From 1ae0306a3cf2ea27f60b2d205789994d260c2cce Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Christian Grothoff Date: Sun, 11 Oct 2020 13:29:45 +0200 Subject: add i18n FSFS --- .../blog/articles/el/anonymous-response.html | 175 +++ .../blog/articles/el/basic-freedoms.html | 152 +++ .../blog/articles/el/categories.html | 431 +++++++ .../blog/articles/el/compromise.html | 329 +++++ .../articles/el/fighting-software-patents.html | 162 +++ .../blog/articles/el/free-digital-society.html | 1337 ++++++++++++++++++++ .../el/free-software-even-more-important.html | 413 ++++++ talermerchantdemos/blog/articles/el/free-sw.html | 389 ++++++ .../blog/articles/el/gnu-history.html | 230 ++++ talermerchantdemos/blog/articles/el/gnu.html | 190 +++ .../blog/articles/el/government-free-software.html | 265 ++++ talermerchantdemos/blog/articles/el/java-trap.html | 281 ++++ .../blog/articles/el/linux-and-gnu.html | 367 ++++++ talermerchantdemos/blog/articles/el/manifesto.html | 822 ++++++++++++ .../blog/articles/el/microsoft-antitrust.html | 205 +++ .../blog/articles/el/microsoft-old.html | 160 +++ talermerchantdemos/blog/articles/el/netscape.html | 133 ++ .../blog/articles/el/nonfree-games.html | 193 +++ talermerchantdemos/blog/articles/el/not-ipr.html | 366 ++++++ .../articles/el/open-source-misses-the-point.html | 409 ++++++ .../blog/articles/el/opposing-drm.html | 259 ++++ .../blog/articles/el/philosophy.html | 188 +++ talermerchantdemos/blog/articles/el/pragmatic.html | 257 ++++ .../blog/articles/el/right-to-read.html | 570 +++++++++ talermerchantdemos/blog/articles/el/selling.html | 285 +++++ .../blog/articles/el/shouldbefree.html | 1019 +++++++++++++++ .../blog/articles/el/thegnuproject.html | 1209 ++++++++++++++++++ talermerchantdemos/blog/articles/el/why-free.html | 420 ++++++ .../blog/articles/el/why-gnu-linux.html | 308 +++++ 29 files changed, 11524 insertions(+) create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/anonymous-response.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/basic-freedoms.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/categories.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/compromise.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/fighting-software-patents.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/free-digital-society.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/free-software-even-more-important.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/free-sw.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/gnu-history.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/gnu.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/government-free-software.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/java-trap.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/linux-and-gnu.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/manifesto.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/microsoft-antitrust.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/microsoft-old.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/netscape.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/nonfree-games.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/not-ipr.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/open-source-misses-the-point.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/opposing-drm.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/philosophy.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/pragmatic.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/right-to-read.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/selling.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/shouldbefree.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/thegnuproject.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/why-free.html create mode 100644 talermerchantdemos/blog/articles/el/why-gnu-linux.html (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/el') diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/anonymous-response.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/anonymous-response.html new file mode 100644 index 0000000..fc0ff02 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/anonymous-response.html @@ -0,0 +1,175 @@ + + + + + + +Ένα απαντητικό γράμμα στις Word επισυνάψεις - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου +Λογισμικού + + + + + +

Ένα απαντητικό γράμμα στις Word επισυνάψεις

+ +

+Το γράμμα αυτό συνιστά το OpenOffice· το LibreOffice δεν υπήρχε τότε. Το LibreOffice είναι αυτό που +συστήνουμε εμείς. +

+ +

+Λυπάμαι, αλλά δεν μπόρεσα να διαβάσω το Microsoft Word έγγραφο που μου +στείλατε. Η Microsoft αλλάζει σταθερά τη μορφή .doc σε κάθε έκδοση του +Microsoft Word (4.0, 95, 97, 2000 και τώρα XP). Η Microsoft έχει επίσης +σκόπιμα αρνηθεί να δημοσιεύσει τις προδιαγραφές της μορφής .doc στην +κοινότητα, κάνοντας έτσι το Microsoft Word τη μόνη εφαρμογή που μπορεί να +ανοίξει αξιόπιστα αυτή τη μορφή. Υπάρχει βέβαια η εφαρμογή Microsoft Word +Viewer, αλλά τρέχει μόνο σε λειτουργικά συστήματα Microsoft Windows και δεν +επιτρέπει σε κάποιον να επεξεργαστεί το έγγραφο. +

+Η ομάδα που ανέπτυξε το λογισμικό που έχω επιλέξει να χρησιμοποιώ +(OpenOffice.org), έχει προσπαθήσει σκληρά να καταλάβει πώς δημιουργείται και +διερμηνεύεται η μορφή .doc, ώστε να την κάνει διαθέσιμη σε περισσότερους +ανθρώπους. Εκείνοι πιστεύουν πως όλοι πρέπει να είναι ελεύθεροι ν' +ανταλλάσσουν πληροφορίες ηλεκτρονικά, και το .doc είναι μια από τις πιο +διαδεδομένες μορφές. Γι' αυτό και προσπάθησαν να κάνουν το OpenOffice.org, +τον κύριο ανταγωνιστή στη σουίτα Office της Microsoft, όσο το δυνατό πιο +συμβατό με τις μορφές της Microsoft. Αλλά αυτό δεν αρέσει στη Microsoft, +επειδή θα σήμαινε άνθρωποι που δεν έχουν αγοράσει τα Microsoft Windows και +το Microsoft Office θα μπορούσαν να διαβάζουν και να γράφουν .doc έγγραφα. +

