diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/tr/who-does-that-server-really-serve.html')
| -rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/tr/who-does-that-server-really-serve.html | 75 |
1 files changed, 45 insertions, 30 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/who-does-that-server-really-serve.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/who-does-that-server-really-serve.html index b49b5aa..10c0ced 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/who-does-that-server-really-serve.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/who-does-that-server-really-serve.html @@ -1,24 +1,29 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.86 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays cultural ns" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Bu Sunucu Gerçekte Kime Hizmet Ediyor? - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> <!--#include virtual="/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Bu sunucu gerçekte kime hizmet ediyor?</h2> -<p>yazan <strong>Richard Stallman</strong></p> +<address class="byline">yazan Richard Stallman</address> -<blockquote><p>(Ä°lk sürüm <a -href="http://www.bostonreview.net/richard-stallman-free-software-DRM">Boston -Review</a>'de yayımlandı.)</p></blockquote> - -<p><strong>Ä°nternet'te, özel mülk yazılım, biliÅŸim özgürlüğünüzü kaybetmenin -tek yolu deÄŸildir. Yazılım Yerine Hizmet veya SaaSS, birisine biliÅŸiminiz -üzerinde yetki vermenin bir baÅŸka yoludur.</strong></p> +<div class="introduction"> +<p><em>Ä°nternet'te, özel mülk yazılım, biliÅŸim özgürlüğünüzü kaybetmenin tek +yolu deÄŸildir. Yazılım Yerine Hizmet veya SaaSS, birisine biliÅŸiminiz +üzerinde yetki vermenin bir baÅŸka yoludur.</em></p> +</div> <p>Temel nokta ÅŸudur: Bir baÅŸkasının yazdığı bir program üzerinde (eÄŸer özgürse) denetim sahibi olabilirsiniz, fakat baÅŸka birinin çalıştırdığı bir @@ -41,11 +46,11 @@ açıklama ve örneklerle bir hizmetin SaaSS olup olmadığını anlayabilirsini elinizden alabilir. BiliÅŸimimiz üzerindeki denetimimize karşı ilk tehdit özel mülk yazılımdan geldi: Sahipleri (Apple veya Microsoft gibi bir ÅŸirket) denetlediÄŸi için kullanıcıların denetleyemediÄŸi yazılımlar. Sahipler; casus -yazılım, arka kapılar ve <a href="http://DefectiveByDesign.org">Dijital -Kısıtlamalar Yönetimi (Digital Restrictions Management [DRM])</a> -(propagandalarında “Dijital Haklar Yönetimi [Digital Rights -Management]” olarak söz edilir) gibi kötücül özellikleri ekleyerek bu -haksız güçten yararlanırlar.</p> +yazılım, arka kapılar ve <a href="https://www.defectivebydesign.org">Dijital +Kısıtlamalar Yönetimi (<abbr title="Digital Restrictions +Management">DRM</abbr>)</a> (propagandalarında “Dijital Haklar +Yönetimi [Digital Rights Management]” olarak söz edilir) gibi kötücül +özellikleri ekleyerek bu haksız güçten yararlanırlar.</p> <p>Bu soruna sunduÄŸumuz çözüm; özgür yazılım geliÅŸtirmek ve özel mülk yazılımı reddetmektir. Özgür yazılım, bir kullanıcı olarak, dört temel özgürlüğe @@ -126,9 +131,8 @@ sahiptir: Sunucu operatörü verileri alır—SaaSS'nin doÄŸası gereÄŸi hià bir özel çaba göstermeden. ÖrneÄŸin, kızının herhangi bir fotoÄŸrafını hiç yayımlamayı düşünmeyen Amy Webb, fotoÄŸraflarını düzenlemek için SaaSS (Instagram) kullanarak hata yaptı. Sonunda <a -href="http://www.slate.com/articles/technology/data_mine_1/2013/09/privacy_facebook_kids_don_t_post_photos_of_your_kids_on_social_media.html">oradan -sızdılar</a>. -</p> +href="https://slate.com/technology/2013/09/privacy-facebook-kids-dont-post-photos-of-your-kids-on-social-media.html">oradan +sızdılar</a>.