university.html (11060B)
1 <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/university.en.html" --> 2 3 <!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> 4 <!-- Parent-Version: 1.96 --> 5 <!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> 6 <!--#set var="TAGS" value="essays licensing copyleft" --> 7 <!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> 8 9 <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> 10 <title>Vrije software uitbrengen wanneer je op een universiteit werkt - GNU-project 11 - Free Software Foundation</title> 12 13 <!--#include virtual="/philosophy/po/university.translist" --> 14 <!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> 15 <!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.nl.html" --> 16 <!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> 17 <!--#include virtual="/server/top-addendum.nl.html" --> 18 <div class="article reduced-width"> 19 <h2>Vrije software uitbrengen wanneer je op een universiteit werkt</h2> 20 <div class="thin"></div> 21 22 <p> 23 Bij de vrije-softwarebeweging geloven we dat computergebruikers de 24 mogelijkheid moeten hebben om vrijelijk de software die ze gebruiken te 25 veranderen en te kopiëren. Het “vrije” in vrije software 26 slaat op vrijheid. Het betekent de vrijheid om programma's te gebruiken, te 27 veranderen en wederom te distribueren. Vrije software vergroot de kennis 28 van de mensheid, niet-vrije software doet dat niet. Universiteiten zouden 29 daarom vrije software moeten steunen, om zo de kennis te vergroten net zoals 30 ze wetenschappers en studenten aanmoedigen om hun onderzoek te publiceren.</p> 31 32 <p> 33 Helaas vertonen veel universiteitsbestuurders een inhalige mentaliteit met 34 betrekking tot software (en wetenschap); zij zien software als een kans op 35 inkomsten, niet als een kans om meer kennis te vergaren. Vrije software 36 ontwikkelaars moeten al 20 jaar tegen deze neiging opboksen.</p> 37 38 <p> 39 Toen ik in 1984 begon met de ontwikkeling van het <a href= 40 "/gnu/thegnuproject.html">GNU besturingssysteem</a> heb ik allereerst 41 ontslag genomen bij het MIT (technische hogeschool van Massachussets). Dit 42 deed ik om te voorkomen dat de licentie-afdeling van het MIT mij zou kunnen 43 dwarsbomen in het uitbrengen van GNU als vrije software. Ik had het plan 44 voor een licentie voor GNU die zou garanderen dat veranderde versies van het 45 programma ook vrije software bleven, een benadering die aanleiding gaf tot 46 de <a href="/licenses/gpl.html">GNU General Public License</a> (GNU GPL - 47 GNU algemene, openbare licentie) en ik had geen zin om de MIT bestuurders te 48 smeken dit te mogen gebruiken.</p> 49 50 <p> 51 Door de jaren heen hebben al veel universiteitsmedewerkers contact gezocht 52 met de vrije software beweging en gevraagd om advies over hoe om te gaan met 53 bestuurders die software alleen zien als inkomstenbron. Een aanrader 54 hierbij, die je ook kunt toepassen voor specifiek gesubsidieerde projecten, 55 is om je werk te baseren op een stuk software dat al onder de GNU GPL 56 valt. Dan kun je de bestuurders namelijk meedelen: “We mogen deze 57 gewijzigde versie alleen uitbrengen onder de GNU GPL—op iedere andere 58 wijze zouden we de licentie-bepalingen overtreden”. Nadat de 59 euro-tekens uit hun ogen zijn verdwenen zullen ze meestal berusten in het 60 uitbrengen van vrije software.</p> 61 62 <p> 63 Je kunt ook je geldschieter om hulp vragen. Toen een groep aan het NYU 64 (Universiteit van New York) de GNU Ada compiler ging ontwikkelen met 65 sponsoring van de Amerikaanse luchtmacht, had men specifiek in het contract 66 laten opnemen dat de resulterende broncode aan de Free Software Foundation 67 zou worden geschonken. Regel dit eerst met je geldschieter en vervoeg je 68 vervolgens netjes bij het bestuur met de mededeling dat hierover niet te 69 onderhandelen valt. Ze hebben liever een contract om vrije software te 70 ontwikkelen dan helemaal geen contract dus zullen ze waarschijnlijk wel 71 akkoord gaan.</p> 72 73 <p> 74 Wat je ook doet, snijd het probleem snel aan—zeker voordat het 75 programma al half af is. Op dat moment heeft de universiteit je nog nodig en 76 dus kun je het hard spelen: vertel het bestuur dat je het programma zult 77 afmaken, het programma bruikbaar maken wanneer ze akkoord gaan met jouw 78 keuze voor de vrije-softwarelicentie voor het programma en dit ook 79 zwart-op-wit hebben gezet. Anders zul je slechts genoeg doen om er een 80 scriptie over te kunnen maken en nooit een versie maken die goed genoeg is 81 om uit te brengen. Wanneer het bestuur beseft dat ze de keuze hebben tussen 82 een vrij softwarepakket wat gunstig afstraalt op de universiteit of helemaal 83 niets, dan zullen ze meestal voor het eerste kiezen.</p> 84 <p> 85 De FSF kan je universiteit soms overhalen om de GNU General Public License 86 te accepteren, of GPL versie 3. Als dat je alleen niet lukt, geef ons dan 87 alsjeblieft de mogelijkheid om te helpen. Stuur een e-mail naar 88 licensing@fsf.org en zet “urgent” in het onderwerp.</p> 89 90 <p> 91 Niet alle universiteiten hebben een inhalig beleid. De universiteit van 92 Texas bijvoorbeeld heeft richtlijnen die het heel gemakkelijk maken om 93 software onder de GNU GPL uit te brengen. Univates in Brazilië en het 94 International Institute of Information Technology in Hyderabad, India, 95 hebben een voorkeursbeleid voor het publiceren van vrije software onder de 96 GPL. Door dit eerst tot faculteitsbeleid te maken kun je wellicht in een 97 later stadium dit tot universiteitsbeleid promoveren. Breng het als een 98 principe-kwestie: heeft de universiteit een missie om kennis te vergaren of 99 is het enige doel het in stand houden van de universiteit?</p> 100 101 <p> 102 Bij het overtuigen van de universiteit helpt het om standvastig te zijn en 103 het vanuit een ethisch perspectief te brengen, zoals we dit ook doen in de 104 vrije-softwarebeweging. Wil je mensen ethisch verantwoord bejegenen dan moet 105 software vrij zijn voor iedereen.</p> 106 107 <p> 108 Een hoop ontwikkelaars van vrije software verklaren meer specifieke redenen 109 te hebben om dit te doen: ze steunen het veranderen en delen van software om 110 zo sneller software te kunnen maken die robuust en krachtig is. Als dit je 111 motivator is om vrije software te ontwikkelen dan is dat prima, en bedankt 112 voor je bijdrage. Maar met dit soort waarden sta je niet sterk tegenover een 113 universiteitsbestuur dat probeert het programma toch onvrij te maken.</p> 114 115 <p> 116 Ze kunnen bijvoorbeeld het volgende beweren: “We kunnen het programma 117 nog krachtiger en robuuster maken met al het geld dat we er voor kunnen 118 krijgen”. Dit kan later wellicht blijken niet te kloppen maar het is 119 moeilijk om van tevoren het tegendeel te bewijzen. Ze stellen wellicht voor 120 om het uit te brengen onder een licentie die bepaald dat kopiëren mag, 121 gratis maar alleen voor onderwijsdoeleinden, wat in wezen zegt dat mensen in 122 zijn algemeenheid geen vrijheid verdienen. Ze zouden verder betogen dat dit 123 medewerking van andere universiteiten zal stimuleren en dat dat eigenlijk 124 alles is wat je (volgens hen) nodig hebt.</p> 125 126 <p> 127 Als je uitgaat van die “pragmatische” beweegredenen dan is het 128 moeilijk om dit soort uitzichtloze voorstellen af te wijzen. Het wordt al 129 een stuk eenvoudiger wanneer je je kunt beroepen op ethische en politieke 130 waarden. Wat heb je eraan een programma krachtig en robuust te maken ten 131 koste van de vrijheid van gebruikers? Zou vrijheid niet net zo hard buiten 132 de academische wereld moeten gelden als daarbinnen? De antwoorden zijn 133 vanzelfsprekend wanneer je vrijheid en gemeenschap als je doelen hebt. Vrije 134 software respecteert de vrijheid van gebruikers, niet-vrije software ontkent 135 het.</p> 136 137 <p> 138 Niets is zo motiverend als te weten dat de vrijheid van de gemeenschap in 139 één geval van jouw afhangt.</p> 140 141 <hr class="no-display" /> 142 <div class="edu-note c"><p id="fsfs">Dit artikel is opgenomen in <a 143 href="https://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Free 144 Software, Free Society: The Selected Essays of Richard 145 M. Stallman</cite></a>.</p></div> 146 </div> 147 148 <div class="translators-notes"> 149 150 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> 151 </div> 152 </div> 153 154 <!-- for id="content", starts in the include above --> 155 <!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> 156 <div id="footer" role="contentinfo"> 157 <div class="unprintable"> 158 159 <p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a 160 href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a 161 href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de 162 FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a 163 href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> 164 165 <p> 166 <!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, 167 replace it with the translation of these two: 168 169 We work hard and do our best to provide accurate, good quality 170 translations. However, we are not exempt from imperfection. 171 Please send your comments and general suggestions in this regard 172 to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> 173 174 <web-translators@gnu.org></a>.</p> 175 176 <p>For information on coordinating and contributing translations of 177 our web pages, see <a 178 href="/server/standards/README.translations.html">Translations 179 README</a>. --> 180 We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor 181 verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a 182 href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> 183 <p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations 184 README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze 185 website.</p> 186 </div> 187 188 <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to 189 files generated as part of manuals) on the GNU web server should 190 be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this 191 without talking with the webmasters or licensing team first. 192 Please make sure the copyright date is consistent with the 193 document. For web pages, it is ok to list just the latest year the 194 document was modified, or published. 195 196 If you wish to list earlier years, that is ok too. 197 Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying 198 years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable 199 year, i.e., a year in which the document was published (including 200 being publicly visible on the web or in a revision control system). 201 202 There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers 203 Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> 204 <p>Copyright © 2002, 2014, 2021 Richard Stallman</p> 205 206 <p>Deze pagina is uitgebracht onder de <a rel="license" 207 href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative 208 Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p> 209 210 <!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> 211 <div class="translators-credits"> 212 213 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> 214 </div> 215 216 <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> 217 Bijgewerkt: 218 219 $Date: 2021/10/01 17:39:50 $ 220 221 <!-- timestamp end --> 222 </p> 223 </div> 224 </div> 225 <!-- for class="inner", starts in the banner include --> 226 </body> 227 </html>