path: root/talermerchantdemos/blog/articles/nl/government-free-software.html

<!--#set var="PO_FILE"
 value='<a href="/philosophy/po/government-free-software.nl.po">
 https://www.gnu.org/philosophy/po/government-free-software.nl.po</a>'
 --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/government-free-software.html"
 --><!--#set var="DIFF_FILE" value="/philosophy/po/government-free-software.nl-diff.html"
 --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2022-03-16" --><!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/government-free-software.en.html" -->

<!--#include virtual="/server/header.nl.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.96 -->
<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html -->
<!--#set var="TAGS" value="essays upholding need" -->
<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" -->

<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>Maatregelen die overheden kunnen nemen om vrije software te stimuleren -
GNU-project - Free Software Foundation</title>

<!--#include virtual="/philosophy/po/government-free-software.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" -->
<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.nl.html" -->
<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE-->
<!--#include virtual="/server/outdated.nl.html" -->
<!--#include virtual="/server/top-addendum.nl.html" -->
<div class="article reduced-width">
<h2 style="margin-bottom: .2em">
Maatregelen die overheden kunnen nemen om vrije software te stimuleren</h2>
<h3 style="margin: 0 0 1.2em">
En waarom dat hun plicht is</h3>

<address class="byline">door <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address>

<div class="introduction">
<p>Dit artikel draagt beleid aan waarmee een sterk en krachtig signaal kan
worden gegeven voor het stimuleren van vrije software binnen de overheid, en
om de rest van het land richting softwarevrijheid te leiden.</p>
</div>

<p>De taak van de overheid is om te zorgen voor vrijheid en welzijn van mensen
binnen de samenleving. E&eacute;n van de aspecten van deze taak is, in het
computerdomein, om gebruikers aan te moedigen vrije software te gaan
gebruiken; dat betekent <a href="/philosophy/free-sw.html">software die de
vrijheid van de gebruiker respecteert</a>. Een niet-vrij (privaat) programma
treedt de vrijheid van de gebruiker met voeten; het is een sociaal probleem
waar de overheid aandacht aan zou moeten besteden.</p>

<p>De overheid moet zelf vrije software gebruiken voor haar
computeractiviteiten in het belang van digitale onafhankelijkheid (de
controle van de overheid over haar eigen computeractiviteiten). Alle
gebruikers verdienen controle over hun computeractiviteiten, maar de staat
heeft een verantwoordelijkheid tegenover burgers om controle te hebben over
de computeractiviteiten die het, namens de burgers, uitvoert. De meeste
overheidsactiviteiten hangen tegenwoordig af van computers en de zeggenschap
van de overheid over deze activiteiten hangt af van de zeggenschap over de
computeractiviteiten. Wanneer deze controle verloren gaat bij een instelling
die kritieke activiteiten uitvoert, bedreigt dit de nationale veiligheid.</p>

<p>Overheidsinstellingen laten overstappen naar vrije software kan ook andere
voordelen bieden, zoals het besparen van geld en het ondersteunen van lokale
computerbedrijven.</p>

<p>&ldquo;Overheidsinstellingen&rdquo; verwijst in dit verband naar alle
niveaus van de overheid, alle publieke instellingen, inclusief scholen en
universiteiten, publiek-private samenwerkingen en
&ldquo;markt&rdquo;partijen die in handen zijn van de overheid of door de
overheid zijn ingesteld met speciale rechten of functies door de overheid.</p>

<h3>Onderwijs</h3>
<p>Het belangrijkste beleid betreft onderwijs, omdat dat de toekomst van het
land bepaalt:</p>

<ul>
<li><b>Alleen vrije software onderwijzen</b><br />
Onderwijsinstellingen zouden alleen vrije software moeten onderwijzen (dus
mogen zij leerlingen en studenten nooit wijzen op een niet-vrij programma)
en uitleggen welke maatschappelijke redenen hieraan ten grondslag
liggen. Een niet-vrij programma onderwijzen is gelijk aan het onderwijzen
van afhankelijkheid, wat tegen de onderwijstaak ingaat.</li>
</ul>

<h3>De overheid en de bevolking</h3>
<p>Ook belangrijk is overheidsbeleid dat be&iuml;nvloedt welke software
individuen en organisaties gebruiken:</p>

<ul>
<li><p><b>Nooit niet-vrije programma's vereisen</b><br />
Wetten en regels in de publieke sector moeten worden gewijzigd zodat
individuen of organisaties nooit worden verplicht om een niet-vrij programma
te gebruiken. Die wetten zouden ook communicatie en publicatie moeten
ontmoedigen die dergelijke consequenties hebben (waaronder <a
href="https://www.defectivebydesign.org/what_is_drm_digital_restrictions_management">digitaal
beheer van beperkingen, DRM</a>).</p></li>

<li><p><b>Alleen vrije software verspreiden</b><br />
Wanneer een overheidsinstelling software verspreidt onder de bevolking,
inclusief programma's die zijn bijgevoegd of gespecificeerd door
webpagina's, moet het als vrije software worden verspreid. Bovendien moet
het mogelijk zijn om de software te draaien op een besturingssysteem dat uit
alleen vrije software bestaat.</p></li>

<li><p><b>Overheidswebsites</b><br />
Overheidswebsites en overheidsnetwerkdiensten moeten zodanig worden
ontworpen dat gebruikers ze met alleen vrije software kunnen gebruiken,
zonder enig nadeel.</p></li>

<li><p><b>Vrije formaten en protocollen</b><br />
Overheidsinstellingen mogen alleen bestandsformaten en
communicatie-protocollen gebruiken die goed door vrije software ondersteund
worden, bij voorkeur met gepubliceerde specificaties. (We beschrijven dit
niet in termen van &ldquo;standaarden&rdquo; omdat het moet worden toegepast
op zowel niet-gestandaardiseerde als gestandaardiseerde interfaces.) Zij
mogen bijvoorbeeld geen audio- of video-opnamen verspreiden in
bestandsformaten die Flash of niet-vrije codecs vereisen. Bibliotheken
zouden geen boeken of andere werken met digitaal beheer van beperkingen
(DRM) mogen verspreiden.</p>

<p>Om het verspreiden van publicaties in vrije bestandsformaten te
ondersteunen, moet de overheid vereisen dat alle rapporten aan de overheid
worden geleverd in vrije bestandsformaten.</p></li>

<li><p><b>Computers van licenties ontkoppelen</b><br />
De verkoop van computers mag niet vereisen dat tegelijkertijd ook de
licentie van een niet-vrij programma wordt aangeschaft. De verkoper zou bij
wet verplicht moeten zijn om de koper de mogelijkheid te bieden om de
computer te kopen zonder de niet-vrije software, en zonder het betalen van
de licentiekosten.</p>
<p>De onterechte verplichte betaling is een secundaire kwestie en mag ons niet
afleiden van het werkelijke probleem: de onrechtvaardigheid van niet-vrije
software en het verlies van vrijheid die daaruit voortkomt. Echter, het
dwingen van gebruikers om te betalen geeft bepaalde ontwikkelaars van
niet-vrije software een aanvullend onterecht voordeel, dat haaks staat op de
vrijheid van gebruikers. Het is redelijk als de overheid dit misbruik
voorkomt.</p>
</li>
</ul>

<h3>Digitale onafhankelijkheid</h3>
<p>Verschillende soorten beleid hebben invloed op de digitale onafhankelijkheid
van de overheid. Overheidsinstellingen moeten zeggenschap behouden over hun
eigen computeractiviteiten, en deze controle niet uit handen geven aan
private handen. Dit geldt voor alle computers, inclusief smartphones.</p>

<ul>
<li><p><b>Overstappen naar vrije software</b><br />
Overheidsinstellingen moeten overstappen op vrije sofware, en moeten geen
niet-vrije software installeren of blijven gebruiken, behalve als tijdelijke
maatregel. Slechts &eacute;&eacute;n overheidsorgaan moet de bevoegdheid
hebben om deze tijdelijke uitzonderingen te verlenen, en alleen wanneer daar
gegronde redenen voor zijn. Dit overheidsorgaan zou als doelstelling moeten
hebben om het aantal uitzonderingen naar nul terug te brengen.</p></li>

<li><p><b>Vrije ICT-oplossingen ontwikkelen</b><br />
Als een overheidsinstelling betaalt voor de ontwikkeling van een
computeroplossing, moet het contract vereisen dat het wordt geleverd als
vrije software, en dat het zo wordt ontworpen dat het uitgevoerd en
ontwikkeld kan worden in een 100% vrije omgeving. Alle contracten moeten dit
vereisen; dus als de ontwikkelaar zich er niet aan houdt kan er niet worden
betaald voor het werk.</p></li>

<li><p><b>Computers kiezen met het oog op vrije software</b><br />
Als een overheidsinstelling computers koopt of huurt, zou het moeten kiezen
uit modellen die, in hun klasse, het meest geschikt zijn om te kunnen worden
gebruikt zonder enige niet-vrije software. De overheid zou, voor elke
computerklasse, een lijst met modellen moeten bijhouden, gebaseerd op deze
eis. Modellen die zowel voor burgers als de overheid beschikbaar zijn zouden
voorrang moeten krijgen boven modellen die alleen voor de overheid
beschikbaar zijn.</p></li>

<li><p><b>Met fabrikanten onderhandelen</b><br />
De overheid zou actief met fabrikanten moeten onderhandelen om geschikte
hardwareproducten, die geen niet-vrije software vereisen, op de markt te
brengen (voor de overheid en voor de samenleving), in alle relevante
productgebieden.</p></li>

<li><p><b>Samenwerken met andere landen</b><br />
De overheid zou met andere landen collectief moeten onderhandelen met
fabrikanten over geschikte hardwareproducten. Samen hebben zij een betere
onderhandelingspositie.</p></li>
</ul>

<h3>Digitale onafhankelijkheid II</h3>
<p>De digitale onafhankelijkheid (en veiligheid) van de overheid houdt in dat
zij zeggenschap heeft over de computers die het werk van de overheid
doen. Daarbij is het vermijden van <a
href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.html">Service als
Softwarevervanging (SaaSS)</a> essentieel, behalve als de dienst wordt
geleverd door een overheidsorgaan. Daarnaast moeten andere praktijken, die
de zeggenschap over computeractiviteiten van de overheid wegnemen, worden
vermeden. Daarom:</p>

<ul>
<li><b>De overheid moet zeggenschap hebben over haar computers</b><br />
Iedere computer die de overheid gebruikt moet toebehoren of gehuurd worden
door dezelfde overheidsafdeling die het gebruikt. Die afdeling moet zelf
kunnen beslissen wie fysieke toegang heeft tot de computer, wie er onderhoud
(hardware of software) op kan uitvoeren, en welke software erop
ge&euml;nstalleerd moet zijn. Als de computer niet draagbaar is, moet de
computer, wanneer die wordt gebruikt, in een fysieke ruimte van de overheid
zijn (als eigenaar of huurder).</li>
</ul>

<h3>Ontwikkelingen be&iuml;nvloeden</h3>
<p>Het beleid van de overheid be&iuml;nvloedt de ontwikkeling van vrije en
niet-vrije software:</p>

<ul>
<li><p><b>Vrije software aanmoedigen</b><br />
De overheid zou ontwikkelaars moeten aanmoedigen om vrije software te maken
of te verbeteren en dit aan het publiek ter beschikking te stellen, door
bijvoorbeeld belastingvoordeel of andere financiële aanmoedigingen. Deze
voordelen mogen niet verstrekt worden voor de ontwikkeling, verspreiding of
het gebruik van niet-vrije software.</p></li>

<li><p><b>Niet-vrije software ontmoedigen</b><br />
Ontwikkelaars van niet-vrije software zouden vooral niet in de gelegenheid
moeten zijn om kopie&euml;n aan scholen te &ldquo;doneren&rdquo; en
belastingaftrek te claimen over de nominale waarde van die
software. Niet-vrije software is niet legitiem in een school.</p></li>
</ul>

