summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/nl/censoring-emacs.html
blob: 5198108f6c95a2fcf73bb5e542f60f594e9e39bf (plain)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/censoring-emacs.en.html" -->

<!--#include virtual="/server/header.nl.html" -->
<!-- Parent-Version: 1.77 -->

<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
<title>Mijn Eigen Software Censurere - GNU Project - Free Software Foundation</title>

<!--#include virtual="/philosophy/po/censoring-emacs.translist" -->
<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" -->
<h2>Mijn Eigen Software Censureren</h2>

<p>
door <a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard
Stallman</strong></a>
<br />
[Uit Datamation, 1 Maart 1996]</p>

<p>
Afgelopen zomer stelden een paar slimme wetgevers voor om &ldquo;pornografie
op het Internet te verbieden&rdquo;. In de herfst ontfermden de
rechts-christelijken zich over het wetsvoorstel. Verleden week tekende
president Clinton de aangenomen wet. Deze week ben ik GNU Emacs aan het
censureren.</p>
<p>
Nee, er zit niets pornografisch in GNU Emacs. Het is een
software-pakket. Een uit te breiden en programmeerbaar redigeer-pakket dat
diverse prijzen heeft gewonnen. Maar het aangenomen wetsvoorstel gaat veel
verder dan alleen pornografie. Het verbiedt &ldquo;onfatsoenlijk&rdquo;
taalgebruik, wat op alles kan slaan. Van beroemde gedichten tot
meesterwerken die in het Louvre hangen en van advies over veilig
vrijen&hellip; tot software.</p>
<p>
Het wetsvoorstel ondervond natuurlijk veel tegenstand. Niet alleen van
mensen die het Internet gebruiken en van liefhebbers van erotica, maar van
iedereen die de persvrijheid lief heeft.</p>
<p>
Maar iedere keer wanneer we de mensen wilden informeren over waar het hier
eigenlijk om draaide, reageerden de censors met een leugen; Ze vertelden het
publiek dat het hier gewoon om pornografie ging. Door deze leugen te
gebruiken als v&oacute;&oacute;ronderstelling bij al hun uitspraken hierover
is het ze gelukt mensen op het verkeerde been te zetten. En dus censureer ik
nu mijn software.</p>
<p>
Emacs bevat namelijk een versie van het befaamde &ldquo;dokter
programma&rdquo; ook wel bekend als Eliza, oorspronkelijk ontwikkeld door
professor Weizenbaum aan het <abbr title="Massachusetts Institute of
Technology">MIT</abbr>. Het programma imiteert een Rogeriaanse
psychotherapeut. Gebruikers praten tegen het programma en het programma
reageert&mdash;door uitspraken van de gebruikers te herhalen en een lange
lijst van woorden te herkennen.</p>
<p>
Het Emacs dokter programma was opgezet om zoveel mogelijk vloeken te
herkennen en daarop te reageren met leuke antwoorden als &ldquo;Kun je je
taal een beetje kuisen?&rdquo; of &ldquo;Laten we het netjes
houden&rdquo;. Om dit te kunnen doen had het een lijst van vloeken
nodig. Wat betekende dat de broncode voor dit programma onfatsoenlijk was.</p>
<p>
Deze week heb ik daarom dit stukje functionaliteit verwijderd. De nieuwe
versie van het programma herkent geen vloeken meer; wanneer je er tegen
vloekt herhaalt het de vloek alleen maar&mdash;het herkent het woord niet
meer.  (Wanneer de nieuwe versie opstart deelt het mee dat het programma
gecensureerd is voor uw eigen bestwil.)</p>
<p>
Nu Amerikanen geconfronteerd worden met twee jaar gevangenisstraf voor
onfatsoenlijke boodschappen op het Internet, zou het wel handig zijn te
weten hoe men precies deze gevangenisstraf kan ontlopen. Maar dat is
onmogelijk. Deze regels zouden de verboden woorden op moeten noemen, waarmee
het in overtreding is met zijn eigen regels.</p>
<p>
Ik doe uiteraard een gok over wat precies die &ldquo;onfatsoenlijke&rdquo;
woorden zijn. Ik moet wel, want niemand anders weet het. De beste keus lijkt
me om dat wat gebruikelijk is voor televisieuitzendingen aan te houden. Er
is echter een grote kans dat het gerecht deze interpretatie zal verwerpen
als ongrondwettelijk.</p>
<p>
We hopen dat het gerecht het Internet zal erkennen als een publicatiemedium,
net als boeken en tijdschriften. Wanneer dat gebeurt zal men alle wetten
verwerpen die &ldquo;onfatsoenlijke&rdquo; uitingen op het Internet
verbieden.</p>
<p>
Wat me echt zorgen baart is dat het gerechtshof wellicht een vage uitspraak
zal doen&mdash;door een definitie van &ldquo;onfatsoenlijk&rdquo; toe te
laten, waarmee zoiets als het dokter programma of bepaalde uitspraken wel
zijn toegestaan maar tegelijk sommige boeken verbieden die een kind in de
bibliotheek op kan zoeken. In de loop der jaren, wanneer het Internet steeds
meer de openbare bibliotheek vervangt, zullen we daarmee een stuk vrijheid
van meningsuiting verliezen.</p>
<p>
Net een paar weken geleden ging een ander land over tot censuur van het
Internet. Dat was China. We hebben het hier niet zo op China&mdash;hun
overheid respecteert de vrijheid van zijn burgers niet. Maar hoe goed is
onze overheid daarin? En kan het je voldoende schelen om hier iets aan te
doen?</p>

<p>
[Deze paragraaf is overbodig geworden:]
</p>

<p>
Wanneer het je iets kan schelen, hou dan contact met de &ldquo;Voters
Telecommunications Watch&rdquo;. Kijk op hun website http://www.vtw.org/
voor meer informatie en tips voor politieke actie. De censors hebben in
Februari gewonnen maar we kunnen ze in November verslaan.</p>

<div class="translators-notes">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
 </div>
</div>

<!-- for id="content", starts in the include above -->
<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" -->
<div id="footer">
<div class="unprintable">

<p>Gelieve algemene vragen over FSF &amp; GNU te sturen naar <a
href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Er zijn ook nog <a
href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de
FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a
href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a>.</p>

<p>
<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
        replace it with the translation of these two:

        We work hard and do our best to provide accurate, good quality
        translations.  However, we are not exempt from imperfection.
        Please send your comments and general suggestions in this regard
        to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">

        &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>

        <p>For information on coordinating and submitting translations of
        our web pages, see <a
        href="/server/standards/README.translations.html">Translations
        README</a>. -->
We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor
verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a
href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations
README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze
website.</p>
</div>

<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
     files generated as part of manuals) on the GNU web server should
     be under CC BY-ND 3.0 US.  Please do NOT change or remove this
     without talking with the webmasters or licensing team first.
     Please make sure the copyright date is consistent with the
     document.  For web pages, it is ok to list just the latest year the
     document was modified, or published.
     
     If you wish to list earlier years, that is ok too.
     Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
     years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
     year, i.e., a year in which the document was published (including
     being publicly visible on the web or in a revision control system).
     
     There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
     Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
<p>Copyright &copy; 1996, 2014 Richard Stallman</p>

<p>Deze pagina valt onder de <a rel="license"
href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.nl">Creative
Commons Attribution-NoDerivs 3.0 United States Licentie</a>.</p>

<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" -->
<div class="translators-credits">

<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
 </div>

<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
Bijgewerkt:

$Date: 2015/02/09 21:02:55 $

<!-- timestamp end -->
</p>
</div>
</div>
</body>
</html>