software-literary-patents.html (13071B)
1 <!--#set var="PO_FILE" 2 value='<a href="/philosophy/po/software-literary-patents.nl.po"> 3 https://www.gnu.org/philosophy/po/software-literary-patents.nl.po</a>' 4 --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/software-literary-patents.html" 5 --><!--#set var="DIFF_FILE" value="" 6 --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2012-06-10" --> 7 <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/software-literary-patents.en.html" --> 8 9 <!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> 10 <!-- Parent-Version: 1.77 --> 11 12 <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> 13 <title>Software Patenten en Literaire Patenten - GNU Project - Free Software 14 Foundation</title> 15 16 <!--#include virtual="/philosophy/po/software-literary-patents.translist" --> 17 <!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> 18 <!--#include virtual="/server/outdated.nl.html" --> 19 <h2>Software Patenten en Literaire Patenten</h2> 20 21 <p>door <strong><a href="http://stallman.org/">Richard Stallman</a></strong></p> 22 23 <p> 24 <em>De originele versie van dit artikel is gepubliceerd in <cite>The 25 Guardian</cite>, of London, op 23 juni 2005. Dit ging in op de voorgestelde 26 “European software patent directive”.</em></p> 27 28 <p> 29 Vele politici zullen blind stemmen; omdat ze geen programmeurs zijn 30 begrijpen ze ook het effect van een dergelijk software-patent niet. Ze 31 denken vaak dat een patent op grote lijnen hetzelfde werkt als 32 auteursrecht—wat niet zo is. Toen ik bijvoorbeeld in het openbaar 33 Patrick Devedjian, de Franse minister voor industrie, aansprak en hem vroeg 34 hoe Frankrijk zou stemmen, antwoordde Devedjian met een hartstochtelijk 35 betoog ter verdediging van het auteursrecht en prees daarbij Victor Hugo 36 voor zijn voortrekkersrol in het tot stand komen van dat recht. (De 37 misleidende term <a href="/philosophy/not-ipr.html"> “intellectueel 38 eigendom”</a> draagt bij aan de verwarring—één van 39 de redenen om het nooit te gebruiken.) 40 </p> 41 42 <p> 43 Diegenen die gelijksoortige effecten verwachten van softwarepatenten als van 44 het auteursrecht begrijpen duidelijk de echte effecten van software patenten 45 niet. We kunnen Victor Hugo goed gebruiken om het verschil duidelijk te 46 maken. 47 </p> 48 49 <p> 50 Een roman en een modern, complex, programma hebben zekere overeenkomsten: ze 51 zijn beide groot en bevatten veel ideeën. Laten we de analogie dus eens 52 doortrekken en aannemen dat het patentrecht zou worden toegepast op romans 53 uit 1800; laten we aannemen dat landen als Frankrijk het patenteren van 54 literaire ideeën had toegestaan. Wat voor effect zou dit gehad hebben 55 op het schrijven van Victor Hugo. Wat zou het effect zijn van literaire 56 patenten in plaats van het auteursrecht? 57 </p> 58 59 <p> 60 Neem bijvoorbeeld de roman <cite>Les Misérables</cite> van Victor 61 Hugo. Omdat hij het geschreven heeft rust het auteursrecht op hem—en 62 niemand anders. Hij hoefde niet te vrezen dat een vreemde hem een proces aan 63 zou doen wegens het schenden van het auteursrecht en dit zou winnen. Dat is 64 onmogelijk omdat het auteursrecht alleen gaat over het werk van een auteur 65 en het alleen het kopiëren aan banden legt. Hugo had <cite>Les 66 Misérables</cite> niet gekopieerd en liep dus geen gevaar. 67 </p> 68 69 <p> 70 Patenten werken anders. Patenten gaan over ideeën; ieder patent geeft 71 een monopolie op de uitvoer van een idee, die in het patent wordt 72 beschreven. Hier een voorbeeld van een hypothetisch literair patent: 73 </p> 74 75 <ul> 76 <li>Idee 1: Een communicatieproces wat bij de lezer de verbeelding oproept van 77 een personage die reeds lang in de gevangenis zit en verbitterd raakt jegens 78 de maatschappij en de mensheid.</li> 79 80 <li>Idee 2: Een communicatieproces als in idee 1 waarbij betreffend personage 81 vervolgens morele redding vindt via de goedheid van een ander.</li> 82 83 <li>Idee 3: Een communicatieproces als in idee 1 en 2, waarbij het betreffende 84 personage tijdens het verhaal zijn naam wijzigt.</li> 85 </ul> 86 87 <p> 88 Wanneer een dergelijk patent in 1862 had bestaan toen Les Misérables 89 werd gepubliceerd dan zou de roman inbreuk gemaakt hebben op alle drie de 90 ideeën omdat al deze dingen gebeurden met Jean Valjean, het personage 91 uit de roman. Er zou Victor Hugo een proces zijn aangedaan die hij zou 92 hebben verloren. De roman had daarmee verboden kunnen worden—feitelijk 93 gecensureerd— door de patenthouder. 