netscape-npl.html (16054B)
1 <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/netscape-npl.en.html" --> 2 3 <!--#include virtual="/server/header.pl.html" --> 4 <!-- Parent-Version: 1.96 --> 5 <!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> 6 <!--#set var="TAGS" value="essays licensing non-cpleft" --> 7 <!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> 8 9 <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> 10 <title>O Netscape Public License - Projekt GNU - Free Software Foundation</title> 11 12 <!--#include virtual="/philosophy/po/netscape-npl.translist" --> 13 <!--#include virtual="/server/banner.pl.html" --> 14 <!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.pl.html" --> 15 <!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> 16 <!--#include virtual="/server/top-addendum.pl.html" --> 17 <div class="article reduced-width"> 18 <h2>O Netscape Public License</h2> 19 20 <address class="byline"><a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> 21 22 <div class="infobox" style="font-style: italic"><p> 23 <a href="/philosophy/netscape-npl-old.html">Pierwsza wersja</a> tego 24 artykułu została napisana w marcu 1998 i dotyczyła szkicu 25 NPL. Naszym pierwszym artykułem na ten temat był „<a 26 href="/philosophy/netscape.html">Netscape rozważa wydanie swojej 27 przeglądarki jako wolne oprogramowanie</a>”.</p> 28 </div> 29 <hr class="thin" /> 30 31 <p> 32 Publiczna Licencja Netscape (Netscape Public License, NPL) w postaci, 33 jaką ostatecznie opracowano w 1998 r., jest licencją wolnego 34 oprogramowania, ale ma trzy zasadnicze słabe punkty. Pierwsza wada 35 niesie ze sobą złe przesłanie filozoficzne, druga stawia społeczność wolnego 36 oprogramowania na słabszej pozycji, zaś trzecia stwarza poważny 37 praktyczny problem wewnątrz naszej społeczności. Dwa z tych defektów 38 dotyczą także Publicznej Licencji Mozilli. Z powodu tych skaz 39 apelujemy, abyście nie korzystali z NPL ani MPL dla pisanego przez 40 siebie wolnego oprogramowania.</p> 41 42 <h3>1. Nie wszyscy użytkownicy są równi</h3> 43 44 <p> 45 Pierwszy kłopot, jaki zauważyłem w NPL, stanowi to, że nie daje 46 ona Netscape'owi i reszcie z nas równych praw, tak jak robi to GNU 47 GPL. Zgodnie z NPL, możemy korzystać z kodu Netscape'a tylko 48 w sposób określony w tej licencji, ale Netscape może 49 korzystać z naszych modyfikacji całkiem dowolnie, nawet w prawnie 50 zastrzeżonych wersjach programu.</p> 51 52 <p> 53 Wskazany tu problem jest subtelny, gdyż nie czyni programu niewolnym. Nie 54 powstrzymuje nas od rozprowadzania programu ani jego 55 modyfikowania, nie odmawia nam żadnej konkretnej swobody. Z czysto 56 pragmatycznego punktu widzenia może wcale nie wyglądać na problem.</p> 57 58 <p> 59 Sedno problemu kryje się w głębszym przesłaniu, jakie niesie ten 60 warunek. Zaprzecza ono idei współpracy między równymi sobie, na której 61 opiera się nasza społeczność, i sugeruje, że praca nad wolnym 62 oprogramowaniem może oznaczać wkład w rozwój prawnie zastrzeżonego 63 programu. Należy się spodziewać, że ci, którzy przyjmą ten warunek, 64 zmienią się pod jego wpływem, a taka zmiana nie wzmocni naszej 65 społeczności.</p> 66 67 <p> 68 Jedno z proponowanych rozwiązań tej asymetrii to ustalenie 69 ograniczonego czasu jej obowiązywania – może przez trzy 70 czy pięć lat. Byłaby to znaczna poprawa, ponieważ limit czasowy 71 zaprzeczałby stwarzającemu problem podtekstowi.</p> 72 73 <p> 74 Praktyczne skutki tego warunku są minimalizowane prze inną ujemną stronę 75 NPL: nie opracowano jej po to, żeby realizować ideę licencji 76 copyleft. Innymi słowy, nie przyłożono specjalnych starań, żeby 77 zagwarantować, że wykonane przez użytkowników modyfikacje będą dostępne 78 jako wolne oprogramowanie.</p> 79 80 <p> 81 W Publicznej Licencji Mozilli (Mozilla Public License, MPL) ten problem 82 <em>nie</em> występuje. Na tym polega główna różnica między MPL 83 a NPL.