taler-merchant-demos

free-sw.html (33727B)

---

 <!--#set var="PO_FILE"
  value='<a href="/philosophy/po/free-sw.nl.po">
  https://www.gnu.org/philosophy/po/free-sw.nl.po</a>'
  --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/free-sw.html"
  --><!--#set var="DIFF_FILE" value="/philosophy/po/free-sw.nl-diff.html"
  --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2021-07-16" -->
 
 <!--#include virtual="/server/header.nl.html" -->
 <!-- Parent-Version: 1.86 -->
 
 <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
 <title>Wat is vrije software? - Het GNU-project - Free Software Foundation</title>
 <style type="text/css" media="print,screen"><!--
 .note { margin-left: 6%; margin-right: 6%; }
 @media (min-width: 48em) {
    .note { margin-top: .8em; }
 }
 -->
 </style>
 <meta http-equiv="Keywords" content="GNU, FSF, Free Software Foundation, Linux, Emacs, GCC, Unix, Free Software,
 Vrije software, Operating System, besturingssysteem, GNU Kernel, HURD, GNU
 HURD, Hurd" />
 <meta http-equiv="Description" content="Ontwikkelt sinds 1983 het vrije, op Unix lijkende, besturingssysteem GNU,
 zodat computergebruikers de vrijheid hebben om de software die zij gebruiken
 te delen en te verbeteren." />
 
 <!--#include virtual="/philosophy/po/free-sw.translist" -->
 <!--#include virtual="/server/banner.nl.html" -->
 <!--#include virtual="/server/outdated.nl.html" -->
 <h2>Wat is vrije software?</h2>
 
 <div class="article">
 <h3>De definitie van Vrije Software</h3>
 
 <blockquote class="note" id="fsf-licensing"><p style="font-size: 80%">
 Heb je een vraag over vrijesoftwarelicenties die hier niet wordt beantwoord?
 Zie onze andere <a href="http://www.fsf.org/licensing">licentiepagina's</a>
 of neem contact op met het <i>Compliance Lab</i> van de FSF via <a
 href="mailto:licensing@fsf.org">licensing@fsf.org</a>.</p>
 </blockquote>
 
 <div class="comment">
 <p>
 De definitie van vrije software bepaalt de criteria waarmee je een programma
 kunt aanmerken als vrij. Zo nu en dan schaven we die definitie bij om iets
 te verduidelijken of subtiele problemen uit te sluiten. Zie het <a
 href="#History">historisch overzicht</a> hieronder met veranderingen die
 reeds zijn doorgevoerd.
 </p>
 
 <p>
 &ldquo;Open bron&rdquo; is iets anders: de filosofie en achterliggende
 waarden zijn anders. De praktische definitie ervan is ook anders, maar bijna
 alle open-bron-programma's zijn ook vrij. We leggen het verschil uit in <a
 href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html"> Waarom &ldquo;open
 bron&rdquo; de essentie van vrije software niet begrijpt</a>.
 </p>
 </div>
 
 <p>
 &ldquo;Vrije software&rdquo; is software die de vrijheid en gemeenschap van
 gebruikers respecteert. Het betekent grofweg dat <b>gebruikers de vrijheid
 hebben om de software te gebruiken, kopi&euml;ren, verspreiden, bestuderen,
 veranderen en verbeteren</b>. Dus &ldquo;vrije software&rdquo; gaat over
 vrijheid, niet over prijs. Om het concept te begrijpen, moet je denken aan
 &ldquo;vrij&rdquo; zoals in de &ldquo;vrijheid van meningsuiting&rdquo;. We
 noemen het soms ook &ldquo;libre software&rdquo;, waarbij we het Franse of
 Spaanse woord voor &ldquo;vrij&rdquo; gebruiken, om aan te geven dat we niet
 bedoelen dat de software gratis is<a href="#tn1" id="tn1-ref"
 class="transnote">[1]</a>.
 </p>
 
 <p>
 Wij zetten ons in voor deze vrijheden omdat iedereen hier recht op
 heeft. Met deze vrijheden hebben de gebruikers (individueel en collectief)
 zeggenschap over het programma en wat het doet voor hen. Wanneer gebruikers
 geen controle over het programma hebben, noemen we dat een
 &ldquo;niet-vrij&rdquo; of &ldquo;privaat&rdquo; programma. Het niet-vrije
 programma heeft controle over de gebruikers, en de ontwikkelaar heeft
 controle over het programma; dit maakt het programma <a
 href="/philosophy/free-software-even-more-important.html"> een instrument
 van onrechtvaardige macht</a>.
 </p>
 
 <h4> De vier essenti&euml;le vrijheden</h4>
 
 <p>
 Een programma is vrije software wanneer de gebruikers vier essenti&euml;le
 vrijheden hebben: <a href="#f1">[1]</a>
 </p>
 
 <ul class="important">
   <li>De vrijheid om het programma te gebruiken zoals jij dat wilt, voor elk doel
 (vrijheid 0).</li>
   <li>De vrijheid om de manier waarop het programma werkt te bestuderen, en om het
 aan te passen aan je behoeften (vrijheid 1). Beschikbaarheid van de broncode
 is noodzakelijk hiervoor.
   </li>
   <li>De vrijheid om het programma te verspreiden, zodat je anderen kan helpen
 (vrijheid 2).
   </li>
   <li>De vrijheid om het programma te verbeteren en te verspreiden, zodat de hele
 gemeenschap hier voordeel van heeft (vrijheid 3). Beschikbaarheid van de
 broncode is ook hiervoor noodzakelijk.
   </li>
 </ul>
 
 <p>
 Een programma is vrije software als het gebruikers al deze vrijheden
 adequaat geeft. Anders is het niet-vrij. We zouden verschillende niet-vrije
 verspreidingsmethoden kunnen beschouwen in termen van hoeveel ze tekort
 schieten in het vrij zijn, maar dit doen we niet: we beschouwen ze allemaal
 als net zo onethisch.</p>
 
 <p>In ieder geval moeten deze vrijheden toegepast worden op alle code die we
 willen gaan gebruiken, of andere mensen laten gebruiken. Neem bijvoorbeeld
 een programma A dat automatisch programma B opstart om sommige dingen te
 verwerken. Als we van plan zijn A te verspreiden zoals het is, betekent dit
 dat gebruikers B nodig zullen hebben, dus moeten we beoordelen of A en B
 beide vrij zijn. Echter, als we A wijzigen zodat het B niet nodig heeft,
 hoeft alleen A vrij te zijn; B is dan niet meer relevant.</p>
 
 <p>
 &ldquo;Vrije software&rdquo; betekent niet
 &ldquo;niet-commercieel&rdquo;. Integendeel, een vrij programma zou
 beschikbaar moeten zijn voor commercieel gebruik, -ontwikkeling en
 -distributie. Dit is van cruciaal belang&mdash; zonder mist vrije software
 zijn doel.
 </p>
 
 <p>
 We willen iedereen uitnodigen het GNU systeem te gebruiken, ook zakelijke
 gebruikers. Dit impliceert commercieel gebruik. We hopen dat vrije
 programma's andere, vergelijkbare commerci&euml;le programma's gaan
 vervangen, dit gaat niet gebeuren wanneer de zakenwereld ze niet mag
 gebruiken. We willen commerci&euml;le software die het GNU systeem omvatten
 en dat kan niet zonder betaalde distributie. Commerci&euml;le ontwikkeling
 van vrije software is niet langer ongebruikelijk; dergelijke vrije
 commerci&euml;le software is heel belangrijk. Betalen voor ondersteuning van
 vrije software vult een belangrijke behoefte.
 </p>
 
 <p>
 Aldus zal het verbieden van commercieel gebruik, -ontwikkeling en -uitgave
 het succes van de vrije software gemeenschap in de weg staan. We moeten
 vaststellen dat een programma met dergelijke restricties geen vrije software
 is.
 </p>
 
 <p>
 Een echt vrij programma verleent de vier vrijheden aan iedere mogelijke
 gebruiker die een kopie van de software verkrijgt, binnen de gestelde
 voorwaarden van die distributie. Vrijheden beperken voor bepaalde gebruikers
 of vereisen dat men betaalt, knaagt in wezen aan deze vier vrijheden en
 maakt het programma daardoor niet-vrij.
 </p>
 
 <p>
 Of je nu betaald hebt voor vrije software, of niet, je hebt altijd het recht
 om deze software te kopi&euml;ren en te veranderen zelfs om <a
 href="/philosophy/selling.html">kopie&euml;n te verkopen</a>.
 </p>
 
 <h3>Het verschil tussen vrij en niet-vrij</h3>
 
 <p>In de rest van dit artikel leggen we precies uit hoever de diverse
 vrijheden, in verschillende omstandigheden, moeten gaan om het een vrij
 programma te maken.</p>
 