94 </p> 95 96 <p> 97 Laten we nog eens een ander hypothetisch literair patent onder de loep 98 nemen: 99 </p> 100 101 <ul> 102 <li>Idee 1: Een communicatieproces wat bij de lezer de verbeelding oproept van 103 een personage die reeds lang in de gevangenis zit en vervolgens zijn naam 104 veranderd.</li> 105 </ul> 106 107 <p> 108 Ook hier schendt <cite>Les Misérables</cite> het patent omdat ook 109 deze beschrijving op Jean Valjean slaat. En hier nog een hypothetisch 110 patent: 111 </p> 112 113 <ul> 114 <li>Idee 1: Een communicatieproces wat bij de lezer de verbeelding oproept van 115 een personage dat moreel wordt gered en vervolgens zijn naam veranderd.</li> 116 </ul> 117 118 <p> 119 Jean Valjean zou ook dit patent geschonden hebben. 120 </p> 121 122 <p> 123 Deze drie patenten zouden allemaal betrekking hebben op het personage uit de 124 roman. Ze hebben overeenkomsten maar zijn niet precies hetzelfde. Ze zouden 125 dus alle drie tegelijk geldig kunnen zijn; alle drie patenthouders hadden 126 Victor Hugo een proces aan kunnen doen. En ieder van de drie had publicatie 127 kunnen verbieden van <cite>Les Misérables</cite>. 128 </p> 129 130 <p> 131 Dit patent zou hier ook op van toepassing zijn: 132 </p> 133 134 <ul> 135 <li>Idee 1: Een communicatieproces dat een personage presenteert wiens voornaam 136 dezelfde is als het laatste deel van zijn achternaam.</li> 137 </ul> 138 139 <p> 140 middels de naam “Jean Valjean”, maar dit patent zou tenminste 141 makkelijk te omzeilen zijn. 142 </p> 143 144 <p> 145 Je zou denken dat dit soort ideeën zo simpel zijn dat geen patentbureau 146 ze zou accepteren. Wij programmeurs staan echter regelmatig verbaasd van de 147 onnozelheid van de ideeën die echte softwarepatenten soms hebben. Het 148 Europees bureau voor patenten heeft bijvoorbeeld patenten uitgevaardigd op 149 de voortgangs maatstreep (“progress bar”) en een patent op het 150 aanvaarden van betalingen via credit cards. Dergelijke patenten zouden op de 151 lachspieren werken als ze niet zo gevaarlijk waren. 152 </p> 153 154 <p> 155 Andere aspecten van <cite>Les Misérables</cite> hadden ook door 156 patenten getroffen kunnen worden. Er had bijvoorbeeld een patent kunnen 157 liggen op een fictieve beschrijving van de slag bij Waterloo. Of het gebruik 158 van Parijse accenten in fictie. Nog twee rechtszaken. Feitelijk is er geen 159 limiet aan het aantal patenten waarmee houders rechtszaken hadden kunnen 160 aanspannen tegen een roman als <cite>Les Misérables</cite>. En alle 161 patenthouders hadden aanspraak kunnen maken op een beloning voor de 162 literaire vooruitgang die hun ideeën vertegenwoordigden. Maar deze 163 hindernissen zouden geen literaire vooruitgang brengen, het zou ze alleen 164 maar tegenhouden. 165 </p> 166 167 <p> 168 Een zeer algemeen patent had al deze eisen teniet kunnen doen. Stel je een 169 algemeen patent voor als het volgende: 170 </p> 171 172 <ul> 173 <li>Een communicatieproces gestructureerd in een verhaal dat over vele 174 bladzijden wordt verteld.</li> 175 <li>Een verhaalstructuur die soms lijkt op een fuga of improvisatie</li> 176 <li>Intrige, uitgewerkt rond de confrontatie van diverse personages, waarbij 177 ieder beurtelings vallen voor elkaar zet.</li> 178 <li>Een verhaal dat meerdere lagen van de maatschappij beschrijft.</li> 179 <li>Een verhaal dat de mechanismen van samenzwering blootlegt.</li> 180 </ul> 181 182 <p> Wie zouden de patenthouders zijn geweest? Het zouden andere romanschrijvers 183 geweest kunnen zijn, wellicht Dumas of Balzac die dergelijke romans 184 geschreven hebben—maar niet noodzakelijkerwijs. Het is niet nodig een 185 programma te maken om een software-idee te kunnen patenteren. Dus wanneer 186 onze literaire patenten hadden gewerkt volgens het echte patentsysteem dan 187 hadden de patenthouders geen romans hoeven te schrijven, of verhalen, of wat 188 dan ook—behalve patentaanvragen. Parasitaire patent-bedrijven, 189 bedrijven die niets maken maar alleen dreigen met rechtszaken, nemen in 190 aantal toe.</p> 191 192 <p> Gegeven die algemene patenten zou Victor Hugo niet eens het stadium bereikt 193 hebben waarop hij zich zou kunnen afvragen voor welke patentschendingen hij 194 voor de rechter gesleept zou worden want hij zou niet eens de kans gehad 195 hebben een dergelijke roman zelfs maar in overweging te nemen.</p> 196 197 <p>Deze analogie zou niet-programmeurs kunnen helpen in te zien wat 198 softwarepatenten kunnen aanrichten. Softwarepatenten gaan over snufjes, 199 zoals het definiëren van afkortingen in tekstverwerkers, of 200 herberekeningen in een rekenblad (“spreadsheet”). Patenten gaan 201 over algoritmen die programma's nodig hebben. Patenten gaan over bepaalde 202 delen van bestandsformaten, zoals de nieuwe formaten in Word van 203 Microsoft. Het video-formaat van MPEG 2 wordt beschermd door 39 204 verschillende Amerikaanse patenten.</p> 205 206 <p>Net zoals een roman veel diverse literaire patenten tegelijk kan schenden, 207 kan een programma hetzelfde doen met software-patenten. Het is dusdanig veel 208 werk om het aantal schendingen in een groot programma te achterhalen dat een 209 dergelijke studie slechts éénmaal is uitgevoerd. Een onderzoek 210 uit 2004 van Linux, de kernel van het GNU/Linux besturingssysteem, bracht 211 283 verschillende schendingen van Amerikaanse patenten aan het 212 licht. Oftewel, ieder van deze 283 patenten sloeg op een onderdeel van het 213 rekenproces dat je kunt vinden in de duizenden pagina's broncode van Linux.</p> 214 215 <p> 216 De oplossing om ervoor te zorgen dat softwarepatenten de 217 softwareontwikkeling niet de nek om draait is simpel: sta de patenten niet 218 toe. 219 </p> 220 221 <hr /> 222 <blockquote id="fsfs"><p class="big">Dit artikel is opgenomen in <a 223 href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Free 224 Software, Free Society: The Selected Essays of Richard 225 M. Stallman</cite></a>.</p></blockquote> 226 227 <div class="translators-notes"> 228 229 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> 230 </div> 231 </div> 232 233 <!-- for id="content", starts in the include above --> 234 <!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> 235 <div id="footer"> 236 <div class="unprintable"> 237 238 <p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a 239 href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a 240 href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de 241 FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a 242 href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> 243 244 <p> 245 <!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, 246 replace it with the translation of these two: 247 248 We work hard and do our best to provide accurate, good quality 249 translations. However, we are not exempt from imperfection. 250 Please send your comments and general suggestions in this regard 251 to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> 252 253 <web-translators@gnu.org></a>.</p> 254 255 <p>For information on coordinating and submitting translations of 256 our web pages, see <a 257 href="/server/standards/README.translations.html">Translations 258 README</a>. --> 259 We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor 260 verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a 261 href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> 262 <p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations 263 README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze 264 website.</p> 265 </div> 266 267 <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to 268 files generated as part of manuals) on the GNU web server should 269 be under CC BY-ND 3.0 US. Please do NOT change or remove this 270 without talking with the webmasters or licensing team first. 271 Please make sure the copyright date is consistent with the 272 document. For web pages, it is ok to list just the latest year the 273 document was modified, or published. 274 275 If you wish to list earlier years, that is ok too. 276 Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying 277 years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable 278 year, i.e., a year in which the document was published (including 279 being publicly visible on the web or in a revision control system). 280 281 There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers 282 Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> 283 <p>Copyright © 2005, 2007, 2008 Richard Stallman</p> 284 285 <p>Deze pagina valt onder de <a rel="license" 286 href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/deed.nl">Creative 287 Commons Attribution-NoDerivs 3.0 United States Licentie</a>.</p> 288 289 <!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> 290 <div class="translators-credits"> 291 292 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> 293 </div> 294 295 <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> 296 Bijgewerkt: 297 298 $Date: 2020/10/26 13:34:15 $ 299 300 <!-- timestamp end --> 301 </p> 302 </div> 303 </div> 304 </body> 305 </html>