summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/tr/initial-announcement.html
blob: 44fdddefb820bc82c25c6fbcf142f545d71f9bd3 (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/initial-announcement.en.html" -->

<!--#include virtual="/server/header.tr.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.77 -->

<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>İlk Duyuru - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title>

<!--#include virtual="/gnu/po/initial-announcement.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.tr.html" -->
<h2>İlk Duyuru</h2>

<p> Bu, 27 Eylül 1983'te <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a>
tarafından yayınlanan GNU Projesi'nin özgün duyurusu.</p>

<p> GNU Projesi'nin gerçek tarihi bu ilk plandan, birçok yönden
farklıdır. Örneğin; başlangıç Ocak 1984'e kadar ertelendi. <a
href="/philosophy/free-sw.html">Özgür yazılımın</a> felsefi kavramlarının
birçoğu, birkaç yıl sonrasına kadar açıklığa kavuşmadı.</p>

<h3>Özgür Unix!</h3>

<p>Bu Şükran Günü'nü başlatarak GNU (Gnu's Not Unix [GNU, Unix Değildir] için)
adlı eksiksiz bir Unix uyumlu yazılım sistemi yazacağım ve onu kullanabilen
herkese bedava<a href="#f1">(1)</a> olarak vereceğim. Zaman, para, program
ve gereçlerin katkıları büyük ölçüde gereklidir.</p>

<p>Başlangıç olarak GNU; bir çekirdek artı C programları yazmak ve çalıştırmak
için gereken tüm yardımcı programlar olacaktır: Düzenleyici, kabuk, C
derleyicisi, bağlayıcı, çevirici ve diğer birkaç şey. Bundan sonra bir metin
biçimlendiricisi, bir YACC, bir Empire oyunu, bir hesap tablosu programı ve
yüzlerce başka şey ekleyeceğiz. Sonunda normalde bir Unix sistemi ile
birlikte gelen her şeyi ve çevrim içi ve basılı kâğıt dokümantasyonu da
dâhil olmak üzere faydalı her şeyi sağlamayı umuyoruz.</p>

<p>GNU, Unix programlarını çalıştırabilecek ancak Unix ile aynı
olmayacaktır. Diğer işletim sistemleri konusundaki deneyimlerimize dayanarak
uygun olan tüm iyileştirmeleri yapacağız. Özellikle daha uzun dosya
adlarına, dosya sürüm numaralarına, parçalanma veya bozulmaya dayanıklı bir
dosya sistemine, belki dosya adı tamamlamaya, uçbirimden bağımsız ekran
desteğine ve sonunda birkaç Lisp programının ve sıradan Unix programlarının
bir ekranı paylaşabileceği Lisp tabanlı bir pencere sistemine sahip olmayı
planlıyoruz. Hem C hem de Lisp, sistem programlama dilleri olarak
kullanılabilir. MIT'nin UUCP'den çok daha üstün olan chaosnet protokolüne
dayanan ağ yazılımımız olacak. Ayrıca UUCP ile uyumlu bir şeyimiz olabilir.</p>


<h3>Ben Kimim?</h3>

<p>Ben çok örnek alınan orijinal EMACS düzenleyicisinin yaratıcısı Richard
Stallman, şimdi MIT'deki Yapay Zekâ Laboratuvarındayım. Derleyiciler,
düzenleyiciler, hata ayıklayıcılar, komut yorumlayıcıları, Incompatible
Timesharing System [Uyumsuz Zaman Paylaşımı Sistemi] ve Lisp Machine işletim
sistemi üzerinde yoğun bir şekilde çalıştım. ITS'de uçbirimden bağımsız
ekran desteğine öncülük ettim. Buna ek olarak Lisp makineleri için
parçalanmaya veya bozulmaya dayanıklı bir dosya sistemi ve iki pencere
sistemi uyguladım.</p>

<h3>Neden GNU'yu Yazmalıyım</h3>

<p>Altın kuralın bir programı beğendiğimde, programı beğenen diğer insanlarla
paylaşmam gerektirdiğini düşünüyorum. Ben vicdanı rahat biçimde bir gizlilik
sözleşmesi veya bir yazılım lisans sözleşmesi imzalayamıyorum.</p>

<p>İlkeleri ihlal etmeden bilgisayarları kullanmaya devam edebilmem için, özgür
olmayan herhangi bir yazılım olmadan idare edebilmem için yeterli bir özgür
yazılım gövdesi oluşturmaya karar verdim.</p>


<h3>Nasıl Katkıda Bulunabilirsiniz</h3>

<p>Bilgisayar üreticilerinden makine ve para bağışları istiyorum. Bireylerden
program ve çalışma bağışları bekliyorum.</p>

<p>Bir bilgisayar üreticisi zaten bir makine sağlamayı teklif etti. Ama daha
fazlasını kullanabiliriz. Makineler bağışlarsanız bekleyebileceğiniz
sonuçlardan biri, GNU'nun o makinelerde erken bir tarihte
çalışacağıdır. Makine bir yerleşim bölgesinde çalışırsa ve karmaşık soğutma
veya güç gerektirmezse iyi olur.</p>

<p>Bireysel programcılar, bazı Unix yardımcı programlarının uyumlu bir
kopyasını yazıp bana vererek katkıda bulunabilir. Çoğu proje için bu tür
yarı zamanlı dağıtılmış çalışmanın koordinasyonu çok zor olacaktır; bağımsız
olarak yazılan bölümler birlikte çalışmaz. Ancak belirli Unix'i değiştirme
görevi için bu sorun yoktur. Çoğu arabirim belirtimi, Unix uyumluluğu ile
belirlenmiştir. Her katkı Unix'in geri kalanıyla çalışıyorsa muhtemelen
GNU'nun geri kalanıyla birlikte de çalışacaktır.</p>

<p>Para bağışı alırsam tam veya yarı zamanlı olarak birkaç kişiyi işe
alabilirim. Maaş yüksek olmayacak ama insanlığa yardım etmenin para kadar
önemli olduğunu bilen insanları arıyorum. Bunu kendini adamış insanların
başka bir şekilde geçimlerini sağlama ihtiyacını göz önünde bulundurarak tüm
enerjilerini GNU üzerinde çalışmaya adamalarını sağlamanın bir yolu olarak
görüyorum.</p>


<p>Daha fazla bilgi için benimle iletişime geçin.</p>

<p>Arpanet postası:<br />
  RMS@MIT-MC.ARPA</p>

<p>Usenet:<br />
  ...!mit-eddie!RMS@OZ<br />
  ...!mit-vax!RMS@OZ</p>

<p>Birleşik Devletler Posta Adresi:<br />
  Richard Stallman<br />
  166 Prospect St<br />
  Cambridge, MA 02139</p>


<h4 id="f1">&ldquo;free&rdquo; <a href="#tn-1">(2)</a> çevresinde çaresiz sözcük seçimi</h4>

<p>Buradaki sözcük kullanımı dikkatsizdi. Amaç, hiç kimsenin GNU sistemini
kullanma <b>izni</b> için ödeme yapmak zorunda olmamasıydı. Ancak sözcükler
bunu netleştirmiyor ve insanlar bunları genellikle GNU kopyalarının her
zaman az veya hiçbir ücret ödemeden dağıtılması gerektiğini söyleyerek
yorumluyorlar. Asla niyet bu değildi.</p>

<h3>Orijinal ileti</h3>

<p>Tamlık için orijinal e-posta burada özgün biçiminde yeniden gösterilir.</p>

<div dir="ltr">
<pre><!--TRANSLATORS: Don't translate anything except the headers.-->

From CSvax:pur-ee:inuxc!ixn5c!ihnp4!houxm!mhuxi!eagle!mit-vax!mit-eddie!RMS@MIT-OZ
From: RMS%MIT-OZ@mit-eddie
Newsgroups: net.unix-wizards,net.usoft
Subject: new Unix implementation
Date: Tue, 27-Sep-83 12:35:59 EST
Organization: MIT AI Lab, Cambridge, MA

Free Unix!

Starting this Thanksgiving I am going to write a complete
Unix-compatible software system called GNU (for Gnu's Not Unix), and
give it away free<a href="#f1">(1)</a> to everyone who can use it.
Contributions of time, money, programs and equipment are greatly
needed.

To begin with, GNU will be a kernel plus all the utilities needed to
write and run C programs: editor, shell, C compiler, linker,
assembler, and a few other things.  After this we will add a text
formatter, a YACC, an Empire game, a spreadsheet, and hundreds of
other things.  We hope to supply, eventually, everything useful that
normally comes with a Unix system, and anything else useful, including
on-line and hardcopy documentation.

GNU will be able to run Unix programs, but will not be identical
to Unix.  We will make all improvements that are convenient, based
on our experience with other operating systems.  In particular,
we plan to have longer filenames, file version numbers, a crashproof
file system, filename completion perhaps, terminal-independent
display support, and eventually a Lisp-based window system through
which several Lisp programs and ordinary Unix programs can share a screen.
Both C and Lisp will be available as system programming languages.
We will have network software based on MIT's chaosnet protocol,
far superior to UUCP.  We may also have something compatible
with UUCP.


Who Am I?

I am Richard Stallman, inventor of the original much-imitated EMACS
editor, now at the Artificial Intelligence Lab at MIT.  I have worked
extensively on compilers, editors, debuggers, command interpreters, the
Incompatible Timesharing System and the Lisp Machine operating system.
I pioneered terminal-independent display support in ITS.  In addition I
have implemented one crashproof file system and two window systems for
Lisp machines.


