manifesto.html (40558B)
1 <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/manifesto.en.html" --> 2 3 <!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> 4 <!-- Parent-Version: 1.96 --> 5 <!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> 6 <!--#set var="TAGS" value="gnu-history" --> 7 <!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> 8 9 <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> 10 <title>GNU Bildirisi - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> 11 <style type="text/css" media="print,screen"><!-- 12 a.ftn { font-size: .94em; } 13 --> 14 </style> 15 16 <!--#include virtual="/gnu/po/manifesto.translist" --> 17 <!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> 18 <!--#include virtual="/gnu/gnu-breadcrumb.tr.html" --> 19 <!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> 20 <!--#include virtual="/server/top-addendum.tr.html" --> 21 <div class="article reduced-width"> 22 <h2>GNU Bildirisi</h2> 23 <div class="thin"></div> 24 25 <div class="introduction"> 26 <p> GNU Bildirisi (aşağıda yer almaktadır) <a 27 href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a> tarafından 1985 28 yılında GNU işletim sistemini geliştirmek için destek isteme amacıyla 29 yazılmıştır. Metnin bir kısmı 1983'teki özgün duyurudan alınmıştır. 1987 30 yılı boyunca, gelişmeleri açıklamak amacıyla küçük değişikliklere 31 uğramıştır; o tarihten sonra en iyisi değiştirmeden bırakmaktır.</p> 32 33 <p>O zamandan beri, farklı anlatım biçimleri ile kaçınılabilecek ortak yanlış 34 anlamaları öğrendik ve bu yanlış anlamaları açıklamak için 1993'ten beri 35 dipnotlar ekledik.</p> 36 37 <p>Eğer GNU/Linux sistemlerinden birini kurmak istiyorsanız, <a 38 href="/distros">%100 özgür yazılım olan GNU/Linux dağıtımlarından</a> birini 39 kullanmanızı öneriyoruz. Nasıl katkı sağlarım diyorsanız, <a 40 href="/help/help.html">gnu.org/help</a> sayfasına bakabilirsiniz.</p> 41 42 <p>GNU Projesi, Özgür Yazılım Hareketinin bir parçası, <a 43 href="/philosophy/free-sw.html">yazılım kullanıcıları için özgürlük</a> 44 mücadelesidir. GNU'yu, Özgür Yazılım Hareketi'nin etik ilkelerine katılmayan 45 kişilerin 1998 yılında ortaya attığı “açık kaynak” terimiyle 46 ilişkilendirmek yanlıştır. Bu terimi aynı alanda <a 47 href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">etik olmayan bir 48 yaklaşımı</a> teşvik etmek için kullanıyorlar.</p> 49 <hr class="no-display" /> 50 </div> 51 52 <h3 id="whats-gnu">GNU nedir? Gnu Unix Değildir!</h3> 53 54 <p> 55 Gnu Unix Değildir [Gnu’s Not Unix] anlamına gelen GNU, yazmakta olduğum 56 Unix-uyumlu yazılım sisteminin adıdır, bu yazılımı, kullanabilen herkese 57 özgür olarak verebilirim <a class="ftn" href="#f1">[1]</a>. Diğer 58 çeşitli gönüllüler bana yardım etmektedir. Zaman, para, program ve cihaz 59 katkıları büyük ölçüde gereklidir.</p> 60 61 <p> 62 Şu anda, editör komutlarını yazmak için Lisp destekleyen bir Emacs metin 63 düzenleyicimiz, kaynak-seviyesi hata ayıklayıcımız, yacc-uyumlu derleyici 64 üretecimiz, bağlayıcımız ve 35 civarında özelliğimiz mevcuttur. Bir kabuk 65 (komut yorumlayıcı) hemen hemen tamamlanmıştır. Yeni bir taşınabilir 66 eniyileştirici C derleyicisi kendi kendini derlemiştir ve bu yıl piyasaya 67 sürülebilir. Bir başlangıç çekirdeği mevcuttur ancak Unix'e benzer biçimde 68 çalışmak için daha fazla birçok özellik gereklidir. Çekirdek ve derleyici 69 tamamlandığında, program gelişimi için uygun bir GNU sisteminin dağıtılması 70 mümkün olacaktır. Metin biçimlendirici olarak TEX'i kullanacağız ancak nroff 71 üzerine çalışmalar devam ediyor. Bunun yanı sıra, özgür ve taşınabilir X 72 Window Sistemini de kullanacağız. Bundan sonra, taşınabilir Common Lisp'i, 73 Empire oyununu, bir hesap çizelgesini ve yüzlerce başka şeyi ve çevrim içi 74 belgeyi ekleyeceğiz. Sonunda, bir Unix sisteminin sahip olduğu her şeyi ve 75 daha da fazlasını sağlamayı umuyoruz.</p> 76 77 <p> 78 GNU, Unix programlarını çalıştırabilecektir ancak Unix’e özdeş 79 olmayacaktır. Diğer işletim sistemleriyle olan tecrübelerimizi temel alarak 80 elverişli olan tüm gelişmeleri gerçekleştireceğiz. Özellikle, daha uzun 81 dosya isimlerine, dosya sürüm numaralarına, sorunsuz bir dosya sistemine, 82 dosya adı tamamlama özelliğine, terminale-bağlı ekran desteğine ve belki de 83 sonunda çeşitli Lisp programlarının ve sıradan Unix programlarının bir 84 ekranı paylaşabildiği bir Lisp-tabanlı bir pencere sistemine sahip olmayı 85 planlamaktayız. Hem C hem de Lisp sistem programlama dilleri olarak mevcut 86 olacaktır. Haberleşme için İnternet protokollerini, UUCP’yi, MIT Chaosnet’i 87 desteklemeye çalışacağız.</p> 88 89 <p> 90 GNU, sanal belleğe sahip olan ve 68000/16000 sınıfındaki makineleri 91 hedeflemektedir çünkü bunlar, çalıştırılabilecek en kolay makinelerdir. Daha 92 küçük makineler üzerinde çalışması için fazladan çaba, onu bunlar üzerinde 93 kullanmak isteyen kimselere kalmıştır.</p> 94 95 <p> 96 Ciddi bir karışıklığı önlemek için, bu projenin adı olan ‘GNU’ sözcüğündeki 97 ‘G’ harfini dikkatli telaffuz edin.</p> 98 99 <h3 id="why-write">GNU'yu niçin yazmalıydım</h3> 100 101 <p> 102 Benim Altın Kuralım şudur: Bir programı sevdiysem, bu programı seven 103 kimselerle onu paylaşmalıyım. Yazılım satıcıları kullanıcıları bölmek ve alt 104 etmek istemektedir, kullanıcıların birbiriyle yazılım paylaşmama konusunda 105 fikir birliği içinde olmasını isterler. Diğer kullanıcılarla bu şekilde 106 dayanışmayı kırmayı reddediyorum. Aklım başımda iken bu gibi bir yazılım 107 lisans anlaşmasını imzalamam. Yıllarca bu gibi eğilimlere ve diğer 108 soğukluklara karşı koymak için Yapay Zeka Laboratuarında çaba harcadım ancak 109 sonunda çok ileri gittiler: benim irademe karşı bazı şeylerin yapıldığı bir 110 kurumda kalamazdım.</p> 111 112 <p> 113 Bilgisayarları onurlu bir biçimde kullanabilmek amacıyla, yeterli bir bütünü 114 oluşturacak özgür yazılımları bir araya getirmeye karar verdim. Bunu özgür 115 olmayan yazılımlar olmadan başaracaktım. MIT'in, GNU'yu yaymayı engelleyecek 116 herhangi bir yasal durum yaratmasını önlemek için YZ laboratuvarından istifa 117 ettim <a class="ftn" href="#f2a">[2]</a>.</p> 118 119 <h3 id="compatible">GNU niçin Unix ile Uyumlu Olacaktır</h3> 120 121 <p> 122 Unix benim ideal sistemim değildir ancak çok kötü de sayılmaz. Unix’in temel 123 özellikleri iyi özellikler gibi görünmektedir ve zannediyorum ki Unix’in 124 eksiklerini tamamlayabilirim. Ve Unix ile uyumlu bir sistem başka birçok 125 insanın benimseyebileceği şekilde uygun olacaktır.</p> 126 127 <h3 id="available">GNU Nasıl Erişebilir Olacaktır</h3> 128 129 <p> 130 GNU kamu malı [:public domain] değildir. Herkesin GNU’yu değiştirme ve 131 yeniden dağıtma hakkı vardır ancak hiçbir dağıtıcının yeniden-dağıtımını 132 kısıtlamaya hakkı yoktur. Başka bir deyişle, <a 133 href="/philosophy/categories.html#ProprietarySoftware">özel mülk</a> 134 değişikliklere izin verilmeyecektir. GNU’nun tüm sürümlerinin özgür 135 kalacağından emin olmak isterim.</p> 136 137 <h3 id="why-help">Niçin Başka Birçok Programcı Yardım Etmek İstemektedir</h3> 138 139 <p> 140 GNU konusunda heyecanlı olan ve yardım etmek isteyen çok sayıda programcı 141 ile karşılaştım.</p> 142 143 <p> 144 Birçok programcı sistem yazılımının ticarileşmesi konusunda mutsuzdur. Bu 145 durum programcıların daha fazla para kazanmasını mümkün kılabilir ancak bu, 146 diğer programcıları arkadaş gibi hissetmeleri yerine onlarla çatışma içinde 147 gibi hissetmelerini gerektirir. Programcılar arasındaki temel arkadaşlık 148 ilişkisi programların paylaşılması konusundadır; ancak günümüzdeki pazarlama 149 düzenlemeleri, diğerlerini arkadaş olarak görmelerini 150 engellemektedir. Yazılım alıcısı, arkadaşlık ve kanuna uymak arasında bir 151 tercih yapmalıdır. Doğal olarak, birçoğu arkadaşlığın daha önemli olduğuna 152 karar verir. Ancak kanuna inanan diğerleri, her iki tercihte de rahat 153 olamazlar. Bu kimseler iyiliğe inanmaz hale gelir ve programlamanın yalnızca 154 para kazanmanın bir yolu olduğuna inanırlar.</p> 155 156 <p> 157 Özel mülk programlar yerine GNU üzerinde çalışarak ve GNU’yu kullanarak, 158 herkese karşı kapısı açık - paylaşımcı olabilir ve kanunlara da 159 uyabiliriz. Ek olarak, GNU, bir esin kaynağı örneğidir ve paylaşma konusunda 160 başkalarının bize katılmasını sağlayan bir işaret gibidir. Bu bize özgür 161 olmayan yazılımı kullandığımızda mümkün olmayan bir ahenk duygusu 162 verir. Konuştuğum programcıların yaklaşık olarak yarısı için, bu, paranın 163 yerini alan önemli bir mutluluktur.</p> 164 165 <h3 id="contribute">Nasıl Katkı Sunabilirsiniz</h3> 166 167 <div class="comment"> 168 <p> 169 (Bu günlerdeki, çalışılabilecek yazılım görevleri için, <a 170 href="http://fsf.org/campaigns/priority-projects">Yüksek Öncelikli Projeler 171 listesini</a> ve GNU yazılım paketleri için genel görev listesi olan <a 172 href="http://savannah.gnu.org/people/?type_id=1">GNU yardım aranıyor</a> 173 sayfasını ziyaret edebilirsiniz. Katkı sağlamanın diğer yolları için,<a 174 href="/help/help.html">GNU işletim sistemine yardım etme 175 rehberini</a>inceleyebilirsiniz.) 176 </p> 177 </div> 178 179 <p> 180 Bilgisayar üreticilerine makine ve para bağışı yapmaları konusunda istekte 181 bulunuyorum. Bireylere program ve çalışma konusunda bağışta bulunmaları 182 konusunda istekte bulunuyorum.</p> 183 184 <p> 185 Makine bağışlarsanız bekleyebileceğiniz bir sonuç, erken bir tarihte söz 186 konusu makinelerin üzerinde GNU'nun çalışmasıdır. Makineler bütün olmalıdır, 187 kullanmaya hazır sistemler olmalıdır, elverişli bir mekanda çalışması için 188 onaylı olmalıdır ve gelişmiş soğutma ya da güç gereksinimi içinde 189 olmamalıdır.