+Δυστυχώς φαίνεται πως η Microsoft μερικές φορές πετυχαίνει το σκοπό της. Η +μη-Microsoft εφαρμογή μου δε μπόρεσε ν' ανοίξει το .doc έγγραφο που μου +στείλατε. Συνεπώς, δεν μπορούμε να ανταλλάξουμε πληροφορίες, μέχρι να γίνει +ένα από τα παρακάτω: +

+[0] Οι πληροφορίες που προορίζονταν να διαβαστούν/επεξεργαστούν από εμένα να +μετατραπούν σε μια ανοιχτή μορφή την οποία άνθρωποι που δεν χρησιμοποιούν +Microsoft Windows και Microsoft Office να μπορούν να επεξεργαστούν. +

+[1] Να αγοράσω και εγκαταστήσω τα Microsoft Windows, Microsoft Word και +,συνεπαγόμενα, όλες τις άλλες εφαρμογές της Microsoft που είναι απαραίτητες +για να κάνω τη δουλειά μου. +

+Επειδή θα είναι μια κρύα μέρα στην κόλαση πριν να κάνω το δεύτερο, θα +πρότεινα να βρούμε έναν διαφορετικό τρόπο για να ανταλλάσσουμε πληροφορίες +ηλεκτρονικά. +

+--A +

+ΥΓ: Ελπίζω να είναι ξεκάθαρο ότι δεν έχω κάτι προσωπικό μαζί σας. Απλά, δεν +μπορώ να χρησιμοποιήσω το έγγραφο που μου στείλατε, και προσπάθησα να +εξηγήσω γιατί η υπόθεση ότι θα μπορούσα να το διαβάσω, ήταν λανθασμένη. +

+ΥΥΓ: Όταν προσπάθησα να ανοίξω το έγγραφο που μου στείλατε, ο επεξεργαστής +κειμένου μου κατέρρευσε, προφανώς αδυνατώντας να διερμηνεύσει κατάλληλα τη +μορφή .doc. Ο επεξεργαστής κειμένου μου διαχειριζόταν 4 άλλα έγγραφα εκείνη +τη στιγμή. Δύο από αυτά ήταν εργασίες, και όλες οι αλλαγές που δεν είχα +προλάβει να αποθηκεύσω χάθηκαν. Συνολικά, περίπου δύο ώρες δουλειάς χάθηκαν +επειδή οι προγραμματιστές του OpenOffice.org δεν μπόρεσαν να ξεπεράσουν τα +εμπόδια που τοποθέτησε η Microsoft, και να απεικονίσουν το έγγραφο με +κατάλληλο τρόπο. Πιστεύω πως είναι οι τελευταίοι που θα πρέπει να +κατηγορηθούν γι' αυτή την αποτυχία. +

+ΥΥΥΓ: Για περισσότερους λόγους γιατί η μορφή .doc δεν πρέπει να είναι η +μορφή προτίμησης όταν ανταλλάσσουμε πληροφορίες ηλεκτρονικά, σας προσκαλώ να +διαβάσετε το http://www.gnu.org/philosophy/no-word-attachments.html. +Μπορεί να είναι μακροσκελές, αλλά σίγουρα φανερώνει τους συμβιβασμούς που +τόσο εσείς, ως αποστολέας, όσο κι εγώ, ως παραλήπτης, κάνουμε με το να +ανταλλάσσουμε έγγραφα Microsoft Word. +

+ +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/basic-freedoms.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/basic-freedoms.html new file mode 100644 index 0000000..eb8d28b --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/basic-freedoms.html @@ -0,0 +1,152 @@ + + + + + + +Ελευθερία του λόγου, του τύπου και του συνεταιρίζεσθαι στο Διαδίκτυο - Έργο +GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + +

Ελευθερία του λόγου, του τύπου και του συνεταιρίζεσθαι στο Διαδίκτυο

+ +

+ To Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού υποστηρίζει τις ελευθερίες του λόγου, του +τύπου και του συνεταιρίζεσθαι στο Διαδίκτυο. Παρακαλούμε, επισκεφθείτε: +

+ + + +
+ + +
+ + + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/categories.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/categories.html new file mode 100644 index 0000000..4aac426 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/categories.html @@ -0,0 +1,431 @@ + + + + + + +Κατηγορίες Ελεύθερου και Μη-Ελεύθερου Λογισμικού - Έργο GNU - Ίδρυμα +Ελεύθερου Λογισμικού + + + + + +

Κατηγορίες Ελεύθερου και Μη-Ελεύθερου Λογισμικού

+ +

Δείτε επίσης το Λέξεις που +προκαλούν σύγχυση και είναι καλό να αποφεύγετε.

+ + +

+[Κατηγορίες Λογισμικού] +

+ +

Αυτό το διάγραμμα του Chao-Kuei παρουσιάζει τις διαφορετικές κατηγορίες +λογισμικού. Είναι διαθέσιμο και ως αρχείο +XFig, καθώς και ως εικόνα JPEG +όπως επίσης και ως εικόνα PNG μεγεθυμένη +σε κλίμακα 1.5.

+ +

Ελεύθερο Λογισμικό

+ +

Ελεύθερο λογισμικό είναι το λογισμικό το οποίο έρχεται με την άδεια να το +χρησιμοποιήσει ο καθένας, να το αντιγράψει, και να το διανείμει, είτε +αυτούσιο είτε τροποποιημένο, είτε δωρεάν είτε με κάποιο +αντίτιμο. Συγκεκριμένα, αυτό σημαίνει ότι ο πηγαίος κώδικας θα πρέπει να +είναι διαθέσιμος. “Αν δεν υπάρχει πηγαίος κώδικας, δεν υπάρχει +λογισμικό” Αυτό είναι ένας απλοποιημένος ορισμός. Δείτε επίσης τον πλήρη ορισμό.

+ +

Εάν ένα πρόγραμμα είναι ελεύθερο, τότε είναι πιθανό να συμπεριληφθεί σε ένα +ελεύθερο λειτουργικό σύστημα, όπως το GNU, ή ελεύθερες εκδόσεις του συστήματος GNU/Linux.

+ +

Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι για να δημοσιεύσετε ένα πρόγραμμα ως +ελεύθερο—λεπτομερή ερωτήματα, τα οποία θα μπορούσαν να λυθούν με +παραπάνω από ένα τρόπο και το πρόγραμμα να παραμείνει ελεύθερο. Μερικές από +αυτές τις δυνατές παραλλαγές περιγράφονται παρακάτω. Για πληροφορίες σχετικά +με συγκεκριμένες άδειες ελεύθερου λογισμικού, δείτε την σελίδα με την λίστα των αδειών.

+ +

Το ελεύθερο λογισμικό είναι ένα θέμα ελευθερίας, όχι κόστους. Αλλά οι +εταιρίες ιδιόκτητου λογισμικού μερικές φορές χρησιμοποιούν τον όρο +“ελεύθερο λογισμικό” για να αναφερθούν στο κόστος. Μερικές φορές +εννοούν ότι μπορείτε να αποκτήσετε ένα δυαδικό αντίγραφο (εκτελέσιμο αρχείο) +χωρίς καμία χρέωση. Άλλες φορές εννοούν ότι ένα αντίγραφο περιλαμβάνεται +στον υπολογιστή τον οποίο αγοράζετε. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με αυτό που +εμείς εννοούμε ελεύθερο λογισμικό στο έργο GNU.

+ +

Εξαιτίας αυτής της πιθανής σύγχυσης, όταν μία εταιρία λογισμικού λέει ότι το +προϊόν της είναι ελεύθερο λογισμικό, πάντα να ελέγχετε τους πραγματικούς +όρους διανομής για να δείτε εάν οι χρήστες πραγματικά έχουν όλες τις +ελευθερίες τις οποίες το ελεύθερο λογισμικό παρέχει. Μερικές φορές το +λογισμικό που παρέχουν είναι όντως ελεύθερο. Άλλες φορές όμως, δεν είναι.

+ +

Πολλές γλώσσες έχουν δύο ξεχωριστές λέξεις για το “free” όπως η +ελευθερία και το “free”, δηλαδή δωρεάν. Για παράδειγμα, οι +Γάλλοι έχουν το “libre” και το “gratuit”. Δυστυχώς +δεν ισχύει το ίδιο για τα αγγλικά. Υπάρχει η λέξη “gratis” η +οποία αναφέρεται προφανέστατα στο κόστος, αλλά κανένα κοινό συντακτικό +επίθετο το οποίο να αναφέρεται προφανέστατα στην ελευθερία. Έτσι αν μιλάτε +μια άλλη γλώσσα, συνιστούμε να μεταφράσετε το “free” στην γλώσσα +σας, ώστε να το κάνετε πιο ξεκάθαρο. Δείτε την λίστα μας σχετικά με τις μεταφράσεις του όρου +“ελεύθερο λογισμικό” σε μερικές άλλες γλώσσες.

+ +

Το ελεύθερο λογισμικό είναι συχνά πιο +αξιόπιστο από το μη-ελεύθερο λογισμικό.

+ +

Λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα

+ +

+ Ο όρος “λογισμικό ανοιχτού κώδικα” χρησιμοποιείται από μερικούς +ανθρώπους ώστε να αναφερθούν λίγο πολύ στην ίδια κατηγορία με το ελεύθερο +λογισμικό. Παρόλα αυτά, οι δύο κατηγορίες διαφέρουν: όσοι στηρίζουν το +“λογισμικό ανοιχτού κώδικα” δέχονται κάποιες άδειες τις οποίες +θεωρούμε πολύ περιοριστικές και υπάρχουν άδειες ελεύθερου λογισμικού τις +οποίες δεν έχουν δεχτεί. Παρ'όλα αυτά, οι διαφορές στην επέκταση της +κατηγορίας είναι μικρές: σχεδόν όλο το ελεύθερο λογισμικό είναι ανοιχτού +κώδικα και σχεδόν όλο το λογισμικό ανοιχτού κώδικα είναι ελεύθερο.

+

Προτιμούμε τον όρο “ελεύθερο +λογισμικό” επειδή αναφέρεται στην ελευθερία—κάτι το οποίο ο +όρος “ανοιχτός κώδικας” δεν κάνει.

+ +

Λογισμικό κοινής ιδιοκτησίας/κτήματος +(Public domain software)

+ +

Λογισμικό κοινής ιδιοκτησίας είναι το λογισμικό το οποίο δεν έχει πνευματικά +δικαιώματα. Εάν ο πηγαίος κώδικας είναι κοινής ιδιοκτησίας, αυτή είναι μία +ειδική περίπτωση μη κατοχυρωμένου +ελεύθερου λογισμικού, κάτι το οποίο σημαίνει ότι υπάρχει περίπτωση +ορισμένα αντίγραφα ή διαμορφωμένες εκδόσεις του λογισμικού να μην είναι +ελεύθερες.

+ +

Σε μερικές περιπτώσεις, ένα εκτελέσιμο πρόγραμμα μπορεί να είναι κοινής +ιδιοκτησίας, αλλά ο πηγαίος κώδικας να μην είναι διαθέσιμος. Αυτό το +λογισμικό δεν είναι ελεύθερο, επειδή το ελεύθερο λογισμικό απαιτεί την +πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα. Το περισσότερο από το ελεύθερο λογισμικό δεν +ανήκει στην κατηγορία του λογισμικού κοινής ιδιοκτησίας. Είναι κατοχυρωμένο +και οι κάτοχοι των πνευματικών δικαιωμάτων έχουν νομικά δώσει άδεια χρήσης +σε όλους ώστε να το χρησιμοποιήσουν ελεύθερα, χρησιμοποιώντας μία άδεια +ελεύθερου λογισμικού.

+ +

Μερικές φορές ο κόσμος χρησιμοποιεί τον όρο “κοινής ιδιοκτησίας +(public domain)” ώστε να αναφερθεί στο “ελεύθερο” ή στο “δωρεάν” +λογισμικό. Παρ'όλα αυτά, ο όρος “κοινής ιδιοκτησίας (public +domain)” είναι ένας νομικός όρος και σημαίνει επακριβώς “μη +κατοχυρωμένο” λογισμικό. Για σαφήνεια, συνιστούμε να χρησιμοποιείται ο +όρος “κοινής ιδιοκτησίας” με αυτή την έννοια μόνο, και να +χρησιμοποιούνται οι κατάλληλοι όροι για να γίνει αναφορά στις άλλες έννοιες.

+ +

Σύμφωνα με την συνθήκη της Berne, την οποία οι περισσότερες χώρες έχουν +υπογράψει, οτιδήποτε είναι γραμμένο (σε χαρτί) αυτομάτως κατοχυρώνεται. Αυτό +περιλαμβάνει τα προγράμματα/εφαρμογές. Επομένως, αν θέλετε ένα πρόγραμμα που +έχετε γράψει να είναι κοινής ιδιοκτησίας, πρέπει να κάνετε κάποια νομικά +βήματα για να αποποιηθείτε τα πνευματικά δικαιώματα σε αυτό. Ειδάλλως, το +πρόγραμμα είναι κατοχυρωμένο.

+ +

Κατοχυρωμένο Λογισμικό (Copylefted software)

+ +

Το κατοχυρωμένο λογισμικό είναι ελεύθερο λογισμικό του οποίου οι όροι +διανομής δεν επιτρέπουν σε όσους το αναδιανέμουν να προσθέτουν επιπλέον +περιορισμούς. Αυτό σημαίνει ότι κάθε αντίγραφο του λογισμικού, ακόμα κι αν +έχει τροποποιηθεί, πρέπει να είναι ελεύθερο λογισμικό.

+ +

Στο Έργο GNU, κατοχυρωμένο είναι σχεδόν όλο το λογισμικό που γράφουμε, +επειδή στόχος μας είναι να δώσουμε σε κάθε χρήστη τις ελευθερίες +που υπονοούνται από τον όρο “ελεύθερο λογισμικό.” Δείτε το άρθρο +σχετικά με τον όρο Κατοχυρωμένο για +περισσότερες εξηγήσεις σχετικά με το πώς λειτουργεί το κατοχυρωμένο +λογισμικό και γιατί το χρησιμοποιούμε.

+ +

Ο όρος κατοχυρωμένο είναι μία γενική ιδέα. Στην πραγματικότητα για να +κατοχυρώσετε ένα πρόγραμμα, πρέπει να χρησιμοποιήσετε ένας συγκεκριμένο +πακέτο όρων διανομής, έτσι σαν αρχή μπορούν να υπάρχουν πολλές ελεύθερες +άδειες λογισμικού κατοχύρωσης. Παρ'όλα αυτά, στην πράξη σχεδόν όλο το +κατοχυρωμένο λογισμικό χρησιμοποιεί την Γενική +Άδεια Δημόσιας Χρήσης GNU. Δύο διαφορετικές άδειες κατοχύρωσης είναι +συνήθως “ασύμβατες”, το οποίο σημαίνει πως είναι παράνομο να +συγχωνεύεται ο κώδικας που χρησιμοποιεί μία άδεια με τον κώδικα που +χρησιμοποιεί κάποια άλλη άδεια. Έτσι, είναι καλό για την κοινότητα να +χρησιμοποιεί ο κόσμος μόνο μία άδεια κατοχύρωσης.

+ +

Μη-κατοχυρωμένο ελεύθερο Λογισμικό (Noncopylefted free software)

+ +

Το Μη-κατοχυρωμένο ελεύθερο λογισμικό έρχεται από τον συγγραφέα με την άδεια +να διανεμηθεί και να τροποποιηθεί, και επίσης να προστεθούν περιορισμοί σε +αυτό.

+ +

Εάν ένα πρόγραμμα είναι ελεύθερο, αλλά μη κατοχυρωμένο, τότε κάποια +αντίγραφα ή τροποποιημένες εκδόσεις μπορεί να μην είναι καθόλου +ελεύθερες. Μία εταιρία λογισμικού μπορεί να μεταγλωττίσει το πρόγραμμα, με ή +χωρίς τροποποιήσεις, και να διανείμει το εκτελέσιμο αρχείο σαν ιδιόκτητο προϊόν λογισμικού.

+ +

Το Παραθυρικό Σύστημα X παρουσιάζει αυτή την +περίπτωση. Η κοινοπραξία του Χ θέτει σε κυκλοφορία το Χ11 με όρους διανομής +οι οποίοι το κάνουν μη κατοχυρωμένο ελεύθερο λογισμικό. Εάν το επιθυμείτε, +μπορείτε να πάρετε ένα αντίγραφο το οποίο έχει συγκεκριμένους όρους διανομής +και είναι ελεύθερο. Παρ'όλα αυτά, υπάρχουν και μη ελεύθερες εκδόσεις επίσης, +και υπάρχουν δημοφιλείς σταθμοί εργασίας και υπολογιστές με κάρτες γραφικών +για τους οποίους οι μη ελεύθερες εκδόσεις είναι οι μόνες που +λειτουργούν. Εάν χρησιμοποιείτε αυτό το υλικό, το Χ11 δεν είναι ένα ελεύθερο +λογισμικό για σας. Ακόμη και οι ίδιοι οι +δημιουργοί του Χ11 το μετέτρεψαν σε μη ελεύθερο για λίγο καιρό.

+ +

Λογισμικό επικαλυμμένο από τη ΓΑΔΧ (GPL-covered software)

+ +

Η ΓΑΔΧ (Γενική Δημόσια Άδεια Χρήσης GNU) +είναι ένα συγκεκριμένο σύνολο από όρους διανομής για κατοχύρωση ενός +προγράμματος. Το έργο GNU την χρησιμοποιεί σαν τους όρους διανομής για τα +περισσότερα τμήματα λογισμικού GNU.

+ +

Το λειτουργικό σύστημα GNU

+ +

Tο λειτουργικό σύστημα GNU είναι +Unix-οειδές λειτουργικό σύστημα, το οποίο είναι ολόκληρο ελεύθερο λογισμικό, +και το οποίο εμείς στο έργο GNU έχουμε αναπτύξει από το 1984.

+ +

Ένα Unix-οειδές λειτουργικό σύστημα αποτελείται από πολλά προγράμματα. Το +σύστημα GNU περιλαμβάνει όλο το λογισμικό GNU, +καθώς επίσης και πολλά άλλα πακέτα όπως το Παραθυρικό Σύστημα Χ και TeX τα +οποία δεν είναι λογισμικό GNU.

+ +

Το πρώτο τεστ κυκλοφορίας του ολοκληρωμένου συστήματος GNU ήταν το +1996. Αυτό περιλαμβάνει τον GNU Hurd, τον πυρήνα μας, ο οποίος αναπτύχθηκε +το 1990. Το 2001 το σύστημα GNU (περιλαμβανομένου του GNU Hurd) ξεκίνησε να +δουλεύει αρκετά αξιόπιστα, αλλά ο Hurd ακόμα έχει έλλειψη σε μερικές +σημαντικές πτυχές, οπότε δεν χρησιμοποιείται ευρέως. Εν τω μεταξύ, το σύστημα GNU/Linux, μία παραλλαγή του +συστήματος GNU το οποίο χρησιμοποιεί τον Linux ως πυρήνα αντί για τον GNU +Hurd, έχει κάνει μεγάλη επιτυχία από την δεκαετία του 90.

+ +

Αφού ο σκοπός του GNU είναι να είναι ελεύθερο, κάθε τμήμα στο σύστημα GNU +πρέπει να είναι ελεύθερο λογισμικό. Δεν χρειάζεται να είναι όλα +κατοχυρωμένα.

+ +

Προγράμματα GNU

+ +

“Τα προγράμματα GNU” είναι ισάξια με το λογισμικό GNU. Ένα πρόγραμμα Foo είναι ένα πρόγραμμα +GNU εάν είναι λογισμικό GNU. Επίσης λέμε μερικές φορές πως είναι +“πακέτο GNU”.

+ +

Λογισμικό GNU

+ +

Το λογισμικό GNU είναι λογισμικό το +οποίο διατίθεται υπό την αιγίδα του έργου +GNU. Εάν ένα πρόγραμμα, είναι λογισμικό GNU, λέμε πως είναι ένα +πρόγραμμα GNU, ή ένα πακέτο GNU. Το αρχείο README ή το εγχειρίδιο του +πακέτου GNU πρέπει να λένε ότι είναι το ίδιο (πακέτο και πρόγραμμα). Ακόμη, +ο Κατάλογος Ελεύθερου Λογισμικού πιστοποιεί όλα τα +πακέτα GNU.

+ +

Το περισσότερο λογισμικό GNU είναι κατοχυρωμένο, αλλά όχι όλο. Παρ'όλα αυτά, +όλο το λογισμικό GNU πρέπει να είναι ελεύθερο λογισμικό.

+ +

Κάποια κομμάτια λογισμικού GNU ήταν γραμμένα από προσωπικό του Ιδρύματος Ελεύθερου Λογισμικού, αλλά τα πιο +πολλά έχουν προσφερθεί από εθελοντές. Κάποια προγράμματα που έχουν +προσφερθεί είναι κατοχυρωμένα από το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού. Άλλα είναι +κατοχυρωμένα από τα άτομα που τα έγραψαν και τα προσέφεραν.

+ +

Μη ελεύθερο λογισμικό (Nonfree software)

+ +

Μη ελεύθερο λογισμικό είναι το λογισμικό το οποίο δεν είναι ελεύθερο. Η +χρήση του, η αναδιανομή ή η τροποποίηση είναι απαγορευμένη, ή απαιτεί από +εσάς να ζητήσετε την άδεια, ή είναι τόσο περιορισμένο που δεν μπορείτε να το +χειριστείτε ελεύθερα.

+ +

Ιδιόκτητο λογισμικό (Proprietary software)

+ +

Το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού ακολουθεί τον κανόνα ότι δεν μπορούμε να +εγκαταστήσουμε κανένα ιδιόκτητο πρόγραμμα στον υπολογιστή μας εκτός από +προσωρινά για συγκεκριμένους λόγους, όπως το να γράψουμε μία ελεύθερη +αντικατάσταση για αυτό το πρόγραμμα. Πέρα από αυτούς τους λόγους, νιώθουμε +πως δεν υπάρχει πιθανή δικαιολογία για την εγκατάσταση ενός ιδιόκτητου +προγράμματος.

+ +

Για παράδειγμα, νιώσαμε δικαιωμένοι εγκαθιστώντας Unix στον υπολογιστή μας +την δεκαετία του 80, επειδή το χρησιμοποιούσαμε για να γράψουμε μία ελεύθερη +αντικατάσταση του. Τη σήμερον ημέρα, αφού ελεύθερα λειτουργικά συστήματα +είναι διαθέσιμα, η δικαιολογία δεν είναι πλέον βάσιμη. Έχουμε εξαλείψει όλα +τα μη ελεύθερα κομμάτια του λειτουργικού μας, και κάθε νέος υπολογιστής που +εγκαθιστούμε πρέπει να τρέχει ένα εντελώς ελεύθερο λειτουργικό σύστημα.

+ +

Δεν επιμένουμε πως οι χρήστες του GNU, ή οι συνεργάτες του GNU, πρέπει να +ζουν με αυτόν τον κανόνα. Είναι ένας κανόνας που φτιάχτηκε για μας. Αλλά +ελπίζουμε πως θα αποφασίσετε να τον ακολουθήσετε κι εσείς.

+ +

Δωρεάν λογισμικό (Freeware)

+ +

Ο όρος “δωρεάν” δεν έχει ξεκάθαρο αποδεκτό νόημα, αλλά +χρησιμοποιείται συνήθως για πακέτα τα οποία επιτρέπουν αναδιανομή αλλά όχι +τροποποίηση (και ο πηγαίος κώδικάς τους δεν είναι διαθέσιμος). Αυτά τα +πακέτα δεν είναι ελεύθερο λογισμικό, οπότε παρακαλούμε μην +χρησιμοποιείτε το “δωρεάν” για να αναφερθείτε στο ελεύθερο +λογισμικό.

+ +

Μοιρασμένο λογισμικό (Shareware)

+ +

Μοιρασμένο είναι το λογισμικό το οποίο έρχεται με την άδεια ώστε ο κόσμος να +αναδιανείμει αντίγραφα, αλλά λέει πως όποιος συνεχίσει να χρησιμοποιεί ένα +αντίγραφο (πχ έπειτα από κάποιο χρονικό διάστημα) απαιτείται να +πληρώσει ένα αντίτιμο για την άδεια.

+ +

Το μοιρασμένο δεν είναι ελεύθερο λογισμικό, ή ακόμα και +ημι-ελευθέρο. Υπάρχουν δύο λόγοι που δεν είναι:

+ + + +

Ιδιωτικό λογισμικό (Private Software)

+

Ιδιωτικό ή κατά παραγγελία λογισμικό είναι το λογισμικό το οποίο αναπτύχθηκε +από κάποιον χρήστη (χαρακτηριστικά ένας οργανισμός ή μία επιχείρηση), το +οποίο ο χρήστης κρατά και χρησιμοποιεί, και δεν το δημοσιεύει στο κοινό είτε +σαν πηγαίο κώδικα, είτε σαν εκτελέσιμο.

+

Ένα ιδιωτικό πρόγραμμα είναι ελεύθερο λογισμικό με τη λογική ότι ο μοναδικός +χρήστης του έχει τα πλήρη δικαιώματα σε αυτό. Παρ'όλα αυτά, εις βάθος, δεν +έχει καμία λογική το να τίθεται η ερώτηση για το εάν ένα τέτοιο πρόγραμμα +είναι ελεύθερο λογισμικό ή όχι.

