taler-merchant-demos

x.html (11926B)

---

 <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/x.en.html" -->
 
 <!--#include virtual="/server/header.nl.html" -->
 <!-- Parent-Version: 1.96 -->
 <!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html -->
 <!--#set var="TAGS" value="essays licensing traps" -->
 <!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" -->
 
 <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
 <title>De X Window's valstrik - GNU-project - Free Software Foundation</title>
 <meta http-equiv="Keywords"
       content="GNU, FSF, Free Software Foundation, vrijheid, Richard Stallman, rms, vrije
 software beweging" />
 <meta http-equiv="Description"
       content="Richard Stallman vertelt de geschiedenis van de vrije software beweging die
 een vrij besturingssysteem wil ontwikkelen." />
 
 <!--#include virtual="/philosophy/po/x.translist" -->
 <!--#include virtual="/server/banner.nl.html" -->
 <!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.nl.html" -->
 <!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE-->
 <!--#include virtual="/server/top-addendum.nl.html" -->
 <div class="article reduced-width">
 <h2>De X Window's valstrik</h2>
 
 <address class="byline">door Richard M. Stallman</address>
 
 <p>
 Auteursplicht of geen auteursplicht? Dat is &eacute;&eacute;n van de
 grootste controversen binnen de vrije software gemeenschap. Het idee van
 auteursplicht is om vuur met vuur te bestrijden&mdash;het auteursrecht
 gebruiken om onze code vrij te houden. De GNU GPL (General Public License)
 is een voorbeeld van een licentie met auteursplicht.</p>
 
 <p>
 Sommige ontwikkelaars van vrije software hebben een voorkeur voor licenties
 zonder auteursplicht. Niet auteursplichtige licenties zoals XFree86 en <a
 href= "/licenses/bsd.html">BSD</a> hebben als uitgangspunt om nooit nee te
 zeggen &mdash;ook niet tegen mensen die jouw werk willen gebruiken om
 anderen te beperken. Niet auteursplichtige licenties doen niets fout, maar
 ze doen ook niets om actief onze vrijheid om software te veranderen en
 verder te verspreiden, te verdedigen. Daarvoor hebben we auteursplicht
 nodig.</p>
 
 <p>
 Jarenlang is het X Consortium de grootste tegenstander geweest van
 auteursplicht. Ze probeerden morele druk uit te oefenen en vrije software
 ontwikkelaars te ontmoedigen om auteursplicht op hun programma's te zetten.
 Morele druk door te verkondigen dat het niet netjes is om nee te zeggen.
 Ontmoedigen door hun richtlijn dat programma's met auteursplicht geen
 onderdeel van de X software mocht zijn.</p>
 
 <p>
 Waarom had het X Consortium dit beleid? Dat had te maken met hun definitie
 van succes. Die was gedefinieerd in termen van populariteit&mdash;of om
 precies te zijn, zoveel mogelijk computerbedrijven over te halen hun X
 Window systeem te gebruiken. Dit liet alle macht aan de
 computerbedrijven. Wat ze ook wilden, het X Consortium had het maar te
 leveren.</p>
 
 <p>
 Computerbedrijven brengen normaliter private software uit. Ze wilden echter
 dat ontwikkelaars van vrije software hun werk aan hun zouden geven. Als ze
 direct hierom hadden gevraagd zouden ze zijn uitgelachen. Het X Consortium
 echter kon, als stroman, dit verzoek inkleedden als een onbaatzuchtig
 verzoek. &ldquo;Geef, net als wij, je werk aan de ontwikkelaars van private
 software&rdquo;, zeiden ze, de indruk wekkend dat dit een nobel en
 onbaatzuchtig streven was. &ldquo;Help ons om populair te worden&rdquo;,
 zeiden ze, alsof het geen offer was.</p>
 
 <p>
 Maar het gaat hier niet om zelfopoffering: het opgeven van de bescherming
 die auteursplicht geeft, en die de vrijheid van de hele gemeenschap
 beschermt, is meer dan alleen jezelf opofferen. Diegenen die de software
 schonken aan het X Consortium gaven tevens de toekomst van de gemeenschap in
 handen van datzelfde consortium.</p>
 
