diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/sq/words-to-avoid.html')
| -rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/sq/words-to-avoid.html | 1374 |
1 files changed, 686 insertions, 688 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/sq/words-to-avoid.html b/talermerchantdemos/blog/articles/sq/words-to-avoid.html index 4600267..ecca3c7 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/sq/words-to-avoid.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/sq/words-to-avoid.html @@ -1,16 +1,29 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/words-to-avoid.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.sq.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.90 --> +<!-- Parent-Version: 1.96 --> +<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> +<!--#set var="TAGS" value="essays term" --> +<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Fjalë Që Duhen Shmangur (ose Përdorur me Kujdes) Ngaqë Janë Me Spec ose Ngatërruese - Projekti GNU - Free Software Foundation</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- +#word-list a { line-height: 1.8em; text-decoration: none; } +--> + +</style> <!--#include virtual="/philosophy/po/words-to-avoid.translist" --> <!--#include virtual="/server/banner.sq.html" --> +<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.sq.html" --> +<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.sq.html" --> +<div class="article reduced-width"> <h2>Fjalë Që Duhen Shmangur (ose Përdorur me Kujdes) Ngaqë Janë Me Spec ose Ngatërruese</h2> +<div class="thin"></div> <p> Ka një numër fjalësh dhe togfjalëshash që këshillojmë të shmangen, ose të @@ -18,152 +31,104 @@ shmangen në disa kontekste të caktuara dhe për përdorime të caktuara. Disa janë të dykuptimta ose qorrollisëse; të tjera vijnë prej këndvështrimesh me të cilët nuk pajtohemi, dhe shpresojmë që të mos pajtoheni as ju.</p> -<div class="announcement"> -<blockquote><p>Kini parasysh gjithashtu <a href="/philosophy/categories.html">Kategori -Software-i të Lirë</a>, <a -href="/philosophy/why-call-it-the-swindle.html">Pse Duhet Quajtur -Swindle?</a></p></blockquote> -</div> - +<div id="word-list" class="emph-box"> <p> <!-- GNUN-SORT-START --> -“<a href="#Access">akses</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Alternative">alternativ</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Assets">asete</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Ad-blocker">bllokues reklamash</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#CloudComputing">cloud computing</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Content">content</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#DigitalRightsManagement">Digital Rights -Management</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#DigitalLocks">dryna dixhitalë</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Ecosystem">ekosistem</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#ForFree">falas</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#FLOSS">FLOSS</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#FOSS">FOSS</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Freeware">freeware</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Google">Google</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Hacker">haker</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Open">i hapët</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Closed">i mbyllur</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#SoftwareIndustry">industri software</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#InternetofThings">Internet Gjërash</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#FreelyAvailable">i passhëm lirisht</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Commercial">komercial</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Compensation">kompensim</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Consumer">konsumator</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Consume">konsumo</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Creator">krijues</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#CreativeCommonsLicensed">licencuar sipas Creative -Commons</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#DigitalGoods">mallra dixhitale</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Protection">mbrojtje</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#SourceModel">model burimi</a>” | +“<a href="#DigitalRightsManagement">Digital Rights Management</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#FLOSS">FLOSS</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#FOSS">FOSS</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Google">Google</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#InternetofThings">Internet Gjërash</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#MP3Player">MP3 player</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#PC">PC</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Photoshop">Photoshop</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#PowerPoint">PowerPoint</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Product">Produkt</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#CopyrightOwner">Pronar të Drejtash Kopjimi</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#RAND">RAND</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#SaaS">SaaS</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Skype">Skype</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#OptOut">Zgjidhni lënien jashtë</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Access">akses</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Alternative">alternativ</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Assets">asete</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Ad-blocker">bllokues reklamash</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#CloudComputing">cloud computing</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Content">content</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#DigitalLocks">dryna dixhitalë</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Ecosystem">ekosistem</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#ForFree">falas</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Freeware">freeware</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Hacker">haker</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Open">i hapët</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Closed">i mbyllur</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#FreelyAvailable">i passhëm lirisht</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#SoftwareIndustry">industri software</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Commercial">komercial</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Compensation">kompensim</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Consumer">konsumator</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Consume">konsumo</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Creator">krijues</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#CreativeCommonsLicensed">licencuar sipas Creative Commons</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#DigitalGoods">mallra dixhitale</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Protection">mbrojtje</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#SourceModel">model burimi</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Modern">modern</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Monetize">monetizoni</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#MP3Player">MP3 player</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#SharingPersonalData">ndarje me të tjerët (të dhëna -personale)</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#BSD-style">në stil BSD-je</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#PC">PC</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Photoshop">Photoshop</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Piracy">pirateri</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#PowerPoint">PowerPoint</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Product">Produkt</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#CopyrightOwner">Pronar të Drejtash Kopjimi</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#IntellectualProperty">pronësi intelektuale</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#RAND">RAND</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#SaaS">SaaS</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#SharingEconomy">sharing economy</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#SellSoftware">shisni software</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#LAMP">sistem LAMP</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Linux">sistem Linux</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Skype">Skype</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#GiveAwaySoftware">software give away</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Modern">modern</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Monetize">monetizoni</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#SharingPersonalData">ndarje me të tjerët (të dhëna +personale)</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#BSD-style">në stil BSD-je</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Piracy">pirateri</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#IntellectualProperty">pronësi intelektuale</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#SharingEconomy">sharing economy</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#SellSoftware">shisni software</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#LAMP">sistem LAMP</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Linux">sistem Linux</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#GiveAwaySoftware">software give away</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX = /^.(es)$/" --> <!-- TRANSLATORS: translate if this word is used often in your language to refer to mobile computers; otherwise, fill the translation with a space. --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -“<a href="#Terminal">terminal</a>” | <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +“<a href="#Terminal">terminal</a>” | <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <!--#endif --> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Market">treg</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Vendor">tregtues</a>” +“<a href="#Vendor">tregtues</a>” <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#TrustedComputing">trusted computing</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#Theft">vjedhje</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -“<a href="#OptOut">Zgjidhni lënien jashtë</a>” | <!-- GNUN-SORT-STOP --> -</p> - -<!-- GNUN-SORT-START --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Freeware">“Freeware”<sup><a href="#TransNote6">6</a></sup></h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -Ju lutemi, mos e përdorni termin “freeware” si një sinonim për -“software i lirë”. Termi “freeware” përdorej shpesh -gjatë viteve ’80 për programe të hedhur në qarkullim vetëm në formën e të -ekzekutueshmit, pa mundësi për konsultim të kodit burim. Sot, për të, nuk -ka ndonjë përkufizim të veçantë të pranuar.</p> -<p> -Kur përdorni gjuhë të tjera nga anglishtja, ju lutemi, shmangeni huazimin e -termave të anglishtes, të tillë si “software i lirë” ose -“freeware”. Është më mirë të përkthehet termi “software i -lirë” në <a href="/philosophy/fs-translations.html">gjuhën tuaj</a>.</p> - -<p> -Duke përdorur një fjalë në <a href="/philosophy/fs-translations.html">gjuhën -tuaj</a>, tregoni se po i referoheni vërtet lirisë dhe jo thjesht të bëni -papagallin për një koncept të huaj, misterioz, marketingu. Në fillim, -bashkëkombësve tuaj mundet t’u duket i huaj ose shqetësues referimi ndaj -lirisë, por sapo të shohin se nënkupton pikërisht atë që shpreh, ata do ta -kuptojnë vërtet se si është puna. +“<a href="#Market">treg</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#TrustedComputing">trusted computing</a>” | <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +“<a href="#Theft">vjedhje</a>” | <!-- GNUN-SORT-STOP --> </p> +</div> -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="InternetofThings">“Internet Gjërash”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -Kur kompanitë vendosën të prodhojnë pajisje elektro-shtëpiake të -kompjuterizuara që përmes internetit do të mund të lidheshin me shërbyesin e -prodhuesit, dhe kështu mund të spiunoheshin lehtë përdoruesit e tyre, e -kuptuan se kjo s’do të dukej edhe aq mirë. Ndaj sajuan një emër të bukur, -tërheqës: “Internet Gjërash.”</p> -<p> -Përvoja tregon se këto produkte shpesh <a -href="http://www.locusmag.com/Perspectives/2015/09/cory-doctorow-what-if-people-were-sensors-not-things-to-be-sensed/"> -spiunojnë përdoruesit e tyre</a>. Janë edhe të bëra enkas për <a -href="https://archive.ieet.org/articles/rinesi20150806.html">t’u dhënë -njerëzve këshilla të njëanshme</a>. Veç kësaj, prodhuesi mund <a -href="/proprietary/proprietary-sabotage.html"> ta sabotojë produktin</a> -duke fikur shërbyesin nga i cili varet pajisja.</p> -<p> -I quajmë “Internet Thumbi.” -</p> +<hr class="no-display" /> +<div class="announcement"> +<p>Kini parasysh gjithashtu <a href="/philosophy/categories.html">Kategori +Software-i të Lirë</a>, <a +href="/philosophy/why-call-it-the-swindle.html">Pse Duhet Quajtur +Swindle?</a></p> +</div> +<hr class="no-display" /> -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-START --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Access">“Akses”</h3> +<h3 id="Access">“Akses”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Është një keqkuptim i rëndomtë të mendohet se software i lirë do të thotë që -publiku të ketë “akses” te një program. S'është kjo ajo që do -të thotë software i lirë.</p> +publiku të ketë “akses” te një program. S'është kjo ajo që do të thotë +software i lirë.</p> <p> <a href="/philosophy/free-sw.html">Kriteri i të qenit software i lirë</a> -nuk është se cili ka “akses” te programi; katër liritë -thelbësore lidhen me atë se çfarë i lejohet të bëjë me programin, një -përdoruesi që ka një kopje të tij. Për shembull, liria 2 thotë se -përdoruesi është i lirë të bëjë një kopje tjetër dhe t’jua japë ose t’jua -shesë. Por asnjë përdorues s’e ka <em>detyrim</em> ta bëjë këtë për ju; -s’keni ndonjë <em>të drejtë</em> t’i kërkoni cilitdo përdorues një kopje të -atij programi.</p> +nuk është se cili ka “akses” te programi; katër liritë thelbësore lidhen me +atë se çfarë i lejohet të bëjë me programin, një përdoruesi që ka një kopje +të tij. Për shembull, liria 2 thotë se përdoruesi është i lirë të bëjë një +kopje tjetër dhe t’jua japë ose t’jua shesë. Por asnjë përdorues s’e ka +<em>detyrim</em> ta bëjë këtë për ju; s’keni ndonjë <em>të drejtë</em> t’i +kërkoni cilitdo përdorues një kopje të atij programi.</p> <p> Veçanërisht, nëse shkruani vetë një program dhe nuk ofroni kurrë një kopje të tij për dikë tjetër, ai program është software i lirë, edhe pse në mënyrë @@ -190,7 +155,7 @@ ta</b>.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Alternative">“Alternativ”</h3> +<h3 id="Alternative">“Alternativ”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> @@ -206,8 +171,8 @@ ta bërë software-in të passhëm për përdorim nga të tjerët. Metodat e tj lirë</a> dhe <a href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.html">Shërbim si Zëvendësim Software-i</a> i kthejnë përdoruesit e tyre në vasalë. Nuk -mendojmë se është mirë t’u ofrohen përdoruesve këto -“alternativa” kundrejt software-it të lirë.</p> +mendojmë se është mirë t’u ofrohen përdoruesve këto “alternativa” kundrejt +software-it të lirë.</p> <p> Rrethana speciale mund t’i shpien përdoruesit drejt xhirimit të një programi të veçantë, për një punë të veçantë. Për shembull, kur një faqe dërgon te @@ -219,34 +184,22 @@ mundshëm. Në rast të tillë, ka një arsye për ta përshkruar si alternativ <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Assets">“Asete”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -T’u referohesh veprave të botuara si “asete”, ose “asete -dixhitale”, është edhe më keq se sa t’i quash <a -href="#Content">“content”</a> — është të marrësh të -mirëqenë se për shoqërinë s’kanë vlerë tjetër veç vlerës komerciale.</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Ad-blocker">“Bllokues reklamash”</h3> +<h3 id="Assets">“Asete”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Kur qëllimi i një programi është të bllokojë reklama, “bllokues -reklamash” është një term i mirë për të. Por shfletuesi GNU IceCat, -të themi, bllokon reklama që ndjekin përdoruesin, si pasojë masash më të -gjera për parandalim survejimi nga sajtet. Ky nuk është “bllokues -reklamash”, është <em>mbrojtje nga survejimi</em>.</p> +T’u referohesh veprave të botuara si “asete”, ose “asete dixhitale”, është +edhe më keq se sa t’i quash <a href="#Content">“content”</a> — është +të marrësh të mirëqenë se për shoqërinë s’kanë vlerë tjetër veç vlerës +komerciale.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="BSD-style">“BSD-style”</h3> +<h3 id="BSD-style">“BSD-style”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Shprehja “licencë në stil BSD” shpie në konfuzion, ngaqë <a +Shprehja “licencë në stil BSD” shpie në konfuzion, ngaqë <a href="/licenses/bsd.html">trajtohen njësoj licenca që kanë dallime të rëndësishme</a>. Për shembull, licenca origjinale BSD me klauzolën për reklama është e papërputhshme me GNU General Public License, por licenca BSD @@ -258,18 +211,30 @@ fjalë</a> dhe të shmanget termi i vagullt “BSD-style”.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="CloudComputing">“Cloud Computing”</h3> +<h3 id="Ad-blocker">“Bllokues reklamash”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Kur qëllimi i një programi është të bllokojë reklama, “bllokues reklamash” +është një term i mirë për të. Por shfletuesi GNU IceCat, të themi, bllokon +reklama që ndjekin përdoruesin, si pasojë masash më të gjera për parandalim +survejimi nga sajtet. Ky nuk është “bllokues reklamash”, është <em>mbrojtje +nga survejimi</em>.</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="CloudComputing">“Cloud Computing”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p id="Cloud"> -Termi “cloud computing”<sup><a href="#TransNote1">1</a></sup> -(ose thjesht “cloud” në kontekstin e punimit me kompjuter) është -një fjalë në modë, marketingu, pa ndonjë domethënie koherente. Përdoret për -një gamë veprimtarish të ndryshme nga njëra-tjetra, karakteristika e vetme e +Termi “cloud computing”<sup><a href="#TransNote1">1</a></sup> (ose thjesht +“cloud” në kontekstin e punimit me kompjuter) është një fjalë në modë, +marketingu, pa ndonjë domethënie koherente. Përdoret për një gamë +veprimtarish të ndryshme nga njëra-tjetra, karakteristika e vetme e përbashkët e të cilave është se përdorin Internetin për diçka më shumë se shpërngulje kartelash. Prandaj, termi përhap konfuzion. Nëse të menduarit tuaj e bazoni në të, ky do të jetë konfuz (ose, mund të thoshim, -“cloudy”<sup><a href="#TransNote2">2</a></sup>?). +“cloudy”<sup><a href="#TransNote2">2</a></sup>?). </p> <p> @@ -281,10 +246,10 @@ menduarit koherent rreth tij. </p> <p> -Një nga shumë kuptimet e “cloud computing” është depozitimi dhe -ruajtja e të dhënave tuaja te shërbime në internet. Në shumicën e -skenarëve, kjo është marrëzi, ngaqë ju ekspozon ndaj <a -href="http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/apr/25/hackers-spooks-cloud-antiauthoritarian-dream">survejimit</a>. +Një nga shumë kuptimet e “cloud computing” është depozitimi dhe ruajtja e të +dhënave tuaja te shërbime internetore. Në shumicën e skenarëve, kjo është +marrëzi, ngaqë ju ekspozon ndaj <a +href="https://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/apr/25/hackers-spooks-cloud-antiauthoritarian-dream">survejimit</a>. </p> <p> @@ -307,72 +272,71 @@ celulare. Këtu nuk dalin çështje të veçanta etike. <p> <a -href="http://csrc.nist.gov/publications/detail/sp/800-145/final">Përkufizimi -NIST për "cloud computing"</a> përmend tre skenarë që ngrenë çështje të +href="https://csrc.nist.gov/publications/detail/sp/800-145/final">Përkufizimi +i NIST-it për “cloud computing”</a> përmend tre skenarë që ngrenë çështje të ndryshme etike: Software-i si Shërbim, Platforma si Shërbim, dhe -Infrastruktura si Shërbim. Por ai përkufizim nuk përputhet me përdorimin e -zakonshëm të termit “cloud computing”, ngaqë nuk përfshin -depozitimin e të dhënave në shërbime <em>online</em>. Software-i si -Shërbim, ashtu siç përkufizohet nga NIST, mbivendoset në mënyrë të -konsiderueshme me Shërbimin si Zëvendësim Software-i, i cili abuzon me -përdoruesit, por dy konceptet nuk janë të barasvlershëm. +Infrastruktura si Shërbim. Por ai përkufizim s’përputhet me përdorimin e +zakonshëm të termit “cloud computing”, ngaqë nuk përfshin depozitimin e të +dhënave në shërbime internetore. Software-i si Shërbim, ashtu siç +përkufizohet nga NIST, mbivendoset në mënyrë të konsiderueshme me Shërbimin +si Zëvendësim Software-i, i cili abuzon me përdoruesit, por dy konceptet nuk +janë të barasvlershëm. </p> <p> Këto praktika punimi në kompjuter, të ndryshme nga njëra-tjetra, as që hyjnë në të njëjtin diskutim. Mënyra më e mirë për të shmangur konfuzionin që -termi “cloud computing” përhap, është të mos përdoret termi -“cloud” kur bëhet fjalë për punim me kompjuter. Flisni për -skenarin që keni në mendje, dhe quajeni me një term specifik. +termi “cloud computing” përhap, është të mos përdoret termi “cloud” kur +bëhet fjalë për punim me kompjuter. Flisni për skenarin që keni në mendje, +dhe quajeni me një term specifik. </p> <p> -Ia vlen të shënohet që, edhe Larry Ellison, një zhvillues programesh +Ia vlen të shënohet që edhe Larry Ellison, një zhvillues programesh pronësorë, <a -href="http://www.cnet.com/news/oracles-ellison-nails-cloud-computing/"> vë -re zbrazëtinë e termit “cloud computing”</a>. Ai vendosi ta -përdorë termin, sido qoftë, ngaqë, si zhvillues software pronësor, s’është i -motivuar prej të njëjtave ideale si ne. +href="https://www.cnet.com/culture/oracles-ellison-nails-cloud-computing/"> +vuri re zbrazëtinë e termit “cloud computing”</a>. Ai vendosi ta përdorë +termin, sido qoftë, ngaqë, si zhvillues software-i pronësor, s’është i +motivuar prej të njëjtash ideale si ne. </p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="DigitalRightsManagement">“Digital Rights Management”</h3> +<h3 id="DigitalRightsManagement">“Digital Rights Management”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -“Digital Rights Management”<sup><a -href="#TransNote4">4</a></sup> (shkurtuar si “DRM”) i referohet -mekanizmave teknikë të konceptuar për të imponuar kufizime mbi përdoruesit e -kompjuterave. Përdorimi i fjalës “rights” (të drejta) në këtë -term është propagandë, e konceptuar t’ju shpjerë pa e patur mendjen drejt -parjes së çështjes nga këndvështrimi i atyre pakëve që imponojnë kufizimet, -dhe shpërfilljes së atij të publikut të përgjithshëm mbi të cilin imponohen -këto kufizime.</p> +“Digital Rights Management”<sup><a href="#TransNote4">4</a></sup> (shkurtuar +si “DRM”) i referohet mekanizmave teknikë të konceptuar për të imponuar +kufizime mbi përdoruesit e kompjuterave. Përdorimi i fjalës “rights” (të +drejta) në këtë term është propagandë, e konceptuar t’ju shpjerë pa e patur +mendjen drejt parjes së çështjes nga këndvështrimi i atyre pakëve që +imponojnë kufizimet, dhe shpërfilljes së atij të publikut të përgjithshëm +mbi të cilin imponohen këto kufizime.</p> <p> Ndër alternativa të mira përfshihen “Digital Restrictions Management”<sup><a href="#TransNote5">5</a></sup> dhe “pranga dixhitale”.</p> <p> Ju lutemi, regjistrohuni që të përkrahni <a -href="http://DefectiveByDesign.org/">fushatën tonë për shfuqizimin e +href="https://DefectiveByDesign.org/">fushatën tonë për shfuqizimin e DRM-së</a>.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="DigitalLocks">“Dryna Dixhitalë”</h3> +<h3 id="DigitalLocks">“Dryna Dixhitalë”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -“Dryna dixhitalë” përdoret për t’iu referuar Administrimit -Dixhital të Kufizimeve nga dikush që e kritikon. Problemi me këtë term -është se ai nuk arrin të shpalosë të keqen e DRM-së. Personat që e adoptuan -termin, nuk e vranë dhe aq mendjen.</p> +“Dryna dixhitalë” përdoret për t’iu referuar Administrimit Dixhital të +Kufizimeve nga dikush që e kritikon. Problemi me këtë term është se ai nuk +arrin të shpalosë të keqen e DRM-së. Personat që e adoptuan termin, nuk e +vranë dhe aq mendjen.