1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
|
<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/15-years-of-free-software.en.html" -->
<!--#include virtual="/server/header.nl.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.77 -->
<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>15 Jaar Vrije Software - GNU Project - Free Software Foundation</title>
<meta http-equiv="Keywords"
content="GNU, FSF, Free Software Foundation, vrijheid, Richard Stallman, rms, vrije
software beweging" />
<meta http-equiv="Description"
content="Richard Stallman over de ontstaansgeschiedenis van de beweging tot het
ontwikkelen van een vrij besturingssysteem." />
<!--#include virtual="/philosophy/po/15-years-of-free-software.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" -->
<h2>15 Jaar Vrije Software</h2>
<p>
door <strong>Richard M. Stallman</strong>
</p>
<p>
Het is precies 15 jaar geleden dat we de vrije software beweging en het GNU
project hebben gestart. Er is veel gebeurd in die tijd.
</p>
<p>
Het was in 1984 onmogelijk een moderne computer te gebruiken zonder de
installatie van een privaat besturingssysteem, die je alleen met beperkingen
kon aanschaffen. Niemand mocht programma's met andere gebruikers delen en
praktisch niemand kon software wijzigen zodanig dat het aan zijn wensen
voldeed. De eigenaars van de software hadden muren opgetrokken om ons van
elkaar te scheiden.
</p>
<p>
Het GNU project is gestart om dit tegen te gaan. Met als eerste doel: het
ontwikkelen van een besturingssysteem dat op Unix leek, geschikt was voor
meerdere platformen en uit 100% vrije software zou bestaan. Geen 95%, geen
99,5% maar 100%—zodat gebruikers vrij zouden zijn om het hele systeem
te kopiëren en de vrijheid zouden hebben het willekeurig aan te kunnen
passen en zo wellicht hun steentje bij te dragen. De naam GNU is een
afkorting van de zinssnede “GNU's Niet Unix”—een soort
hommage aan de techniek van Unix die tegelijk zegt dat GNU toch anders
is. Technisch gezien is GNU bijna hetzelfde als Unix. Maar in tegestelling
tot Unix geeft GNU de gebruikers vrijheid.
</p>
<p>
Het heeft jaren van hard werk door honderden programmeurs gekost om dit
besturingssysteem te ontwikkelen. Sommigen werden daarbij betaald door de
Free Software Foundation anderen door bedrijfjes in de vrije software maar
de meesten waren vrijwilligers. Een paar zijn beroemd geworden, de meesten
zijn redelijk bekend binnen de gemeenschap van hackers die hun werk
gebruiken of aanvullen. Allemaal hebben ze gewerkt om de kracht van het
computernetwerk tot zijn volle recht te laten komen ten behoeve van de
mensheid.
</p>
<p>
In 1991 werd de laatste belangrijke component van een Unix-achtig systeem
ontwikkeld: Linux, de vrije kernel, geschreven door Linus Torvalds.
Tegenwoordig wordt de combinatie GNU en Linux gebruikt door miljoenen mensen
over de hele wereld en z'n populariteit neemt nog steeds toe. Deze maand
hebben we versie 1.0 van GNOME <abbr title="GNU Network Object Model
Environment">GNOME</abbr> aangekondigd, het GNU grafische bureaublad,
waarvan we hopen dat het het GNU/Linux systeem net zo makkelijk in gebruik
maakt als andere besturingssystemen.
</p>
<p>
Maar die vrijheid is niet verzekerd. De wereld draait door en we kunnen er
niet van uit gaan dat we die vrijheid over vijf jaar nog hebben, alleen maar
vanwege het feit dat we hem nu hebben. Vrije software heeft nog vele
uitdagingen en gevaren voor de boeg. Het zal nog hard werken worden om onze
vrijheid te verdedigen net zoals het hard werken was om die vrijheid te
verkrijgen. Ondertussen is het besturingssysteem slechts het begin—nu
zullen we de toepassingen toe moeten voegen voor alles wat gebruikers met
hun computer willen doen.
</p>
<p>
In volgende columns zal ik uitweiden over specifieke uitdagingen voor de
vrije software gemeenschap en andere aspecten die van invloed zijn op de
vrijheid van computergebruikers, alsook over ontwikkelingen op het gebied
van het GNU/Linux besturingssysteem.
</p>
<div class="translators-notes">
<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
</div>
</div>
<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" -->
<div id="footer">
<div class="unprintable">
<p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a
href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a
href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de
FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a
href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p>
<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
replace it with the translation of these two:
We work hard and do our best to provide accurate, good quality
translations. However, we are not exempt from imperfection.
Please send your comments and general suggestions in this regard
to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
<web-translators@gnu.org></a>.</p>
<p>For information on coordinating and submitting translations of
our web pages, see <a
href="/server/standards/README.translations.html">Translations
README</a>. -->
We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor
verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a
href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p>
<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations
README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze
website.</p>
</div>
<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
files generated as part of manuals) on the GNU web server should
be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this
without talking with the webmasters or licensing team first.
Please make sure the copyright date is consistent with the
document. For web pages, it is ok to list just the latest year the
document was modified, or published.
If you wish to list earlier years, that is ok too.
Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
year, i.e., a year in which the document was published (including
being publicly visible on the web or in a revision control system).
There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
<p>Copyright © 1999, 2014, 2020 Richard M. Stallman</p>
<p>Deze pagina is uitgebracht onder een <a rel="license"
href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative
Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p>
<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" -->
<div class="translators-credits">
<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
</div>
<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Bijgewerkt:
$Date: 2020/07/05 14:01:36 $
<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
</body>
</html>
|
