diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/nl/opposing-drm.html')
-rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/nl/opposing-drm.html | 228 |
1 files changed, 228 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/nl/opposing-drm.html b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/opposing-drm.html new file mode 100644 index 0000000..4aa2d0e --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/opposing-drm.html @@ -0,0 +1,228 @@ +<!--#set var="PO_FILE" + value='<a href="/philosophy/po/opposing-drm.nl.po"> + https://www.gnu.org/philosophy/po/opposing-drm.nl.po</a>' + --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/opposing-drm.html" + --><!--#set var="DIFF_FILE" value="/philosophy/po/opposing-drm.nl-diff.html" + --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2017-11-28" --> + +<!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.84 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>Strijden Tegen 'Digital Rights Mismanagement' - GNU Project - Free Software +Foundation</title> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/opposing-drm.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> +<!--#include virtual="/server/outdated.nl.html" --> +<h2>Strijden Tegen 'Digital Rights Mismanagement'<br /> +<span style="font-size: .7em">(Of “Digital Restrictions +Management”, zoals we het nu noemen)</span></h2> + +<p>door <a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard +Stallman</strong></a> +</p> +<p><em>Voor het eerst verschenen in BusinessWeek Online.</em></p> + +<p>In 1989, in een heel andere wereld, schreef ik een eerste versie van de GNU +General Public License, een licentie die gebruikers vrijheid geeft. Deze GNU +GPL licentie geeft het best weer wat de normen en waarden zijn van de vrije +software beweging door vier fundamentele vrijheden voor de computergebruiker +te waarborgen. Dit zijn de vrijheden om 0) het programma te draaien wanneer +jij dat wil; 1) de code te bestuderen en veranderen zoals jij dat wilt; 2) +kopieën te maken en uit te geven; 3) en gewijzigde versies uit te geven +wanneer je dat wilt. +</p> +<p> +Iedere licentie die deze vrijheden geeft is een vrije software licentie. De +GNU GPL gaat nog verder: het beschermt deze vrijheden voor alle gebruikers +van alle versies van het programma door te verbieden dat tussenpersonen deze +vrijheden via andere licenties dit kunnen ontnemen. De meeste onderdelen +van het GNU/Linux besturingssysteem, inclusief het Linux-onderdeel wat in +1992 vrije software werd, zijn nu verkrijgbaar onder de GPL versie 2 +licentie die uitkwam in 1991. En thans, met juridische begeleiding van +professor Eben Moglen, ben ik versie 3 van de GNU GPL aan het ontwerpen. +</p> +<p> +GPLv3 moet opboksen tegen nieuwe bedreigingen van onze +vrijheid. Bedreigingen die we in 1989 niet konden voorzien. De volgende +generatie computers, en vele andere producten die krachtige computers +bevatten, worden erop ontworpen om onze vrijheden te ontnemen nog voor we ze +kopen—het ontwerp is zodanig dat het ons beperkingen oplegt in het +gebruik van die apparatuur. +</p> +<p> +Allereerst was er de TiVo (harddisk videorecorder, bekend in de VS). Men +ziet dit als een apparaat wat TV-programma's op kan nemen maar het bevat een +complete computer met daarop GNU/Linux. Zoals de GPL voorschrijft kun je de +broncode van het systeem krijgen, de code compileren en installeren. Maar +zodra je een gewijzigde versie installeert werkt de TiVo niet meer door een +ingebouwd mechanisme dat erin zit om jou te saboteren. Vrijheid nummer 1, de +vrijheid om software naar willekeur te kunnen veranderen, is een wassen neus +geworden. +</p> +<p> +Daarna volgde <em>Treacherous Computing</em> (“Verraderlijk +computeren”), verkocht als <em>Trusted Computing</em> +(“Vertrouwelijk computeren”) wat inhoudt dat bedrijven jouw +computer kunnen vertrouwen omdat die doet wat zij willen. Het stelt sites op +het Internet in staat om te achterhalen welk programma jij aan het draaien +bent; als je dat programma veranderd, of je eigen programma schrijft, zullen +ze weigeren met je te communiceren. Opnieuw wordt vrijheid nummer 1 hiermee +een wassen neus. +</p> +<p> +Microsoft had een mechanisme, Palladium genaamd, die een toepassing in staat +stelde gegevens te “verzegelen” zodat geen enkel ander programma +er bij kan. Wanneer Disney zo zijn films gaat verspreiden zul je niet in +staat zijn je wettelijke recht op “fair use” uit te oefenen, ook +niet “de minimis”. Wanneer een toepassing je gegevens op deze +manier zou vastleggen is er sprake van een totale afscherming door de +fabrikant. Ook dit helpt vrijheid nummer 1 om zeep — wanneer +gewijzigde versies van een programma niet dezelfde gegevens kunnen benaderen +is er dus geen sprake van het wijzigen van een programma om te doen wat jij +wilt. Iets wat op Palladium lijkt staat op de rol voor een volgende versie +van Windows. +</p> +<p> +AACS, het “Advanced Access Content System,” wat aan de man wordt +gebracht door Disney, IBM, Microsoft, Intel, Sony en anderen heeft tot doel +HDTV opnames te beperken—met de bijbehorende software—zodat +opnames alleen gebruikt kunnen worden zoals de fabrikanten dat willen. Sony +werd vorig jaar ontmaskert met de installatie van een “rootkit” +op miljoenen computers waarbij ze niet vertelden hoe je die weer kon +verwijderen. Sony heeft inmiddels zijn lesje geleerd: ze zullen de +“rootkit” nu installeren vóórdat je de computer +koopt en die zul je niet kunnen verwijderen. Zo'n opzet vereist dat een +dergelijk apparaat “robuust” is—wat betekent dat je het +niet kunt veranderen. De bouwers zullen zeker ook GPL-software daarin willen +stoppen, waarmee vrijheid nummer 1 weer geweld wordt aangedaan. Dit idee zou +ge-“AACSed,” moeten worden en een boycot van HD DVD en Blu-ray +systemen is al aangekondigd (<a +href="http://web.archive.org/web/20140217075603/http://bluraysucks.com/">http://bluraysucks.com/ +[gearchiveerd]</a>). +</p> +<p> +Het is een teken van een falende regering wanneer men toestaat dat een +aantal zakenmensen onze vrijheid kunnen afnemen ten behoeve van hun +winst. Maar tot nu toe hebben de meeste regeringen, onder leiding van de VS, +gereageerd als betaalde hulpjes voor dit soort plannen in plaats van als +politieman. De auteursrechtenlobby heeft er zo goed voor gezorgd dat hun +verwrongen ideeën over goed en kwaad tussen de oren van de mensen komen +dat menigeen moeite zal hebben met het idee dat individuele rechten +belangrijker zijn dan de winsten van dit soort ondernemers. +</p> + +<p>Gezien deze bedreigingen van onze vrijheid, wat staat de vrije software +gemeenschap nu te doen? Sommigen beweren dat we moeten accepteren dat men +software verspreidt op een manier die geen gewijzigde versies toestaat omdat +dit de populariteit van onze software ten goede zal komen. Sommigen +verwijzen naar onze software met de term “open source (open +broncode)”, een a-morele benaming die als hoogste doel alleen goede en +betrouwbare software voorstaat. Indien we toestaan dat ondernemers vrije +software gebruiken om ons te beperken zal deze “open source DRM” +daar héél goed voor kunnen zorgen. Diegenen met de macht +zouden profiteren van het systeem van met elkaar delen van broncode en het +verbeteren ervan. Wij zouden die broncode ook kunnen lezen. Lezen en huilen, +omdat we een gewijzigde versie niet kunnen draaien. Voor wat betreft de +doelstellingen van de vrije software beweging —vrijheid en +gemeenschap—, zou een concessie op dit gebied het falen ervan +betekenen. +</p> +<p> +We hebben het GNU besturingssysteem gemaakt met het doel onze computers +vrijelijk te kunnen gebruiken om daarmee in vrijheid te kunnen samenwerken. +Het nastreven van populariteit voor onze software door deze vrijheden op te +geven zou een tegengesteld doel dienen, hoogstens zouden we ons ego +strelen. Daarom werken we aan versie 3 van de GNU GPL. Om zo de vrijheid te +waarborgen om broncode te kunnen veranderen en dit ook daadwerkelijk te +kunnen toepassen. +</p> +<p> +De discussie over GPL v3 is onderdeel van een meer algemene discussie over +DRM (digitale toegangsrechten) versus jouw grondrechten. DRM is er om de +winsten te waarborgen voor diegenen die ze toepassen. Hun winst is echter +ondergeschikt aan de rechten van miljoenen mensen om in vrijheid te leven; +het streven naar winst, waar op zich niets verkeerds aan is, kan geen +vergoelijking zijn voor het wegnemen van het recht van mensen om zelf de +baas te zijn over hun eigen technologie. Het verdedigen van die vrijheid +houdt onder andere in dat DRM tegen moet worden gehouden. +</p> + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a +href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de +FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor +verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a +href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> +<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations +README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze +website.</p> +</div> + +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2006 Richard M. Stallman</p> + +<p>Deze pagina is uitgebracht onder een <a rel="license" +href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative +Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> + </div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Bijgewerkt: + +$Date: 2019/08/02 11:27:39 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |