summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/pl/words-to-avoid.html
blob: 78c63574dbc4411a359a3b84813c77a54a426fbd (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
<!--#set var="PO_FILE"
 value='<a href="/philosophy/po/words-to-avoid.pl.po">
 https://www.gnu.org/philosophy/po/words-to-avoid.pl.po</a>'
 --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/words-to-avoid.html"
 --><!--#set var="DIFF_FILE" value=""
 --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2002-04-22" -->

<!--#include virtual="/server/header.pl.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.86 -->

<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>Mylące słowa i&nbsp;sformułowania, których lepiej unikać - Projekt GNU -
Fundacja Wolnego Oprogramowania</title>

<!--#include virtual="/philosophy/po/words-to-avoid.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" -->
<!--#include virtual="/server/outdated.pl.html" -->
<h2>Mylące lub&nbsp;nacechowane słowa i&nbsp;sformułowania, których lepiej
unikać</h2>

<p>
Jest kilka wyrazów i&nbsp;sformułowań, których radzimy unikać, albo dlatego
że&nbsp;są niejednoznaczne, albo gdyż sugerują słuszność poglądów,
z&nbsp;którymi zapewne, mamy nadzieję, nie w&nbsp;pełni się zgadzacie.</p>

<div class="announcement">
<blockquote><p>Zobacz też <a href="/philosophy/categories.html">Kategorie wolnego
oprogramowania</a> i&nbsp;<a
href="/philosophy/why-call-it-the-swindle.html">Dlaczego nazywać to
Swindle</a>.</p></blockquote>
</div>

<p> <!-- GNUN-SORT-START -->
&bdquo;<!--BSD--><a href="#BSD-style">Typu BSD</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<!--darmo--><a href="#ForFree">Za&nbsp;darmo (for&nbsp;free)</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<a href="#Freeware">Freeware</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<a href="#Commercial">Komercyjny (commercial)</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<a href="#Theft">Kradzież</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<a href="#Protection">Ochrona</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<a href="#Piracy">Piractwo</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<a href="#GiveAwaySoftware">Rozdawać&nbsp;programy</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<a href="#SellSoftware">Sprzedawać&nbsp;programy
(sell&nbsp;software)</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<a href="#Creator">Twórca</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<a href="#IntellectualProperty">Własność&nbsp;intelektualna
(intellectual&nbsp;property)</a>&rdquo;&nbsp;| <!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
&bdquo;<a
href="#DigitalRightsManagement">Zarządzanie&nbsp;Prawami&nbsp;Cyfrowymi
(Digital&nbsp;Rights&nbsp;Management)</a>&rdquo; <!-- GNUN-SORT-STOP -->
</p>

<!-- GNUN-SORT-START -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="BSD-style"><!--BSD-->&bdquo;Typu BSD&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Określenie &bdquo;licencja typu BSD&rdquo; prowadzi do&nbsp;pomyłek, gdyż <a
href="/licenses/bsd.html">scala w&nbsp;jedno dwie licencje, które znacząco
się od&nbsp;siebie różnią</a>. Na&nbsp;przykład, pierwotna licencja BSD
z&nbsp;klauzulą ogłoszeniową nie jest zgodna z&nbsp;GPL, ale&nbsp;poprawiona
BSD jest zgodna.</p>
<p>
Żeby uniknąć zamieszania najlepiej używać właściwej nazwy konkretnej
licencji i&nbsp;unikać określenia &bdquo;typu BSD&rdquo;.</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="ForFree">&bdquo;Za darmo (for free)&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Jeśli chcecie powiedzieć, że&nbsp;jakiś program jest wolnym oprogramowaniem,
nie mówcie, prosimy, że&nbsp;jest dostępny &bdquo;za darmo&rdquo;,
&bdquo;bezpłatnie&rdquo; (&bdquo;for free&rdquo;). Określenie to znaczy
konkretnie &bdquo;po cenie zerowej&rdquo; (&bdquo;for zero
price&rdquo;). Wolne oprogramowanie to kwestia wolności, nie ceny.<sup><a
href="#TransNote1" id="revTransNote1">1</a></sup></p>
<p>
Kopie wolnych programów są często dostępne za darmo &ndash;
na&nbsp;przykład, do&nbsp;ściągnięcia poprzez FTP. Jednak istnieją też kopie
wolnego oprogramowania rozprowadzane za pieniądze
na&nbsp;CD-ROM-ach. Równocześnie zdarzają się programy prawnie zastrzeżone
(proprietary software) dostępne dla niektórych użytkowników bez&nbsp;opłat.</p>
<p>
Dla uniknięcia nieporozumień mówimy, że&nbsp;program jest dostępny
&bdquo;jako wolne oprogramowanie&rdquo; (&bdquo;as free software&rdquo;).</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="Freeware">&bdquo;Freeware&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Prosimy nie używać terminu &bdquo;freeware&rdquo; jako synominu pojęcia
&bdquo;free software&rdquo;. W&nbsp;latach 80. słowa &bdquo;freeware&rdquo;
często używano na&nbsp;określenie programów wydanych jedynie w&nbsp;postaci
wykonywalnej, bez&nbsp;dostępnego kodu źródłowego. Obecnie termin ten nie ma
żadnej konkretnej, uzgodnionej definicji.</p>
<p>
Ponadto, jeśli używacie języka innego niż angielski, spróbujcie unikać
zapożyczania angielskich słów, jak np. &bdquo;free software&rdquo;
czy&nbsp;&bdquo;freeware&rdquo;. Próbujcie korzystać z&nbsp;mniej
niejednoznacznych określeń, <a href="/philosophy/fs-translations.html">jakie
występują w&nbsp;waszym języku</a>.</p>

<p>
Korzystając z&nbsp;nazwy utworzonej języku pokazujecie, że&nbsp;naprawdę
odwołujecie się do&nbsp;wolności, a&nbsp;nie tylko bezmyślnie powtarzacie
jakieś obce pojęcia marketingowe. Odwoływanie się do&nbsp;wolności może dla
waszych rodaków na&nbsp;pierwszy rzut oka wyglądać dziwnie
czy&nbsp;niepokojąco, ale&nbsp;gdy tylko dostrzegą, że&nbsp;znaczenie jest
dokładnie takie, na&nbsp;jakie wskazuje słowo, wówczas naprawdę zrozumieją o
co chodzi.
</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="Commercial">&bdquo;Komercyjny (commercial)&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Prosimy nie używać &bdquo;komercyjny&rdquo; jako synonimu &bdquo;nie będący
wolnym&rdquo;. Jest to mieszanie dwu zupełnie różnych kwestii.</p>
<p>
Program jest komercyjny jeśli został opracowany w&nbsp;ramach działalności
gospodarczej. Program komercyjny może być wolny albo nie, zależnie
od&nbsp;licencji. Podobnie, program opracowany przez uczelnię czy&nbsp;osobę
prywatną może być wolnym programem lub&nbsp;nie. Oba te zagadnienia &ndash;
jaki rodzaj podmiotu stworzył program i&nbsp;jakie wolności &ndash; prawa
mają jego użytkownicy, są od&nbsp;siebie niezależne.</p>
<p>
W pierwszym dziesięcioleciu działalności Ruchu Wolnego Oprogramowania, Free
Software Movement, pakiety wolnego oprogramowania były niemal zawsze
niekomercyjne. Składniki systemu operacyjnego GNU/Linux zostały stworzone
przez osoby prywatne lub&nbsp;organizacje nonprofit, takie jak FSF
i&nbsp;uniwersytety. Jednak w&nbsp;latach 90. zaczęło się pojawiać wolne
oprogramowanie komercyjne.</p>
<p>
Wolne oprogramowanie komercyjne jest wkładem na&nbsp;rzecz naszej wspólnoty,
więc&nbsp;powinniśmy je popierać. Jednak można się spodziewać, iż ludzie,
którzy sądzą, że&nbsp;&bdquo;komercyjny&rdquo; znaczy &bdquo;nie jest
wolny&rdquo; przyjmą, że&nbsp;takie połączenie jest wewnętrznie sprzeczne,
i&nbsp;odrzucą tę możliwość. Uważajmy, by nie stosować słowa
&bdquo;komercyjny&rdquo; w&nbsp;taki sposób.</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="Theft">&bdquo;Kradzież&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Apologeci praw autorskich do&nbsp;opisania naruszenia praw autorskich często
używają słów takich jak &bdquo;ukradziony&rdquo;
czy&nbsp;&bdquo;kradzież&rdquo;. Równocześnie chcą, żebyśmy uważali system
prawny za autorytet etyczny: jeśli kopiowanie jest zakazane, to musi być
złe.</p>
<p>
W&nbsp;związku z&nbsp;tym należy zauważyć, że&nbsp;system prawny (co
najmniej w&nbsp;USA) <a
href="http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=us&amp;vol=473&amp;invol=207">odrzuca
ideę, jakoby złamanie praw autorskich było
&bdquo;kradzieżą&rdquo;</a>. Obrońcy praw autorskich używający terminów
w&nbsp;rodzaju &bdquo;skradziony&rdquo; powołują się
na&nbsp;autorytet&hellip; i&nbsp;fałszywie przedstawiają jego zdanie.</p>
<p>
Pogląd, że&nbsp;prawo decyduje o tym, co dobre, a&nbsp;co złe, jest
z&nbsp;gruntu błędny. Prawa są, w&nbsp;najlepszym razie, próbą osiągnięcia
sprawiedliwości. Mówienie, że&nbsp;prawa wyznaczają sprawiedliwość
czy&nbsp;normy etyczne jest stawianiem rzeczy na&nbsp;głowie.</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="Protection">&bdquo;Ochrona&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Prawnicy wydawców opisując prawa autorskie uwielbiają używać terminu
&bdquo;ochrona&rdquo;. To słowo przywodzi na&nbsp;myśl zapobieganie
zniszczeniu lub&nbsp;cierpieniom, a&nbsp;tym samym zachęca ludzi
do&nbsp;identyfikowania się z&nbsp;właścicielem i&nbsp;wydawcą, którzy
czerpią korzyści z&nbsp;praw autorskich, nie zaś z&nbsp;użytkownikami,
którzy są przez nie ograniczani.</p>
<p>
Łatwo uniknąć &bdquo;ochrony&rdquo; i&nbsp;korzystać w zamian z neutralnych
określeń. Na&nbsp;przykład, zamiast &bdquo;ochrona praw autorskich działa
bardzo długo&rdquo; (&bdquo;copyright protection lasts a very long
time&rdquo;), można powiedzieć &bdquo;prawa autorskie działają bardzo
długo&rdquo; (&bdquo;copyright lasts a very long time&rdquo;).</p>
<p>
Jeśli zamierzacie skrytykować prawa autorskie, a&nbsp;nie je popierać,
możecie użyć sformułowania &bdquo;ograniczenia wynikające z [systemu] praw
autorskich&rdquo; (&bdquo;copyright restrictions&rdquo;).</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="Piracy">&bdquo;Piractwo&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Wydawcy często nazywają zabronione kopiowanie &bdquo;piractwem&rdquo;. Tym
samym insynuują, że&nbsp;nielegalne kopiowanie jest etycznie równoważne
atakowaniu statków na&nbsp;morzach, porywaniu i&nbsp;mordowaniu ludzi nimi
płynących.
</p>
<p>
Jeśli nie uważacie nielegalnego kopiowania za to samo, co porwanie
czy&nbsp;morderstwo, zapewne wolelibyście nie używać do&nbsp;jego opisania
słowa &bdquo;piractwo&rdquo;, by je opisać. Istnieją zamiast niego
określenia neutralne, jak &bdquo;zabronione kopiowanie&rdquo;
(&bdquo;prohibited copying&rdquo;) czy&nbsp;&bdquo;bezprawne
kopiowanie&rdquo; (&bdquo;unauthorized copying&rdquo;). Niektórzy z&nbsp;nas
może wolą nawet skorzystać z&nbsp;pozytywnie nacechowanego określenia, jak
na&nbsp;przykład &bdquo;podzielić się informacją z&nbsp;sąsiadem&rdquo;.</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="GiveAwaySoftware">&bdquo;Rozdawać programy&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Używanie czasownika &bdquo;rozdawać&rdquo; w&nbsp;znaczeniu
&bdquo;rozpowszechniać program jako wolne oprogramowanie&rdquo; wprowadza
w&nbsp;błąd. Występuje tu ten sam problem, co przy &bdquo;darmowości&rdquo;:
słowo sugeruje, że&nbsp;chodzi nam o cenę, nie o wolność. Można uniknąć
mylącego terminu mówiąc &bdquo;wypuścić jako wolny program&rdquo;.</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="SellSoftware">&bdquo;Sprzedawać programy (sell software)&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Termin &bdquo;sprzedawać oprogramowanie&rdquo; jest niejednoznaczny. Ściśle
mówiąc, wymiana kopii wolnego programu na&nbsp;pewną sumę pieniędzy jest
&bdquo;<a href="/philosophy/selling.html">sprzedażą</a>&rdquo;. Jednak
ludzie zwykle kojarzą pojęcie &bdquo;sprzedaży&rdquo; z&nbsp;nakładanymi
zastrzeżeniem praw ograniczeniami w&nbsp;dalszym użytkowaniu
programu. Możecie być precyzyjniejsi, i&nbsp;zapobiegać nieporozumieniom,
mówiąc albo o &bdquo;rozpowszechnianiu kopii programu za opłatą&rdquo;
(&bdquo;distributing copies of a program for a fee&rdquo;) albo o
&bdquo;wymaganiu opłaty za nałożone zastrzeżeniem praw ograniczenia
w&nbsp;korzystaniu z&nbsp;programu&rdquo; (&bdquo;imposing proprietary
restrictions on the use of a program&rdquo;), zależnie od&nbsp;tego, co
macie na&nbsp;myśli.</p>
<p>
Dokładniej omówiono to zagadnienie w&nbsp;artykule &bdquo;<a
href="/philosophy/selling.html">Sprzedaż wolnego oprogramowania</a>&rdquo;.</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="Creator">&bdquo;Twórca&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Określenie &bdquo;twórca&rdquo; stosowane w&nbsp;odniesieniu do&nbsp;autorów
niejawnie porównuje ich z&nbsp;bóstwem (&bdquo;Stwórcą&rdquo;). Jest ono
używane przez wydawców do&nbsp;wywyższenia moralnie autorów ponad zwykłych
ludzi, żeby uzasadnić zwiększoną władzę praw autorskich, z&nbsp;jakiej
wydawcy mogą korzystać w&nbsp;imieniu autorów.</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="IntellectualProperty">&bdquo;Własność intelektualna (intellectual property)&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Wydawcy i&nbsp;prawnicy lubią opisywać prawo autorskie jako &bdquo;własność
intelektualną&rdquo;. To określenie ten zawiera ukryte założenie:
że&nbsp;najbardziej naturalny sposób rozważania kwestii praw autorskich
opiera się na&nbsp;analogii z&nbsp;materialnymi obiektami i&nbsp;naszym
pojmowaniu ich jako własności.</p>
<p>
Jednak w&nbsp;przywoływanej analogii umyka dostrzega zasadnicza różnica
pomiędzy obiektami materialnymi a&nbsp;informacją: informację można powielać
i&nbsp;dzielić się nią niemal bez&nbsp;żadnego wysiłku, podczas gdy nie da
się tak zrobić z&nbsp;przedmiotami. Oparcie swojego rozumowania
na&nbsp;podobnej analogii jest równoznaczne z&nbsp;ignorowaniem tej różnicy.</p>
<p>
Nawet system prawny USA nie akceptuje w&nbsp;pełni tej analogii, gdyż nie
traktuje praw autorskich tak samo, jak praw własności do&nbsp;obiektów
materialnych.</p>
<p>
Jeśli nie chcecie ograniczać się do&nbsp;tego sposobu myślenia, najlepiej <a
href="/philosophy/not-ipr.html">unikać stosowania określenia &bdquo;własność
intelektualna&rdquo; zarówno w&nbsp;słowach</a>, jak i&nbsp;w&nbsp;myślach.</p>
<p>
Z&nbsp;&bdquo;własnością intelektualną&rdquo; jest jeszcze jeden kłopot:
jest to wrzucanie do&nbsp;jednego worka kilku odrębnych systemów prawnych,
między innymi praw autorskich, patentów, znaków handlowych, które mają ze
sobą bardzo mało wspólnego. Te systemy praw powstały osobno, odnoszą się
do&nbsp;odmiennych rodzajów ludzkich działań, działają w&nbsp;odmienny
sposób i&nbsp;pociągają za sobą odmienne problemy
społeczne. Na&nbsp;przykład, kiedy dowiecie się czegoś o prawie autorskim,
lepiej przyjąć, że&nbsp;to samo <em>nie</em> jest prawdą w&nbsp;przypadku
prawa patentowego, bo prawie zawsze tak jest.</p>
<p>
Ponieważ te przepisy są tak różne od&nbsp;siebie, termin &bdquo;własność
intelektualna&rdquo; stanowi zachętę do&nbsp;upraszczających
uogólnień. Każda opinia na&nbsp;temat &bdquo;własności intelektualnej&rdquo;
jest niemal na&nbsp;pewno pochopna. Przy tak wysokim stopniu ogólności nie
można nawet dostrzec specyficznych kwestii społecznych wynikających
z&nbsp;praw autorskich, odmiennych problemów wynikających z&nbsp;prawa
patentowego, czy&nbsp;któregokolwiek z&nbsp;pozostałych.</p>
<p>
Termin &bdquo;własność intelektualna&rdquo; skłania ludzi
do&nbsp;koncentrowania się na&nbsp;wspólnym aspekcie tych nieporównywalnych
ze sobą przepisów, tym, że&nbsp;ustanawiają one rozmaite abstrakcyjne byty,
które można kupować i&nbsp;sprzedawać, zaś ignorują inny ważny aspekt,
dotyczący ograniczeń nakładanych przez nie na&nbsp;społeczeństwo oraz
pożytków i&nbsp;szkód, jakie przynoszą.</p>
<p>
Jeśli chcecie w&nbsp;klarowny sposób rozważać kwestie wypływające
z&nbsp;funkcjonowania patentów, prawa autorskiego czy&nbsp;znaków
towarowych, lub&nbsp;choćby poznać ich wymogi, pierwszym krokiem
do&nbsp;tego jest zapomnieć, że&nbsp;kiedykolwiek słyszeliście o
&bdquo;własności intelektualnej&rdquo; i&nbsp;traktować je jako niezwiązane
ze sobą tematy. Jeżeli zależy wam na&nbsp;przekazaniu jasnej informacji
i&nbsp;zachęcaniu innych do&nbsp;klarownego myślenia, nigdy nie mówcie ani
nie piszcie o &bdquo;własności intelektualnej&rdquo;, lecz jako temat
dyskusji wskazujcie: prawo autorskie, patenty, czy&nbsp;inne konkretne
przepisy.</p>
<p>
Według profesora Marka Lemleya z&nbsp;Wydziału Prawa Uniwersytetu
w&nbsp;Teksasie rozpowszechnione stosowanie terminu &bdquo;własność
intelektualna&rdquo; jest niedawnym dziwactwem, wynikającym z&nbsp;założenia
w&nbsp;1967 roku Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (World
Intellectual Property Organization, WIPO). (Zob. przypis 123 jego recenzji
książek w&nbsp;Teksańskim Przeglądzie Prawniczym z&nbsp;marca 1997 roku,
dotyczący pozycji Romantic Authorship and the Rhetoric of Property autorstwa
Jamesa Boyle'a.) WIPO reprezentuje interesy posiadaczy praw autorskich,
patentów i&nbsp;znaków towarowych, i&nbsp;aby zwiększyć ich władzę prowadzi
działania lobbystyczne wobec rządów. Jeden z&nbsp;traktatów WIPO idzie
w&nbsp;ślady ustawy Digital Millenium Copyright Act, której użyto
do&nbsp;cenzurowania użytecznych pakietów wolnego oprogramowania
w&nbsp;USA. Z&nbsp;kampanią prowadzoną przeciw WIPO można zapoznać się
na&nbsp;stronie <a
href="http://web.archive.org/web/20031001075606/http://www.uea.ac.uk/~j013/wipout/index.html">
wipout.net [zarchiwizowane]</a>.</p>

<!-- GNUN-SORT-NEXT-ITEM -->
<!-- GNUN-SORT-BEGIN-KEY -->
<h3 id="DigitalRightsManagement">&bdquo;Zarządzanie prawami cyfrowymi (Digital Rights Management)&rdquo;</h3>

<!-- GNUN-SORT-END-KEY -->
<p>
Oprogramowanie Digital Rights Management (&bdquo;zarządzanie prawami
cyfrowymi&rdquo;) jest w&nbsp;rzeczywistości przeznaczone do&nbsp;narzucania
ograniczeń użytkownikom komputerów. Zastosowanie w&nbsp;tym określeniu słowa
&bdquo;prawa&rdquo; jest propagandą, która ma doprowadzić do&nbsp;tego,
byście nieświadomie rozpatrywali to zagadnienie z&nbsp;punktu widzenia
nielicznych, którzy narzucają ograniczenia, lekceważąc tych wielu, którym
się je narzuca.</p>
<p>
Dobre alternatywy to, między innymi, &bdquo;cyfrowe zarządzanie
ograniczeniami&rdquo; (Digital Restrictions Management) albo
&bdquo;handcuffware&rdquo; &ndash; &bdquo;kajdankowce&rdquo;.</p>

<!-- GNUN-SORT-STOP -->
<hr class="thin" />
<blockquote id="fsfs"><p class="big">Ten esej jest opublikowany w&nbsp;<a
href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Free
Software, Free Society: The Selected Essays of Richard
M. Stallman</cite></a>.</p></blockquote>

<div class="translators-notes">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
<hr /><b>Przypis tłumacza</b>
<ol>
<li><a id="TransNote1" href="#revTransNote1"
class="nounderline">&#8593;</a>&nbsp;
Opisany niżej problem nie występuje w&nbsp;języku polskim,
gdyż słowa &bdquo;wolny&rdquo;, &bdquo;swobodny&rdquo; nigdy nie oznaczają
&bdquo;bezpłatny&rdquo;, &bdquo;darmowy&rdquo;. Niemniej, w&nbsp;związku
z&nbsp;nagminnym nazywaniem wolnego oprogramowania programami darmowymi
i&nbsp;pojawiającymi się stąd oskarżeniami, że&nbsp;programistów chce się
pozbawić pieniędzy na&nbsp;chleb, warto przeczytać.</li>
</ol>
</div>
</div>

<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" -->
<div id="footer">
<div class="unprintable">

<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i&nbsp;FSF prosimy kierować na&nbsp;adres <a
href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Inne metody kontaktu
z&nbsp;FSF można znaleźć na&nbsp;stronie <a
href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających
odnośnikach oraz&nbsp;inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać
na&nbsp;adres <a
href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
        replace it with the translation of these two:

        We work hard and do our best to provide accurate, good quality
        translations.  However, we are not exempt from imperfection.
        Please send your comments and general suggestions in this regard
        to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">

        &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

        <p>For information on coordinating and submitting translations of
        our web pages, see <a
        href="/server/standards/README.translations.html">Translations
        README</a>. -->
Staramy się, aby&nbsp;tłumaczenia były wierne i&nbsp;wysokiej jakości,
ale&nbsp;nie jesteśmy zwolnieni z&nbsp;niedoskonałości. Komentarze odnośnie
tłumaczenia polskiego oraz&nbsp;zgłoszenia dotyczące chęci współpracy
w&nbsp;tłumaczeniu prosimy kierować na&nbsp;adres <a
href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej
informacji na&nbsp;temat koordynacji oraz&nbsp;zgłaszania propozycji
tłumaczeń artykułów znajdziecie na&nbsp;<a
href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p>
</div>

<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
     files generated as part of manuals) on the GNU web server should
     be under CC BY-ND 4.0.  Please do NOT change or remove this
     without talking with the webmasters or licensing team first.
     Please make sure the copyright date is consistent with the
     document.  For web pages, it is ok to list just the latest year the
     document was modified, or published.

     If you wish to list earlier years, that is ok too.
     Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
     years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
     year, i.e., a year in which the document was published (including
     being publicly visible on the web or in a revision control system).

     There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
     Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
<p>Copyright &copy; 1996, 1997, 1998, 1999, 2001, 2002, 2003, 2004, 2007, 2008,
2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2016, 2017, 2018 Free Software Foundation,
Inc.</p>

<p>Ta strona jest dostępna na&nbsp;<a rel="license"
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">licencji
Creative Commons Uznanie autorstwa&nbsp;&ndash; Bez&nbsp;utworów zależnych
4.0 Międzynarodowe</a>.</p>

<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" -->
<div class="translators-credits">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
Tłumaczenie: Wojciech Kotwica 2001, 2002.</div>

<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Aktualizowane:

$Date: 2019/07/10 18:22:20 $

<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
<!-- for class="inner", starts in the banner include -->
</body>
</html>