 <h4>De vrijheid om het programma te gebruiken zoals jij dat wilt</h4>
 
 <p>
 De vrijheid een programma te gebruiken houdt ook in dat iedereen, ook
 bedrijven, het kunnen gebruiken op wat voor computersysteem dan ook met wat
 voor doel dan ook, zonder dat zij hiervoor in overleg moeten treden met de
 ontwikkelaar of een andere organisatie. Het gaat binnen deze vrijheid om de
 doelen van de <em>gebruiker</em>, niet die van de <em>ontwikkelaar</em>; jij
 als gebruiker bent vrij in het gebruik ervan en wanneer je het doorgeeft
 naar iemand anders dan mag die het ook voor eigen doeleinden gebruiken. Jij
 mag daarbij als distributeur geen beperkingen opleggen.
 </p>
 
 <p>
 De vrijheid om het programma uit te voeren zoals je wenst, betekent dat
 niemand jou verbiedt of weerhoudt om dit te doen. Het heeft niks te maken
 met de functionaliteit die het programma heeft, of het werkt in een bepaalde
 omgeving, of hoe nuttig het is voor wat je wil doen.</p>
 
 <p>Bij voorbeeld: wanneer de code bepaalde zinnige invoer weigert&mdash;of
 zelfs faalt&mdash; maakt dit het programma minder bruikbaar of zelfs
 nutteloos maar het ontneemt de gebruiker niet het recht het programma te
 gebruiken en dus is het niet in tegenspraak met vrijheid 0. Wanneer het een
 vrij programma is kunnen gebruikers het functionele verlies compenseren
 doordat vrijheden 1 en 3 hen in staat stelt om zelf nieuwe versies te maken
 en distribueren met daarin de gewenste functionaliteit.</p>
 
 <p>&ldquo;Naar believen&rdquo; kan ook betekenen, &ldquo;helemaal niet&rdquo;
 als dat je belieft. Er is dus geen behoefte aan een extra &ldquo;vrijheid om
 een programma niet te gebruiken.&rdquo;</p>
 
 <h4>De vrijheid om de broncode te bestuderen en veranderen</h4>
 
 <p>
 Om de vrijheid om veranderingen te maken en publiceren (vrijheden 1 en 3)
 toe te kunnen passen, heeft de gebruiker toegang tot de broncode van het
 programma nodig. Ofwel, vrije toegang tot broncode is een vereiste van vrije
 software. Versleutelde &ldquo;broncode&rdquo; is geen echte broncode en telt
 hierin dus niet mee.
 </p>
 
 <p>
 Vrijheid nummer 1 houdt ook in het recht om je eigen veranderingen aan het
 programma daadwerkelijk te gebruiken. Wanneer het programma in een product
 zit wat toestaat dat het veranderingen van derden draait maar niet die van
 jou&mdash;ook wel bekend als &ldquo;tivoisatie&rdquo;,
 &ldquo;lockdown&rdquo; of (in de suggestieve bewoordingen van een fabrikant)
 als &ldquo;beveiligd opstarten&rdquo; &mdash; wordt deze vrijheid een
 lachertje. Er is onvoldoende vrijheid zonder dit recht. Oftewel, deze
 programma's zijn geen vrije software, ook al is de broncode waarvan het
 gemaakt is dat wel.
 </p>
 
 <p>
 Wanneer je een programma verandert door er vrije code en routines aan toe te
 voegen maar de licentie van het programma bepaalt dat dat alleen mag wanneer
 je, bijvoorbeeld, de auteursrechten van die code bezit, dan is die licentie
 t&eacute; beperkend en is het resultaat dus niet vrij.
 </p>
 
 <p>
 Of een verandering ook een verbetering is, is subjectief. Wanneer
 veranderingen alleen zijn toegestaan als anderen die veranderingen als
 verbetering beschouwen, is dat geen vrijheid.
 </p>
 
 <p>
 Een speciaal geval van vrijheid 1 is om de code van het programma te
 verwijderen zodat het na gebruik niets gedaan heeft of om hierin een ander
 programma te activeren. Oftewel, vrijheid 1 omvat ook &ldquo;vrij om het
 programma te wissen.&rdquo;
 </p>
 
 <h4>De vrijheid om het programma op jouw manier te verspreiden: basisvereisten</h4>
 
 <p>De vrijheid om een programma te verspreiden (vrijheden 2 en 3) betekent dat
 je vrij bent om kopie&euml;n te verspreiden, met of zonder veranderingen,
 gratis of voor een vergoeding voor de distributie en aan <a
 href="#exportcontrol">iedereen, overal</a>. Vrij zijn betekent ook dat je
 niemand  toestemming hoeft te vragen of te betalen wanneer je deze dingen
 wil doen.
 </p>
 
