summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/pl/15-years-of-free-software.html
blob: 22214f0cc24d418fa4bbfe277cdb8a0ccbb28d34 (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/15-years-of-free-software.en.html" -->

<!--#include virtual="/server/header.pl.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.77 -->

<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>15 lat Wolnego Oprogramowania - Projekt GNU - Fundacja Wolnego
Oprogramowania (FSF)</title>
<meta http-equiv="Keywords"
      content="GNU, FSF, Fundacja Wolnego Oprogramowania, wolność, Richard Stallman, rms,
ruch wolnego oprogramowania" />
<meta http-equiv="Description"
      content="Richard Stallman omawia historię ruchu mającego na&nbsp;celu stworzenie
wolnego systemu operacyjnego." />

<!--#include virtual="/philosophy/po/15-years-of-free-software.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" -->
<h2>15 lat Wolnego Oprogramowania</h2>

<p>
  <a href="http://www.stallman.org/">Richard M. Stallman</a>
</p>

<p>
  Minęło już ponad 15 lat od&nbsp;utworzenia ruchu Wolnego Oprogramowania
i&nbsp;Projektu GNU. Przebyliśmy długą drogę.
</p>

<p>
  W&nbsp;1984 roku nie można było używać nowoczesnego komputera
bez&nbsp;instalowania własnościowego systemu operacyjnego, który dostępny
był wyłącznie po&nbsp;nabyciu restrykcyjnej licencji. Nikt nie był
upoważniony do&nbsp;dzielenia się oprogramowaniem z&nbsp;kolegami, mało kto
mógł dostosować oprogramowanie do&nbsp;swoich potrzeb. Twórcy oprogramowania
wznieśli bariery, by oddzielić nas od&nbsp;innych.
</p>

<p>
  Projekt GNU został założony po&nbsp;to, by to zmienić. Jego pierwszym celem
było zaprojektowanie kompatybilnego z&nbsp;Uniksem, przenośnego na&nbsp;inne
architektury systemu, który byłby w&nbsp;100% wolny. Nie w&nbsp;95%, 99,5%
lecz&nbsp;w 100% &ndash; tak, aby&nbsp;użytkownicy mogli rozpowszechniać
cały system, bez&nbsp;opłat, lub&nbsp;zmieniać lub&nbsp;wnosić wkład
w&nbsp;system. Nazwa systemu, GNU, jest rekurencyjnym akronimem od&nbsp;słów
&bdquo;GNU's Not Unix&rdquo; [GNU to nie Unix] &ndash; jest to oddanie hołdu
technicznym aspektom Uniksa przy jednoczesnym zastrzeżeniu, że&nbsp;GNU jest
czymś innym. Technicznie rzecz biorąc, GNU jest jak Unix. Ale&nbsp;w
odróżnieniu od&nbsp;Uniksa, GNU daje swoim użytkownikom wolność.
</p>

<p>
  Stworzenie takiego systemu operacyjnego zajęło wiele lat pracy setkom
programistów. Niektórzy byli opłacani przez Fundację wolnego oprogramowania
(FSF) oraz&nbsp;firmy wolnego oprogramowania; jednak&nbsp;większość
z&nbsp;nich była wolontariuszami. Niektórzy stali się sławni; większość
znana jest jednak&nbsp;głównie w&nbsp;obrębie swojego środowiska, przez
innych hakerów, którzy używają ich kodu lub&nbsp;pracują
nad&nbsp;nim. Wszyscy razem pomogli uwolnić potencjał zawarty w&nbsp;sieci
komputerowej na&nbsp;rzecz całej ludzkości.
</p>

<p>
  W&nbsp;1991 roku zaprojektowany został ostatni główny i&nbsp;niezbędny
element systemu uniksopodobnego: Linux, wolne jądro stworzone przez Linusa
Torvaldsa. Dzisiaj połączenie GNU oraz&nbsp;Linuksa jest używane przez
miliony ludzi na&nbsp;całym świecie, a&nbsp;jego popularność
rośnie. W&nbsp;tym miesiącu ogłosiliśmy wydanie <abbr title="GNU Network
Object Model Environment">GNOME</abbr> w&nbsp;wersji 1.0 &ndash; środowiska
graficznego GNU, które, mamy nadzieję, uczyni obsługę GNU/Linuksa tak łatwą,
jak w&nbsp;innych systemach operacyjnych.
</p>

<p>
  Lecz&nbsp;nasza wolność nie jest dożywotnio zapewniona. Świat nie stoi
w&nbsp;miejscu i&nbsp;nie możemy liczyć na&nbsp;posiadanie wolności
za&nbsp;pięć lat tylko dlatego, że&nbsp;mamy ją dzisiaj. Wolne
oprogramowanie stawia czoło różnym wyzwaniom
oraz&nbsp;niebezpieczeństwom. Zachowanie naszej wolności pochłonie sporo
wysiłku, tak samo, jak było to z&nbsp;uzyskaniem jej na&nbsp;samym
początku. System operacyjny jest tylko początkiem; dziś musimy także
stworzyć wolne aplikacje, które pomogą w&nbsp;realizacji wielu różnorodnych
zadań wykonywanych przez naszych użytkowników.
</p>

<p>
  W&nbsp;przyszłości będę pisał o specyficznych wyzwaniach, przed którymi stoi
społeczność wolnego oprogramowania. Będę także poruszał kwestie innych
problemów wpływających na&nbsp;wolność użytkowników komputerów
oraz&nbsp;informował o zdarzeniach oddziałujących na&nbsp;system operacyjny
GNU/Linux.
</p>

<div class="translators-notes">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
 </div>
</div>

<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" -->
<div id="footer">
<div class="unprintable">

<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i&nbsp;FSF prosimy kierować na&nbsp;adres <a
href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Inne metody kontaktu
z&nbsp;FSF można znaleźć na&nbsp;stronie <a
href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających
odnośnikach oraz&nbsp;inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać
na&nbsp;adres <a
href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
        replace it with the translation of these two:

        We work hard and do our best to provide accurate, good quality
        translations.  However, we are not exempt from imperfection.
        Please send your comments and general suggestions in this regard
        to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">

        &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

        <p>For information on coordinating and submitting translations of
        our web pages, see <a
        href="/server/standards/README.translations.html">Translations
        README</a>. -->
Staramy się, aby&nbsp;tłumaczenia były wierne i&nbsp;wysokiej jakości,
ale&nbsp;nie jesteśmy zwolnieni z&nbsp;niedoskonałości. Komentarze odnośnie
tłumaczenia polskiego oraz&nbsp;zgłoszenia dotyczące chęci współpracy
w&nbsp;tłumaczeniu prosimy kierować na&nbsp;adres <a
href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej
informacji na&nbsp;temat koordynacji oraz&nbsp;zgłaszania propozycji
tłumaczeń artykułów znajdziecie na&nbsp;<a
href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p>
</div>

<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
     files generated as part of manuals) on the GNU web server should
     be under CC BY-ND 4.0.  Please do NOT change or remove this
     without talking with the webmasters or licensing team first.
     Please make sure the copyright date is consistent with the
     document.  For web pages, it is ok to list just the latest year the
     document was modified, or published.
     
     If you wish to list earlier years, that is ok too.
     Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
     years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
     year, i.e., a year in which the document was published (including
     being publicly visible on the web or in a revision control system).
     
     There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
     Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
<p>Copyright &copy; 1999, 2014, 2020 Richard M. Stallman</p>

<p>Ta strona jest dostępna na&nbsp;<a rel="license"
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">licencji
Creative Commons Uznanie autorstwa&nbsp;&ndash; Bez&nbsp;utworów zależnych
4.0 Międzynarodowe</a>.</p>

<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" -->
<div class="translators-credits">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
Tłumaczenie: Marcin Wolak, Tomasz Kozłowski 2010, 2011; poprawki: Jan Owoc
2011.</div>

<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Aktualizowane:

$Date: 2020/07/05 14:01:36 $

<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
</body>
</html>