1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
|
<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/university.en.html" -->
<!--#include virtual="/server/header.nl.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.77 -->
<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>Vrije software uitbrengen wanneer je op een universiteit werkt - GNU-project
- Free Software Foundation</title>
<!--#include virtual="/philosophy/po/university.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" -->
<h2>Vrije software uitbrengen wanneer je op een universiteit werkt</h2>
<p>
Bij de vrije-softwarebeweging geloven we dat computergebruikers de
mogelijkheid moeten hebben om vrijelijk de software die ze gebruiken te
veranderen en te kopiëren. Het “vrije” in vrije software
slaat op vrijheid. Het betekent de vrijheid om programma's te gebruiken, te
veranderen en wederom te distribueren. Vrije software vergroot de kennis
van de mensheid, niet-vrije software doet dat niet. Universiteiten zouden
daarom vrije software moeten steunen, om zo de kennis te vergroten net zoals
ze wetenschappers en studenten aanmoedigen om hun onderzoek te publiceren.</p>
<p>
Helaas vertonen veel universiteitsbestuurders een inhalige mentaliteit met
betrekking tot software (en wetenschap); zij zien software als een kans op
inkomsten, niet als een kans om meer kennis te vergaren. Vrije software
ontwikkelaars moeten al 20 jaar tegen deze neiging opboksen.</p>
<p>
Toen ik in 1984 begon met de ontwikkeling van het <a href=
"/gnu/thegnuproject.html">GNU besturingssysteem</a> heb ik allereerst
ontslag genomen bij het MIT (technische hogeschool van Massachussets). Dit
deed ik om te voorkomen dat de licentie-afdeling van het MIT mij zou kunnen
dwarsbomen in het uitbrengen van GNU als vrije software. Ik had het plan
voor een licentie voor GNU die zou garanderen dat veranderde versies van het
programma ook vrije software bleven, een benadering die aanleiding gaf tot
de <a href="/licenses/gpl.html">GNU General Public License</a> (GNU GPL -
GNU algemene, openbare licentie) en ik had geen zin om de MIT bestuurders te
smeken dit te mogen gebruiken.</p>
<p>
Door de jaren heen hebben al veel universiteitsmedewerkers contact gezocht
met de vrije software beweging en gevraagd om advies over hoe om te gaan met
bestuurders die software alleen zien als inkomstenbron. Een aanrader
hierbij, die je ook kunt toepassen voor specifiek gesubsidieerde projecten,
is om je werk te baseren op een stuk software dat al onder de GNU GPL
valt. Dan kun je de bestuurders namelijk meedelen: “We mogen deze
gewijzigde versie alleen uitbrengen onder de GNU GPL—op iedere andere
wijze zouden we de licentie-bepalingen overtreden”. Nadat de
euro-tekens uit hun ogen zijn verdwenen zullen ze meestal berusten in het
uitbrengen van vrije software.</p>
<p>
Je kunt ook je geldschieter om hulp vragen. Toen een groep aan het NYU
(Universiteit van New York) de GNU Ada compiler ging ontwikkelen met
sponsoring van de Amerikaanse luchtmacht, had men specifiek in het contract
laten opnemen dat de resulterende broncode aan de Free Software Foundation
zou worden geschonken. Regel dit eerst met je geldschieter en vervoeg je
vervolgens netjes bij het bestuur met de mededeling dat hierover niet te
onderhandelen valt. Ze hebben liever een contract om vrije software te
ontwikkelen dan helemaal geen contract dus zullen ze waarschijnlijk wel
akkoord gaan.</p>
<p>
Wat je ook doet, snijd het probleem snel aan—zeker voordat het
programma al half af is. Op dat moment heeft de universiteit je nog nodig en
dus kun je het hard spelen: vertel het bestuur dat je het programma zult
afmaken, het programma bruikbaar maken wanneer ze akkoord gaan met jouw
keuze voor de vrije-softwarelicentie voor het programma en dit ook
zwart-op-wit hebben gezet. Anders zul je slechts genoeg doen om er een
scriptie over te kunnen maken en nooit een versie maken die goed genoeg is
om uit te brengen. Wanneer het bestuur beseft dat ze de keuze hebben tussen
een vrij softwarepakket wat gunstig afstraalt op de universiteit of helemaal
niets, dan zullen ze meestal voor het eerste kiezen.</p>
<p>
De FSF kan je universiteit soms overhalen om de GNU General Public License
te accepteren, of GPL versie 3. Als dat je alleen niet lukt, geef ons dan
alsjeblieft de mogelijkheid om te helpen. Stuur een e-mail naar
licensing@fsf.org en zet “urgent” in het onderwerp.</p>
<p>
Niet alle universiteiten hebben een inhalig beleid. De universiteit van
Texas bijvoorbeeld heeft richtlijnen die het heel gemakkelijk maken om
software onder de GNU GPL uit te brengen. Univates in Brazilië en het
International Institute of Information Technology in Hyderabad, India,
hebben een voorkeursbeleid voor het publiceren van vrije software onder de
GPL. Door dit eerst tot faculteitsbeleid te maken kun je wellicht in een
later stadium dit tot universiteitsbeleid promoveren. Breng het als een
principe-kwestie: heeft de universiteit een missie om kennis te vergaren of
is het enige doel het in stand houden van de universiteit?</p>
<p>
Bij het overtuigen van de universiteit helpt het om standvastig te zijn en
het vanuit een ethisch perspectief te brengen, zoals we dit ook doen in de
vrije-softwarebeweging. Wil je mensen ethisch verantwoord bejegenen dan moet
software vrij zijn voor iedereen.</p>
<p>
Een hoop ontwikkelaars van vrije software verklaren meer specifieke redenen
te hebben om dit te doen: ze steunen het veranderen en delen van software om
zo sneller software te kunnen maken die robuust en krachtig is. Als dit je
motivator is om vrije software te ontwikkelen dan is dat prima, en bedankt
voor je bijdrage. Maar met dit soort waarden sta je niet sterk tegenover een
universiteitsbestuur dat probeert het programma toch onvrij te maken.</p>
<p>
Ze kunnen bijvoorbeeld het volgende beweren: “We kunnen het programma
nog krachtiger en robuuster maken met al het geld dat we er voor kunnen
krijgen”. Dit kan later wellicht blijken niet te kloppen maar het is
moeilijk om van tevoren het tegendeel te bewijzen. Ze stellen wellicht voor
om het uit te brengen onder een licentie die bepaald dat kopiëren mag,
gratis maar alleen voor onderwijsdoeleinden, wat in wezen zegt dat mensen in
zijn algemeenheid geen vrijheid verdienen. Ze zouden verder betogen dat dit
medewerking van andere universiteiten zal stimuleren en dat dat eigenlijk
alles is wat je (volgens hen) nodig hebt.</p>
<p>
Als je uitgaat van die “pragmatische” beweegredenen dan is het
moeilijk om dit soort uitzichtloze voorstellen af te wijzen. Het wordt al
een stuk eenvoudiger wanneer je je kunt beroepen op ethische en politieke
waarden. Wat heb je eraan een programma krachtig en robuust te maken ten
koste van de vrijheid van gebruikers? Zou vrijheid niet net zo hard buiten
de academische wereld moeten gelden als daarbinnen? De antwoorden zijn
vanzelfsprekend wanneer je vrijheid en gemeenschap als je doelen hebt. Vrije
software respecteert de vrijheid van gebruikers, niet-vrije software ontkent
het.</p>
<p>
Niets is zo motiverend als te weten dat de vrijheid van de gemeenschap in
één geval van jouw afhangt.</p>
<hr />
<blockquote id="fsfs"><p class="big">Dit verhaal is gepubliceerd in <a
href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Vrije
software, vrije maatschappij: geselecteerde artikelen van Richard
M. Stallman</cite></a>.</p></blockquote>
<div class="translators-notes">
<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
</div>
</div>
<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" -->
<div id="footer">
<div class="unprintable">
<p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a
href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a
href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de
FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a
href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p>
<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
replace it with the translation of these two:
We work hard and do our best to provide accurate, good quality
translations. However, we are not exempt from imperfection.
Please send your comments and general suggestions in this regard
to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
<web-translators@gnu.org></a>.</p>
<p>For information on coordinating and submitting translations of
our web pages, see <a
href="/server/standards/README.translations.html">Translations
README</a>. -->
We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor
verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a
href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p>
<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations
README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze
website.</p>
</div>
<p>Copyright © 2002 Richard Stallman</p>
<p>Deze pagina valt onder de <a rel="license"
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.nl">Creative
Commons Attribution-NoDerivs 3.0 United States Licentie</a>.</p>
<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" -->
<div class="translators-credits">
<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
</div>
<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Bijgewerkt:
$Date: 2016/09/21 18:58:31 $
<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
</body>
</html>
|