</p> <p> Drynat s’janë doemos shtypës apo të këqij. Ka gjasa që të keni në zotërim disa dryna, si dhe çelësat apo kodet për ta; mund t’i shihni si të dobishëm ose të bezdisshëm, por nuk ju shtypin, sepse mund t’i hapni ose mbyllni si doni. Në mënyrë të ngjashme, <a -href="http://www.theguardian.com/technology/2015/may/01/encryption-wont-work-if-it-has-a-back-door-only-the-good-guys-have-keys-to-">fshehtëzimin</a> +href="https://www.theguardian.com/technology/2015/may/01/encryption-wont-work-if-it-has-a-back-door-only-the-good-guys-have-keys-to-">fshehtëzimin</a> e shohim të paçmueshëm për mbrojtjen e kartelave tona dixhitale. Ky, po ashtu, është një lloj dryni dixhital kontrollin e të cilit e keni ju.</p> <p> @@ -380,26 +344,24 @@ DRM-ja është si një dry i vendosur mbi ju nga dikush tjetër, që refuzon t japë çelësin — me fjalë të tjera, njësoj si <em>pranga</em>. Ndaj, metafora e duhur për DRM-në është “pranga dixhitale”, jo “dry dixhital”.</p> <p> -Një numër fushatash kundërshtimi kanë zgjedhur termin e pamend -“bllokime dixhitale”; që t’i vëmë gjërat në vijë, duhet të -këmbëngulim pa lëkundje për ndreqjen e këtij gabimi. FSF-ja mund ta -përkrahë një fushatë që i kundërvihet “drynave dixhitalë” nëse -pajtohemi për thelbin; megjithatë, kur deklarojmë përkrahjen tonë, e -zëvendësojmë haptazi termin me “pranga dixhitale” dhe e themi -pse.</p> +Një numër fushatash kundërshtimi kanë zgjedhur termin e pamend “bllokime +dixhitale”; që t’i vëmë gjërat në vijë, duhet të këmbëngulim pa lëkundje për +ndreqjen e këtij gabimi. FSF-ja mund ta përkrahë një fushatë që i +kundërvihet “drynave dixhitalë” nëse pajtohemi për thelbin; megjithatë, kur +deklarojmë përkrahjen tonë, e zëvendësojmë haptazi termin me “pranga +dixhitale” dhe e themi pse.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Ecosystem">“Ekosistem”</h3> +<h3 id="Ecosystem">“Ekosistem”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Është e pakëshillueshme të përshkruash bashkësinë e software-it të lirë, ose -çfarëdo bashkësie njerëzish, si një “ekosistem”, ngaqë fjala -nënkupton mungesën e gjykimit etik.</p> +çfarëdo bashkësie njerëzish, si një “ekosistem”, ngaqë fjala nënkupton +mungesën e gjykimit etik.</p> <p> -Termi “ekosistem” sugjeron në mënyrë të heshtur një lloj qëndrimi vëzhgues pa gjykim: mos pyet si, pse, çfarë, <em>duhet të ndodhë</em>, thjesht studio dhe kupto çfarë <em>ndodh</em>. Në një ekosistem, disa ente konsumojnë ente të tjerë. Në ekologji nuk pyetet nëse @@ -413,20 +375,47 @@ Përkundrazi, qeniet që bëjnë të vetin një qëndrim etik kundrejt asaj që rrethon, mund të vendosin të ruajnë gjëra që, pa ndërhyrjen e tyre, mund të zhduken — bie fjala, shoqëria civile, demokracia, të drejtat e njeriut, paqja, shëndeti publik, një klimë e qëndrueshme, ajër dhe ujë i -pastër, specie të rrezikuara, arte tradicionale… dhe liri të -përdoruesve të kompjuterit. +pastër, specie të rrezikuara, arte tradicionale… dhe liri të përdoruesve të +kompjuterit. </p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="ForFree">“Falas”</h3> +<h3 id="FLOSS">“FLOSS”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Termi “FLOSS”, që do të thotë “Free/Libre and Open Source Software”, u sajua +si një rrugë <a href="/philosophy/floss-and-foss.html">për të qenë asnjanës +mes software-it të lirë dhe burimit të hapët</a>. Nëse synimi juaj është +asnjanësia, “FLOSS” është rruga më e mirë për të qenë asnjanës. Por nëse +doni të shpalosni se i dilni në krah lirisë, mos përdorni një term asnjanës.</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="FOSS">“FOSS”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Termi “FOSS”, që do të thotë “Free and Open Source Software”, u sajua si një +rrugë <a href="/philosophy/floss-and-foss.html">për të qenë asnjanës mes +software-it të lirë dhe burimit të hapët</a>, por nuk ia arrin vërtet +kësaj. Nëse synimi juaj është asnjanësia, “FLOSS” është më mirë. Por nëse +doni të shpalosni se i dilni në krah lirisë, mos përdorni një term asnjanës.</p> + +<blockquote><p>Në vend se <b>FOSS</b>, ne themi, <b>software i lirë</b> ose <b>software i +lirë (libre)</b>.</p> +</blockquote> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="ForFree">“Falas”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Nëse doni të thoni se një program është software i lirë, ju lutemi, mos -thoni se mund të kihet “falas”. Ai term do të thotë pikërisht -“kundrejt një çmimi zero”. Software i lirë është punë lirie, jo -çmimi.</p> +thoni se mund të kihet “falas”. Ai term do të thotë pikërisht “kundrejt një +çmimi zero”. Software i lirë është punë lirie, jo çmimi.</p> <p> Kopje software-i të lirë shpesh mund të kihen falas — për shembull, duke i shkarkuar përmes FTP-së. Por software i lirë mund të kihet edhe @@ -439,57 +428,53 @@ Për të shmangur konfuzionin, mund të thoni se programi mund të kihet si <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="FLOSS">“FLOSS”</h3> +<h3 id="Freeware">“Freeware”<sup><a href="#TransNote6">6</a></sup></h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Termi “FLOSS”, që do të thotë “Free/Libre and Open Source -Software”, u sajua si një rrugë <a -href="/philosophy/floss-and-foss.html">për të qenë asnjanës mes software-it -të lirë dhe burimit të hapur</a>. Nëse synimi juaj është asnjanësia, -“FLOSS” është rruga më e mirë për të qenë asnjanës. Por nëse -doni të shpalosni se i dilni në krah lirisë, mos përdorni një term asnjanës.</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="FOSS">“FOSS”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +Ju lutemi, mos e përdorni termin “freeware” si një sinonim për “software i +lirë”. Termi “freeware” përdorej shpesh gjatë viteve ’80 për programe të +hedhur në qarkullim vetëm në formën e të ekzekutueshmit, pa mundësi për +konsultim të kodit burim. Sot, për të, nuk ka ndonjë përkufizim të veçantë +të pranuar.</p> <p> -Termi “FOSS”, që do të thotë “Free and Open Source -Software”, u sajua si një rrugë <a -href="/philosophy/floss-and-foss.html">për të qenë asnjanës mes software-it -të lirë dhe burimit të hapur</a>, por nuk ia arrin vërtet kësaj. Nëse -synimi juaj është asnjanësia, “FLOSS” është më mirë. Por nëse -doni të shpalosni se i dilni në krah lirisë, mos përdorni një term asnjanës.</p> +Kur përdorni gjuhë të tjera nga anglishtja, ju lutemi, shmangeni huazimin e +termave të anglishtes, të tillë si “software i lirë” ose “freeware”. Është +më mirë të përkthehet termi “software i lirë” në <a +href="/philosophy/fs-translations.html">gjuhën tuaj</a>.</p> -<blockquote><p>Në vend se <b>FOSS</b>, ne themi, <b>software i lirë</b> ose <b>software i -lirë (libre)</b>.</p> -</blockquote> +<p> +Duke përdorur një fjalë në <a href="/philosophy/fs-translations.html">gjuhën +tuaj</a>, tregoni se po i referoheni vërtet lirisë dhe jo thjesht të bëni +papagallin për një koncept të huaj, misterioz, marketingu. Në fillim, +bashkëkombësve tuaj mundet t’u duket i huaj ose shqetësues referimi ndaj +lirisë, por sapo të shohin se nënkupton pikërisht atë që shpreh, ata do ta +kuptojnë vërtet se si është puna. +</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Google">“Google”</h3> +<h3 id="Google">“Google”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Ju lutemi, shmangeni përdorimin e termit “google” si folje, në -kuptimin e kërkimit për diçka në internet. “Google” është -thjesht emri i njërit prej shumë motorëve për kërkime. Këshillojmë të -përdorni termin “kërko në web” ose (në ca kontekste të tjera) -thjesht “kërko”. Përpiquni të përdorni një motor kërkimesh që -respekton privatësinë tuaj; <a href="https://duckduckgo.com/">DuckDuckGo</a> -pretendon se nuk i gjurmon përdoruesit e vet. (Nuk ka ndonjë mënyrë për dikë -jashtë të verifikojë pretendime të këtij lloji.)</p> +Ju lutemi, shmangeni përdorimin e termit “google” si folje, në kuptimin e +kërkimit për diçka në internet. “Google” është thjesht emri i njërit prej +shumë motorëve për kërkime. Këshillojmë të përdorni termin “kërko në web” +ose (në ca kontekste të tjera) thjesht “kërko”. Përpiquni të përdorni një +motor kërkimesh që respekton privatësinë tuaj; për shembull, <a +href="https://duckduckgo.com/">DuckDuckGo</a> pretendon se nuk i gjurmon +përdoruesit e vet. (Nuk ka ndonjë mënyrë për dikë jashtë të verifikojë +pretendime të këtij lloji.)</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Hacker">“Hacker”</h3> +<h3 id="Hacker">“Hacker”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Një <em>hacker</em> është dikush të cilit <a -href="http://stallman.org/articles/on-hacking.html"> i shijon zgjuarsia +href="https://stallman.org/articles/on-hacking.html"> i shijon zgjuarsia lojcake</a> — jo doemos me kompjuterat. Programuesit në bashkësinë e dikurshme <abbr title="Massachusetts Institute of Technology">MIT</abbr> të software-it të lirë në vitet ’60 dhe ’70 i referoheshin njëri-tjetrit si @@ -502,19 +487,18 @@ Ju lutemi, mos e përhapni këtë gabim. Personat që çajnë sigurinë janë <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Open">“I hapët”</h3> +<h3 id="Open">“I hapët”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Ju lutemi, shmangeni përdorimin e termit “i hapët” ose -“burim i hapët” si zëvendësim për “software i -lirë”. Këto terma i referohen një <a +Ju lutemi, shmangeni përdorimin e termit “i hapët” ose “burim i hapët” si +zëvendësim për “software i lirë”. Këto terma i referohen një <a href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html"> pozicioni të ndryshëm</a> të bazuar në vlera të tjera. Lëvizja e software-it të lirë lufton për lirinë tuaj në punimin me kompjuter, si çështje drejtësie. Jo-lëvizja e burimit të hapët nuk lufton për ndonjë gjë në këtë mënyrë.</p> -<p>Kur u referoheni pikëpamjeve të burimit të hapur, është e saktë të përdoret +<p>Kur u referoheni pikëpamjeve të burimit të hapët, është e saktë të përdoret ai emër, por, ju lutemi, mos e përdorni atë term kur flisni rreth nesh, software-it tonë, apo pikëpamjeve tona — kjo i shpie njerëzit të supozojnë se pikëpamjet tona janë të ngjashme me të tyret.</p> @@ -526,66 +510,86 @@ supozojnë se pikëpamjet tona janë të ngjashme me të tyret.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Closed">“I mbyllur”</h3> +<h3 id="Closed">“I mbyllur”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Përshkrimi i software-it jo të lirë si “i mbyllur” i referohet -qartazi termit “burim i hapur”. Në lëvizjen e software-it të -lirë, <a href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html"> nuk duam të -na ngatërrojnë me kampin e burimit të hapur</a>, ndaj jemi të kujdesshëm që -t’i shmangemi thënies së gjërave që do t’i nxisnin njerëzit të na fusin në -një thes me ta. Për shembull, e shmangim përshkrimin e software-it jo të -lirë si “i mbyllur”. E quajmë “jo i lirë” ose <a -href="/philosophy/categories.html#ProprietarySoftware"> -“pronësor”</a>.</p> +Përshkrimi i software-it jo të lirë si “i mbyllur” i referohet qartazi +termit “burim i hapët”. Në lëvizjen e software-it të lirë, <a +href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html"> nuk duam të na +ngatërrojnë me kampin e burimit të hapët</a>, ndaj jemi të kujdesshëm që t’i +shmangemi thënies së gjërave që do t’i nxisnin njerëzit të na fusin në një +thes me ta. Për shembull, e shmangim përshkrimin e software-it jo të lirë +si “i mbyllur”. E quajmë “jo i lirë” ose <a +href="/philosophy/categories.html#ProprietarySoftware"> “pronësor”</a>.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="SoftwareIndustry">“Industri Software-i”</h3> +<h3 id="FreelyAvailable">“I passhëm lirisht”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Termi “industri software-i” i nxit njerëzit të përfytyrojnë se -software-i zhvillohet gjithmonë nga njëfarë fabrike dhe mandej u shpërndahet -“konsumatorëve”. Bashkësia e software-it të lirë dëshmon se nuk -është kështu. Ekzistojnë biznese software-i, dhe një numër biznesesh -zhvillojnë software të lirë dhe/ose jo të lirë, por ato që zhvillojnë -software të lirë nuk funksionojnë si fabrika.</p> -<p> -Termi “industri” përdoret si propagandë nga mbrojtësit e -patentave mbi software-in. Këta e quajnë zhvillimin e software-it -“industri” dhe mandej rreken të argumentojnë se kjo do të thotë -që ajo duhet t’u nënshtrohet monopoleve të patentave. <a +Mos e përdorni “software i passhëm lirisht” si një sinonim për “software i +lirë”. Termat nuk janë të barasvlershëm. Software-i është “i passhëm +lirisht” nëse cilido mund të marrë lehtë një kopje. “Software i lirë” +përkufizohet përmes termave të lirisë së përdoruesve që kanë një kopje të +tij. Këto janë përgjigje për pyetje të ndryshme nga njëra-tjetra. +</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="SoftwareIndustry">“Industri Software-i”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Termi “industri software-i” i nxit njerëzit të përfytyrojnë se software-i +zhvillohet gjithmonë nga njëfarë fabrike dhe mandej u shpërndahet +“konsumatorëve”. Bashkësia e software-it të lirë dëshmon se nuk është +kështu. Ekzistojnë biznese software-i, dhe një numër biznesesh zhvillojnë +software të lirë dhe/ose jo të lirë, por ato që zhvillojnë software të lirë +nuk funksionojnë si fabrika.</p> +<p> +Termi “industri” përdoret si propagandë nga mbrojtësit e patentave mbi +software-in. Këta e quajnë zhvillimin e software-it “industri” dhe mandej +rreken të argumentojnë se kjo do të thotë që ajo duhet t’u nënshtrohet +monopoleve të patentave. <a href="https://web.archive.org/web/20071215073111/http://eupat.ffii.org/papers/europarl0309/" title="archived version of http://eupat.ffii.org/papers/europarl0309/"> Parlamenti Europian, duke hedhur poshtë patentat mbi software-in më 2003, -votoi për përkufizimin e “industrisë” si “prodhim i -automatizuar të mirash materiale”</a>.</p> +votoi për përkufizimin e “industrisë” si “prodhim i automatizuar të mirash +materiale”</a>.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="FreelyAvailable">“I passhëm lirisht”</h3> +<h3 id="InternetofThings">“Internet Gjërash”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Mos e përdorni “software i passhëm lirisht” si një sinonim për -“software i lirë”. Termat nuk janë të barasvlershëm. Software-i -është “i passhëm lirisht” nëse cilido mund të marrë lehtë një -kopje. “Software i lirë” përkufizohet përmes termave të lirisë -së përdoruesve që kanë një kopje të tij. Këto janë përgjigje për pyetje të -ndryshme nga njëra-tjetra. +Kur kompanitë vendosën të prodhojnë pajisje elektro-shtëpiake të +kompjuterizuara që përmes internetit do të mund të lidheshin me shërbyesin e +prodhuesit, dhe kështu mund të spiunoheshin lehtë përdoruesit e tyre, e +kuptuan se kjo s’do të dukej edhe aq mirë. Ndaj sajuan një emër të bukur, +tërheqës: “Internet Gjërash”.</p> +<p> +Përvoja tregon se këto produkte shpesh <a +href="https://www.locusmag.com/Perspectives/2015/09/cory-doctorow-what-if-people-were-sensors-not-things-to-be-sensed/"> +spiunojnë përdoruesit e tyre</a>. Janë edhe të bëra enkas për <a +href="https://archive.ieet.org/articles/rinesi20150806.html">t’u dhënë +njerëzve këshilla të njëanshme</a>. Veç kësaj, prodhuesi mund <a +href="/proprietary/proprietary-sabotage.html"> ta sabotojë produktin</a> +duke fikur shërbyesin nga i cili varet pajisja.</p> +<p> +I quajmë “Internet Thumbash”. </p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Commercial">“Komerciale”</h3> +<h3 id="Commercial">“Komerciale”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Ju lutemi, mos e përdorni fjalën “komerciale” si një sinonim për -“jo i lirë”. Kështu ngatërrohen dy çështje tërësisht të -ndryshme.</p> +Ju lutemi, mos e përdorni fjalën “komerciale” si një sinonim për “jo i +lirë”. Kështu ngatërrohen dy çështje tërësisht të ndryshme.</p> <p> Një program është komercial nëse është zhvilluar si veprimtari biznesi. Një program komercial mund të jetë i lirë ose jo, varet nga mënyra e @@ -601,52 +605,48 @@ tillë si FSF-ja dhe universitete. Më vonë, në vitet ’90, filloi të dukej software i lirë komercial.</p> <p> Software-i komercial i lirë është një ndihmesë për bashkësinë tonë, ndaj do -të duhej ta nxitnim. Po njerëzit që mendojnë se “komercial” do -të thotë “jo i lirë” do të priren të mendojnë se ndërthurja -“komercial i lirë” është vetë-kontradiktore, dhe ta hedhin tej -si mundësi. Le të bëjmë kujdes të mos e përdorim fjalën -“komercial” në atë mënyrë.</p> +të duhej ta nxitnim. Po njerëzit që mendojnë se “komercial” do të thotë “jo +i lirë” do të priren të mendojnë se ndërthurja “komercial i lirë” është +vetë-kontradiktore, dhe ta hedhin tej si mundësi. Le të bëjmë kujdes të mos +e përdorim fjalën “komercial” në atë mënyrë.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Compensation">“Kompensim”</h3> +<h3 id="Compensation">“Kompensim”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Të flasësh për “kompensim të autorëve”, kur bëhet fjalë për të -drejta kopjimi, bart supozimin që (1) të drejtat e kopjimit ekzistojnë për -favorin e autorëve dhe (2) kurdo që lexojmë diçka, hyjmë në borxh te autori, -të cilin duhet mandej ta ripaguajmë. Supozimi i parë është thjesht <a +Të flasësh për “kompensim të autorëve”, kur bëhet fjalë për të drejta +kopjimi, bart supozimin që (1) të drejtat e kopjimit ekzistojnë për favorin +e autorëve dhe (2) kurdo që lexojmë diçka, hyjmë në borxh te autori, të +cilin duhet mandej ta ripaguajmë. Supozimi i parë është thjesht <a href="/philosophy/misinterpreting-copyright.html">i rremë</a>, dhe i dyti është i moralisht i papranueshëm. </p> <p> -“Kompensimi i zotëruesve të të drejtave” shton një rrjepje të -mëtejshme: nga ju pritet të përfytyroni se kjo do të thotë të paguhen -autorët, dhe, me raste, kjo ndodh, por shumicën e kohës kjo do të thotë -subvencion për të njëjtat kompani botimesh që po na vënë nën ligje të -padrejta. +“Kompensimi i zotëruesve të të drejtave” shton një rrjepje të mëtejshme: nga +ju pritet të përfytyroni se kjo do të thotë të paguhen autorët, dhe, me +raste, kjo ndodh, por shumicën e kohës kjo do të thotë subvencion për të +njëjtat kompani botimesh që po na vënë nën ligje të padrejta. </p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Consumer">“Konsumator”</h3> +<h3 id="Consumer">“Konsumator”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Termi “konsumator”, kur përdoret për t’iu referuar përdoruesve -të punimit me kompjuter, është i ngarkuar me supozime që duhet t’i hedhim -tej. Disa vijnë prej idesë që përdorimi i një programi do të thotë -“konsum” i programit (shihni zërin e mëparshëm <a -href="#Consume"></a>), që i shpie njerëzit të imponojnë mbi vepra dixhitale -të kopjueshme përfundimet ekonomike të nxjerra lidhur me produkte materiale -të pakopjueshme.</p> -<p> -Për më tepër, t’i përshkruash përdoruesit e software-it si -“konsumatorë” i referohet një kornizimi në të cilin njerëzit -janë të kufizuar me përzgjedhjen prej çfarëdo “produktesh” që -janë të gatshme në “treg”. Në këtë kornizim nuk ka vend për -idenë që përdoruesit munden <a +Termi “konsumator”, kur përdoret për t’iu referuar përdoruesve të punimit me +kompjuter, është i ngarkuar me supozime që duhet t’i hedhim tej. Disa vijnë +prej idesë që përdorimi i një programi do të thotë “konsum” i programit +(shihni zërin e mëparshëm <a href="#Consume"></a>), që i shpie njerëzit të +imponojnë mbi vepra dixhitale të kopjueshme përfundimet ekonomike të nxjerra +lidhur me produkte materiale të pakopjueshme.</p> +<p> +Për më tepër, t’i përshkruash përdoruesit e software-it si “konsumatorë” i +referohet një kornizimi në të cilin njerëzit janë të kufizuar me +përzgjedhjen prej çfarëdo “produktesh” që janë të gatshme në “treg”. Në këtë +kornizim nuk ka vend për idenë që përdoruesit munden <a href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">të ushtrojnë drejtpërsëdrejti kontrollin e tyre mbi atë që bën një program</a>.</p> <p> @@ -654,61 +654,59 @@ Për përshkrimin e personave që s’kufizohen me përdorimin pasiv të veprave këshillojmë terma të tillë si “individë” dhe “shtetas”, në vend se “konsumatorë”.</p> <p> -Problemi me fjalën “konsumator” është <a -href="http://www.theguardian.com/commentisfree/2013/aug/11/capitalism-language-raymond-williams">vënë +Problemi me fjalën “konsumator” është <a +href="https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/aug/11/capitalism-language-raymond-williams">vënë në dukje më parë</a>. </p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Consume">“Konsumo”</h3> +<h3 id="Consume">“Konsumo”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -“Konsumo” i referohet asaj që bëjmë me ushqimin: e tretim, dhe -pas kësaj ushqimi nuk ekziston më si i tillë. Për analogji, përdorim të -njëjtën fjalë për produkte të tjera, përdorimi i të cilave <em>i -harxhon</em>. Përdorimi i termit për të mira jo kaq të përkohshme, të tilla -si veshje apo aparatura, e shtyn ca larg konceptin. Përdorimi i tij për -vepra të botuara (programe, incizime në një disk apo në një kartelë, libra -në letër ose dixhitalë), natyra e të cilëve është rrojtja pafundësisht dhe -që mund të xhirohen, dëgjohen apo lexohen çfarëdo numri herësh, do të thotë -ta tendosësh fjalën aq shumë, sa kriset. Dëgjimi i një disku, apo xhirimi i -një programi, nuk e konsumon atë.</p> - -<p> -Ata që përdorin “konsumo” në këtë kontekst, do të thonë se nuk -duhet marrë fjalë për fjalë. Atëherë, ç’do të thotë konsumo? Do të thotë të -shihen kopjet e software-it dhe vepra të tjera nga pikëpamja e ngushtë -ekonomike. “Konsumo” i përshoqërohet ekonomisë së mallrave -materiale të tregut, të tilla si karburantet apo energjia elektrike që -konsumon një automjet. Nafta është mall tregu, po njësoj edhe energjia -elektrike. Mallrat e tregut janë <em>të zëvendësueshëm</em>: një pikë naftë -që digjni sot, s’ka asgjë të veçantë nga një pikë tjetër që dogjët javën e -kaluar.</p> +“Konsumo” i referohet asaj që bëjmë me ushqimin: e tretim, dhe pas kësaj +ushqimi nuk ekziston më si i tillë. Për analogji, përdorim të njëjtën fjalë +për produkte të tjera, përdorimi i të cilave <em>i harxhon</em>. Përdorimi +i termit për të mira jo kaq të përkohshme, të tilla si veshje apo aparatura, +e shtyn ca larg konceptin. Përdorimi i tij për vepra të botuara (programe, +incizime në një disk apo në një kartelë, libra në letër ose dixhitalë), +natyra e të cilëve është rrojtja pafundësisht dhe që mund të xhirohen, +dëgjohen apo lexohen çfarëdo numri herësh, do të thotë ta tendosësh fjalën +aq shumë, sa kriset. Dëgjimi i një disku, apo xhirimi i një programi, nuk e +konsumon atë.</p> + +<p> +Ata që përdorin “konsumo” në këtë kontekst, do të thonë se nuk duhet marrë +fjalë për fjalë. Atëherë, ç’do të thotë konsumo? Do të thotë të shihen +kopjet e software-it dhe vepra të tjera nga pikëpamja e ngushtë ekonomike. +“Konsumo” i përshoqërohet ekonomisë së mallrave materiale të tregut, të +tilla si karburantet apo energjia elektrike që konsumon një automjet. Nafta +është mall tregu, po njësoj edhe energjia elektrike. Mallrat e tregut janë +<em>të zëvendësueshëm</em>: një pikë naftë që digjni sot, s’ka asgjë të +veçantë nga një pikë tjetër që dogjët javën e kaluar.</p> <p>Ç’do të thotë të perceptohen vepra autorësie si mall tregu, duke marrë të mirëqenë se s’ka asgjë të veçantë në cilëndo histori, artikull, program, apo -këngë? Duhet t’i trajtojmë si të zëvendësueshme? Kjo është pikëpamja e -shtrembëruar e pronarit apo llogaritarit të një shoqërie botimesh. S’duhet -të çuditemi pse kampi i software-it pronësor do të donte ta shihnit -përdorimin e software-it si një mall tregu. Pikëpamja e tyre e shtrembëruar -duket qartë në <a -href="http://www.businessinsider.com/former-google-exec-launches-sourcepoint-with-10-million-series-a-funding-2015-6">këtë +këngë? Kjo është pikëpamja e shtrembëruar e pronarit apo llogaritarit të një +shoqërie botimesh, dikush që nuk i çmon veprat e bëra publike si të tilla. +S’është për t’u çuditur pse kampi i software-it pronësor do të donte ta +shihnit përdorimin e software-it si një mall tregu. Pikëpamja e tyre e +shtrembëruar duket qartë në <a +href="https://www.businessinsider.com/former-google-exec-launches-sourcepoint-with-10-million-series-a-funding-2015-6">këtë artikull</a>, i cili u referohet gjithashtu botimeve si “<a -href="#Content">lëndë</a>.”</p> +href="#Content">content</a>”.</p> <p> -Të menduarit ngushtë, përshoqëruar me idenë se ne “konsumojmë -lëndë” shtron rrugën për ligje të tillë si DMCA-ja, që u ndalon -përdoruesve të zhbllokojnë mekanizma <a -href="http://DefectiveByDesign.org/">Digital Restrictions Management</a> -(DRM) në pajisje dixhitale. Nëse përdoruesit e mendojnë atë që bëjnë me -këto pajisje si të qe “konsum”, këto kufizime mund t’u duken të +Të menduarit ngushtë, përshoqëruar me idenë se ne “konsumojmë lëndë” shtron +rrugën për ligje të tillë si DMCA-ja, që u ndalon përdoruesve të zhbllokojnë +mekanizma <a href="https://DefectiveByDesign.org/">Digital Restrictions +Management</a> (DRM) në pajisje dixhitale. Nëse përdoruesit e mendojnë atë +që bëjnë me këto pajisje si të qe “konsum”, këto kufizime mund t’u duken të natyrshme.