 <p>
 Je zou ook de vrijheid moeten hebben om veranderingen aan te brengen voor
 eigen gebruik, zonder zelfs maar te hoeven vertellen dat je ze gemaakt
 hebt. Als je de veranderingen vrijgeeft, ben je niet verplicht om dat aan
 iemand te melden.
 </p>
 
 <p>
 Vrijheid nummer 3 bevat ook het recht om programma's die je veranderd hebt
 weer uit te brengen als vrije software. Een vrije licentie staat ook andere
 vormen van distributie toe; oftewel, het hoeft geen <a
 href="/copyleft/copyleft.html">auteursplichtige</a> licentie te
 zijn. Echter, een licentie die niet toestaat dat veranderde versies niet
 vrij zijn is geen vrije licentie.
 </p>
 
 <p>
 Deze vrijheid om te kopi&euml;ren mag niet beperkt worden tot alleen de
 uitvoerbare versie van het programma maar moet ook voor de broncode gelden,
 voor zowel exacte kopie&euml;n als ook veranderde versies. (Het uitbrengen
 van programmatuur in uitvoerbare versies is handig voor installeerbare
 besturingssystemen.) Het is prima wanneer er van een programma geen
 executeerbare versie kan worden gemaakt (sommige programmeertalen
 ondersteunen zoiets niet), maar je moet wel de vrijheid hebben om iets
 dergelijks te kunnen distribueren wanneer je een methode ontwikkelt of vindt
 om dit toch te doen.
 </p>
 
 <h4>Auteursplicht</h4>
 
 <p>
 Bepaalde beperkingen op de manier waarop vrije software wordt verspreid zijn
 acceptabel, wanneer ze de basisvrijheden niet beperken. Bijvoorbeeld, <a
 href="/copyleft/copyleft.html">auteursplicht</a> bepaalt (simpel gezegd) dat
 wanneer je het programma verspreidt, je geen beperkingen mag opleggen om
 andere mensen de basisvrijheden te ontzeggen. Deze regel beperkt de
 basisvrijheden niet, het beschermt ze juist.
 </p>
 
 <p>
 Bij het GNU-project gebruiken we auteursplicht om deze vrijheden voor
 iedereen op juridische wijze vast te leggen. Wij geloven dat er belangrijke
 redenen zijn waarom <a href="/philosophy/pragmatic.html">het beter is om
 auteursplicht te gebruiken</a>. Maar <a
 href="/philosophy/categories.html#Non-CopyleftedFreeSoftware"> Vrije
 software zonder auteursplicht</a> is ook ethisch. Zie <a
 href="/philosophy/categories.html">Vrije Software-categori&euml;n</a> voor
 een beschrijving hoe &ldquo;vrije software&rdquo;, &ldquo;auteursplichtige
 software&rdquo; en andere soorten software zich tot elkaar verhouden.
 </p>
 
 <h4>Bepalingen met betrekking tot verspreiden</h4>
 
 <p>
 Bepalingen over hoe je een veranderde versie weer uitbrengt zijn acceptabel,
 vooropgesteld dat ze het recht om die versies uit te brengen, of privé te
 gebruiken, niet al teveel beperken. Het is dus acceptabel wanneer een
 licentie bepaalt dat je de gewijzigde versie een andere naam moet geven, een
 merk moet verwijderen of je eigen wijzigingen moet benoemen. Zolang ze het
 uitbrengen van de wijzigingen maar niet in de weg staan zij ze acceptabel;
 je bent toch al aan het wijzigen dus nog wat meer wijzigen kan er nog wel
 bij.
 </p>
 
 <p>
 Bepalingen van het type &ldquo;wanneer je een versie zus uitbrengt moet je
 hem ook zo uitbrengen&rdquo; kunnen ook acceptabel zijn, onder dezelfde
 voorwaarde. Een voorbeeld daarvan is de bepaling dat wanneer je een
 veranderde kopie uitbrengt en de vorige ontwikkelaar een kopie daarvan
 vraagt, je hem die kopie ook moet geven. (Merk daarbij op dat je nog steeds
 de keus hebt om die versie überhaupt uit te brengen.) Bepalingen waarbij je
 broncode aan je gebruikers moet vrijgeven van versies die je uitbrengt zijn
 ook acceptabel.
 </p>
 
 <p>
 Een uitzondering hierop is wanneer de licentie vereist dat je de naam moet
 wijzigen waarmee andere programma's jouw programma kunnen
 activeren. Hierdoor kun je het origineel niet vervangen. Dit is alleen
 acceptabel wanneer er een configuratiesysteem is wat dit mogelijk maakt.</p>
 
