whats-wrong-with-youtube.html (10577B)
1 <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/whats-wrong-with-youtube.en.html" --> 2 3 <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> 4 <!-- Parent-Version: 1.96 --> 5 <!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> 6 <!--#set var="TAGS" value="essays cultural ns" --> 7 <!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> 8 9 <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> 10 <title>YouTube'de Neler Yanlış - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> 11 12 <!--#include virtual="/philosophy/po/whats-wrong-with-youtube.translist" --> 13 <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> 14 <!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.tr.html" --> 15 <!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> 16 <!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> 17 <div class="article reduced-width"> 18 <h2>YouTube'de Neler Yanlış</h2> 19 <div class="thin"></div> 20 21 <p> 22 YouTube hususi bir durumdur. Eylül 2020 itibariyle, YouTube videolarını 23 özgür olmayan herhangi bir yazılım çalıştırmadan, hatta Tor aracılığıyla 24 erişerek, bazı “Invidious” aracı siteleri aracılığıyla izlemek 25 mümkündür.</p> 26 27 <p> 28 Onlarla birlikte LibreJS kullanmanızı öneriyoruz. Invidious sitelerinin 29 hepsi aynı değil: bazıları özgür olmayan JavaScript kodu olmadan girmenize 30 izin vermiyor. Ayrıca, bu sitelerdeki çoğu JavaScript kodu özgür bir lisansa 31 sahip olsa da, bir dosya, handlers.js buna sahip değil. LibreJS çalışmasını 32 engelliyor ve videoları izlemek yine de mümkün.</p> 33 34 <p> 35 Ayrıca Youtube'de video izlemek için doğrudan erişime olanak sağlayan, 36 ViewTube adında özgür bir Firefox eklentisi de var. GNU tarayıcısı IceCat'ta 37 halihazırda kurulu geliyor, Firefox'a da yükleyebiliyorsunuz. Özgür program 38 youtube-dl de mevcut; sitenin JavaScript kodundan veriyi alıyor ancak bu 39 kodu çalıştırmıyor. Fakat youtube.com, Tor aracılığıyla gelmeniz durumunda 40 bu erişim yollarını engelleyecektir.</p> 41 42 <p> 43 Bu erişim yöntemlerinin bir sonucu olarak, YouTube'ye video yüklemek, onları 44 şimdilik özgür yazılım dünyasının kapsama alanı içerisinde tutar. Bu iyi bir 45 şey ve umuyoruz ki böyle de devam eder, ancak bu yöntemlerin çalışmaya devam 46 etmesine güvenemeyiz. Eklenti 2019 yılında, YouTube'deki bir değişiklikten 47 dolayı bir kere bozulmuştu. Düzeltilmiş eklenti bir kaç hafta sonra tekrar 48 yayınlandı. Gelecek sefere ne olacağını kim bilebilir? Bu nedenle, 49 YouTube'ye video göndermek, Google özgür erişim yönünde bir çaba sergileyene 50 kadar kırılgandır.</p> 51 52 <p> 53 YouTube üzerindeki bir videoya atıfta bulunurken lütfen youtube.com alan 54 adını (veya takma isimlerinden birini) kullanmayın. Bunun yerine, Tor 55 aracılığıyla ziyarete izin veren (lütfen deneyin!) bir Invidious aracı 56 sitesinden birine atıfta bulunun. Bu bozulmaya karşı güvenlidir: eğer 57 herhangi bir şey bozulursa, insanların özgür olmayan yazılım kullanmalarına 58 yol açmak yerine bağlantınız başarısız olacaktır.</p> 59 60 <h2>YouTube'de Başka Neler <em>Yanlıştı</em></h2> 61 62 <p>Video yayımlamak veya videolara atıfta bulunmak için bir yer olarak YouTube 63 hakkında önceden, 2019'a kadar söylediklerimiz aşağıdadır.</p> 64 65 <ul> 66 <li>YouTube'nin normal kullanımı, özgür olmayan yazılımların kullanımını 67 gerektirir. 68 69 <ul> 70 <li>HTML5 modunda <a href="/philosophy/javascript-trap.html">özgür olmayan bir 71 JavaScript programı</a> çalıştırmayı gerektirir. Bazı videolar için ayrıca 72 özel mülk tarayıcılara ve Firefox'a dâhil edilen ancak <a 73 href="/software/icecat">IceCat</a> dâhil GNU tarayıcılarına dâhil olmayan 74 özgür olmayan Adobe DRM yazılımını da gerektirir.</li> 75 76 <li>(Modası geçmiş) HTML5 olmayan modda özgür olmayan Flash Player'in 77 kullanımını gerektirir. Kullanıcılara Flash Player kurmalarını bile söyler.</li> 78 </ul> 79 </li> 80 81 <li>Özgür olmayan yazılım olmadan YouTube sayfalarını bile 82 göremezsiniz. Günümüzde özgür olmayan JavaScript kodunu çalıştırmazsanız 83 tarayıcı penceresi boş görünüyor.</li> 84 85 <li>YouTube, insanların kopya indirmesini engellemeye çalışır. Bazı videolar 86 için özgür olmayan JavaScript kodu, tarayıcının bir kopyasını kaydetmesine 87 izin vermez. Bu, DRM'nin bir biçimidir. 88 </li> 89 90 <li>Bazı YouTube sayfaları için videoyu indirebilen özgür bir program (<a 91 href="https://www.npmjs.com/package/ytdl">ytdl</a>) var ancak tarayıcıda 92 erişim için tam bir özgür yazılım çözümü yok. 93 </li> 94 95 <li> 96 “ContentID tam olarak YouTube'nin yapmadığını iddia ettiği şeydir: <a 97 href="https://boingboing.net/2018/12/26/youtube-let-a-contentid-scamme.html">Hukuku 98 işe karıştırmadan [yayınların] sahipliğine özel olarak aracılık 99 etmek</a>.” 100 </li> 101 102 </ul> 103 104 <p>YouTube ile ilgili olarak, (eğer varsa) YouTube sunucularındaki özgür 105 olmayan yazılım ahlaki bir boykot nedeni <em>değildir</em>. Olası YouTube 106 kullanıcıları olarak sunucuların herhangi bir özgür olmayan yazılım 107 çalıştırıp çalıştırmadıklarını söyleyemeyiz, dolayısıyla bunun bizim 108 üzerimizde hiçbir etkisi yoktur, bu nedenle bize karşı yaptığı bir kötülük 109 yoktur.</p> 110 111 <p>YouTube sunucularında çalışan herhangi bir özgür olmayan program varsa, 112 Google'nin kendi gerçekleştirdiği bilişimin bu yönü üzerindeki Google 113 denetimini reddederek Google'ye kötü davranırlar. Google'nin eğer varsa bu 114 özgür olmayan programları kullanmayı bırakarak özgürlüğünü geri kazanmasını 115 umuyoruz. Ancak bu programlar YouTube <em>kullanıcılarına</em> kötü 116 davranmaz, bu yüzden onlar bu hizmeti <em>kullanmayı</em> reddetmek için bir 117 neden değildir.</p> 118 119 <p>YouTube sunucularında çalışan tüm yazılımların özgür olması da mümkündür, ya 120 yayımlanmış özgür yazılım ya da özel, yayımlanmamış özgür yazılım.</p> 121 122 <hr class="column-limit" /> 123 124 <p>Videoyu görüntülemek amacıyla özgür olmayan bir yazılım gerektirmeden 125 yayımlamak için videoyu sıradan bir web sitesine Ogg Theora veya WebM 126 dosyası olarak yerleştirebilirsiniz. Çok fazla indirme trafiği olacağından 127 kaygılanıyorsanız bir torrent paylaşabilirsiniz ve insanların bu şekilde 128 indirmesini önerebilirsiniz.</p> 129 130 <p>Özgür yazılım kullanarak web'de video yayımlamanın başka bir yolu da <a 131 href="https://mediagoblin.org/">GNU MediaGoblin</a>'dir. İdeal olarak <a 132 href="https://mediagoblin.readthedocs.io/en/master/">kendi sunucunuzu</a> 133 kurarsınız veya aileniz ve arkadaşlarınız için bir tane çalıştırırsınız 134 ancak <a href="https://wiki.mediagoblin.org/Live_instances">herkese açık 135 sunucular</a>a da yükleyebilirsiniz.</p> 136 137 <p>Lütfen, yapabiliyorsanız, <a 138 href="https://wiki.mediagoblin.org/HackingHowto"> GNU MediaGoblin'e katkıda 139 bulunun</a>.</p> 140 </div> 141 142 <div class="translators-notes"> 143 144 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> 145 </div> 146 </div> 147 148 <!-- for id="content", starts in the include above --> 149 <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> 150 <div id="footer" role="contentinfo"> 151 <div class="unprintable"> 152 153 <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a 154 href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a> adresine iletin. FSF ile 155 iletişim kurmanın <a href="/contact/">başka yolları</a> da vardır. Lütfen 156 çalışmayan bağlantıları ve başka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a 157 href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a> adresine 158 gönderin.</p> 159 160 <p> 161 <!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, 162 replace it with the translation of these two: 163 164 We work hard and do our best to provide accurate, good quality 165 translations. However, we are not exempt from imperfection. 166 Please send your comments and general suggestions in this regard 167 to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> 168 169 <web-translators@gnu.org></a>.</p> 170 171 <p>For information on coordinating and contributing translations of 172 our web pages, see <a 173 href="/server/standards/README.translations.html">Translations 174 README</a>. --> 175 Çevirilerimizde bulmuş olabileceğiniz hataları, aklınızdaki soru ve 176 önerilerinizi lütfen <a 177 href="mailto:web-translators@gnu.org">bize bildirin</a>.</p><p>Bu 178 yazının çeviri düzenlemesi ve sunuşu ile ilgili bilgi için lütfen <a 179 href="/server/standards/README.translations.html">Çeviriler BENİOKU</a> 180 sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diğer tüm sayfaların Türkçe çevirileri 181 gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliği yüksek bir <a 182 href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a 183 href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> 184 ziyaret edebilirsiniz.</p> 185 </div> 186 187 <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to 188 files generated as part of manuals) on the GNU web server should 189 be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this 190 without talking with the webmasters or licensing team first. 191 Please make sure the copyright date is consistent with the 192 document. For web pages, it is ok to list just the latest year the 193 document was modified, or published. 194 195 If you wish to list earlier years, that is ok too. 196 Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying 197 years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable 198 year, i.e., a year in which the document was published (including 199 being publicly visible on the web or in a revision control system). 200 201 There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers 202 Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> 203 <p>Copyright © 2014-2017, 2019, 2020, 2022 Free Software Foundation, Inc.</p> 204 205 <p>Bu sayfa <a rel="license" 206 href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative 207 Commons Alıntı-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında 208 lisanslanmıştır.</p> 209 210 <!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> 211 <div class="translators-credits"> 212 213 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> 214 <p><strong>Çeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p> 215 <ul> 216 <li>The FLOSS Information <a 217 href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com></a>, 218 2020.</li> 219 </ul></div> 220 221 <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> 222 Son Güncelleme: 223 224 $Date: 2022/04/22 17:30:28 $ 225 226 <!-- timestamp end --> 227 </p> 228 </div> 229 </div> 230 <!-- for class="inner", starts in the banner include --> 231 </body> 232 </html>