summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/pl/selling-exceptions.html
blob: ba24ade426a3ca3a5ebe409ba1a8a933fc5f7f1e (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
<!--#set var="PO_FILE"
 value='<a href="/philosophy/po/selling-exceptions.pl.po">
 https://www.gnu.org/philosophy/po/selling-exceptions.pl.po</a>'
 --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/selling-exceptions.html"
 --><!--#set var="DIFF_FILE" value="/philosophy/po/selling-exceptions.pl-diff.html"
 --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2017-02-08" -->

<!--#include virtual="/server/header.pl.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.79 -->

<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>Sprzedaż wyjątków do&nbsp;GNU GPL - Projekt GNU - Free Software Foundation</title>
<link rel="canonical" href="http://www.fsf.org/blogs/rms/selling-exceptions" />

<!--#include virtual="/philosophy/po/selling-exceptions.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" -->
<!--#include virtual="/server/outdated.pl.html" -->
<h2>Sprzedaż wyjątków do&nbsp;GNU GPL</h2>

<p><a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></p>

<p>Kiedy podpisałem <a href="/philosophy/ec_letter_mysql_oct19.pdf">list
przeciwko planom wykupienia MySQL-a przez Oracle</a><sup><a
href="#footnote">1</a></sup> (wraz z&nbsp;resztą firmy Sun), większość ludzi
popierających wolne oprogramowanie nie kryło zaskoczenia,
że&nbsp;zatwierdziłem praktykę sprzedaży na&nbsp;innych licencjach, której
używali deweloperzy MySQL-a. Oczekiwali oni ode mnie całkowitego potępienia
tej praktyki. Ten artykuł wyjaśnia, co myślę na&nbsp;ten temat
i&nbsp;dlaczego.</p>

<p>Sprzedaż na&nbsp;innej licencji oznacza, że&nbsp;właściciel praw autorskich
do&nbsp;danego kodu źródłowego udostępnia go na&nbsp;zasadach licencji
wolnego oprogramowania, a&nbsp;następnie pozwala swoim klientom,
za&nbsp;stosowną opłatą, na&nbsp;użycie tego samego kodu źródłowego
na&nbsp;zasadach innej licencji, na&nbsp;przykład zezwalając na&nbsp;jego
włączenie do&nbsp;programów własnościowych.</p>

<p>Musimy rozróżniać praktykę sprzedaży na&nbsp;innych licencjach
od&nbsp;czegoś całkowicie innego: czysto własnościowych rozszerzeń
lub&nbsp;wersji wolnego oprogramowania. Te dwie działalności, nawet
jeżeli&nbsp;praktykowane są jednocześnie przez jedną firmę, są dwoma
osobnymi zagadnieniami. Przy sprzedaży na&nbsp;innej licencji, ten sam kod,
którego dotyczy dana klauzula, jest także ogólnie dostępny jako wolne
oprogramowanie. Rozszerzenie lub&nbsp;wersja zmodyfikowana dostępna
wyłącznie na&nbsp;zasadach licencji własnościowej jest oprogramowaniem
własnościowym w&nbsp;najczystszej postaci i&nbsp;nie jest w&nbsp;żaden
sposób lepsza niż jakiekolwiek inne oprogramowanie własnościowe. Ten artykuł
skupia się na&nbsp;przypadkach związanych wyłącznie ze sprzedażą
na&nbsp;innej licencji.</p>

<p>Kwestię sprzedaży na&nbsp;innych licencjach akceptuję od&nbsp;lat 90. XX
wieku i&nbsp;czasami nawet proponowałem takie postępowanie
firmom. W&nbsp;kilku przypadkach takie podejście umożliwiło ważnym programom
stanie się wolnym oprogramowaniem.</p>

<p>Środowisko graficzne KDE zostało stworzone w&nbsp;latach 90. i&nbsp;bazowało
na&nbsp;bibliotece Qt. Była ona oprogramowaniem własnościowym,
a&nbsp;TrollTech pobierał opłaty za&nbsp;włączenie jej
do&nbsp;własnościowych aplikacji. TrollTech zezwolił na&nbsp;używanie Qt
w&nbsp;wolnych aplikacjach, ale&nbsp;to nie uczyniło jej wolnym
oprogramowaniem. W&nbsp;związku z&nbsp;tym całkowicie wolne systemy
operacyjne nie mogły zawierać biblioteki Qt i&nbsp;dlatego też nie mogły
używać środowiska KDE.</p>

<p>W&nbsp;1998 roku zarząd TrollTech uznał, że&nbsp;mogą uczynić bibliotekę Qt
wolnym oprogramowaniem i&nbsp;kontynuować pobieranie opłat
za&nbsp;zezwolenia na&nbsp;włączenie jej do&nbsp;oprogramowania
własnościowego. Nie pamiętam, czy&nbsp;ta taka sugestia wyszła ode mnie,
lecz&nbsp;z pewnością byłem szczęśliwy widząc zmianę, dzięki której można
było używać biblioteki Qt, a&nbsp;zatem także środowiska KDE, w&nbsp;świecie
wolnego oprogramowania.</p>

<p>Początkowo używali własnej licencji, Publicznej Licencji&nbsp;Q (QPL)
&ndash; dość restrykcyjnej jak na&nbsp;licencje wolnego oprogramowania
i&nbsp;niekompatybilnej z&nbsp;GNU GPL. Później przeszli na&nbsp;GNU GPL;
myślę, że&nbsp;wyjaśniłem im, że&nbsp;sprawdzi się to w&nbsp;ich sytuacji.</p>

<p>Sprzedaż na&nbsp;innej licencji jest nierozerwalnie związana z&nbsp;objęciem
oprogramowania licencją typu copyleft, np. GNU GPL. Licencja typu copyleft
zezwala na&nbsp;włączenie kodu do&nbsp;większego programu wyłącznie wtedy,
gdy cały program będzie objęty taką licencją; dzięki temu również
rozszerzone wersje takiego programu będą wolne. Dlatego&nbsp;też użytkownicy
chcący stworzyć z&nbsp;takiego połączonego programu oprogramowanie
własnościowe potrzebują specjalnego pozwolenia. Tylko właściciel praw
autorskich może udzielić takiego pozwolenia; sprzedaż na&nbsp;innej licencji
jest jednym ze sposobów takiego działania. Ktoś, kto otrzymał kod źródłowy
na&nbsp;licencji GNU GPL lub&nbsp;innej licencji typu copyleft, nie może
czegoś takiego uczynić.</p>

<p>Kiedy pierwszy raz usłyszałem o praktyce sprzedaży na&nbsp;innej licencji,
zapytałem samego siebie, czy&nbsp;jest to etyczne. Jeżeli&nbsp;ktoś licencję
w&nbsp;celu włączenia programu do&nbsp;większego oprogramowania
własnościowego, robi coś złego (mianowicie tworzy oprogramowanie
własnościowe). Czy&nbsp;to oznacza, że&nbsp;programista, który sprzedał
licencję, także robi coś złego?</p>

<p>Gdyby taka sugestia była słuszna, obejmowałaby również udostępnianie tego
samego oprogramowania na&nbsp;zasadach licencji wolnego oprogramowania typu
non-copyleft, jak np. licencji X11. Ona również zezwala na&nbsp;takie
włączanie w&nbsp;programy własnościowe. Dochodzimy więc&nbsp;do wniosku, iż
obejmowanie jakikolwiek oprogramowania licencją X11 jest złe &ndash; co
uważam za&nbsp;niedopuszczalnie skrajne &ndash; bądź&nbsp;odrzucamy taką
sugestię. Użycie licencji typu non-copyleft jest słabym i&nbsp;zazwyczaj
gorszym rozwiązaniem, ale&nbsp;nie jest złe.</p>

<p>Innymi słowy, sprzedaż na&nbsp;innej licencji pozwala na&nbsp;ograniczone
włączanie kodu źródłowego do&nbsp;oprogramowania własnościowego,
lecz&nbsp;licencja X11 posuwa się nawet dalej, pozwalając
na&nbsp;nieograniczone używanie kodu (oraz jego zmodyfikowanych wersji)
w&nbsp;oprogramowaniu własnościowym. Jeżeli&nbsp;to nie czyni licencji X11
nieakceptowalną, nie czyni również nieakceptowalną sprzedaży na&nbsp;innych
licencjach.</p>

<p>Są trzy powody, dla których FSF nie praktykuje sprzedaży na&nbsp;innej
licencji. Pierwszy z&nbsp;nich jest taki, iż nie prowadzi to
do&nbsp;osiągnięcia celów ustalonych przez FSF: zapewnienia wolności dla
każdego użytkownika naszego oprogramowania. W&nbsp;tym celu napisaliśmy
licencję GNU GPL, a&nbsp;najlepszym sposobem na&nbsp;jego osiągniecie jest
objęcie programu licencją GPL w&nbsp;wersji 3-lub-późniejszej
i&nbsp;niezezwalanie na&nbsp;dołączenie go do&nbsp;oprogramowania
własnościowego. Sprzedaż na&nbsp;innej licencji nie pozwoliłaby
na&nbsp;osiągnięcie tego celu, podobnie jak objęcie oprogramowania licencją
X11. Dlatego&nbsp;zwykle nie robimy żadnej z&nbsp;tych rzeczy, a&nbsp;nasze
oprogramowanie obejmujemy wyłącznie licencją GPL.</p>

<p>Kolejny powód, dla którego używamy wyłącznie licencji GPL jest taki, iż nie
chcemy, aby&nbsp;bardziej rozbudowane oprogramowanie własnościowe oparte
na&nbsp;naszych programach mogło oferować zalety praktyczne nad&nbsp;naszym
własnym oprogramowaniem. Użytkownicy, którzy nie cenią swojej wolności,
mogliby wybrać takie niewolne wersje zamiast pierwotnych programów,
na&nbsp;których są one oparte, a&nbsp;w ten sposób stracić swoją
wolność. Nie chcemy do&nbsp;tego zachęcać.</p>

<p>Istnieją jednak&nbsp;sporadyczne przypadki, kiedy ze szczególnie
strategicznych przyczyn podejmujemy decyzję, iż objęcie konkretnego programu
bardziej liberalną licencją lepiej przyczynia się do&nbsp;naszej
wolności. W&nbsp;takich przypadkach udostępniamy konkretny program każdemu
na&nbsp;warunkach wybranej przyzwalającej licencji.</p>

<p>Jest to spowodowane inną etyczną zasadą, której FSF przestrzega: równo
traktować wszystkich użytkowników. Idealistyczna kampania na&nbsp;rzecz
wolności nie powinna dyskryminować, dlatego&nbsp;FSF zobowiązała się
do&nbsp;udostępniania swojego oprogramowania każdemu na&nbsp;zasadach takiej
samej licencji. FSF nigdy nie sprzedaje na&nbsp;innych licencjach;
jakąkolwiek licencją obejmujemy jakiś program, obowiązuje ona (lub one)
wszystkich użytkowników.</p>

<p>Nie musimy jednakże nalegać, by firmy przestrzegały tej zasady. Uważam
sprzedaż na&nbsp;innej licencji za&nbsp;dozwolone w&nbsp;przypadku firm
i&nbsp;będę proponować takie rozwiązanie w&nbsp;sytuacjach, kiedy pozwoli to
na&nbsp;uwolnienie danego oprogramowania.</p>

<h4>Przypisy</h4>

<p id="footnote">To jest lokalna kopia dokumentu z&nbsp;<a
href="http://keionline.org/sites/default/files/ec_letter_mysql_oct19.pdf">pierwotnego
źródła</a>.</p>
<div class="translators-notes">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
 </div>
</div>

<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" -->
<div id="footer">
<div class="unprintable">

<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i&nbsp;FSF prosimy kierować na&nbsp;adres <a
href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Inne metody kontaktu
z&nbsp;FSF można znaleźć na&nbsp;stronie <a
href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających
odnośnikach oraz&nbsp;inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać
na&nbsp;adres <a
href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
        replace it with the translation of these two:

        We work hard and do our best to provide accurate, good quality
        translations.  However, we are not exempt from imperfection.
        Please send your comments and general suggestions in this regard
        to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">

        &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

        <p>For information on coordinating and submitting translations of
        our web pages, see <a
        href="/server/standards/README.translations.html">Translations
        README</a>. -->
Staramy się, aby&nbsp;tłumaczenia były wierne i&nbsp;wysokiej jakości,
ale&nbsp;nie jesteśmy zwolnieni z&nbsp;niedoskonałości. Komentarze odnośnie
tłumaczenia polskiego oraz&nbsp;zgłoszenia dotyczące chęci współpracy
w&nbsp;tłumaczeniu prosimy kierować na&nbsp;adres <a
href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej
informacji na&nbsp;temat koordynacji oraz&nbsp;zgłaszania propozycji
tłumaczeń artykułów znajdziecie na&nbsp;<a
href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p>
</div>

<p>Copyright &copy; 2009, 2010, 2015, 2016 Richard Stallman</p>

<p>Ta strona jest dostępna na&nbsp;<a rel="license"
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">licencji
Creative Commons Uznanie autorstwa&nbsp;&ndash; Bez&nbsp;utworów zależnych
4.0 Międzynarodowe</a>.</p>

<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" -->
<div class="translators-credits">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
Tłumaczenie: Tomasz W. Kozłowski 2011, Marcin Wolak 2010; poprawki: Jan Owoc
2011, 2016.</div>

<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Aktualizowane:

$Date: 2017/12/31 08:24:46 $

<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
</body>
</html>