From 1ae0306a3cf2ea27f60b2d205789994d260c2cce Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Christian Grothoff Date: Sun, 11 Oct 2020 13:29:45 +0200 Subject: add i18n FSFS --- .../blog/articles/pl/gnu-linux-faq.html | 1677 ++++++++++++++++++++ 1 file changed, 1677 insertions(+) create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/pl/gnu-linux-faq.html (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/pl/gnu-linux-faq.html') diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gnu-linux-faq.html b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gnu-linux-faq.html new file mode 100644 index 0000000..fc19aa2 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gnu-linux-faq.html @@ -0,0 +1,1677 @@ + + + + + + +GNU/Linux FAQ - Projekt GNU - Fundacja Wolnego Oprogramowania (FSF) + + + + +

GNU Linux FAQ – Richard Stallman

+ +
+

Aby dowiedzieć się więcej o tym problemie, możecie również przeczytać +naszą stronę Linux i Projekt GNU, +stronę Dlaczego GNU/Linux? +oraz stronę Użytkownicy GNU, który nigdy +nie słyszeli o GNU.

+
+ +

+Gdy ludzie zauważają, że używamy i zalecamy używanie nazwy +GNU/Linux na określenie systemu operacyjnego, który inni nazywają +po prostu „Linux”, zadają dużo pytań. Poniżej przedstawiono +często spotykane pytania i nasze odpowiedzi.

+ + + +
+ +
Czemu nazywacie ten system GNU/Linux a nie Linux? (#why)
+ +
Większość dystrybucji systemu operacyjnego, opartych o Linuksa jako jądro, +jest w zasadzie zmodyfikowaną wersją systemu operacyjnego +GNU. Zaczęliśmy rozwijać GNU w 1984 roku, na lata przed tym, jak +Linus Torvalds zaczął pisać swoje jądro. Naszym celem było stworzenie +kompletnego wolnego systemu operacyjnego. Naturalnie, nie napisaliśmy +wszystkich części sami – ale to my wytyczaliśmy +drogę. Napisaliśmy większość głównych składników, wnosząc największy +pojedynczy wkład do całości systemu. Zasadnicza wizja także była nasza. +

+Sprawiedliwość nakazuje, że należy nam się takie samo uznanie.

+ +

Przeczytaj Linux a System GNU +i Użytkownicy GNU, +którzy nigdy nie słyszeli o GNU oraz jeśli szukasz wyjaśnień +polecamy Projekt GNU, by poznać +trochę historii.

+ +
Czemu ta nazwa jest ważna? (#whycare)
+ +
Chociaż twórcy jądra Linux mają swój wkład we wspólnotę wolnego +oprogramowania, wielu z nich nie dba o wolność. Ludzie, którzy myślą, +że cały system to Linux, często mylą się i przypisują tym +programistom rolę w historii naszej wspólnoty, której tak naprawdę nie +odegrali. Potem przypisują nadmierną wagę do poglądów tych +programistów. +

+Nazywanie systemu GNU/Linuksem honoruje rolę, jaką odegrał nasz idealizm +w budowaniu naszej wspólnoty i pomaga ogółowi poznawać praktyczne znaczenie +tych ideałów.

+
+ +
Jak to się stało, że większość ludzi używa nazwy „Linux”? +(#howerror)
+ +
Nazywanie systemu „Linux” to nieporozumienie, które +rozprzestrzenia się szybciej niż korygująca je informacja. +

+Ludzie, którzy połączyli Linuksa z systemem GNU, byli nieświadomi tego, +że na tym właśnie polegała ich działalność. Skupili swoją uwagę +na tym kawałku, Linuksie, i nie zdawali sobie sprawy, że w +tej mieszaninie więcej było GNU. Zaczęli nazywać całość +„Linuksem”, chociaż nazwa nie pasowała do tego, co +uzyskali. Zorientowanie się, jaki to stanowi problem i poproszenie +ludzi o poprawienie tego zwyczaju, zajęło nam kilka lat. W tym czasie +nieporozumienie zdążyło się rozprzestrzenić.

+

+Większość ludzi nazywających ten system „Linux” nigdy nie +słyszała, czemu to nie jest właściwe. Widzieli innych ludzi używających tej +nazwy i przyjmowali, że tak powinno być. Nazwa „Linux” +rozpowszechnia również fałszywe przekonanie o pochodzeniu systemu, +ponieważ ludzie często przypuszczają, że przebieg historii systemu +był taki, że nazwa do niego pasuje. Na przykład, często +uważają, że rozwój systemu zapoczątkował Linus Torvalds w 1991 +roku. To fałszywe przekonanie zazwyczaj wzmacnia pogląd, że ten system +powinien być nazywany „Linux”.

+

+Wiele pytań w tym dokumencie przedstawia próby usprawiedliwiania przez +ludzi nazwy, której przyzwyczaili się używać.

+
+ +
Czy zawsze powinniśmy mówić „GNU/Linux” zamiast +„Linux”? (#always)
+
+Nie zawsze – tylko wtedy, kiedy mówicie o całym systemie. Kiedy +chodzi wam konkretnie o jądro, powinniście nazywać je „Linux”, +tak jak nazwał je jego autor. +

+Kiedy ludzie nazywają cały system „Linuksem”, w rezultacie +na określenie całości systemu używają tej samej nazwy, co +na określenie jądra. Powoduje to różnego rodzaju pomyłki, bo tylko +eksperci potrafią odróżnić, czy dane stwierdzenie odnosi się +do jądra, czy do całości systemu. Nazywając cały system +„GNU/Linuksem”, a jądro „Linuksem”, unikacie +niejednoznaczności.

+
+ +
Czy Linux osiągnąłby taki sam sukces gdyby nie było GNU?(#linuxalone)
+ +
+W takim alternatywnym świecie nie byłoby dziś czegoś takiego jak system +GNU/Linux i prawdopodobnie nie byłoby żadnego wolnego systemu +operacyjnego. Nikt nie próbował w latach 80. [XX wieku] stworzyć +wolnego systemu operacyjnego. Wyjątkiem był Projekt GNU i (później) +grupa Berkeley CSRG [Computer Systems Research Group], która była specjalnie +poproszona przez Projekt GNU o rozpoczęcie uwalniania kodu. +

+Linus Torvalds był częściowo pod wpływem odczytu o GNU [wygłoszonego] +w Finlandii w 1990 roku. Możliwe, że nawet bez tego +wpływu mógłby napisać uniksopodobne jądro, ale prawdopodobnie nie +byłoby to wolne oprogramowanie. Linux stał się wolny w 1992 roku, kiedy +Linus ponownie udostępnił go na warunkach licencji GNU GPL. (Zajrzyjcie +do uwag towarzyszących wydaniu wersji 0.12.)

+

+Nawet gdyby Torvalds udostępnił Linuksa pod jakąś inną licencją wolnego +oprogramowania, samo wolne jądro nie znaczyłoby wiele. Znaczenie Linuksa +jest wynikiem wpasowania się w większą strukturę, w kompletny +wolny system operacyjny: GNU/Linux.

+
+ +
Czy nie byłoby lepiej dla wspólnoty gdybyście nie wprowadzali tą sprawą +podziałów między ludźmi? (#divide)
+ +
+Kiedy prosimy ludzi, by mówili „GNU/Linux”, nie dzielimy +ludzi. Chcemy, by uznali wkład Projektu GNU w tworzenie systemu +operacyjnego GNU. Nie krytykujemy ani nie odpychamy nikogo. +

+Są jednak ludzie, którym nie podoba się, że to mówimy. Czasami ci +ludzie w odpowiedzi na to, co mówimy, odpychają nas. Nieraz są tak +nieuprzejmi, że można się zastanawiać czy nie próbują nas umyślnie +zastraszyć, byśmy milczeli. To nas nie ucisza, ale może prowadzić +do podziałów w społeczności, więc mamy nadzieję, +że przekonacie ich, by przestali.

+

+Jest to jednak drugorzędna przyczyna podziału w naszej +wspólnocie. Największy podział we wspólnocie istnieje między ludźmi, którzy +doceniają wolne oprogramowanie jako rzecz o charakterze społecznym +i etycznym oraz uważają oprogramowanie prawnie zastrzeżone +za problem społeczny (to są ludzie wspierający ruch wolnego +oprogramowania), a tymi, którzy podają jedynie korzyści praktyczne +[płynące z wolnego oprogramowania] i przedstawiają wolne +oprogramowanie jako efektywny model rozwoju oprogramowania (ruch open +source).

+

+Ten brak porozumienia to nie jest tylko kwestia nazw – to sprawa +różnic w wyznawanych podstawowych wartościach. Jest bardzo ważną sprawą +dla wspólnoty, by zauważała ten brak zgody i myślała o nim. Nazwy +„wolne oprogramowanie” (free software) i „open +source” to transparenty dwóch obozów. Przeczytaj „Dlaczego termin +Free Software jest lepszy niż Open Source”.

+

+Ta różnica zdań w sprawie wartości częściowo związana jest +z ilością uwagi poświęcanej roli Projektu GNU w naszej +wspólnocie. Ludzie ceniący wolność chętniej będą nazywać system +„GNU/Linux”, a ludzie wiedzący, że ten system to +„GNU/Linux” chętniej zwrócą uwagę na nasze argumenty natury +filozoficznej za wolnością i wspólnotą (dlatego wybór nazwy dla +systemu operacyjnego jest tak ważny dla społeczności). Jednak ta +różnica zdań prawdopodobnie istniałaby nawet gdyby wszyscy znali prawdziwe +pochodzenie systemu i jego prawidłową nazwę, ponieważ problem jest +naprawdę poważny. Może on zniknąć tylko jeżeli my, którzy cenimy +wolność, przekonamy wszystkich (co nie będzie łatwe) lub zostaniemy +pokonani (miejmy nadzieję, że do tego nie dojdzie).

+
+ +
Czy projekt GNU nie popiera prawa każdej osoby do nazywania +systemu taką nazwą, jaką ta osoba wybierze? (#freespeech)
+
+Rzeczywiście, wierzymy, że macie prawo do swobodnej wypowiedzi +i nazywania systemu operacyjnego taką nazwą, jaką chcecie. Chcemy, by +ludzie nazywali go GNU/Linux, by być sprawiedliwym wobec projektu GNU, +chcemy promować wartości wolności, których symbolem jest GNU, chcemy +informować innych, że te wartości wolności doprowadziły +do powstania systemu operacyjnego. +
+ +
Skoro wszyscy znają rolę [Projektu] GNU w rozwoju systemu operacyjnego, +czy przedrostek "GNU/" nie będzie oczywisty bez używania go? (#everyoneknows)
+ +
Doświadczenie pokazuje, że użytkownicy systemu i w ogóle +użytkownicy komputerów często nic nie wiedzą o systemie GNU. Większość +artykułów o systemie nie wymienia nazwy „GNU” ani ideałów, +które popiera GNU. Artykuł Użytkownicy GNU, którzy nigdy +nie słyszeli o GNU wyjaśnia bardziej to zagadnienie. +

+Ludzie, którzy tak twierdzą, to prawdopodobnie geekowie (komputerowi +maniacy) mający na myśli geeków, których znają. Geekowie często wiedzą +o GNU, ale mogą mieć całkowicie błędne wyobrażenie o tym, czym jest +GNU. Na przykład wielu z nich myśli, że jest to zbiór „narzędzi” lub projekt mający +na celu skonstruowanie takich narzędzi

+

+Słownictwo dotyczące tej kwestii, co jest typowe, ilustruje inne powszechne +błędne pojęcie. Mówiąc o „roli GNU” w rozwoju czegoś +zakłada się, że GNU to grupa ludzi. GNU jest systemem +operacyjnym. Miałoby sens mówić o roli Projektu GNU w takiej +czy innej działalności, ale nie o roli GNU.

+
+ +
Skoro znam rolę [Projektu] GNU w rozwoju systemu operacyjnego, jakie to +ma znaczenie, jakiej nazwy używam? (#everyoneknows2)
+ +
+Jeśli Wasze słowa nie odzwierciedlają Waszej wiedzy, nie uczycie innych +ludzi. Większość ludzi, która słyszała o GNU/Linuksie jako o systemie myśli, +że jest to „Linux”, że został on zapoczątkowany przez +Linusa Torvaldsa i pomyślany jako „open +source”. Jeżeli im tego nie powiesz, to kto to zrobi? +
+ +
Czy skrócenie określenia „GNU/Linux” +do „Linux” jest analogiczne do skrócenia nazwy +„Microsoft Windows” do „Windows”? (#windows)
+ +
+Skracanie często używanych nazw jest użyteczne, ale nie wtedy, gdy +skrót jest mylący. +

+Prawie każdy mieszkaniec krajów rozwiniętych wie, że system +„Windows” został stworzony przez Microsoft, więc skrócenie +„Microsoft Windows” do „Windows” nie wprowadza +nikogo w błąd odnośnie charakteru i pochodzenia systemu. Skrócenie +„GNU/Linux” do „Linux” wprowadza w błąd.

+

+Samo pytanie wprowadza w błąd, ponieważ GNU i Microsoft +należą do odrębnych kategorii. Microsoft jest firmą, a GNU jest +systemem operacyjnym.

+
+ +
Czy GNU nie jest tylko zestawem narzędzi programistycznych dołączonych +do Linuksa? (#tools)
+ +
+Gdy ludzie, którzy uważają że Linux to cały system operacyjny, +jeżeli w ogóle usłyszą o projekcje GNU, często mają błędne wyobrażenie +o tym, czym GNU jest. Mogą myśleć, że GNU to nazwa zbioru +programów–często mówią o „narzędziach programistycznych”, +ponieważ zbiór naszych narzędzi programistycznych zyskał własną +popularność. Myśl, że „GNU” jest nazwą systemu +operacyjnego, trudno pogodzić z całością wyobrażeń, w której ten +system określany jest jako „Linux”. +

+Projekt GNU został nazwany tak jak system operacyjny GNU – +projekt ten ma stworzyć system GNU. (Przeczytaj pierwsze ogłoszenie z roku +1983.)

+

+Napisaliśmy takie programy jak GCC, GNU Emacs, GAS, GLIBC, BASH itd., +ponieważ potrzebowaliśmy ich dla systemu operacyjnego GNU. GCC, Zbiór +Kompilatorów GNU (GNU Compiler Collection) to kompilator, który napisaliśmy +dla systemu operacyjnego GNU. My, wielu ludzi pracujących nad Projektem +GNU, stworzyliśmy również dla systemu GNU Ghostscript, GNUCash, GNU Chess +i GNOME.

+
+ +
Jaka jest różnica między systemem operacyjnym a jądrem? (#osvskernel)
+ +
+System operacyjny, w takim znaczeniu, w jakim my go używamy, +oznacza zbiór programów wystarczających do tego, by używać komputera +do różnorodnych zadań. Aby system operacyjny ogólnego +przeznaczenia był kompletny, powinien umożliwić wykonanie wszystkich zadań, +jakie wielu użytkowników chciałoby wykonać. +

+Jądro jest jednym z programów w systemie +operacyjnym–programem, który przydziela zasoby maszyny innym +uruchomionym programom. Jądro zajmuje się również uruchamianiem +i zatrzymywaniem innych programów.

+

+Sprawę gmatwa to, że niektórzy ludzie używają określenia „system +operacyjny” mając na myśli „jądro”. Obydwa sposoby +użycia tego określenia mają długą historię. Użycie zwrotu „system +operacyjny” przy opisywaniu „jądra” znajdywane jest +w wielu książkach o projektowaniu systemów, poczynając od lat +80. W tym samym czasie, w latach 80., określenie „system +operacyjny Unix” rozumiano w ten sposób, że Unix zawierał +wszystkie programy systemowe, a wersja Uniksa napisana w Berkeley +zawierała nawet gry. Ponieważ chcieliśmy, by GNU był systemem +uniksopodobnym, używamy terminu „system operacyjny” w ten +sam sposób.

+

+W większości przypadków kiedy ludzie mówią o „systemie +operacyjnym Linux” używają słów „system operacyjny” +w tym samym znaczeniu co my: mają na myśli cały zbiór +programów. Jeżeli to do tego się odnosicie, nazywajcie system +„GNU/Linux”. Jeżeli macie na myśli tylko jądro, to +wtedy „Linux” jest właściwą nazwą, ale proszę, mówcie +również „jądro”, aby uniknąć dwuznaczności +w określaniu, o którą część oprogramowania wam chodzi.

+

+Jeżeli wolicie używać jakiegoś innego terminu, takiego jak +„dystrybucja systemu” zamiast „system operacyjny”, +na określenie całego zbioru oprogramowania, to w porządku. Wtedy +będziecie mówić o dystrybucjach systemu GNU/Linux.

+
+ +
Jądro systemu jest jak fundament domu. Jak dom może być prawie ukończony, +kiedy nie posiada fundamentów? (#house)
+ +
+Jądro nie jest takie ważne jak fundamenty domu, ponieważ tworzenie +systemu operacyjnego nie jest tak dużym przedsięwzięciem jak budowanie domu. + +

Dom zbudowany jest z wiele różnych malutkich pociętych i zebranych +w jednym miejscu części. Muszą być ułożone razem od dołu +do góry. Tak więc kiedy fundamenty nie zostały zbudowane, tak +naprawdę żadne istotne części nie zostały zbudowane. Jedyne co macie to +wielką dziurę w ziemi.

+ +

+Natomiast system operacyjny zawiera złożone komponenty, które mogą być +rozbudowywane w dowolnym celu. Kiedy rozwinęliście większość +komponentów, większość pracy została zrobiona. To jest o wiele więcej niż +Międzynarodowa Stacja Kosmiczna porównana do zwykłego +domu. Jeżeli większość modułów Stacji Kosmicznej będzie +na orbitach, lecz będą oczekiwały na kolejny istotny moduł, +będzie to tym samym co system GNU w 1992 roku. +

+
+ +
Czy to nie jądro jest mózgiem systemu? (#brain)
+ +
+System komputerowy nie jest taki jak ludzkie ciało i żadna jego część +nie odgrywa takiej roli jak mózg u człowieka. +
+ +
Czy pisanie jądra nie jest większością pracy w tworzeniu systemu +operacyjnego?(#kernelmost)
+ +
+Nie, wiele [innych] elementów wymaga [równie] dużo pracy. +
+ +
Jak może GNU być systemem operacyjnym, skoro nie mogę zdobyć czegoś o nazwie +„GNU” i zainstalować? (#notinstallable)
+ +
+Jest dostępne wiele zapakowanych +i gotowych do zainstalowania wersji GNU. Żadne z nich nie +nosi nazwy po prostu „GNU”, ale w zasadzie one są GNU. + +

+Spodziewaliśmy się wydać system GNU zapakowanym i gotowym +do zainstalowania, ale inni wyprzedzili sprawę: w 1992 roku +inni już pakowali wersje GNU z Linuksem. Od 1993 sponsorowaliśmy +przedsięwzięcie aby stworzyć lepszą i bardziej wolną dystrybucję +GNU/Linux, nazywaną Debian +GNU/Linux. Założyciel Debiana już wybrał tą nazwę. Nie prosiliśmy go +aby nazywał system jedynie „GNU” ponieważ to miała być +nazwa systemu z jądrem GNU Hurd, które jeszcze nie było gotowe.

+ +

+Jądro GNU Hurd nigdy nie było wystarczająco gotowe; obecnie proponujemy je +tylko tym, którzy nad nim pracują. Więc nigdy nie pakowaliśmy GNU +z jądrem GNU Hurd. Jednakże, Debian zapakował tę kombinację jako Debian +GNU/Hurd.

+ +

+Obecnie pracujemy nad zaawansowanym menedżerem pakietów o nazwie Guix +i kompletną dystrybucją systemu bazującą na nim o nazwie Guix System Distribution lub GuixSD. To +wlicza pakowanie znacznej części systemu GNU.

+ +

+Nigdy nie podjęliśmy tego ostatniego kroku pakując GNU pod nazwą +„GNU”, ale to nie zmienia istoty GNU. GNU jest systemem +operacyjnym.

+
+ +
Nazywamy system operacyjny tak jak jądro: Linux. Czy nie jest normalne +nazywanie systemu tak jak nazywa się jądro? (#afterkernel)
+ +
+Taka praktyka wydaje się bardzo rzadka–nie znajdujemy przykładów +innych niż błędne użycie nazwy „Linux”. Zazwyczaj system +operacyjny jest rozwijany jako jeden jednolity projekt, a programiści +wybierają nazwę dla systemu jako całości. Jądro zazwyczaj nie ma własnej +nazwy, zamiast tego ludzie mówią „jądro takiego-a-takiego [systemu +operacyjnego]” lub „takie-a-takie jądro”. +

+Ponieważ te dwie konstrukcje językowe są używane zamiennie, wyrażenie +„jądro Linux” łatwo może być [w języku angielskim] źle +zrozumiane jako „jądro Linuksa” sugerując, że Linux musi +być czymś więcej niż jądrem. Możecie uniknąć możliwości pomyłki przez +mówienie lub pisanie „jądro o nazwie Linux” +lub „Linux, jądro”.

+
+ +
Czy inny system może „zachowywać się jak Linux”? (#feel)
+ +
+Nie ma czegoś takiego jak „zachowywanie się jak Linux” +ponieważ Linux nie ma interfejsów użytkownika. Jak każde współczesne +jądro, Linux jest bazą na której są uruchamiane programy; interfejsy +użytkownika są inną częścią systemu. Interakcja z GNU/Linuksem zawsze +się odbywa przez inne programy, i „zachowanie” od nich +zależy. +
+ +
Nazwa „GNU/Linux” sprawia kłopot, bo jest +za długa. Może zaproponujecie krótszą nazwę? (#long)
+ +
+Przez krótki czas próbowaliśmy używać nazwy "LiGNUx", która była połączeniem +słów „GNU” i „Linux”. Reakcja na nią była +bardzo zła. Ludzie częściej akceptowali określenie „GNU/Linux”. +

+Najkrótszą poprawną nazwą dla tego systemu operacyjnego jest +„GNU”, jednak nazywamy go „GNU/Linux” z powodów podanych poniżej.

+
+ +
Nazwa „GNU/Linux” sprawia kłopot, bo jest +za długa. Dlaczego mam się wysilać aby mówić „GNU/”? +(#long2)
+ +
+

Zajmuję tylko sekundę aby powiedzieć lub napisać +„GNU/”. Jeśli doceniacie system, który rozwinęliśmy, +czy nie możecie przez tą sekundę uznać naszej pracy?

+
+ +
Niestety, „GNU plus Linux” ma cztery sylaby. Ludzie nie będą +używali tak długiej nazwy. Nie powinniście znaleźć krótszej? (#long3)
+

Słowo „niestety” też ma cztery sylaby, a ludzie wcale się +nie od tego słowa nie stronią.

+ +
Skoro Linux został dodany do systemu GNU, czy byłoby błędem +nazwanie systemu po prostu „GNU”? (#tylkognu)
+ +
+Nie byłoby to błędem, ale nie jest to najlepszy pomysł. Oto powody, dla +których nazywamy tę wersję systemu „GNU/Linux”, a nie +„GNU”: + +
    +
  • +To nie jest dokładnie GNU – system ten ma inne jądro (czyli +Linuksa). Odróżnienie GNU/Linuksa od GNU jest w tej sytuacji +użyteczne.
    • +
  • +To byłoby nie po dżentelmeńsku prosić ludzi o zaprzestanie +uznawania wkładu Linusa Torvaldsa. Napisał on ważną część składową +systemu. Chcemy uznania naszego wkładu w zapoczątkowanie +i podtrzymywanie rozwoju systemu, ale to nie znaczy, +że powinniśmy traktować Linusa w taki sposób, jak traktują nas +ludzie nazywający system operacyjny „Linuksem”. Nie zgadzamy się +z jego poglądami politycznymi, ale odnosimy się do tej +różnicy zdań uczciwie i otwarcie. Nie próbujemy pozbawić Linusa uznania +należnego mu za przyczynienie się do rozwoju systemu.
    • +
  • +Ponieważ wielu ludzi zna ten system operacyjny jako +„Linux”, to gdy będziemy go nazywać „GNU”, mogą nie +zorientować się, że mówimy o tym samym systemie. Jeżeli użyjemy +nazwy „GNU/Linux”, połączą to z tym, co słyszeli o systemie +Linux.
    • +
+
+ +
Musiałbym uiścić opłatę, gdybym chciał użyć słowa „Linux” +w nazwie swojego produktu; odnosi się to również do określenia +„GNU/Linux”. Czy jeśli dla uniknięcia opłat używam +„GNU” bez „Linux”, to jest to nieuczciwe? (#trademarkfee)
+
+Nie ma nic złego w nazywaniu tego systemu +„GNU” – w gruncie rzeczy tym właśnie +jest. Oddanie także Linusowi Torvaldsowi należnej mu części uznania jest +uprzejme, ale nie macie obowiązku płacić za przywilej wyrażenia +swego uznania. +

+Zatem jeśli żeby uniknąć opłat za nazywanie go +„Linuksem” chcecie określać ten system po prostu jako +„GNU”, nie będziemy Was za to krytykować.

+
+ +
Wiele innych projektów wniosło swój wkład do systemu, czyniąc go takim, +jaki jest dzisiaj: Tex, X11, Apache, Perl i wiele innych +programów. Czy wasza argumentacja sugeruje, że powinniśmy +uwzględnić również ich wkład? (Ale to doprowadziłoby do absurdalnie +długich nazw) (#many)
+ +
+Mówimy tylko, że powinniście wspomnieć również o głównym twórcy +systemu. Głównym twórcą jest Projekt GNU, a system to zasadniczo GNU. +

+Jeżeli żywicie silniejsze przekonanie o potrzebie honorowania tych, +którzy na to zasługują, być może uważacie, że niektórzy +drugorzędni współpracownicy również zasługują na wspomnienie o nich +w nazwie systemu. Jeżeli tak, to jesteśmy dalecy +od argumentowania przeciw temu. Jeżeli uważacie, że X11 +zasługuje na wspomnienie w nazwie systemu i chcecie nazywać +system GNU/X11/Linux, to róbcie tak. Jeżeli czujecie, że Perl aż +się prosi o wspomnienie i chcecie pisać: GNU/Linux/Perl, to śmiało.

+

+Ponieważ długa nazwa typu GNU/X11/Apache/Linux/TeX/Perl/Python/FreeCiv +staje się absurdalna, musicie ustalić w pewnym miejscu próg +i pominąć nazwy wielu innych drugorzędnych współpracowników. Nie ma +żadnego w oczywisty sposób właściwego miejsca na ustawienie +takiego progu, więc gdziekolwiek go ustawicie, nie będziemy się o to +sprzeczać.

+

+Różne poziomy progowania prowadziłyby do różnych wyborów nazwy dla +systemu. Jedyną nazwą, która nie wynika z rozważań o sprawiedliwości +i uznawaniu zasług, jest „Linux”. Nie będzie sprawiedliwe +uznanie zasług jednego drugorzędnego projektu mającego swój wkład (Linux) +przy pominięciu głównego–projektu (GNU).

+
+ +
Wiele innych projektów wniosło swój wkład do systemu, czyniąc go takim, +jaki jest dzisiaj, ale nie nalegają na nazywanie go +XYZ/Linux. Czemu mielibyśmy traktować GNU w specjalny sposób? (#others)
+ +
+Programy powszechnie dołączane do dzisiejszego GNU/Linuksa zostały +opracowane w ramach tysięcy różnych przedsięwzięć. Członkowie +wszystkich tych projektów zasługują na uznanie za swój wkład, +ale nie są głównymi twórcami systemu jako całości, więc nie +proszą, żeby je jako takich honorowano. +

+GNU jest inne, bo jest więcej niż tylko wniesionym do systemu +programem, więcej niż zbiorem wniesionych programów. GNU jest zrębem, +na bazie którego zbudowano ten system.

+
+ +
GNU jest małym odłamem dzisiejszych systemów, więc dlaczego powinnyśmy +o nim wspominać? (#allsmall)
+
+W 2008 roku pakiety GNU stanowiły 15% „głównego” +repozytorium dystrybucji gNewSense GNU/Linux. Linux stanowił 1,5%. Ten sam +argument powinien Was przekonać do mówienia czegoś więcej, niż samo +„Linux”. + +

+GNU jest małym fragmentem dzisiejszego systemu, natomiast Linux jest +jeszcze mniejszy. Lecz obie te części stanowią rdzeń systemu; system +powstał poprzez ich połączenie. Tak więc nazwa +„GNU/Linux” w dalszym ciągu pozostaje właściwa. +

+
+ +
Wiele przedsiębiorstw wniosło swój wkład do systemu, czyniąc go takim, +jaki jest dzisiaj; czyżby to znaczyło, że powinniśmy go nazywać +GNU/Red hat/Novell/Linux? (#manycompanies)
+ +
+

+GNU jest nieporównywalne z Red Hatem czy Novellem. Nie jest +przedsiębiorstwem, ani organizacją, ani nawet działalnością. GNU +to system operacyjny. (Kiedy mówimy o Projekcie GNU, oznacza to projekt, +którego celem jest rozwijanie systemu GNU). System GNU/Linux bazuje +na GNU i dlatego GNU powinno się pojawić w jego nazwie. +

+

+Wiele z tego, co te firmy wniosły do systemu GNU/Linux, stanowi +kod wniesiony przez nie do rozmaitych pakietów GNU, np. GCC +i GNOME. Nazywając system GNU/Linuksem uhonorowuje się te firmy +na równi ze wszystkimi innymi twórcami GNU. +

+
+ +
Czemu piszecie „GNU/Linux” zamiast „GNU Linux”? +(#whyslash)
+ +
+Zgodnie z regułami języka angielskiego w konstrukcji „GNU +Linux” słowo „GNU” modyfikuje słowo +„Linux”. To może znaczyć albo „jądro Linux +w wersji GNU”, albo „Linux, który jest pakietem +GNU”. Żadne z tych dwóch znaczeń nie jest dobrym opisem sytuacji. +

+Linux nie jest pakietem GNU, to znaczy, nie był napisany pod patronatem +Projektu GNU, ani nie był specjalnym wkładem do Projektu +GNU. Linus Torvalds napisał Linuksa niezależnie, jako swój własny +projekt. Znaczenie „Linux, który jest pakietem GNU” jest +więc nieprawidłowe.

+

+Nie mamy na myśli odrębnej wersji GNU jądra Linux. Wolne dystrybucje +GNU/Linuksa posiadają oddzielną wersję Linuksa, +od kiedy „standardowa” wersja zawiera niewolne części +firmware'u. Jeżeli byłyby one częścią projektu GNU, mogłyby wchodzić +w skład „GNU Linuksa”, jednak nie chcemy używać takiej +nazwy, ponieważ byłaby ona zbyt myląca.

+

+Mówimy o wersji GNU, systemu operacyjnego, wyróżniającej się tym, +że używa Linuksa jako jądra. Ukośnik dobrze pasuje do tej +sytuacji, ponieważ oznacza „połączenie”. (Przypomnijcie +sobie „Wejście/Wyjście”). Ten system jest połączeniem GNU +i Linuksa, stąd „GNU/Linux”.

+

+Są inne sposoby wyrażania „połączenia”. Jeżeli myślicie, +że znak plusa jest bardziej oczywisty, używajcie go. W języku +francuskim oczywisty jest myślnik: +„GNU-Linux”. Po hiszpańsku czasami mówimy „GNU con +Linux”.

+
+ +
Czemu forma „GNU/Linux” a nie „Linux/GNU”? +(#whyorder)
+ +
+

+Wymienianie na pierwszym miejscu głównego wkładu jest słuszne +i właściwe. Wkład do systemu wniesiony przez GNU jest nie tylko +większy i wcześniejszy niż Linux. To my zaczęliśmy całą działalność.

+

+Jeżeli jednak wolicie nazywać system „Linux/GNU”, to jest +to i tak o wiele lepsze niż to, co ludzie zazwyczaj robią, +czyli całkowite opuszczanie GNU i powodowanie przez to wrażenia, +że cały system to Linux.

+
+ +
Deweloperzy mojej dystrybucji nazywają ją „Foobar Linux”, +ale to nic nie mówi o zawartości systemu. Dlaczego nie mogą nazywać jak +chcą? (#distronames0)
+
+Nazywając system „Foobar Linux” znaczy, że jest wariantem +„Linuksa” i tak to ludzie rozumieją. + +

+Jeśli nazywaliby dystrybucję GNU/Linuksa „Foobar BSD”, +uważalibyście to za błąd. Powiedzielibyście: „Ten system nie jest +BSD”. Przecież nie jest też Linuksem.

+
+ +
Moja dystrybucja nazywa się „Foobar Linux”; czy nie znaczy +to, że to naprawdę jest Linux? (#distronames)
+ +
+

To znaczy, że twórcy dystrybucji „Foobar Linux” powtarzają +częsty błąd. Doceniamy to, że dystrybucje takie jak Debian, Dragora, +Musix, Trisquel i Venenux zaadoptowały GNU/Linux jako część swojej +oficjalnej nazwy i mamy nadzieję, że jeśli Wy jesteście częścią +innej dystrybucji, skłonicie ją aby zrobiła tak samo.

+
+ +
Oficjalna nazwa mojej dystrybucji to „Foobar Linux”; +czy nie jest błędem nazywanie jej inaczej niż „Foobar +Linux”? (#distronames1)
+ +

Jeżeli ludziom tworzącym dystrybucję wolno zmienić „GNU” +na „Linux”, to wolno wam zrobić to samo i nazwać +dystrybucję „Foobar GNU/Linux”. To jest co powinniście robić +aby unikać ich błędu.

+ +
Czy poproszenie firm takich jak Mandrake, Red Hat i IBM by +nazywały swoje dystrybucje „GNU/Linux” nie dałoby lepszych +rezultatów niż zwracanie się z tym do pojedynczych osób? (#companies)
+ +
+Nie dokonaliśmy wyboru jednego lub drugiego sposobu–– +zwracamy się do firm, organizacji i indywidualnych osób +z prośbą o rozprzestrzenianie informacji. Tak naprawdę to prosiliśmy o +to wszystkie te trzy firmy. Mandrake czasami używa terminu +„GNU/Linux”, ale IBM i Red Hat nie były skłonne +do pomocy. Jeden z szefów wykonawczych powiedział „To jest +decyzja czysto komercyjna. Spodziewamy się zarobić więcej pieniędzy używając +nazwy ‘Linux’”. Innymi słowy, ta firma nie troszczyła się +o to, co jest słuszne. +

+Nie możemy ich zmienić, ale nie jesteśmy z tych, co się poddają +tylko dlatego, że droga [do celu] nie jest łatwa. Możecie nie mieć +do swojej dyspozycji takich wpływów, jak IBM czy Red Hat, +ale mimo to możecie pomóc. Razem możemy zmienić sytuację na tyle, +że firmy będą zarabiały więcej nazywając system +„GNU/Linux”.

+
+ +
Czy nie byłoby lepiej zarezerwować nazwę „GNU/Linux” dla +dystrybucji zawierających jedynie wolne oprogramowanie? W końcu taki +jest ideał projektu GNU. (#reserve)
+ +
+Często stosowana praktyka dodawania nie-wolnego oprogramowania +do systemu GNU/Linux jest poważnym problemem dla naszej wspólnoty. Uczy +ona użytkowników, że nie-wolne oprogramowanie jest ok, i że +używanie go jest w duchu „Linuksa”. Wiele Grup Użytkowników +„Linuksa” czyni z pomagania użytkownikom w używaniu +nie-wolnych dodatków część swojej misji i może nawet zaprasza +sprzedawców, by przychodzili i oferowali użytkownikom swe towary. Grupy +te przyjmują za cel np. „pomaganie użytkownikom” +GNU/Linuksa (włączając w to pomoc w używaniu nie-wolnych aplikacji +i sterowników), lub upowszechnianie systemu nawet za cenę +wolności. +

+Pytanie brzmi: jak próbować to zmienić.

+

+Biorąc pod uwagę, że większa część wspólnoty używającej GNU +z Linuksem nie zdaje sobie w tej chwili sprawy, że jest to +GNU, wyparcie się przez nas takich zanieczyszczonych wersji, stwierdzenie, +że to nie jest tak naprawdę GNU, nie nauczyłoby użytkowników, by +bardziej doceniali wolność. Przesłanie, jakie chcielibyśmy im przekazać, nie +dotarłoby do nich. Odpowiedzieliby przede wszystkim, że nie +myśleli o tych systemach jako o GNU.

+

+Sposób na to, żeby użytkownicy dostrzegli powiązanie systemu +z wolnością jest dokładnie odwrotny: trzeba informować ich, +że wszystkie te wersje systemu są wersjami GNU, +że wszystkie one są zbudowane na systemie, który istnieje dla +wolności użytkowników. Gdy to zrozumieją, zaczną postrzegać dystrybucje +zawierające nie-wolne oprogramowanie nie jako właściwe i prawidłowe +„wersje Linuksa”, lecz jako wypaczone, rozcieńczone +domieszkami wersje GNU.

+

+Tworzenie Grup Użytkowników GNU/Linuksa, które nazywają system GNU/Linuksem +i przyjmują jako podstawę działalności ideały Projektu GNU, jest bardzo +pożyteczne. Jeżeli Grupa Użytkowników Linuksa w waszej okolicy ma +takie problemy jak opisane powyżej, proponujemy, żebyście +albo przeprowadzili w grupie kampanię na rzecz zmiany +orientacji (i nazwy) lub abyście założyli nową grupę. Ludzie, którzy +skupiają się na powierzchownych celach, mają prawo do swoich +poglądów, ale nie pozwólcie im, by was w to wciągali.

+
+ +
Czemu nie stworzyć dystrybucji Linuksa w wykonaniu GNU (sic) +i nazwać ją GNU/Linux? (#gnudist)
+ +
+Wszystkie dystrybucje „Linuksa” to tak naprawdę wersje systemu +GNU z Linuksem jako jądrem. Celem używania określenia +„GNU/Linux” jest przekazywanie tego punktu widzenia. Utworzenie +nowej dystrybucji i nazwanie tylko jej „GNU/Linux” +zaciemniłoby nasz cel, do którego dążymy. +

+Co do rozwijania dystrybucji GNU/Linuksa, to już raz to zrobiliśmy +kiedy sponsorowaliśmy początki tworzenia Debiana GNU/Linuksa. Robienie tego +jeszcze raz nie wydaje się teraz pożyteczne. Pociągałoby to za sobą +dużo pracy i byłoby bezcelowe, chyba że ta nowa dystrybucja +miałaby w porównaniu z innymi dystrybucjami dużą przewagę o +znaczeniu praktycznym.

+

+W zamian za to pomagamy deweloperom 100% wolnych dystrybucji +GNU/Linuksa, takich jak gNewSense i Ututo.

+
+ +
Czemu nie stwierdzić, że „Linux jest jądrem systemu GNU” +i udostępnić jakąś istniejącą wersję systemu GNU/Linux pod nazwą +„GNU”? (#linuxgnu)
+ +
+Zaadoptowanie Linuksa jako jądra GNU w 1992 roku mogłoby być dobrym +pomysłem. Gdybyśmy wtedy zdawali sobie sprawę jak długo potrwa stworzenie +działającego systemu GNU Hurd, moglibyśmy to zrobić. (Niestety, to już +wiedza po fakcie). +

+Jeżeli istniejącą wersję GNU/Linuksa przemianujemy +na „GNU”, wtedy byłoby to coś w stylu zrobienia wersji +systemu GNU i przemianowania go na „Linuksa” To nie +byłoby w porządku i nie chcemy robić takich rzeczy.

+
+ +
Czy na początku Projekt GNU potępił i sprzeciwił się używaniu +nazwy Linux? (#condemn)
+ +
+Nie zaadoptowaliśmy Linuksa jako nasze jądro, ale nie potępiliśmy +ani nie sprzeciwiliśmy się temu. W 1993 roku zaczęliśmy dyskutować +o przygotowaniach do sponsorowania rozwoju Debiana +GNU/Linuksa. Próbowaliśmy również współpracować z ludźmi, którzy +zmieniali niektóre pakiety GNU, by mogły być używane +z Linuksem. Chcieliśmy włączyć ich zmiany do standardowych wersji, +tak by te pakiety GNU działały w połączeniu z Linuksem +bez żadnych dodatkowych ustawień. Ale te zmiany były często +nieprzenośne i robione ad-hoc. Musiały być uporządkowane przed ich +dołączeniem. +

+Ludzie, którzy wprowadzali te zmiany okazywali małe zainteresowanie +współpracą z nami. Jeden z nich powiedział nam nawet, że nie +obchodzi go współpraca z Projektem GNU ponieważ on jest +„użytkownikiem Linuksa”. To był szok, ponieważ ludzie, +którzy przenosili pakiety GNU na inne systemy zazwyczaj chcieli +współpracować z nami, byśmy uwzględniali ich zmiany. Jednak ci +ludzie [pracujący nad Linuksem], rozwijający system, który bazował +przede wszystkim na GNU, byli pierwszą (i do dziś praktycznie +jedyną) grupą, która nie chciała z nami współpracować.

+

+To doświadczenie jako pierwsze pokazało nam, że ludzie nazywali wersję +systemu GNU „Linuksem”, i że to nieporozumienie utrudniało +naszą pracę. Proszenie Was, abyście nazywali system „GNU/Linux” +jest naszą odpowiedzią na ten problem i na inne problemy wywołane +błędnym użyciem nazwy „Linux”.

+
+ +
Czemu czekaliście tak długo zanim zaczęliście prosić ludzi o używanie nazwy +GNU/Linux? (#wait)
+ +
+

Tak naprawdę nie czekaliśmy. Zaczęliśmy prywatne rozmowy na ten temat +z twórcami oprogramowania i dystrybutorami w roku 1994 +i przeprowadziliśmy bardziej publiczną kampanię w roku +1996. Będziemy kontynuować tak długo, jak to będzie konieczne.

+
+ +
Czy konwencja GNU/nazwa powinna być stosowana do wszystkich +programów udostępnianych na licencji GPL? (#allgpled)
+ +
+Nigdy nie mówimy o poszczególnych programach jako +„GNU/nazwa”. Jeśli program jest pakietem GNU, możemy +nazywać go „GNU nazwa”. +

+GNU, system operacyjny, jest stworzony z wielu różnych +programów. Niektóre z programów znajdujących się w GNU były +napisane jako część Projektu GNU lub stworzone specjalnie dla niego +przez innych. To są pakiety GNU i często umieszczamy „GNU” +w ich nazwie.

+

+Decyzja o udostępnieniu programu jako pakietu GNU należy do twórców +programu. Jeżeli napisaliście program i chcielibyście, żeby był to +pakiet GNU, napiszcie na adres <gnu@gnu.org>, abyśmy mogli ocenić Wasz +program i zdecydować, czy jest on dla nas użyteczny.

+

+Byłoby nie w porządku umieszczać słowo GNU w nazwie każdego +programu, który jest udostępniany na warunkach licencji +GPL. Jeżeli napiszecie program i udostępnicie go na warunkach +licencji GPL, to nie oznacza, że napisał go Projekt GNU lub że +napisaliście go dla nas. Na przykład jądro Linux jest udostępnione +na warunkach licencji GNU GPL, ale Linus nie napisał go jako +części Projektu GNU – zrobił to niezależnie +od nas. Jeżeli coś nie jest pakietem GNU, Projekt GNU nie może +przypisywać sobie za to zasługi i umieszczanie „GNU” +w nazwie programu byłoby niewłaściwe.

+

+W przeciwieństwie do powyższej sytuacji zasługujemy +na uznanie za system operacyjny GNU jako całość, chociaż nie +za każdy program będący częścią systemu. System istnieje jako taki +dzięki naszej determinacji i wytrwałości. Powstał w roku 1984, +na lata przed początkami Linuksa.

+

+System operacyjny, w którym Linux stał się popularny, był +w zasadzie taki sam jak system operacyjny GNU. Nie był dokładnie taki +sam, ponieważ miał inne jądro, ale był prawie tym samym +systemem. Był wariantem GNU. Był systemem GNU/Linux.

+

+Linux jest ciągle używany przede wszystkim w pochodnych tego +systemu–w dzisiejszych wersjach systemu GNU/Linux. To, co stanowi o +ich tożsamości, to GNU i Linux jako część centralna, a nie sam +Linux.

+
+ +
Skoro duża część idei GNU wywodzi się z Uniksa, czy GNU nie +powinien uznać jego zasług używając słowa „Unix” w swojej +nazwie? (#unix)
+ +
+Tak naprawdę żadna część GNU nie pochodzi z Uniksa. Unix był (i nadal +jest) prawnie zastrzeżonym oprogramowaniem, więc użycie w GNU +jakiegokolwiek kodu z Uniksa byłoby nielegalne. To nie jest zbieg +okoliczności, to dlatego stworzyliśmy GNU: skoro nie można było +swobodnie korzystać z Uniksa lub innego ówczesnego systemu +operacyjnego, potrzebowaliśmy wolnego systemu by go zastąpić. Nie mogliśmy +skopiować z Uniksa programów ani nawet ich części. Wszystko +musiało być napisane od nowa. +

+Żadna część kodu w GNU nie pochodzi z Uniksa, ale GNU jest +systemem kompatybilnym z Uniksem. Z tego względu wiele pomysłów +i specyfikacji istniejących w GNU pochodzi z Uniksa. Nazwa +„GNU” jest humorystycznym sposobem oddania hołdu Uniksowi, +wynikającym z hakerskiej tradycji rekursywnych akronimów, sięgającej +lat 70.

+

+Pierwszym takim rekursywnym akronimem był TINT, „TINT Is Not +TECO” [TINT To Nie TECO]. Autor programu TINT napisał kolejną +implementację TECO (było ich już wiele, dostępnych dla różnych systemów), +ale zamiast nazywać ją nudną nazwą typu „takiczyinny TECO”, +wymyślił pomysłową, zabawną nazwę. (To właśnie znaczy hacking: pomysłowość i dobra +zabawa).

+

+Nazwa spodobała się innym hakerom tak bardzo, że zaczęliśmy naśladować +ten zwyczaj. Stało się tradycją, że gdy pisze się od podstaw +program, który jest podobny do jakiegoś istniejącego programu (na +przykład o nazwie „Klever”), można nadać mu nazwę w postaci +rekursywnego akronimu, takiego jak „MINK”, +czyli „MINK Is Not Klever” („MINK To Nie +Klever”). W myśl tej samej zasady nazwaliśmy naszego zastępcę +Uniksa „GNU's Not Unix” („GNU to Nie Unix”).

+

+W przeszłości firma AT&T, która stworzyła Uniksa, nie chciała, by +ktokolwiek nawiązywał do tej nazwy poprzez używanie słowa +„Unix” w nazwie podobnego systemu. AT&T nie chciała +tego nawet jeżeli ten podobny system zawierał kod z Uniksa, nawet +gdyby ten system był w 99% Uniksem. AT&T tak bardzo nie chce takich +nawiązań, że grozi pozwaniem sądowym za naruszenie prawa o znaku +handlowym gdyby ktoś próbował w ten sposób uhonorować AT&T. To +dlatego każda ze zmodyfikowanych wersji Uniksa (tak jak sam Unix +prawnie zastrzeżonych), wyprodukowanych przez różne firmy komputerowe, miała +jakąś inną nazwę.

+
+ +
Czy powinniśmy również mówić „GNU/BSD”? (#bsd)
+ +
+Nie nazywamy systemów BSD (FreeBSD itd.) systemami „GNU/BSD”, +ponieważ to określenie nie pasuje do historii systemów BSD. +

+System BSD został stworzony jako nie-wolne oprogramowanie w latach +80. przez Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley (UC Berkeley) +i stał się wolny we wczesnych latach 90. Dowolny istniejący dzisiaj +wolny system operacyjny to prawie na pewno wariant systemu GNU +lub odmiana systemu BSD.

+

+Ludzie czasami pytają czy BSD to też jest wariant GNU, taki jak +GNU/Linux. Nie jest. Programiści BSD zostali zainspirowani do tego, by +uczynić ich kod wolnym oprogramowaniem, przez przykład Projektu GNU. Wyraźne +apele ze strony aktywistów GNU pomogły przekonać ich do rozpoczęcia +tego procesu, lecz ich kod ma mało wspólnego z kodem GNU.

+

+Systemy BSD używają dziś niektórych pakietów GNU, tak jak system GNU +i jego warianty używają niektórych programów BSD. Jednak są to dwa +różne systemy, które ewoluowały oddzielnie. Twórcy oprogramowania BSD nie +napisali jądra i nie dodali go do systemu GNU, więc nazwa +GNU/BSD nie pasuje do tej sytuacji.

+

+Związek między systemem GNU/Linux i GNU jest o wiele bliższy +i dlatego nazwa „GNU/Linux” jest dla niego właściwa.

+

+Istnieje wersja GNU, która używa jądra pochodzącego z NetBSD. Jej +twórcy nazywają ją „Debian GNU/NetBSD”, ale nazwa +„GNU/jądrosystemuNetBSD” byłaby dokładniejsza, +ponieważ NetBSD to cały system a nie tylko jądro. Nie jest to +system BSD, ponieważ większość tego systemu jest taka jak system +GNU/Linux.

+
+ +
Jeżeli zainstaluję narzędzia GNU w systemie Windows, czy to +oznacza, że pracuję w systemie GNU/Windows? (#othersys)
+ +
+Nie w takim samym znaczeniu, jakie mamy na myśli mówiąc +„GNU/Linux”. Narzędzia GNU są tylko częścią oprogramowania GNU, +które jest tylko częścią systemu GNU, a pracowałyby one na innym +kompletnym systemie operacyjnym, który nie ma żadnego wspólnego z GNU +kodu [źródłowego]. Podsumowując, sytuacja jest zupełnie inna niż +w przypadku GNU/Linuksa. +
+ +
Czy Linux nie może być używany bez GNU? (#justlinux)
+ +
+Linux jest sam w sobie, lub z małymi innymi programami, +używany w niektórych urządzeniach. Te małe systemowe oprogramowania nie +mają praktycznie nic wspólnego z systemami GNU/Linux. Użytkownicy nie +instalują ich na przykład na pecetach; byliby nimi +rozczarowani. Można powiedzieć, że te małe urządzenia uruchamiają tylko +Linuksa by pokazać, jak różne są od GNU/Linuksa. +
+ +
Ile musi być systemu GNU aby system się nazywał GNU/Linux? (#howmuch)
+ +
+„Ile” nie jest dobrym pytaniem, ponieważ system GNU nie ma +jasnych granic. +

+GNU jest systemem operacyjnym utrzymywanym przez społeczność. Wlicza wiele +więcej aniżeli tylko oprogramowanie GNU (których jest precyzyjna lista), +a ludzie na bieżąco dodają nowe pakiety. Mimo tych zmian, +pozostaje to system GNU, i dodanie do tego Linuksa daje +GNU/Linux. Jeśli używacie część systemu GNU, a część ominiecie, nie ma +jak policzyć „ile” użyliście.

+

+Z punktu widzenia pakietów, Linux jest jednym z ważniejszych +pakietów systemu GNU/Linux. Załączanie jednego ważnego pakietu GNU to już +wystarczająco aby uzasadnić naszą prośbę o równe wspominanie. +

+
+ +
Czy istnieją kompletne systemy Linuksowe [sic] bez GNU? (#linuxsyswithoutgnu)
+ +
+Istnieją kompletne systemy, w skład których wchodzi Linux bez GNU; +Android jest tego przykładem. Ale nazywanie tego systemem +„Linux” jest nieporozumieniem, tak jak jest nieporozumieniem +nazywanie GNU systemem „Linux”. +

+Android jest systemem bardzo różniącym się od systemu GNU/Linux +ponieważ mają bardzo mało wspólnego kodu źródłowego. W zasadzie, +jedynym wspólnym elementem jest Linux.

+

+Jeśli myślicie o całym systemie GNU/Linux jako „Linux”, +koniecznym staje się powiedzenie czegoś w stylu „Android zawiera +Linuksa, ale to nie jest Linux, ponieważ nie posiada zwykłych +Linuksowych [sic] bibliotek oraz narzędzi [chodzi o system GNU].”

+

+Android zawiera tak dużo Linuksa co GNU/Linux. To czego nie zawiera to +systemu GNU. Android zastępuje go na oprogramowanie Google, które +działa odmiennie. Co rozróżnia Android od GNU/Linux jest brak GNU.

+
+ +
Czemu jednak nie nazwać systemu „Linux” i wzmocnić +w ten sposób roli Linusa Torvaldsa jako gwiazdy naszej wspólnoty? (#helplinux)
+ +
+Linus Torvalds jest gwiazdą [posterboy] (inni wybrali to słowo, nie my), co +służy jego celom, nie naszym. Jego celem jest uczynienie systemu bardziej +popularnym i uważa, że wartość systemu dla społeczności polega +tylko na praktycznych zaletach, jakie on oferuje: jego możliwościach, +niezawodności i dostępności. Linus nigdy nie był zwolennikiem wolności współpracy jako zasady +etycznej, i dlatego ludzie nie łączą nazwy „Linux” +z tą zasadą. +

+Linus publicznie stwierdza, że nie zgadza się z ideałami ruchu +wolnego oprogramowania. Przez wiele lat rozwijał w swojej pracy +nie-wolne oprogramowanie (i powiedział o tym przed dużą publicznością +na pokazie „Linux”World) i zachęca +kolegów-programistów, żeby pracując z nim nad jądrem Linux używali +nie-wolnego oprogramowania. Posuwa się nawet dalej i gani ludzi, którzy +mówią, że inżynierowie i naukowcy powinni rozważać społeczne +konsekwencje swojej pracy. Odrzuca w ten sposób lekcję, której +społeczeństwo nauczyło się po skonstruowaniu bomby atomowej.

+

+Nie ma nic złego w pisaniu wolnych programów motywowanym chęcią nauki +i zabawy. Jądro, które Linus napisał z tych powodów było ważnym +wkładem dla naszej wspólnoty. Ale takie motywy nie są powodem, dla +którego istnieje kompletny wolny system operacyjny GNU/Linux i nie +zabezpieczą w przyszłości naszej wolności. Społeczeństwo musi o tym +wiedzieć. Linus ma prawo lansować swoje poglądy, jednak ludzie powinni +mieć świadomość, że system operacyjny, o którym mowa, wywodzi się +z ideałów wolności, a nie z jego poglądów.

+
+ +
Czy nie jest złem oznaczanie pracy Linusa Torvaldsa jako GNU? (#claimlinux)
+ +
+To byłoby nieuczciwe, dlatego tego nie robimy. Rezultatem pracy +Torvaldsa jest Linux, jądro. Staramy się nie przypisywać wyników pracy +Torvaldsa Projektowi GNU lub oznaczać jej jako „GNU” Kiedy +mówimy o całym systemie, nazwa „GNU/Linux” oddaje mu należną +część. +
+ +
Czy Linus Torvalds zgadza się z twierdzeniem, że Linux to +tylko jądro? (#linusagreed)
+ +
+

Przyznał się do tego na samym początku. Uwagi do wydania +najwcześniejszego Linuksa mówiły, +„Większość narzędzi używanym wraz z linuksem są oprogramowaniem +GNU i są wydane na licencji GNU copyleft. Te narzędzia nie są +w dystrybucji – aby dowiedzieć się więcej, zapytaj mnie +(albo GNU)”.

+
+ +
Dlaczego nie skończyć jądra GNU Hurd, wydać system GNU w całości, +i zapomnieć o tym jak nazywać GNU/Linux? (#finishhurd)
+ +
+Chcielibyśmy uznanie za system operacyjny GNU niezależnie od jądra +z którym pracuje. + +

Doprowadzenie GNU Hurd do takiego stopnia aby konkurował +z Linuksem byłoby sporym przedsięwzięciem i nie jest +konieczne. Jedyną nieetyczną sprawą z Linuksem jako jądrem jest +załączaniem „blobów” w postaci firmware; najlepszym +rozwiązaniem jest rozwijaniem wolnych +zamienników tych blobów.

+
+ +
Bitwa już jest przegrana – społeczność już zdecydowała i my +nie możemy tego zmienić, więc po co jeszcze o tym myśleć? (#lost)
+ +
+To nie jest bitwa, tylko kampania edukacyjna. Nazwa systemu operacyjnego to +nie jest jednorazowa decyzja podjęta w jednej chwili przez +„społeczność” – każda osoba, każda organizacja może +zdecydować jakiej nazwy używać. Nie możecie kazać innym mówić: +„GNU/Linux”, ale możecie sami zdecydować się +na nazywanie systemu „GNU/Linux”. Robiąc tak pomożecie nam. +
+ +
Społeczność już zdecydowała i my nie możemy tego zmienić, więc co +to da, że ja będę mówić „GNU/Linux”? (#whatgood)
+ +
+To nie jest sytuacja typu „wszystko lub nic”. Poprawne +i niepoprawne wzorce są w różnym stopniu rozpowszechniane przez +różnych ludzi. Jeżeli będziecie nazywali system +„GNU/Linux”, pomożecie innym poznać prawdziwą historię, +pochodzenie i cel istnienia tego systemu operacyjnego. Nie jesteście +w stanie sami poprawiać wszędzie tej błędnej nazwy, nie bardziej niż +my, ale możecie w tym pomóc. Jeśli tylko kilkaset osób zauważy, +że używacie terminu „GNU/Linux”, nauczycie znaczną liczbę +ludzi przy małym nakładzie pracy. Niektórzy z nich powiedzą innym +ludziom o poprawnej nazwie. +
+ +
Czy nie byłoby lepiej nazywać system „Linux” i uczyć o +jego pochodzeniu w krótkim omówieniu? (#explain)
+ +
+Doceniamy Wasz wysiłek jeżeli pomagacie nam wyjaśniając w ten +sposób kwestię nazwy systemu, jednak to nie jest najlepsza metoda. Nie +jest tak efektywna jak nazywanie systemu „GNU/Linux” i nie +jest wydajna pod względem czasowym. +

+Nie jest efektywna, ponieważ wyjaśnienie kwestii nazwy systemu może nie +zakorzenić się w świadomości i z pewnością nie rozpropaguje +się. Niektórzy z ludzi, którzy słuchają waszego tłumaczenia będą +uważali i mogą nauczyć się, jakie jest prawdziwe pochodzenie systemu +operacyjnego. Ale jest mało prawdopodobne, by powtórzyli innym wasze +objaśnienie, gdy będą mówić o systemie. Prawdopodobnie ludzie ci nazwą go +„Linux” i niechcący będą dalej rozprzestrzeniać niepoprawne +informacje.

+

+Metoda ta nie jest wydajna, ponieważ zajmuje znacznie więcej +czasu. Mówienie i pisanie „GNU/Linux” zajmie wam tylko +kilka sekund, a nie minut, dziennie. W ten sposób macie okazję +dotrzeć do większej ilości osób. Czynienie rozróżnienia między Linuksem +i GNU/Linuksem kiedy piszecie i mówicie jest niewątpliwie +najłatwiejszym sposobem efektywnego pomagania Projektowi GNU.

+
+ +
Niektórzy ludzie śmieją się z was kiedy prosicie ich o nazywanie +systemu: GNU/Linux. Czemu narażacie się na takie traktowanie? (#treatment)
+ +
+Nazywanie systemu „Linux” powoduje, że ludzie mają błędne +pojęcie na temat historii systemu i powodów jego +istnienia. Ludzie, którzy śmieją się z naszej prośby prawdopodobnie +przyjęli to błędne pojęcie i myślą, że to, co zrobiliśmy my, +wykonał Linus. Śmieją się więc z nas kiedy mówimy, że to nasza +zasługa. Gdyby znali prawdę, prawdopodobnie nie śmialiby się. +

+Czemu ryzykujemy wysuwając żądanie, za które czasami ludzie nas +wyśmiewają? Ponieważ często ma to pożyteczne skutki, które pomagają +Projektowi GNU. Aby osiągnąć nasz cel będziemy podejmować ryzyko +niezasłużonych obelg.

+

+Jeżeli będziecie świadkami zajścia tak ironicznie niesprawiedliwej +sytuacji, proszę, nie bądźcie obojętni. Nauczcie tych śmiejących się ludzi +prawdziwej wersji historii. Kiedy dowiedzą się, czemu nasze żądanie jest +usprawiedliwione, ci z nich, którzy mają choć trochę rozsądku, +przestaną się śmiać.

+
+ +
Niektórzy ludzie potępiają was kiedy prosicie ich o nazywanie systemu: +GNU/Linux. Czy nie tracicie na tym, że ich zrażacie? (#alienate)
+ +
+Nie bardzo. Ludzie, którzy nie doceniają naszej roli w rozwijaniu +systemu, raczej nie zrobią wiele, by nam pomóc. Jeżeli wykonują jakąś +pracę przybliżającą nas do celu, taką jak wypuszczanie na rynek +wolnego oprogramowania, robią to prawdopodobnie z innych, niezwiązanych +z nami powodów, a nie dlatego, że ich o to +prosiliśmy. Równocześnie poprzez pokazywanie ludziom, że naszą +pracę wykonał ktoś inny, podważają naszą możliwość pozyskania pomocy innych +ludzi. +

+Nie ma sensu martwić się tym, że zrażamy ludzi, którzy już teraz nie są +skłonni do współpracy. Skazywalibyśmy się na porażkę, gdybyśmy +powstrzymywali się od poprawiania dużego błędu tylko dlatego, +że moglibyśmy rozgniewać tym ludzi, którzy ten błąd +utrwalają. Dlatego nadal będziemy próbowali poprawiać błędne używanie +nazwy.

+
+ +
Niezależnie od waszego wkładu, czy jest możliwa zmiana nazwy +systemu operacyjnego? (#rename)
+ +
+Nie zmieniamy nazwy niczego. Nazywaliśmy ten system „GNU” +od początku jego tworzenia w roku 1983. Ludzie, którzy próbowali +przemianować go na „Linux”, nie powinni byli tego robić.
+ +
Czy nie jest złym zmuszanie ludzi do nazywania systemu +„GNU/Linuksem”? (#force)
+ +
+Złym byłoby zmuszanie ich do tego, czego nie robimy. Mówimy +„GNU/Linux” na system i [jedynie] prosimy Was o +czynienie tego samego. +
+ +
Czemu nie pozywać do sądu ludzi, którzy nazywają cały system +„Linux”? (#whynotsue)
+ +
+Nie ma żadnych podstaw prawnych do tego, by ich pozywać do sądu, +ale ponieważ wierzymy w wolność słowa, nie chcielibyśmy robić tego +tak czy owak. Prosimy ludzi o nazywanie systemu +„GNU/Linux”, ponieważ tak należy robić. +
+ +
Czy nie powinniście umieścić w treści licencji GNU GPL punktu, +który wymagałby nazywania systemu „GNU”? (#require)
+ +
+Celem licencji GNU GPL jest chronienie wolności użytkowników +[oprogramowania] przed tymi, którzy mogliby tworzyć prawnie zastrzeżone +wersje wolnego oprogramowania. Prawdą jest, że ci, którzy nazywają +system „Linuksem”, często robią rzeczy ograniczające wolność +użytkowników, takie jak dołączanie do GNU/Linuksa nie-wolnego +oprogramowania lub nawet tworzenie nie-wolnego oprogramowania, +dołączanego potem do GNU/Linuksa. Jednak akt nazywania systemu +„Linuksem” sam w sobie nie odbiera użytkownikom ich +wolności. Wydaje się niewłaściwe używanie licencji GPL do narzucania +tego, jakimi nazwami użytkownicy mogą nazywać system. +
+ +
Od kiedy sprzeciwiliście się oryginalnej licencji BSD wymagającej +uznania wkładu Uniwersytetu w Kalifornii, czy nie jest zakłamaniem +żądanie uznania dla Projektu GNU? (#BSDlicense)
+ +
+Byłoby zakłamaniem gdyby licencja wymagała używania nazwy GNU/Linux, czego +nie robimy. My tylko prosimy Was o uznanie, na które +zasługujemy. + +

+Prosimy abyście zwrócili uwagę, że istnieją co najmniej dwie różne licencje BSD. Dla jasności, nie +używajcie terminu „licencja BSD” bez wymieniana o którą +chodzi.

+
+ +
Skoro nie umieściliście w licencji GNU GPL punktu wymagającego +od ludzi nazywania systemu „GNU”, to zasłużyliście +na swoją obecną sytuację. Czemu się teraz skarżycie? (#deserve)
+ +
+To pytanie przyjmuje z góry dosyć kontrowersyjną przesłankę etyczną: +jeżeli ludzie nie zmuszą was do traktowania ich sprawiedliwie, to +jesteście upoważnieni do wykorzystania ich tak jak chcecie. Innymi +słowy zakłada, że siła stanowi o słuszności. +

+Mamy nadzieję, że tak jak my nie zgadzacie się z tym założeniem.

+
+ +
Czy nie wyszlibyście lepiej na tym, gdybyście nie sprzeciwiali się +temu, w co wierzy tylu ludzi? (#contradict)
+ +
+Nie sądzimy, że powinniśmy podążać za dużą ilością ludzi, którzy +zostali wprowadzeni w błąd. Mamy nadzieję, że Wy też dojdziecie +do wniosku, że prawda jest ważna. +

+Nie moglibyśmy nigdy stworzyć wolnego systemu operacyjnego, gdybyśmy +wcześniej nie zaprzeczyli przekonaniu podzielanemu przez większość ludzi, +że oprogramowanie prawnie zastrzeżone jest właściwe +i akceptowalne.

+
+ +
Skoro tylu ludzi używa nazwy „Linux”, to czy nie sprawia +to, że to określenie jest poprawne? (#somanyright)
+ +
+Nie uważamy, że popularność błędu czyni go prawdą. +
+ +
Czy nie lepiej nazywać system nazwą znaną przez większość użytkowników? +(#knownname)
+ +
+Użytkownicy nie są pozbawienie możliwości nauczenia się. Skoro +„GNU/Linux” zawiera „Linux”, zrozumieją o czym +mówicie. Jeśli czasami dodacie „(często mylnie nazywanym +‚Linux’)”, wszyscy zrozumieją. +
+ +
Wielu ludzi zwraca uwagę na to, co jest dla nich dogodne lub kto +wygrywa, a nie na argumenty o dobru lub złu. Czy nie +możecie zyskać większego poparcia z ich strony w inny sposób? +(#winning)
+ +
+Zwracanie uwagi tylko na to, co jest dogodne lub kto wygrywa, jest +amoralnym podejściem do życia. Niewolne oprogramowanie jest przykładem +takiego amoralnego podejścia. Niewolne oprogramowanie dobrze prosperuje +dzięki takiemu podejściu. Na dłuższą metę objęcie takiego poglądu +byłoby więc doprowadzeniem się do przegranej. Będziemy dalej mówić +posługując się kategoriami dobra i zła. +

+Mamy nadzieję, że należycie do ludzi, dla których liczy się +kwestia dobra i zła.

+
+ +
+ +
+ + +
+ + + + + + + + + -- cgit v1.2.3