+ +

Γενικά δεν πιστεύουμε πως είναι λάθος το να αναπτύσσουμε ένα πρόγραμμα και +να μην το διαθέτουμε στο κοινό. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ένα πρόγραμμα +είναι τόσο χρήσιμο που αποκρύπτοντας το από την κυκλοφορία είναι σαν να +στερείται κάτι σημαντικό από την ανθρωπότητα. Παρ'όλα αυτά, τα περισσότερα +προγράμματα δεν είναι τόσο εκπληκτικά, και η απόκρυψη τους δεν είναι μεγάλο +επιζήμιο. Κατά αυτόν τον τρόπο, δεν υπάρχει καμία σύγκρουση μεταξύ της +ανάπτυξης ιδιωτικού ή κατά παραγγελία λογισμικού και των αρχών του κινήματος +του ελεύθερου λογισμικού.

+ +

Σχεδόν όλες οι θέσεις εργασίας για προγραμματιστές είναι στην ανάπτυξη κατά +παραγγελία λογισμικού. Σαν αποτέλεσμα, οι περισσότερες προγραμματιστικές +δουλειές είναι, ή, θα μπορούσαν να είναι με έναν τρόπο συμβατό με το κίνημα +ελεύθερου λογισμικού.

+ +

Εμπορικό λογισμικό (Commercial Software)

+ +

“Εμπορικό” και “ιδιόκτητο” δεν είναι το ίδιο +πράγμα!Εμπορικό λογισμικό είναι το λογισμικό το οποίο αναπτύσσεται από μία +επιχείρηση η οποία στοχεύει να κερδίσει χρήματα από την χρήση του +λογισμικού. Το περισσότερο κατά παραγγελία λογισμικό είναι ιδιόκτητο, αλλά υπάρχει εμπορικό ελεύθερο +λογισμικό, και υπάρχει μη εμπορικό μη ελεύθερο λογισμικό.

+ +

Για παράδειγμα o μεταγλωττιστής GNU Ada διανέμεται πάντα υπό τους όρους της +ΓΑΔΧ GNU, και κάθε αντίγραφο του είναι ελεύθερο λογισμικό, αλλά οι +κατασκευαστές του πουλούν συμβόλαιο υποστήριξης. Όταν οι πωλητές του μιλάνε +σε πιθανούς πελάτες, μερικές φορές οι πελάτες λένε “Θα νιώθαμε πιο +ασφαλείς με έναν εμπορικό μεταγλωττιστή.” Η απάντηση των πωλητών +είναι, “Ο GNU Ada είναι ένας εμπορικός μεταγλωττιστής. Είναι +επίσης ελεύθερο λογισμικό.”

+

Για το έργο GNU η έμφαση είναι στο δεύτερο κομμάτι της φράσης: το σημαντικό +είναι ότι ο GNU Ada είναι ελεύθερο λογισμικό. Το κατά πόσο είναι εμπορικό ή +όχι είναι δεν είναι σημαντικό. Παρ'όλα αυτά, η επιπρόσθετη ανάπτυξη του GNU +Ada η οποία τον βοηθάει να είναι εμπορικός είναι αναμφισβήτητα θετική.

+

Παρακαλούμε βοηθήστε μας να εξαπλώσουμε την ιδέα ότι το ελεύθερο εμπορικό +λογισμικό είναι δυνατό. Μπορείτε να το κάνετε προσπαθώντας να μην αναφέρετε +τη λέξη “εμπορικό” όταν εννοείτε “ιδιόκτητο.”

+ + + + + + + +
+ + +
+ + + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/compromise.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/compromise.html new file mode 100644 index 0000000..cd83f84 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/compromise.html @@ -0,0 +1,329 @@ + + + + + + +Αποφεύγοντας ολέθριους συμβιβασμούς - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + + +

Αποφεύγοντας ολέθριους συμβιβασμούς

+ +

από τον Richard Stallman

+ +

“Εικοσιπέντε χρόνια πριν στις +27 Σεπτεμβρίου του 1983, ανακοίνωσα ένα σχέδιο για τη δημιουργία ενός +πλήρως ελεύθερου λειτουργικού συστήματος με το όνομα GNU—από το +‘GNU is not Unix’. Ως μέρος της 25ης επετείου του συστήματος +GNU, έγραψα αυτό το άρθρο σχετικά με το πως η κοινότητά μας μπορεί να +αποφύγει ολέθριους συμβιβασμούς. Επιπρόσθετα από την αποφυγή τέτοιων +συμβιβασμών, υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε το GNU και το ελεύθερο λογισμικό. Ένας +βασικός τρόπος είναι να +προσχωρήσετε στο Ιδρύμα Ελεύθερου Λογισμικού ως Συνεργαζόμενο +Μέλος.”—Richard Stallman

+ +

Το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού αποσκοπεί σε μία κοινωνική αλλαγή: να κάνει όλο το λογισμικό ελεύθερο έτσι +ώστε όλοι οι χρήστες λογισμικού να είναι ελεύθεροι και να μπορούν ν' +αποτελούν τμήμα μιας κοινότητας συνεργασίας. Κάθε μη-ελεύθερο πρόγραμμα +δίνει στον προγραμματιστή του άδικη ισχύ επάνω στους χρήστες. Ο στόχος μας +είναι να βάλουμε ένα τέλος σε αυτή την αδικία.

