diff options
author | Christian Grothoff <christian@grothoff.org> | 2020-10-11 13:29:45 +0200 |
---|---|---|
committer | Christian Grothoff <christian@grothoff.org> | 2020-10-11 13:29:45 +0200 |
commit | 1ae0306a3cf2ea27f60b2d205789994d260c2cce (patch) | |
tree | 53117a55c27601e92172ea82f1d8cd11d355c06c /talermerchantdemos/blog/articles/pl/ebooks.html | |
parent | 2e665813a44988bfd906c0fab773f82652047841 (diff) | |
download | taler-merchant-demos-1ae0306a3cf2ea27f60b2d205789994d260c2cce.tar.gz taler-merchant-demos-1ae0306a3cf2ea27f60b2d205789994d260c2cce.tar.bz2 taler-merchant-demos-1ae0306a3cf2ea27f60b2d205789994d260c2cce.zip |
add i18n FSFS
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/pl/ebooks.html')
-rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/pl/ebooks.html | 202 |
1 files changed, 202 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/pl/ebooks.html b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/ebooks.html new file mode 100644 index 0000000..35f9e67 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/ebooks.html @@ -0,0 +1,202 @@ +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/ebooks.en.html" --> + +<!--#include virtual="/server/header.pl.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.79 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>Książki elektroniczne: Wolność czy prawa autorskie? - Projekt GNU - +Fundacja Wolnego Oprogramowania</title> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/ebooks.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" --> +<h2>Książki elektroniczne: Wolność czy prawa autorskie?</h2> + +<p><a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard Stallman</strong></a></p> + +<p><em>Nieco zmieniona wersja artykułu opublikowanego w <cite>Technology +Review</cite> w 2000 roku.</em></p> + +<div class="announcement"> +<p>Także przeczytajcie <a +href="/philosophy/ebooks-must-increase-freedom.html">E-booki muszą zwiększać +naszą wolność a nie ją pomniejszać</a>.</p> +</div> +<hr /> + +<p>Dawno, dawno temu, w czasach prasy drukarskiej, dla branży wydawniczej +ustanowiono pewne przepisy prawne regulujące jej działanie. Nazwano je +prawem autorskim, copyright [ang. „prawo o kopiowaniu”]. Celem +tej regulacji przemysłowej, jak stwierdzono w Konstytucji USA, było +„promowanie postępu” czyli zachęcanie +do publikowania. Jako metody użyto obowiązku uzyskiwania przez wydawców +zgody autorów na skorzystanie z nowszych prac.</p> + +<p>Zwykli czytelnicy nie mieli powodów do niezadowolenia, gdyż prawo +autorskie ograniczało tylko publikację, a nie to, co mógłby zrobić +czytelnik. Nawet jeśli podniosło to nieco cenę książki, były to tylko +pieniądze, a nie uprzykrzało czytelnikowi życia. Prawo autorskie +działało dla dobra publicznego, zgodnie z zamierzeniami, i było +stosunkowo bezbolesne dla społeczeństwa. Dobrze spełniało swoje +zadania – wówczas.</p> + +<p>Potem pojawił się nowy sposób rozpowszechniania informacji: komputery +i sieci. Zaletą technologii cyfrowych jest łatwość kopiowania +i przetwarzania informacji, w tym również oprogramowania, nagrań +muzycznych i książek. Sieci zaoferowały możliwość nieograniczonego +dostępu do wszelkiego rodzaju danych – informacyjną utopię.</p> + +<p>Jednak na drodze stała jedna przeszkoda: prawo autorskie. Czytelnicy, +którzy wykorzystywali swoje komputery do dzielenia się opublikowaną +informacją z innymi byli, z formalnego punktu widzenia, ludźmi +łamiącymi prawo autorskie. Świat wokół tego prawa się zmienił, tak +że to, co niegdyś było regulacją przemysłową dotyczącą wydawców, stało +się restrykcją nałożoną na społeczeństwo, któremu miało służyć.</p> + +<p>W systemie prawdziwej demokracji, prawo, które zabrania popularnej, +naturalnej i przydatnej działalności jest zwykle wkrótce +rozluźniane. Jednak potężne lobby wydawców było zdecydowane nie +dopuścić do tego, żeby społeczeństwo wykorzystywało zalety tkwiące +w swoich komputerach. Zauważyli, że odpowiednią bronią jest prawo +autorskie. Pod ich wpływem, zamiast rozluźnić system praw autorskich, +rządy zaostrzyły je jeszcze bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, nakładając +surowe kary na czytelników przyłapanych na dzieleniu się.</p> + +<p>Ale na tym się nie skończyło. Komputery mogą być potężnymi narzędziami +dominacji gdy niewielka grupa osób kontroluje to, co robią komputery +innych. Wydawcy uświadomili sobie, że narzucając ludziom używanie +do czytania książek elektronicznych (e-books) specjalnie +zaprojektowanego oprogramowania, mogą zyskać niesłychaną władzę: +przymuszania czytelnika do zidentyfikowania się i zapłacenia, +za każdym razem, gdy chcą przeczytać książkę! To marzenie wydawców.</p> + +<p>Zatem nakłonili rząd USA do podarowania im w roku 1998 ustawy +Digital Millennium Copyright Act (Ustawa o prawach autorskich +w cyfrowym tysiącleciu), prawa dającego im absolutną władzę prawną +nad niemal wszystkim, co czytelnik mógłby zrobić z książką +elektroniczną. Nawet czytanie bez przyznanego zezwolenia jest +przestępstwem.</p> + +<p>Nadal mamy te same stare swobody w korzystaniu z papierowych +książek. Ale jeśli książki elektroniczne zastąpią drukowane, niewiele +będzie pożytku z tego wyjątku. Dzięki „elektronicznemu +atramentowi”, który daje możliwość ściągnięcia nowego tekstu +na pozornie „zadrukowany” kawałek papieru, nawet gazety +mogą stać się efemeryczne. Wyobraźcie sobie: nie będzie już sklepów +z używanymi książkami, żadnego pożyczania książki przyjacielowi, +żadnego wypożyczania z biblioteki publicznej – żadnych +„luk”, które dawałyby komuś szanse czytania +bez płacenia. A sądząc po reklamach czytnika Microsoft +Reader, nie będzie też możliwości anonimowego kupna książek. Oto świat, jaki +zamyślają dla nas wydawcy.</p> + +<p>Dlaczego tak niewiele jest publicznych debat na temat tak doniosłych +zmian? Większość obywateli nie miała jeszcze sposobności borykać się +z politycznymi kwestiami, jakie niesie ze sobą ta futurystyczna +technologia. Oprócz tego, społeczeństwo uczono myśleć, że prawa +autorskie istnieją, aby „chronić” ich posiadaczy, +z czego wynika, że interesy samej społeczności się nie liczą.</p> + +<p>Jednak kiedy ogół społeczeństwa zacznie korzystać +z elektronicznych książek i odkryje, jakie rządy przygotowali dla +nich wydawcy, ludzie zaczną się sprzeciwiać. Ludzkość nie będzie znosić tego +jarzma wiecznie.</p> + +<p>Wydawcy będą chcieli, byśmy uwierzyli, że pełne zakazów prawo autorskie +jest jedynym sposobem na utrzymanie przy życiu twórczości artystycznej, +ale nie potrzebujemy Wojny o Kopiowanie, żeby wspierać +różnorodność wydawanych dzieł. Jak pokazał przypadek grupy muzycznej +Grateful Dead, prywatne kopiowanie między miłośnikami nie stanowi problemu +dla artystów. Dzięki legalizacji niekomercyjnego kopiowania książek +elektronicznych możemy z powrotem przekształcić prawo autorskie +w regulację przemysłową, jaką było niegdyś.</p> + +<p>W stosunku do niektórych rodzajów piśmiennictwa powinniśmy posunąć +się nawet dalej. W przypadku prac naukowych i monografii powinno +się zachęcać wszystkich do publikowania w sieci ich wiernych +kopii; pomaga to chronić osiągnięcia naukowe, równocześnie czyniąc je +bardziej dostępnymi. Dla podręczników i większości wydawnictw +encyklopedycznych powinna być dozwolona także publikacja zmienionych wersji, +ponieważ to zachęca społeczeństwo do ich ulepszania.</p> + +<p>I na koniec, kiedy sieci komputerowe udostępnią nam metodę łatwego +przesłania niewielkiej sumy pieniędzy, zniknie całe uzasadnienie +ograniczania wiernego kopiowania. Jeśli spodobałaby się Wam książka, +a ukazałoby się okienko z napisem „Kliknij tu, by dać +autorowi jednego dolara”, nie kliknęlibyście? Prawo autorskie +regulujące kopiowanie książek i muzyki, odnosząc się +do dystrybucji wiernych niezmienionych kopii, stanie się całkowicie +przestarzałe. Odpowiedni czas już nadszedł!</p> + +<blockquote class="announcement"> +<p><a href="http://defectivebydesign.org/ebooks.html">Dołącz się do naszej +listy mailowej o zagrożeniach eBookami</a>.</p> +</blockquote> + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i FSF prosimy kierować na adres <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Inne metody kontaktu +z FSF można znaleźć na stronie <a +href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających +odnośnikach oraz inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać +na adres <a +href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +Staramy się, aby tłumaczenia były wierne i wysokiej jakości, +ale nie jesteśmy zwolnieni z niedoskonałości. Komentarze odnośnie +tłumaczenia polskiego oraz zgłoszenia dotyczące chęci współpracy +w tłumaczeniu prosimy kierować na adres <a +href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej +informacji na temat koordynacji oraz zgłaszania propozycji +tłumaczeń artykułów znajdziecie na <a +href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p> +</div> + +<p>Copyright © 2000, 2016 Richard Stallman</p> + +<p>Ta strona jest dostępna na <a rel="license" +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">licencji +Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych +4.0 Międzynarodowe</a>.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> +Tłumaczenie: Wojciech Kotwica 2003, 2004, 2006; poprawki: Jan Owoc 2016.</div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Aktualizowane: + +$Date: 2017/04/22 13:00:43 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |