From 1ae0306a3cf2ea27f60b2d205789994d260c2cce Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Christian Grothoff Date: Sun, 11 Oct 2020 13:29:45 +0200 Subject: add i18n FSFS --- .../blog/articles/pl/gpl-american-way.html | 235 +++++++++++++++++++++ 1 file changed, 235 insertions(+) create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html') diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html new file mode 100644 index 0000000..af0951a --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html @@ -0,0 +1,235 @@ + + + + + + +Licencja GNU GPL i amerykański sposób życia - Projekt GNU - Fundacja +Wolnego Oprogramowania (FSF) + + + +

Licencja GNU GPL i amerykański sposób życia

+ +

Richard M. Stallman

+ +

+Microsoft opisuje Powszechną Licencję Publicznną GNU (GNU GPL) jako licencję +„open source” i twierdzi, że jest ona wbrew +amerykańskiemu sposobowi życia. Aby zrozumieć Licencję GNU GPL +i poznać, jak ucieleśnia ona amerykański sposób życia, musicie najpierw +wiedzieć, że GPL nie została zaprojektowana jako licencja open source.

+

+Ruch Otwartego Oprogramowania (Open Source Movement), który powstał +w 1998 roku, ma na celu rozwijanie skutecznego i godnego +zaufania oprogramowania oraz zaawansowanych technologii. Cel ten chce +osiągać przez zaproszenie ogółu programistów i uzytkowników +do współpracy w rozwoju oprogramowania. Wielu programistów +będących członkami tego ruchu stosuje licencję GNU GPL, i jest to mile +widziane, ale nie odnajdziecie idei i logiki licencji GPL +w Ruchu Open Source. Idee te i logika wywodzą się z głębszych +celów i wartości Ruchu Wolnego Oprogramowania (Free Software Movement).

+

+Ruch Wolnego Oprogramowania został założony w 1984 roku, +ale został zainspirowany ideami roku 1776: wolnością, wspólnotą +i dobrowolną współpracą [1776 – rok podpisania deklaracji +niepodleglości USA]. Te wartości wiodą do wolności w podejmowaniu +przedsięwzięć (free enterprise), do swobody wypowiedzi (free speech) +i do wolnego oprogramowania (free software).

+

+Słowo „free” w określeniu „free software”, +podobnie jak w terminach „free enterprise” +i „free speech”, odnosi się do wolności, nie +do ceny [w języku angielskim free oznacza wolny jak +i darmowy]. W szczególności oznacza to, że dano wam wolność +poznawania, zmieniania i redystrybucji oprogramowania, którego +używacie. Ta wolność daje obywatelom możliwość dopomożenia sobie samym +i sobie nawzajem, a przez to współuczestniczenia w życiu +wspólnoty. Jest to sytuacja całkowicie inna niż w przypadku bardziej +powszechnego oprogramowania prawnie zastrzeżonego (proprietary +software). Oprogramowanie prawnie zastrzeżone pozostawia użytkowników +bez pomocy i podzielonych: wewnętrzne mechanizmy działania +programu są przed wami ukryte i nie możecie dzielić się oprogramowaniem +z bliskimi. Skuteczne, godne zaufania oprogramowanie +i zaawansowane technologie są pożytecznymi produktami ubocznymi +wolności, ale wolność tworzenia społeczności jest ważna sama +w sobie.

+

+Nie moglibyśmy zbudować wolnej społeczności w świecie prawnie +zastrzeżonego oprogramowania, gdzie każdy program ma swojego +Pana. Musieliśmy zbudować nowy świat w cyberprzestrzeni – +system operacyjny GNU, oparty na wolnym oprogramowaniu, który +zaczęliśmy pisać w 1984 roku. W roku 1991, kiedy system GNU był +już prawie ukończony, jądro Linux napisane przez Linusa Torvaldsa stało się +ostatnim elementem systemu. Wkrótce potem wolny system GNU/Linux był ogólnie +dostępny. Dziś miliony użytkowników używa systemu GNU/Linux i czerpie +korzyści z wolności i bycia częścią społeczności.

+

+Zaprojektowałem licencję GNU GPL aby podtrzymywać i bronić tych +wolności, które definiują wolne oprogramowanie – używając słów +z roku 1776, GPL ustanawia te wolności jako nienaruszalne prawa +dotyczące programów udostępnionych na licencji GPL. Licencja GPL daje +wam wolność studiowania, zmieniania i redystrybucji programu +i zapewnia, że nikt nie jest upoważniony do odebrania wam +tych wolności poprzez redystrybucję programu na restrykcyjnej +licencji.

+

+Ze względu na szerzenie współpracy zachęcamy innych +do modyfikowania i  ulepszania programów, które udostępniamy. Ze +względu na szerzenie wolności ustanawiamy warunek, że te +zmodyfikowane wersje naszych programów muszą być tak samo wolne, jak +oryginalne wersje. Kładziemy nacisk na dwustronną współpracę +poprzez odrzucanie pasożytów: ktokolwiek chciałby skopiować fragmenty +naszego oprogramowania do swojego programu musi pozwolić nam +na używanie części tego programu w naszych programach. Nie +zmuszamy nikogo do wstąpienia do naszego klubu, ale ci, +którzy chcą z nami współpracować muszą współpracować z nami +na równych warunkach. Dzięki temu cały system jest sprawiedliwy.

+

+Miliony użytkowników komputerów, dziesiątki tysięcy programistów i tak +duże firmy jak IBM, Intel i Sun – wszyscy oni uczestniczą +w rozwoju oprogramowania na powyższych zasadach. Ale niektóre +firmy chcą korzyści bez odpowiedzialności.

+

+Od czasu do czasu firmy zwracają się do nas i mówią: +„Wyprodukujemy ulepszoną wersję tego programu jeżeli pozwolicie +nam wypuścić go na rynek jako produkt niewolny”. My mówimy: +„Nie, dziękujemy – wasze ulepszenia byłyby użyteczne, gdyby +były wolne, lecz jeżeli nie będą one wolne, to będą +do niczego”. Wtedy firmy apelują do naszego ego, mówiąc, +że nasz kod będzie miał „więcej użytkowników” +jeżeli będzie istniał w ich prawnie zastrzeżonym +programie. Odpowiadamy wtedy, że wyżej cenimy sobie wolność naszej +wspólnoty niż mało znaczącą formę popularności.

+

+Microsoft z pewnością chciałby korzystać z naszego kodu +bez żadnej odpowiedzialności, ale ma inny, szczególny cel +w atakowaniu licencji GNU GPL. Microsoft jest ogólnie znany raczej +z naśladownictwa niż innowacji. Kiedy Microsoft robi coś nowego, jego +cel jest strategiczny – nie chodzi o ulepszenie komputerów tak, +by polepszyć sytuację użytkowników, ale aby odebrać im wszelkie +alternatywy.

+

+Microsoft stosuje strategię zwaną „przejmij i rozszerz” +(embrace and extend), która jest szkodliwa dla wszelkiej konkurencji. Polega +to na tym, że firma ta zaczyna pracować na technologią, +której używają wszyscy, i dodaje małą zmianę, która jest tajna, przez +co nikt inny nie może jej zaimplementować. Wtedy Microsoft zaczyna używać +tej sekretnej zmiany, przez co tylko ich program może współpracować +z innymi programami Microsoftu. W niektórych przypadkach będzie +wam trudno używać nie-Microsoftowego programu gdy ci, z którymi +współpracujecie, używają programu Microsoftu. W innych przypadkach +będzie wam ciężko używać nie-Microsoftowego programu dla zadania A, +jeżeli używacie programu firmy Microsoft dla zadania B. Tak +czy owak technika „przejmij i rozszerz” umacnia +rynkową pozycję Microsoftu.

+

+Żadna licencja nie powstrzyma Microsoftu od stosowania strategii +„przejmij i rozszerz” jeżeli Microsoft jest +zdecydowany robić to za wszelką cenę. Jeżeli napiszą +od podstaw własny program i nie użyją przy tym naszego kodu, +licencja GPL ich nie dotyczy. Ale pisanie programów od podstaw +jest kosztowne i trudne i nawet Microsoft nie może robić tego cały +czas. Dlatego prowadzą kampanię mającą na celu nakłonienie nas +do porzucenia licencji, która chroni naszą wspólnotę, licencji, która +nie pozwala im powiedzieć: „Co jest wasze, jest moje, a co moje, +jest moje.” Microsoft chce, byśmy pozwolili mu zabrać, co tylko +zechce, bez dawania czegokolwiek w zamian. Chcą, byśmy porzucili +nasze środki obrony.

+

+Ale bezbronność nie jest zgodna z duchem amerykańskiego sposobu +życia. W kraju dzielnych i wolnych ludzi bronimy naszej wolności +z pomocą licencji GNU GPL.

+ +

Dodatek:

+ +

+Microsoft twierdzi, że licencja GPL jest sprzeczna +z „prawami własności intelektualnej”. Nie mam żadnego +zdania na temat „praw własności intelektualnej”, +ponieważ ten termin jest zbyt szeroki, by mieć na jego temat +rozsądną opinię. To jest termin wieloznaczny, obejmujacy prawa autorskie, +patenty, znaki handlowe i inne osobne zakresy prawa. Zakresy tak różne +w dziedzinie przepisów i ich zastosowań, że jakiekolwiek +stwierdzenia na temat ich wszystkich razem są +uproszczone. Aby myśleć mądrze o prawach autorskich, patentach +lub znakach handlowych, musicie myśleć o nich jako +o oddzielnych terminach. Pierwszym krokiem w tym kierunku jest +niezgadzanie się na wrzucenie wszystkich tych określeń do jednego +worka z napisem „własność intelektualna”.

+

+Moje poglądy na temat prawa autorskiego musiałbym wyjaśniać przez +godzinę, ale stosuję jedną zasadniczą regułę: prawo autorskie nie może +byc usprawiedliwieniem dla odmawiania społeczeństwu wolności. Abraham +Lincoln powiedział: „Jeżeli występuje konflikt pomiędzy prawami +człowieka i prawami własności, prawa człowieka muszą +zwyciężyć”. Prawa własności są wymyślone po to, by polepszać +jakość życia człowieka, a nie po to, by ją pogarszać.

+
+ + +
+ + + + + + + + -- cgit v1.2.3