</p> <p>Teorik olarak benzer biçimli ÅŸifreleme (homomorphic encryption), bir gün gelecekteki SaaSS hizmetlerinin kullanıcıların gönderdiÄŸi verilerin bir @@ -158,10 +162,11 @@ yetki vermesini saÄŸlar ve bu yetki karşı koymamız gereken bir ÅŸeydir.</p> <h3>SaaSS ve SaaS</h3> -<p>BaÅŸlangıçta bu sorunlu uygulamaya Hizmet Olarak Yazılım anlamına gelen SaaS -adını verdik. Bu, kullanıcılara kopyalarını sunmak yerine bir sunucuda -yazılım oluÅŸturmak için yaygın olarak kullanılan bir terimdi ve bu sorunun -ortaya çıktığı durumları tam olarak tanımladığını düşündük.</p> +<p>BaÅŸlangıçta bu sorunlu uygulamaya “Hizmet Olarak Yazılım” +anlamına gelen “SaaS” adını verdik. Bu, kullanıcılara +kopyalarını sunmak yerine bir sunucuda yazılım oluÅŸturmak için yaygın olarak +kullanılan bir terimdi ve bu sorunun ortaya çıktığı durumları tam olarak +tanımladığını düşündük.</p> <p>Daha sonra SaaS teriminin bazen iletiÅŸim hizmetleri, bu sorunun uygulanamadığı etkinlikler, için kullanıldığının farkına vardık. Buna ek @@ -262,8 +267,7 @@ becerisi sosyal aÄŸ olan bir hizmette SaaSS olan özellikler veya uzantılar bulunabilir.</p> <p>Bir hizmet SaaSS deÄŸilse bu onun makbul olduÄŸu anlamına gelmez. Hizmetlerle -ilgili baÅŸka etik hususlar var. ÖrneÄŸin; Facebook, videoları özgür olmayan -yazılımları çalıştırmaya zorlayan Flash'da dağıtır; özgür olmayan JavaScript +ilgili baÅŸka etik hususlar var. ÖrneÄŸin; Facebook, özgür olmayan JavaScript kodunu çalıştırmayı gerektirir; ve kullanıcılara hayatlarını Facebook'a teslim etmeleri için onları cezbederken yanıltıcı bir gizlilik izlenimi verir. Bunlar önemli ama SaaSS sorunundan farklı hususlardır. @@ -409,9 +413,19 @@ sunucularınızla kullanmadığınız sürece, sadece zayıf bir bilgisayar olan bilgisayar kullanın ve verilerinizi orada saklayın. Özgürlüğünüz için kendi biliÅŸim iÅŸlerinizi özgür bir programın size ait olan bir kopyası ile yapın.</p> -<h3>Ayrıca Bkz:</h3> -<p><a href="/philosophy/bug-nobody-allowed-to-understand.html">Kimsenin -Anlamasına Ä°zin Verilmeyen Hata</a>.</p> +<div class="announcement comment" role="complementary"> +<p>Ayrıca bakınız: <a +href="/philosophy/bug-nobody-allowed-to-understand.html">Kimsenin Anlamasına +Ä°zin Verilmeyen Hata</a>.</p> +</div> + +<div class="infobox extra" role="complementary"> +<hr /> +<p>Bu yazının ilk sürümü <cite><a +href="https://bostonreview.net/articles/richard-stallman-free-software-drm/"> +Boston Review</a></cite>'de yayımlandı.</p> +</div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -421,7 +435,7 @@ Anlamasına Ä°zin Verilmeyen Hata</a>.</p> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a @@ -442,7 +456,7 @@ gönderin.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -474,7 +488,8 @@ ziyaret edebilirsiniz.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Copyright © 2010, 2013, 2015, 2016, 2018, 2020 Richard Stallman</p> +<p>Copyright © 2010, 2013, 2015, 2016, 2018, 2020, 2021, 2022 Richard +Stallman</p> <p>Bu sayfa <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative @@ -495,7 +510,7 @@ href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> Son Güncelleme: -$Date: 2021/01/15 19:34:27 $ +$Date: 2022/01/10 20:01:51 $ <!-- timestamp end --> </p> |