summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/pl/amazon.html
blob: 254583e9f77620ed2ed369aec628cfc13151ead1 (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/amazon.en.html" -->

<!--#include virtual="/server/header.pl.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.86 -->

<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>(Dawniej) Bojkotujcie Amazon! - Projekt GNU - Fundacja Wolnego
Oprogramowania (FSF)</title>

<!--#include virtual="/philosophy/po/amazon.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" -->
<h2>(Dawniej) Bojkotujcie Amazon!</h2>

<div class="comment">
<p>
FSF zdecydowała o&nbsp;zakończeniu bojkotu firmy Amazon we&nbsp;wrześniu
2002. (Zapomnieliśmy wtedy zmienić tę stronę). Nie udało nam się stwierdzić,
jakie dokładnie były skutki procesu przeciwko Barnes &amp; Noble,
ale&nbsp;nie&nbsp;wyglądało na&nbsp;to, żeby były szczególnie bolesne dla
oskarżonych, a&nbsp;firma Amazon nie&nbsp;zaatakowała nikogo innego.</p>
<p>
Amazon zdobył od&nbsp;tamtej pory kilka innych groźnych patentów,
ale&nbsp;nie&nbsp;użył ich jeszcze do&nbsp;napaści. Zapewne tego
nie&nbsp;zrobi. Jeśli postąpi inaczej, zastanowimy się, jak go zdemaskować.</p>
<p>
Reszta niniejszej strony wygląda tak, jak w&nbsp;roku 2001, kiedy trwał
bojkot.</p>
</div>

<hr class="thin" />

<p>
Jeśli popieracie bojkot,
<br />
<em>Prosimy o&nbsp;zrobienie odnośnika do&nbsp;tej strony</em>
<br />
<strong>http://www.gnu.org/philosophy/amazon.html</strong> !!!!
</p>

<hr class="thin" />

<h3 id="whyBoycott">Dlaczego bojkotujemy Amazon</h3>
<p>
Firma Amazon uzyskała <a href="/philosophy/amazonpatent.html">patent USA (nr
5,960,411)</a> na&nbsp;ważną i&nbsp;oczywistą koncepcję przydatną
w&nbsp;elektronicznym handlu, koncepcję znaną też jako &bdquo;zamówienie
za&nbsp;jednym kliknięciem&rdquo; [<em>one-click purchasing</em>]. Polega
ona na&nbsp;tym, że&nbsp;przekazywane przez Was za&nbsp;pośrednictwem
przeglądarki internetowej polecenie kupna jakiegoś towaru może
&bdquo;wędrować&rdquo; razem z&nbsp;informacją o&nbsp;waszej tożsamości.
(Realizuje się to przez wysyłanie serwerowi &bdquo;cookie&rdquo;, rodzaju
kodu identyfikacyjnego, który uprzednio Wasza przeglądarka otrzymała
od&nbsp;tego samego serwera).</p>
<p>
Firma Amazon zaczęła się procesować w&nbsp;celu zablokowania możliwości
korzystania z&nbsp;tego prostego pomysłu, pokazując jednocześnie, iż
prawdziwą intencją jest jego monopolizacja. Jest to atak przeciwko WWW
oraz&nbsp;handlowi elektronicznemu ogólnie rzecz biorąc.</p>
<p>
Opatentowana tu idea polega po&nbsp;prostu na&nbsp;tym, iż firma daje Wam
coś, co później służy do&nbsp;Waszej identyfikacji i&nbsp;jej
zaufania. Nie&nbsp;ma w&nbsp;tym nic odkrywczego: karta kredytowa działa
w&nbsp;podobny sposób. Pomimo tego Amerykański Urząd Patentowy udziela
codziennie patentów dotyczących oczywistych i&nbsp;powszechnie znanych
pomysłów. Niejednokrotnie działanie takie jest prawdziwą katastrofą.</p>
<p>
Obecnie Amazon pozywa sądownie jedną z&nbsp;wielkich spółek. Gdyby to był
jedynie spór między dwiema firmami, nie&nbsp;byłoby to ważne, publiczne
zagadnienie. Ale&nbsp;przyznanie patentu daje firmie Amazon władzę
nad&nbsp;każdym, kto prowadzi stronę internetową w&nbsp;Stanach
Zjednoczonych (i&nbsp;w&nbsp;każdym innym kraju, który udzieli im podobnego
patentu)&nbsp;- możliwość kontrolowania wszystkich, którzy korzystają
z&nbsp;tej technologii. Pomimo że&nbsp;tylko jedna firma została pozwana,
sprawa dotyka całego Internetu.</p>
<p>
Amazon nie&nbsp;jest jedynym winnym całej sytuacji. Urząd Patentowy winny
jest stosowania bardzo niskich standardów, a&nbsp;sądy w&nbsp;Stanach
Zjednoczonych aprobowania ich. Prawo patentowe winne jest legitymowania
patentów dotyczących technik przetwarzania informacji i&nbsp;wzorców
komunikacji&nbsp;- polityki szkodliwej w&nbsp;ogóle.</p>

<p>
Nieodpowiedzialna polityka rządu dała firmie Amazon okazję&nbsp;-
ale&nbsp;okazja nie&nbsp;jest usprawiedliwieniem. Amazon dokonała wyboru:
otrzymanie patentu i&nbsp;agresywne użycie go w&nbsp;sądzie. Ostateczna
odpowiedzialność moralna za&nbsp;działania firmy Amazon spoczywa na&nbsp;jej
władzach.</p>
<p>
Mamy nadzieję, że&nbsp;sąd zrozumie prawną niedoskonałość tego
patentu. Jednakże zależeć to będzie od&nbsp;rozpoznania wielu szczegółów
i&nbsp;niejasnych kwestii technicznych. W&nbsp;patencie wykorzystano całe
stosy częściowo tylko powiązanych ze&nbsp;sprawą detali, żeby
&bdquo;wynalazek&rdquo; wyglądał na&nbsp;coś trudnego do&nbsp;zrozumienia.</p>
<p>
Nie&nbsp;musimy jednakże biernie czekać na&nbsp;decyzję sądu odnośnie
wolności handlu elektronicznego. Jest coś co możemy zrobić właśnie teraz:
możemy przestać robić interesy z&nbsp;firmą Amazon. Nie&nbsp;kupujcie
zatem&nbsp;niczego w&nbsp;Amazon, dopóki nie&nbsp;przyrzekną przerwać
używania tego patentu w&nbsp;celu zastraszania lub&nbsp;ograniczania
działalności innych stron internetowych.</p>
<p>
Jeśli jesteś autorem książki sprzedawanej przez Amazon, możesz mocno pomóc
w&nbsp;tej kampanii poprzez&nbsp;umieszczenie tego tekstu w&nbsp;odautorskim
komentarzu o&nbsp;swojej książce na&nbsp;stronach Amazon. (Niestety okazuje
się, że&nbsp;odrzucają oni możliwość umieszczenia takiego komentarza przez
autorów).</p>
<p>
Jeżeli&nbsp;macie jakieś sugestie, lub&nbsp;jeśli po&nbsp;prostu wspieracie
bojkot, prosimy wyślicie list do&nbsp;<a
href="mailto:amazon@gnu.org">&lt;amazon@gnu.org&gt;</a>, by nas o&nbsp;tym
powiadomić.</p>
<p>
Odpowiedź firmy Amazon przekazana osobom piszących o&nbsp;tym patencie
zawiera wyrafinowany błąd, który wart jest analizy:</p>
<blockquote><p>
      System patentowy został stworzony w&nbsp;celu wspierania innowacji,
a&nbsp;my spędziliśmy tysiące godzin na&nbsp;tworzeniu naszej metody
kupowania 1-ClickR.
</p></blockquote>
<p>
Jeżeli&nbsp;rzeczywiście spędzili nad&nbsp;tym tysiące godzin, to
na&nbsp;pewno nie&nbsp;był to czas poświęcony na&nbsp;wymyślenie ogólnej
techniki objętej patentem. Więc&nbsp;jeśli mówią prawdę, to co naprawdę
robili podczas tych wszystkich godzin?</p>
<p>
Możliwe, że&nbsp;trochę czasu zajęło im napisanie wniosku patentowego. Ta
praca była z&nbsp;pewnością trudniejsza niż wymyślanie samej techniki. Być
może chodzi im o&nbsp;czas poświęcony projektowaniu, pisaniu, testowaniu
i&nbsp;ulepszaniu skryptów i&nbsp;stron www, które miały obsługiwać zakupy
za&nbsp;jednym kliknięciem. To z&nbsp;pewnością było sporo pracy. Jeśli
uważnie przyglądnąć się ich słowom, to zdaje się, że&nbsp;&bdquo;tysiące
godzin tworzenia&rdquo; mogą obejmować oba te zajęcia.</p>
<p>
Ale&nbsp;w&nbsp;tej sprawie nie&nbsp;chodzi o&nbsp;szczegóły w&nbsp;ich
skryptach (których nam nie&nbsp;udostępniają) lub&nbsp;w&nbsp;ich stronach
(które i&nbsp;tak są objęte prawem autorskim). Zagadnienie dotyczy ogólnej
idei i&nbsp;tego, czy&nbsp;Amazon powinien mieć monopol na&nbsp;tę ideę.</p>
<p>
Czy&nbsp;Wy, lub&nbsp;ja, mamy prawo spędzić godziny na&nbsp;pisaniu
własnych skryptów lub&nbsp;własnych stron, obsługujących zakupy
za&nbsp;jednym kliknięciem? Nawet jeśli sprzedajemy coś innego niż książki,
czy&nbsp;mamy prawo to zrobić? Oto jest pytanie. Amazon zamierza odmówić nam
takiej możliwości wraz z&nbsp;gorliwą pomocą nierozważnego rządu Stanów
Zjednoczonych.</p>
<p>
Kiedy Amazon wysyła zręcznie wprowadzające w&nbsp;błąd wypowiedzi,
w&nbsp;rodzaju zacytowanej powyżej, pokazuje coś ważnego: zależy im
na&nbsp;tym, co myślą na&nbsp;ten temat ludzie. Musi im zależeć&nbsp;- są
sprzedawcami. Publiczne oburzenie może obniżyć ich dochody.</p>
<p>
Ludzie uważają, że&nbsp;problem patentów jest o&nbsp;wiele większy niż
kwestia związana z&nbsp;Amazon oraz&nbsp;że inne firmy mogły postępować
identycznie, więc&nbsp;bojkot firmy Amazon nie&nbsp;wpłynie bezpośrednio
na&nbsp;zmianę prawa patentowego. Oczywiście, to wszystko
prawda. Ale&nbsp;to nie&nbsp;jest argument przeciwko temu bojkotowi!</p>
<p>
Jeżeli&nbsp;nasz bojkot będzie wyjątkowo mocny i&nbsp;długotrwały, Amazon
może ostatecznie ustąpić chcąc jego zakończenia. I&nbsp;nawet jeśli tego
nie&nbsp;zrobi, to kolejna spółka, która posiada szkodliwy patent
na&nbsp;oprogramowanie i&nbsp;zdecyduje się go użyć pozywając kogoś, być
może zda sobie sprawę, że&nbsp;będzie musiała zapłacić za&nbsp;to pewną
cenę. Będzie musiała to ponownie rozważyć.</p>
<p>
Bojkot ten może ponadto w&nbsp;sposób pośredni pomóc w&nbsp;zmianie prawa
patentowego&nbsp;- poprzez&nbsp;zwracanie uwagi na&nbsp;to zagadnienie
i&nbsp;rozpowszechnianie postulatów zmian. Ponadto udział w&nbsp;tym
przedsięwzięciu jest łatwy na&nbsp;tyle, że&nbsp;nie&nbsp;powinien
odstraszać. Jeśli zgadzacie się z&nbsp;postawionym zagadnieniem, to czemu
<em>nie</em> sprzeciwić się firmie Amazon?</p>
<p>
Aby&nbsp;pomóc rozprzestrzenić się tym słowom, umieśćcie prosimy informacje
na&nbsp;temat bojkotu na&nbsp;swojej własnej stronie internetowej
oraz&nbsp;na&nbsp;stronach swojej instytucji, jeśli możecie. Utwórzcie
odnośnik do&nbsp;tej strony: tutaj będą umieszczane uaktualnione informacje.</p>

<h3 id="whyContinue">Dlaczego bojkot jest kontynuowany pomimo zakończenia się procesu</h3>

<p>
Amazon.com ogłosiło w&nbsp;marcu 2002 roku, że&nbsp;długotrwały proces
przeciwko Barnes &amp; Noble, dotyczący naruszenia prawa patentowego
odnośnie systemu 1-Click, zakończył się ugodą. Szczegóły tej ugody
nie&nbsp;zostały ujawnione.</p>

<p>
Skoro warunki nie&nbsp;zostały ujawnione, nie&nbsp;ma żadnego sposobu
na&nbsp;dowiedzenie się, czy&nbsp;oznacza to porażkę firmy Amazon, taką
która uzasadniałaby zakończenie bojkotu. Zatem&nbsp;namawiamy każdego
do&nbsp;jego kontynuowania.</p>

<h3 id="Updates">Uaktualnienia i&nbsp;odnośniki</h3>

<p>
W&nbsp;tej sekcji znajdują się uaktualnienia i&nbsp;odnośniki związane
z&nbsp;Amazon.com, ich praktykami handlowymi oraz&nbsp;historią
bojkotu. Nowe informacje są dodawane na&nbsp;koniec tej sekcji.</p>

<p>
Tim O'Reilly wysłał do&nbsp;Amazon <a
href="http://www.oreilly.com/pub/a/oreilly/ask_tim/2000/amazon_patent.html">list
otwarty</a>, w&nbsp;którym z&nbsp;dezaprobatą wypowiada się na&nbsp;temat
wykorzystywania tego patentu, przedstawiając własne stanowisko w&nbsp;sposób
tak stanowczy, jak to możliwe biorąc pod&nbsp;uwagę jego niechęć
do&nbsp;zaprzestania prowadzenia interesów z&nbsp;nimi.</p>

<p>
<a href="http://www.stallman.org/">Richard M. Stallman</a> napisał <a
href="/philosophy/amazon-rms-tim.html">list do&nbsp;Tima O'Reilly</a>
w&nbsp;związku ze&nbsp;stanowiskiem Jeffa Bezossa, dyrektora generalnego
firmy Amazon, który wzywał, by patenty na&nbsp;oprogramowanie zachowywały
ważność tylko przez 3 lub&nbsp;5 lat.</p>

<p>
Paul Barton-Davis <a href="mailto:pbd@op.net">&lt;pbd@op.net&gt;</a>, jeden
z&nbsp;uznanych programistów firmy Amazon, <a
href="http://www.equalarea.com/paul/amazon-1click.html">napisał</a>
na&nbsp;temat bojkotu firmy Amazon.</p>

<p>
Nat Friedman napisał o&nbsp;<a href="/philosophy/amazon-nat.html">Sukcesie
bojkotu firmy Amazon</a>.</p>

<p>
Na&nbsp;marginesie, Amazon robi <a
href="https://web.archive.org/web/20140610154715/http://www.salon.com/1999/10/28/amazon_3/">inne
nieprzyjemne rzeczy</a> na&nbsp;innej sali sądowej.</p>

<p>
Zobacz <a href="http://endsoftpatents.org">http://endsoftpatents.org</a> by
dowiedzieć się więcej na&nbsp;temat szerszego problemu <a
href="https://web.archive.org/web/20150329143651/http://progfree.org/Patents/patents.html">patentów
na&nbsp;oprogramowanie</a>.</p>

<p>
<a
href="http://web.archive.org/web/20010430183216/http://www.cpsr.org/links/bookstore/">Computer
Professionals for Social Responsibility zerwało związki z&nbsp;firmą
Amazon</a>.</p>

<div class="translators-notes">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
 </div>
</div>

<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" -->
<div id="footer">
<div class="unprintable">

<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i&nbsp;FSF prosimy kierować na&nbsp;adres <a
href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Inne metody kontaktu
z&nbsp;FSF można znaleźć na&nbsp;stronie <a
href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających
odnośnikach oraz&nbsp;inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać
na&nbsp;adres <a
href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
        replace it with the translation of these two:

        We work hard and do our best to provide accurate, good quality
        translations.  However, we are not exempt from imperfection.
        Please send your comments and general suggestions in this regard
        to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">

        &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

        <p>For information on coordinating and submitting translations of
        our web pages, see <a
        href="/server/standards/README.translations.html">Translations
        README</a>. -->
Staramy się, aby&nbsp;tłumaczenia były wierne i&nbsp;wysokiej jakości,
ale&nbsp;nie jesteśmy zwolnieni z&nbsp;niedoskonałości. Komentarze odnośnie
tłumaczenia polskiego oraz&nbsp;zgłoszenia dotyczące chęci współpracy
w&nbsp;tłumaczeniu prosimy kierować na&nbsp;adres <a
href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej
informacji na&nbsp;temat koordynacji oraz&nbsp;zgłaszania propozycji
tłumaczeń artykułów znajdziecie na&nbsp;<a
href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p>
</div>

<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
     files generated as part of manuals) on the GNU web server should
     be under CC BY-ND 4.0.  Please do NOT change or remove this
     without talking with the webmasters or licensing team first.
     Please make sure the copyright date is consistent with the
     document.  For web pages, it is ok to list just the latest year the
     document was modified, or published.
     
     If you wish to list earlier years, that is ok too.
     Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
     years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
     year, i.e., a year in which the document was published (including
     being publicly visible on the web or in a revision control system).
     
     There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
     Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
<p>Copyright &copy; 1999, 2001, 2007, 2008, 2013, 2014, 2015, 2018, 2019, 2020
Free Software Foundation, Inc.</p>

<p>Ta strona jest dostępna na&nbsp;<a rel="license"
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">licencji
Creative Commons Uznanie autorstwa&nbsp;&ndash; Bez&nbsp;utworów zależnych
4.0 Międzynarodowe</a>.</p>

<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" -->
<div class="translators-credits">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
Tłumaczenie: Leszek Kaplita 2003; poprawki: Wojciech Kotwica 2004, Mariusz
Libera 2010, Jan Owoc 2010, 2011, 2013, 2014, 2015.</div>

<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Aktualizowane:

$Date: 2020/07/05 14:01:37 $

<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
<!-- for class="inner", starts in the banner include -->
</body>
</html>