 <h4>Exportregels</h4>
 
 <p>
 Soms kunnen <a id="exportcontrol">exportregels</a> en handelsboycotten van
 de overheid de vrijheid om op internationaal niveau software te verspreiden
 in de weg staan. Softwareontwikkelaars hebben niet de bevoegdheid om deze
 beperkingen op te heffen of te negeren, maar wat ze wel kunnen doen is
 weigeren zich te laten leiden door deze regels, en ze niet op te nemen in de
 gebruiksvoorwaarden van het programma, zodat mensen die niet te maken hebben
 met deze regels niet worden gehinderd in het gebruik van de
 software. Vrijesoftwarelicenties mogen dus niet vereisen dat je je houdt aan
 exportbeperkingen.
 </p>
 
 <p>
 Als alleen het bestaan van exportbeperkingen wordt genoemd, zonder dat zij
 een voorwaarde voor de licentie zelf zijn, is dit acceptabel, omdat het
 gebruikers niet beperkt. Als een exportbeperking in de praktijk niet van
 belang is voor vrije software, dan is het vereisen van deze exportbeperking
 geen probleem. Het is echter wel een potentieel probleem, omdat een
 verandering van exportwetten in de toekomst de vereiste realistisch maakt en
 dus de software niet-vrij zou maken.
 </p>
 
 <h4>Wettelijke overwegingen</h4>
 
 <p>
 Om het echte vrijheden te laten zijn, moeten ze dus ook permanent en
 onherroepelijk zijn zolang je niets fout doet. Wanneer de ontwikkelaar van
 de software de macht heeft om de licentie in te trekken, of om met
 terugwerkende kracht beperkingen aan de voorwaarden kan toevoegen, zonder
 dat jij als gebruiker iets fout doet, dan is die software niet-vrij.
 </p>
 
 <p>
 Een vrije licentie mag niet vereisen dat je ook akkoord gaat met de licentie
 van een niet-vrij programma. Dus als een licentie bijvoorbeeld vereist dat
 je je houdt aan de licenties van &ldquo;alle programma's die je
 gebruikt&rdquo;, zou dit betekenen dat je je moet houden aan de licenties
 van niet-vrije programma's, als je die gebruikt. Dit maakt de licentie
 niet-vrij.
 </p>
 
 <p>
 Het is acceptabel als een vrije licentie aangeeft welke wetgeving van
 toepassing is, of waar rechtszaken moeten worden gehouden, of beide.
 </p>
 
 <h4>Contractgebaseerde licenties</h4>
 
 <p>
 De meeste vrijesoftwarelicenties zijn gebaseerd op het auteursrecht en er
 zijn grenzen aan wat je binnen het auteursrecht kan bepalen. Wanneer een
 dergelijke licentie de vrijheid van de gebruiker als hierboven beschreven
 maar respecteert zullen we niet vlug tegen een onverwacht probleem oplopen
 (hoewel het soms wel gebeurt). Sommige vrijesoftwarelicenties zijn echter
 gebaseerd op contracten, en met contracten kun je veel meer beperkingen
 opleggen, wat betekent dat de kans groter is dat er onacceptabele
 beperkingen in zitten waardoor de software niet-vrij is.
 </p>
 
 <p>
 We kunnen hier geen opsomming geven van alle mogelijke manieren waarop dit
 zou kunnen gebeuren. Wanneer een licentie op basis van een contract de
 gebruiker op ongebruikelijke manier beperkt, en die manier is hier niet
 genoemd als acceptabel, dan zullen we hierover na moeten denken maar de
 conclusie zal hoogstwaarschijnlijk zijn dat het niet-vrij is.
 </p>
 
 <h4>De juiste terminologie</h4>
 
 <p>
 Wanneer gesproken wordt over vrije software is het raadzaam termen als
 &ldquo;gratis&rdquo; te vermijden, omdat deze de suggestie wekken dat vrije
 software altijd kosteloos is; dit is niet het geval.  Om termen als
 &ldquo;piraterij&rdquo; kan ook het best met een grote boog heen worden
 gezeild. Zie <a href="/philosophy/words-to-avoid.html">termen die verwarring
 zaaien en beter vermeden kunnen worden</a>.  We hebben ook een lijst met <a
 href="/philosophy/fs-translations.html">vertalingen van de term &ldquo;vrije
 software&rdquo;</a> in diverse talen.
 </p>
 
