve çok sayıdaki hedef makineyi desteklemek için -tasarlanmış bir derleyiciydi. GNU’nun bunu kullanıp kullanamayacağını sormak -için yazarına yazdım.</p> +Üniversite Derleyici Kitini duymuştum. (Hollanda dilinde “özgür” +kelimesi <i>v</i> harfi ile yazılmaktadır) Bu, C ve Pascal dahil olmak üzere +çok sayıda dili kontrol etmek ve çok sayıdaki hedef makineyi desteklemek +için tasarlanmış bir derleyiciydi. GNU'nun bunu kullanıp kullanamayacağını +sormak için yazarına yazdım.</p> <p> Alaycı bir yanıt yazdı, üniversitenin özgür olduğunu ancak derleyicinin özgür olmadığını söyledi. Bu nedenle, GNU Projesi için ilk programımın @@ -300,7 +297,7 @@ derleyiciydi. Kendisinin de yazılmış olduğu, Pascal'ın sistem programlama dili olarak tasarlanmış genişletilmiş bir sürümünü destekliyordu. Bir C ön ucu [:front-end] ekledim ve Motorola 68000 bilgisayarına yüklemeye başladım. Derleyicinin megabaytlarca yığıt [:stack] alanına ihtiyaç -duyduğunu ve mevcut 68000 Unix sisteminin yalnızca 64k’ya izin verdiğini +duyduğunu ve mevcut 68000 Unix sisteminin yalnızca 64k'ya izin verdiğini fark ettiğimde bundan vazgeçtim.</p> <p> Daha sonra, Pastel derleyicisinin tüm giriş dosyasını bir sözdizim ağacına @@ -317,12 +314,12 @@ gerçekleştirdim; ilk olarak, GNU Emacs üzerinde çalıştım.</p> <p> 1984 yılının Eylül ayında GNU Emacs üzerinde çalışmaya başladım ve 1985 yılında, GNU Emacs kullanılabilir olmaya başladı. Bu, düzenleme işlemleri -için Unix sistemlerini kullanmaya başlamamı olanaklı kıldı; vi ya da ed’i +için Unix sistemlerini kullanmaya başlamamı olanaklı kıldı; vi ya da ed'i kullanmayı öğrenme konusunda bir ilgim yoktu, o zamana kadar düzenleme işlemlerimi diğer makineler üzerinde gerçekleştirmiştim.</p> <p> -Bu noktada, insanlar, GNU Emacs’i kullanmayı istediler, bu durum da GNU -Emacs’in nasıl dağıtılacağı sorusunu gündeme getirdi. Tabi ki, GNU Emacs’i, +Bu noktada, insanlar, GNU Emacs'i kullanmayı istediler, bu durum da GNU +Emacs'in nasıl dağıtılacağı sorusunu gündeme getirdi. Tabi ki, GNU Emacs'i, kullandığım MIT bilgisayarındaki ftp sunucusuna, anonim olarak erişilebilecek şekilde koydum. (Bu bilgisayar, başka bir deyişle, prep.ai.mit.edu, bu nedenle temel GNU ftp dağıtım bölgesi haline geldi; @@ -332,7 +329,7 @@ değildi ve ftp ile bir kopyasını alamadı. Bu nedenle, şu soru ortaya çıkt onlara ne diyecektim?</p> <p> Şöyle diyebilirdim: “Ağ üzerinde olan ve sizin için bir kopya alacak -olan bir arkadaşınızı bulun”. Ya da orijinal PDP-10 Emacs’ta yaptığımı +olan bir arkadaşınızı bulun”. Ya da orijinal PDP-10 Emacs'ta yaptığımı yapacaktım: “Bana bir teyp ve <abbr title="Self-addressed Stamped Envelope">SASE</abbr> gönderin ve ben de size üzerinde Emacs olacak şekilde bunu size geri göndereyim.” Ama işsizdim ve özgür yazılımdan para @@ -355,53 +352,54 @@ herkes, bunun özel mülk değiştirilmiş bir sürümünü oluşturabilir. Benz Bu problemin faydacı örneği, X Window Sistemidir. Bu sistem, MIT tarafından geliştirilmiş ve bir izin lisansıyla özgür yazılım olarak yayınlanmış olup, çeşitli bilgisayar firmaları tarafından benimsenmiştir. Bu firmalar, -yalnızca ikili [:binary] biçimde özel mülk Unix sistemlerine X’i eklemiş ve -aynı anlaşma ile kapsanmıştır. X’in bu kopyaları, bundan böyle Unix’in +yalnızca ikili [:binary] biçimde özel mülk Unix sistemlerine X'i eklemiş ve +aynı anlaşma ile kapsanmıştır. X'in bu kopyaları, bundan böyle Unix'in olduğundan daha fazla özgür yazılım değildir.</p> <p> X Window Sisteminin geliştiricileri bunu bir problem olarak görmemişler , bu -durumun meydana gelmesini beklemişlerdir. Hedefleri özgürlük değildi, -yalnızca “başarıydı” ve başarı “fazla sayıda kullanıcıya sahip olmak” olarak -tanımlanmaktaydı. Kullanıcıların özgürlüğe sahip olup olmamaları umurlarında -değildi, tek istedikleri çok sayıda kullanıcıya sahip olmaktı.</p> -<p> -Bu durum, “Bu program özgür mü?” sorusuna farklı yanıtlar veren iki farklı -özgürlük derecesi hesaplama yönteminin olduğu bir paradoks durumuna neden -olmaktadır. MIT sürümünün dağıtım terimleri cinsinden sağlanan özgürlük -derecesini esas alarak değerlendirme yaptıysanız, X’in özgür yazılım -olduğunu söyleyebilirsiniz. Ancak, X’in ortalama kullanıcısının özgürlüğünü -ölçerseniz, o zaman Özel mülk yazılım olduğunu söylemeniz gereklidir. Birçok -X kullanıcısı, Unix sistemleriyle birlikte verilen özel mülk sürümleri -kullanmaktadır, özgür sürümü kullanmamaktadır.</p> +durumun meydana gelmesini beklemiş ve ummuşlardı. Hedefleri özgürlük +değildi, yalnızca “başarıydı” ve başarı “fazla sayıda +kullanıcıya sahip olmak” olarak tanımlanmaktaydı. Kullanıcıların +özgürlüğe sahip olup olmamaları umurlarında değildi, tek istedikleri çok +sayıda kullanıcıya sahip olmaktı.</p> +<p> +Bu durum, “Bu program özgür mü?” sorusuna farklı yanıtlar veren +iki farklı özgürlük derecesi hesaplama yönteminin olduğu bir paradoks +durumuna neden olmaktadır. MIT sürümünün dağıtım terimleri cinsinden +sağlanan özgürlük derecesini esas alarak değerlendirme yaptıysanız, X'in +özgür yazılım olduğunu söyleyebilirsiniz. Ancak, X'in ortalama +kullanıcısının özgürlüğünü ölçerseniz, o zaman Özel mülk yazılım olduğunu +söylemeniz gereklidir. Birçok X kullanıcısı, Unix sistemleriyle birlikte +verilen özel mülk sürümleri kullanmaktadır, özgür sürümü kullanmamaktadır.</p> <h3>Copyleft ve GNU GPL</h3> <p> -GNU’nun hedefi yalnızca popüler olmak değil kullanıcılara özgürlük de +GNU'nun hedefi yalnızca popüler olmak değil kullanıcılara özgürlük de sağlamaktır. Bu nedenle, GNU yazılımının özel mülk yazılıma dönüştürülmesini önleyen dağıtım terimlerini kullanmamız gereklidir. Kullandığımız yöntem -copyleft yöntemidir. (1)</p> +“copylefttir” <a href="#ft3">[3]</a>.</p> <p> Copyleft, telif hakkı kanununu kullanır ancak genel amacının tersine hizmet etmesi için onu ters yüz eder: yazılımı özel hale getirmek yerine, yazılımı özgür tutmanın bir aracı haline gelir.</p> <p> -Copyleft’in temel fikri, herkese, programı çalıştırma, değiştirme, +Copyleft'in temel fikri, herkese, programı çalıştırma, değiştirme, değiştirilmiş sürümleri dağıtma hakkını vermek, ancak özel kısıtlamalar -ekleme iznini vermemektir. Bu nedenle, “özgür yazılımı” tanımlayan önemli -özgürlükler, yazılımın kopyasına sahip herkes için mevcuttur; bu, geri -alınamaz bir haktır.</p> +ekleme iznini vermemektir. Bu nedenle, “özgür yazılımı” +tanımlayan önemli özgürlükler, yazılımın kopyasına sahip herkes için +mevcuttur; bu, geri alınamaz bir haktır.</p> <p> Etkin bir copyleft için, değiştirilmiş sürümler de özgür olmalıdır. Bu, yayınlanırsa, bizimkileri esas alan çalışmaların, topluluğumuz için erişilebilir olmasını sağlar. Programcı olarak çalışan kimseler GNU -yazılımını değiştirmek için gönüllü olduklarında, copyleft, “Bu +yazılımını değiştirmek için gönüllü olduklarında, copyleft, “Bu değişiklikleri paylaşamazsın çünkü programın özel mülk sürümünü oluşturmak -için bu değişiklikleri kullanacağım” denmesini önler.</p> +için bu değişiklikleri kullanacağım” denmesini önler.</p> <p> Programın her kullanıcısı için özgürlüğü sağlamak istersek, değişikliklerin özgür olması gerektiğine ilişkin şart önemlidir. X Window Sistemini -özelleştiren firmalar, genellikle X Window’u sistemlerine ve donanımına -taşımak için bazı değişiklikler yapmıştır. Bu değişiklikler X’in üstün +özelleştiren firmalar, genellikle X Window'u sistemlerine ve donanımına +taşımak için bazı değişiklikler yapmıştır. Bu değişiklikler X'in üstün derecesiyle karşılaştırıldığında küçüktü ancak önemsiz değildi. Değişikliklerin yapılması kullanıcıların özgürlüklerinin inkâr edilmesine ilişkin bir özürse, herkesin bu bahaneden yararlanması kolaydır.</p> @@ -415,28 +413,19 @@ bu deliği tıkamaktır: copyleft edilmiş bir programla birleştirilmiş ya da gibi bir programa eklenmiş herhangi bir şey, birleştirilmiş daha büyük sürümün de özgür ve copyleft olmasını gerektirecektir.</p> <p> -Birçok GNU yazılımı için kullandığımız copyleft’in özel gerçekleştirimi, GNU -Genel Kamu Lisansı ya da kısaca GNU GPL’dir. Bazı özel durumlarda ve +Birçok GNU yazılımı için kullandığımız copyleft'in özel gerçekleştirimi, GNU +Genel Kamu Lisansı ya da kısaca GNU GPL'dir. Bazı özel durumlarda ve ortamlarda kullanılan diğer copyleft tipleri de mevcuttur. GNU kullanım kılavuzu da copyleft edilir ancak çok daha basit bir copyleft tipi -kullanırlar çünkü GNU GPL’nin karmaşıklığı kılavuzlar için gerekmez. (2)</p> -<p> -(1) 1984 ya da 1985 yılında, Don Hopkins (hayal gücü çok geniş olan bir -adam) bana bir mektup gönderdi. Mektubunda birçok komik şey yazıyordu, şu da -bunlardan biriydi: “Copyleft , tüm hakları ters çevrilmiştir”. “Copyleft” -sözcüğünü o zamanlar geliştirmekte olduğum dağıtım kavramını adlandırmak -için kullanmıştım.</p> - -<p> -(2) Şimdi belgeler için <a href="/licenses/fdl.html">GNU Özgür Belgelendirme -Lisansı</a>nı kullanıyoruz.</p> +kullanırlar çünkü GNU GPL'nin karmaşıklığı kılavuzlar için gerekmez <a +href="#ft4">[4]</a>.</p> <h3>Özgür Yazılım Vakfı</h3> -<p>Emacs’ın kullanımına ilişkin ilgi arttıkça, başka insanlar GNU Projesine +<p>Emacs'ın kullanımına ilişkin ilgi arttıkça, başka insanlar GNU Projesine dahil oldular ve o zaman yeniden destek almamızın zamanının geldiğine karar verdik. Böylece 1985 yılınca özgür yazılım geliişimi için vergiden muaf bir -hayır kurumu olan <a href="http://www.fsf.org/">Özgür Yazılım Vakfını</a> +hayır kurumu olan <a href="https://www.fsf.org/">Özgür Yazılım Vakfını</a> (FSF) kurduk. <abbr title="Free Software Foundation">FSF</abbr> ayrıca Emacs bant dağıtım işini de ele aldı; daha sonra, banda diğer özgür yazılımları (hem GNU hem de GNU-olmayan) ekleyerek ve özgür kılavuzları satarak bu işi @@ -447,9 +436,9 @@ satışından gelmektedir (hepsi de yeniden dağıtma ve değiştirme özgürlüklerine sahip kaynak kod CD-ROMları, çalıştırılabilir dosya içeren CD-ROMlar, güzel basılmış kılavuzlar), ve Deluxe Dağıtımlarını (burada sizin seçeceğiniz dağıtım için tüm özgür yazılım koleksiyonu yer alıyor) -satmaktadır. Günümüzde FSF hala <a href="http://shop.fsf.org/"> kılavuzlar -ve diğer gereçlerisatsa da</a>, gelirlerinin büyük bir kısmını üyelerinin -aidatlarından sağlıyor. FSF'ye <a href="http://fsf.org/join">fsf.org</a> +satmaktadır. Günümüzde FSF hala <a href="https://shop.fsf.org/"> kılavuzlar +ve diğer gereçleri satsa da</a>, gelirlerinin büyük bir kısmını üyelerinin +aidatlarından sağlıyor. FSF'ye <a href="https://fsf.org/join">fsf.org</a> bağlantısından üye olabilirsiniz.</p> <p>Özgür Yazılım Vakfı çalışanları bazı GNU yazılım paketlerini yazmış ve @@ -457,28 +446,25 @@ ellerinde tutmuştur. Bunlardan tanınmış iki tanesi C kütüphanesi ve kabukt (shell). GNU C kütüphanesi, GNU/Linux sisteminde çalışan her programın Linux ile haberleşmek için kullandığı şeydir. Özgür Yazılım Vakfında çalışan Roland McGrath tarafından geliştirilmiştir. Birçok GNU/Linux sisteminde -kullanılan kabuk <abbr title="Bourne Again Shell">BASH</abbr>’tır, Bourne -Again Shell (1), bu kabuk, FSF çalışanı olan Brian Fox tarafından -geliştirilmiştir.</p> +kullanılan kabuk <abbr title="Bourne Again Shell">BASH</abbr>'tır, Bourne +Again Shell <a href="#ft5">[5]</a>, bu kabuk, FSF çalışanı olan Brian +Fox tarafından geliştirilmiştir.</p> <p>Bu programların geliştirilmesini destekledik çünkü GNU Projesi yalnızca araçlar ya da bir geliştirme ortamı hakkında değildi. Hedefimiz tam bir işletim sistemiydi ve bu programlar söz konusu hedef için gerekliydi.</p> -<p>(1) “Bourne again Shell” “Bourne Shell” adı üzerinde bir şakadır, bu, -Unix’teki genel kabuktur.</p> - <h3>Özgür Yazılım Desteği</h3> <p>Özgür yazılım felsefesi, bazı yaygın ticari uygulamayı reddeder ancak ticarete karşı değildir. İşyerleri kullanıcıların özgürlüğüne saygı duyduğunda, onlara başarı dileriz.</p> -<p>Emacs’ın kopyalarının satılması, bir çeşit özgür yazılım ticaretini +<p>Emacs'ın kopyalarının satılması, bir çeşit özgür yazılım ticaretini gösterir. FSF bu işi devraldığında, geçimimi sağlamak için başka bir yol gerekti. Geçimimi, geliştirmiş olduğum özgür yazılıma ilişkin hizmetlerin -satılmasıyla sağladım. Bu, GNU Emacs’ın nasıl programlanacağı ve GCC’nin ve -yazılım gelişiminin nasıl uyarlanacağı (çoğunlukla GCC’yi yeni platformlara +satılmasıyla sağladım. Bu, GNU Emacs'ın nasıl programlanacağı ve GCC'nin ve +yazılım gelişiminin nasıl uyarlanacağı (çoğunlukla GCC'yi yeni platformlara taşıyan) gibi konular için eğitim vermeyi de içermektedir.</p> <p>Günümüzde özgür yazılım ticaretinin bu tiplerinin her biri belirli sayıda @@ -496,11 +482,11 @@ yazılım firmalarıdır, ürünleri kullanıcıları özgürlükten uzaklaştırmaktadır. Onlar bu progrmları “katma değerli paketler” olarak adlandırırlar, bu terim benimsememizi istedikleri değerleri yansıtır: özgürlükten önce kazanç. Özgürlüğe daha çok değer veriyorsak, bunları -“özgürlüğü eksiltilmiş” ürünler olarak adlandırmalıyız.</p> +“özgürlüğü azaltılmış” ürünler olarak adlandırmalıyız.</p> <h3>Teknik hedefler</h3> -<p>GNU’nun temel hedefi, özgür yazılımı sağlamaktır. GNU’nun UNIX’e göre teknik +<p>GNU'nun temel hedefi, özgür yazılımı sağlamaktır. GNU'nun UNIX'e göre teknik bir avantajı olmasa da, sosyal bir avantajı vardır, kullanıcıların birlik olmasına imkân verir ve etik bir avantajı vardır, kullanıcıların özgürlüğüne saygı duyar.</p> @@ -512,7 +498,7 @@ olan tüm 8-bitli kodların kontrol edilmesi gibi.</p> <p>Ek olarak, 16-bit makineleri (GNU sistemi tamamlandığında, 32-bit makineler geçerli olacaktır) desteklememeye ve megabaytı geçmedikçe bellek kullanımını -azaltmak için çaba göstermemeye karar vererek Unix’in küçük bellek büyüklüğü +azaltmak için çaba göstermemeye karar vererek Unix'in küçük bellek büyüklüğü üzerine odaklanmasını reddettik. Çok büyük dosyalarla işlem yapılmasının çok önemli olmadığı programlarda, programcıların, tüm giriş dosyasını çekirdekte okumasını, daha sonra içeriğini I/O konusunda tedirginliğe kapılmaksızın @@ -524,10 +510,10 @@ açısından geçmesini mümkün kılmıştır.</p> <h3>Bağışlanan Bilgisayarlar</h3> <p>GNU Projesinin ünü arttıkça, insanlar, üzerlerinde Unix çalışan makinelerini -projeye bağışlamaya başladı. Bunlar çok yararlıydı çünkü GNU’nun +projeye bağışlamaya başladı. Bunlar çok yararlıydı çünkü GNU'nun bileşenlerini geliştirmenin en kolay yolu, bunu bir Unix sistemi üzerinde gerçekleştirmek ve söz konusu sistemin bileşenlerini birer birer -değiştirmekti. Ancak bu durum etik bir sorunu ortaya çıkardı: Unix’in bir +değiştirmekti. Ancak bu durum etik bir sorunu ortaya çıkardı: Unix'in bir kopyasına sahip olmamız doğru mudur.</p> <p>Unix, özel mülk bir yazılımdı (hâlâ da öyledir) ve GNU Projesinin felsefesi, @@ -537,7 +523,7 @@ insanların özel mülk paketi kullanmalarını durdurmasına yardımcı olan ö programı kullanabilmek için özel mülk paketin kullanılması mantıklıdır.</p> <p>Savunulabilir bir durum olmasına rağmen, bu durum yine de kötü bir -durumdur. Günümüzde, Unix’in hiçbir kopyasına sahip değiliz çünkü bu +durumdur. Günümüzde, Unix'in hiçbir kopyasına sahip değiliz çünkü bu kopyaların yerine özgür işletim sistemlerini yerleştirdik. Bir makinenin işletim sistemini özgür bir işletim sistemiyle değiştiremediysek, bunun yerine makineyi değiştirirdik.</p> @@ -551,30 +537,25 @@ liste, GNU Görev Listesi olarak bilinmeye başladı. Eksik Unix bileşenlerine ek olarak, gerçekten tam bir sistemin sahip olmasının gerekli olduğunu düşündüğümüz diğer yararlı yazılım ve belgeleme projelerini listeledik.</p> -<p>Günümüzde (1), GNU Görev Listesinde ancak birkaç tane Unix bileşeni -kalmıştır, bu işler (birkaç tane önemsiz iş hariç olmak üzere) -gerçekleştirilmiştir. Ancak, liste, bazılarının “uygulamalar” olarak -adlandırabildiği projelerle doludur. Dar bir kullanıcı grubundan daha -fazlasını gerektiren herhangi bir program, işletim sistemine eklenecek -yararlı bir birimdir.</p> +<p>Günümüzde <a href="#ft6">[6]</a>, GNU Görev Listesinde ancak çok az +Unix bileşeni kalmıştır, bu işler (birkaç tane önemsiz iş hariç olmak üzere) +gerçekleştirilmiştir. Ancak, liste, bazılarının “uygulamalar” +olarak adlandırabileceği projelerle doludur. Dar bir kullanıcı grubundan +daha fazlasını gerektiren herhangi bir program, işletim sistemine eklenecek +yararlı bir şeydir.</p> <p>Oyunlar bile görev listesine dahildir ve başlangıçtan beri durum -böyledir. Unix’te oyunlar vardı, bu nedenle doğal olarak GNU’da da +böyledir. Unix'te oyunlar vardı, bu nedenle doğal olarak GNU'da da olmalıydı. Ancak oyunlar için uyumluluk söz konusu değildi, bu nedenle, -Unix’in sahip olduğu oyun listesini izlemedik. Bunun yerine, kullanıcıların +Unix'in sahip olduğu oyun listesini izlemedik. Bunun yerine, kullanıcıların sevebildiği farklı oyun tipi çeşitlerini listeledik.</p> -<p>(1) Bu 1998'de yazıldı. 2009'da artık uzun bir görev listesi -tutmuyoruz. Topluluk o kadar hızlı özgür yazılım geliştiriyor ki hepsini -bile takip edemiyoruz. Bunun yerine Yüksek Öncelikli Projelerin bir listesi -var, insanları daha çok yazmaya teşvik etmek istediğimiz çok daha kısa bir -projeler listesi.</p> - -<h3>GNU Kütüphane GPL</h3> +<h3>GNU Kısıtlı GPL</h3> -<p>GNU C kütüphanesi, GNU Kütüphane Genel Kamu Lisansı (1) olarak adlandırılan -ve özel mülk yazılımla kütüphane arasında bağlantı kurma iznini sağlayan -özel bir copyleft tipini kullanmaktadır. Bu istisnai durumun nedeni nedir?</p> +<p>GNU C kütüphanesi, GNU Kısıtlı Genel Kamu Lisansı <a +href="#ft7">[7]</a> olarak adlandırılan ve özel mülk yazılımla kütüphane +arasında bağlantı kurma iznini sağlayan özel bir copyleft tipini +kullanmaktadır. Bu istisnai durumun nedeni nedir?</p> <p>Bu bir ilke sorunu değildir; özel mülk yazılım ürünlerinin kodumuzu içermesi konusunda yetkilendirilmesini söyleyen bir ilke yoktur. (Bizimle paylaşmayı @@ -586,15 +567,15 @@ derleyici bir C kütüphanesine sahiptir. Bu nedenle, C kütüphanemizi yalnızc özgür yazılıma açık kılmak özgür yazılıma hiçbir avantaj sağlamayacaktır, bu yalnızca kütüphanemizin kullanımını engelleyecektir.</p> -<p>Bir sistem bu kurala uymayan bir durumdur: GNU sisteminde (ve bu, -GNU/Linux’ı içerir) GNU C kütüphanesi, tek C kütüphanesidir. Böylece, GNU C +<p>Bir sistem bu kurala uymayan bir durumdur: GNU sisteminde (ve bu GNU/Linux'ı +içerir) GNU C kütüphanesi, tek C kütüphanesidir. Böylece, GNU C kütüphanesinin dağıtım terimleri, GNU sistemi için özel mülk bir programın derlenmesinin mümkün olup olmadığını belirler. GNU sistemi üzerinde özel mülk uygulamalara izin vermek için etik bir neden yoktur ancak stratejik -açıdan, onlara imkân vermemek, özgür uygulamaların geliştirilmesini +açıdan, onlara olanak vermemek, özgür uygulamaların geliştirilmesini cesaretlendirmekten ziyade GNU sisteminin kullanımına yönelik cesareti -kıracaktır. Bu, GPL Kütüphane kullanımının C kütüphanesi için iyi bir -strateji olmasının nedenidir.</p> +kıracaktır. Bu, Kısıtlı GPL kullanımının C kütüphanesi için iyi bir strateji +olmasının nedenidir.</p> <p>Diğer kütüphaneler için, stratejik karar her duruma özgü bir şekilde oluşturulmalıdır. Bir kütüphane belirli program tiplerinin yazılmasına @@ -603,9 +584,9 @@ yayarak sadece özgür programlarda kullanımını sınırlandırmak diğer özg yazılım geliştiricilerine yardımcı olmanın bir yolu olacaktır, bu da özel mülk yazılıma karşı onlara bir avantaj sağlayacaktır.</p> -<p>GNU Readline’ı değerlendirelim, bu, BASH için komut satırının düzenlenmesini -sağlayan bir kütüphanedir. Readline, sıradan GNU GPL altında yayılır, GPL -kütüphane altında dağıtılmaz. Bu muhtemelen Readline’ın kullanım miktarını +<p>GNU Readline'ı değerlendirelim, bu, BASH için komut satırının düzenlenmesini +sağlayan bir kütüphanedir. Readline, sıradan GNU GPL altında dağıtılıyor, +Kısıtlı GPL altında değil. Bu muhtemelen Readline'nin kullanım miktarını azaltır ancak bizim için bir kayıp yoktur. Bu arada, özgür yazılım için en azından bir tane yararlı uygulama belirli olarak gerçekleştirilmiştir böylece Readline kullanılabilir ve bu, toplum için gerçek bir kazançtır.</p> @@ -618,36 +599,31 @@ olacağız, bu kütüphaneler yeni özgür yazılımlar için inşa birimlerini oluşturacak ve daha fazla özgür yazılım geliştirmesi için önemli bir avantaj sağlayacaklar.</p> -<p>(1) Bu lisans şimdi GNU Kısıtlı Genel Kamu Lisansı adını almıştır, -kütüphanelerin onu kullanması gerektiği fikrini vermemek için. Ayrıntılı -bilgi için <a href="/philosophy/why-not-lgpl.html">Bir sonraki kütüphaneniz -için neden Kısıtlı GPL kullanmamalısınız</a> yazısına bakabilirsiniz.</p> - <h3>Arzuyu kaşımak?</h3> <p> -Eric Raymond, “Her iyi yazılım çalışması, geliştiricinin kişisel ve güçlü -bir arzusunun ortaya çıkmasıyla başlar” der. Bu söz bazı durumlarda doğrudur -ancak GNU yazılımının birçok esas parçası tam bir özgür işletim sistemine -sahip olmak için geliştirilmiştir. Bunlar, bir bakış açısından ve bir -plandan gelmektedir, bir dürtüden değil.</p> +Eric Raymond, “Her iyi yazılım çalışması, geliştiricinin kişisel ve +güçlü bir arzusunun ortaya çıkmasıyla başlar” der. Bu söz bazı +durumlarda doğrudur ancak GNU yazılımının birçok esas parçası tam bir özgür +işletim sistemine sahip olmak için geliştirilmiştir. Bunlar, bir bakış +açısından ve bir plandan gelmektedir, bir dürtüden değil.</p> <p> Örneğin, GNU C kütüphanesini geliştirdik çünkü Unix-benzeri bir sistem bir C -kütüphanesine, ihtiyaç duyar, Bourne Again Shell’i (BASH) geliştirdik çünkü +kütüphanesine, ihtiyaç duyar, Bourne Again Shell'i (BASH) geliştirdik çünkü Unix-benzeri bir sistem bir kabuğa ihtiyaç duyar ve Unix-benzeri bir sistem -bir tar programına ihtiyaç duyduğu için GNU tar’ı geliştirdik. Kendi +bir tar programına ihtiyaç duyduğu için GNU tar'ı geliştirdik. Kendi programlarım için de aynısı geçerlidir: GNU C derleyicisi, GNU Emacs, GDB ve GNU Make.</p> <p> Bazı GNU programları özgürlüğümüze ilişkin bazı tehditlerle başa çıkmak için geliştirilmiştir. Bu nedenle, Compress programının yerine geçmesi için -gzip’i geliştirdik, bu program, <abbr title="Lempel-Ziv-Welch">LZW</abbr> -patentlerinden dolayı kayıptır. LessTif’i geliştirdik ve yakın zamanda +gzip'i geliştirdik, bu program, <abbr title="Lempel-Ziv-Welch">LZW</abbr> +patentlerinden dolayı kayıptır. LessTif'i geliştirdik ve yakın zamanda belirli özel mülk kütüphaneler nedeniyle oluşan problemleri halletmek için -<abbr title="GNU Network Object Model Environment">GNOME</abbr> ve Harmony’i -başlattık (aşağıdaki “özgür olmayan kütüphaneler” bölümüne bakınız). Özgür -olmayan gözde şifreleme yazılımının yerine geçmesi için GNU Gizlilik -Kılavuzunu geliştirmekteyiz çünkü kullanıcılar gizlilik ve özgürlük arasında -bir tercih yapmak zorunda kalmamalıdır.</p> +<abbr title="GNU Network Object Model Environment">GNOME</abbr> ve Harmony'i +başlattık (aşağıdaki “özgür olmayan kütüphaneler” bölümüne +bakınız). Özgür olmayan gözde şifreleme yazılımının yerine geçmesi için GNU +Gizlilik Kılavuzunu geliştirmekteyiz çünkü kullanıcılar gizlilik ve özgürlük +arasında bir tercih yapmak zorunda kalmamalıdır.</p> <p> Tabi ki, bu programları yazan insanlar çalışmayla ilgilenmeye başlamıştır ve kendi ihtiyaçları ve çıkarları için, çeşitli insanlar tarafından bunlara @@ -675,7 +651,7 @@ geliştiricilerinin zamanı, birbiri ardına eksik bir bileşenin yazılmasında <h3>GNU Hurd</h3> <p> 1990 yılı itibariyle, GNU sistemi hemen hemen tamamlanmıştı; tek temel eksik -bileşen, çekirdekti. Çekirdeğimizi, Mach’ın en üstünde çalışan sunucu +bileşen, çekirdekti. Çekirdeğimizi, Mach'ın en üstünde çalışan sunucu süreçleri kümesi olarak gerçekleştirmeye karar verdik. Mach, Carnegie Mellon Üniversitesinde ve daha sonra Utah Üniversitesinde geliştirilen bir mikro-çekirdektir; GNU Hurd, Mach'ın üstünde çalışan sunucu topluluğudur ve @@ -686,7 +662,7 @@ başlaması gecikti.</p> Bu tasarımın seçilmesinin bir nedeni, işin en zor kısmı olarak görülen aşamadan kaçınılmasıydı: kaynak-seviyesinde bir hata ayıklayıcı [:debugger] olmaksızın çekirdek programındaki hataların ayıklanması. İşin bu kısmı -hâlihazırda Mach’da gerçekleştirilmişti ve GDB ile kullanıcı programları +hâlihazırda Mach'da gerçekleştirilmişti ve GDB ile kullanıcı programları olarak Hurd sunucularının hatalarının ayıklanmasını ummuştuk. Ancak bunun mümkün kılınması uzun zaman aldı ve birbirine mesaj gönderen çok-kullanımlı sunucuların hatalarının ayıklanmasının çok zor olduğu fark edildi. Hurd @@ -695,15 +671,15 @@ sunucuların hatalarının ayıklanmasının çok zor olduğu fark edildi. Hurd <h3>Alix</h3> <p> GNU çekirdeğinin başlangıçta Hurd olarak adlandırılacağı -düşünülmemekteydi. Orijinal adı Alix’ti, o zamanlar sevgilim olan kadının +düşünülmemekteydi. Orijinal adı Alix'ti, o zamanlar sevgilim olan kadının adıydı. Bir Unix sistem yöneticisi olan Alix, Unix sistem sürümleri için isminin bir birime verilmesi gerektiğini şaka yollu olarak söylerdi: -arkadaşlarına, “Benim adımın bir çekirdeğe verilmesi lazım” derdi. Hiçbir -şey söylemezdim ancak çekirdeğe Alix adını vererek ona sürpriz yapmaya karar -verdim.</p> +arkadaşlarına, “Benim adımın bir çekirdeğe verilmesi lazım” +derdi. Hiçbir şey söylemezdim ancak çekirdeğe Alix adını vererek ona sürpriz +yapmaya karar verdim.</p> <p> Ancak daha sonra durum değişti. Michael Bushnell (şimdi Thomas), çekirdeğin -ana geliştiricisi, Hurd adını tercih etti ve Alix’in yalnızca çekirdeğin +ana geliştiricisi, Hurd adını tercih etti ve Alix'in yalnızca çekirdeğin belirli bir kısmının adı olmasına karar verdi, bu kısım sistem çağrılarını alan ve Hurd sunucularına mesaj göndererek kontrol eden kısımdır.</p> <p> @@ -712,8 +688,8 @@ olarak, Hurd tasarımı değiştirildi, böylece C kütüphanesi sunuculara doğrudan mesajlar göndermeye başladı ve bu durum Alix bileşeninin tasarımdan çıkarılmasına neden oldu.</p> <p> -Ancak bu olaylar meydana gelmeden önce, Alix’in bir arkadaşı, Hurd kaynak -kodunda Alix ismine rastladı ve Alix’e bunu söyledi. Böylece Alix kendi adı +Ancak bu olaylar meydana gelmeden önce, Alix'in bir arkadaşı, Hurd kaynak +kodunda Alix ismine rastladı ve Alix'e bunu söyledi. Böylece Alix kendi adı verilen çekirdeği öğrenmiş oldu.</p> <h3>Linux ve GNU/Linux</h3> @@ -725,15 +701,15 @@ değildir.</p> <p> GNU Hurd, normal kullanım (production use) için hazır değildi. Neyse ki, -başka bir çekirdek ortaya çıktı. 1991 yılında, Linus Torvalds Unix’e uyumlu +başka bir çekirdek ortaya çıktı. 1991 yılında, Linus Torvalds Unix'e uyumlu bir çekirdek geliştirdi ve bunu Linux olarak adlandırdı. İlk başta özel mülktü ama 1992 yılında onu özgür yazılım yaptı; henüz tamamlanmamış GNU -sistemiyle Linux’un birleşmesi bütün bir özgür işletim sistemine neden +sistemiyle Linux'un birleşmesi bütün bir özgür işletim sistemine neden oldu. (Bunların birleştirilmesi de tabi ki kendi içinde önemli bir işti). Günümüzde GNU sisteminin bir sürümünün çalıştırılması Linux sayesindedir.</p> <p> -Çekirdek olarak GNU sisteminin Linux’la birleşiminin oluşumunu ifade etmek +Çekirdek olarak GNU sisteminin Linux'la birleşiminin oluşumunu ifade etmek için bu sistemi <a href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a> olarak adlandırırız. Lütfen bütün sistemi “Linux” olarak adlandırma hatasına düşmeyin, çünkü bu bizim çalışmamızı başkasına mal etmek @@ -752,33 +728,29 @@ kararlılık göstermesini gerektirecektir.</p> <p> Aşağıdaki dört bölüm bu hususları açıklamaktadır.</p> -<h3>Gizli Donanım</h3> +<h4>Gizli Donanım</h4> <p> Donanım üreticileri, donanım belirtimlerini sır olarak saklama -eğilimindedir. Bu durum, Linux’ın ve XFree86’nın yeni bir donanımı +eğilimindedir. Bu durum, Linux'ın ve XFree86'nın yeni bir donanımı desteklemesini sağlayan özgür sürücülerin yazılmasını zorlaştırmaktadır. Günümüzde bütün özgür sistemlere sahibiz ancak yarının bilgisayarlarını destekleyemezsek, yarın bunlara da sahip olamayacağız.</p> <p> Bu problemle başa çıkmanın iki yolu vardır. Programcılar, donanımı nasıl -destekleyeceklerini belirlemek için tersine mühendisliği [:reverse -engineering] gerçekleştirebilir. Geri kalanımız, özgür yazılım tarafından -desteklenen donanımı seçebilir; sayımız arttıkça, belirtimlerin gizliliği -kendi kendine terk edilen bir politika haline gelecektir.</p> +destekleyeceklerini belirlemek için tersine mühendisliği +gerçekleştirebilir. Geri kalanımız, özgür yazılım tarafından desteklenen +donanımı seçebilir; sayımız arttıkça, belirtimlerin gizliliği kendi kendine +terk edilen bir politika haline gelecektir.</p> <p> Tersine mühendislik önemli bir iştir; bunu üstlenebilecek yeterli kararlılığa sahip programcılarımız var mı? Evet, özgür yazılımın bir ilke konusu olduğuna ve özgür olmayan sürücülerin dayanılmaz olduğuna dair güçlü bir duygu oluşturursak olabilir. Ve çoğumuz özgür sürücüleri kullanmak için fazladan para harcarsak ya da hatta biraz fazladan zaman harcarsak? Evet, -özgürlüğe sahip olma kararlılığı yaygınsa bu olabilir.</p> -<p> -(2008 notu: bu konu BIOS'a da genişletilebilir. Özgür bir BIOS vardır, <a -href="http://www.libreboot.org/">LibreBoot</a>; sorun (bir coreboot dağıtımı -olan) LibreBoot'un özgür olmayan “bloblar” olmadan onları -destekleyebilmesini sağlamak için makine belirtimlerini elde etmektir.)</p> +özgürlüğe sahip olma kararlılığı yaygınsa bu olabilir <a +href="#ft8">[8]</a>.</p> -<h3>Özgür olmayan Kütüphaneler</h3> +<h4>Özgür olmayan Kütüphaneler</h4> <p> Özgür işletim sistemleri üzerinde çalışan özgür olmayan bir kütüphane, özgür yazılım geliştiricileri için bir tuzaktır. Kütüphanenin çekici özellikleri @@ -788,13 +760,13 @@ edebiliriz ancak eksik kütüphane ile <em>çalışmayacaktır</em>). Daha da kötüsü, özel mülk kütüphaneyi kullanan bir program gözde hale gelirse, şüpheci olmayan diğer programcıları da tuzağa düşürebilir.</p> <p> -Bu probleme ilişkin ilk örnek, 80’lerdeki Motif araç-kitiydi. O zamanlar, +Bu probleme ilişkin ilk örnek, 80'lerdeki Motif araç-kitiydi. O zamanlar, özgür yazılımların mevcut olmamasına rağmen, daha sonra onlar için Motif probleminin oluşacağı açıktı. GNU Projesi buna iki şekilde yanıt verdi: ayrı özgür yazılım projelerinin özgür X araç-kiti bilgisayar ekranındaki tuş, buton, çubuk gibi unsurlardan her birinin desteklemesini isteyerek ve birilerinin Motif için özgür bir yedek hazırlamasını isteyerek. Bu iş yıllar -aldı; Hungry Programcıları tarafından geliştirilen LessTif, yalnızca 1997’de +aldı; Hungry Programcıları tarafından geliştirilen LessTif, yalnızca 1997'de birçok Motif uygulamasını desteklemek için yeterince güçlü hale geldi.</p> <p> 1996 ile 1998 yılları arasında, Qt olarak adlandırılan özgür olmayan başka @@ -802,54 +774,52 @@ bir Grafiksel Kullanıcı Ara Yüzü (<abbr title="Graphical User Interface">GUI</abbr>) araç-kiti kütüphanesi özgür yazılım koleksiyonunda, masaüstü <abbr title="K Desktop Environment">KDE</abbr>'de kullanıldı.</p> <p> -Özgür GNU/Linux sistemleri KDE’yi kullanmadı çünkü bu kütüphaneyi +Özgür GNU/Linux sistemleri KDE'yi kullanmadı çünkü bu kütüphaneyi kullanamazdık. Ancak, sistemlerine özgür yazılımın eklenmesi konusunda duyarlı olmayan bazı ticari GNU/Linux sistem dağıtıcıları, sistemlerine -KDE’yi ekledi, daha fazla özelliğe ancak daha az özgürlüğe sahip bir sistem -ürettiler. KDE> grubu, daha fazla sayıda programcının Qt’yi kullanmasını -destekledi ve milyonlarca yeni “Linux kullanıcısı” bununla ilgili bir -problemin var olduğu fikrine inanmadılar. Bu durum korkutucu görünüyordu.</p> +KDE'yi ekledi, daha fazla özelliğe ancak daha az özgürlüğe sahip bir sistem +ürettiler. KDE> grubu, daha fazla sayıda programcının Qt'yi kullanmasını +destekledi ve milyonlarca yeni “Linux kullanıcısı” bununla +ilgili bir problemin var olduğu fikrine inanmadılar. Bu durum korkutucu +görünüyordu.</p> <p> Özgür yazılım topluluğu probleme iki şekilde yanıt verdi: GNOME ve Harmony.</p> <p> GNOME, açık adıyla, GNU Network Object Model Environment (GNU Ağ Nesne Model -Ortamı), GNU’nun masaüstü projesidir. 1997 yılında Miguel de Icaza -tarafından başlatılmıştır ve Red Hat Software’in desteğiyle +Ortamı), GNU'nun masaüstü projesidir. 1997 yılında Miguel de Icaza +tarafından başlatılmıştır ve Red Hat Software'in desteğiyle geliştirilmiştir, GNOME, benzer masaüstü özellikleri sağlamak için oluşturulmuştur ancak özgür yazılımları kullanır. Teknik avantajları da -vardır, yalnızca C++’ı değil, çeşitli dilleri de destekler. Ancak temel +vardır, yalnızca C++'ı değil, çeşitli dilleri de destekler. Ancak temel amacı özgürlüktür: özgür olmayan hiçbir yazılıma ihtiyaç duymaz.</p> <p> -Harmony, uyumlu bir değiştirme kütüphanesidir, Qt’yi kullanmaksızın KDE +Harmony, uyumlu bir değiştirme kütüphanesidir, Qt'yi kullanmaksızın KDE yazılımının çalıştırılmasını mümkün kılmak için tasarlanmıştır.</p> <p> -1998 yılının Kasım ayında, Qt’nin geliştiricileri, bir lisans değişikliğini +1998 yılının Kasım ayında, Qt'nin geliştiricileri, bir lisans değişikliğini anons etti, bu lisans değişikliğinin gerçekleşmesiyle, Qt özgür yazılım haline gelmekteydi. Bundan emin olmanın bir yolu yoktur ancak bana kalırsa bu, QT'nin özgür olmamasından kaynaklanan soruna topluluğun verdiği yanıttan kaynaklanmaktadır. (Yeni lisans elverişsiz ve eşitlikten uzaktır, bu -nedenle, Qt’nin kullanımının önlenmesi istenmektedir.)</p> -<p> -[not: Eylül 2000'de Qt GNU GPL olarak yayınlanmıştır, bu problem -çözülmüştür.]</p> +nedenle, Qt'nin kullanımının önlenmesi istenmektedir <a +href="#ft9">[9]</a>.)</p> <p> Sonraki özgür olmayan kütüphaneye karşı nasıl bir tepki vereceğiz? Tüm topluluk tuzaktan uzak kalmanın gerekliliğini anlayacak mı? Ya da birçoğumuz kullanışlılık için özgürlükten vazgeçecek mi ya da büyük bir problem mi ortaya çıkacak? Geleceğimiz felsefemize bağlıdır.</p> -<h3>Yazılım Patentleri</h3> +<h4>Yazılım Patentleri</h4> <p> Karşılaştığımız en büyük tehdit yazılım patentlerinden gelmektedir, bu patentler, özgür yazılıma yirmi yıla kadar varabilen algoritma ve özellik -sınırları koyabilir. LZW sıkıştırma algoritma patentleri 1983’te +sınırları koyabilir. LZW sıkıştırma algoritma patentleri 1983'te uygulanmıştı ve hâlâ uygun şekilde sıkıştırılmış <abbr title="Graphics -Interchange Format">GIF</abbr>’ler üretmek için özgür yazılımı -yayınlayamıyoruz. [2009 yılı itibariyle süreleri doldu.] 1998 yılında, bir -patent grubunun tehdidi altında, <abbr title="MPEG-1 Audio Layer -3">MP3</abbr> sıkıştırma ses programı üreten özgür bir program dağıtımdan -kaldırılmıştı. [2017 itibariyle bu patentlerin de süresi doldu, bakın ne -kadar uzun bekledik.] +Interchange Format">GIF</abbr>'ler üretmek için özgür yazılımı +yayınlayamıyoruz. <a href="#ft10">[10]</a> 1998 yılında, bir patent +grubunun tehdidi altında, <abbr title="MPEG-1 Audio Layer 3">MP3</abbr> +sıkıştırma ses programı üreten özgür bir program dağıtımdan +kaldırılmıştı <a href="#ft11">[11]</a>. </p> <p> Patentlerle başa çıkmanın yolları vardır: bir patentin geçersiz olduğuna @@ -864,11 +834,11 @@ sonra patentlerin süresi dolar, ama o zamana kadar ne yapacağız?</p> kullanmayacağız. Ancak teknik açıdan daha üstün olmasını bekledikleri için özgür yazılıma değer verenler, patent onu geri tuttuğunda, bunu bir başarısızlık olarak adlandırma eğilimindedir. Bu nedenle, yazılım -geliştirmenin “pazar” modelinin ve özgür yazılımın güvenilirliği ve gücünün -pratik etkililiği hakkında konuşmak yararlı iken, burada +geliştirmenin “pazar” modelinin ve özgür yazılımın güvenilirliği +ve gücünün pratik etkililiği hakkında konuşmak yararlı iken, burada durmamalıyız. Özgürlük ve ilke hakkında konuşmalıyız.</p> -<h3>Özgür belgeler</h3> +<h4>Özgür belgeler</h4> <p> Özgür işletim sistemlerimizdeki en büyük eksiklik yazılımda değildir, en büyük eksiklik, sistemlerimize dahil edebildiğimiz iyi özgür belgelerin @@ -912,10 +882,10 @@ ve bu kısımların teknik-olmayan başlıkları ele almaları durumunda, silinemeyen ya da değiştirilemeyen kısımlara sahip olma konusunda bir problem yoktur.</p> <p> -Ancak, kılavuzun tüm “teknik” içeriğinin değiştirilmesi ve daha sonra tüm -genel kanallar üzerinden tüm genel ortamlarda sonucun dağıtılması mümkün -olmalıdır; aksi takdirde, kısıtlamalar topluluğu engellemektedir, kılavuz -özgür değildir ve başka bir kılavuza ihtiyaç duyarız.</p> +Ancak, kılavuzun tüm “teknik” içeriğinin değiştirilmesi ve daha +sonra tüm genel kanallar üzerinden tüm genel ortamlarda sonucun dağıtılması +mümkün olmalıdır; aksi takdirde, kısıtlamalar topluluğu engellemektedir, +kılavuz özgür değildir ve başka bir kılavuza ihtiyaç duyarız.</p> <p> Özgür yazılım geliştiricileri tam bir özgür belge çeşitliliği oluşturma bilincine ve kararlılığına sahip olacak mıdır? Yine, geleceğimiz felsefeye @@ -923,10 +893,10 @@ bağlıdır.</p> <h3>Özgürlük Hakkında Konuşmalıyız</h3> <p> -Günümüzde Debian GNU/Linux ve Red Hat Linux gibi GNU/Linux sistemlerinin on -milyon kullanıcısının var olduğu tahmin edilmektedir. Özgür yazılım öyle -pratik avantajlar sunmuştur ki, kullanıcılar tamamen uygulamaya ilişkin -nedenlerden dolayı özgür yazılımı kullanmaktadır, uygulamaktadır.</p> +Günümüzde Debian GNU/Linux ve Red Hat “Linux.” gibi GNU/Linux +sistemlerinin on milyon kullanıcısının var olduğu tahmin edilmektedir. Özgür +yazılım öyle pratik avantajlar sunmuştur ki, kullanıcılar tamamen uygulamaya +ilişkin nedenlerden dolayı özgür yazılımı kullanmaktadır, uygulamaktadır.</p> <p> Bunun iyi sonuçları ortadadır: özgür yazılımın geliştirilmesiyle daha fazla ilgilenildiğinde, yazılım işleri için daha fazla müşteri mevcuttur, bu da @@ -948,20 +918,21 @@ fazlasıyla geride bırakmaktadır. Her ikisini de gerçekleştirmemiz ve iki <h3>“Açık Kaynak”</h3> <p> Yeni kullanıcılara özgürlüğü öğretmek 1998 yılında daha zor hale geldi çünkü -topluluğun bir kısmı “özgür yazılım” terimi yerine “açık kaynak yazılımı” -terimini kullanmaya karar verdi.</p> -<p> -Bu terimi destekleyen bazıları, “özgür” teriminin “bedava” terimiyle -karıştırılmasını önlemeyi hedefledi, bu geçerli bir hedefti. Ancak -diğerleri, özgür yazılım hareketini ve GNU Projesini güdüleyen ilkenin -ruhunu bir kenara koydu ve bunun yerine yöneticilere ve işyeri -kullanıcılarına yöneldi, bunların çoğu kârı özgürlüğün, toplumun ve ilkenin -üstünde tuttu. Bu nedenle, “açık kaynak” konusu, yüksek-kaliteli ve güçlü -yazılımın gerçekleştirilmesi potansiyeline odaklanmaktadır ancak özgürlük, -toplum ve ilke fikirlerinden uzak durmaktadır.</p> -<p> -“Linux” dergileri bunun açık bir örneğidir, GNU/Linux’la çalışan özel mülk -yazılım için ilanlarla doludurlar. Sıradaki Motif ya da Qt ortaya +topluluğun bir kısmı “özgür yazılım” terimi yerine “açık +kaynak yazılımı” terimini kullanmaya karar verdi.</p> +<p> +Bu terimi destekleyen bazıları, “özgür” teriminin +“bedava” terimiyle karıştırılmasını önlemeyi hedefledi, bu +geçerli bir hedefti. Ancak diğerleri, özgür yazılım hareketini ve GNU +Projesini güdüleyen ilkenin ruhunu bir kenara koydu ve bunun yerine +yöneticilere ve işyeri kullanıcılarına yöneldi, bunların çoğu kârı +özgürlüğün, toplumun ve ilkenin üstünde tuttu. Bu nedenle, “açık +kaynak” konusu, yüksek-kaliteli ve güçlü yazılımın gerçekleştirilmesi +potansiyeline odaklanmaktadır ancak özgürlük, toplum ve ilke fikirlerinden +uzak durmaktadır.</p> +<p> +“Linux” dergileri bunun açık bir örneğidir, GNU/Linux'la çalışan +özel mülk yazılım için ilanlarla doludurlar. Sıradaki Motif ya da Qt ortaya çıktığında, bu dergiler programcıları bundan uzak durması konusunda uyaracak mı yoksa onun için reklam mı yayınlayacaklar?</p> <p> @@ -971,31 +942,97 @@ konuşarak desteklerini kazanmak çok kötü sonuçlar doğurabilir; bu, sosyal yardımlaşma ve yurttaşların eğitimindeki dengesizlği daha da kötüleştirecektir.</p> <p> -“Özgür yazılım” ve “açık kaynak” yaklaşık olarak aynı yazılım kategorisini -tanımlar ancak yazılım hakkında ve değerler hakkında farklı şeyler -söyler. GNU Projesi, yalnızca teknolojinin değil özgürlüğün de önemli -olduğunu ifade etmek için “özgür yazılım” ifadesini kullanmaya devam eder.</p> +“Özgür yazılım” ve “açık kaynak” yaklaşık olarak +aynı yazılım kategorisini tanımlar ancak yazılım hakkında ve değerler +hakkında farklı şeyler söyler. GNU Projesi, yalnızca teknolojinin değil +özgürlüğün de önemli olduğunu ifade etmek için “özgür yazılım” +ifadesini kullanmaya devam eder.</p> <h3>Deneyin!</h3> <p> -Yoda’nın felsefesi (“’Deneme’ yoktur”) iyi ve zekice görünmektedir ancak bu, -benim için geçerli değildir. İşi yapıp yapamayacağım konusunda tedirginken -aslında işin çoğunu yaparım ve hedefi gerçekleştirsem bile, hedefi yakalamak -için yeterli olup olmadığım konusunda emin değilimdir. Ama en azından -denedim çünkü düşmanım ile şehrim arasında benden başka hiç kimse -yoktu. Şaşırtıcı bir şekilde, bazen başarılı oldum.</p> +Yoda'nın felsefesi (“'Deneme' yoktur”) iyi ve zekice +görünmektedir ancak bu, benim için geçerli değildir. İşi yapıp yapamayacağım +konusunda tedirginken aslında işin çoğunu yaparım ve hedefi gerçekleştirsem +bile, hedefi yakalamak için yeterli olup olmadığım konusunda emin +değilimdir. Ama en azından denedim çünkü düşmanım ile şehrim arasında benden +başka hiç kimse yoktu. Şaşırtıcı bir şekilde, bazen başarılı oldum.</p> <p> Bazen başarısız oldum; bazı şehirlerim düştü. O zaman tehdit altında olan başka bir şehir buldum ve başka bir savaş için hazırlandım. Zaman içinde, tehditleri aramayı ve kendimi tehditlerle şehrim arasına koymayı öğrendim ve -diğer hacker’ların gelip bana katılmaları konusunda çağrı yaptım.</p> +diğer hacker'ların gelip bana katılmaları konusunda çağrı yaptım.</p> <p> -Bugünlerde yalnız değilim. Bana destek olan hacker’ları gördüğümde bir +Bugünlerde yalnız değilim. Bana destek olan hacker'ları gördüğümde bir rahatlama ve neşe duyuyorum ve bu şehrin, en azından şimdilik, dayanabileceğini görüyorum. Ancak tehlike her geçen yıl büyüyor ve şimdi Microsoft açık bir şekilde topluluğumuzu hedef aldı. Özgürlüğün geleceğini veremeyiz. Teslim olmayalım! Özgürlüğümüzü korumak istiyorsak, her zaman hazır olmalıyız.</p> +<div class="column-limit"></div> + +<h3 class="footnote">Dipnotlar</h3> +<ol> +<li id="ft1">Yaygın medyada “güvenlik kırıcısı”nı ifade etmek için +“hacker”ın kullanılması kafa karışıklığı yaratır. Biz üstatlar +bu ifadeyi kabul etmeyiz ve hacker'ın kelime anlamı olarak +“programlamayı seven, oyuncu zekadan veya bunların bir bileşiminden +hoşlanan kimse” tanımını ve üstat karşılığını kullanmayı tercih +ederiz. “<a +href="http://stallman.org/articles/on-hacking.html">Hacking +üzerine</a>” başlıklı yazıma bakabilirsiniz.</li> + +<li id="ft2">Bir ateist olarak, dini liderleri izlemiyorum ama bazen dini liderlerden +birinin söylediği bir sözü beğendiğimi fark ediyorum.</li> + +<li id="ft3">1984 ya da 1985 yılında, Don Hopkins (hayal gücü çok geniş olan bir adam) +bana bir mektup gönderdi. <a +href="/graphics/copyleft-sticker.html">Zarfta</a> birçok komik şey +yazıyordu, şu da onlardan biriydi: “Copyleft—tüm hakları ters +çevrilmiştir”. “Copyleft” sözcüğünü o zamanlar +geliştirmekte olduğum dağıtım kavramını adlandırmak için kullanmıştım.</li> + +<li id="ft4">Şimdi belgeler için <a href="/licenses/fdl.html">GNU Özgür Belgelendirme +Lisansı</a>nı kullanıyoruz.</li> + +<li id="ft5">“Bourne again Shell”, Unix'teki olağan kabuk olan “Bourne +Shell”'in adıyla yapılan bir şakadır.</li> + +<li id="ft6">Bu 1998'de yazıldı. 2009'da artık uzun bir görev listesi +tutmuyoruz. Topluluk o kadar hızlı özgür yazılım geliştiriyor ki hepsini +takip bile edemiyoruz. Bunun yerine Yüksek Öncelikli Projeler listemiz var, +insanları daha çok yazmaya teşvik etmek istediğimiz çok daha kısa bir +projeler listesi.</li> + +<li id="ft7">Bu lisans önceden GNU Kütüphane Genel Kamu Lisansı adındaydı, tüm +kütüphanelerin onu kullanması gerektiği fikrini vermemek için ismini +değiştirdik. Ayrıntılı bilgi için <a +href="/philosophy/why-not-lgpl.html">Bir sonraki kütüphaneniz için neden +Kısıtlı GPL kullanmamalısınız</a> yazısına bakabilirsiniz.</li> + +<li id="ft8">2008 notu: bu konu BIOS'a da genişletilebilir. Özgür bir BIOS vardır, <a +href="http://www.libreboot.org/">LibreBoot</a>, sorun (bir coreboot dağıtımı +olan) LibreBoot'un özgür olmayan “bloblar” olmadan +destekleyebilmesini sağlamak için makine belirtimlerini elde etmektir.</li> + +<li id="ft9">Eylül 2000'de Qt GNU GPL olarak yayınlanmıştır, bu da bu sorunu çözmüştür.</li> + +<li id="ft10">2009 yılı itibariyle GIF patentlerinin süresi dolmuştur.</li> + +<li id="ft11">2017 yılı itibariyle MP3 patentlerinin süresi dolmuştur. Ne kadar uzun +beklediğimize bakın.</li> +</ol> + +<div class="infobox extra" role="complementary"> +<hr /> +<p> +Aslında <cite>Açık Kaynaklar</cite> kitabında yayınlanmıştır. Richard +Stallman <a href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">hiçbir +zaman “açık kaynak” destekçisi olmamıştır</a>, ancak özgür +yazılım hareketinin fikirlerinin kitapta eksik kalmaması için bu yazıyla +kitaba katkıda bulunmuştur. +</p> +</div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -1005,7 +1042,7 @@ hazır olmalıyız.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -1026,7 +1063,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -1058,8 +1095,8 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1998, 2001, 2002, 2005, 2006, 2007, 2008, 2010, 2014, 2015, -2017, 2018, 2020 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 1998, 2005, 2008, 2010, 2012, 2015, 2017, 2018, 2021 +Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -1102,7 +1139,7 @@ Serkan Çapkan, 2009. <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/15 17:30:49 $ +$Date: 2021/12/25 21:34:16 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/university.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/university.html index 0f8a3c2..c902136 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/university.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/university.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/university.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays licensing copyleft" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Üniversitede Çalışmanız Durumunda Özgür Yazılımın Yayınlanması - GNU Projesi @@ -9,7 +12,12 @@ <!--#include virtual="/philosophy/po/university.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Üniversitede Çalışmanız Durumunda Özgür Yazılımın Yayınlanması</h2> +<div class="thin"></div> <p> Özgür Yazılım Hareketi’nde, bilgisayar kullanıcılarının kullandıkları @@ -129,11 +137,12 @@ yazılım kullanıcıların özgürlüğüne saygı duyarken, özgür olmayan ya Hiçbir şey sizin kararınızı, toplumun özgürlüğünün sizlere bağlı olduğunu bilmek kadar güçlendiremez.</p> -<hr /> -<blockquote id="fsfs"><p>Bu yazı <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +<hr class="no-display" /> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Bu yazı <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçme Yazıları</cite></a> -kitabında yayınlanmıştır</p></blockquote> +kitabında yayınlanmıştır</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -143,7 +152,7 @@ kitabında yayınlanmıştır</p></blockquote> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -164,7 +173,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -180,7 +189,23 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 2002, 2020 Richard Stallman</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2002, 2014, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -203,11 +228,12 @@ lisanslanmıştır.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/10/27 06:59:33 $ +$Date: 2021/10/01 17:39:50 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/upgrade-windows.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/upgrade-windows.html index ab6a368..8187871 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/upgrade-windows.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/upgrade-windows.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/upgrade-windows.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.87 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays upholding action" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Windows Kurulumunu Yükseltmenin Doğru Yolu Nedir? - GNU Projesi - Özgür @@ -9,9 +12,13 @@ Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/upgrade-windows.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Windows Kurulumunu Yükseltmenin Doğru Yolu Nedir?</h2> -<p>yazan Richard Stallman</p> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> <p>Bilişim alanında, kullanıcıları “güvenlik” düzeltmelerini almak için Windows'un daha yeni sürümlerine (ve diğer özgür olmayan programlara) @@ -46,6 +53,7 @@ parçası değildir. Sloganımız, “En iyi GNU/Linux'ta çalışır” yapıyoruz, çünkü zor olmadığında iş birliği de yapabiliriz. Bunu yapmayı sürdürme sorumluluğumuz yok ancak olanaklı olduğu ve bizi durdurmadığı sürece durmak için hiçbir nedenimiz yok.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -55,7 +63,7 @@ sürece durmak için hiçbir nedenimiz yok.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -76,7 +84,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -108,7 +116,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2019 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2019, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -129,7 +137,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/04/27 19:08:05 $ +$Date: 2021/09/05 10:37:40 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/whats-wrong-with-youtube.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/whats-wrong-with-youtube.html index 72af729..7cfbc1c 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/whats-wrong-with-youtube.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/whats-wrong-with-youtube.html @@ -1,15 +1,20 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/whats-wrong-with-youtube.en.html" --> -<!--#include virtual="/server/html5-header.tr.html" --> -<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> <!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays cultural ns" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>YouTube'de Neler Yanlış - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/whats-wrong-with-youtube.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<div class="reduced-width"> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>YouTube'de Neler Yanlış</h2> <div class="thin"></div> @@ -126,13 +131,12 @@ indirmesini önerebilirsiniz.</p> href="https://mediagoblin.org/">GNU MediaGoblin</a>'dir. İdeal olarak <a href="https://mediagoblin.readthedocs.io/en/master/">kendi sunucunuzu</a> kurarsınız veya aileniz ve arkadaşlarınız için bir tane çalıştırırsınız -ancak <a -href="https://web.archive.org/web/20210123015349/https://wiki.mediagoblin.org/Live_instances">herkese -açık sunucular</a>a da yükleyebilirsiniz.</p> +ancak <a href="https://wiki.mediagoblin.org/Live_instances">herkese açık +sunucular</a>a da yükleyebilirsiniz.</p> <p>Lütfen, yapabiliyorsanız, <a -href="https://web.archive.org/web/20210121025759/https://wiki.mediagoblin.org/HackingHowto">GNU -MediaGoblin'e katkıda bulunun</a>.</p> +href="https://wiki.mediagoblin.org/HackingHowto"> GNU MediaGoblin'e katkıda +bulunun</a>.</p> </div> <div class="translators-notes"> @@ -180,7 +184,23 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<p>Copyright © 2015-2021 Free Software Foundation, Inc.</p> +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2014-2017, 2019, 2020, 2022 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -201,7 +221,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/03/28 10:00:53 $ +$Date: 2022/04/22 17:30:28 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/when-free-software-isnt-practically-superior.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/when-free-software-isnt-practically-superior.html index 84a6ef0..18edf2a 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/when-free-software-isnt-practically-superior.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/when-free-software-isnt-practically-superior.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/when-free-software-isnt-practically-superior.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.79 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs practice" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title> Özgür Yazılımın (Pratik Olarak) Üstün Olmadığı Zaman - GNU Projesi - Özgür @@ -9,11 +12,14 @@ Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/when-free-software-isnt-practically-superior.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2> Özgür Yazılımın (Pratik Olarak) Üstün Olmadığı Zaman</h2> -<p> -yazan: <a href="https://mako.cc/writing/"><strong>Benjamin Mako -Hill</strong></a></p> +<address class="byline"> +yazan <a href="https://mako.cc/writing/">Benjamin Mako Hill</a></address> <p>Açık Kaynak Girişimi'nin misyonu şöyledir: “Açık kaynak ayrı ayrı izleyicilerin gözden geçirme gücünü ve sürecin şeffaflığını kullanan bir @@ -77,15 +83,16 @@ işbirlikçi, dağıtık, akran denetimli geliştirme sürecinin özgür yazıl az benzerlik göstermesidir.</p> <p><a href="/software/repo-criteria.html">Özgür yazılım barındırma siteleri -olan</a> SourceForge ve <a href="http://sv.gnu.org">Savannah</a>'ı inceleyen -çeşitli akademik çalışmalar, çevrimiçi kod yükleyen birçok özgür yazılım -geliştiricisinin zaten doğrudan işi yürüttüğünü göstermiştir. Özgür yazılım -projelerinin büyük çoğunluğu özellikle işbirlikçi değil. SourceForge'da -özgür bir yazılım projesine katkıda bulunanların sayısının ortancası: -Bir. Sadece bir geliştirici. SourceForge projelerinin yüzde doksan beşi en -fazla beş katkıda bulunan kişi içeriyor. Bu özgür yazılım projelerinin -yarısından fazlası, hatta birkaç başarılı sürüm çıkaran ve sık sık indirilen -birçok proje bile, dışarıdan az yardım alan tek bir geliştiricinin eseridir.</p> +olan</a> SourceForge ve <a href="https://sv.gnu.org">Savannah</a>'ı +inceleyen çeşitli akademik çalışmalar, çevrimiçi kod yükleyen birçok özgür +yazılım geliştiricisinin zaten doğrudan işi yürüttüğünü göstermiştir. Özgür +yazılım projelerinin büyük çoğunluğu özellikle işbirlikçi +değil. SourceForge'da özgür bir yazılım projesine katkıda bulunanların +sayısının ortancası: Bir. Sadece bir geliştirici. SourceForge projelerinin +yüzde doksan beşi en fazla beş katkıda bulunan kişi içeriyor. Bu özgür +yazılım projelerinin yarısından fazlası, hatta birkaç başarılı sürüm çıkaran +ve sık sık indirilen birçok proje bile, dışarıdan az yardım alan tek bir +geliştiricinin eseridir.</p> <p>İşbirlikçi geliştirmenin ve “dağıtık akran değerlendirmesi”nin gücünü vurgulayarak, açık kaynaklı yaklaşımların, özgür yazılım projelerinin @@ -124,6 +131,7 @@ projesinde, açıkça böyle olduğu görülmektedir. İşbirliğinin faydaları ideolojiye uymayı reddeden kanıtlar karşısında çantada keklik sayılacak bir şey olmak yerine anlaşılması, desteklenmesi ve üzerinde çalışılması gereken bir şey haline geldi.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -133,7 +141,7 @@ bir şey haline geldi.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -154,7 +162,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -208,12 +216,12 @@ href="mailto:cyildizli@autistici.org"><cyildizli@autistici.org></a>, <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ +$Date: 2021/09/05 10:37:40 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> - diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/who-does-that-server-really-serve.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/who-does-that-server-really-serve.html index b49b5aa..10c0ced 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/who-does-that-server-really-serve.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/who-does-that-server-really-serve.html @@ -1,24 +1,29 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays cultural ns" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Bu Sunucu Gerçekte Kime Hizmet Ediyor? - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Bu sunucu gerçekte kime hizmet ediyor?</h2> -<p>yazan <strong>Richard Stallman</strong></p> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> -<blockquote><p>(İlk sürüm <a -href="http://www.bostonreview.net/richard-stallman-free-software-DRM">Boston -Review</a>'de yayımlandı.)</p></blockquote> - -<p><strong>İnternet'te, özel mülk yazılım, bilişim özgürlüğünüzü kaybetmenin -tek yolu değildir. Yazılım Yerine Hizmet veya SaaSS, birisine bilişiminiz -üzerinde yetki vermenin bir başka yoludur.</strong></p> +<div class="introduction"> +<p><em>İnternet'te, özel mülk yazılım, bilişim özgürlüğünüzü kaybetmenin tek +yolu değildir. Yazılım Yerine Hizmet veya SaaSS, birisine bilişiminiz +üzerinde yetki vermenin bir başka yoludur.</em></p> +</div> <p>Temel nokta şudur: Bir başkasının yazdığı bir program üzerinde (eğer özgürse) denetim sahibi olabilirsiniz, fakat başka birinin çalıştırdığı bir @@ -41,11 +46,11 @@ açıklama ve örneklerle bir hizmetin SaaSS olup olmadığını anlayabilirsini elinizden alabilir. Bilişimimiz üzerindeki denetimimize karşı ilk tehdit özel mülk yazılımdan geldi: Sahipleri (Apple veya Microsoft gibi bir şirket) denetlediği için kullanıcıların denetleyemediği yazılımlar. Sahipler; casus -yazılım, arka kapılar ve <a href="http://DefectiveByDesign.org">Dijital -Kısıtlamalar Yönetimi (Digital Restrictions Management [DRM])</a> -(propagandalarında “Dijital Haklar Yönetimi [Digital Rights -Management]” olarak söz edilir) gibi kötücül özellikleri ekleyerek bu -haksız güçten yararlanırlar.</p> +yazılım, arka kapılar ve <a href="https://www.defectivebydesign.org">Dijital +Kısıtlamalar Yönetimi (<abbr title="Digital Restrictions +Management">DRM</abbr>)</a> (propagandalarında “Dijital Haklar +Yönetimi [Digital Rights Management]” olarak söz edilir) gibi kötücül +özellikleri ekleyerek bu haksız güçten yararlanırlar.</p> <p>Bu soruna sunduğumuz çözüm; özgür yazılım geliştirmek ve özel mülk yazılımı reddetmektir. Özgür yazılım, bir kullanıcı olarak, dört temel özgürlüğe @@ -126,9 +131,8 @@ sahiptir: Sunucu operatörü verileri alır—SaaSS'nin doğası gereği hi bir özel çaba göstermeden. Örneğin, kızının herhangi bir fotoğrafını hiç yayımlamayı düşünmeyen Amy Webb, fotoğraflarını düzenlemek için SaaSS (Instagram) kullanarak hata yaptı. Sonunda <a -href="http://www.slate.com/articles/technology/data_mine_1/2013/09/privacy_facebook_kids_don_t_post_photos_of_your_kids_on_social_media.html">oradan -sızdılar</a>. -</p> +href="https://slate.com/technology/2013/09/privacy-facebook-kids-dont-post-photos-of-your-kids-on-social-media.html">oradan +sızdılar</a>.</p> <p>Teorik olarak benzer biçimli şifreleme (homomorphic encryption), bir gün gelecekteki SaaSS hizmetlerinin kullanıcıların gönderdiği verilerin bir @@ -158,10 +162,11 @@ yetki vermesini sağlar ve bu yetki karşı koymamız gereken bir şeydir.</p> <h3>SaaSS ve SaaS</h3> -<p>Başlangıçta bu sorunlu uygulamaya Hizmet Olarak Yazılım anlamına gelen SaaS -adını verdik. Bu, kullanıcılara kopyalarını sunmak yerine bir sunucuda -yazılım oluşturmak için yaygın olarak kullanılan bir terimdi ve bu sorunun -ortaya çıktığı durumları tam olarak tanımladığını düşündük.</p> +<p>Başlangıçta bu sorunlu uygulamaya “Hizmet Olarak Yazılım” +anlamına gelen “SaaS” adını verdik. Bu, kullanıcılara +kopyalarını sunmak yerine bir sunucuda yazılım oluşturmak için yaygın olarak +kullanılan bir terimdi ve bu sorunun ortaya çıktığı durumları tam olarak +tanımladığını düşündük.</p> <p>Daha sonra SaaS teriminin bazen iletişim hizmetleri, bu sorunun uygulanamadığı etkinlikler, için kullanıldığının farkına vardık. Buna ek @@ -262,8 +267,7 @@ becerisi sosyal ağ olan bir hizmette SaaSS olan özellikler veya uzantılar bulunabilir.</p> <p>Bir hizmet SaaSS değilse bu onun makbul olduğu anlamına gelmez. Hizmetlerle -ilgili başka etik hususlar var. Örneğin; Facebook, videoları özgür olmayan -yazılımları çalıştırmaya zorlayan Flash'da dağıtır; özgür olmayan JavaScript +ilgili başka etik hususlar var. Örneğin; Facebook, özgür olmayan JavaScript kodunu çalıştırmayı gerektirir; ve kullanıcılara hayatlarını Facebook'a teslim etmeleri için onları cezbederken yanıltıcı bir gizlilik izlenimi verir. Bunlar önemli ama SaaSS sorunundan farklı hususlardır. @@ -409,9 +413,19 @@ sunucularınızla kullanmadığınız sürece, sadece zayıf bir bilgisayar olan bilgisayar kullanın ve verilerinizi orada saklayın. Özgürlüğünüz için kendi bilişim işlerinizi özgür bir programın size ait olan bir kopyası ile yapın.</p> -<h3>Ayrıca Bkz:</h3> -<p><a href="/philosophy/bug-nobody-allowed-to-understand.html">Kimsenin -Anlamasına İzin Verilmeyen Hata</a>.</p> +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<p>Ayrıca bakınız: <a +href="/philosophy/bug-nobody-allowed-to-understand.html">Kimsenin Anlamasına +İzin Verilmeyen Hata</a>.</p> +</div> + +<div class="infobox extra" role="complementary"> +<hr /> +<p>Bu yazının ilk sürümü <cite><a +href="https://bostonreview.net/articles/richard-stallman-free-software-drm/"> +Boston Review</a></cite>'de yayımlandı.</p> +</div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -421,7 +435,7 @@ Anlamasına İzin Verilmeyen Hata</a>.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -442,7 +456,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -474,7 +488,8 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2010, 2013, 2015, 2016, 2018, 2020 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2010, 2013, 2015, 2016, 2018, 2020, 2021, 2022 Richard +Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -495,7 +510,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/01/15 19:34:27 $ +$Date: 2022/01/10 20:01:51 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-audio-format-matters.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-audio-format-matters.html index bf9b002..9d7968e 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-audio-format-matters.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-audio-format-matters.html @@ -1,34 +1,38 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/why-audio-format-matters.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.84 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="thirdparty" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Ses Biçimi Neden Önemli - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- +h2 { margin-bottom: .1em; } +h2 + h3 { margin: 0 0 1.2em; } +--> +</style> <!--#include virtual="/philosophy/po/why-audio-format-matters.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Ses Biçimi Neden Önemli</h2> -<h3 class="subtitle">Ses yapımcılarına MP3 ile birlikte Ogg Vorbis kullanma çağrısı</h3> +<h3>Ses yapımcılarına MP3 ile birlikte Ogg Vorbis kullanma çağrısı</h3> -<p>yazan Karl Fogel</p> - -<div class="announcement"> -<blockquote><p>Xiph.org (Ogg Vorbis'i oluşturan kuruluş) ve özgür dağıtım biçimlerinin -önemi hakkında <a href="http://xiph.org/about/">daha fazla</a> bilgi <a -href="http://xiph.org/about/">mevcuttur</a>.</p> - -<p>Özgür Yazılım Vakfı; <a href="http://playogg.org">Microsoft Windows ve Apple -Mac OS X'te Ogg Vorbis desteğini kurmak için kullanıcı dostu bir kılavuz</a> -da hazırladı.</p> +<address class="byline">yazan Karl Fogel</address> +<div class="infobox"> <p>MP3'ü kapsayan patentlerin 2018 yılına dek sona ereceği bildiriliyor ancak patentlerin yazılım geliştirmeyi kısıtlamasına izin verildiği sürece benzer sorunlar sürecek.</p> -</blockquote> </div> - +<hr class="thin" /> + <p>Genel dağıtım için ses hazırlıyorsanız büyük olasılıkla zamanınızın %99,9'unu biçim, içerik ve üretim kalitesi hakkında düşünerek harcıyorsunuz ve %0,1'ini kayıtlarınızı hangi ses biçiminde dağıtacağınızı düşünerek @@ -73,7 +77,7 @@ yazmak gibi, patentlenebilir olmadığına inanıyordu: Hiç kimse onlara sahip olamaz, onlar herkesin kullanması için özgürdür. Ancak bu aynı özgürlükler daha yeni, daha az bilindik yöntemlere (dijital kodlama yoluyla sesleri betimlemek için belirli standartlar gibi) genişletilene dek ses yapıtları -üreten bizler hangi biçimi kullandığımıza dikkat etmeli , ve +üreten bizler hangi biçimi kullandığımıza dikkat etmeli ve dinleyicilerimizin kullanmasını istemeliyiz.</p> <h4 class="sec">Bir çıkış yolu: Ogg Vorbis biçimi</h4> @@ -89,6 +93,17 @@ oynatacağını bilir. Ancak parçalarınızı dinleyebilecek toplam kişi sayı artıracak ve aynı zamanda dağıtım biçimlerinde patentsiz standartları kabul ettirmeye yardımcı olacaksınız.</p> +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<p><a href="https://xiph.org/about/">Xiph.org hakkında</a> (Ogg Vorbis'i +oluşturan kuruluş) ve özgür dağıtım biçimlerinin önemi hakkında daha fazla +bilgiye ulaşabilirsiniz.</p> + +<p>Özgür Yazılım Vakfı <a +href="https://www.fsf.org/campaigns/playogg/how">Microsoft Windows ve Apple +Mac OS X'te Ogg Vorbis desteğini kurmak için</a> kullanıcı dostu bir rehber +de hazırladı.</p> +</div> + <p>Ogg Vorbis ana sayfası, <a href="https://xiph.org/vorbis/" >www.vorbis.com</a>, Vorbis olarak kodlanmış dosyaları hem dinlemek hem de üretmek için gereksiniminiz olan tüm bilgilere sahiptir. Siz ve @@ -110,15 +125,14 @@ ve ödüyor, bu da daha sonra kullanıcılara gizli bir şekilde aktarılıyor. Ancak herkes ödeme yapacak bir konumda değildir: Dinleyicilerinizden bazıları ses dosyalarını oynatmak için özgür yazılım programlarını kullanır. Bu yazılım özgürce kopyalandığından ve -indirildiğinden ya yazarların ya da kullanıcıların patent ücreti -ödemeleri , yani MP3 biçiminin altında yatan matematiksel -gerçekleri kullanma hakkını ödemeleri için kullanışlı hiçbir yol -yoktur. Sonuç olarak kullanıcıların dinlemek istedikleri parçalar kendileri -mükemmel bir şekilde özgür olsalar bile bu programlar bu programlar yasal -olarak MP3'ü gerçekleştiremez! Bu durum nedeniyle dünya çapında milyonlarca -kullanıcısı olan , GNU/Linux işletim sisteminin bazı -dağıtıcıları , MP3 oynatıcıları yazılım dağıtımlarına dâhil -edememiştir.</p> +indirildiğinden ya yazarların ya da kullanıcıların patent ücreti ödemeleri, +yani MP3 biçiminin altında yatan matematiksel gerçekleri kullanma hakkını +ödemeleri için kullanışlı hiçbir yol yoktur. Sonuç olarak kullanıcıların +dinlemek istedikleri parçalar kendileri mükemmel bir şekilde özgür olsalar +bile bu programlar bu programlar yasal olarak MP3'ü gerçekleştiremez! Bu +durum nedeniyle dünya çapında milyonlarca kullanıcısı olan, GNU/Linux +işletim sisteminin bazı dağıtıcıları, MP3 oynatıcıları yazılım dağıtımlarına +dâhil edememiştir.</p> <p>Neyse ki bu gibi kullanıcıların yapıtlarınızı her dinlemek istediklerinde sivil itaatsizliğe girmelerini istemenize gerek yoktur. Ogg Vorbis'i sunarak @@ -131,6 +145,7 @@ dosyaları sunmayı herhangi bir şekilde elverişsiz hâle getirebilir. Ancak o gün gelmeden önce bile Ogg Vorbis; İnternet'teki tek taşınabilir, telif ücreti olmayan ses biçimi olmayı sürdürüyor ve desteklemek için biraz ek çabaya değer.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -140,7 +155,7 @@ gün gelmeden önce bile Ogg Vorbis; İnternet'teki tek taşınabilir, telif <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -161,7 +176,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -177,22 +192,6 @@ href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> ziyaret edebilirsiniz.</p> </div> -<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to - files generated as part of manuals) on the GNU web server should - be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this - without talking with the webmasters or licensing team first. - Please make sure the copyright date is consistent with the - document. For web pages, it is ok to list just the latest year the - document was modified, or published. - - If you wish to list earlier years, that is ok too. - Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying - years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable - year, i.e., a year in which the document was published (including - being publicly visible on the web or in a revision control system). - - There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers - Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> <p>Copyright © 2007 Karl Fogel</p> <p>Tüm bu yazının birebir kopyası ve dağıtımına dünya çapında herhangi bir @@ -213,11 +212,12 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/02/27 07:01:46 $ +$Date: 2021/09/22 19:03:13 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-copyleft.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-copyleft.html index 355921a..603d434 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-copyleft.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-copyleft.html @@ -1,20 +1,26 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/why-copyleft.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays licensing copyleft" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Neden Copyleft? - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/why-copyleft.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Neden Copyleft?</h2> -<p> -<cite>“Söz konusu diğerlerinin haklarını savunmak olduğunda, yatıp -uzanmak ve hiçbir şey yapmamak alçak gönüllülük değil -zayıflıktır.”</cite> -</p> +<div class="important"> +<p><em>Söz konusu diğerlerinin haklarını savunmak olduğunda, yatıp uzanmak ve +hiçbir şey yapmamak alçak gönüllülük değil zayıflıktır.</em></p> +</div> <p> GNU projesinde, genelde insanlara aşırı hoşgörülü copyleft olmayan özgür @@ -69,11 +75,12 @@ girişmeden özgür bir derleyici yazamıyoruz. LLVM'nin özgür olmayan uyarlaması bu platformlar için yegâne derleyici ve öyle kalacak gibi gözüküyor.</li> -<li>Intel, modern işlemcilerinin Yönetim Moturu arka kapısında <a -href="http://www.tomshardware.com/news/google-removing-minix-management-engine-intel,35876.html">MINIX -sisteminin özel mülk bir sürümünü</a> kullanıyor, MINIX özgürdür ama -copyleft değildir.</li> +<li>Intel, modern işlemcilerinin Yönetim Motoru arka kapısında, özgür olan ama +copyleft olmayan <a +href="https://www.tomshardware.com/news/google-removing-minix-management-engine-intel,35876.html">MINIX +sisteminin özel mülk bir sürümünü</a> kullanıyor.</li> </ul> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -83,7 +90,7 @@ copyleft değildir.</li> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -104,7 +111,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -136,8 +143,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2003, 2007, 2008, 2013, 2017, 2018, 2020 Free Software -Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 2003, 2017, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -163,7 +169,7 @@ href="mailto:asd@pittle.org"><asd@pittle.org></a>, 2008.</li> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ +$Date: 2021/09/12 07:34:23 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-free.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-free.html index 8d520dd..8b65e76 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-free.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-free.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/why-free.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.77 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs principles" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Yazılımın Neden Sahibi Olmamalıdır - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> @@ -11,10 +14,13 @@ Sahibi Olmamalıdır" /> <!--#include virtual="/philosophy/po/why-free.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Yazılımın Neden Sahibi Olmamalıdır</h2> -<p>yazan <a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard -Stallman</strong></a></p> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> <p> Sayısal bilgi teknolojisi, bilginin güncellenmesini ve kopyalanmasını @@ -24,9 +30,9 @@ hepimiz için daha kolay hale getirmeyi vaad etmektedirler.</p> <p> Bu kolaylaştırma, herkes tarafından istenmemektedir. Telif hakları sistemi yazılım programlarına, çoğunun yazılımının olası faydalarını kamudan saklama -gayesinde bulunan “sahip” verir. Kullandığımız yazılımların -yalnızca kendileri tarafından kopyalanabilir ve değiştirilebilir olmasını -istemektedirler.</p> +gayesinde bulunan “sahiplere” olanak verir. Kullandığımız +yazılımların yalnızca kendileri tarafından kopyalanabilir ve +değiştirilebilir olmasını istemektedirler.</p> <p> Telif hakları sistemi matbaa ile eşzamanlı gelişmiştir— kopyalamaya @@ -86,8 +92,8 @@ Yazılım sahipleri bilgiyi kullanma hakkımızı kontrol etmek için pek çok Sahipler, “korsanlık” ve “hırsızlık” gibi kötü çağrışımlı sözcüklerin yanı sıra “fikri mülkiyet” ve “zarar” gibi hukuki terimleri kullanarak kamuoyuna belirli bir -düşünce şeklini dayatmaya çalışmaktadırlar— programlar ile fiziksel -nesneler arasında bir basit benzetme.</p> +düşünce şeklini dayatmaya çalışmaktadırlar, programlarla fiziksel nesneler +arasında basite indirgenmiş bir benzetme.</p> <p> Fiziksel nesnelerin mülkiyetine dair fikir ve içgüdülerimiz, bu nesnelerin @@ -315,17 +321,19 @@ ediyorsunuz.</p> <p> Özgür yazılımı hak ediyorsunuz.</p> +<div class="column-limit"></div> -<h3>Dipnotlar</h3> +<h3 class="footnote">Dipnotlar</h3> <ol> <li id="footnote1">Suçlamalar sonradan düştü.</li> </ol> -<hr /> -<blockquote id="fsfs"><p>Bu makale <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +<hr class="no-display" /> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Bu makale <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçilmiş Makaleleri</cite></a> -kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> +kitabında yayınlanmıştır.</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -335,7 +343,7 @@ kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -356,7 +364,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -388,7 +396,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1994, 2009, 2020 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 1994, 2009, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -428,11 +436,12 @@ The FLOSS Information <theflossinformation@yandex.com>, 2019. <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/10/26 13:34:16 $ +$Date: 2021/09/12 07:34:23 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-gnu-linux.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-gnu-linux.html index e16940a..b3e94ba 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-gnu-linux.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-gnu-linux.html @@ -1,35 +1,24 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/why-gnu-linux.en.html" --> -<!--#include virtual="/server/html5-header.tr.html" --> +<!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> <!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnulinux" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Neden GNU/Linux? - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/gnu/po/why-gnu-linux.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> -<h2 class="c">İsim Dediğin Nedir Ki?</h2> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> +<h2>İsim Dediğin Nedir Ki?</h2> -<address class="byline c">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> -<div class="reduced-width"> -<hr class="no-display" /> -<div class="announcement"> -<p>Bu konu hakkında daha fazla bilgi edinmek için <a -href="/gnu/gnu-linux-faq.html">GNU/Linux SSS</a>, isimlendirme konusunu -GNU/Linux sistemi tarihçesiyle ilişkili olarak anlatan <a -href="/gnu/linux-and-gnu.html">Linux ve GNU Projesi</a> yazımızı, ve <a -href="/gnu/gnu-users-never-heard-of-gnu.html">GNU'yu Hiç Duymamış GNU -Kullanıcıları</a> başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.</p> -</div> - -<p id="fsfs">Bu yazı <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür -Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçilmiş Yazıları</cite></a> -kitabında yayınlanmıştır.</p> -<hr class="thin" /> - -<div class="article"> <p> İsimler anlamları iletirler; seçtiğimiz isimler, söylediğimiz şeylerin anlamını belirler. Uygun seçilmemiş bir isim, insanlara yanlış bir fikir @@ -41,6 +30,18 @@ sistemimize Linux diyecek olursak, bu adlandırma sistemin kökeni, geçmişi ve amacı konusunda yanlış bir fikir verir. Ama eğer <a href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a> dediğinizde (ayrıntılı olmasa da) doğru bir fikir verecektir.</p> + +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<hr class="no-display" /> +<p>Bu konu hakkında daha fazla bilgi edinmek için <a +href="/gnu/gnu-linux-faq.html">GNU/Linux SSS</a>, isimlendirme konusunu +GNU/Linux sistemi tarihçesiyle ilişkili olarak anlatan <a +href="/gnu/linux-and-gnu.html">Linux ve GNU Projesi</a> yazımızı, ve <a +href="/gnu/gnu-users-never-heard-of-gnu.html">GNU'yu Hiç Duymamış GNU +Kullanıcıları</a> başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.</p> +<hr class="no-display" /> +</div> + <p> Peki adlandırma meselesinin topluluğumuz için ne önemi var? İnsanların sistemin kökenini, geçmişini veya amacını bilip bilmemesi önemli mi? Evet, @@ -97,7 +98,7 @@ itiraf ediyorlar. Mesela Wired Magazine; Robert McMillan'ın (Linux Magazine editörü) açık kaynaklı yazılımların politik kararlardan değil, teknik kararlardan güç alması gerektiğini düşündüğünü söylüyor. Ayrıca Caldera’nın <abbr title="Chief Executive Officer">CEO</abbr>'su kullanıcıları açık açık -<a href="http://www.zdnet.com/article/stallman-love-is-not-free/">özgürlük +<a href="https://www.zdnet.com/article/stallman-love-is-not-free/">özgürlük gayelerini bir kenara bırakıp “Linux'un popülerliği” için çalışmaya</a> teşvik ediyor.</p> @@ -177,7 +178,7 @@ için bir neden göreceklerdir. Kendilerini “Linux kullanıcıları” olarak gören ve GNU Projesi’nin “Linux için kullanışlı olduğu kanıtlanmış araçlar geliştirdiğine” inanan kişiler kendileri ile GNU arasında sadece dolaylı bir ilişki kurabilirler. GNU felsefesiyle karşı -karşıya geldiklerinde de bu felsefeyi gözardı etmeleri muhtemeldir.</p> +karşıya geldiklerinde de bu felsefeyi göz ardı etmeleri muhtemeldir.</p> <p> GNU Projesi idealisttir ve bugün kim idealizmi savunsa büyük bir engelle @@ -196,7 +197,12 @@ yüreklendirmek için şimdiye kadar yaptıklarımızın takdir edilmesi gerekiyor. Lütfen işletim sistemini <a href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a> olarak adlandırarak bize yardımcı olun.</p> -</div> + +<hr class="no-display" /> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Bu yazı <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçilmiş Yazıları</cite></a> +kitabında yayınlanmıştır.</p></div> </div> <div class="translators-notes"> @@ -260,7 +266,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2000, 2006, 2007, 2014-2016, 2020, 2021 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2000, 2007, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -286,11 +292,12 @@ href="mailto:ozgulfirat@gmail.com"><ozgulfirat@gmail.com></a>, <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/04/10 06:59:59 $ +$Date: 2021/11/02 14:41:49 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-programs-should-be-shared.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-programs-should-be-shared.html index 72b1946..49a4980 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-programs-should-be-shared.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/why-programs-should-be-shared.html @@ -1,30 +1,37 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/why-programs-should-be-shared.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.79 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="gnu-history" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Programlar neden paylaşılmalıdır - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/gnu/po/why-programs-should-be-shared.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Programlar neden paylaşılmalıdır</h2> -<p><strong>yazan <a href="http://www.stallman.org/">Richard -Stallman</a></strong></p> +<address class="byline">yazan <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> - <blockquote> - <p>Mayıs 1983 tarihli bir dosyada bulunan bu metni Richard Stallman yazdı, -ancak daha önce mi yoksa daha sonra mı yazıldığı belli değil. Mayıs 1983'te -özgür bir işletim sistemi geliştirme planlarını kendi kendine düşünüyordu, -ancak MIT Lisp Makinesi gibi bir şeyden ziyade Unix benzeri bir sistem -yapmaya henüz karar vermemişti.</p> +<div class="introduction"> + <p>Editör notu: Bu metin, Mayıs 1983 tarihli bir dosyada bulundu, ancak daha +önce mi yoksa daha sonra mı yazıldığı belli değil. Mayıs 1983'te özgür bir +işletim sistemi geliştirme planlarını kendi kendine düşünüyordu, ancak MIT +Lisp Makinesi gibi bir şeyden ziyade Unix benzeri bir sistem yapmaya henüz +karar vermemişti.</p> - <p>"Free" kelimesinin iki anlamı olan ücretsiz ve özgürü henüz kavramsal olarak -ayırt etmemişti; mesaj bedelsiz kopyalar bakımından ifade edilmişti, ancak -siz yine de bunun ayrıca kullanıcıların özgürlüğe sahip olduğu anlamına -geldiğini kabul edin.</p> - </blockquote> + <p>“Free” kelimesinin iki anlamı olan ücretsiz ve özgürü henüz +kavramsal olarak ayırt etmemişti; mesaj bedelsiz kopyalar bakımından ifade +edilmişti, ancak siz yine de bunun ayrıca kullanıcıların özgürlüğe sahip +olduğu anlamına geldiğini kabul edin.</p> +</div> +<hr class="no-display" /> <p>Beş yıl önce SAIL, MIT, CMU, vb. yerlerde yazılan yararlı herhangi bir programın paylaşılabileceğine kesin gözüyle bakılırdı. O zamandan beri, bu @@ -63,6 +70,7 @@ bir düşünce ortamı oluşturursak, üniversite bunu yapmaya cesaret edemez. V paylaşmaya başladığınızda, başkaları da sizinle paylaşmaya başlayabilir.</p> <p>İşte bu nedenle hemen şimdi paylaşmaya tekrar başlayalım.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -72,7 +80,7 @@ paylaşmaya başladığınızda, başkaları da sizinle paylaşmaya başlayabili <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -93,7 +101,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -125,7 +133,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2015, 2016 Free Software Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 1983, 2015, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -145,11 +153,12 @@ href="mailto:mertgor@dismail.de"><mertgor@dismail.de></a>, 2020</li> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/04/09 15:29:25 $ +$Date: 2021/11/28 10:35:48 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/words-to-avoid.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/words-to-avoid.html index c5a20ed..c23bc3c 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/words-to-avoid.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/words-to-avoid.html @@ -1,16 +1,29 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/words-to-avoid.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.90 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays term" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Hileli veya Kafa Karıştırıcı Oldukları İçin Kullanmaktan Kaçınılması (Veya Dikkatle Kullanılması) Gereken Kelimeler - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- +#word-list a { line-height: 1.8em; text-decoration: none; } +--> + +</style> <!--#include virtual="/philosophy/po/words-to-avoid.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Hileli veya Kafa Karıştırıcı Oldukları İçin Kullanmaktan Kaçınılması (Veya Dikkatle Kullanılması) Gereken Kelimeler</h2> +<div class="thin"></div> <p> Her zaman veya belirli kapsam ve durumda kullanmamanızı önerdiğimiz birtakım @@ -18,19 +31,14 @@ sözcükler ve ifadeler var. Bazıları muğlak, bazıları ise yanlış yönlendiriyor; diğerleri fikir birliğinde olmadığımız ve sizin de olmayacağınızı umduğumuz bir fikri vurguluyorlar.</p> -<div class="announcement"> -<blockquote><p>Ayrıca <a href="/philosophy/categories.html">Özgür Yazılım Kategorileri</a>, -<a href="/philosophy/why-call-it-the-swindle.html">Neden Dolandırıcılık -Olarak Adlandırılmalı?</a> yazılarına bakabilirsiniz.</p></blockquote> -</div> - +<div id="word-list" class="emph-box"> <p> <!-- GNUN-SORT-START --> -“<a href="#Open">Açık</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Alternative">Alternatif</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#OptOut">Ayrılma</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Open">Açık</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#BSD-style">BSD-stili</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#GiveAwaySoftware">Bağış yazılım</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#ForFree">Bedava</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#BSD-style">BSD-stili</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#CloudComputing">Bulut Hesaplama</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#CreativeCommonsLicensed">Creative Commons lisanslı</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> @@ -45,7 +53,6 @@ lisanslı</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#TrustedComputing">Güvenli İşletim</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Hacker">Hacker</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Theft">Hırsızlık</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Content">İçerik</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Closed">Kapalı</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#SourceModel">Kaynak model</a>” | @@ -54,18 +61,16 @@ lisanslı</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Protection">Koruma</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#LAMP">LAMP sistemi</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Linux">Linux sistemi</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Modern">Modern</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#MP3Player">MP3 Çalar</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Modern">Modern</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Compensation">Mükafat</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#InternetofThings">Nesnelerin İnterneti</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#FOSS">ÖAKY</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#FLOSS">ÖLAKY</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#FreelyAvailable">Özgürce edinilebilen yazılım</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#FreeToPlay">Oynaması bedava</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#PC">PC</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Monetize">Paraya çevirme</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#SharingEconomy">Paylaşım ekonomisi</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#SharingPersonalData">Paylaşım (kişisel veri)</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#SharingEconomy">Paylaşım ekonomisi</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Market">Pazar</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#PC">PC</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Photoshop">Photoshop</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#PowerPoint">PowerPoint</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#RAND">RAND</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> @@ -73,6 +78,8 @@ lisanslı</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#SaaS">SaaS</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Vendor">Satıcı</a>” <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Freemium">Satın alma opsiyonlu bedava (Freemium)</a>” +| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Skype">Skype</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#CopyrightOwner">Telif hakkı sahibi</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Commercial">Ticari</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> @@ -87,38 +94,28 @@ lisanslı</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!--#endif --> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Freeware">Ücretsiz Yazılım (freeware)</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Product">Ürün</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Assets">Varlıklar</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#Creator">Yaratıcı</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> “<a href="#SoftwareIndustry">Yazılım Endüstrisi</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#SellSoftware">Yazılımın satılması</a>” | <!-- GNUN-SORT-STOP --> +“<a href="#SellSoftware">Yazılımın satılması</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#FOSS">ÖAKY</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#FLOSS">ÖLAKY</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#FreelyAvailable">Özgürce edinilebilen yazılım</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Freeware">Ücretsiz Yazılım (freeware)</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Product">Ürün</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Content">İçerik</a>” | <!-- GNUN-SORT-STOP --> </p> +</div> -<!-- GNUN-SORT-START --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Open">“Açık”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -Lütfen “özgür yazılım” yerine “açık” veya -“açık kaynak” terimini kullanmaktan kaçının. Bu terimler farklı -değerlere sahip <a -href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">farklı konumları</a> -temsil ediyor. Özgür yazılım hareketi, bir hak mücadelesi olarak bilişimdeki -özgürlüğünüz için kampanyalar yürütüyor. Açık kaynak hareketsizliği hiç bir -şey için bu şekilde bir kampanya yürütmüyor.</p> - -<p>Açık kaynak görüşlerinden söz ederken bu terimi kullanmak doğrudur, ancak -bizim, yazılımlarımız veya görüşlerimiz hakkında konuşurken bu terimi -kullanmayın, çünkü bu durum insanların bizim görüşlerimizin onlarınkine denk -olduğunu varsaymasına yol açabilir.</p> - -<blockquote> -<p><b>Açık kaynak</b> yerine <b>özgür yazılım</b> diyoruz.</p> -</blockquote> +<hr class="no-display" /> +<div class="announcement"> +<p>Ayrıca <a href="/philosophy/categories.html">Özgür Yazılım Kategorileri</a>, +<a href="/philosophy/why-call-it-the-swindle.html">Neden Dolandırıcılık +Olarak Adlandırılmalı?</a> yazılarına bakabilirsiniz.</p> +</div> +<hr class="no-display" /> -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-START --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> <h3 id="Alternative">“Alternatif”</h3> @@ -160,6 +157,44 @@ veya “kaçmak” sözcüklerini öneriyoruz.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="Open">“Açık”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Lütfen “özgür yazılım” yerine “açık” veya +“açık kaynak” terimini kullanmaktan kaçının. Bu terimler farklı +değerlere sahip <a +href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">farklı konumları</a> +temsil ediyor. Özgür yazılım hareketi, bir hak mücadelesi olarak bilişimdeki +özgürlüğünüz için kampanyalar yürütüyor. Açık kaynak hareketsizliği hiç bir +şey için bu şekilde bir kampanya yürütmüyor.</p> + +<p>Açık kaynak görüşlerinden söz ederken bu terimi kullanmak doğrudur, ancak +bizim, yazılımlarımız veya görüşlerimiz hakkında konuşurken bu terimi +kullanmayın, çünkü bu durum insanların bizim görüşlerimizin onlarınkine denk +olduğunu varsaymasına yol açabilir.</p> + +<blockquote> +<p><b>Açık kaynak</b> yerine <b>özgür yazılım</b> diyoruz.</p> +</blockquote> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="BSD-style">“BSD stili”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +“BSD stili lisansı” ifadesi kafa karışıklığına neden olmaktadır +çünkü <a href="/licenses/bsd.html">önemli farkları olan lisansları bir araya +toplamaktadır</a>. Örneğin, reklamsal ifadeye sahip orijinal BSD lisansı GPL +ile uyumsuzdur ancak gözden geçirilmiş BSD lisansı GPL ile uyumludur.</p> +<p> +Kafa karışıklığını önlemek için, söz konusu <a +href="/licenses/license-list.html">lisansın belirtilmesi</a> ve “BSD +stili” ifadesinin kullanımının önlenmesi en iyisidir.</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> <h3 id="GiveAwaySoftware">“Bağış yazılım”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> @@ -194,30 +229,15 @@ olarak” mevcut olduğunu söyleyebilirsiniz.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="BSD-style">“BSD stili”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -“BSD stili lisansı” ifadesi kafa karışıklığına neden olmaktadır -çünkü <a href="/licenses/bsd.html">önemli farkları olan lisansları bir araya -toplamaktadır</a>. Örneğin, reklamsal ifadeye sahip orijinal BSD lisansı GPL -ile uyumsuzdur ancak gözden geçirilmiş BSD lisansı GPL ile uyumludur.</p> -<p> -Kafa karışıklığını önlemek için, söz konusu <a -href="/licenses/license-list.html">lisansın belirtilmesi</a> ve “BSD -stili” ifadesinin kullanımının önlenmesi en iyisidir.</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> <h3 id="CloudComputing">“Bulut Hesaplama”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p id="Cloud"> -“Bulut hesaplama” (veya yalnız başına “bulut”) açık -bir anlamı olmayan bir pazarlama tekniği kelimesidir. Ortak özellikleri -dosya iletiminin ötesinde bir amaçla İnternet'i kullanan geniş yelpazede -farklı etkinlikler için kullanılmaktadır. Böylece, bu terim ciddi bir -karmaşa yaratıyor. Eğer düşünmenizi kelime üzerine kurarsanız, düşünmeniz +“Bulut hesaplama” (veya sadece “bulut”) açık bir +anlamı olmayan bir pazarlama tekniği kelimesidir. Ortak özellikleri dosya +iletiminin ötesinde bir amaçla İnternet'i kullanan geniş yelpazede farklı +etkinlikler için kullanılmaktadır. Böylece, bu terim ciddi bir karmaşa +yaratıyor. Eğer düşünmenizi kelime üzerine kurarsanız, düşünmeniz belirsizleşir (yoksa “bulutlanır” mı diyelim?). </p> @@ -231,7 +251,7 @@ Konu açıklığa kavuştuktan sonra, tartışma yararlı bir sonuca yönelecekt <p> “Bulut hesaplama”nın birçok anlamından biri verinizi çevrimiçi hizmetlerde saklamanızdır. Çoğu durumda bu aptalcadır çünkü sizi <a -href="http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/apr/25/hackers-spooks-cloud-antiauthoritarian-dream">gözetime</a> +href="https://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/apr/25/hackers-spooks-cloud-antiauthoritarian-dream">gözetime</a> maruz bırakır. </p> @@ -253,14 +273,14 @@ bağlanmanızdır. Bunun herhangi bir etik sorunu yoktur. </p> <p> -<a href="https://csrc.nist.gov/publications/detail/sp/800-145/final">NIST -"Bulut hesaplama" tanımı</a>, farklı etik sorunlar ortaya çıkaran üç farklı -senaryodan söz eder: Hizmet olarak Yazılım, Hizmet olarak Platform ve Hizmet -olarak Altyapı. Ancak, bu tanım genel “bulut hesaplama” -kullanımıyla uyumsuzdur, çünkü verinin çevrim içi hizmetlerde saklanmasını -içermez. NIST tarafından tanımlanmış haliyle Hizmet olarak Yazılım, -kullanıcılara kötü davranan Yazılım yerine Hizmetle oldukça örtüşse de, iki -kavram denk değildir. +<a href="https://csrc.nist.gov/publications/detail/sp/800-145/final">NIST'in +“bulut hesaplama” tanımı</a>, farklı etik sorunlar ortaya +çıkaran üç farklı senaryodan söz eder: Hizmet olarak Yazılım, Hizmet olarak +Platform ve Hizmet olarak Altyapı. Ancak, bu tanım genel “bulut +hesaplama” kullanımıyla uyumsuzdur, çünkü verinin çevrim içi +hizmetlerde saklanmasını içermez. NIST tarafından tanımlanmış haliyle Hizmet +olarak Yazılım, kullanıcılara kötü davranan Yazılım yerine Hizmetle oldukça +örtüşse de, iki kavram denk değildir. </p> <p> @@ -273,10 +293,10 @@ adıyla kullanın. <p> İlginç biçimde, Larry Ellison, özel mülk yazılım geliştirici, keza <a -href="http://www.cnet.com/news/oracles-ellison-nails-cloud-computing/">“bulut -hesaplama” teriminin anlamsızlığını belirtiyor</a>. Yine de terimi -kullanmaya devam etmeye karar verdi, çünkü özel mülk yazılım geliştiricisi -olarak bizim ideallerimizle aynı ideallerle güdülenmiyor. +href="https://www.cnet.com/culture/oracles-ellison-nails-cloud-computing/"> +“bulut hesaplama” teriminin anlamsızlığını belirtiyor</a>. Yine +de terimi kullanmaya devam etmeye karar verdi, çünkü özel mülk yazılım +geliştiricisi olarak bizim ideallerimizle aynı ideallerle güdülenmiyor. </p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> @@ -317,7 +337,7 @@ görmesini sağlamak için tasarımlanmıştır.</p> İyi alternatifler, “Dijital Kısıtlamaların Yönetilmesi” ve “dijital kelepçeler” olabilir.</p> <p> -Lütfen <a href="http://DefectiveByDesign.org/">DRM'yi ortadan kaldırmaya +Lütfen <a href="https://DefectiveByDesign.org/">DRM'yi ortadan kaldırmaya yönelik kampanyamızı</a> destekleyin.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> @@ -335,7 +355,7 @@ Kilitlerin baskıcı veya kötü olması şart değil. Sizin de muhakkak bir ço kilidiniz, anahtarları veya kodları vardır. Onları yararlı veya zahmetli bulabilirsiniz, ama yine de sizi baskı altına almazlar çünkü onları açıp kapatabilirsiniz. Aynı biçimde, <a -href="http://www.theguardian.com/technology/2015/may/01/encryption-wont-work-if-it-has-a-back-door-only-the-good-guys-have-keys-to-">şifrelemeyi</a> +href="https://www.theguardian.com/technology/2015/may/01/encryption-wont-work-if-it-has-a-back-door-only-the-good-guys-have-keys-to-">şifrelemeyi</a> de dijital dosyalarımızı korumak için çok kıymetli buluyoruz. Bu da üzerinde denetiminiz olan bir tür dijital kilittir.</p> <p> @@ -500,7 +520,7 @@ açınızdan “hain”dir. <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Hacker <a href="http://stallman.org/articles/on-hacking.html">oyuncu +Hacker <a href="https://stallman.org/articles/on-hacking.html">oyuncu beceriden hoşlanan</a> kişilerdir, bilgisayarlarla olması şart değildir. Eski 60'lar ve 70'lerdeki <abbr title="Massachusetts Institute of Technology">MIT</abbr> özgür yazılım topluluğundaki programcılar kendilerini @@ -525,14 +545,14 @@ yasal sistemi, etik üzerinde bir otorite olarak değerlendirmemizi isterler: kopyalama yasaksa, o zaman yanlış olmalıdır.</p> <p> ABD yasal sistemi altında telif hakkı ihlali hırsızlık değildir. <a -href="http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=us&vol=473&invol=207">Hırsızlıkla -ilgili yasalar, telif hakkı ihlaline uygulanabilir değildir.</a> Baskıcı -telif hakkı savunucuları, otoriteye bir itirazda bulunuyorlar ve otoritenin -söylediğini yanlış sunuyorlar.</p> +href="https://caselaw.findlaw.com/us-supreme-court/473/207.html"> +Hırsızlıkla ilgili yasalar, telif hakkı ihlaline uygulanabilir +değildir</a>. Baskıcı telif hakkı savunucuları, otoriteye bir itirazda +bulunuyorlar ve otoritenin söylediğini yanlış sunuyorlar.</p> <p> Onları çürütmek için, gerçekten de “telif hakkı hırsızlığı” olarak tanımlanabilecek bir durumu gösteren şu <a -href="http://www.guardian.co.uk/books/2013/may/04/harper-lee-kill-mockingbird-copyright"> +href="https://www.guardian.co.uk/books/2013/may/04/harper-lee-kill-mockingbird-copyright"> gerçek vakayı</a> onlara gösterebilirsiniz.</p> <p> İzin almadan kopyalama telif hakkı yasası tarafından çoğu durumda (ama @@ -543,73 +563,11 @@ yanlış fikirlerimize (belirtimler) uymuyorsa, bu yasalar değişmelidir.</p> <p> Telif hakkı ihlali hakkındaki bir davaya başkanlık eden bir ABD hakimi, <a -href="http://torrentfreak.com/mpaa-banned-from-using-piracy-and-theft-terms-in-hotfile-trial-131129/">“korsanlık” +href="https://torrentfreak.com/mpaa-banned-from-using-piracy-and-theft-terms-in-hotfile-trial-131129/">“korsanlık” ve “hırsızlık” kelimelerini karalama</a> olarak tanımlamıştır.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Content">“İçerik”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -Bir rahatlık ve memnuniyet duygusu tanımlamak isterseniz, mutlaka -“memnun” (content) deyin, ancak yazarlığın yazılı veya başka -çalışmalarını tanımlamak için bu kelimeyi kullanmak, bu çalışmalara ilişkin -belirli bir yaklaşımı, amacı bir kutuyu doldurmak ve para kazanmak olan -birbiriyle değiştirilebilir mallar oldukları yaklaşımını ortaya -çıkarır. Aslında, çalışmaları hor görmektedir. Eğer bu tutumu -benimsemiyorsanız, bu kelime yerine “çalışmalar” veya -“yayınlar” diyebilirsiniz. -</p> -<p> -“İçerik” terimini kullananlar genelde çalışmaların yazarları -(“yaratıcıları” derler) adına telif hakkının gücünün -artırılmasını isteyen yayıncılardır. “İçerik” terimi, gerçekte -bu çalışmalara karşı gerçek tutumlarını ortaya çıkarır. Bu durum Tom -Chatfield tarafından <a -href="https://www.theguardian.com/culture/2016/aug/02/how-to-deal-with-trump-trolls-online">Guardian</a>'da -da anlatılıyor:</p> - -<blockquote><p> -İçeriğin kendisi, içerik gibi kelimelerin kullanımının önerdiği gibi, -yersizdir. Her yazılmış parçayı “içerik” olarak etiketlemeye -başladığınız anda, onun mübadele edilebilirliğini kabul etmiş oluyorsunuz: -birincil kullanım amacı salt ölçüm değirmeninde öğütülmek olacak olan bir -öğe. -</p></blockquote> - -<p> -Başka bir ifadeyle, “içerik” yayınları ve yazılanları, -İnternetin “tüpleri” içerisinde taşınmaya uygun bir çeşit püre -biçimine indirger. -</p> - -<p><a href="http://www.salon.com/2000/06/14/love_7/">Courtney Love'ın Steve -Case'e açık mektubu</a>nu da okuyun ve o sayfada “content -provider” (“içerik sağlayıcı”)yı aratın. Heyhat, Bayan -Love “fikri mülkiyet” (“intellectual property”) -teriminin de <a href="#IntellectualProperty"> yanıltıcı ve kafa -karıştırıcı</a> olduğunu bilmiyor.</p> -<p> -Diğer insanlar, “<i>memnuniyet</i> sağlayıcısını” kullandıkları -sürece, politik muhalifler, kendilerini “şikayetçi sağlayıcılar” -olarak adlandırır.</p> -<p> -“İçerik yönetimi” terimi belirsizliğiyle ödül -kazanmalıdır. “İçerik”, “bir tür bilgi” anlamına -gelir ve “yönetim” ise bu kapsamda “bu bilgiyle bir şey -yapmak” anlamına gelecektir. Böylece “içerik yönetim -sistemi”, bir tür bilgiyle birşey yapmak üzere bir -sistemdir. Neredeyse tüm programlar bu tanıma uygundur.</p> - -<p> -Çoğu durumda, bu terim gerçekte web sitesinde sayfaları güncellemek için -kullanılan sistemi belirtir. Bu yüzden, “web sitesi sürüm -sistemi” (“web site revision system” - WRS) terimini -öneriyoruz.</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> <h3 id="Closed">“Kapalı”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> @@ -665,7 +623,7 @@ komşularınızla paylaşmak” gibi olumlu bir ifade bile kullanabilir.</p> <p> Telif hakkı ihlali hakkındaki bir davaya başkanlık eden bir ABD hakimi, <a -href="http://torrentfreak.com/mpaa-banned-from-using-piracy-and-theft-terms-in-hotfile-trial-131129/">“korsanlık” +href="https://torrentfreak.com/mpaa-banned-from-using-piracy-and-theft-terms-in-hotfile-trial-131129/">“korsanlık” ve “hırsızlık” kelimelerini karalama</a> olarak tanımlamıştır.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> @@ -699,7 +657,7 @@ kullanılıyor. Örneğin, “kopyalama koruma” kopyalamaya müdahale eden bir özelliktir. Kullanıcı bakış açısıyla bu bir engeldir. Bu yüzden “kopyalama koruma”ya kötücül özellik diyebiliriz. Sıklıkla Dijital Kısıtlamalar Yönetimi (DRM) olarak adlandırılıyor, <a -href="http://DefectiveByDesign.org">Defective by Design</a> kampanyasına +href="https://DefectiveByDesign.org">Defective by Design</a> kampanyasına bakabilirsiniz.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> @@ -731,20 +689,6 @@ Projesine itibarını vermek hem de bütün sistemi çekirdekten ayırdetmek iç <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Modern">“Modern”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -“Modern” terimi, tanımlayıcı bir bakış açısına göre anlamlı -olabilir, örneğin, sadece yeni dönemleri eski dönemlerden ayırt etmek için.</p> - -<p>Eski yöntemlerin “eski moda” olduğu, yani daha kötü olarak -farzedildiği, şeklinde bir varsayıma sahip olduğunda bu bir sorun haline -gelecektir. İşletmelerin tercihlere karar verdiği ve kullanıcılara dayattığı -teknolojik alanlarda, genellikle bunun tersi doğrudur.</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> <h3 id="MP3Player">“MP3 Çalar”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> @@ -767,6 +711,20 @@ geçmiş olsa da, bunu yapmak yine de sakıncalıdır.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="Modern">“Modern”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +“Modern” terimi, tanımlayıcı bir bakış açısına göre anlamlı +olabilir, örneğin, sadece yeni dönemleri eski dönemlerden ayırt etmek için.</p> + +<p>Eski yöntemlerin “eski moda” olduğu, yani daha kötü olarak +farzedildiği, şeklinde bir varsayıma sahip olduğunda bu bir sorun haline +gelecektir. İşletmelerin tercihlere karar verdiği ve kullanıcılara dayattığı +teknolojik alanlarda, genellikle bunun tersi doğrudur.</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> <h3 id="Compensation">“Mükafat”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> @@ -798,7 +756,7 @@ düşündüler. Bu yüzden daha hoş, sempatik bir isim ortaya attılar: “Nesnelerin İnterneti.”</p> <p> Deneyimler bu ürünler sıklıkla <a -href="http://www.locusmag.com/Perspectives/2015/09/cory-doctorow-what-if-people-were-sensors-not-things-to-be-sensed/">kullanıcılarını +href="https://www.locusmag.com/Perspectives/2015/09/cory-doctorow-what-if-people-were-sensors-not-things-to-be-sensed/">kullanıcılarını gözetlediklerini</a> gösteriyor. Ayrıca <a href="https://archive.ieet.org/articles/rinesi20150806.html">insanlara yanlı tavsiyeler verecek</a> şekilde üretildiklerini gösteriyor. Ayrıca, @@ -811,46 +769,34 @@ Biz onlara “Kazıklar İnterneti” diyoruz. <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="FOSS">“ÖAKY”</h3> +<h3 id="FreeToPlay">“Oynaması bedava”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -“Özgür ve Açık Kaynak Yazılım” anlamına gelen “ÖAKY -(FOSS)” terimi <a href="/philosophy/floss-and-foss.html">özgür yazılım -ve açık kaynak arasında tarafsız olmanın</a> bir yolu olarak ortaya kondu, -ama aslında bunu başaramıyor. Eğer tarafsızlık amacınızsa, -“ÖLAKK” daha iyi bir seçenektir. Ancak eğer özgürlüğün tarafını -tuttuğunuzu göstermek istiyorsanız, tarafsız bir terim kullanmayın.</p> - -<blockquote><p><b>ÖAKY</b> yerine <b>özgür yazılım</b> diyoruz.</p> -</blockquote> +Kafa karıştırıcı “oynaması bedava” ("free-to-play", kısaltması +“F2P”) terimi pazarlamada kullanıcı oynamaya başladığında bir +ödeme gerektirmeyen <em>özgür olmayan</em> oyunları tanımlamak için +kullanılıyor. Bu oyunların çoğunda başarı kazanmak daha sonra bir ödeme +gerektiriyor, bu nedenle “başlaması bedelsiz” çok daha uygun bir +tanımdır.</p> +<p> +Bu terimi kullanmak, insanların “free (özgür)”yi “sıfır +fiyatlı” olarak düşünmesine yol açtığı için, özgür yazılım hareketinin +aleyhinedir.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="FLOSS">“ÖLAKY”</h3> +<h3 id="PC">“PC”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -“Özgür/Libre ve Açık Kaynak Yazılım” anlamına gelen “ÖLAKK -(FLOSS)” terimi <a href="/philosophy/floss-and-foss.html">özgür -yazılım ve açık kaynak arasında tarafsız olmanın</a> bir yolu olarak ortaya -kondu. Eğer tarafsızlık amaçsa, “ÖLAKK” tarafsız olmanın en iyi -yoludur. Ancak eğer özgürlüğün tarafını tutuyorsanız, tarafsız bir terim -kullanmayın.</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="FreelyAvailable">“Özgürce edinilebilen yazılım”</h3> +Belirli bir bilgisayar donanımını belirtmek için “PC” +kısaltmasını kullanmak uygundur, ancak lütfen bilgisayarın Microsoft Windows +kullandığı imasıyla kullanmayın. Eğer aynı bilgisayara GNU/Linux kurarsanız +da o bilgisayar bir PC'dir.</p> -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -“Özgürce edinilebilen yazılım” terimini özgür yazılım için bir -eşanlamlı olarak kullanmayın. Terimler aynı değildir. Yazılım eğer herhangi -bir kimse bir kopyasını kolayca edinebiliyorsa “özgürce edinilebilen -yazılım”dır. “Özgür yazılım” ise bir kopyaya sahip -kullanıcıların özgürlükleriyle tanımlanmıştır. Bunlar farklı sorulara farklı -yanıtlardır. -</p> +Windows çalıştıran bilgisayar için “WC” terimi önerilmiştir.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> @@ -875,6 +821,24 @@ uğruna boyunduruk altına alırsa, etik kalması pek mümkün değildir.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="SharingPersonalData">“Paylaşım (kişisel veri)”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Şirketler insanları kişisel verilerini açıklama konusunda, böylece +mahremiyetlerini teslim etme konusunda yönlendirdiklerin veya +cezbettiklerinde, lütfen bundan “paylaşmak” olarak söz +etmeyin. “Paylaşma” terimini, yayınlanmış çalışmaların aynı +kopyalarının ticari olmayan tekrar dağıtımlarını da içeren, ticari olmayan +işbirliklerinden söz etmek için kullanıyoruz ve bunun <em>iyi</em> bir şey +olduğunu söylüyoruz. Lütfen bu kelimeyi zararlı ve tehlikeli bir uygulama +için kullanmayın.</p> + +<p> Eğer bir şirket, toplanan kişisel veriyi başka bir şirkete yeniden +dağıtırsa, bu “paylaşmaktan” daha kötü bir terim hak ediyor.</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> <h3 id="SharingEconomy">“Paylaşım ekonomisi”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> @@ -888,22 +852,8 @@ kelimesini bu işlemleri de içerecek şekilde esnetmek, anlamını zayıflatmak olacaktır, o yüzden bu bağlamda kullanmıyoruz.</p> <p> Uber gibi işletmeler için kullanabileceğimiz daha uygun bir terim -“parçabaşı hizmet ekonomisi”dir.</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="SharingPersonalData">“Paylaşım (kişisel veri)”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -Şirketler insanları kişisel verilerini açıklama konusunda, böylece -mahremiyetlerini teslim etme konusunda yönlendirdiklerin veya -cezbettiklerinde, lütfen bundan “paylaşmak” olarak söz -etmeyin. “Paylaşma” terimini, yayınlanmış çalışmaların aynı -kopyalarının ticari olmayan tekrar dağıtımlarını da içeren, ticari olmayan -işbirliklerinden söz etmek için kullanıyoruz ve bunun <em>iyi</em> bir şey -olduğunu söylüyoruz. Lütfen bu kelimeyi zararlı ve tehlikeli bir uygulama -için kullanmayın.</p> +“parçabaşı hizmet ekonomisi” veya “gig +ekonomisidir.”</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> @@ -928,20 +878,6 @@ meşrulaştırmak anlamına gelir.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="PC">“PC”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -Belirli bir bilgisayar donanımını belirtmek için “PC” -kısaltmasını kullanmak uygundur, ancak lütfen bilgisayarın Microsoft Windows -kullandığı imasıyla kullanmayın. Eğer aynı bilgisayara GNU/Linux kurarsanız -da o bilgisayar bir PC'dir.</p> - -<p> -Windows çalıştıran bilgisayar için “WC” terimi önerilmiştir.</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> <h3 id="Photoshop">“Photoshop”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> @@ -949,8 +885,8 @@ Windows çalıştıran bilgisayar için “WC” terimi önerilmiştir.< Lütfen, herhangi bir resim veya görüntü düzenleme ve değiştirme işi için “photoshop” terimini fiil olarak kullanmayınız. Photoshop sadece, özel mülk olduğu için kaçınılması gereken bir görüntü düzenleme -programının ismidir. Bir çok, örneğin <a href="/software/gimp">GIMP</a> -gibi, özgür alternatifi vardır.</p> +programının ismidir. Örneğin <a href="https://www.gimp.org/">GIMP</a> gibi +bir çok özgür alternatifi vardır.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> @@ -1048,6 +984,20 @@ olan “sağlayıcıyı” (supplier) öneriyoruz. <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="Freemium">“Satın alma opsiyonlu bedava (Freemium)”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Kafa karıştırıcı “freemium” (satın alma opsiyonlu bedava) terimi +pazarlamada standart sürümü bedelsiz olan <em>özgür olmayan</em> yazılımı +tanımlamak için kullanılıyor.</p> +<p> +Bu terimi kullanmak, insanların “free (özgür)”yi “sıfır +fiyatlı” olarak düşünmesine yol açtığı için, özgür yazılım hareketinin +aleyhinedir.</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> <h3 id="Skype">“Skype”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> @@ -1136,7 +1086,7 @@ tanımlamak için “tüketiciler” kullanımı yerine öneriyoruz.</p> <p> “Tüketici” kelimesinin sorununa <a -href="http://www.theguardian.com/commentisfree/2013/aug/11/capitalism-language-raymond-williams">daha +href="https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/aug/11/capitalism-language-raymond-williams">daha önce dikkat çekilmişti</a>. </p> @@ -1168,18 +1118,19 @@ için hiç bir özel durum yoktur.</p> <p>Bir hikaye, yazı, program veya şarkının hiçbir özel durumu yokmuş varsayımıyla, eser sahipliği çalışmalarını bir meta olarak düşünmek ne -anlama gelir? Bu yayınevi şirketi muhasebecisi veya sahibinin çarpık bakış -açısıdır. Özel mülk yazılımın da, yazılımı bir meta olarak düşünmenizi +anlama gelir? Bu, bunun gibi yayınlanmış çalışmaların değerini bilmeyen +yayınevi şirketi muhasebecisi veya sahibinin çarpık bakış açısıdır. Özel +mülk yazılım geliştiricilerin de, yazılımı bir meta olarak düşünmenizi istemesi hiç şaşırtıcı değildir. Çarpık bakış açıları, yayınlardan da “<a href="#Content">içerik</a>” olarak söz eden <a -href="http://www.businessinsider.com/former-google-exec-launches-sourcepoint-with-10-million-series-a-funding-2015-6">bu +href="https://www.businessinsider.com/former-google-exec-launches-sourcepoint-with-10-million-series-a-funding-2015-6">bu yazıda</a> açıkça ortaya çıkıyor.</p> <p> “İçerik tükettiğimiz” fikriyle ilişkili dar düşünce tarzı, kullanıcıların dijital aygıtlarda kullanılan <a -href="http://DefectiveByDesign.org/">Dijital Kısıtlamalar Yönetimi</a> (DRM) -biçiminde yapıları kırmasını yasaklayan DMCA gibi yasaların yolunu +href="https://DefectiveByDesign.org/">Dijital Kısıtlamalar Yönetimi</a> +(DRM) biçiminde yapıları kırmasını yasaklayan DMCA gibi yasaların yolunu açıyor. Kullanıcıların bu aygıtlarda yaptığı “tüketim” olarak değerlendirildiğinde, aygıtlara bu gibi kısıtlamalar getirmek de doğallaşıyor.</p> @@ -1239,49 +1190,6 @@ hesaplamalarınız yapmak için kötü bir yoldur.</p> <!--#endif --> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Freeware">“Ücretsiz Yazılım (freeware)”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -Lütfen “özgür yazılım” için eş anlamlı kelime olarak -“freeware”i kullanmayın. “Freeware” terimi -1980’lerde yalnızca çalıştırılabilir olarak yayınlanan programlar için -kullanılmıştı, kaynak kodu mevcut değildi. Günümüzde üzerinde fikir -birliğine varılmış bir anlamı yoktur.</p> -<p> -Ayrıca, İngilizceden farklı diller kullanırsanız, “özgür yazılım -(freesoftware)” ya da “freeware” gibi İngilizce sözcükleri -almayın. Dilinizin sağladığı daha az kafa karıştırıcı olan sözcükleri -kullanmaya çalışın. Aşağıda “özgür yazılım” terimi için kafa -karıştırıcı olmayan önerilen çeşitli dillere çevrilmiş <a -href="/philosophy/fs-translations.html">çeviriler</a> mevcuttur.