gates.html (10698B)
1 <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/gates.en.html" --> 2 3 <!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> 4 <!-- Parent-Version: 1.96 --> 5 <!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html --> 6 <!--#set var="TAGS" value="essays cultural evils" --> 7 <!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" --> 8 9 <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> 10 <title>Het zijn niet de Gates, het zijn de barriëres - GNU Project - Free 11 Software Foundation</title> 12 13 <!--#include virtual="/philosophy/po/gates.translist" --> 14 <!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> 15 <!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.nl.html" --> 16 <!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE--> 17 <!--#include virtual="/server/top-addendum.nl.html" --> 18 <div class="article reduced-width"> 19 <h2> Het zijn niet de Gates, het zijn de barriëres</h2> 20 21 <address class="byline">door <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> 22 23 <p>Zoveel aandacht voor de pensionering van Bill Gates is naast de kwestie. Het 24 gaat helemaal niet om Gates of Microsoft. Waar het echt om gaat, is het 25 onethisch systeem van beperkingen dat Microsoft—evenals vele andere 26 software bedrijven—oplegt aan zijn klanten.</p> 27 28 <p>Deze uitspraak mag U verbazen, want veel mensen die geïnteresseerd zijn 29 in computers, hebben sterke gevoelens betreffende Microsoft. Zakenmensen en 30 hun tamme politici bewonderen het succes waarmee het een imperium heeft 31 opgebouwd over de rug van zovele computer gebruikers. Velen buiten het 32 computer gebied kennen de geboekte vooruitgang toe aan Microsoft die het 33 enkel uitbuitte, zoals het goedkoop en snel maken van de computers, met 34 gebruiksvriendelijke grafische interfaces.</p> 35 36 <p>Gates won het aanzien van anderen dankzij zijn liefdadigheidswerk in de 37 gezondheidszorg in arme landen. De <cite>LA Times</cite> bericht, dat deze 38 stichting jaarlijks vijf to tien percent van zijn geld uitgeeft en de rest 39 investeert, soms in bedrijven die, zo beweert het, zware milieuschade 40 aanrichten en ziektes veroorzaken in diezelfde arme landen. (2010: De 41 <i>Gates Foundation</i> steunt de agrarische gigant Cargill met een <a 42 href="https://www.theguardian.com/global-development/poverty-matters/2010/sep/29/gates-foundation-gm-monsanto">project 43 wat genetisch gemanipuleerde gewassen promoot in Afrika</a>.)</p> 44 45 <p>Vooral veel computerliefhebbers haten Gates en Microsoft. Ze hebben 46 voldoende redenen hiervoor. Mircrosoft doet aanhoudend aan 47 concurrentievervalsing en werd hiervoor al tot drie keer toe veroordeeld 48 (Bush, die ervoor zorgde dat Microsoft met rust werd gelaten voor de tweede 49 veroordeling in de Verenigde Staten werd uitgenodigd in het Microsoft 50 hoofdkwartier om fondsen te verzamelen voor de verkiezingen in 2000. In 51 Groot-Brittanië heeft Microsoft een hoofdkantoor in het kiesdistrict 52 van Gordon Brown. Beide zijn legaal, beide zijn potentieel corrupt.)</p> 53 54 <p>Veel gebruikers haten de “Microsoft belasting”, de 55 wurgcontracten die maken dat je enkel een computer kan kopen met Windows, en 56 hiervoor betaalt, ook al gebruik je het niet. (In sommige landen is het 57 mogelijk om een terugbetaling te krijgen, maar de benodigde inspanning is 58 enorm.) Er is ook nog de zogenaamde “Digital Restrictions 59 Management”: software, speciaal ontwikkeld om je de vrije toegang tot 60 je eigen bestanden te ontzeggen. (Toenemende beperkingen voor de gebruiker 61 lijken trouwens de grootste vooruitgang in Vista.)</p> 62 63 <p>Dan zijn er nog de onnodige incompatibiliteiten en belemmeringen voor het 64 samenwerken met andere software. (Dit is de reden dat de EU Microsoft 65 verplicht om interface-specificaties te publiceren.) Dit jaar heeft 66 Microsoft de standaardisatie commissies volgestouwd met stromannen om een 67 ISO-certificaat van zijn onhandelbare, niet-implementeerbare en 68 gepatenteerde “open standaard” te krijgen (De EU heeft hier een 69 onderzoek naar gestart).</p> 70 71 <p>Deze acties zijn natuurlijk verachtelijk maar zeker geen geïsoleerde 72 gebeurtenissen. Het zijn de symptomen van een dieper kwaad dat de meeste 73 mensen niet zien: dat van de private software.</p> 74 75 <p>Microsoft's software wordt verspreid middels licenties die ervoor zorgen dat 76 de gebruikers verdeeld en hulpeloos blijven. De gebruikers zijn verdeeld 77 omdat het hun verboden is om kopiën te delen met iemand anders en ze 78 zijn hulpeloos omdat ze de broncode niet kunnen krijgen die ontwikkelaars 79 kunnen lezen en wijzigen.</p> 80 81 <p>Als je een ontwikkelaar bent die de software wilt veranderen, voor jezelf of 82 iemand anders, dan kan dit niet. Als je een bedrijf hebt en je wil een 83 ontwikkelaar betalen om de software aan te passen aan je wensen, dan kan dit 84 niet. Als je het kopieert om een vriend te helpen, wat gewoon vriendelijk en 85 hulpvaardig is, dan noemen ze je een “piraat”. Microsoft wil ons 86 doen geloven dat je naaste helpen gelijk staat aan het enteren van een 87 schip.</p> 88 89 <p>Het belangrijkste dat Microsoft gedaan heeft, is het bevorderen van dit 90 sociaal onrechtvaardig systeem. Gates is hier persoonlijk bij betrokken, 91 vanwege zijn beruchte open brief waarin hij computergebruikers vervloekte 92 die zijn software met elkaar delen. In feite zei hij: “Wanneer jullie 93 me niet toelaten om je verdeeld en hulpeloos te houden, dan schrijf ik geen 94 software meer en hebben jullie niets meer. Geef je over of je bent 95 verloren!”