 <p>
 Het vertrouwen was misplaatst. Het laatste jaar heeft het X Consortium
 plannen gemaakt om de aanstaande versie X11R6.4 te beperken, zodat het geen
 vrije software meer is. Ze hebben besloten om nu echt nee te gaan zeggen,
 niet alleen tegen ontwikkelaars van private software, maar ook tegen onze
 gemeenschap.</p>
 
 <p>
 Het is ironisch. Als je ja zei tegen het X Consortium toen ze je vroegen om
 geen auteursplicht te gebruiken heb je ze ook de volmacht gegeven om jou
 versie van je programma te beperken en er een licentie op te zetten, samen
 met de kern van het X systeem.</p>
 
 <p>
 Het X Consortium heeft dit plan niet uitgevoerd. Het heeft zichzelf in
 plaats daarvan opgeheven en alle spullen overgedragen aan de Open Group,
 wiens medewerkers nu een vergelijkbaar plan uitvoeren. Om eerlijk te zijn,
 toen ik ze vroeg om versie X11R6.4 ook onder de GNU GPL uit te brengen,
 naast de geplande beperkte licentie, heeft men dit wel overwogen (ze waren
 fel gekant tegen het handhaven van de oude X11 licentie). Voordat ze ja of
 nee konden zeggen tegen dit voorstel, was het al misgegaan om een andere
 reden: de XFree86 groep handhaaft het oude beleid van het X Consortium en
 accepteren geen auteursplichtige software.
 </p>
 
 <p>
 In september 1998, maanden na het uitbrengen van X11R6.4 onder een
 niet-vrije licentie, draaide de Open Group deze beslissing terug en bracht
 dezelfde versie uit onder de niet-auteursplichtige vrije software licentie
 waarmee ook X11R6.3 was uitgebracht. De Open Group deed het uiteindelijk dus
 goed maar dat doet niets af aan het oorspronkelijke probleem.</p>
 
 <p>
 Maar zelfs wanneer het X Consortium of de Open Group nooit het plan hadden
 gehad om X te beperken, dan nog had iemand anders dat kunnen doen.
 Niet-auteursplichtige software is kwetsbaar aan alle kanten; het staat
 iedereen toe om te proberen een niet-vrije versie dominant te maken, wanneer
 hij er genoeg tijd en geld aan spendeert om belangrijke functionaliteit in
 private vorm eraan toe te voegen. Gebruikers die software kiezen op basis
 van technisch kunnen in plaats van op vrijheid, kunnen daarmee gemakkelijk
 worden verleidt tot het gebruiken van de private versie voor het gemak op
 korte termijn.</p>
 
 <p>
 Noch het X Consortium, noch de Open Group kan nog morele druk uitoefenen
 door te beweren dat het niet netjes is om nee te zeggen. Dit maakt het des
 te makkelijker om te beslissen je X-gerelateerde software met copyleft
 (auteursplicht) uit te brengen.</p>
 
 <p>
 Wanneer je aan de kern van X werkt, aan programma's zoals de X server, Xlib
 en Xt, dan is er geen praktische reden om hier auteursplicht op te leggen.
 De X.org groep doet belangrijk werk voor de gemeenschap met het onderhoud
 van deze programma's en het auteursplichtig maken van delen zou dus meer
 kwaad doen dan goed door de noodzakelijke splitsing van de ontwikkeling. Het
 is daarom beter met de XFree86 groep samen te werken en onze wijzigingen
 niet auteursplichtig te maken. Hetzelfde geldt voor programma's die daar
 nauw aan gerelateerd zijn zoals <code>xset</code> en <code>xrdb</code> en
 die geen grote verbeteringen meer nodig hebben. We weten tenminste zeker dat
 de X.org groep zijn best zal doen om deze programma's verder te ontwikkelen
 als vrije software.</p>
 