</p> <p> -Kjo nxit gjithashtu pranimin e shërbimeve “streaming”<sup><a +Kjo nxit gjithashtu pranimin e shërbimeve “streaming”<sup><a href="#TransNote7">7</a></sup>, të cilat përdorin DRM-në për të kufizuar në mënyrë të mbrapshtë dëgjimin e muzikës, ose parjen e videove, për t’i rrudhur këto veprimtari që të plotësojnë parakushtet e fjalës “konsumo”.</p> @@ -717,52 +715,71 @@ rrudhur këto veprimtari që të plotësojnë parakushtet e fjalës “konsumo Pse po përhapet ky përdorim i mbrapshtë? Disave mund t’u duket se termi tingëllon i sofistikuar, por hedhja e tij poshtë me arsyetim të qëruar mund të duket edhe më e sofistikuar. Disa duan të bëjnë përgjithësime mbi të -gjitha llojet e mediave, por foljet e rëndomta të anglishtes -(“lexo,” “dëgjo,” “shih”) nuk e kryejnë -këtë. Të tjerë mund të jenë duke vepruar nga interesa biznesi (të tyret, -ose të punëdhënësit të tyre). Përdorimi prej tyre i termit në forume -prestigjioze jep përshtypjen se është termi i “saktë”.</p> +gjitha llojet e mediave, por foljet e rëndomta të anglishtes (“lexo,” +“dëgjo,” “shih”) nuk e kryejnë këtë. Të tjerë mund të jenë duke vepruar nga +interesa biznesi (të tyret, ose të punëdhënësit të tyre). Përdorimi prej +tyre i termit në forume prestigjioze jep përshtypjen se është termi i +“saktë”.</p> <p> -Të flasësh për “konsum” të muzikës, filmave, apo çfarëdo vepre -tjetër artistike, do të thotë t’i trajtosh si mall tregu, në vend se si -art. Duam t’i konsiderojmë sipas kësaj mënyre veprat e botuara? Duam ta -nxisim publikun të bëjë po kështu?</p> +Të flasësh për “konsum” të muzikës, filmave, apo çfarëdo vepre tjetër +artistike, do të thotë t’i trajtosh si mall tregu, në vend se si art. Duam +t’i konsiderojmë sipas kësaj mënyre veprat e botuara? Duam ta nxisim +publikun të bëjë po kështu?</p> <p>Ata që përgjigje me “jo”, ju lutem, bëhuni tok me mua në shmangien e termit -“konsumo” për këtë.</p> +“konsumo” për këtë.</p> -<p>Çfarë të përdoret? Mund të përdorni folje specifike, të tilla si -“lexo,” “dëgjo,” “shih” ose -“shiko,”, ngaqë ato ndihmojnë të frenohet prirja për +<p>Çfarë të përdoret? Mund të përdorni folje specifike, të tilla si “lexo,” +“dëgjo,” “shih” ose “shiko,”, ngaqë ato ndihmojnë të frenohet prirja për përgjithësime të tepruara.</p> -<p>Nëse ngulni këmbë në përgjithësim, mund të përdorni shprehjen -“ndjek,” që lyp më pak sforcim se sa “konsumo.” Për -një vepër të menduar për përdorim praktik, “përdor” është më e -mira.</p> +<p>Nëse ngulni këmbë në përgjithësim, mund të përdorni shprehjen “ndjek,” që +lyp më pak sforcim se sa “konsumo”. Për një vepër të menduar për përdorim +praktik, “përdor” është më e mira.</p> <p>Shihni edhe zërin vijues.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Creator">“Krijues”</h3> +<h3 id="Creator">“Krijues”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Termi “krijues”, i zbatuar mbi autorë, i krahason këta në mënyrë të heshtur +me një hyjni (“krijuesi”). Termi përdoret nga botuesit për ta ngritur +pozicionin moral të autorëve mbi atë të njerëzve të rëndomtë, me qëllim që +të përligjet dhënia atyre fuqie më të madhe të drejtash kopjimi, të cilën +mandej botuesit mund ta ushtrojnë në emër të tyre. Ne këshillojmë të thuhet +“autor”. Sidoqoftë, në shumë raste ajo që nënkuptoni faktikisht është +“zotërues të drejtash kopjimi”. Këto dy terma s’janë të barasvlershëm: +shpesh zotëruesi i të drejtave të kopjimit s’është autori.</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="CreativeCommonsLicensed">“Licencuar sipas Creative Commons”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Termi “krijues”, i zbatuar mbi autorë, i krahason këta në mënyrë -të heshtur me një hyjni (“krijuesi”). Termi përdoret nga -botuesit për ta ngritur pozicionin moral të autorëve mbi atë të njerëzve të -rëndomtë, me qëllim që të përligjet dhënia atyre fuqie më të madhe të -drejtash kopjimi, të cilën mandej botuesit mund ta ushtrojnë në emër të -tyre. Ne këshillojmë të thuhet “autor”. Sidoqoftë, në shumë -raste ajo që nënkuptoni faktikisht është “zotërues të drejtash -kopjimi”. Këto dy terma s’janë të barasvlershëm: shpesh zotëruesi i -të drejtave të kopjimit s’është autori.</p> +Karakteristika më e rëndësishme e licencimeve është: është apo jo e lirë +vepra. Creative Commons boton shtatë licenca; tre janë të lira (CC BY, CC +BY-SA dhe CC0) dhe të tjerat s’janë të lira. Ndaj, duke e përshkruar një +vepër si “të licencuar nën Creative Commons” nuk thuhet gjë nëse është e +lirë apo jo, dhe lihet të mendohet që pyetja s’është e rëndësishme. +Përshkrimi mund të jetë i saktë, por harrimi i pjesës tjetër është i +dëmshëm. +</p> + +<p> +Që njerëzit të nxiten ta kenë mendjen te dallimi më i rëndësishëm, +specifikoni përherë <em>cila</em> licencë Creative Commons është përdorur, +fjala vjen, “licencuar sipas CC BY-SA”. Nëse nuk e dini se cilën licencë +përdor një vepër e caktuar, gjejeni dhe mandej vendosni për tuajën. +</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Content">“Lëndë”</h3> +<h3 id="Content">“Lëndë”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> @@ -775,167 +792,182 @@ fakt, njollos vetë veprat. Nëse nuk pajtoheni me këtë lloj qëndrimi, mund t’i quani “punime” ose “publikime”. </p> <p> -Ata që përdorin termin “content” shpesh janë botuesit që -ushtrojnë trysni për fuqi më të mëdha të drejtash kopjimi në emër të -autorëve (“krijuesve”, siç thonë ata) të veprave. Termi -“content” zbulon qëndrimin e tyre të njëmendtë kundrejt këtyre -veprave dhe këtyre autorëve. Kjo ka qenë pranuar edhe nga Tom Chatfield <a +Ata që përdorin termin “content” shpesh janë botuesit që ushtrojnë trysni +për fuqi më të mëdha të drejtash kopjimi në emër të autorëve (“krijuesve”, +siç thonë ata) të veprave. Termi “content” zbulon qëndrimin e tyre të +njëmendtë kundrejt këtyre veprave dhe këtyre autorëve.</p> + +<p>Këtë përdorim të termit “content” e dënuam së pari më 2002-shin. Prej +atëhere, Tom Chatfield pranoi të njëjtën pikëpamje <a href="https://www.theguardian.com/culture/2016/aug/02/how-to-deal-with-trump-trolls-online">në -Guardian</a>:</p> +“The Guardian”</a>:</p> <blockquote><p> Vetë lënda s’hyn hiç këtu — siç sugjeron vetë përdorimi i fjalëve të -tilla, si “lëndë”. Nga çasti që vini etiketën -“lëndë”, mbi çdo shkrim në botë, keni pranuar heshtazi -ndërshkëmbyeshmërinë e tij: që qëllimi i tij parësor është ushqimi i blojës -së kuantifikimit. +tilla, si “lëndë”. Nga çasti që vini etiketën “lëndë”, mbi çdo shkrim në +botë, keni pranuar heshtazi ndërshkëmbyeshmërinë e tij: që qëllimi i tij +parësor është ushqimi i blojës së kuantifikimit. </p></blockquote> <p> -Me fjalë të tjera, termi “content” i redukton botimet dhe -shkrimet në një lloj çorbe të përshtatshme për të rrjedhur nëpër -“tubat” e internetit. +Me fjalë të tjera, termi “content” i redukton botimet dhe shkrimet në një +lloj çorbe të përshtatshme për t’u matur dhe rrjedhur nëpër “tubat” e +internetit. </p> -<p>Shihni edhe <a href="http://www.salon.com/2000/06/14/love_7/">letrën e hapur -të Courtney Love-it për Steve Case</a> dhe kërkoni për “content -provider” në atë faqe. Për fat të keq, Ms. Love s’e di që termi -“pronësi intelektuale” është gjithashtu <a -href="#IntellectualProperty"> i anshëm dhe ngatërrues</a>.</p> +<p> +<a +href="https://tedgioia.substack.com/p/14-warning-signs-that-you-are-living"> +Martin Scorsese dënoi konsiderimin e filmave si “content”</a>.</p> + +<p> +Qëndrimi i nënkuptuar me termin “content” ilustrohet ashiqare në këtë +përshkrim kritik të <a +href="https://anildash.com/2022/02/09/the-stupid-tech-content-culture-cycle/"> +shtegut të zhvillimit të platformave të mbajtura në punë nga njerëz që e +bazojnë të menduarit e tyre në atë koncept</a>.</p> + +<p> +Artikulli e përdor këtë fjalë pa u lodhur, tok me “konsum” dhe +“krijues”. Mbase kjo është menduar të ilustrojë mënyrën se si u pëlqen të +mendojnë këtyre njerëzve. +</p> + +<p>Shihni edhe <a href="https://www.salon.com/2000/06/14/love_7/">letrën e +hapur të Courtney Love-it për Steve Case-in</a> dhe kërkoni në atë faqe për +“content provider”. Për fat të keq, Ms. Love s’e di që termi “pronësi +intelektuale” është gjithashtu <a href="#IntellectualProperty"> i anshëm dhe +ngatërrues</a>.</p> <p> Sidoqoftë, për sa kohë që persona të tjerë përdorin termin “content provider”, disidentët politikë mund ta quajnë vetveten “malcontent providers”.<sup><a href="#TransNote9">9</a></sup></p> <p> -Çmimin e parë i të qenët i zbrazët e merr termi “content -management”.<sup><a href="#TransNote10">10</a></sup> -“Content” do të thotë “njëfarë informacioni”, dhe -“management” në këtë kontekst do të thotë “të bësh diçka -me të”. Kështu, një “content management system” është një -sistem për të bërë diçka mbi njëfarë informacioni. Këtë përshkrim e -përmbushin thuajse krejt programet.</p> +Çmimin e parë i të qenët i zbrazët e merr termi “content management”.<sup><a +href="#TransNote10">10</a></sup> “Content” do të thotë “njëfarë +informacioni”, dhe “management” në këtë kontekst do të thotë “të bësh diçka +me të”. Kështu, një “content management system” është një sistem për të bërë +diçka mbi njëfarë informacioni. Këtë përshkrim e përmbushin thuajse krejt +programet.</p> <p> Në shumicën e rasteve, ai term faktikisht i referohet një sistemi për -përditësim faqesh në një sajt. Për këtë, ne këshillojmë termin -“sistem rishikimesh sajti” (WRS).</p> +përditësim faqesh në një sajt. Për këtë, ne këshillojmë termin “sistem +rishikimesh sajti” (WRS).</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="CreativeCommonsLicensed">“Licencuar sipas Creative Commons”</h3> +<h3 id="MP3Player">“MP3 Player”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Karakteristika më e rëndësishme e licencimeve është: është apo jo e lirë -vepra. Creative Commons boton shtatë licenca; tre janë të lira (CC BY, CC -BY-SA dhe CC0) dhe të tjerat s’janë të lira. Ndaj, duke e përshkruar një -vepër si “të licencuar nën Creative Commons” nuk thuhet gjë nëse -është e lirë apo jo, dhe lihet të mendohet që pyetja s’është e rëndësishme. -Përshkrimi mund të jetë i saktë, por harrimi i pjesës tjetër është i -dëmshëm. -</p> -<p> -Që njerëzit të nxiten ta kenë mendjen te dallimi më i rëndësishëm, -specifikoni përherë <em>cila</em> licencë Creative Commons është përdorur, -fjala vjen, “licencuar sipas CC BY-SA”. Nëse nuk e dini se cilën -licencë përdor një vepër e caktuar, gjejeni dhe mandej vendosni për tuajën. -</p> +<!-- The MP3 patents will reportedly expire by 2018. --> +Në fund të viteve ’90 u bë e mundur të krijoheshin lojtës audioje dixhitalë +portativë. Shumica mbulonin kodekun e patentuar MP3, dhe ende kështu është. +Disa mbulonin kodekë të lirë nga patenta për audio, Ogg Vorbis dhe FLAC, dhe +pak prej tyre s’luanin dot fare kartela të koduara me MP3, ngaqë zhvilluesve +të tyre u duhej të mbronin veten nga patenta mbi formatin MP3.</p> + +<p>Përdorimi i termit “lojtës MP3” në përgjithësi për lojtës audiosh ka si +efekt promovimin e formatit MP3 dhe shkurajimin e përdorimit të formateve të +tjerë (disa prej të cilëve janë teknikisht edhe më sipërorë). Edhe pse +patentat mbi MP3 kanë skaduar, ende është e padëshiruar të bëhet kështu.</p> + +<p>Sugjerojmë termin “lojtës audioje dixhitale,” ose thjesht “lojtës audio” kur +punë është e qartë, në vend se të “lojtës MP3.”</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="DigitalGoods">“Mallra Dixhitale”</h3> +<h3 id="DigitalGoods">“Mallra Dixhitale”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Termi “mallra dixhitale”, i zbatuar mbi kopje veprash me -autorësi, i sheh ato në mënyrë identike me të mira materiale — të -cilat nuk mund të kopjohen, ndaj për t’i shitur, duhet të prodhohen në -sasi. Kjo metaforë i nxit njerëzit t’i gjykojnë çështjet e software-it apo -veprash të tjera dixhitale bazuar në idetë dhe intuitën rreth të mirave -materiale. I vendos gjithashtu problemet në rrafshin e ekonomisë, vlerat e -cekëta dhe të kufizuara të së cilës nuk përfshijnë lirinë dhe bashkësinë.</p> +Termi “mallra dixhitale”, i zbatuar mbi kopje veprash me autorësi, i sheh +ato në mënyrë identike me të mira materiale — të cilat nuk mund të +kopjohen, ndaj për t’i shitur, duhet të prodhohen në sasi. Kjo metaforë i +nxit njerëzit t’i gjykojnë çështjet e software-it apo veprash të tjera +dixhitale bazuar në idetë dhe intuitën rreth të mirave materiale. I vendos +gjithashtu problemet në rrafshin e ekonomisë, vlerat e cekëta dhe të +kufizuara të së cilës nuk përfshijnë lirinë dhe bashkësinë.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Protection">“Mbrojtje”</h3> +<h3 id="Protection">“Mbrojtje”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Avokatët e botuesve e kanë fort për zemër përdorimin e termit -“mbrojtje”, kur përshkruhen të drejtat e kopjimit. Kjo fjalë -bart nënkuptimin e parandalimit të shkatërrimeve dhe vuajtjeve; kështu që, i -nxit njerëzit të identifikohen me zotëruesin e të drejtave të kopjimit dhe -botuesin që përfiton prej këtyre të drejtave, në vend se me përdoruesit që -ato kufizojnë.</p> +Avokatët e botuesve e kanë fort për zemër përdorimin e termit “mbrojtje”, +kur përshkruhen të drejtat e kopjimit. Kjo fjalë bart nënkuptimin e +parandalimit të shkatërrimeve dhe vuajtjeve; kështu që, i nxit njerëzit të +identifikohen me zotëruesin e të drejtave të kopjimit dhe botuesin që +përfiton prej këtyre të drejtave, në vend se me përdoruesit që ato +kufizojnë.</p> <p> -Është e lehtë të shmanget termi “mbrojtje” dhe në vend të tij të -përdoren terma asnjanës. Për shembull, në vend se të thuhet, -“Mbrojtja me të drejta kopjimi zgjat për një kohë të gjatë”, -mund të thoni, “Të drejtat e kopjimit zgjatin për një kohë të -gjatë”.</p> +Është e lehtë të shmanget termi “mbrojtje” dhe në vend të tij të përdoren +terma asnjanës. Për shembull, në vend se të thuhet, “Mbrojtja me të drejta +kopjimi zgjat për një kohë të gjatë”, mund të thoni, “Të drejtat e kopjimit +zgjatin për një kohë të gjatë”.</p> <p> -Në mënyrë të ngjashme, në vend se të thoni, “e mbrojtur me të drejta -kopjimi”, mund të thoni, “e mbuluar nga të drejta kopjimi” -ose thjesht “nën të drejta kopjimi”.</p> +Në mënyrë të ngjashme, në vend se të thoni, “e mbrojtur me të drejta +kopjimi”, mund të thoni, “e mbuluar nga të drejta kopjimi” ose thjesht “nën +të drejta kopjimi”.</p> <p> Nëse në vend se të jeni asnjanës, doni të kritikoni të drejtat e kopjimit, -mund të përdorni termin “kufizime nga të drejta -kopjimi”. Kështu, mund të thoni, “Kufizimet nga të drejta -kopjimi zgjasin për një kohë shumë të gjatë”.</p> +mund të përdorni termin “kufizime nga të drejta kopjimi”. Kështu, mund të +thoni, “Kufizimet nga të drejta kopjimi zgjasin për një kohë shumë të +gjatë”.</p> <p> -Termi “mbrojtje” përdoret gjithashtu për të përshkruar veçori të -mbrapshta. Për shembull, “mbrojtje nga kopjimi” është një -veçori që pengon kopjimin. Nga pikëpamja e përdoruesit, kjo përbën -pengesë. Ndaj këtë veçori të mbrapshtë mund ta quanim “pengim -kopjimi”. Më shpesh quhet Administrim Dixhital Kufizimesh (DRM) -— shihni fushatën <a href="http://DefectiveByDesign.org"> Defective by -Design</a>.</p> +Termi “mbrojtje” përdoret gjithashtu për të përshkruar veçori të mbrapshta. +Për shembull, “mbrojtje nga kopjimi” është një veçori që pengon kopjimin. +Nga pikëpamja e përdoruesit, kjo përbën pengesë. Ndaj këtë veçori të +mbrapshtë mund ta quanim “pengim kopjimi”. Më shpesh quhet Administrim +Dixhital Kufizimesh (DRM) — shihni fushatën <a +href="https://DefectiveByDesign.org"> Defective by Design</a>.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="SourceModel">“Model burimi”</h3> +<h3 id="SourceModel">“Model burimi”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Wikipedia e përdor termin “model burimi” në një mënyrë konfuze -dhe të dykuptimtë. Në dukje, i referohet mënyrës se si jepet burimi i një +Wikipedia e përdor termin “model burimi” në një mënyrë të turbullt dhe të +dykuptimtë. Në dukje, i referohet mënyrës se si jepet burimi i një programi, por teksti e ngatërron këtë me metodologjinë e zhvillimit. E bën -dallimin mes “burim i hapur” dhe ”burim i ndarë me të -tjerë”, por këto mbivendosen — Microsoft-i të dytën e përdor si -një term marketingu për të mbuluar një gamë të gjerë praktikash, disa prej -të cilave janë “burim i hapur”. Kështu pra, ky term vërtet që -nuk përcjell informacion koherent, por jep një mundësi për të thënë -“burim i hapur” në faqe që përshkruajnë programe software të -lirë.</p> +dallimin mes “burim i hapët” dhe ”burim i ndarë me të tjerë”, por këto +mbivendosen — Microsoft-i të dytën e përdor si një term marketingu për +të mbuluar një gamë të gjerë praktikash, disa prej të cilave janë “burim i +hapët”. Kështu pra, ky term vërtet që nuk përcjell informacion koherent, +por jep një mundësi për të thënë “burim i hapët” në faqe që përshkruajnë +programe software-i të lirë.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Modern">“Modern”</h3> +<h3 id="Modern">“Modern”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Termi “modern” ka kuptim nga një këndvështrim përshkrues — -për shembull, vetëm për të dalluar periudha dhe mënyra më të reja prej të +Termi “modern” ka kuptim nga një këndvështrim përshkrues — për +shembull, vetëm për të dalluar periudha dhe mënyra më të reja prej të vjetrash.</p> -<p>Problemet fillojnë kur bart supozimin se mënyrat e dikurshme janë “të -modës së vjetruar”; domethënë, të supozuara se janë më të këqija. Në -fusha teknologjie, ku vendimet i merr biznesi dhe i imponon ato mbi -përdoruesit, e kundërta është shpesh e vërtetë.</p> +<p>Problemet fillojnë kur bart supozimin se mënyrat e dikurshme janë “të modës +së vjetruar”; domethënë, të supozuara se janë më të këqija. Në fusha +teknologjie, ku vendimet i merr biznesi dhe i imponon ato mbi përdoruesit, e +kundërta është shpesh e vërtetë.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Monetize">“Monetizoni”</h3> +<h3 id="Monetize">“Monetizoni”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Përkufizimi i duhur i “monetizo” është “të përdorësh diçka -si monedhë”. Për shembull, shoqëritë njerëzore kanë monetizuar arin, -argjendin, bakrin, letrën e shtypur, lloje të ndryshme guaskash, dhe gurë të -mëdhenj. Por tani shohim një prirje për ta përdorur fjalën në një mënyrë -tjetër, që do të thotë “të përdorësh diçka si bazë për fitime”.</p> +Përkufizimi i duhur i “monetizo” është “të përdorësh diçka si monedhë”. Për +shembull, shoqëritë njerëzore kanë monetizuar arin, argjendin, bakrin, +letrën e shtypur, lloje të ndryshme guaskash, dhe gurë të mëdhenj. Por tani +shohim një prirje për ta përdorur fjalën në një mënyrë tjetër, që do të +thotë “të përdorësh diçka si bazë për fitime”.</p> <p> Ky përdorim vë në plan të parë fitimin, dhe në plan dytësor gjënë e përdorur për të siguruar fitime. Ky qëndrim, i zbatuar mbi një projekt software-i @@ -948,78 +980,57 @@ nënshtron fitimit, ka gjasa të mos mbetet etik.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="MP3Player">“MP3 Player”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> - -<!-- The MP3 patents will reportedly expire by 2018. --> -Në fund të viteve ’90 u bë e mundur të krijoheshin lojtës audioje dixhitalë -portativë. Shumica mbulonin kodekun e patentuar MP3, dhe ende kështu është. -Disa mbulonin kodekë të lirë nga patenta për audio, Ogg Vorbis dhe FLAC, dhe -pak prej tyre s’luanin dot fare kartela të koduara me MP3, ngaqë zhvilluesve -të tyre u duhej të mbronin veten nga patenta mbi formatin MP3.</p> - -<p>Përdorimi i termit “lojtës MP3” në përgjithësi për lojtës -audiosh ka si efekt promovimin e formatit MP3 dhe shkurajimin e përdorimit -të formateve të tjerë (disa prej të cilëve janë teknikisht edhe më -sipërorë). Edhe pse patentat mbi MP3 kanë skaduar, ende është e padëshiruar -të bëhet kështu.</p> - -<p>Sugjerojmë termin “lojtës audioje dixhitale,” ose thjesht -“lojtës audio” kur punë është e qartë, në vend se të -“lojtës MP3.”</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="SharingPersonalData">“Ndarje me të tjerët (të dhëna personale)”</h3> +<h3 id="SharingPersonalData">“Ndarje me të tjerët (të dhëna personale)”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Kur kompanitë manipulojnë ose joshin njerëzit për të zbuluar të dhëna personale, duke hequr kështu dorë nga privatësia e tyre, ju lutemi, mos iu -referoni kësaj si “ndarje me të tjerët”. Termin “ndarje me -të tjerë” e përdorim për t’iu referuar bashkëpunimit jokomercial, -përfshi rishpërndarje jokomerciale kopjesh të përpikta veprash të botuara, -dhe themi kjo është <em>mirë</em>. Ju lutemi, mos e aplikoni këtë fjalë për -një praktikë që është e dëmshme dhe e rrezikshme.</p> +referoni kësaj si “ndarje me të tjerët”. Termin “ndarje me të tjerë” e +përdorim për t’iu referuar bashkëpunimit jokomercial, përfshi rishpërndarje +jokomerciale kopjesh të përpikta veprash të botuara, dhe themi kjo është +<em>mirë</em>. Ju lutemi, mos e aplikoni këtë fjalë për një praktikë që +është e dëmshme dhe e rrezikshme.</p> + +<p>Kur një shoqëri i jep një shoqërie tjetër të dhëna personale të +grumbulluara, kjo meriton edhe më pak termin “ndarje me të tjerë”.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="PC">“PC”</h3> +<h3 id="PC">“PC”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -S’ka problem të përdoret shkurtimi “PC” për t’iu referuar një -lloji të caktuar hardware-i kompjuteri, por ju lutemi, mos e përdorni atë me +S’ka problem të përdoret shkurtimi “PC” për t’iu referuar një lloji të +caktuar hardware-i kompjuteri, por ju lutemi, mos e përdorni atë me implikimin që kompjuteri po xhiron Microsoft Windows. Nëse instaloni GNU/Linux në të njëjtin kompjuter, prapë PC është.</p> <p> -Termi “WC” është sugjeruar për kompjuter që xhiron Windows.</p> +Termi “WC” është sugjeruar për kompjuter që xhiron Windows.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Photoshop">“Photoshop”</h3> +<h3 id="Photoshop">“Photoshop”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Ju lutemi, shmangeni përdorimin e termit “photoshop” si një -folje, për të nënkuptuar çfarëdo manipulimi fotosh apo përpunime figurash në -përgjithësi. Photoshop është thjesht emri i një programi të caktuar për -përpunim figurash, që duhet shmangur, sa kohë që programi është pronësor. -Ka plot programe të lira për përpunim figurash, fjala vjen, <a -href="/software/gimp">GIMP</a>.</p> +Ju lutemi, shmangeni përdorimin e termit “fotoshop” si një folje, për të +nënkuptuar çfarëdo manipulimi fotosh apo përpunime figurash në përgjithësi. +Photoshop është thjesht emri i një programi të caktuar për përpunim +figurash, që duhet shmangur, sa kohë që programi është pronësor. Ka plot +programe të lira për përpunim figurash, fjala vjen, <a +href="https://www.gimp.org/">GIMP</a>.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Piracy">“Pirateri”</h3> +<h3 id="Piracy">“Pirateri”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Botuesit shpesh kopjimit që ata nuk e miratojnë i referohen si -“pirateri”. Në këtë mënyrë, nënkuptojnë se nga pikëpamja etike -është i barasvlershëm me sulmim anijesh në det të hapur, rrëmbim dhe vrasje +“pirateri”. Në këtë mënyrë, nënkuptojnë se nga pikëpamja etike është i +barasvlershëm me sulmim anijesh në det të hapur, rrëmbim dhe vrasje personash në to. Duke u bazuar mbi një propagandë të tillë, ata kanë siguruar ligje në shumicën e botës që pengojnë kopjimin në shumicën e (ose ndonjëherë në krejt) rrethanat. (Ende ushtrojnë presion për t’i bërë këto @@ -1028,70 +1039,67 @@ ndalime edhe më të plota.) <p> Nëse nuk besoni se kopjimi i pamiratuar nga botuesi është njësoj me pengmarrjen dhe vrasjen, mund të parapëlqenit të mos e përdornit fjalën -“pirateri” për përshkrimin e tij. Mund të përdoren më mirë -terma asnjanës të tillë si “kopjim i paautorizuar” (ose -“kopjim i ndaluar” për rastet kur është i paligjshëm). Disa nga -ne mundet madje të parapëlqejnë të përdorin një term pozitiv të tillë si -“ndarje informacioni me fqinjin tuaj”.</p> +“pirateri” për përshkrimin e tij. Mund të përdoren më mirë terma asnjanës +të tillë si “kopjim i paautorizuar” (ose “kopjim i ndaluar” për rastet kur +është i paligjshëm). Disa nga ne mundet madje të parapëlqejnë të përdorin +një term pozitiv të tillë si “ndarje informacioni me fqinjin tuaj”.</p> <p> -Një gjykatës në ShBA, që drejtonte një gjyq kundër cenimesh të drejtash -kopjimi, pranoi se <a -href="http://torrentfreak.com/mpaa-banned-from-using-piracy-and-theft-terms-in-hotfile-trial-131129/">“pirateri” -dhe “vjedhje” janë fjalë fyese.</a></p> +Një gjykatës në ShBA, gjatë drejtimit të një gjyqi kundër cenimesh të +drejtash kopjimi, pranoi se <a +href="https://torrentfreak.com/mpaa-banned-from-using-piracy-and-theft-terms-in-hotfile-trial-131129/">“pirateri” +dhe “vjedhje” janë fjalë njollosëse.</a></p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="PowerPoint">“PowerPoint”</h3> +<h3 id="PowerPoint">“PowerPoint”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Ju lutemi, shmangeni përdorimin e termit “PowerPoint” në çfarëdo -kuptimi të lidhur me shfaqje diapozitivash. “PowerPoint” është -thjesht emri i një programi të veçantë pronësor për krijim paraqitjesh. Për -hir të lirisë suaj, do të duhej të përdornit vetëm <em>software</em> të lirë -për krijim të paraqitjeve tuaja—çka do të thotë, <em>jo -PowerPoint</em>. Ndër mundësitë e këshilluara hyjnë klasa -<code>beamer</code> e LaTeX-it dhe LibreOffice Impress.</p> +Ju lutemi, shmangeni përdorimin e termit “PowerPoint” në çfarëdo kuptimi të +lidhur me shfaqje diapozitivash. “PowerPoint” është thjesht emri i një +programi të veçantë pronësor për krijim paraqitjesh. Për hir të lirisë +suaj, do të duhej të përdornit vetëm <em>software</em> të lirë për krijim të +paraqitjeve tuaja—çka do të thotë, <em>jo PowerPoint</em>. Ndër +mundësitë e këshilluara hyjnë klasa <code>beamer</code> e LaTeX-it dhe +LibreOffice Impress.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Product">“Produkt”</h3> +<h3 id="Product">“Produkt”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Nëse flisni rreth një produkti, quajeni pa problem kështu. Sidoqoftë, kur i -referoheni një shërbimi, ju lutemi, mos e quani “produkt.” Nëse -furnizuesi i një shërbimi e quan shërbimin “produkt,”, ju -lutemi, këmbëngulni pa lëkundje në quajtjen e tij “shërbim.” -Nëse furnizuesi i një shërbimi e quan ujdinë për një paketë -“produkt,” ju lutemi, këmbëngulni pa lëkundje në quajtjen e saj -“ujdi.” +referoheni një shërbimi, ju lutemi, mos e quani “produkt”. Nëse furnizuesi i +një shërbimi e quan shërbimin “produkt,”, ju lutemi, këmbëngulni pa lëkundje +në quajtjen e tij “shërbim”. Nëse furnizuesi i një shërbimi e quan ujdinë +për një paketë “produkt,” ju lutemi, këmbëngulni pa lëkundje në quajtjen e +saj “ujdi.” </p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="CopyrightOwner">“Pronar të Drejtash Kopjimi”</h3> +<h3 id="CopyrightOwner">“Pronar të Drejtash Kopjimi”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Të drejtat e kopjimit janë një privilegj artificial, dhënë nga shteti për të përmbushur një interes publik dhe që zgjat një farë kohe — jo një e drejtë natyrore si zotërim i një shtëpie apo një setre. Juristët e pranonin -këtë duke iu referuar marrësit të këtij privilegji si një “mbajtës të -drejtash kopjimi.”</p> +këtë duke iu referuar marrësit të këtij privilegji si një “mbajtës të +drejtash kopjimi”.</p> <p>Pak dhjetëvjeçarë më parë, mbajtësit e të drejtave të kopjimit filluan të rreken ta ulin ndërgjegjësimin lidhur me këtë pikë. Veç përmendjes së -shpeshtë të konceptit të rrejshëm të <a -href="#IntellectualProperty">“pronës intelektuale,”</a> ata -filluan edhe ta quajnë veten “pronarë të drejtash kopjimi.” Ju -lutemi, bashkojuni përpjekjeve tona të kundërvënies duke përdorur në vend të -kësaj termin tradicional “mbajtës të drejtash kopjimi”.</p> +shpeshtë të konceptit të rrejshëm të <a href="#IntellectualProperty">“pronës +intelektuale,”</a> ata filluan edhe ta quajnë veten “pronarë të drejtash +kopjimi”. Ju lutemi, bashkojuni përpjekjeve tona të kundërvënies duke +përdorur në vend të kësaj termin tradicional “mbajtës të drejtash kopjimi”.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="IntellectualProperty">“Pronësi intelektuale”</h3> +<h3 id="IntellectualProperty">“Pronësi intelektuale”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> @@ -1114,16 +1122,15 @@ tjerët thuajse pa mundim, ndërkohë që objektet materiale jo.</p> <p> Që të shmanget përhapja e anësive dhe konfuzionit, më e mira është të adoptohet një rregull i patundur <a href="/philosophy/not-ipr.html"> për të -mos folur apo madje menduar me terma të “pronësisë -intelektuale”</a>.</p> +mos folur apo madje menduar me terma të “pronësisë intelektuale”</a>.</p> <p> -Hipokrizia e quajtjes së këtyre fuqive “të drejta” ka <a +Hipokrizia e quajtjes së këtyre fuqive “të drejta” ka <a href="/philosophy/wipo-PublicAwarenessOfCopyright-2002.html"> filluar ta -vërë në siklet World “Intellectual Property” Organization</a>.</p> +vërë në siklet World “Intellectual Property” Organization</a>.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="RAND">“RAND (Reasonable and Non-Discriminatory)”<sup><a +<h3 id="RAND">“RAND (Reasonable and Non-Discriminatory)”<sup><a href="#TransNote11">11</a></sup></h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> @@ -1132,112 +1139,105 @@ Entet e standardeve, që përhapin standarde të kufizuar nga patenta të cilat ndalojnë software-in e lirë, zakonisht e kanë rregull të marrin licenca patentash që lypin një çmim të caktuar për çdo kopje të programit mbi të cilin aplikohet patenta. Ata shpesh u referohen këtyre patentave me termin -“RAND”, që është shkurtim i “reasonable and -non-discriminatory”.</p> +“RAND”, që është shkurtim i “reasonable and non-discriminatory”.</p> <p> Ky term shërben për të bojatisur një klasë licencash patentash që normalisht -as janë të arsyeshme, as janë jodiskriminuese. Është e vërtetë që këto -licenca nuk diskriminojnë ndonjë person të veçantë, por ato diskriminojnë -bashkësinë e software-it të lirë, dhe kjo i bën ato të paarsyeshme. Pra, -gjysma e termit “RAND” është e rrejshme dhe gjysma tjetër është -e paragjykuar.</p> +as të arsyeshme janë, as jodiskriminuese. Është e vërtetë që këto licenca +nuk diskriminojnë ndonjë person të veçantë, por ato diskriminojnë bashkësinë +e software-it të lirë, dhe kjo i bën ato të paarsyeshme. Pra, gjysma e +termit “RAND” është e rrejshme dhe gjysma tjetër është e paragjykuar.</p> <p> Entet e standardeve do të duhej të pranonin që këto licenca janë -diskriminuese, dhe të reshtin përdorimin e termit “të arsyeshme dhe -jo-diskriminuese” ose “RAND” për përshkrimin e tyre. Deri -sa ta bëjnë këtë, shkruesit që nuk duan të bëhen pjesë e bojatisjes do të -bënin mirë ta hidhnin tej atë term. Ta pranosh dhe ta përdorësh atë, -thjesht pse kompanitë që vringëllijnë patenta e kanë bërë të përhapur, do të -thotë t’i lësh këto kompani të diktojnë pikëpamjet që shprehni.</p> +diskriminuese, dhe të reshtin përdorimin e termit “të arsyeshme dhe +jo-diskriminuese” ose “RAND” për përshkrimin e tyre. Deri sa ta bëjnë këtë, +shkruesit që nuk duan të bëhen pjesë e bojatisjes do të bënin mirë ta +hidhnin tej atë term. Ta pranosh dhe ta përdorësh atë, thjesht pse +kompanitë që vringëllijnë patenta e kanë bërë të përhapur, do të thotë t’i +lësh këto kompani të diktojnë pikëpamjet që shprehni.</p> <p> -Si zëvendësim, sugjerojmë termin “uniform fee only”, ose shkurt -“UFO”. Është i saktë, sepse kushti i vetëm në këto licenca -është një çmim i njëtrajtshëm pagese kundrejt shfrytëzimit të patentës.</p> +Si zëvendësim, sugjerojmë termin “uniform fee only”, ose shkurt “UFO”. +Është i saktë, sepse kushti i vetëm në këto licenca është një çmim i +njëtrajtshëm pagese kundrejt shfrytëzimit të patentës.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="SaaS">“SaaS” ose “Software as a Service”<sup><a -href="#TransNote12">12</a></sup></h3> +<h3 id="SaaS">“SaaS” ose “Software as a Service”<sup><a href="#TransNote12">12</a></sup></h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Dikur thonim se SaaS (shkurtim për “Software as a Service”) -është padrejtësi, por mandej pamë se kish shumë larmi në atë se ç’kuptonin -njerëzit si veprimtari SaaS. Ndaj kaluam në një term të ri, “Service -as a Software Substitute”<sup><a href="#TransNote3">3</a></sup> ose -“SaaSS”. Ky term ka dy përparësi: s’ka qenë përdorur më parë, -kështu që përkufizimi ynë është i vetmi për të, dhe shpjegon se ku qëndron +Dikur thonim se SaaS (shkurtim për “Software as a Service”) është +padrejtësi, por mandej pamë se kish shumë larmi në atë se ç’kuptonin +njerëzit si veprimtari SaaS. Ndaj kaluam në një term të ri, “Service as a +Software Substitute”<sup><a href="#TransNote3">3</a></sup> ose +“SaaSS”. Ky term ka dy përparësi: s’ka qenë përdorur më parë, kështu +që përkufizimi ynë është i vetmi për të, dhe shpjegon se ku qëndron padrejtësia.</p> <p> Për diskutim të kësaj çështjeje, shihni <a href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.html">Kujt i Shërben Në të Vërtetë Ai Shërbyes?</a>.</p> <p> -Në spanjisht vazhdojmë të përdorim termin “software como -servicio” ngaqë qyfyri “software como ser vicio” -(“software i të qenit i dëmshëm”) është shumë i bukur për të -hequr dorë prej tij.</p> +Në spanjisht vazhdojmë të përdorim termin “software como servicio” ngaqë +qyfyri “software como ser vicio” (“software i të qenit i dëmshëm”) është +shumë i bukur për të hequr dorë prej tij.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="SharingEconomy">“Sharing economy”</h3> +<h3 id="SharingEconomy">“Sharing economy”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Termi “sharing economy” s’është mënyrë e mirë për t’iu referuar -shërbimeve të tilla si Uber dhe Airbnb që trajtojnë transaksione biznesi mes -njerëzve. Ne e përdorim termin “sharing” për t’iu referuar -bashkëpunimit jokomercial, përfshi rishpërndarjen jokomerciale të kopjeve të -përpikta të veprave të botuara. Sforcimi i fjalës “sharing” që -të përfshijë këto transaksione, ia dobëson kuptimin, ndaj s’e përdorim në -këtë kontekst.</p> +Termi “sharing economy” s’është mënyrë e mirë për t’iu referuar shërbimeve +të tilla si Uber dhe Airbnb që trajtojnë transaksione biznesi mes njerëzve. +Ne e përdorim termin “sharing” për t’iu referuar bashkëpunimit jokomercial, +përfshi rishpërndarjen jokomerciale të kopjeve të përpikta të veprave të +botuara. Sforcimi i fjalës “sharing” që të përfshijë këto transaksione, ia +dobëson kuptimin, ndaj s’e përdorim në këtë kontekst.</p> <p> -Një term më i përshtatshëm për biznese të tillë si Uber është “ekonomi -shërbimesh pune me copë”.</p> +Një term më i përshtatshëm për biznese të tillë si Uber është “ekonomi +shërbimesh pune me copë” ose “gig economy”.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="SellSoftware">“Shitni software”</h3> +<h3 id="SellSoftware">“Shitni software”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Termi “shitni software” është i dykuptimtë. Po ta shohim -strikt, shkëmbimi i një kopjeje të një programi të lirë me një shumë parash -është <a href="/philosophy/selling.html"> shitje e një programi</a>, dhe -s’ka asgjë gabim në të. Por njerëzit zakonisht e përshoqërojnë termin -“shitje software-i” me kufizimet e atij pronësor mbi përdorimin -që i bëhet në vijim software-it të shitur. Konfuzionin mund ta pastroni, -dhe parandaloni, duke thënë ose “shpërndarje kopjesh të një programi -kundrejt një çmimi” ose “imponim kufizimesh pronësore mbi -përdorimin e një programi”.</p> +Termi “shitni software” është i dykuptimtë. Po ta shohim strikt, shkëmbimi +i një kopjeje të një programi të lirë me një shumë parash është <a +href="/philosophy/selling.html"> shitje e një programi</a>, dhe s’ka asgjë +gabim në të. Por njerëzit zakonisht e përshoqërojnë termin “shitje +software-i” me kufizimet e atij pronësor mbi përdorimin që i bëhet në vijim +software-it të shitur. Konfuzionin mund ta pastroni, dhe parandaloni, duke +thënë ose “shpërndarje kopjesh të një programi kundrejt një çmimi” ose +“imponim kufizimesh pronësore mbi përdorimin e një programi”.</p> <p> Për diskutim të mëtejshëm të kësaj çështjeje shihni <a href="/philosophy/selling.html">Shitje Software të Lirë</a>.