1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
|
<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/computing-progress.en.html" -->
<!--#include virtual="/server/header.pl.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.77 -->
<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>Postęp informatyki: wady i zalety - Projekt GNU - Fundacja Wolnego
Oprogramowania (FSF)</title>
<!--#include virtual="/philosophy/po/computing-progress.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" -->
<h2>Postęp informatyki: wady i zalety</h2>
<p><a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard Stallman</strong></a></p>
<p><i>Telewizja BBC poprosiła mnie o napisanie artykułu do działu Tech Lab
i oto co im wysłałem. (Artykuł odnosi się do paru innych
opublikowanych w tym dziale). BBC ostatecznie nie zgodziło się
na publikację z zezwoleniem na powielanie więc publikuję
ten artykuł tutaj.</i></p>
<p>
Bradley Horowitz z Yahoo zaproponował, aby każda rzecz
na świecie miała swój niepowtarzalny numer, żeby twój telefon komórkowy
mógł zarejestrować wszystko co robisz. Nawet to, której puszki dotknąłeś
będąc w supermarkecie.</p>
<p>
Jeżeli ten telefon jest taki jak te dzisiejsze, użyje zastrzeżonego
oprogramowania: oprogramowania kontrolowanego przez firmy które je
obsługują, nie przez ich użytkowników. Firmy te zadbają by twój telefon
zbierał informacje o tobie w celu udostępnienia ich w bazie firmy
(nazwijmy ją Wielki Brat) i prawdopodobnie innym.</p>
<p>
W przyszłej Wielkiej Brytanii, takiej jaką chciałaby Partia Pracy, te
firmy z pewnością przekażą te informacje policji. Jeśli twój telefon
zarejestruje, że kupiłeś drewniany kij oraz tablicę, system
operatora wywnioskuje, że możesz planować protest i automatycznie
złoży raport policji by mogli cię oskarżyć o „terroryzm”. </p>
<p>
W Wielkiej Brytanii czynem zabronionym jest samo bycie podejrzanym,
a dokładniej posiadanie jakiegokolwiek przedmiotu
w okolicznościach gdzie istnieje „uzasadnione podejrzenie”,
że możesz go użyć w celach przestępczych. Twój telefon da policji
wiele okazji aby cię podejrzewać, a następnie móc oskarżyć cię o
bycie podejrzanym. Podobne rzeczy dzieją się w Chinach, gdzie Yahoo już
przekazało rządowi wszystkie informacje których potrzebował by uwięzić
dysydenta. Później prosiło o nasze zrozumienie tłumacząc
że „tylko wykonywali rozkazy”.</p>
<p>
Horowitz chciałby, żeby telefony dodawały informacje automatycznie, bazując
na czasie kiedy uczestniczysz w danym zdarzeniu
lub spotkaniu. To znaczy że firmy telefoniczne będą również
wiedzieć dokładnie z kim się spotykasz. Takie informacje będą przydatne
dla rządu, takich jak Wielkiej Brytanii i Chin, które nie do końca
respektują prawa człowieka.</p>
<p>
Nie bardzo podoba mi się wizja całkowitej inwigilacji autorstwa
Horowitza. Wolałbym wyobrazić sobie świat, w którym komputery nie
zbierają ani nie wysyłają żadnych informacji o nas z wyjątkiem
tych sytuacji kiedy chcemy żeby to zrobiły.</p>
<p>
Oprogramowanie niewolne robi inne nieprzyjemne rzeczy prócz szpiegowania,
często zakłada cyfrowe kajdanki – funkcje zaprojektowane by
ograniczać użytkowników (zwane również DRM, od <em>Digital Restrictions
Management</em>, Cyfrowe Zarządzanie Ograniczeniami). Te elementy kontrolują
Wasz dostęp, Wasze kopiowanie, czy przenoszenie plików w Waszym
własnym komputerze.</p>
<p>
DRM jest znaną praktyką, korzysta z tego: Microsoft, Apple, Google,
nawet BBC iPlayer. Wiele rządów popiera te firmy sprzeciwiając się opinii
publicznej i zdelegalizowało mówienie innym, jak pozbyć się
z cyfrowych ograniczeń. W rezultacie, konkurencja nie robi nic,
w praktyce: nie ważne jak wiele własnych rozwiązań możesz mieć
do wyboru, wszystkie będą tak samo ograniczające. Jeśli komputer wie
gdzie się znajdujesz, może zrobić DRM jeszcze gorszym: są firmy, które
chciałyby ograniczyć dostęp na podstawie obecnej lokalizacji.</p>
<p>
Mam inną wizję świata. Chciałbym widzieć świat w którym całe
oprogramowanie w naszych komputerach, na pulpitach naszych
pecetów, naszych laptopach, telefonach jest pod naszą kontrolą
i szanują naszą prywatność. Innymi słowy, świat w którym całe
oprogramowanie jest <a href="/philosophy/free-sw.html"><em>wolnym</em>
oprogramowaniem</a>.</p>
<p>
Wolne oprogramowanie, oprogramowanie szanujące wolność, oznacza
że każdy użytkownik ma dostęp do kodu źródłowego oraz może
dostosować program do własnych potrzeb, również darmowo rozpowszechniać
lub sprzedawać jego kopie, takie same lub zmienione. To znaczy,
że władzę ma użytkownik i nikt mu nie będzie narzucał żadnych
paskudnych dodatków.</p>
<p>
Nawet jeśli nie korzystacie z tej możliwości osobiście, jesteście
częścią społeczności która korzysta. Jeśli nie jesteście programistą, inni
użytkownicy programu nimi są. Oni prawdopodobnie znajdą i zmienią
nieprzyjazne części, które mogą szpiegować Was czy ograniczać
i opublikują bezpieczne wersje. Będziecie musieli jedynie wybrać ich
używanie, a ponieważ wszyscy będą woleli ich używać to z pewnością
nie będzie wymagało od Was żadnego wysiłku.</p>
<p>
Charles Stross przewidywał komputery, które stale zapisują wszystko, co
widzimy i słyszymy. Te rejestry mogą być bardzo przydatne, tak długo,
jak Big Brother o nich nie wie. Dzisiejsze telefony komórkowe są już
w stanie podsłuchiwać ich użytkowników, nie informując o tym,
na wniosek policji, operatora, lub kogoś kto zna, wymagane
komendy. Tak długo, jak telefony będą używać niewolnego oprogramowania,
kontrolowanego przez jego twórców, a nie przez użytkowników, należy się
spodziewać tylko pogorszenia tej sytuacji. Tylko wolne oprogramowanie
pozwala obywatelom użytkującym komputery sprzeciwić się totalitarnemu
nadzorowi.</p>
<p>
Artykuł Dave Winersa sugeruje, że Pan Gates powinien wysłać kopię
systemu Windows Vista na Alpha Centauri. Rozumiem to,
ale wysyłanie tylko jednej nie rozwiąże naszych problemów
na Ziemi. Windows został zaprojektowany do szpiegowania
użytkowników i ograniczania ich. Powinniśmy zebrać wszystkie kopie
Windows, ale również MacOS i iPlayer z tego samego powodu,
a następnie wysłać je na Alpha Centauri z najmniejszą możliwą
prędkością. Lub po prostu je skasować.</p>
<div class="translators-notes">
<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
</div>
</div>
<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" -->
<div id="footer">
<div class="unprintable">
<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i FSF prosimy kierować na adres <a
href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Inne metody kontaktu
z FSF można znaleźć na stronie <a
href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających
odnośnikach oraz inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać
na adres <a
href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p>
<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
replace it with the translation of these two:
We work hard and do our best to provide accurate, good quality
translations. However, we are not exempt from imperfection.
Please send your comments and general suggestions in this regard
to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
<web-translators@gnu.org></a>.</p>
<p>For information on coordinating and submitting translations of
our web pages, see <a
href="/server/standards/README.translations.html">Translations
README</a>. -->
Staramy się, aby tłumaczenia były wierne i wysokiej jakości,
ale nie jesteśmy zwolnieni z niedoskonałości. Komentarze odnośnie
tłumaczenia polskiego oraz zgłoszenia dotyczące chęci współpracy
w tłumaczeniu prosimy kierować na adres <a
href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej
informacji na temat koordynacji oraz zgłaszania propozycji
tłumaczeń artykułów znajdziecie na <a
href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p>
</div>
<p>Copyright © 2007, 2014 Richard M. Stallman</p>
<p>Ta strona jest dostępna na <a rel="license"
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/">licencji Creative
Commons Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 3.0 Stany Zjednoczone</a>.</p>
<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" -->
<div class="translators-credits">
<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
Tłumaczenie: Agnieszka Sznajder 2010, poprawki: Jan Owoc 2010, 2011, Daniel
Oźminkowski 2010, Marcin Wolak 2010.</div>
<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Aktualizowane:
$Date: 2016/01/16 00:04:56 $
<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
</body>
</html>
|