<h3>Elektronisch afval</h3>
<p>Vrijheid mag niet tot elektronisch afval leiden:</p>

<ul>
<li><p><b>Vervangbare software</b><br />
Veel moderne computers zijn zo ontworpen, dat het onmogelijk is om de
voorge&iuml;nstalleerde software door vrije software te vervangen. Dus de
enige manier om deze apparaten te bevrijden, is door ze weg te gooien. Deze
praktijk is schadelijk voor de samenleving.</p>

<p>Daarom zou het illegaal moeten zijn, of in ieder geval zwaar ontmoedigd
moeten worden (met hoge belastingen), om nieuwe computers en aanverwante
producten te slijten, importeren of verspreiden die met geheime
hardware-specificaties of moedwillige beperkingen de gebruikers ervan
weerhouden om onderdelen te vervangen, of software te ontwikkelen,
installeren of gebruiken. Dit is vooral belangrijk bij apparaten die het
zogenoemde <a
href="/proprietary/proprietary-jails.html">&ldquo;jailbreaking&rdquo;</a>
(uit de gevangenis breken) nodig hebben om een ander besturingssysteem te
installeren, of waarbij de specificaties van sommige onderdelen geheim zijn.
</p></li>
</ul>

<h3>Technische neutraliteit</h3>

<p>Met de voorgestelde maatregelen in dit artikel kan de overheid zeggenschap
over haar computeractiviteiten naar zich toe trekken en kan zij burgers,
bedrijven en organisaties helpen bij het verkrijgen van zeggenschap over hun
computeractiviteiten. Sommigen zullen echter beweren dat deze maatregelen
het &ldquo;principe&rdquo; van technische neutraliteit schenden. </p>

<p>Het idee van technische neutraliteit is dat de overheid geen arbitraire
voorkeuren op technische keuzes moet opleggen. Of dat een geldig principe
is, is betwistbaar, maar het blijft in ieder geval beperkt tot kwesties die
slechts technisch zijn. De maatregelen die hier worden aangemoedigd kaarten
ethische, sociale en politieke kwesties aan, dus vallen zij <a
href="/philosophy/technological-neutrality.html">buiten het bereik van
<em>technische</em> neutraliteit</a>. Alleen diegenen die een land willen
onderwerpen, zullen voorhouden dat de overheid &ldquo;neutraal&rdquo; zou
moeten zijn over haar onafhankelijkheid of over de vrijheid van haar
burgers.</p>
</div>

<div class="translators-notes">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
 </div>
</div>

<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" -->
<div id="footer" role="contentinfo">
<div class="unprintable">

<p>Gelieve algemene vragen over FSF &amp; GNU te sturen naar <a
href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Er zijn ook nog <a
href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de
FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a
href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a>.</p>

<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
        replace it with the translation of these two:

        We work hard and do our best to provide accurate, good quality
        translations.  However, we are not exempt from imperfection.
        Please send your comments and general suggestions in this regard
        to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">

        &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

        <p>For information on coordinating and contributing translations of
        our web pages, see <a
        href="/server/standards/README.translations.html">Translations
        README</a>. -->
We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor
verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a
href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations
README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze
website.</p>
</div>

<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
     files generated as part of manuals) on the GNU web server should
     be under CC BY-ND 4.0.  Please do NOT change or remove this
     without talking with the webmasters or licensing team first.
     Please make sure the copyright date is consistent with the
     document.  For web pages, it is ok to list just the latest year the
     document was modified, or published.
     
     If you wish to list earlier years, that is ok too.
     Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
     years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
     year, i.e., a year in which the document was published (including
     being publicly visible on the web or in a revision control system).
     
     There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
     Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
<p>Copyright &copy; 2011-2014, 2016, 2017, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p>

<p>Deze pagina is uitgebracht onder de <a rel="license"
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative
Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p>

<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" -->
<div class="translators-credits">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
<strong>Vertaling:</strong> <a
href="//savannah.gnu.org/projects/www-nl">www-nl</a></div>

<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Bijgewerkt:

$Date: 2022/05/15 04:37:12 $

<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
<!-- for class="inner", starts in the banner include -->
</body>
</html>