diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-doc.html')
-rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-doc.html | 252 |
1 files changed, 252 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-doc.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-doc.html new file mode 100644 index 0000000..9d339a2 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/free-doc.html @@ -0,0 +1,252 @@ +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/free-doc.en.html" --> + +<!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.79 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>Özgür Yazılım neden Özgür Belgelendirmeye ihtiyaç duyar - GNU Projesi - +Özgür Yazılım Vakfı</title> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/free-doc.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<h2>Özgür Yazılım neden Özgür Belgelendirmeye ihtiyaç duyar</h2> + +<blockquote class="announcement"><p> +<a href="http://defectivebydesign.org/ebooks.html">E-kitapların tehlikeleri +hakkındaki posta listemize katılın</a>. +</p></blockquote> + +<ul> +<li><a href="/copyleft/fdl.html">GNU Özgür Belgeleme Lisansı</a></li> +</ul> + +<p> +Özgür işletim sistemlerimizdeki en büyük eksiklik yazılımda değildir, en +büyük eksiklik, sistemlerimize dâhil edebildiğimiz iyi özgür belgelerin +olmamasıdır. Bizim çoğu önemli programımız tam kılavuzlara sahip +değildir. Belgeleme, her türlü yazılım paketinin önemli bir parçasıdır; +önemli bir özgür yazılım paketi iyi bir özgür belgeyle birlikte +verilmediğinde, bu büyük bir eksikliktir. Günümüzde bu gibi eksikliklerimiz +vardır.</p> + +<p> +Yıllar önce, bir zamanlar, Perl öğrenebileceğimi düşünmüştüm. Özgür bir +kılavuzdan bir kopya edinmiş ancak bu kılavuzu okumakta zorlanmıştım. Perl +kullanıcılarına başka kılavuzlar olup olmadığını sorduğumda, daha iyi +anlatımlı kılavuzların olduğunu ancak bunların özgür olmadığını öğrenmiştim.</p> + +<p> +Bu neden oldu? İyi kılavuzların yazarları, onları kısıtlayıcı +koşullarla—kopyalama yok, değişiklik yok, kaynak dosyaları mevcut +değil—yayımlayan O'Reilly Associates için yazmışlardı, bu da onları +özgür olmayan kıldı ve böylece Özgür Dünya'nın dışında kaldılar.</p> + +<p> +Bu olay, bu tip bir olayın ilk meydana gelişi değildi ve (topluluğumuz için +büyük bir kayıptır ki) son olacak gibi de görünmüyordu. Özel mülk kılavuz +yayıncıları, o zamandan beri birçok yazarını kılavuzlarını kısıtlamaları +konusunda kandırmıştır. Birçok kereler, bir GNU kullanıcısının yazmakta +olduğu bir kılavuz konusunda bana hevesli bir şekilde bir şeyler anlattığını +duydum, bu kullanıcılar, bu yazdıklarıyla GNU projesine yardımcı olmak +istemişti, ve daha sonra, umutlarım söndü, çünkü bu kullanıcılar, bizim +kullanamayacağız şekilde bir yayıncı ile anlaşıp bir sözleşme imzaladığını +söyledi.</p> + +<p> +Programcıların iyi İngilizce yazamadıklarını göz önünde bulundurursak, +kılavuzların bu şekilde işlevsizleştiğini de görürüz.</p> + +<p> +Özgür yazılım gibi özgür belgeleme de ücretle ilgili değil özgürlükle ilgili +bir husustur. Bu kılavuzlarla ilgili sorun, O’Reilly Associates’in kopyalar +için bir ücret istemesi değildir, bununla ilgili bir sorun yoktur. (Özgür +Yazılım Vakfı özgür <a href="/doc/doc.html">GNU kılavuzları</a>nın <a +href="http://shop.fsf.org/category/books/">baskılı kopyalarını</a> da +satmaktadır.) Ancak GNU kılavuzları, kaynak kodu biçiminde sağlanabilirken, +özel mülk kılavuzlar yalnızca kâğıt biçiminde elde edilebilmektedir. GNU +kılavuzları kopyalama ve değiştirme izniyle birlikte gelir; Perl kılavuzları +için durum farklıdır. Bu kısıtlamalar problemlerdir.