path: root/talermerchantdemos/blog/articles/sq/loyal-computers.html

<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/loyal-computers.en.html" -->

<!--#include virtual="/server/header.sq.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.77 -->

<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>Ç’Do të Thotë Që Kompjuteri Juaj të Jetë Besnik? - Projekti GNU - Free
Software Foundation</title>

<!--#include virtual="/philosophy/po/loyal-computers.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.sq.html" -->
<h2>Ç’Do të Thotë Që Kompjuteri Juaj të Jetë Besnik?</h2>

<p>nga <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></p>

<p>Themi se xhirimi i <a href="/philosophy/free-sw.html">software-it të
lirë</a> në kompjuterin tuaj do të thotë që veprimet e tij janë <a
href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">nën kontrollin
tuaj</a>.  Kjo nënkupton që kompjuteri juaj do të bëjë ato çka i kërkon
programi juaj të bëjë, dhe asgjë më shumë.  Me fjalë të tjera, kompjuteri
juaj do t’ju jetë besnik.</p>

<p>Më 1990 këtë e merrnim të mirëqenë; sot, mjaft kompjutera janë konceptuar të
mos u jenë besnikë përdoruesve të tyre.  Është bërë e nevojshme të thuhet
hapur se ç’do të thotë që kompjuteri juaj të jetë një platformë besnike, që
u bindet vendimeve tuaja, të cilat i shprehni duke i thënë të xhirojë
programe të caktuara.</p>

<p>Përkufizimi ynë paraprak përbëhet nga këto parime.</p>

<dl>
<dt>Instalueshmëri</dt>

<dd>
<p>Çfarëdo software-i që mund të zëvendësohet nga një tjetër, përdoruesi duhet
të ketë aftësinë të zëvendësojë.</p>

<p>Ndaj, nëse kompjuteri kërkon një fjalëkalim ose ndonjë të fshehtë tjetër
për të mundur të zëvendësojë ndonjë software të vetin, cilido që ju shet
kompjuterin, duhet t’ju tregojë edhe atë të fshehtë.</p>
</dd>

<dt>Asnjanësi kundrejt software-it</dt>

<dd>
<p>Kompjuteri do të xhirojë, pa paragjykime, çfarëdo software-i që instaloni në
të, dhe do ta lejojë software-in të bëjë ç’të thotë kodi përkatës.</p>

<p>Një mekanizëm për kontrollin e nënshkrimeve të programeve që xhirojnë është
i përputhshëm me këtë parim, me kusht që kontrolli i nënshkrimeve të jetë
plotësisht nën kontrollin e përdoruesit. Kur është kështu, mekanizmi ndihmon
sendërtimin e vendimeve të përdoruesit mbi se cilët programe të xhirojnë, në
vend se të pengojë vendimet e përdoruesit.  Përkundrazi, kontrolli i
nënshkrimeve që nuk është plotësisht nën kontrollin e përdoruesit e cenon
këtë parim.</p>
</dd>

<dt>Asnjanësi kundrejt protokollesh</dt>

<dd>
<p>Kompjuteri do të komunikojë, pa paragjykime, përmes çfarëdo protokolli që
sendërton software-i i instaluar në të, me çfarëdo përdoruesi dhe kompjuteri
tjetër me të cilin e drejtoni të komunikojë.</p>

<p>Kjo do të thotë që kompjuteri nuk imponon një shërbim të caktuar në kurriz
të një tjetri, ose një protokoll, në vend se një tjetër. Nuk i kërkon
përdoruesit të marrë lejen e dikujt për të komunikuar përmes një protokolli
të dhënë.</p>
</dd>

<dt>Asnjanësi kundrejt sendërtimesh</dt>

<dd>
<p>Kur kompjuteri komunikon duke përdorur një protokoll të dhënë, do ta
mbështesë kryerjen e kësaj, pa paragjykime, përmes çfarëdo kodi që zgjidhni
(po pranojmë që kodi e sendërton protokollin në fjalë), dhe nuk do të bëjë
asgjë që do të ndihmonte cilëndo palë tjetër në Internet të dallojë se cilin
kod po përdorni, ose se çfarë ndryshimesh keni bërë në të, apo të
diskriminojë bazuar në zgjedhjen tuaj.</p>

<p>Kjo kërkon që kompjuteri të hedhë tej kërkesa për dëshmime së largëti, që do
me thënë, nuk u lejon kompjuterave të tjerë të përcaktojnë me ndihmën e
rrjetit nëse kompjuteri juaj po xhiron një copë të dhënë
software-i. Dëshmimi së largëti u jep sajteve pushtetin t’ju detyrojnë të
lidheni me ta vetëm përmes një aplikacioni me DRM, të cilën nuk e zhbllokoni
dot, duke ju mohuar kështu kontrollin e efektshëm mbi software-in që
përdorni për të komunikuar me ta.</p>

<p>Ne e kuptojmë dëshmimin së largëti si një skemë të përgjithshme që u lejon
cilitdo sajt të imponojë tivoizim ose &ldquo;bllokim&rdquo; te software-i në
kompjuterin tuaj përmes të cilit lidheni me të.  Tivoizimi i thjeshtë i një
programi ua bën të pamundur xhirimin si duhet versioneve të modifikuara; Kjo
e bën programin jo të lirë. Dëshmimi së largëti nga sajtet ua bën të
pamundur versioneve të modifikuara funksionimin me ato sajte që përdorin
dëshmim, çka e bën një program efektivisht jo të lirë, kur përdor këto
sajte.  Nëse një kompjuter u lejon sajteve t’jua bëjnë të pamundur
përdorimin me to të një programi të modifikuar, është besnik kundrejt atyre,
jo kundrejt jush.</p>
</dd>

<dt>Asnjanësi kundrejt të dhënash të komunikuara</dt>

<dd>
<p>Kur kompjuteri merr të dhëna duke përdorur çfarëdo protokolli, nuk do të
vërë caqe se çfarë mundet të bëjë programi me të dhënat e marra përmes
komunikimit.</p>

<p>Çfarëdo DRM-je në nivel hardware-i e cenon këtë parim.  Për shembull,
hardware-i nuk duhet të transmetojë rrjedha video të koduara në mënyrë të
tillë që vetëm monitori të mund t’i çkodojë.</p>
</dd>

<dt>Diagnostikueshmëri</dt>

<dd>
<p>Kompjuteri gjithmonë ju lejon të analizoni funksionimin e programit që
xhironi.</p>
</dd>

<dt>Plotësi</dt>

<dd>
<p>Parimet më sipër zbatohen mbi krejt ndërfaqet software të kompjuterit dhe
krejt komunikimet që kryen kompjuteri.  Kompjuteri nuk duhet të përmbajë
ndonjë marifet të programueshëm ose të kryejë komunikime jo besnike ndaj
jush.</p>

<p>Për shembull, pjesa AMT në procesorët Intel të kohëve të fundit xhiron
software jo të lirë i cili mund të komunikojë së largëti me Intel-in.  Kjo e
bën jo besnik sistemin, veç në u çaktivizoftë.</p>
</dd>
</dl>

<p>Që një kompjuter të jetë plotësisht në shërbimin tuaj, duhet të jetë i
shoqëruar me dokumentim të krejt ndërfaqeve të software-it që xhiron në të,
dhe që përdoren për të kontrolluar kompjuterin.  Një mungesë e tillë
dokumentimi nuk do të thotë që kompjuteri është aktivisht jo besnik, por do
të thotë që ka disa aspekte të tij që nuk janë në shërbimin tuaj.  Në varësi
se ç’realizon ai aspekt, kjo mund të jetë ose mund të mos jetë problem.</p>

<p>U kërkojmë lexuesve të na dërgojnë kritikat dhe sugjerimet rreth këtyre
përkufizimeve te <a href="mailto:computer-principles@gnu.org">
&lt;computer-principles@gnu.org&gt;</a>.</p>

<p>Besnikëria, ashtu siç përkufizohet këtu, është kriteri më themelor që na
vjen në mendje që ka kuptim.  Nuk kërkon doemos që krejt software-i në
kompjuter të jetë i lirë.  Sidoqoftë, prania e <a
href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">software-it jo të
lirë në kompjuter</a> është një pengesë për verifikimin nëse një kompjuter
është apo jo besnik, ose për të garantuar se mbetet i tillë.</p>

<h3 id="History">Historik</h3>

<p>Kjo është një listë e ndryshimeve thelbësore në këtë faqe.</p>

<ul>

<li><a
href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/loyal-computers.html?root=www&amp;r1=1.5&amp;r2=1.6">Version
1.6</a>: Shtoni domosdoshmëri instalueshmërie.
</li>

<li><a
href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/loyal-computers.html?root=www&amp;r1=1.3&amp;r2=1.4">Version
1.4</a>: Dokumentimi i plotë nuk është domosdoshmëri për të qenët besnik.
</li>
</ul>

<div class="translators-notes">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
  </div>
</div>

<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.sq.html" -->
<div id="footer">
<div class="unprintable">

<p>Ju lutemi, pyetjet dhe kërkesat e përgjithshme rreth FSF-së &amp; GNU-së
dërgojini te <a href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>.  Ka
gjithashtu <a href="/contact/">mënyra të tjera për t’u lidhur me</a>
FSF-në.  Njoftimet për lidhje të dëmtuara dhe ndreqje apo këshilla të tjera
mund të dërgohen te <a
href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a>.</p>

<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
        replace it with the translation of these two:

        We work hard and do our best to provide accurate, good quality
        translations.  However, we are not exempt from imperfection.
        Please send your comments and general suggestions in this regard
        to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">

        &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

        <p>For information on coordinating and submitting translations of
        our web pages, see <a
        href="/server/standards/README.translations.html">Translations
        README</a>. -->
Përpiqemi fort dhe bëjmë sa mundemi për të ofruar përkthime me cilësi të
mirë dhe të përpikta.  Megjithatë, nuk jemi të përjashtuar nga
papërsosmëritë. Ju lutemi, komentet dhe këshillat e përgjithshme lidhur me
këtë dërgojini te <a
href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p><p>Për
të dhëna mbi bashkërendimin dhe parashtrimin e përkthimeve të faqeve tona
web, shihni <a href="/server/standards/README.translations.html">README për
përkthimet</a>.</p>
</div>

<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
     files generated as part of manuals) on the GNU web server should
     be under CC BY-ND 4.0.  Please do NOT change or remove this
     without talking with the webmasters or licensing team first.
     Please make sure the copyright date is consistent with the
     document.  For web pages, it is ok to list just the latest year the
     document was modified, or published.
     
     If you wish to list earlier years, that is ok too.
     Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
     years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
     year, i.e., a year in which the document was published (including
     being publicly visible on the web or in a revision control system).
     
     There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
     Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
<p>Të drejta kopjimi &copy; 2015, 2019 Free Software Foundation, Inc.</p>

<p>Kjo faqe mund të përdoret sipas një licence <a rel="license"
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/">Creative Commons
Attribution-NoDerivatives 4.0 International License</a>.</p>

<!--#include virtual="/server/bottom-notes.sq.html" -->
<div class="translators-credits">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
  </div>

<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
U përditësua më:

$Date: 2019/06/03 11:32:02 $

<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
</body>
</html>