</p> 84 85 <h3>2. Nie jest licencją typu copyleft</h3> 86 87 <p> 88 NPL ma formę licencji typu copyleft: stwierdza wprost, że wszelkie 89 modyfikacje dokonane przez użytkowników muszą być wydane na warunkach 90 NPL. Ale odnosi się to tylko do modyfikacji istniejącego kodu, nie 91 do dodanych podprogramów, jeśli umieszczono je w osobnych 92 plikach. W praktyce oznacza to, że jeśli się chce, zrobienie 93 prawnie zastrzeżonych zmian jest łatwe: wystarczy umieścić większość 94 własnego kodu w osobnym pliku i nazwać zbiór Większą Pracą (Larger 95 Work). Tylko wywołania podprogramów dopisane do starych plików będą 96 musiały być wydane na warunkach NPL, a same z siebie nie są 97 zbyt przydatne.</p> 98 99 <p> 100 Brak prawdziwego mechanizmu copyleft nie jest katastrofą, nie powoduje, 101 że program jest niewolny. Na przykład, w warunkach 102 dystrybucyjnych X.org w ogóle nie próbowano stosować zasad copyleft, 103 a pomimo to X.org jest wolnym oprogramowaniem. Również BSD jest wolnym 104 oprogramowaniem typu copyleft (choć starsze warunki BSD obarczone są <a 105 href="/licenses/bsd.html">poważną wadą</a> i nie powinny być 106 naśladowane – jeżeli chcecie wydać wolne oprogramowanie, 107 ale nie jako copyleft, proszę, wykorzystajcie zamiast niej licencję 108 X.org). Także oprogramowanie wydane na NPL zalicza się do <a 109 href="http://www.gnu.org/philosophy/categories.html">wolnego 110 oprogramowania</a> i, samo w sobie, niewykorzystanie w niej idei 111 copyleft nie powoduje, że NPL jest gorsza niż inne licencje wolnego 112 oprogramowania, które go nie stosują.</p> 113 114 <p> 115 Tym niemniej, choć to nie katastrofa, to 116 jednak wada. A ponieważ NPL przypomina copyleft, niektórych 117 użytkowników może to zmylić, i mogą zaadoptować NPL do własnych 118 potrzeb, sądząc, że uzyskują dla swojego oprogramowania korzyści 119 płynące z copyleft, choć wcale tak nie jest. Żeby się tego 120 ustrzec, będziemy musieli intensywnie popracować nad wyłożeniem ludziom 121 sprawy, która nie jest tak prosta, żeby wyjaśnić ją w paru słowach.</p> 122 123 <h3>3. Niezgodność z GPL</h3> 124 125 <p> 126 Najpoważniejszy praktyczny problem NPL tkwi w jej niezgodności 127 z GNU GPL. Nie da się w jednym programie połączyć kodu wydanego 128 na NPL z kodem objętym GNU GPL, nawet przez konsolidację odrębnych 129 plików obiektowych czy bibliotek – wszystko jedno, jak się 130 to zrobi, będzie naruszało albo jedną, albo drugą licencję.</p> 131 132 <p> 133 Konflikt bierze stąd, że GPL poważnie traktuje copyleft: opracowano ją 134 specjalnie po to, żeby zagwarantować, że wszystkie zmiany 135 i rozszerzenia wolnego programu będą również wolne. Dlatego nie ma 136 w niej żadnej luki pozwalającej na zgodne z literą prawa 137 nadanie zmianom w programie statusu „proprietary”, prawnie 138 zastrzeżonych, przez umieszczenie ich w osobnym pliku. Żeby zlikwidować 139 tę lukę, w GPL nie pozwolono na łączenie programu wydanego 140 na zasadach copyleft z kodem, na który nałożono inne 141 ograniczenia lub warunki, jak w NPL.</p> 142 143 <p> 144 Brak zgodności z GPL nie powoduje, że program nie jest wolny, nie 145 wzbudza zasadniczych zastrzeżeń etycznych. Ale należy się spodziewać, 146 że przysporzy naszej wspólnocie poważnego kłopotu: podzieli kod 147 podstawowy na dwie grupy, których nie można 148 mieszać. Z praktycznego punktu widzenia, problem jest bardzo istotny.</p> 149 150 <p> 151 Rozwiązanie go przez zmianę GPL jest możliwe, ale wiązałoby się to 152 z porzuceniem koncepcji copyleft, co wyrządziłoby więcej szkody niż 153 pożytku. Problem da się jednak rozwiązać przez wprowadzenie niewielkich 154 zmian w NPL (poniżej przedstawiono konkretną propozycję).