</p> 190 191 <p> 192 GNU için yarı zamanlı çalışma gerçekleştirmek için hevesli çok sayıda 193 programcının olduğunu gördüm. Birçok proje için, bu gibi yarı zamanlı olarak 194 dağıtılmış çalışmanın eşgüdümlenmesi çok zor olacaktır, bağımsız-olarak 195 yazılan parçalar birlikte çalışmayacaktır. Ancak Unix’in yerini alan belirli 196 bir iş için, böyle bir problem yoktur. Bütün bir Unix sistemi, yüzlerce 197 programı içermektedir, bunların her biri ayrı ayrı 198 belgelendirilmektedir. Birçok ara yüz belirtimi Unix uyumluluğu ile 199 sağlanmaktadır. Katkıda bulunan her birey tek bir Unix özelliği için uyumlu 200 bir parça yazabilir ve bir Unix sistemindeki orijinal parçanın yerine uygun 201 şekilde çalıştırabilirse, o zaman bu özellikler bir araya getirildiğinde 202 düzgün şekilde çalışacaktır. Murphy’nin1 beklenmedik birkaç problem 203 oluşturmasına izin verilse bile, bu bileşenlerin birleştirilmesi 204 uygulanabilir bir iş olacaktır. (Çekirdek daha yakın bir haberleşme 205 gerektirecektir ve küçük ve sıkı bir grup tarafından üzerinde 206 çalışılacaktır.)</p> 207 208 <p> 209 Para bağışı alırsam, tam zamanlı ya da yarı zamanlı olarak birkaç kişiyi işe 210 alabilirim. Maaş, programcıların standartlarına göre yüksek olmayacaktır 211 ancak topluluk ruhunun oluşturulmasına para kazanmak kadar önem veren 212 kişileri arıyorum. Bunu, kendini bu işe adamış insanların tüm enerjilerini 213 GNU üzerinde çalışmaya ayırmalarını olanaklı kılmanın bir yolu olarak 214 görüyorum, bu insanlar hayatlarını kazanmak için başka bir yol tercih 215 edebilirler.</p> 216 217 <h3 id="benefit">Niçin Tüm Bilgisayar Kullanıcıları Yararlanacaktır</h3> 218 219 <p> 220 GNU yazıldıktan sonra, aynen hava almak gibi herkes iyi sistem yazılımını 221 ücretsiz bir şekilde edinebilecektir <a class="ftn" 222 href="#f2">[3]</a>.</p> 223 224 <p> 225 Bu, herkesin Unix lisansının ücretini ödememesinden daha fazla bir şeyi 226 ifade etmektedir. Bu, sistem programlama çabasının çok zahmetli olan 227 kopyalama işinden kaçınılması anlamına gelmektedir. Bu çaba, bunun yerine 228 projede aşama kaydedilmesi için harcanabilir.</p> 229 230 <p> 231 Bütün sistem kaynakları herkese açık olacaktır. Bunun bir sonucu olarak, 232 sistemde değişikliğe ihtiyaç duyan bir kullanıcı bu değişiklikleri kendi 233 başına yapma konusunda özgür olacaktır ya da bu değişiklikleri yaptırmak 234 için, bir programcı ya da firmaya para verecektir. Kullanıcılar, bundan 235 böyle kaynakların sahibi olan tek bir programlayıcının ya da firmanın 236 insafına kalmayacaktır ve değişiklik yapma hakkına sahip olacaklardır.</p> 237 238 <p> 239 Okullar, sistem kodunu çalıştırmak ve daha da geliştirmek için tüm 240 öğrencileri cesaretlendirerek çok daha eğitici bir ortam 241 sağlayabilir. Harvard’ın bilgisayar laboratuarı, kaynaklarının kamuya açık 242 olmaması durumunda hiçbir programın sisteme kurulamayacağı politikasını 243 izlemekteydi ve belirli programları kurmayı reddederek bu kararlılığını 244 korudu. Bundan çok etkilenmiş ve ilham almıştım.</p> 245 246 <p> 247 Son olarak, sistem yazılımına kimin sahip olduğu ve bu yazılımla ne yapılıp 248 yapılamayacağı özgür hale gelmektedir.</p> 249 250 <p> 251 Kopyaların lisanslanması dahil olmak üzere bir programa insanlar tarafından 252 para ödenmesine ilişkin düzenlemeler, her zaman bir insanın ne kadar (başka 253 bir deyişle, hangi programlara) ödemesi gerektiğini belirlemek için gerekli 254 ağır düzenlemeler aracılığıyla toplum için ağır bir yük oluşturmaktadır. Ve 255 yalnızca bir polis devleti herkesi bu kurallara uymaya zorlayabilir. Havanın 256 büyük bir maliyette üretilmesinin gerekli olduğu bir uzay istasyonunu 257 değerlendirelim: her hava alanın havanın litresi başına ücretlendirilmesi 258 uygun olabilir ancak herkes faturaları ödeyebilse bile, sayaçlı gaz 259 maskesinin gündüz ve gece boyunca takılması tahammül edilemeyecek bir 260 durumdur. Ve maskeyi çıkarıp çıkarmayacağınızı görmek için her yere TV 261 kameralarının konulması ahlaka aykırıdır. Kişi başına vergi alınması ve 262 maskelerin atılması daha iyidir.</p> 263 264 <p> 265 Bir programın tamamının ya da bir parçasının kopyalanması bir programcı için 266 nefes almak kadar doğal bir şeydir, aynı zamanda da üretkenliğini 267 artırır. Bu, özgür olmalıdır.</p> 268 269 <h3 id="rebutted-objections">Bazı kimseler GNU’nun hedeflerine kolayca karşı çıkmaktadır</h3> 270 271 <dl> 272 <dt id="support"> 273 <strong>"Özgür olursa yazılımı hiç kimse kullanmayacaktır, çünkü bu, 274 herhangi bir desteğe güvenilmeyeceği anlamına gelmektedir."</strong></dt> 275 276 <dt> 277 <strong>"Desteği sağlamak üzere ödeme yapabilmek için programa ait bir ücret 278 almalısınız."</strong></dt> 279 <dd> 280 <p> 281 İnsanlar, ek hizmetler içermeyen özgür GNU’yu almaktan ek hizmetleri içeren 282 GNU'ya ödeme yapmayı tercih ederlerse, GNU’yu özgür olarak edinen insanlara 283 yalnızca hizmet sağlayan bir firma kârda olacaktır <a class="ftn" 284 href="#f3">[4]</a>.</p> 285 286 <p> 287 Gerçek bir programlama çalışmasındaki destek ile elinden tutma arasındaki 288 farkı anlamalıyız. Gerçek programlama çalışması, bir yazılım satıcısından 289 alınamayan bir şeydir. Probleminiz yeterince sayıda insanda yoksa, satıcı 290 size kaybolmanızı söyleyecektir.</p> 291 292 <p> 293 İşiniz desteğe güvenmeyi gerektiriyorsa, buna sahip olmanın tek yolu gerekli 294 tüm kaynaklara ve araçlara sahip olmaktır. O zaman probleminizi çözmek için 295 herhangi birini tutabilirsiniz; herhangi tek bir insanın insafına 296 kalmazsınız. Unix'te, birçok iş için kaynakların fiyatı bu durumun ikinci 297 plana atılmasına neden olur. GNU için, bu, kolay olacaktır. Hâlâ uzman bir 298 kimsenin olmaması durumu var olabilir ancak bu problem dağıtım anlaşmalarına 299 bağlanamaz. GNU dünyanın tüm problemlerini ortadan kaldırmaz, yalnızca 300 bazılarını ortadan kaldırır.</p> 301 302 <p> 303 Bu arada, bilgisayarlar hakkında hiçbir şey bilmeyen kullanıcılar, 304 ellerinden tutulmaya ihtiyaç duyarlar: kendilerinin de kolayca 305 yapabilecekleri ama nasıl yapacaklarını bilmedikleri şeylerin onlar için 306 yapılması gibi.</p> 307 308 <p> 309 Yalnızca ellerinden tutma ve tamir hizmetini satan firmalar tarafından bu 310 gibi hizmetler sağlanabilir. İnsanlar para harcayıp hizmeti olan bir ürünü 311 almayı tercih ederlerse, ürünü ücretsiz bile alsalar, hizmete para vermeye 312 istekli olacaklardır. Hizmet firmaları kalite ve ücret konusunda rekabet 313 edecektir; kullanıcılar, herhangi birine bağlı olmayacaktır. Bu arada, 314 hizmete ihtiyaç duymayanlar, hizmete para ödemeden programı 315 kullanabilmelidir.</p> 316 </dd> 317 318 <dt id="advertising"> 319 <strong>"Reklam vermeden çok sayıda insana ulaşamazsınız ve programı 320 desteklemek için para ödemelisiniz."</strong></dt> 321 <dt> 322 <strong>"İnsanların özgürce sahip olabileceği bir program için reklam 323 vermenin bir anlamı yoktur."</strong></dt> 324 <dd> 325 <p> 326 Çok sayıda bilgisayar kullanıcısını GNU gibi bir program hakkında 327 bilgilendirmek için kullanılabilecek çeşitli özgür ya da çok ucuz tanıtma 328 yolları vardır. Ancak reklam verilerek çok daha fazla sayıda 329 mikro-bilgisayar kullanıcısına ulaşılabileceği doğru bir yaklaşım 330 olabilir. Durum gerçekten de böyleyse, bir ücret karşılığında GNU’nun 331 kopyalanması ve postalanması hizmetinin reklamını veren bir şirket, reklam 332 ve daha fazlası için ödeme yapmaya yetecek kadar başarılı olmalıdır. Bu 333 şekilde, yalnızca reklamdan kâr yapan kullanıcılar program için ödeme 334 yapacaktır.</p> 335 336 <p> 337 Diğer taraftan, birçok insan GNU’yu arkadaşlarından edinirse ve bu gibi 338 firmalar başarılı olamazsa, bu durum, GNU’yu yaymak için reklam vermenin 339 ille de gerekli olmadığını gösterecektir. Niçin özgür piyasanın savunucuları 340 buna özgür piyasanın karar vermesini istemiyor? <a class="ftn" 341 href="#f4">[5]</a></p> 342 </dd> 343 344 <dt id="competitive"> 345 <strong>"Firmam, rekabetçi bir durum elde etmek için özel mülk bir işletim 346 sistemine ihtiyaç duymaktadır."</strong></dt> 347 <dd> 348 <p> 349 GNU işletim sistemi yazılımını rekabet alanından çıkaracaktır. Bu alanda bir 350 rekabet durumu elde edemeyeceksiniz ancak rakipleriniz de size fark 351 atamayacak. Siz ve rakipleriniz farklı alanlarda rekabet edeceksiniz, bu 352 konuda ortak yararınız olacaktır. İşiniz bir işletim sistemi satmaksa, 353 GNU’yu sevemeyeceksiniz ancak bu sizin için zorlayıcı bir durumdur. İşiniz 354 başka bir şeyle alakalıysa, GNU işletim sistemleri satmak gibi pahalı bir 355 işe atılmanızı engelleyecektir.</p> 356 357 <p> 358 Her birine ilişkin maliyeti düşürerek birçok kullanıcıdan ve üreticiden 359 gelen hediyelerle GNU’nun gelişimini görmek isterdim <a class="ftn" 360 href="#f5">[6]</a>.</p> 361 </dd> 362 363 <dt id="deserve"> 364 <strong>"Programcılar yaratıcılıkları için bir ödülü hak etmezler 365 mi?"</strong></dt> 366 <dd> 367 <p> 368 Herhangi bir şey ödülü hak ediyorsa, bu, sosyal katkıdır. Yaratıcılık sosyal 369 bir katkı olabilir ancak bu yalnızca toplumun sonuçları kullanabildiği 370 ölçüdedir. Yeni programlar yarattıkları için programcılar ödüllendirilmeyi 371 hak ediyorlarsa, aynı mantıkla, bu programların kullanılmasını 372 kısıtlarlarsa, cezalandırılmayı da hak ederler.</p> 373 </dd> 374 375 <dt id="reward"> 376 <strong>"Bir programcı yaratıcılığı için ödül isteme hakkına sahip olmamalı 377 mıdır?"</strong></dt> 378 <dd> 379 <p> 380 Zarar verici yolların kullanılmaması şartıyla, çalışma için ücret istemekte 381 ya da bir kimsenin gelirini en üst seviyeye çıkarmak istemesinde bir yanlış 382 yoktur. Ancak günümüzde yazılım konusunda alışılageldik yollarda zarar 383 verici bir durum vardır.</p> 384 385 <p> 386 Kullanımlarını kısıtlayarak bir programın kullanıcılarından para almak zarar 387 vericidir çünkü kısıtlamalar miktarı ve programın kullanılma şeklini 388 dşürür. Bu, insanlığın programdan edinebileceği zenginliği azaltır. Kasıtlı 389 bir kısıtlama durumu söz konusu olduğunda, bunun sonucu da kasıtlı zarardır.</p> 390 391 <p> 392 İyi bir vatandaşın daha zengin olmak için bu gibi araçları kullanmamasının 393 nedeni şudur: herkes böyle yaparsa, ortak zararlardan dolayı hepimiz daha 394 fakir hale geleceğiz. Bu, Kantçı ahlaktır; ya da Altın Kuraldır. Herkesin 395 bilgilerini saklaması durumunda ortaya çıkacak sonuçlardan hoşlanmadığım 396 için, bir kişinin bile bilgiyi saklamasını hatalı görüyorum. Özel olarak, 397 birinin yaratıcılığı için ödüllendirilmesi isteği, genel olarak bu 398 yaratıcılığın tamamından ya da bir kısmından mahrum kalınmasını haklı 399 kılmaz.</p> 400 </dd> 401 402 <dt id="starve"> 403 <strong>"Programlayıcılar açlıktan ölmeyecek midir?"</strong></dt> 404 <dd> 405 <p> 406 Bu soruyu "hiç kimse programcı olmaya zorlanmamaktadır" diye 407 yanıtlayabilirim. Çoğumuz caddede durup gülümseyerek para kazanamayız. Sonuç 408 olarak, caddede durup gülümseyerek açlıktan öldüğümüz için kınanmayız. Başka 409 bir şeyler yaparız.</p> 410 411 <p> 412 Ama bu yanlış yanıttır çünkü soruyu soranın üstü kapalı varsayımını kabul 413 etmektedir: yazılımın sahibi değilse, programcılara bir kuruş bile 414 ödenemez. Bu, ya hep ya hiçtir.</p> 415 416 <p> 417 Programcıların açlıktan ölmeyecek olmalarının gerçek nedeni, programlama 418 için programcılara para ödenecek olmasının hâlâ mümkün olmasıdır; ancak 419 şimdiki kadar çok ödeme yapılmayacaktır.</p> 420 421 <p> 422 Kopyalamanın kısıtlanması, yazılım piyasasında iş yapılmasının tek temeli 423 değildir. Bu en yaygın temeldir <a class="ftn" href="#f8">[7]</a> 424 çünkü en çok parayı bu getirmektedir. Yasaklanmış ya da müşteri tarafından 425 reddedilmiş olsaydı, yazılım işi, şimdi daha az kullanılan organizasyon 426 temellerine doğru kayardı. Herhangi bir iş tipini organize etmek için her 427 zaman çeşitli yollar mevcuttur.</p> 428 429 <p> 430 Muhtemelen programlama, yeni temelde şimdi olduğu gibi kârlı 431 olmayacaktır. Ancak bu, bu değişikliğe karşı bir sav değildir. Satış 432 görevlilerinin şimdi kazandığı paraların bir haksızlık olduğu 433 düşünülmemektedir. Programcılar da aynısını yapsaydı, bu da bir haksızlık 434 olmayacaktı. (Uygulamada, hâlâ bundan çok daha fazlasını 435 gerçekleştireceklerdi.)</p> 436 </dd> 437 438 <dt id="right-to-control"> 439 <strong>"İnsanlar yaratıcılıklarının nasıl kullanıldığını kontrol etme 440 hakkına sahip değil midir?"</strong></dt> 441 <dd> 442 <p> 443 “Birinin fikirlerinin kullanımının kontrolü” gerçekte diğer insanların 444 hayatları üzerinde kontrol oluşturur ve genellikle yaşamlarını daha zor hale 445 getirmek için kullanılır.</p> 446 447 <p> 448 Fikri mülkiyet <a class="ftn" href="#f6">[8]</a> hakları üzerine 449 dikkatli bir şekilde çalışan insanlar (avukatlar gibi) fikri mülkiyete 450 ilişkin hiçbir içkin hakkın olmadığını söyler. Hükümetin tanıdığı fikri 451 mülkiyet hakları, özel amaçlar için yasama organları tarafından 452 oluşturulmuştur.</p> 453 454 <p> 455 Örneğin, patent sistemi, mucitlerin buluşlarının ayrıntılarını açıklaması 456 için kurulmuştur. Patent sisteminin amacı, mucitlerden çok topluma hizmet 457 etmektir. Bir patent için 17 yıllık bir zaman aralığı, son teknoloji 458 ürününün gelişiminin hızıyla karşılaştırıldığında kısaydı. Yalnızca, bir 459 lisans anlaşmasının maliyetinin ve uğraşının üretimin sağlanmasıyla 460 karşılaştırıldığında küçük kaldığı üreticiler arasındaki bir husus olduğu 461 için, patentler, genellikle çok zarar verici değildir. Patentli ürünleri 462 kullanan birçok bireyi engellemezler.</p> 463 464 <p> 465 Eski zamanlarda telif hakkı fikri yoktu, o zamanlar, yazarlar, kurgusal 466 olmayan yazınlarda diğer yazarları sıklıkla kopyalamaktaydı. Bu uygulama 467 yararlı idi ve birçok yazarın çalışmasının kısmen olsa bile ayakta kalması 468 için tek yoldu. Telif hakkı sistemi, açık ve net bir şekilde yazarlığı 469 cesaretlendirmek amacıyla oluşturuldu. İcat edildiği bölge için ekonomik 470 olarak yalnızca bir baskıda kopyalanabilen kitaplar az zarar vericiydi ve 471 kitapları okuyan bireylerin çoğunu engellemedi.</p> 472 473 <p> 474 Tüm fikri mülkiyet hakları yalnızca toplum tarafından verilen lisanslardır 475 çünkü hatalı ya da doğru bir şekilde, toplumun bütünü bu lisansların 476 verilmesinden kârlı çıkmaktadır. Ancak herhangi bir özel durumda, sormamız 477 gereken soru şudur: bu gibi bir lisansın verilmesiyle daha mı iyi olacağız? 478 Bir kimsenin yapması gereken bir hareketi nasıl lisanslıyoruz?</p> 479 480 <p> 481 Günümüzde programların durumu, yüz yıl önceki kitapların durumundan çok daha 482 farklıdır. Bir programın kopyalanmasının en kolay yolu bir komşudan 483 diğerinedir, bir program farklı olan kaynak koduna ve nesne koduna sahiptir 484 ve bir program okuyup zevk almak yerine kullanılmaktadır, bir telif hakkını 485 zorlayan kimsenin hem materyalist hem de manevi açıdan topluma bir bütün 486 olarak zarar verme durumudur; bir kimse kanunların mümkün kılıp 487 kılmamasından bağımsız olarak bunu yapmamalıdır.</p> 488 </dd> 489 490 <dt id="competition"> 491 <strong>"Rekabet bazı şeylerin daha iyi bir şekilde yapılmasını 492 sağlar."</strong></dt> 493 <dd> 494 <p> 495 Rekabetin paradigması bir yarıştır: kazananı ödüllendirerek, herkesi daha 496 hızlı bir şekilde koşma konusunda cesaretlendiririz. Kapitalizm bu şekilde 497 çalıştığında, iyi bir iş yapmış olur; ancak bu sistemin savunucuları bu 498 sistemin her zaman bu şekilde çalıştığını varsayarak hatalı bir iş yapmış 499 olur. Koşucular, ödülün niçin sunulduğunu unutur ve kazanma konusunda aşırı 500 hırslanırlarsa, nasıl olursa olsun diyerek farklı stratejiler bulabilirler, 501 örneğin, diğer koşuculara saldırabilirler. Koşucular ciddi bir kavgaya 502 tutuşurlarsa, hepsi de yarışı geç bitireceklerdir.</p> 503 504 <p> 505 Özel mülk ve gizli yazılım, ciddi bir kavgadaki koşucuların eş 506 değeridir. Üzgünüz ki, sahip olduğumuz tek hakem de bu kavgalara karşı 507 çıkmıyor gibi görünmektedir; bu hakem yalnızca bu kavgaları düzenlemektedir 508 (“Koştuğunuz her on metre için, birbirinize bir kere 509 vurabilirsiniz”). Gerçekte yapması gereken kavga edenleri ayırmak ve 510 dövüşmeye çalışan koşucuları cezalandırmak olmalıdır.</p> 511 </dd> 512 513 <dt id="stop-programming"> 514 <strong>"Maddi bir hedefi olmayınca herkes program yapmayı durdurmayacak 515 mıdır?"</strong></dt> 516 <dd> 517 <p> 518 Gerçekte, birçok insan mutlak olarak hiçbir parasal amacı olmaksızın program 519 yapacaktır. Programlama, bazı insanlar için karşı konulmaz bir büyüdür, bu 520 kimseler genellikle programlama konusunda en iyi olan kimselerdir. Bu 521 şekilde para kazanamadıklarını düşünseler bile, müzik işine devam eden çok 522 sayıda profesyonel müzisyen vardır.</p> 523 524 <p> 525 Ancak genelde sıklıkla sorulmasına rağmen, gerçekte duruma uygun soru bu 526 değildir. Programcılara ilişkin ödeme ortadan kalkmayacak, yalnızca daha az 527 olacaktır. Böylece doğru soru şudur: herkes indirgenmiş bir parasal hedefe 528 göre mi programlama yapacaktır? Benim tecrübelerim durumun böyle olacağını 529 göstermektedir.</p> 530 531 <p> 532 On yıldan daha uzun bir süre boyunca, dünyanın en iyi programcılarının 533 birçoğu, başka herhangi bir yerde kazanabileceklerinden çok daha az parayla 534 Yapay Zeka Laboratuvarında çalıştı. Çeşitli parasal-olmayan ödüller 535 kazandılar: örneğin, ün ve saygınlık gibi. Ve yaratıcılık da ayrıca bir 536 eğlence, kendi içinde bir ödüldü.</p> 537 538 <p> 539 Daha sonra birçoğu, aynı ilginç işi çok daha fazla para kazanarak yapmak 540 için işlerini bıraktı.</p> 541 542 <p> 543 Gerçekler şunu göstermektedir: insanlar zenginlerden farklı nedenler için 544 programlama yapacaktır; ancak aynı zamanda çok para kazanma şansına da sahip 545 olurlarsa, bu parayı kazanmayı bekleyecek ve talep edeceklerdir. Düşük ödeme 546 yapan organizasyonlar, rekabette yüksek ödeme yapan organizasyonlara göre 547 daha zayıftır ancak yüksek ödeme yapan organizasyonların yasaklanması 548 durumunda, kötü şeyler yapmaları gerekmez.</p> 549 </dd> 550 551 <dt id="desperate"> 552 <strong>"Çaresiz bir şekilde programcılara ihtiyaç 553 duymaktayız. Komşularımıza yardım etmememizi isterlerse, buna uymamız 554 gerekir."</strong></dt> 555 <dd> 556 <p> 557 Aslında bu tip bir isteğe uyacak kadar çaresiz değilsiniz. Unutmayın: 558 savunma için milyonlar harcanır ama vergi için bir kuruş bile verilmez!</p> 559 </dd> 560 561 <dt id="living"> 562 <strong>"Programcılar bir şekilde yaşamlarını sürdürmek 563 zorundadır."</strong></dt> 564 <dd> 565 <p> 566 Kısa vadede bu durum geçerlidir. Ancak, bir programın kullanım hakkını 567 satmaksızın programcıların yaşamlarını kazanmalarının çeşitli yolları 568 vardır. Bu yol şimdi alışılageldik bir yoldur çünkü programcılara ve iş 569 adamlarına en çok parayı getiren yol budur, çünkü para kazanmanın tek yolu 570 bu değildir. Bulmak isterseniz başka yollar da bulmak kolaydır. Aşağıda bir 571 kaç örnek görebilirsiniz.</p> 572 573 <p> 574 Yeni bir bilgisayarı piyasaya süren bir üretici, işletim sistemlerinin yeni 575 donanıma taşınması için bir ücret ödeyecektir.</p> 576 577 <p> 578 Öğretme, destek ve bakım hizmetleri için de programcıların kullanılması 579 gerekli olabilir.</p> 580 581 <p> 582 Yeni fikirlere sahip insanlar, freeware (ücretsiz) <a class="ftn" 583 href="#f7">[9]</a> olarak programları dağıtabilir, memnun kullanıcılardan 584 bağış isteyebilir ya da destek hizmetlerini satabilir. Hâlihazırda bu 585 şekilde başarılı bir biçimde çalışan insanlarla karşılaştım.</p> 586 587 <p> 588 İlişkili ihtiyaçlara sahip kullanıcılar kullanıcı grupları oluşturabilir ve 589 hak ödeyebilir. Bir grup, grup üyelerinin kullanmak istediği programları 590 yazmak için, programlama firmalarıyla anlaşma yapabilir.</p> 591 592 <p> 593 Tüm geliştirme çeşitlerine bir Yazılım Vergisiyle finansman sağlanabilir:</p> 594 595 <p> 596 Bir bilgisayarı satın alan herkesin yazılım vergisi olarak yüzde x’ini 597 ödemesinin gerekli olduğunu varsayalım. Hükümet, bunu, yazılım geliştirme 598 konusunda harcamak üzere NSF gibi bir birime verir.</p> 599 600 <p> 601 Ancak bilgisayar alıcısının kendisi yazılım geliştiricisine bir bağışta 602 bulunursa, vergiye karşı kredi alabilir. Kendi tercihine göre projeye 603 bağışta bulunabilir çünkü ulaşılan sonuçları kullanmayı 604 ummaktadır. Ödemesinin gerekli olduğu toplam vergiye kadar olan miktarda 605 ödeme yapmak için kredi alabilir.</p> 606 607 <p> 608 Toplam vergi oranı vergi ödeyenlerin oyuyla belirlenebilir, 609 vergilendirilecek miktara göre ağırlıklandırılır.</p> 610 611 <p> 612 Sonuçlar:</p> 613 614 <ul> 615 <li>Bilgisayar kullanan topluluk yazılım gelişimini destekler.</li> 616 <li>Bu topluluk, hangi destek seviyesinin gerekli olduğuna karar verir.</li> 617 <li>Paylarının hangi projelere harcandığına önem veren kullanıcılar, kendileri 618 için bunu seçebilir.</li> 619 </ul> 620 </dd> 621 </dl> 622 <div class="column-limit"></div> 623 624 <p> 625 Uzun vadede, programların özgür hale getirilmesi, insanların yalnızca 626 yaşamlarını idame ettirmek için çok sıkı çalışmasının gerekli olmadığı 627 kıtlık-sonrası dünyaya doğru bir adımdır. İnsanlar, yasa yapma, aile 628 danışmanlığı, robot tamiri ve asteroit araştırması gibi gerekli işler 629 konusunda haftada on saat ayırdıktan sonra, kendilerini programlama gibi 630 eğlenceli olan etkinliklere adama konusunda özgür olacaktır. Programlama 631 sayesinde geçimini sağlamak için gerekli kazancı sağlayabilme ihtiyacı 632 olmayacaktır.</p> 633 634 <p> 635 Gerçek üretkenliği sağlamak için tüm toplumun gerçekleştirmesi gereken iş 636 miktarını büyük ölçüde azalttık ancak bunun yalnızca çok az bir bölümü, 637 işçiler için boş vakte çevrildi çünkü üretken etkinliğe eşlik etmek için çok 638 miktarda üretken-olmayan etkinlik gereklidir. Bunun temel nedenleri, 639 bürokrasi ve rekabete karşı olan izometrik savaşlardır. Özgür yazılım, 640 yazılım üretimindeki bu sorunları büyük ölçüde azaltacaktır. Bunu, 641 üretkenlikteki teknik kazançların bizim için daha az çalışmaya dönüşmesi 642 için yapmalıyız.</p> 643 <div class="column-limit"></div> 644 645 <h3 id="footnotes" class="footnote">Dipnotlar</h3> 646 647 <!-- The anchors do not match the actual footnote numbers because of 648 revisions over time. And if a new footnote is added, the references 649 to existing footnotes that follow the new one must be changed. --> 650 <ol> 651 <li id="f1">Buradaki anlatım biçimi dikkatsizcedir. Amaç, GNU sistemini kullanma izni 652 için hiç kimsenin ücret ödemesinin gerekli olmayışıdır. Ancak sözcükler bu 653 durumu çok net anlatamamaktadır ve insanlar bunu genellikle GNU’nun 654 kopyalarının her zaman düşük bir ücretle ya da ücretsiz olarak dağıtılması 655 gerektiği olarak yorumlamaktadır. Amaç, hiçbir zaman bu değildir; daha 656 sonra, bildiride firmaların kâr için dağıtım hizmetini sağlama olanağı ifade 657 edilmektedir. Sonuç olarak, özgürlük anlamındaki “free” (ç.n. özellikle 658 İngilizce bırakılmıştır) ile ücret anlamındaki “free” arasındaki ayrımı 659 dikkatli bir şekilde yapmayı öğrendim. Özgür yazılım, kullanıcıların, 660 dağıtma ve değiştirme özgürlüğüne sahip oldukları yazılımdır. Bazı 661 kullanıcılar kopyaları ücretsiz olarak temin edebilirken bazıları kopyaları 662 edinmek için ödeme yapar – ve yazılımın daha da geliştirilmesi için 663 finansman bulunursa, o zaman durum daha da iyi olur. Önemli olan şey şudur: 664 Kopyaya sahip olan herhangi biri, bu kopyanın kullanımı konusunda diğer 665 insanlarla işbirliği yapma özgürlüğüne sahiptir.</li> 666 667 <li id="f2a">“Vermek” [:give away] ifadesi, ücret ve özgürlük arasındaki 668 ayrımın doğru konulmadığını gösteren bir başka belirtidir. Günümüzde özgür 669 yazılımdan bahsederken bu ifadeden kaçınmanızı öneriyoruz. Ayrıntılı bir 670 açıklama için “<a 671 href="/philosophy/words-to-avoid.html#GiveAwaySoftware">kafa karıştıran 672 kelimeler ve ifadeler</a>” bağlantısını ziyaret ediniz.</li> 673 674 <li id="f2">Burada “free.” kelimesinin iki farklı anlamı arasında dikkatli 675 bir ayrım yapamadığım başka bir durum var. Burada anlaşılan özgür ifadesi 676 hatalı değildir, ücretsiz olarak, arkadaşlarınızdan ya da İnternetten GNU 677 yazılımının kopyalarını alabilirsiniz. Ancak burada yanlış anlamı ifade 678 etmektedir.</li> 679 680 <li id="f3">Buna benzer bir çok şirket günümüzde vardır.</li> 681 682 <li id="f4">Bir firma olmaktan çok bir hayır kurumu olmasına rağmen, Özgür Yazılım Vakfı 683 10 yıldır finansmanının çoğunu dağıtım hizmetinden sağlamaktadır. <a 684 href="https://shop.fsf.org/">FSF'den birşeyler satın alarak</a> 685 çalışmalarını destekleyebilirsiniz. 686 </li> 687 688 <li id="f5">GNU C Derleyicisinin devamlılığının desteklenmesi için, bir grup bilgisayar 689 firması 1991'de finansman sağladı.</li> 690 691 <li id="f8">Özel mülk yazılımın yazılımda en yaygın para kazanma yolu olduğunu 692 söylemekle yanılmışım. Gerçekte en yaygın iş modeli özelleştirilmiş yazılım 693 geliştirilmesidir. Bu kiraların toplanması olasılığını önermemektedir, 694 böylece firmalar getiri edinmeye yönelik olarak gerçek çalışmayı 695 sürdürmelidir. Özelleştirilmiş yazılım iş dünyası özgür yazılım dünyasında 696 da varolmaya devam edecektir, fazla veya az değişmeden. Bu yüzden, çoğu 697 ücretli programcının özgür yazılım dünyasında daha az kazanmasını artık 698 beklemiyorum.