 <p>
 Voor programma's buiten de kern van X is dit anders: toepassingen, window
 managers, extra programmabilbliotheken en widgets. Er is geen reden om hier
 geen auteursplicht op te leggen en dat zouden we dan ook moeten doen.</p>
 
 <p>
 Mocht je je toch verplicht voelen door de voorwaarden voor opname in de X
 distributie, dan kan het GNU project het op zich nemen om auteursplichtige
 programma's te publiceren die met X werken. Als je auteursplicht op je
 programma wilt leggen maar bang bent dat de uitsluiting van X de
 populariteit negatief zal be&iuml;nvloeden, vraag ons dan om hulp.</p>
 
 <p>
 Het is tegelijkertijd beter om niet teveel te streven naar
 populariteit. Wanneer een zakenman je probeert te overtuigen met &ldquo;meer
 populariteit&rdquo; zou hij kunnen beweren dat zijn gebruik van het
 programma cruciaal is voor het succes. Geloof hem niet! Wanneer je programma
 goed genoeg is, komen de gebruikers vanzelf wel; je hoeft niet wanhopig op
 zoek naar gebruikersgroepen en je zult dan ook sterker staan als je dat niet
 doet. Het geeft een onbeschrijfelijk gevoel van vreugde en vrijheid om te
 kunnen antwoorden, &ldquo;slikken of stikken&mdash;mij maakt het niet
 uit&rdquo;. Meestal zal de zakenman van gedachten veranderen en het
 programma accepteren met auteursplicht, als je hem zo uitdaagt.</p>
 
 <p>
 Vrienden, vrije software ontwikkelaars, stoot je niet aan dezelfde steen.
 Wanneer we geen auteursplicht toepassen op onze software, dan brengen we
 zijn toekomst in gevaar en is de software overgeleverd aan iedereen met meer
 middelen en minder scrupules. Met auteursplicht kunnen we onze vrijheid
 verdedigen, niet alleen voor onszelf maar ook voor de gemeenschap.</p>
 </div>
 
 <div class="translators-notes">
 
 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
  </div>
 </div>
 
 <!-- for id="content", starts in the include above -->
 <!--#include virtual="/server/footer.nl.html" -->
 <div id="footer" role="contentinfo">
 <div class="unprintable">
 
 <p>Gelieve algemene vragen over FSF &amp; GNU te sturen naar <a
 href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Er zijn ook nog <a
 href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de
 FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a
 href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a>.</p>
 
 <p>
 <!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
         replace it with the translation of these two:
 
         We work hard and do our best to provide accurate, good quality
         translations.  However, we are not exempt from imperfection.
         Please send your comments and general suggestions in this regard
         to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
 
         &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
 
         <p>For information on coordinating and contributing translations of
         our web pages, see <a
         href="/server/standards/README.translations.html">Translations
         README</a>. -->
 We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor
 verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a
 href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
 <p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations
 README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze
 website.</p>
 </div>
 
 <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
      files generated as part of manuals) on the GNU web server should
      be under CC BY-ND 4.0.  Please do NOT change or remove this
      without talking with the webmasters or licensing team first.
      Please make sure the copyright date is consistent with the
      document.  For web pages, it is ok to list just the latest year the
      document was modified, or published.
      
      If you wish to list earlier years, that is ok too.
      Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
      years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
      year, i.e., a year in which the document was published (including
      being publicly visible on the web or in a revision control system).
      
      There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
      Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
 <p>Copyright &copy; 1998, 2009, 2021 Richard M. Stallman</p>
 
 <p>Deze pagina is uitgebracht onder de <a rel="license"
 href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative
 Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p>
 
 <!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" -->
 <div class="translators-credits">
 
 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
 <strong>Vertaling:</strong> <a
 href="//savannah.gnu.org/projects/www-nl">www-nl</a></div>
 
 <p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
 Bijgewerkt:
 
 $Date: 2021/09/28 16:34:04 $
 
 <!-- timestamp end -->
 </p>
 </div>
 </div>
 <!-- for class="inner", starts in the banner include -->
 </body>
 </html>