</p> 155 156 <h3>4. Uwaga na temat nazw</h3> 157 <p> 158 NPL oznacza Netscape Public License, ale GPL nie oznacza GNU Public 159 License. Pełną nazwą naszej licencji jest: GNU General Public License, 160 w skrócie GNU GPL. Czasem ludzie pomijają słowo „GNU” 161 i piszą tylko GPL.</p> 162 163 <p> 164 (To nie problem, to tylko fakt, o którym powinniście wiedzieć).</p> 165 166 <h3>Wnioski</h3> 167 168 <p> 169 Ponieważ problem nr 3 jest najpoważniejszy, mam nadzieję, 170 że ludzie uprzejmie i racjonalnie wyjaśnią Netscape'owi, jak ważne 171 jest, by go rozwiązać. Rozwiązania istnieją – firma musi się 172 tylko zdecydować, żeby z nich skorzystać.</p> 173 174 <p> 175 Oto możliwy sposób na dopuszczenie łączenia kodu objętego NPL 176 z kodem objętym GPL. Można to zrealizować dodając do NPL dwa 177 poniższe paragrafy:</p> 178 179 <pre> 180 A.1. You may distribute a Covered Work under the terms of the GNU 181 General Public License, version 2 or newer, as published by the 182 Free Software Foundation, when it is included in a Larger Work 183 which is as a whole distributed under the terms of the same 184 version of the GNU General Public License. 185 186 A.2. If you have received a copy of a Larger Work under the terms of a 187 version or a choice of versions of the GNU General Public 188 License, and you make modifications to some NPL-covered portions 189 of this Larger Work, you have the option of altering these 190 portions to say that their distribution terms are that version or 191 that choice of versions of GNU General Public License. 192 </pre> 193 <p></p> 194 <pre> 195 A.1. Masz prawo rozprowadzać Przedmiotową Pracę [w NPL występuje termin: 196 Przedmiotowy Kod - tłum.] na warunkach Powszechnej Licencji 197 Publicznej GNU, wydanej przez Fundację Wolnego Oprogramowania, 198 w wersji 2 lub nowszej, gdy Praca ta zawarta jest w Większej 199 Pracy, która jako całość rozprowadzana jest na warunkach tej 200 samej wersji Powszechnej Licencji Publicznej GNU. 201 202 A.2. Jeśli otrzymałeś kopię Większej Pracy na warunkach pewnej wersji 203 Powszechnej Licencji Publicznej GNU lub mając do wyboru jedną 204 z jej wersji, a wykonałeś modyfikację tych części Większej Pracy, 205 które objęte są NPL, przysługuje ci możliwość zmiany sposobu 206 licencjonowania tych fragmentów na warunki tej wersji 207 lub tego wyboru wersji Powszechnej Licencji Publicznej GNU. 208 </pre> 209 <p> 210 Takie zapisy pozwalają na łączenie kodu objętego NPL z kodem 211 wydanym na GPL i dystrybucję powstałej pracy na warunkach GNU 212 GPL.</p> 213 214 <p> 215 Pozwalają ludziom na wydawanie własnych zmian tak połączonych dzieł 216 na warunkach GNU GPL, ale najprościej wydawać je na NPL.</p> 217 218 <p> 219 Kiedy korzystaliby z zalet punktu A.2, wykonane przez nich modyfikacje 220 byłyby wydawane tylko na warunkach GNU GPL, więc Netscape nie 221 mógłby wykorzystać tych zmian w swoich prawnie zastrzeżonych 222 wersjach. Zrozumiałe, że Netscape uznałby to za niekorzystne.</p> 223 224 <p> 225 Niemniej jednak, NPL łatwo ustępuje konstruktorom prawnie zastrzeżonego 226 oprogramowania, którzy chcieliby, żeby opracowane przez nich modyfikacje 227 były całkowicie niedostępne dla Netscape'a. Wystarczy, że umieszczą 228 swój kod w osobnych plikach i nazwą połączoną całość Większą 229 Pracą. W gruncie rzeczy, jest im to łatwiej zrobić, niż użytkownikom 230 GPL byłoby skorzystać z punktu A.2.</p> 231 232 <p> 233 Jeżeli Netscape może się pogodzić z istniejącym (w praktyce) 234 problemem prawnie zastrzeżonych modyfikacji, to z pewnością problem 235 modyfikacji na warunkach GPL jest w stosunku do nich 236 niewielki. Jeśli Netscape jest przekonany, że względy praktyczne 237 zachęcą większość autorów świata prawnie zastrzeżonego oprogramowania 238 do wydania swoich poprawek tak, aby trafiły z powrotem 239 do Netscape'a, choć nic ich do tego nie zmusza, to te same 240 przyczyny powinny tak samo działać także w świecie wolnego 241 oprogramowania. Netscape powinien zrozumieć, że proponowane zmiany są 242 do przyjęcia i przyjąć je, żeby uniknąć stawiania ludzi 243 rozwijających wolne oprogramowanie przed trudnym dylematem.