</li> 699 700 <li id="f6">1980lerde “fikri mülkiyet” “konusunda” konuşmanın ne 701 kadar karışık olduğunu farketmemiştim. Terim açıktır ki taraflıdır; çok 702 kurnaz gerçek şudur ki çok farklı konular üzerine tamamen farklı yasaları 703 bir araya getirmektedir. Bu günlerde kişilerin “fikri mülkiyet” 704 terimini tamamen redetmesine çabalıyorum, başkaları bunun uyumlu, tutarlı 705 bir konu olduğunu sanmasın diye. Açık olmanın bir yolu patentleri, telif 706 hakkını, ve markaları ayrı ayrı tartışmaktır. <a 707 href="/philosophy/not-ipr.html">Daha fazla açıklamayla</a> bu terimin 708 yaydığı karışıklık ve taraflılığı görebilirsiniz.</li> 709 710 <li id="f7">Sonradan “özgür yazılım” ve “ücretsiz yazılım” 711 terimlerini ayırmayı öğrendik. “Ücretsiz yazılım” teriminin 712 anlamı dağıtmakta özgür olduğunuz, ancak genellikle kaynak kodu 713 çalışamayacağınız, değiştiremeyeceğinizdir, bu yüzden çoğu özgür yazılım 714 değildir. Daha fazla açıklama için <a 715 href="/philosophy/words-to-avoid.html#Freeware">kafa karıştıran kelimeler ve 716 ifadeler</a> sayfasını ziyaret ediniz.</li> 717 718 </ol> 719 </div> 720 721 <div class="translators-notes"> 722 723 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> 724 </div> 725 </div> 726 727 <!-- for id="content", starts in the include above --> 728 <!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> 729 <div id="footer" role="contentinfo"> 730 <div class="unprintable"> 731 732 <p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a 733 href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a> adresine iletin. FSF ile 734 iletişim kurmanın <a href="/contact/">başka yolları</a> da vardır. Lütfen 735 çalışmayan bağlantıları ve başka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a 736 href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a> adresine 737 gönderin.</p> 738 739 <p> 740 <!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, 741 replace it with the translation of these two: 742 743 We work hard and do our best to provide accurate, good quality 744 translations. However, we are not exempt from imperfection. 745 Please send your comments and general suggestions in this regard 746 to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> 747 748 <web-translators@gnu.org></a>.</p> 749 750 <p>For information on coordinating and contributing translations of 751 our web pages, see <a 752 href="/server/standards/README.translations.html">Translations 753 README</a>. --> 754 Çevirilerimizde bulmuş olabileceğiniz hataları, aklınızdaki soru ve 755 önerilerinizi lütfen <a 756 href="mailto:web-translators@gnu.org">bize bildirin</a>.</p><p>Bu 757 yazının çeviri düzenlemesi ve sunuşu ile ilgili bilgi için lütfen <a 758 href="/server/standards/README.translations.html">Çeviriler BENİOKU</a> 759 sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diğer tüm sayfaların Türkçe çevirileri 760 gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliği yüksek bir <a 761 href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a 762 href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> 763 ziyaret edebilirsiniz.</p> 764 </div> 765 766 <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to 767 files generated as part of manuals) on the GNU web server should 768 be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this 769 without talking with the webmasters or licensing team first. 770 Please make sure the copyright date is consistent with the 771 document. For web pages, it is ok to list just the latest year the 772 document was modified, or published. 773 774 If you wish to list earlier years, that is ok too. 775 Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying 776 years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable 777 year, i.e., a year in which the document was published (including 778 being publicly visible on the web or in a revision control system). 779 780 There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers 781 Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> 782 <p>Copyright © 1985, 1993, 2004, 2005, 2007, 2009, 2010, 2015, 2021 Free 783 Software Foundation, Inc.</p> 784 785 <p> 786 Bu belgenin birebir kopyalarının yapılmasına veya herhangi bir ortamda 787 dağıtılmasına bu telif hakkı ve izin açıklamalarının aynen yer alması 788 koşuluyla ve dağıtıcının alıcıya aynı izni daha fazla dağıtım için vermesi 789 şartıyla izin verilmektedir. 790 <br /> 791 Değiştirilmiş sürümler yapılamaz. 792 </p> 793 794 <!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> 795 <div class="translators-credits"> 796 797 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> 798 <p><strong>Çeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p> 799 <ul> 800 <li>The FLOSS Information <a 801 href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com></a>, 802 2020.</li> 803 <li>T. E. Kalaycı, 2019, 2009.</li> 804 <li>Çiğdem Özşar, 2009.</li> 805 <li>Birkan Sarıfakıoğlu, 2009.</li> 806 <li>Serkan Çapkan, 2009.</li> 807 <li>İzlem Gözükeleş, 2009.</li> 808 </ul></div> 809 810 <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> 811 Son Güncelleme: 812 813 $Date: 2021/11/03 18:00:26 $ 814 815 <!-- timestamp end --> 816 </p> 817 </div> 818 </div> 819 <!-- for class="inner", starts in the banner include --> 820 </body> 821 </html>