</p> + +<p> +Özgür bir belgeye ilişkin ölçütler, özgür yazılıma ilişkin ölçütlere oldukça +benzerdir: İkisi de tüm kullanıcılara belirli özgürlüklerin verilmesiyle +ilgilidir. Yeniden dağıtıma (ticari yeniden dağıtım dâhil olmak üzere) izin +verilebilir, böylece kılavuz, programın her kopyasıyla birlikte verilebilir, +bu çevrim içi ya da kâğıt biçiminde olabilir. Değiştirmeye ilişkin izin de +can alıcıdır.</p> + +<p> +Genel bir kural olarak, insanların tüm yazı ve kitap tiplerini değiştirme +izinlerinin olmasının gerekli olduğuna inanmıyorum. Yazılara ilişkin +hususların, yazılıma ilişkin hususlarla mutlaka aynı olması +gerekmez. Örneğin, bizim görüşlerimizi ve hareketlerimizi tanımlayan bu yazı +gibi yazıların değiştirilmesine sizin ve benim izin vermek zorunda +olduğumuzu düşünmüyorum.</p> + +<p> +Özgür yazılıma ilişkin belgeleme için değiştirme özgürlüğünün niçin can +alıcı olduğuna ilişkin belirli bir neden vardır. İnsanlar, yazılımı +değiştirme ve özelliklerine ekleme yapma ya da değiştirme hakkını +kullandıklarında, özenlilerse, kılavuzunu da değiştireceklerdir, böylece +değiştirilmiş programla doğru ve kullanılabilir belgeleme +sağlanabilecektir. Programcıların özen gösterip işlerini bitirmelerini +engelleyen bir kılavuz veya programı değiştirdiklerinde sıfırdan yeni bir +kılavuz yazmalarını gerektiren bir kılavuz, topluluğumuzun ihtiyaçlarını +karşılamaz.</p> + +<p> +Değişiklik üzerinde sınırsız bir yasak kabul edilemezken, değiştirme yöntemi +üzerindeki bazı sınır tipleri hiçbir problem oluşturmaz. Örneğin, orijinal +yazarın telif hakkı uyarısının, dağıtım terimlerinin ya da yazar listesinin +korunmasına ilişkin şartlar uygundur. Ayrıca değiştirilmiş sürümlerin +değiştirilmiş olduklarına dair uyarıyı içermelerini istemekte, hatta +silinemeyen ya da değiştirilemeyen bölümlere (söz konusu bölümler +teknik-olmayan başlıkları ele aldığı sürece) sahip olmakta da bir problem +yoktur. (Bazı GNU kılavuzlarında bu vardır.)</p> + +<p> +Bu şekildeki kısıtlamalar bir sorun teşkil etmez çünkü pratik bir konu +olarak, özenli programcıyı, kılavuzu, değiştirilmiş programa uyarlamaktan +alıkoymaz. Başka bir deyişle, özgür yazılım topluluğunun kılavuzun tam +kullanımını sağlamasını engellemezler.</p> + +<p> +Ancak, kılavuzun tüm <em>teknik</em> içeriğinin değiştirilebilmesi ve daha +sonra sonucun tüm genel ortamda tüm genel kanallar aracılığıyla dağıtılması +mümkün olmalıdır; aksi takdirde, kısıtlamalar topluluğu engeller, kılavuz +özgür değilse başka bir kılavuza ihtiyaç duyarız.</p> + +<p> +Maalesef, özel mülk bir kılavuz var olduğunda, başka bir kılavuz yazacak +birini bulmamız genellikle zordur. Temel engel, birçok kullanıcının özel +mülk bir kılavuzun yeterince iyi olduğunu düşünmesidir, bu nedenle, özgür +bir kılavuzun yazılmasına ihtiyaç olduğunu göremezler. Özgür işletim +sisteminin, doldurulması gereken bir boşluğa sahip olduğunu görmezler.</p> + +<p> +Kullanıcılar niçin özel mülk kılavuzların yeterince iyi olduğunu +düşünmektedir? Bazıları bu konuyu düşünmemiştir. Umarım ki bu yazı, bunu +değiştirmek için bir şeyler yapacaktır.</p> + +<p> +Diğer kullanıcılar, özel mülk kılavuzları, birçok insanın özel mülk +yazılımın kabul edilebilir olduğunu düşünmesiyle aynı nedenle kabul +edilebilir olarak değerlendirmektedir: tamamen pratik ölçütler üzerinden +değerlendirme yapmaktadırlar, özgürlüğü bir ölçüt olarak +kullanmamaktadırlar. Bu insanların böyle düşünmeye hakları vardır, ancak bu +fikirler, özgürlüğü içermeyen değerlerden kaynaklandıkları için, özgürlüğe +değer veren bizim gibi insanlar için yol gösterici değildir.</p> + +<p> +Lütfen bu konudaki görüşlerimizi daha fazla yayın. Kılavuzlarımızı özel mülk +şeklinde yayınlanmasından ötürü kaybetmeye devam etmekteyiz. Özel mülk +kılavuzların yeterli olmadığını söylersek, belki de, belge hazırlayarak +GNU’ya yardım etmek isteyen bir sonraki kimse, çok geç olmadan hepsinin +ötesinde öncelikle özgürlüğe önem vermesi gerektiğini fark edecektir.</p> + +<p> +Ayrıca ticari yayıncıları, özel mülk kılavuzlar yerine özgür, copyleft +edilmiş kılavuzlar satmak için de yüreklendirebiliriz. Bunu sağlamanın bir +yolu da, satın almadan önce bir kılavuzun dağıtımını kontrol etmek ve +copyleft olmayan kılavuzlardan çok copyleft kılavuzları tercih etmektir.</p> +<p> +[Not: Özgür Yazılım Vakfının, diğer yayıncılardan satın alınabilen özgür +kitapları listeleyen <a href="/doc/other-free-books.html">bir sayfamız</a> +vardır.]</p> + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a> adresine iletin. FSF ile +iletişim kurmanın <a href="/contact/">başka yolları</a> da vardır. Lütfen +çalışmayan bağlantıları ve başka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a> adresine +gönderin.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +Çevirilerimizde bulmuş olabileceğiniz hataları, aklınızdaki soru ve +önerilerinizi lütfen <a +href="mailto:web-translators@gnu.org">bize bildirin</a>.</p><p>Bu +yazının çeviri düzenlemesi ve sunuşu ile ilgili bilgi için lütfen <a +href="/server/standards/README.translations.html">Çeviriler BENİOKU</a> +sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diğer tüm sayfaların Türkçe çevirileri +gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliği yüksek bir <a +href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a +href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> +ziyaret edebilirsiniz.</p> +</div> + +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, +2006, 2007, 2009, 2015, 2016, 2019 Free Software Foundation, Inc.</p> + +<p>Bu sayfa <a rel="license" +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative +Commons Alıntı-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında +lisanslanmıştır.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> + <p><strong>Çeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p> +<ul> +<li>The FLOSS Information, <a +href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com></a>, +2019, 2020.</li> +<li>T. E. Kalaycı, 2009, 2019.</li> +<li>Çiğdem Özşar, 2009.</li> +<li>Birkan Sarıfakıoğlu, 2009.</li> +<li>Serkan Çapkan, 2009.</li> +<li>İzlem Gözükeleş, 2009.</li> +</ul></div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Son Güncelleme: + +$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |