yazan Richard Stallman
Bu yazıda, devlet içinde özgür yazılımı teşvik etmek ve ülkenin geri kalanını yazılım özgürlüğüne yönlendirmek için güçlü ve sağlam bir çaba gösterilmesine yönelik politikalar önerilmektedir.
Devletin görevi, halkın özgürlüğü ve refahı için toplumu örgütlemektir. Bu görevin bilişim alanındaki bir yönü, kullanıcıları özgür yazılım kullanmaya teşvik etmektir: kullanıcıların özgürlüğüne saygı duyan yazılım. Özel mülk (özgür olmayan) bir program, programı kullananların özgürlüğünü çiğner; bu devletin ortadan kaldırmak için çalışması gereken toplumsal bir sorundur.
Devletin bilişim bağımsızlığı (devletin kendi bilişimi üzerindeki denetimi) gereği kendi bilgisayarlarında özgür yazılım konusunda ısrarcı olmalıdır. Tüm kullanıcılar bilişimleri üzerinde denetim sahibi olmayı hak ederler, ancak devletin, onların adına yaptığı bilişim faaliyetleri üzerindeki denetimi sağlama konusunda halka karşı da bir sorumluluğu vardır. Çoğu hükümet faaliyeti şimdi bilişime bağlıdır ve bu faaliyetler üzerindeki denetimi, ilgili bilişim faaliyetleri üzerindeki denetimine bağlıdır. Görevi kritik olan bir kurumda bu denetimi yitirmek ulusal güvenliği zayıflatır.
Devlet kurumlarının özgür yazılıma taşınması, tasarruf etme ve yerel yazılım destek işletmelerini teşvik etme gibi ikincil yararlar da sağlayabilir.
Bu metinde “devlet varlıkları” devletin her düzeyine işaret eder ve okulları, kamu-özel sektör ortaklıkları, sözleşmeli okullar gibi büyük ölçüde devlet tarafından finanse edilen faaliyetleri ve devlet tarafından kontrol edilen veya devlet tarafından özel ayrıcalık veya işlevlerle kurulan “özel” şirketleri içeren kamu kurumlarını ifade eder.
En önemli politika eğitim ile ilgilidir, çünkü bu ülkenin geleceğini şekillendirir:
Ayrıca, bireylerin ve kuruluşların kullandığı yazılımları etkileyen devlet politikaları da çok önemlidir:
Asla özgür olmayan programları gerektirmeyin
Yasalar ve kamu sektörü uygulamaları, bireylerin veya kuruluşların özgür
olmayan bir program kullanmasını hiçbir zaman zorunlu kılmayacak veya
zorlamayacak şekilde değiştirilmelidir. Ayrıca, bu tür sonuçları ima eden
iletişim ve yayın uygulamalarından da vazgeçilmelidir (Dijital Kısıtlamalar
Yönetimi de dahil).
Yalnızca özgür yazılımı dağıtın
Bir devlet kurumu, web sayfalarında yer alan veya web sayfaları tarafından
belirtilen programlar da dahil olmak üzere bir yazılımı halka her
dağıttığında, bu yazılım özgür yazılım olarak dağıtılmalı ve özellikle özgür
yazılım içeren bir platformda çalışabilmelidir.
Devlet web siteleri
Devlet tüzel kişiliği web siteleri ve ağ hizmetleri, kullanıcıların sırf
özgür yazılım aracılığıyla herhangi bir yarar yitimi olmadan
kullanabilecekleri şekilde tasarlanmalıdır.
Özgür biçimler ve protokoller
Devlet kurumları, yalnızca, belirtimleri yayınlanmış, özgür yazılımlar
tarafından iyi desteklenen dosya biçimlerini ve iletişim protokollerini
kullanmalıdır. (“Standartlar” şeklinde belirtmedik, çünkü bunun
hem standartlaşmış arayüzler hem de standartlaşmamış arayüzler için geçerli
olması gerekiyor.) Örneğin, ses veya video kayıtlarını Flash veya özgür
olmayan kod çözücü gerektiren biçimlerde dağıtmamalı ve kamu kütüphaneleri
Dijital Kısıtlamalar Yönetimi ile çalışan eserleri dağıtmamalıdır.
Devletlerin yayınları ve eserleri özgürlüğe saygılı biçimlerde dağıtma politikasını desteklemek için, kendisi için geliştirilen tüm raporların özgürlüğe saygılı biçimlerde sunulmasında ısrarcı olmalıdır.
Bilgisayarları lisanslardan ayırın
Bilgisayarların satışı için özel mülk bir yazılım lisansı satın alınması
gerekmemeli. Satıcı, yasa gereği, alıcıya bilgisayarı özel mülkiyet
yazılımsız ve lisans ücretini ödemeden satın alma seçeneği sunmalıdır.
Dayatılan ödeme ikincil bir hatadır ve bizi özel mülk yazılımın temel adaletsizliğinden, kullanımından kaynaklanan özgürlük yitiminden uzaklaştırmamalıdır. Bununla birlikte, kullanıcıları bunun için ödeme yapmaya zorlamak, belirli özel mülk yazılım geliştiricilerine, kullanıcıların özgürlüğüne zarar veren ek bir haksız avantaj sağlar. Devletin bu kötüye kullanımı önlemesi doğrudur.
Devletin bilişim bağımsızlığını etkileyen bazı politikalar var. Devlet kurumları, onu özel ellere bırakmak yerine, kendi bilişimi üzerinde denetim sahibi olmalıdır. Bu noktalar akıllı telefonlar da dahil olmak üzere tüm bilgisayarlar için geçerlidir.
Özgür yazılıma geçin
Devlet kurumları, özgür yazılımlara geçmeli ve geçici bir istisna dışında
herhangi bir özgür olmayan yazılımı kurmamalı veya kullanmaya devam
etmemelidir. Sadece bir kurum bu geçici istisnaları verme yetkisine sahip
olmalı ve sadece mücbir nedenler gösterildiğinde vermelidir. Bu kurumun
amacı istisna sayısını sıfıra indirmek olmalıdır.
Özgür bilişim teknolojileri çözümleri geliştirin
Bir devlet kurumu, bir bilişim çözümünün geliştirilmesi için ödeme
yaptığında, sözleşme, özgür yazılım olarak teslim edilmesini ve hem
çalıştırma hem de geliştirmenin %100 özgür bir ortamda olabilecek şekilde
tasarlanmasını gerektirmelidir. Tüm sözleşmeler bunu gerektirmelidir,
böylece geliştirici bu gereksinimlere uymuyorsa, iş için ödeme yapılamaz.
Özgür yazılıma göre bilgisayarlar seçin
Bir devlet kurumu bilgisayar satın aldığında veya kiraladığında, kendi
sınıfında herhangi bir özel yazılım olmadan çalışabilecek en yakın modeller
arasında seçim yapmalıdır. Devlet, her bilgisayar sınıfı için bu ölçüte
dayanarak yetkilendirilen modellerin bir listesini tutmalıdır. Hem kamunun
hem de devletin kullanabileceği modeller yalnızca devletin kullanımına
sunulan modellere tercih edilmelidir.
Donanım üreticileriyle pazarlık edin
Devlet, özel mülk yazılım gerektirmeyen tüm ilgili ürün alanlarında uygun
donanım ürünlerinin pazarda (devlete ve halka) erişilebilirliğini sağlamak
için üreticilerle aktif olarak pazarlık yapmalıdır.
Diğer devletlerle dayanışma içinde olun
Devlet, diğer devletleri uygun donanım ürünleri konusunda üreticilerle toplu
pazarlık yapmaya davet etmelidir. Birlikte daha fazla nüfuz sahibi
olacaklar.
Devletin bilişim bağımsızlığı (ve güvenliği), devletin işini yapan bilgisayarlar üzerinde denetimi içerir. Bu, hizmet aynı kuruluş dalı altında bir devlet kurumu tarafından yürütülmediği sürece Yazılım yerine Hizmet'ten de, aynı zamanda devletin yanı sıra devletin bilişimi üzerindeki denetimini azaltan diğer uygulamalardan da kaçınılmasını gerektirir. Bu nedenle,
Devlet politikası özgür ve özgür olmayan yazılım geliştirmeyi etkiler:
Özgürlüğü teşvik edin
Devlet, geliştiricileri özgür yazılım oluşturmaya veya geliştirmeye ve
yazılımı herkesin kullanımına sunmaya, vergi indirimleri ve diğer mali
teşviklerle cesaretlendirmelidir. Tersine, özgür olmayan yazılımların
geliştirilmesi, dağıtımı veya kullanımı için böyle bir teşvik
verilmemelidir.
Özgür olmayanları teşvik etmeyin
Özellikle, özel mülk yazılım geliştiricileri, okullara kopya
“bağışı” yapamamalı ve yazılımın nominal değeri için vergi
iadesi talebinde bulunmamalıdır. Özel mülk yazılım bir okulda meşru
değildir.
Özgürlük e-atık anlamına gelmemelidir:
Değiştirilebilir yazılım
Birçok modern bilgisayar, önceden yüklenmiş yazılımlarını özgür yazılımlarla
değiştirmeyi imkansız hale getirmek için tasarlanmıştır. Bu yüzden onları
özgürleştirmenin tek yolu onları atmaktır. Bu uygulama topluma zararlıdır.
Bu nedenle, üreticinin yükseltebileceği kurulu yazılımın tümü yerine kullanıcıların geliştirmesini, kurmasını veya değiştirmesini engelleyen donanım arabirimleri gizlenmiş veya kasıtlı kısıtlamalı (ikinci el değil) yeni bir bilgisayar veya bilgisayar tabanlı bir ürün satmak, ithal etmek veya dağıtmak yasadışı olmalı veya en azından ağır vergilendirme yoluyla büyük ölçüde vazgeçirilmelidir. Bu, özellikle, bazı çevre birimleri için arayüzlerin gizli olduğu veya farklı bir işletim sistemi kurmak için “yazılım kırma” (jailbreaking) gereken tüm aygıtlar için geçerlidir.
Bu yazıdaki önlemlerle, devlet bilişim üzerindeki denetimi geri kazanabilir ve ülkenin vatandaşlarını, işletmelerini ve örgütlerini kendi bilişim faaliyetlerini denetlemeye yönlendirebilir. Ancak kimileri teknolojik tarafsızlık “ilkesini” ihlal edeceği gerekçesiyle buna itiraz ediyorlar.
Teknolojik tarafsızlık fikri, devletin teknik seçimlere keyfi tercihler dayatmamasıdır. Bunun geçerli bir ilke olup olmadığı tartışmalıdır, ancak her durumda yalnızca teknik olan konularla sınırlıdır. Burada savunulan önlemler etik, toplumsal ve politik önemi olan konulara yöneliktir, bu nedenle teknolojik tarafsızlığın kapsamı dışındadır. Sadece bir ülkeyi boyunduruk altına almak isteyenler, hükümetinden kendi egemenliği veya vatandaşlarının özgürlüğü konusunda “tarafsız” olmasını isteyebilir.