government-free-software.html (16810B)
1 <!--#set var="PO_FILE" 2 value='<a href="/philosophy/po/government-free-software.nl.po"> 3 https://www.gnu.org/philosophy/po/government-free-software.nl.po</a>' 4 --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/government-free-software.html" 5 --><!--#set var="DIFF_FILE" value="/philosophy/po/government-free-software.nl-diff.html" 6 --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2022-03-16" --><!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/government-free-software.en.html" --> 7 8 <!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> 9 <!-- Parent-Version: 1.96 --> 10 <!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> 11 <!--#set var="TAGS" value="essays upholding need" --> 12 <!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> 13 14 <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> 15 <title>Maatregelen die overheden kunnen nemen om vrije software te stimuleren - 16 GNU-project - Free Software Foundation</title> 17 18 <!--#include virtual="/philosophy/po/government-free-software.translist" --> 19 <!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> 20 <!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.nl.html" --> 21 <!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> 22 <!--#include virtual="/server/outdated.nl.html" --> 23 <!--#include virtual="/server/top-addendum.nl.html" --> 24 <div class="article reduced-width"> 25 <h2 style="margin-bottom: .2em"> 26 Maatregelen die overheden kunnen nemen om vrije software te stimuleren</h2> 27 <h3 style="margin: 0 0 1.2em"> 28 En waarom dat hun plicht is</h3> 29 30 <address class="byline">door <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> 31 32 <div class="introduction"> 33 <p>Dit artikel draagt beleid aan waarmee een sterk en krachtig signaal kan 34 worden gegeven voor het stimuleren van vrije software binnen de overheid, en 35 om de rest van het land richting softwarevrijheid te leiden.</p> 36 </div> 37 38 <p>De taak van de overheid is om te zorgen voor vrijheid en welzijn van mensen 39 binnen de samenleving. Eén van de aspecten van deze taak is, in het 40 computerdomein, om gebruikers aan te moedigen vrije software te gaan 41 gebruiken; dat betekent <a href="/philosophy/free-sw.html">software die de 42 vrijheid van de gebruiker respecteert</a>. Een niet-vrij (privaat) programma 43 treedt de vrijheid van de gebruiker met voeten; het is een sociaal probleem 44 waar de overheid aandacht aan zou moeten besteden.</p> 45 46 <p>De overheid moet zelf vrije software gebruiken voor haar 47 computeractiviteiten in het belang van digitale onafhankelijkheid (de 48 controle van de overheid over haar eigen computeractiviteiten). Alle 49 gebruikers verdienen controle over hun computeractiviteiten, maar de staat 50 heeft een verantwoordelijkheid tegenover burgers om controle te hebben over 51 de computeractiviteiten die het, namens de burgers, uitvoert. De meeste 52 overheidsactiviteiten hangen tegenwoordig af van computers en de zeggenschap 53 van de overheid over deze activiteiten hangt af van de zeggenschap over de 54 computeractiviteiten. Wanneer deze controle verloren gaat bij een instelling 55 die kritieke activiteiten uitvoert, bedreigt dit de nationale veiligheid.</p> 56 57 <p>Overheidsinstellingen laten overstappen naar vrije software kan ook andere 58 voordelen bieden, zoals het besparen van geld en het ondersteunen van lokale 59 computerbedrijven.</p> 60 61 <p>“Overheidsinstellingen” verwijst in dit verband naar alle 62 niveaus van de overheid, alle publieke instellingen, inclusief scholen en 63 universiteiten, publiek-private samenwerkingen en 64 “markt”partijen die in handen zijn van de overheid of door de 65 overheid zijn ingesteld met speciale rechten of functies door de overheid.</p> 66 67 <h3>Onderwijs</h3> 68 <p>Het belangrijkste beleid betreft onderwijs, omdat dat de toekomst van het 69 land bepaalt:</p> 70 71 <ul> 72 <li><b>Alleen vrije software onderwijzen</b><br /> 73 Onderwijsinstellingen zouden alleen vrije software moeten onderwijzen (dus 74 mogen zij leerlingen en studenten nooit wijzen op een niet-vrij programma) 75 en uitleggen welke maatschappelijke redenen hieraan ten grondslag 76 liggen. Een niet-vrij programma onderwijzen is gelijk aan het onderwijzen 77 van afhankelijkheid, wat tegen de onderwijstaak ingaat.</li> 78 </ul> 79 80 <h3>De overheid en de bevolking</h3> 81 <p>Ook belangrijk is overheidsbeleid dat beïnvloedt welke software 82 individuen en organisaties gebruiken:</p> 83 84 <ul> 85 <li><p><b>Nooit niet-vrije programma's vereisen</b><br /> 86 Wetten en regels in de publieke sector moeten worden gewijzigd zodat 87 individuen of organisaties nooit worden verplicht om een niet-vrij programma 88 te gebruiken. Die wetten zouden ook communicatie en publicatie moeten 89 ontmoedigen die dergelijke consequenties hebben (waaronder <a 90 href="https://www.defectivebydesign.org/what_is_drm_digital_restrictions_management">digitaal 91 beheer van beperkingen, DRM</a>).</p></li> 92 93 <li><p><b>Alleen vrije software verspreiden</b><br /> 94 Wanneer een overheidsinstelling software verspreidt onder de bevolking, 95 inclusief programma's die zijn bijgevoegd of gespecificeerd door 96 webpagina's, moet het als vrije software worden verspreid. Bovendien moet 97 het mogelijk zijn om de software te draaien op een besturingssysteem dat uit 98 alleen vrije software bestaat.</p></li> 99 100 <li><p><b>Overheidswebsites</b><br /> 101 Overheidswebsites en overheidsnetwerkdiensten moeten zodanig worden 102 ontworpen dat gebruikers ze met alleen vrije software kunnen gebruiken, 103 zonder enig nadeel.</p></li> 104 105 <li><p><b>Vrije formaten en protocollen</b><br /> 106 Overheidsinstellingen mogen alleen bestandsformaten en 107 communicatie-protocollen gebruiken die goed door vrije software ondersteund 108 worden, bij voorkeur met gepubliceerde specificaties. (We beschrijven dit 109 niet in termen van “standaarden” omdat het moet worden toegepast 110 op zowel niet-gestandaardiseerde als gestandaardiseerde interfaces.) Zij 111 mogen bijvoorbeeld geen audio- of video-opnamen verspreiden in 112 bestandsformaten die Flash of niet-vrije codecs vereisen. Bibliotheken 113 zouden geen boeken of andere werken met digitaal beheer van beperkingen 114 (DRM) mogen verspreiden.</p> 115 116 <p>Om het verspreiden van publicaties in vrije bestandsformaten te 117 ondersteunen, moet de overheid vereisen dat alle rapporten aan de overheid 118 worden geleverd in vrije bestandsformaten.</p></li> 119 120 <li><p><b>Computers van licenties ontkoppelen</b><br /> 121 De verkoop van computers mag niet vereisen dat tegelijkertijd ook de 122 licentie van een niet-vrij programma wordt aangeschaft. De verkoper zou bij 123 wet verplicht moeten zijn om de koper de mogelijkheid te bieden om de 124 computer te kopen zonder de niet-vrije software, en zonder het betalen van 125 de licentiekosten.</p> 126 <p>De onterechte verplichte betaling is een secundaire kwestie en mag ons niet 127 afleiden van het werkelijke probleem: de onrechtvaardigheid van niet-vrije 128 software en het verlies van vrijheid die daaruit voortkomt. Echter, het 129 dwingen van gebruikers om te betalen geeft bepaalde ontwikkelaars van 130 niet-vrije software een aanvullend onterecht voordeel, dat haaks staat op de 131 vrijheid van gebruikers. Het is redelijk als de overheid dit misbruik 132 voorkomt.</p> 133 </li> 134 </ul> 135 136 <h3>Digitale onafhankelijkheid</h3> 137 <p>Verschillende soorten beleid hebben invloed op de digitale onafhankelijkheid 138 van de overheid. Overheidsinstellingen moeten zeggenschap behouden over hun 139 eigen computeractiviteiten, en deze controle niet uit handen geven aan 140 private handen. Dit geldt voor alle computers, inclusief smartphones.</p> 141 142 <ul> 143 <li><p><b>Overstappen naar vrije software</b><br /> 144 Overheidsinstellingen moeten overstappen op vrije sofware, en moeten geen 145 niet-vrije software installeren of blijven gebruiken, behalve als tijdelijke 146 maatregel. Slechts één overheidsorgaan moet de bevoegdheid 147 hebben om deze tijdelijke uitzonderingen te verlenen, en alleen wanneer daar 148 gegronde redenen voor zijn. Dit overheidsorgaan zou als doelstelling moeten 149 hebben om het aantal uitzonderingen naar nul terug te brengen.</p></li> 150 151 <li><p><b>Vrije ICT-oplossingen ontwikkelen</b><br /> 152 Als een overheidsinstelling betaalt voor de ontwikkeling van een 153 computeroplossing, moet het contract vereisen dat het wordt geleverd als 154 vrije software, en dat het zo wordt ontworpen dat het uitgevoerd en 155 ontwikkeld kan worden in een 100% vrije omgeving. Alle contracten moeten dit 156 vereisen; dus als de ontwikkelaar zich er niet aan houdt kan er niet worden 157 betaald voor het werk.</p></li> 158 159 <li><p><b>Computers kiezen met het oog op vrije software</b><br /> 160 Als een overheidsinstelling computers koopt of huurt, zou het moeten kiezen 161 uit modellen die, in hun klasse, het meest geschikt zijn om te kunnen worden 162 gebruikt zonder enige niet-vrije software. De overheid zou, voor elke 163 computerklasse, een lijst met modellen moeten bijhouden, gebaseerd op deze 164 eis. Modellen die zowel voor burgers als de overheid beschikbaar zijn zouden 165 voorrang moeten krijgen boven modellen die alleen voor de overheid 166 beschikbaar zijn.</p></li> 167 168 <li><p><b>Met fabrikanten onderhandelen</b><br /> 169 De overheid zou actief met fabrikanten moeten onderhandelen om geschikte 170 hardwareproducten, die geen niet-vrije software vereisen, op de markt te 171 brengen (voor de overheid en voor de samenleving), in alle relevante 172 productgebieden.</p></li> 173 174 <li><p><b>Samenwerken met andere landen</b><br /> 175 De overheid zou met andere landen collectief moeten onderhandelen met 176 fabrikanten over geschikte hardwareproducten. Samen hebben zij een betere 177 onderhandelingspositie.</p></li> 178 </ul> 179 180 <h3>Digitale onafhankelijkheid II</h3> 181 <p>De digitale onafhankelijkheid (en veiligheid) van de overheid houdt in dat 182 zij zeggenschap heeft over de computers die het werk van de overheid 183 doen. Daarbij is het vermijden van <a 184 href="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.html">Service als 185 Softwarevervanging (SaaSS)</a> essentieel, behalve als de dienst wordt 186 geleverd door een overheidsorgaan. Daarnaast moeten andere praktijken, die 187 de zeggenschap over computeractiviteiten van de overheid wegnemen, worden 188 vermeden. Daarom:</p> 189 190 <ul> 191 <li><b>De overheid moet zeggenschap hebben over haar computers</b><br /> 192 Iedere computer die de overheid gebruikt moet toebehoren of gehuurd worden 193 door dezelfde overheidsafdeling die het gebruikt. Die afdeling moet zelf 194 kunnen beslissen wie fysieke toegang heeft tot de computer, wie er onderhoud 195 (hardware of software) op kan uitvoeren, en welke software erop 196 geënstalleerd moet zijn. Als de computer niet draagbaar is, moet de 197 computer, wanneer die wordt gebruikt, in een fysieke ruimte van de overheid 198 zijn (als eigenaar of huurder).</li> 199 </ul> 200 201 <h3>Ontwikkelingen beïnvloeden</h3> 202 <p>Het beleid van de overheid beïnvloedt de ontwikkeling van vrije en 203 niet-vrije software:</p> 204 205 <ul> 206 <li><p><b>Vrije software aanmoedigen</b><br /> 207 De overheid zou ontwikkelaars moeten aanmoedigen om vrije software te maken 208 of te verbeteren en dit aan het publiek ter beschikking te stellen, door 209 bijvoorbeeld belastingvoordeel of andere financiĆ«le aanmoedigingen. Deze 210 voordelen mogen niet verstrekt worden voor de ontwikkeling, verspreiding of 211 het gebruik van niet-vrije software.</p></li> 212 213 <li><p><b>Niet-vrije software ontmoedigen</b><br /> 214 Ontwikkelaars van niet-vrije software zouden vooral niet in de gelegenheid 215 moeten zijn om kopieën aan scholen te “doneren” en 216 belastingaftrek te claimen over de nominale waarde van die 217 software. Niet-vrije software is niet legitiem in een school.</p></li> 218 </ul> 219 220 <h3>Elektronisch afval</h3> 221 <p>Vrijheid mag niet tot elektronisch afval leiden:</p> 222 223 <ul> 224 <li><p><b>Vervangbare software</b><br /> 225 Veel moderne computers zijn zo ontworpen, dat het onmogelijk is om de 226 voorgeïnstalleerde software door vrije software te vervangen. Dus de 227 enige manier om deze apparaten te bevrijden, is door ze weg te gooien. Deze 228 praktijk is schadelijk voor de samenleving.</p> 229 230 <p>Daarom zou het illegaal moeten zijn, of in ieder geval zwaar ontmoedigd 231 moeten worden (met hoge belastingen), om nieuwe computers en aanverwante 232 producten te slijten, importeren of verspreiden die met geheime 233 hardware-specificaties of moedwillige beperkingen de gebruikers ervan 234 weerhouden om onderdelen te vervangen, of software te ontwikkelen, 235 installeren of gebruiken. Dit is vooral belangrijk bij apparaten die het 236 zogenoemde <a 237 href="/proprietary/proprietary-jails.html">“jailbreaking”</a> 238 (uit de gevangenis breken) nodig hebben om een ander besturingssysteem te 239 installeren, of waarbij de specificaties van sommige onderdelen geheim zijn. 240 </p></li> 241 </ul> 242 243 <h3>Technische neutraliteit</h3> 244 245 <p>Met de voorgestelde maatregelen in dit artikel kan de overheid zeggenschap 246 over haar computeractiviteiten naar zich toe trekken en kan zij burgers, 247 bedrijven en organisaties helpen bij het verkrijgen van zeggenschap over hun 248 computeractiviteiten. Sommigen zullen echter beweren dat deze maatregelen 249 het “principe” van technische neutraliteit schenden. </p> 250 251 <p>Het idee van technische neutraliteit is dat de overheid geen arbitraire 252 voorkeuren op technische keuzes moet opleggen. Of dat een geldig principe 253 is, is betwistbaar, maar het blijft in ieder geval beperkt tot kwesties die 254 slechts technisch zijn. De maatregelen die hier worden aangemoedigd kaarten 255 ethische, sociale en politieke kwesties aan, dus vallen zij <a 256 href="/philosophy/technological-neutrality.html">buiten het bereik van 257 <em>technische</em> neutraliteit</a>. Alleen diegenen die een land willen 258 onderwerpen, zullen voorhouden dat de overheid “neutraal” zou 259 moeten zijn over haar onafhankelijkheid of over de vrijheid van haar 260 burgers.</p> 261 </div> 262 263 <div class="translators-notes"> 264 265 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> 266 </div> 267 </div> 268 269 <!-- for id="content", starts in the include above --> 270 <!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> 271 <div id="footer" role="contentinfo"> 272 <div class="unprintable"> 273 274 <p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a 275 href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a 276 href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de 277 FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a 278 href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> 279 280 <p> 281 <!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, 282 replace it with the translation of these two: 283 284 We work hard and do our best to provide accurate, good quality 285 translations. However, we are not exempt from imperfection. 286 Please send your comments and general suggestions in this regard 287 to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> 288 289 <web-translators@gnu.org></a>.</p> 290 291 <p>For information on coordinating and contributing translations of 292 our web pages, see <a 293 href="/server/standards/README.translations.html">Translations 294 README</a>. --> 295 We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor 296 verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a 297 href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> 298 <p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations 299 README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze 300 website.</p> 301 </div> 302 303 <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to 304 files generated as part of manuals) on the GNU web server should 305 be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this 306 without talking with the webmasters or licensing team first. 307 Please make sure the copyright date is consistent with the 308 document. For web pages, it is ok to list just the latest year the 309 document was modified, or published. 310 311 If you wish to list earlier years, that is ok too. 312 Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying 313 years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable 314 year, i.e., a year in which the document was published (including 315 being publicly visible on the web or in a revision control system). 316 317 There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers 318 Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> 319 <p>Copyright © 2011-2014, 2016, 2017, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p> 320 321 <p>Deze pagina is uitgebracht onder de <a rel="license" 322 href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative 323 Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p> 324 325 <!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> 326 <div class="translators-credits"> 327 328 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> 329 <strong>Vertaling:</strong> <a 330 href="//savannah.gnu.org/projects/www-nl">www-nl</a></div> 331 332 <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> 333 Bijgewerkt: 334 335 $Date: 2022/05/15 04:37:12 $ 336 337 <!-- timestamp end --> 338 </p> 339 </div> 340 </div> 341 <!-- for class="inner", starts in the banner include --> 342 </body> 343 </html>