 <h4>Hoe we deze criteria interpreteren</h4>
 
 <p>
 Merk tenslotte op dat je goed moet nadenken over de criteria die hier aan
 vrije software worden gesteld. Om te beslissen of een licentie aan die
 criteria voldoet laten we ons leiden door de geest van die criteria en niet
 alleen door exacte bewoordingen. Wanneer een licentie onredelijke
 beperkingen bevat, zullen we het afwijzen, ook al is die beperking niet
 voorzien in onze criteria. Soms moeten we zelfs de hulp van een advocaat
 inroepen om te bepalen of een bepaling acceptabel is of niet. Wanneer we er
 uit zijn zullen we vaak die criteria aanpassen om zo in de toekomst
 makkelijker te kunnen bepalen of een licentie goed is of niet.
 </p>
 
 <h4>Hulp verkrijgen met vrije licenties</h4>
 
 <p>
 Wanneer je wilt weten of een bepaalde licentie een vrijesoftwarelicentie is
 of niet, kijk dan bij onze <a href="/licenses/license-list.html">lijst met
 licenties</a>. Wanneer de licentie niet op de lijst voorkomt, vraag het ons
 dan via <a href ="mailto:licensing@gnu.org">&lt;licensing@gnu.org&gt;</a>.
 </p> 
 
 <p>
 Wanneer je erover denkt zelf een licentie op te stellen, schrijf de Free
 Software Foundation dan naar dat adres. Een wildgroei aan
 vrijesoftwarelicenties betekent meer werk voor gebruikers om de licenties te
 begrijpen; we kunnen je wellicht helpen een passende bestaande
 vrijesoftwarelicentie te vinden.
 </p>
 
 <p>
 Wanneer dat niet mogelijk is en je echt een een nieuwe licentie nodig hebt,
 kunnen wij je helpen ervoor te zorgen dat het echt vrije software blijft en
 diverse praktische problemen te vermijden.
 </p>
 
 <h3 id="beyond-software">Software en verder</h3>
 
 <p>
 <a href="/philosophy/free-doc.html">Softwarehandleidingen moeten vrij
 zijn</a> om dezelfde redenen dat software vrij moet zijn. Ook omdat
 handleidingen feitelijk onderdeel zijn van het pakket.
 </p>
 
 <p>
 Hetzelfde gaat eigenlijk op voor allerlei soorten werken met een praktische
 toepassing &mdash; oftewel werken die nuttige kennis in zich bergen zoals
 lesmateriaal en naslagwerken. <a href="http://wikipedia.org">Wikipedia</a>
 is daarvan het beste voorbeeld.
 </p>
 
 <p>
 Ieder werk <em>kan</em> vrij zijn, en de definitie van vrije software is dan
 ook uitgebreid naar een definitie voor <a
 href="http://freedomdefined.org/">vrije cultuur</a>, die van toepassing kan
 zijn op allerlei dingen.
 </p>
 
 <h3 id="open-source">Open bron?</h3>
 
 <p>
 Een andere groep gebruikt de term &ldquo;open bron&rdquo; (of &ldquo;open
 source&rdquo;) als iets wat wel lijkt op &ldquo;vrije software&rdquo; maar
 het niet is. Wij gebruiken liever de term &ldquo;vrije software&rdquo; omdat
 die onmiddellijk in verband wordt gebracht met vrijheid. Dat heb je niet met
 de term <a href= "/philosophy/open-source-misses-the-point.html">open
 bron</a>.
 </p>
 </div>
 
 <h3 id="History">Geschiedenis</h3>
 
 <p>Af en toe herzien we deze Definitie van Vrije Software. Hieronder staat een
 lijst van substantiële wijzigingen, met daarbij verwijzingen naar wat
 precies is veranderd.</p>
 
 <ul>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.168&amp;r2=1.169">Versie
 1.169</a>: Verduidelijkt dat de vrijheid om het programma uit te voeren
 betekent dat niets jou weerhoudt dat te doen.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.164&amp;r2=1.165">Versie
 1.165</a>: Vermeldt elke keer dat vrijheid 0 de vrijheid is om het programma
 uit te voeren zoals je wenst en dat vrijheden 1 en 3 gebruikers in staat
 stelt het te verwijderen.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.152&amp;r2=1.153">Versie
 1.153</a>: Verduidelijkt dat de vrijheid om het programma uit te voeren
 betekent dat niets jou weerhoudt dat te doen.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.140&amp;r2=1.141">Versie
 1.141</a>: Verduidelijkt welke code vrij moet zijn.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.134&amp;r2=1.135">Versie
 1.135</a>: Vermeldt elke keer dat vrijheid 0 de vrijheid is om het programma
 uit te voeren zoals je wenst.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.133&amp;r2=1.134">Versie
 1.134</a>: Vrijheid 0 heeft niet te maken met de functionaliteit van een
 programma.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.130&amp;r2=1.131">Versie
 1.131</a>: Een vrije licentie mag niet vereisen dat je akkoord gaat met een
 niet-vrije licentie van een ander programma.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.128&amp;r2=1.129">Versie
 1.129</a>: Vermeld expliciet dat de keuze van wetten en keuze van
 forum-specificaties zijn toegestaan. (Dit was altijd ons beleid.)</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.121&amp;r2=1.122">Versie
 1.122</a>: Een exportbeperking is een echt probleem als de vereiste
 niet-triviaal is; anders is het alleen een potentieel probleem.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.117&amp;r2=1.118">Versie
 1.118</a>: Verduidelijking: de kwestie gaat over beperkingen op jouw rechten
 om te wijzigen, niet op welke wijzigingen je hebt gemaakt. En wijzigingen
 zijn niet beperkt tot &ldquo;verbeteringen&rdquo;</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.110&amp;r2=1.111">Versie
 1.111</a>: 1.77 verduidelijkt door te vermelden dat alleen
 <em>beperkingen</em> met terugwerkende kracht onacceptabel zijn. De
 auteursrechthebbenden kunnen altijd aanvullende <em>toestemmingen</em> geven
 voor gebruik van het werk door het werk tegelijkertijd op een andere manier
 te verspreiden.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.104&amp;r2=1.105">Versie
 1.105</a>: Verduidelijkt in de korte beschrijving van vrijheid 1 het punt
 (reeds opgemerkt in versie 1.80) dat het inhoudt dat je je gewijzigde versie
 daadwerkelijk kan gebruiken voor je computeractiviteiten.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.91&amp;r2=1.92">Versie
 1.92</a>: Verduidelijkt dat geobfusceerde broncode geen broncode is.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.89&amp;r2=1.90">Versie
 1.90</a>: Verduidelijkt dat vrijheid 3 betekent dat je het recht hebt om
 kopieën van je eigen gewijzigde of verbeterde versie te verspreiden, niet
 het recht om deel te nemen in de ontwikkeling van iemand anders.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.88&amp;r2=1.89">Versie
 1.89</a>: Vrijheid 3 houdt het recht in om gewijzigde versies als vrije
 software uit te brengen.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.79&amp;r2=1.80">Versie
 1.80</a>: Vrijheid 1 moet praktisch zijn, niet slechts theoretisch; dus geen
 tivoisatie.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.76&amp;r2=1.77">Versie
 1.77</a>: Verduidelijkt dat alle veranderingen aan de licentie met
 terugwerkende kracht onacceptabel zijn, zelfs als het niet is beschreven als
 complete vervanging.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.73&amp;r2=1.74">Versie
 1.74</a>: Vier verduidelijkingen van punten die niet expliciet genoeg zijn,
 of op sommige plekken vermeld zijn maar niet overal zo behandeld worden:
 <ul>
 <li>"Verbeteringen" betekenen niet dat de licentie beperkingen op kan leggen aan
 de veranderde versies die men uitbrengt. Vrijheid 3 gaat ook over het
 uitbrengen van veranderde versies, niet alleen wijzigingen.</li>
 <li>Het recht om samen te voegen met bestaande modules gaat over modules met de
 juiste licentie.</li>
 <li>Vermeldt duidelijk de exportbeperkingen.</li>
 <li>Een wijziging in de licentie doorvoeren betekent ook het vervallen van de
 oude licentie.</li>
 </ul>
 </li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.56&amp;r2=1.57">Versie
 1.57</a>: Sectie &quot;Software en verder&quot; toegevoegd.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.45&amp;r2=1.46">Versie
 1.46</a>: Verduidelijkt welk doel van belang is bij de vrijheid om het
 programma voor elk doel te gebruiken.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.40&amp;r2=1.41">Versie
 1.41</a>: Bewoordingen over contract-gebaseerde licenties verduidelijkt.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.39&amp;r2=1.40">Versie
 1.40</a>: Uitgelegd dat een vrije licentie jou moet toestaan om andere
 beschikbare vrije software te gebruiken om jouw wijzigingen te maken.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.38&amp;r2=1.39">Versie
 1.39</a>: Merk op dat het acceptabel is als een licentie vereist dat je de
 bron levert voor versies van software die publiekelijk gebruikt kunnen
 worden.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.30&amp;r2=1.31">Versie
 1.31</a>: Merk op dat het acceptabel is als een licentie vereist dat je
 jezelf kenbaar maakt als de auteur van wijzigingen. Andere kleine
 verduidelijkingen in de hele tekst.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.22&amp;r2=1.23">Versie
 1.23</a>: Potentiële problemen aangekaart die gerelateerd zijn aan
 contract-gebaseerde licenties.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.15&amp;r2=1.16">Versie
 1.16</a>: Uitgelegd waarom het verspreiden van binaire bestanden belangrijk
 is.</li>
 
 <li><a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;r1=1.10&amp;r2=1.11">Versie
 1.11</a>: Merk op dat een vrije licentie kan vereisen dat je kopie&euml;n
 van versies die je verspreidt, zendt naar vorige ontwikkelaars op aanvraag.</li>
 
 </ul>
 
 <p>Er zijn gaten in de versienummering hierboven omdat er andere wijzigingen
 zijn geweest die de definitie of zijn interpretaties niet wijzigden. De
 lijst bevat bijvoorbeeld geen verandering in opmaak, interpunctie of andere
 delen van de pagina. De complete lijst van wijzigingen kun je zien via de <a
 href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/free-sw.html?root=www&amp;view=log">cvsweb-interface</a>.</p>
 
 <h3 style="font-size:1em">Voetnoot</h3>
 <ol>
 <li id="f1">Er is een historische reden waarom de vrijheden de nummers 0, 1, 2 en 3
 hebben. Rond 1990 waren er drie vrijheden met de nummers 1, 2 en 3. Daarna
 realiseerden we ons dat de vrijheid om het programma uit te voeren expliciet
 benoemd moest worden. Die vrijheid staat aan de basis van de andere drie, en
 zou dus als eerste moeten staan. In plaats van de andere vrijheden een
 nummer op te schuiven, maakten we er vrijheid&nbsp;0 van.</li>
 </ol>
 
 <div class="translators-notes">
 
 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
 <p><strong>Opmerking van het vertaalteam:</strong></p>
 <ol id="transnote">
 <li id="tn1"><a href="#tn1-ref">[1]</a>Het Engelse &ldquo;free&rdquo; kan
 zowel <em>vrij</em> als <em>gratis</em> betekenen, vandaar de nadruk in deze
 en andere artikelen op de betekenis van de term <q>vrij</q>. Dit wordt nog
 verder bemoeilijkt doordat vrije software meestal ook vrijelijk te
 verkrijgen is, (bijna-) gratis dus. Maar vrije software slaat dus alleen op
 vrijheid, niet op prijs.</li>
 </ol></div>
 </div>
 
 <!-- for id="content", starts in the include above -->
 <!--#include virtual="/server/footer.nl.html" -->
 <div id="footer">
 <div class="unprintable">
 
 <p>Gelieve algemene vragen over FSF &amp; GNU te sturen naar <a
 href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Er zijn ook nog <a
 href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de
 FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a
 href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a>.</p>
 
 <p>
 <!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
         replace it with the translation of these two:
 
         We work hard and do our best to provide accurate, good quality
         translations.  However, we are not exempt from imperfection.
         Please send your comments and general suggestions in this regard
         to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
 
         &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
 
         <p>For information on coordinating and submitting translations of
         our web pages, see <a
         href="/server/standards/README.translations.html">Translations
         README</a>. -->
 We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor
 verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a
 href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
 <p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations
 README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze
 website.</p>
 </div>
 
 <!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
      files generated as part of manuals) on the GNU web server should
      be under CC BY-ND 4.0.  Please do NOT change or remove this
      without talking with the webmasters or licensing team first.
      Please make sure the copyright date is consistent with the
      document.  For web pages, it is ok to list just the latest year the
      document was modified, or published.
      
      If you wish to list earlier years, that is ok too.
      Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
      years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
      year, i.e., a year in which the document was published (including
      being publicly visible on the web or in a revision control system).
      
      There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
      Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
 <p>Copyright &copy; 1996, 2002, 2004-2007, 2009-2019, 2021 Free Software
 Foundation, Inc.</p>
 
 <p>Deze pagina is uitgebracht onder de <a rel="license"
 href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative
 Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p>
 
 <!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" -->
 <div class="translators-credits">
 
 <!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
 <strong>Vertaling:</strong> <a
 href="//savannah.gnu.org/projects/www-nl">www-nl</a></div>
 
 <p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
 Bijgewerkt:
 
 $Date: 2021/09/28 16:34:03 $
 
 <!-- timestamp end -->
 </p>
 </div>
 </div>
 <!-- for class="inner", starts in the banner include -->
 </body>
 </html>