Why I Must Write GNU

I consider that the golden rule requires that if I like a program I
must share it with other people who like it.  I cannot in good
conscience sign a nondisclosure agreement or a software license
agreement.

So that I can continue to use computers without violating my principles,
I have decided to put together a sufficient body of free software so that
I will be able to get along without any software that is not free.


How You Can Contribute

I am asking computer manufacturers for donations of machines and money.
I'm asking individuals for donations of programs and work.

One computer manufacturer has already offered to provide a machine.  But
we could use more.  One consequence you can expect if you donate
machines is that GNU will run on them at an early date.  The machine had
better be able to operate in a residential area, and not require
sophisticated cooling or power.

Individual programmers can contribute by writing a compatible duplicate
of some Unix utility and giving it to me.  For most projects, such
part-time distributed work would be very hard to coordinate; the
independently-written parts would not work together.  But for the
particular task of replacing Unix, this problem is absent.  Most
interface specifications are fixed by Unix compatibility.  If each
contribution works with the rest of Unix, it will probably work
with the rest of GNU.

If I get donations of money, I may be able to hire a few people full or
part time.  The salary won't be high, but I'm looking for people for
whom knowing they are helping humanity is as important as money.  I view
this as a way of enabling dedicated people to devote their full energies to
working on GNU by sparing them the need to make a living in another way.


For more information, contact me.
Arpanet mail:
  RMS@MIT-MC.ARPA

Usenet:
  ...!mit-eddie!RMS@OZ
  ...!mit-vax!RMS@OZ

US Snail:
  Richard Stallman
  166 Prospect St
  Cambridge, MA 02139
</pre>
</div>

<div class="translators-notes">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
<p id="tn-1">(2) Türkçe'de Özgür Yazılım çevirisiyle, fiyat ve özgürlük
karmaşasını yaşamamış oluyoruz. Terimin Türkçesi doğrudan özgürlüğe atıfta
bulunuyor, dolayısıyla İngilizce'de açıklama gerektiren ücret-özgürlük
ikiliğini Türkçede açıklamaya gerek kalmıyor.</p></div>
</div>

<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.tr.html" -->
<div id="footer">
<div class="unprintable">

<p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a
href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a> adresine iletin. FSF ile
iletişim kurmanın <a href="/contact/">başka yolları</a> da vardır. Lütfen
çalışmayan bağlantıları ve başka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a
href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a> adresine
gönderin.</p>

<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
        replace it with the translation of these two:

        We work hard and do our best to provide accurate, good quality
        translations.  However, we are not exempt from imperfection.
        Please send your comments and general suggestions in this regard
        to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">

        &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

        <p>For information on coordinating and submitting translations of
        our web pages, see <a
        href="/server/standards/README.translations.html">Translations
        README</a>. -->
Çevirilerimizde bulmuş olabileceğiniz hataları, aklınızdaki soru ve
önerilerinizi lütfen <a
href="mailto:web-translators@gnu.org">bize&nbsp;bildirin</a>.</p><p>Bu
yazının çeviri düzenlemesi ve sunuşu ile ilgili bilgi için lütfen <a
href="/server/standards/README.translations.html">Çeviriler BENİOKU</a>
sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diğer tüm sayfaların Türkçe çevirileri
gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliği yüksek bir <a
href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a
href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma&nbsp;sayfamızı</a>
ziyaret edebilirsiniz.</p>
</div>

<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
     files generated as part of manuals) on the GNU web server should
     be under CC BY-ND 3.0 US.  Please do NOT change or remove this
     without talking with the webmasters or licensing team first.
     Please make sure the copyright date is consistent with the
     document.  For web pages, it is ok to list just the latest year the
     document was modified, or published.
     
     If you wish to list earlier years, that is ok too.
     Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
     years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
     year, i.e., a year in which the document was published (including
     being publicly visible on the web or in a revision control system).
     
     There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
     Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
<p>Copyright &copy; 1983, 1999, 2007, 2008, 2009, 2013, 2014 Free Software
Foundation, Inc.</p>

<p>Bu sayfa <a rel="license"
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.tr">Creative
Commons Atıf-Türetilemez 3.0 Birleşik Devletler Lisansı</a> altında
lisanslanmıştır.</p>

<!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" -->
<div class="translators-credits">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
<p><strong>Çeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p>
<ul>
<li>The FLOSS Information <a
href="mailto:theflossinformation@yandex.com">&lt;theflossinformation@yandex.com&gt;</a>,
2020</li>
</ul></div>

<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Son Güncelleme:

$Date: 2020/03/05 18:03:58 $

<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
</body>
</html>