</p> 244 </div> 245 246 <div class="translators-notes"> 247 248 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> 249 </div> 250 </div> 251 252 <!-- for id="content", starts in the include above --> 253 <!--#include virtual="/server/footer.pl.html" --> 254 <div id="footer" role="contentinfo"> 255 <div class="unprintable"> 256 257 <p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i FSF prosimy kierować na adres <a 258 href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Inne metody kontaktu 259 z FSF można znaleźć na stronie <a 260 href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających 261 odnośnikach oraz inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać 262 na adres <a 263 href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> 264 265 <p> 266 <!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, 267 replace it with the translation of these two: 268 269 We work hard and do our best to provide accurate, good quality 270 translations. However, we are not exempt from imperfection. 271 Please send your comments and general suggestions in this regard 272 to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> 273 274 <web-translators@gnu.org></a>.</p> 275 276 <p>For information on coordinating and contributing translations of 277 our web pages, see <a 278 href="/server/standards/README.translations.html">Translations 279 README</a>. --> 280 Staramy się, aby tłumaczenia były wierne i wysokiej jakości, 281 ale nie jesteśmy zwolnieni z niedoskonałości. Komentarze odnośnie 282 tłumaczenia polskiego oraz zgłoszenia dotyczące chęci współpracy 283 w tłumaczeniu prosimy kierować na adres <a 284 href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej 285 informacji na temat koordynacji oraz zgłaszania propozycji 286 tłumaczeń artykułów znajdziecie na <a 287 href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p> 288 </div> 289 290 <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to 291 files generated as part of manuals) on the GNU web server should 292 be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this 293 without talking with the webmasters or licensing team first. 294 Please make sure the copyright date is consistent with the 295 document. For web pages, it is ok to list just the latest year the 296 document was modified, or published. 297 298 If you wish to list earlier years, that is ok too. 299 Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying 300 years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable 301 year, i.e., a year in which the document was published (including 302 being publicly visible on the web or in a revision control system). 303 304 There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers 305 Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> 306 <p>Copyright © 1998, 1999, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> 307 308 <p>Ta strona jest dostępna na <a rel="license" 309 href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">licencji 310 Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 311 4.0 Międzynarodowe</a>.</p> 312 313 <!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" --> 314 <div class="translators-credits"> 315 316 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> 317 Tłumaczenie: Wojciech Kotwica 2002, 2004; poprawki: Jan Owoc 2011, 2013, 318 2016, Daniel Oźminkowski 2011.</div> 319 320 <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> 321 Aktualizowane: 322 323 $Date: 2022/07/04 18:04:55 $ 324 325 <!-- timestamp end --> 326 </p> 327 </div> 328 </div> 329 <!-- for class="inner", starts in the banner include --> 330 </body> 331 </html>