</p> 96 97 <p>Maar Gates heeft private software niet uitgevonden, en duizenden andere 98 bedrijven doen precies hetzelfde. Het is verkeerd— eender wie het 99 doet. Microsoft, Apple, Adobe en de rest, bieden software aan die hun macht 100 geeft over jou. Veranderingen van bestuurders of bedrijven is niet 101 belangrijk. Wat we moeten veranderen, is dit systeem.</p> 102 103 <p>Dat is waar het de Free Software Foundation (Stichting Vrije Software) om 104 gaat. “Free” verwijst naar vrijheid: we schrijven en publiceren 105 software waarbij de gebruikers vrij zijn om deze te delen en te wijzigen. We 106 doen dit systematisch, omwille van de vrijheid; sommigen van ons betaald, 107 velen als vrijwilligers. We hebben al volledig vrije besturingssystemen, 108 zoals GNU/Linux. Ons doel is het leveren van een volledig gamma van 109 bruikbare vrije software, zodat er geen computer gebruiker zijn vrijheid zal 110 moeten afstaan om software te kunnen gebruiken.</p> 111 112 <p>Toen ik in 1984 de Free Software Foundation oprichtte, was ik nauwelijks op 113 de hoogte van Gates z'n brief. Maar ik hoorde soortgelijke eisen van 114 anderen, en ik had een antwoord: “Als uw software ons verdeeld en 115 hulpeloos houdt, maak het dan alstublieft niet. We zijn beter af zonder. We 116 zullen andere manieren vinden om onze computers te kunnen gebruiken en onze 117 vrijheid te behouden.”</p> 118 119 <p>In 1992, toen het GNU-besturingssysteem werd voltooid met de Linux kernel, 120 moest je een specialist zijn om het systeem te kunnen gebruiken. Nu is 121 GNU/Linux gebruiksvriendelijk: in delen van Spanje en India wordt het 122 standaard gebruikt in de scholen. Tientallen miljoenen gebruiken het, over 123 de hele wereld. Jij kan het ook gebruiken.</p> 124 125 <p>Gates mag dan weg zijn, de muren en barrières van private software, 126 die hij hielp creëren, bestaan nog steeds—to nu toe. Ze 127 ontmantelen is onze missie.</p> 128 129 <div class="infobox extra" role="complementary"> 130 <hr /> 131 <p>Dit artikel werd <a 132 href="http://news.bbc.co.uk/1/hi/technology/7487060.stm">gepubliceerd door 133 <cite>BBC News</cite> in 2008</a>.</p> 134 </div> 135 </div> 136 137 <div class="translators-notes"> 138 139 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> 140 </div> 141 </div> 142 143 <!-- for id="content", starts in the include above --> 144 <!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> 145 <div id="footer" role="contentinfo"> 146 <div class="unprintable"> 147 148 <p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a 149 href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a 150 href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de 151 FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a 152 href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> 153 154 <p> 155 <!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, 156 replace it with the translation of these two: 157 158 We work hard and do our best to provide accurate, good quality 159 translations. However, we are not exempt from imperfection. 160 Please send your comments and general suggestions in this regard 161 to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> 162 163 <web-translators@gnu.org></a>.</p> 164 165 <p>For information on coordinating and contributing translations of 166 our web pages, see <a 167 href="/server/standards/README.translations.html">Translations 168 README</a>. --> 169 We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor 170 verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a 171 href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> 172 <p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations 173 README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze 174 website.</p> 175 </div> 176 177 <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to 178 files generated as part of manuals) on the GNU web server should 179 be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this 180 without talking with the webmasters or licensing team first. 181 Please make sure the copyright date is consistent with the 182 document. For web pages, it is ok to list just the latest year the 183 document was modified, or published. 184 185 If you wish to list earlier years, that is ok too. 186 Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying 187 years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable 188 year, i.e., a year in which the document was published (including 189 being publicly visible on the web or in a revision control system). 190 191 There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers 192 Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> 193 <p>Copyright © 2008, 2021 Richard Stallman</p> 194 195 <p>Deze pagina is uitgebracht onder de <a rel="license" 196 href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative 197 Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p> 198 199 <!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> 200 <div class="translators-credits"> 201 202 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> 203 </div> 204 205 <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> 206 Bijgewerkt: 207 208 $Date: 2021/09/28 16:34:03 $ 209 210 <!-- timestamp end --> 211 </p> 212 </div> 213 </div> 214 <!-- for class="inner", starts in the banner include --> 215 </body> 216 </html>