</p> - -<p> -<a href="/philosophy/fs-translations.html">Kendi dilinizde</a> bir sözcük -oluşturarak, gerçekten de özgürlüğe atıf yaptığınızı ve yalnızca birtakım -yabancı pazarlama kavramlarını papağan gibi tekrarlamadığınızı -gösterirsiniz. Özgürlüğe ilişkin atıf, vatandaşlarınıza ilk başta garip ya -da rahatsız edici gelebilir ancak bir kere tam da ifade ettiği şey anlamına -geldiğini gördüklerinde, hususu gerçekten de tam olarak anlayacaklardır. -</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Product">“Ürün”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -Bir ürün hakkında konuşuyorsanız, elbette ona öyle deyin. Ancak bir -hizmetten söz ediyorsanız, lütfen onu “ürün” olarak -adlandırmayın. Eğer bir hizmet sağlayıcı, kendi hizmetlerine -“ürün” diyorsa, lütfen ısrarla ondan “hizmet” olarak -söz etmeye devam edin. Eğer bir hizmet sağlayıcı bir paket teklifinden -“ürün” olarak söz ediyorsa lütfen ısrarla ondan -“teklif” olarak söz etmeye devam edin. -</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> <h3 id="Assets">“Varlıklar”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> @@ -1327,7 +1235,7 @@ tarafından propaganda terimi olarak kullanılmaktadır. Yazılım geliştirmeyi karşı çıkma anlamına geldiğini söylemektedirler. <a href="https://web.archive.org/web/20071215073111/http://eupat.ffii.org/papers/europarl0309/" title="archived version of http://eupat.ffii.org/papers/europarl0309/"> 2003 -yılında yazılım patentlerini rededen Avrupa Parlamentosu, +yılında yazılım patentlerini reddeden Avrupa Parlamentosu, “endüstri”yi “malzeme metalarının otomatik üretimi” olarak tanımlamak üzere oy kullandı.</a></p> @@ -1351,12 +1259,192 @@ Bu konu hakkında daha fazla bilgi için, “<a href="/philosophy/selling.html">Özgür Yazılımın Satılması</a>” bölümüne bakınız.</p> +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="FOSS">“ÖAKY”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +“Özgür ve Açık Kaynak Yazılım” anlamına gelen “ÖAKY +(FOSS)” terimi <a href="/philosophy/floss-and-foss.html">özgür yazılım +ve açık kaynak arasında tarafsız olmanın</a> bir yolu olarak ortaya kondu, +ama aslında bunu başaramıyor. Eğer tarafsızlık amacınızsa, +“ÖLAKK” daha iyi bir seçenektir. Ancak eğer özgürlüğün tarafını +tuttuğunuzu göstermek istiyorsanız, tarafsız bir terim kullanmayın.</p> + +<blockquote><p><b>ÖAKY</b> yerine <b>özgür yazılım</b> diyoruz.</p> +</blockquote> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="FLOSS">“ÖLAKY”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +“Özgür/Libre ve Açık Kaynak Yazılım” anlamına gelen “ÖLAKK +(FLOSS)” terimi <a href="/philosophy/floss-and-foss.html">özgür +yazılım ve açık kaynak arasında tarafsız olmanın</a> bir yolu olarak ortaya +kondu. Eğer tarafsızlık amaçsa, “ÖLAKK” tarafsız olmanın en iyi +yoludur. Ancak eğer özgürlüğün tarafını tutuyorsanız, tarafsız bir terim +kullanmayın.</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="FreelyAvailable">“Özgürce edinilebilen yazılım”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +“Özgürce edinilebilen yazılım” terimini özgür yazılım için bir +eşanlamlı olarak kullanmayın. Terimler aynı değildir. Yazılım eğer herhangi +bir kimse bir kopyasını kolayca edinebiliyorsa “özgürce edinilebilen +yazılım”dır. “Özgür yazılım” ise bir kopyaya sahip +kullanıcıların özgürlükleriyle tanımlanmıştır. Bunlar farklı sorulara farklı +yanıtlardır. +</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="Freeware">“Ücretsiz Yazılım (freeware)”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Lütfen “özgür yazılım” için eş anlamlı kelime olarak +“freeware”i kullanmayın. “Freeware” terimi +1980’lerde yalnızca çalıştırılabilir olarak yayınlanan programlar için +kullanılmıştı, kaynak kodu mevcut değildi. Günümüzde üzerinde fikir +birliğine varılmış bir anlamı yoktur.</p> +<p> +Ayrıca, İngilizceden farklı diller kullanırsanız, “özgür yazılım +(freesoftware)” ya da “freeware” gibi İngilizce sözcükleri +almayın. Dilinizin sağladığı daha az kafa karıştırıcı olan sözcükleri +kullanmaya çalışın. Aşağıda “özgür yazılım” terimi için kafa +karıştırıcı olmayan önerilen çeşitli dillere çevrilmiş <a +href="/philosophy/fs-translations.html">çeviriler</a> mevcuttur.</p> + +<p> +<a href="/philosophy/fs-translations.html">Kendi dilinizde</a> bir sözcük +oluşturarak, gerçekten de özgürlüğe atıf yaptığınızı ve yalnızca birtakım +yabancı pazarlama kavramlarını papağan gibi tekrarlamadığınızı +gösterirsiniz. Özgürlüğe ilişkin atıf, vatandaşlarınıza ilk başta garip ya +da rahatsız edici gelebilir ancak bir kere tam da ifade ettiği şey anlamına +geldiğini gördüklerinde, hususu gerçekten de tam olarak anlayacaklardır. +</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="Product">“Ürün”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Bir ürün hakkında konuşuyorsanız, elbette ona öyle deyin. Ancak bir +hizmetten söz ediyorsanız, lütfen onu “ürün” olarak +adlandırmayın. Eğer bir hizmet sağlayıcı, kendi hizmetlerine +“ürün” diyorsa, lütfen ısrarla ondan “hizmet” olarak +söz etmeye devam edin. Eğer bir hizmet sağlayıcı bir paket teklifinden +“ürün” olarak söz ediyorsa lütfen ısrarla ondan +“teklif” olarak söz etmeye devam edin. +</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="Content">“İçerik”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Bir rahatlık ve memnuniyet duygusu tanımlamak isterseniz, mutlaka +“memnun” (content) deyin, ancak yazarlığın yazılı veya başka +çalışmalarını tanımlamak için bu kelimeyi kullanmak, bu çalışmalara ilişkin +belirli bir yaklaşımı, amacı bir kutuyu doldurmak ve para kazanmak olan +birbiriyle değiştirilebilir mallar oldukları yaklaşımını ortaya +çıkarır. Aslında, çalışmaları hor görmektedir. Eğer bu tutumu +benimsemiyorsanız, bu kelime yerine “çalışmalar” veya +“yayınlar” diyebilirsiniz. +</p> +<p> +“İçerik” terimini kullananlar genelde çalışmaların yazarları +(“yaratıcıları” derler) adına telif hakkının gücünün +artırılmasını isteyen yayıncılardır. “İçerik” terimi, gerçekte +bu çalışmalara karşı gerçek tutumlarını ortaya çıkarır.</p> + +<p>“İçerik” kullanımını ilk olarak 2002 tarihinde eleştirmiştik. Bu +durum Tom Chatfield tarafından <a +href="https://www.theguardian.com/culture/2016/aug/02/how-to-deal-with-trump-trolls-online"><cite>The +Guardian</cite>'da</a> da anlatılıyor:</p> + +<blockquote><p> +İçeriğin kendisi, içerik gibi kelimelerin kullanımının önerdiği gibi, +yersizdir. Her yazılmış parçayı “içerik” olarak etiketlemeye +başladığınız anda, onun mübadele edilebilirliğini kabul etmiş oluyorsunuz: +birincil kullanım amacı salt ölçüm değirmeninde öğütülmek olacak olan bir +öğe. +</p></blockquote> + +<p> +Başka bir ifadeyle, “içerik” yayınları ve yazılanları, +İnternetin “tüpleri” içerisinde taşınmaya ve ölçülmeye uygun bir +çeşit püre biçimine indirger. +</p> + +<p>Daha sonra, <a +href="https://www.theguardian.com/film/2022/aug/03/tax-concerns-axed-batgirl-but-studios-will-suffer-if-they-become-too-cynical"> +Peter Bradshaw da bunun farkına vardı.</a></p> + +<blockquote><p> +Stüdyolar filmlere saf, tekdüze, şirketsel “içerik” olarak +yaklaştıklarında bu olur, muhasebeciler yapmanın mantıklı olduğunu +söylediğinde kapatılabilen süper kahramanlık peltesinden oluşan bir Gazprom +boru hattı. +</p></blockquote> + +<p> +<a +href="https://tedgioia.substack.com/p/14-warning-signs-that-you-are-living"> +Martin Scorsese, filmlerine ilişkin olarak “içerik” tutumunu +kınadı</a>.</p> + +<p> +“İçerik” ile kastedilen tutum, <a +href="https://anildash.com/2022/02/09/the-stupid-tech-content-culture-cycle/">düşüncelerini +bu kavram üzerine dayandıran insanlarca yürütülen platformların geliştirme +yoluna</a> ilişkin bu eleştirel betimlemede açıkça resmediliyor.</p> + +<p> +Yazı bu kelimeyi, “tüketim” ve “yaratıcılar” ile +birlikte tekrar tekrar kullanıyor. Belki de bu insanların düşünme şeklini +göstermek istiyor. +</p> + +<p><a href="https://www.salon.com/2000/06/14/love_7/">Courtney Love'ın Steve +Case'e açık mektubu</a>nu da okuyun ve o sayfada “content +provider” (“içerik sağlayıcı”)yı aratın. Heyhat, Bayan +Love “fikri mülkiyet” (“intellectual property”) +teriminin de <a href="#IntellectualProperty">yanıltıcı ve kafa +karıştırıcı</a> olduğunu bilmiyor.</p> +<p> +Diğer insanlar, “<i>memnuniyet</i> sağlayıcısını” kullandıkları +sürece, politik muhalifler, kendilerini “şikayetçi sağlayıcılar” +olarak adlandırır.</p> +<p> +“İçerik yönetimi” terimi belirsizliğiyle ödül +kazanmalıdır. “İçerik”, “bir tür bilgi” anlamına +gelir ve “yönetim” ise bu kapsamda “bu bilgiyle bir şey +yapmak” anlamına gelecektir. Böylece “içerik yönetim +sistemi”, bir tür bilgiyle birşey yapmak üzere bir +sistemdir. Neredeyse tüm programlar bu tanıma uygundur.</p> + +<p> +Çoğu durumda, bu terim gerçekte web sitesinde sayfaları güncellemek için +kullanılan sistemi belirtir. Bu yüzden, “web sitesi sürüm +sistemi” (“web site revision system” - WRS) terimini +öneriyoruz.</p> + <!-- GNUN-SORT-STOP --> -<hr /> -<blockquote id="fsfs"><p>Bu yazı <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +<hr class="no-display" /> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Bu yazı <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçilmiş Yazıları</cite></a> -kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> +kitabında yayınlanmıştır.</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -1366,7 +1454,7 @@ kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -1387,7 +1475,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -1419,9 +1507,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 1996, 1997, 1998, 1999, 2001, 2002, 2003, 2004, 2007, 2008, -2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2016, 2017, 2018, 2020, 2021 Free Software -Foundation, Inc.</p> +<p>Copyright © 1996-2018, 2020, 2021, 2022 Free Software Foundation, Inc.</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -1437,7 +1523,7 @@ lisanslanmıştır.</p> <li>The FLOSS Information <a href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com></a>, 2020.</li> -<li>T. E. Kalaycı, 2009, 2019, 2020, 2021.</li> +<li>T. E. Kalaycı, 2009, 2019, 2020, 2021, 2022.</li> <li>Çiğdem Özşar, 2009.</li> <li>Birkan Sarıfakıoğlu, 2009.</li> <li>Serkan Çapkan, 2009.</li> @@ -1447,7 +1533,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/03/01 17:29:42 $ +$Date: 2022/09/03 11:06:40 $ <!-- timestamp end --> </p> diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/your-freedom-needs-free-software.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/your-freedom-needs-free-software.html index d8acf44..6158b3b 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/your-freedom-needs-free-software.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/your-freedom-needs-free-software.html @@ -1,7 +1,10 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/your-freedom-needs-free-software.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.84 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs principles" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Özgürlüğünüzün Özgür Yazılım'a İhtiyacı Var - GNU Projesi - Özgür Yazılım @@ -9,14 +12,22 @@ Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/your-freedom-needs-free-software.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Özgürlüğünüzün Özgür Yazılım'a İhtiyacı Var</h2> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> + +<div class="introduction"> <p>Çoğumuzun bildiği gibi hükümetler yazılım kullanıcılarını İnternet sansürü ve gözetimi yoluyla tehdit etmektedir. Birçoğumuz ev veya iş bilgisayarlarında kullanılan yazılımların bundan daha beter bir tehdit -olacağının farkında değil. Yazılım "sadece bir araç" olarak düşünülse de, -insanlar yazılımın kendilerine itaat ettiğini düşünse de, aslında yazılımlar -kullanıcılarına değil, başkalarına itaat etmektedir.</p> +olacağının farkında değil. Yazılım “sadece bir araç” olarak +düşünülse de, insanlar yazılımın kendilerine itaat ettiğini düşünse de, +aslında yazılımlar kullanıcılarına değil, başkalarına itaat etmektedir.</p> +</div> <p>Birçok bilgisayarda çalışan yazılım, <a href="/philosophy/categories.html#ProprietarySoftware">özgür olmayan, özel @@ -34,11 +45,11 @@ gözetleyebilir. Microsoft Windows, kullanıcılarını gözetlemektedir; örne kullanıcının sahip olduğu dosyalarda veya yüklü programlarda ne aradıklarını bildirmektedir. RealPlayer da gözetlemektedir; kullanıcıların ne dinlediğini bildirmektedir. Cep telefonları da sizi gözetim altına alan tamamen özgür -olmayan yazılımlardan oluşur. Cep telefonları "kapalı" bile olsa konumunu -belli etmek amacıyla sinyaller yollar, birçoğu istemenizden bağımsız alarak -kesin GPS konumunuzu yollar ve bazı modelleri de uzaktan dinleme cihazı -olarak kullanılabilir. Kullanıcılar, üzerinde bir denetim yetkilerinin -olmadığı bu kötü niyetli özellikleri kısıtlayamamaktadır.</p> +olmayan yazılımlardan oluşur. Cep telefonları “kapalı” bile olsa +konumunu belli etmek amacıyla sinyaller yollar, birçoğu istemenizden +bağımsız alarak kesin GPS konumunuzu yollar ve bazı modelleri de uzaktan +dinleme cihazı olarak kullanılabilir. Kullanıcılar, üzerinde bir denetim +yetkilerinin olmadığı bu kötü niyetli özellikleri kısıtlayamamaktadır.</p> <p>Bazı özel mülk yazılımlar kullanıcıyı kısıtlayabilecek ve ona müdahale edebilecek şekilde tasarlanmıştır. <a href="http://badvista.org/">Windows @@ -47,17 +58,18 @@ ihtiyaç duymasının nedeni, yeni modellerin kırılmaz kısıtlamaları destekleyecek şekilde tasarlanmasıdır. Microsoft, kullanıcılarını bu yeni parlak prangaları satın almaya zorunlu kılar. Ayrıca Vista, şirket otoritesi tarafından düzenli olarak yenilenmesine olanak sağlanacak şekilde -tasarlanmıştır. Bu nedenle Windows kullanıcılarını Vista'ya yükseltmemeleri -yönünde teşvik eden <a href="http://badvista.org/">BadVista.org</a> hareketi -mevcuttur (Eşit ölçüdeki kötü niyetli Windows 7 ve Windows 8 için, <a +tasarlanmıştır. Bu nedenle Windows kullanıcılarını Vista'ya +“yükseltmemeleri” yönünde teşvik eden <a +href="http://badvista.org/">BadVista.org</a> hareketi mevcuttur (Eşit +ölçüdeki kötü niyetli Windows 7 ve Windows 8 için, <a href="http://windows7sins.org/">Windows7Sins.org</a> ve <a href="http://upgradefromwindows8.org/">UpgradeFromWindows8.org</a>'umuz -var). Mac OS de aynı şekilde kullanıcıyı kısıtlamak için tasarlanmış +var). Mac OS de aynı şekilde kullanıcıyı kısıtlamak için tasarlanmış özellikler içermektedir.</p> <p>Microsoft geçmişte ABD hükümetinin yararlanması amacıyla arka kapılar yüklemiştir (<a -href="http://www.heise.de/tp/artikel/5/5263/1.html">heise.de'de +href="https://www.heise.de/tp/artikel/5/5263/1.html">heise.de'de bildirilmiştir</a>). Bugün yerlerine başka bir şeylerin yapılıp yapılmadığını öğrenemiyoruz. Öteki özel mülk programlar da arka kapılara sahip olabilir veya olmayabilir, ancak denetleyemediğimiz için @@ -66,14 +78,13 @@ güvenemiyoruz.</p> <p>Sizin için yazılımınızı güvence altına alabilmenin tek yolu Özgür Yazılımda ısrardır. Bu, kullanıcıların kaynak kodu bilmesi, onun üzerinde özgürce çalışıp onu değiştirebilmesi ve ister aynı şekilde, isterse de değiştirerek -yeniden dağıtabilme özgürlüğüne sahip olması demektir. <a +yeniden dağıtabilme özgürlüğüne sahip olması demektir. <a href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux sistemi</a>, <a href="/gnu/gnu.html">özellikle kullanıcıların özgürlüğü için</a> -geliştirilmiştir, içinde bir bilgisayarın kullanılabilmesi için gereken +geliştirilmiştir, içinde bir bilgisayarın kullanılabilmesi için gereken ofis, uygulamalar, multimedya ve aklınıza gelebilecek her şeyi -barındırır. <a href="/distros/distros.html">Tamamen özgür</a> bir GNU/Linux -dağıtımı için <a href="http://www.gnewsense.org/">gNewSense.org</a> adresine -bakabilirsiniz.</p> +barındırır. <a href="/distros/distros.html">Tamamen özgür GNU/Linux +dağıtımları</a> listemize bakabilirsiniz.</p> <p>Aktivistler toplumsal bir değişim için özel mülk bir yazılım kullandıklarında bu durum özel bir sıkıntıya neden olur. Zira söz konusu @@ -94,8 +105,9 @@ yaptığını kabul etmemiştir. Springmann verilerini geri almaktan vazgeçmek zorunda kaldı.</p> <p>İnsan haklarına saygı duymayan tek devlet ABD değil. Dolayısıyla -verilerinizi kendi bilgisayarınızda saklayın, yedeklerinizi denetiminizde -tutun ve bilgisayarınızı Özgür Yazılımla kullanın.</p> +verilerinizi kendi bilgisayarınızda saklayın, yedeklerinizi gözetiminizde +tutun ve bilgisayarınızı özgür yazılımla kullanın.</p> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -105,7 +117,7 @@ tutun ve bilgisayarınızı Özgür Yazılımla kullanın.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -126,7 +138,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -158,7 +170,7 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2007, 2017 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2007, 2021 Richard Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -187,11 +199,12 @@ T.E. Kalayci, 2019. <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2020/03/05 18:03:59 $ +$Date: 2021/09/22 19:03:13 $ <!-- timestamp end --> </p> </div> </div> +<!-- for class="inner", starts in the banner include --> </body> </html> |