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="LAMP">“Sistem LAMP”</h3> +<h3 id="LAMP">“Sistem LAMP”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -“LAMP” është shkurtim për “Linux, Apache, MySQL dhe -PHP” — një ndërthurje e rëndomtë software-i për t’u përdorur në -një shërbyes web, hiq faktin që “Linux” në këtë kontekst i -referohet në fakt sistemit GNU/Linux. Ndaj në vend të “LAMP” do -të duhej të qe “GLAMP”: “GNU, Linux, Apache, MySQL dhe -PHP”. +“LAMP” është shkurtim për “Linux, Apache, MySQL dhe PHP” — një +ndërthurje e rëndomtë software-i për t’u përdorur në një shërbyes web, hiq +faktin që “Linux” në këtë kontekst i referohet në fakt sistemit GNU/Linux. +Ndaj në vend të “LAMP” do të duhej të qe “GLAMP”: “GNU, Linux, Apache, MySQL +dhe PHP”. </p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Linux">“Sistem Linux”</h3> +<h3 id="Linux">“Sistem Linux”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Linux është emri i kernelit që Linus Torvalds zhvilloi duke filluar më 1991. Sistemi operativ në të cilin përdoret Linux-i është në thelb GNU me -Linux-in të shtuar. Të quash krejt sistemin “Linux” është edhe -jo e drejtë, edhe ngatërruese. Ju lutemi, quajeni sistemin e plotë <a +Linux-in të shtuar. Të quash krejt sistemin “Linux” është edhe jo e drejtë, +edhe ngatërruese. Ju lutemi, quajeni sistemin e plotë <a href="/gnu/linux-and-gnu.html"> GNU/Linux</a>, si për t’i dhënë hakën Projektit GNU, ashtu edhe për ta dalluar sistemin në tërësi nga kerneli më vete. @@ -1245,14 +1245,14 @@ vete. <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Skype">“Skype”</h3> +<h3 id="Skype">“Skype”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -Ju lutemi, shmangeni përdorimin e termit “skype” si folje, për -të nënkuptuar çfarëdo lloj komunikimi me video apo telefoni nëpër Internet -në përgjithësi. “Skype” është thjesht emri i një programi të -dhënë pronësor, një i cili <a +Ju lutemi, shmangeni përdorimin e termit “skype” si folje, për të nënkuptuar +çfarëdo lloj komunikimi me video apo telefoni nëpër Internet në +përgjithësi. “Skype” është thjesht emri i një programi të dhënë pronësor, +një i cili <a href="/philosophy/proprietary/proprietary-surveillance.html#SpywareInSkype"> i spiunon përdoruesit e tij</a>. Nëse doni të bëni thirrje me video dhe zë në Internet në një mënyrë që respekton si lirinë, ashtu edhe privatësinë @@ -1261,29 +1261,57 @@ href="https://libreplanet.org/wiki/Group:Skype_Replacement"> zëvendësimet e shumta të lira për Skype-in</a>.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="GiveAwaySoftware">“Software give away”<sup><a href="#TransNote13">13</a></sup></h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Të përdorësh termin “give away” për të nënkuptuar “shpërndajeni një program +si software të lirë”, është çorientuese. Ky lokucion ka të njëjtin problem +si “falas”: nënkupton që thelbi është çmimi, jo liria. Një mënyrë për të +shmangur konfuzionin është të thuhet “hidheni në qarkullim si software të +lirë”.</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX = /^.(es)$/" --> <!-- TRANSLATORS: translate if this word is used often in your language to refer to mobile computers; otherwise, fill the translation with a space. --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Terminal">“Terminal”</h3> +<h3 id="Terminal">“Terminal”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p>Telefonat celularë dhe tabletet janë kompjutera, dhe njerëzit duhet të jenë në gjendje t’i përdorin si të tillë përmes software-it të lirë. T’i quash -“terminale” supozon se krejt ajo që mund të bëjnë janë të lidhen -me shërbyes, që është një rrugë e mbrapsht për kryerjen e punës tuaj +“terminale” supozon se krejt ajo që mund të bëjnë janë të lidhen me +shërbyes, që është një rrugë e mbrapsht për kryerjen e punës tuaj kompjuterike.</p> <!--#endif --> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Market">“Treg”</h3> +<h3 id="Vendor">“Tregtues”</h3> + +<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> +<p> +Ju lutemi, mos e përdorni termin “tregtues” për t’iu referuar përgjithësisht +cilitdo që zhvillon ose paketon software. Mjaft programe zhvillohen me +qëllim që të shiten kopje të tij, dhe në këtë rast programuesit janë atëherë +tregtuesit e tyre; këtu përfshihen madje edhe disa paketa software i lirë. +Megjithatë, mjaft programe zhvillohen nga vullnetarë ose entet që nuk +synojnë shitje kopjesh. Këta programues nuk janë tregtues. Po njësoj, +vetëm disa paketues shpërndarjesh GNU/Linux janë tregtues. Këshillojmë më +mirë termin e përgjithshëm “furnizues”. +</p> + +<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> +<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> +<h3 id="Market">“Treg”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Të përshkruhen përdoruesit e software-it të lirë, ose përdoruesit e -software-it në përgjithësi, si “treg”, është çorientuese.</p> +software-it në përgjithësi, si “treg”, është çorientuese.</p> <p> Jo për të thënë që në bashkësinë e software-it të lirë s’ka vend për tregjet. Nëse keni një biznes asistence software-i të lirë, do të thotë që @@ -1299,58 +1327,40 @@ legjitimosh software-in pronësor.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Vendor">“Tregtues”</h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -Ju lutemi, mos e përdorni termin “tregtues” për t’iu referuar -përgjithësisht cilitdo që zhvillon ose paketon software. Mjaft programe -zhvillohen me qëllim që të shiten kopje të tij, dhe në këtë rast -programuesit janë atëherë tregtuesit e tyre; këtu përfshihen madje edhe disa -paketa software i lirë. Megjithatë, mjaft programe zhvillohen nga -vullnetarë ose entet që nuk synojnë shitje kopjesh. Këta programues nuk -janë tregtues. Po njësoj, vetëm disa paketues shpërndarjesh GNU/Linux janë -tregtues. Këshillojmë më mirë termin e përgjithshëm -“furnizues”. -</p> - -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="TrustedComputing">“Trusted Computing”<sup><a href="#TransNote14">14</a></sup></h3> +<h3 id="TrustedComputing">“Trusted Computing”<sup><a href="#TransNote14">14</a></sup></h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> -<a href="/philosophy/can-you-trust.html">“Trusted computing”</a> -është emri që i kanë vënë përkrahësit e saj një skeme për t’i rikonceptuar -kompjuterët në mënyrë të tillë që zhvilluesit e aplikacioneve të mund t’i -besojnë kompjuterit se do t’u bindet atyre, në vend se t’ju bindet juve. -Sipas këndvështrimit të tyre, është i “besuar”; nga -këndvështrimi juaj, është “hileqar”. +<a href="/philosophy/can-you-trust.html">“Trusted computing”</a> është emri +që i kanë vënë përkrahësit e saj një skeme për t’i rikonceptuar kompjuterët +në mënyrë të tillë që zhvilluesit e aplikacioneve të mund t’i besojnë +kompjuterit se do t’u bindet atyre, në vend se t’ju bindet juve. Sipas +këndvështrimit të tyre, është i “besuar”; nga këndvështrimi juaj, është +“hileqar”. </p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="Theft">“Vjedhje”</h3> +<h3 id="Theft">“Vjedhje”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> Përkrahësit e formave shumë strikte, represive të drejtash kopjimi, shpesh -përdorin fjalë të tilla si “vjedhur” dhe “vjedhje” -për t’iu referuar shkeljeve të të drejtave të kopjimit. Ky është -shtrembërim, por do të donin ta merrnit për të vërtetë objektive.</p> -<p> -Sipas sistemit ligjor të ShBA-ve, shkelja e të drejtave të kopjimit nuk -është vjedhje. <a -href="http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=us&vol=473&invol=207"> -Ligjet mbi vjedhjen nuk janë të zbatueshme mbi shkeljen e të drejtave të -kopjimit.</a> Përkrahësit e të drejtave represive të kopjimit me këtë -përpiqen të joshin autoritetet — dhe po keqinterpretojnë ato çka thonë -autoritetet.</p> +përdorin fjalë të tilla si “vjedhur” dhe “vjedhje” për t’iu referuar +shkeljeve të të drejtave të kopjimit. Ky është shtrembërim, por do të donin +ta merrnit për të vërtetë objektive.</p> +<p> +Sipas sistemit ligjor të ShBA-ve, shkelja e të drejtave të kopjimit s’është +vjedhje. <a +href="https://caselaw.findlaw.com/us-supreme-court/473/207.html"> Ligjet mbi +vjedhjen nuk janë të zbatueshme mbi shkeljen e të drejtave të kopjimit</a>. +Përkrahësit e të drejtave represive të kopjimit me këtë përpiqen të joshin +autoritetet — dhe keqinterpretojnë ato çka thonë autoritetet.</p> <p> Për të mos i pranuar, mund t’i drejtoni te ky <a -href="http://www.guardian.co.uk/books/2013/may/04/harper-lee-kill-mockingbird-copyright"> +href="https://www.guardian.co.uk/books/2013/may/04/harper-lee-kill-mockingbird-copyright"> shembull i njëmendtë</a> që tregon se çfarë mund të përshkruhet saktë si -“vjedhje të drejtash kopjimi”.</p> +“vjedhje të drejtash kopjimi”.</p> <p> Kopjimi i paautorizuar ndalohet nga ligjet e të drejtave të kopjimit në mjaft rrethana (jo të gjitha!), por ndalimi nuk e bën të gabuar. @@ -1360,14 +1370,14 @@ tyre) nuk puqe me idetë tona të së drejtës dhe të gabuarës (specifikimet), ato që duhen ndryshuar janë ligjet.</p> <p> -Një gjykatës në ShBA, në drejtim të një gjyqi kundër cenimesh të drejtash -kopjimi, pranoi se <a -href="http://torrentfreak.com/mpaa-banned-from-using-piracy-and-theft-terms-in-hotfile-trial-131129/">“pirateria” -dhe “vjedhja” janë fjalë fyese.</a></p> +Një gjykatës në ShBA, gjatë drejtimit të një gjyqi kundër cenimesh të +drejtash kopjimi, pranoi se <a +href="https://torrentfreak.com/mpaa-banned-from-using-piracy-and-theft-terms-in-hotfile-trial-131129/">“pirateria” +dhe “vjedhja” janë fjalë njollosëse</a>.</p> <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> <!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="OptOut">“Zgjidhni lënien jashtë”</h3> +<h3 id="OptOut">“Zgjidhni lënien jashtë”</h3> <!-- GNUN-SORT-END-KEY --> <p> @@ -1375,24 +1385,13 @@ Kur aplikohet për çfarëdo forme keqtrajtimi kompjuterik, “zgjedhja e lënie jashtë” nënkupton zgjedhja është gjë e vockël leverdie. Ne rekomandojmë “hidheni poshtë”, “shmangeni” ose “hiqeni qafe”;</p> -<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM --> -<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY --> -<h3 id="GiveAwaySoftware">“Software give away”<sup><a href="#TransNote13">13</a></sup></h3> - -<!-- GNUN-SORT-END-KEY --> -<p> -Të përdorësh termin “give away” për të nënkuptuar “shpërndajeni një program -si software të lirë”, është çorientuese. Ky lokucion ka të njëjtin problem -si “falas”: nënkupton që thelbi është çmimi, jo liria. Një mënyrë për të -shmangur konfuzionin është të thuhet “hidheni në qarkullim si software të -lirë”.</p> - <!-- GNUN-SORT-STOP --> -<hr /> -<blockquote id="fsfs"><p>Kjo sprovë është botuar te <a -href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"> +<hr class="no-display" /> +<div class="edu-note c"><p id="fsfs">Kjo sprovë është botuar te <a +href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"> <cite>Software i Lirë, Shoqëri e Lirë: Sprova të Përzgjedhura të Richard -M. Stallman-it</cite></a>.</p></blockquote> +M. Stallman-it</cite></a>.</p></div> +</div> <div class="translators-notes"> @@ -1418,7 +1417,7 @@ paguani.</li> material video dhe audio) përmes një rrjeti kompjuterik, si një fluks i qëndrueshëm, i vazhdueshëm, që lejon të shihet teksa të dhënat shkarkohen në vazhdim.</li> -<li id="TransNote8">Content në anglisht ka dy kuptime, atë të të qenit të +<li id="TransNote8">“Content” në anglisht ka dy kuptime, atë të të qenit të kënaqur, dhe atë të lëndës, përmbajtjes, së diçkaje.</li> <li id="TransNote9">Ironi e bazuar në kuptimin e <em>content</em> si gjendje kënaqësie, të kundërtën e saj, <em>malcontent</em> - pakënaqësisë, dhe në @@ -1436,7 +1435,7 @@ pikëpamjen e sigurisë së të dhënave.</li> <!-- for id="content", starts in the include above --> <!--#include virtual="/server/footer.sq.html" --> -<div id="footer"> +<div id="footer" role="contentinfo"> <div class="unprintable"> <p>Ju lutemi, pyetjet dhe kërkesat e përgjithshme rreth FSF-së & GNU-së @@ -1457,7 +1456,7 @@ href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> <web-translators@gnu.org></a>.</p> - <p>For information on coordinating and submitting translations of + <p>For information on coordinating and contributing translations of our web pages, see <a href="/server/standards/README.translations.html">Translations README</a>. --> @@ -1487,9 +1486,8 @@ përkthimet</a>.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Të drejta kopjimi © 1996, 1997, 1998, 1999, 2001, 2002, 2003, 2004, -2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2016, 2017, 2018, 2020, 2021 Free -Software Foundation, Inc.</p> +<p>Të drejta kopjimi © 1996-2018, 2020, 2021, 2022 Free Software +Foundation, Inc.</p> <p>Kjo faqe mund të përdoret sipas një licence <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/">Creative Commons @@ -1504,7 +1502,7 @@ Attribution-NoDerivatives 4.0 International License</a>.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> U përditësua më: -$Date: 2021/04/01 10:01:55 $ +$Date: 2022/07/20 11:08:24 $ <!-- timestamp end --> </p> |