+ +

Ο δρόμος προς την ελευθερία είναι +ένας μακρύς δρόμος. Θα χρειαστούν πολλά βήματα και πολλά χρόνια για να +φτάσουμε σ' έναν κόσμο στον οποίο είναι φυσιολογικό για τους χρήστες +λογισμικού να έχουν ελευθερία. Μερικά από αυτά τα βήματα είναι δύσκολα και +απαιτούν θυσίες. Μερικά από τα τελευταία γίνονται ευκολότερα εάν κάνουμε +συμβιβασμούς με ανθρώπους που έχουν διαφορετικούς στόχους.

+ +

Έτσι, το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού κάνει +συμβιβασμούς—ακόμη και μείζονες. Για παράδειγμα, κάναμε συμβιβασμούς +στους όρους για τις πατέντες της έκδοσης 3 της Γενικής Άδειας Δημόσιας Χρήσης GNU (GNU GPL) +έτσι ώστε μεγάλες εταιρείες να συνεισφέρουν σε και να διανέμουν λογισμικό +καλυπτόμενο από την GPLv3 και επομένως να φέρουν ορισμένες πατέντες υπό την +επίδραση αυτών των όρων.

+ +[Λογότυπο GPLv3] + +

Ο σκοπός της Ελάσσονος GPL είναι ένας +συμβιβασμός: τη χρησιμοποιούμε σε ορισμένες επιλεγμένες ελεύθερες +βιβλιοθήκες ώστε να επιτρέπουμε τη χρήση τους σε μη-ελεύθερα προγράμματα +επειδή θεωρούμε ότι παρεμποδίζοντάς την νομικά θα οδηγούσε τελικά τους +προγραμματιστές σε ιδιοκτησιακές βιβλιοθήκες. Δεχόμαστε και εγκαθιστούμε +κώδικα σε προγράμματα GNU ώστε να τα κάνουμε να λειτουργούν μαζί με κοινά +μη-ελεύθερα προγράμματα, και τεκμηριώνουμε και δημοσιοποιούμε αυτή την +ενέργεια με τρόπους που ενθαρρύνουν τους χρήστες των τελευταίων να +εγκαταστήσουν τα πρώτα, αλλά όχι αντίστροφα. Υποστηρίζουμε συγκεκριμένες +καμπάνιες με τις οποίες συμφωνούμε, ακόμη και όταν δεν συμφωνούμε πλήρως με +τις ομάδες πίσω από αυτές.

+ +

Αλλά απορρίπτουμε ορισμένους συμβιβασμούς, παρόλο που πολλοί άλλοι στην +κοινότητά μας είναι πρόθυμοι να τους κάνουν. Για παράδειγμα, εγκρίνουμε μόνο +τις διανομές GNU/Linux οι οποίες έχουν πολιτικές να μη συμπεριλαμβάνουν +μη-ελεύθερο λογισμικό και να μην οδηγούν τους χρήστες να το εγκαταστήσουν. +Το να εγκρίνουμε μη-ελεύθερες διανομές θα ήταν ένας ολέθριος συμβιβασμός.

+ +

Οι συμβιβασμοί είναι ολέθριοι εάν θα εργάζονταν ενάντια στους στόχους μας +μακροπρόθεσμα. Αυτό μπορεί να συμβεί είτε στο επίπεδο των ιδεών είτε στο +επίπεδο των δράσεων.

+ +

Στο επίπεδο των ιδεών, ολέθριοι συμβιβασμοί είναι εκείνοι που ενισχύουν τις +προϋποθέσεις που επιζητούμε να αλλάξουμε. Ο στόχος μας είναι ένας κόσμος +στον οποίο οι χρήστες του λογισμικού είναι ελεύθεροι, ωστόσο έως τώρα οι +περισσότεροι χρήστες υπολογιστών ούτε καν αναγνωρίζουν την ελευθερία ως ένα +ζήτημα. Έχουν αποκτήσει “καταναλωτικές” αξίες, που σημαίνει ότι +κρίνουν οποιοδήποτε πρόγραμμα μόνο σε ό,τι αφορά πρακτικά χαρακτηριστικά +όπως τιμή και ευκολία.

+ +

Το κλασικό βιβλίο αυτοβοήθειας του Dale Carnegie, Πως να κερδίζετε +φίλους και να επηρεάζετε τους ανθρώπους, συμβουλεύει πως ο πιο +αποτελεσματικός τρόπος για να πείσετε κάποιον να κάνει κάτι είναι να +παρουσιάσετε επιχειρήματα που επικαλούνται τις αξίες του. Υπάρχουν τρόποι +με τους οποίους μπορούμε να επικαλεστούμε τις χαρακτηριστικές στην κοινωνία +μας καταναλωτικές αξίες. Για παράδειγμα, το ελεύθερο λογισμικό που +αποκτάται δωρεάν μπορεί να εξοικονομήσει χρήματα στο χρήστη. Πολλά ελεύθερα +προγράμματα είναι βολικά και αξιόπιστα επίσης. Η αναφορά εκείνων των +πρακτικών ωφελειών πέτυχε στο να πείσει πολλούς χρήστες να υιοθετήσουν +διάφορα ελεύθερα προγράμματα, μερικά από τα οποία είναι τώρα αρκετά +επιτυχημένα.

+ +

Εάν το να κάνετε περισσότερο κόσμο να χρησιμοποιεί κάποια ελεύθερα +προγράμματα είναι το περισσότερο που στοχεύετε να φτάσετε, θα μπορούσατε ν' +αποφασίσετε να μείνετε σιωπηλοί σχετικά με την έννοια της ελευθερίας και να +εστιάσετε μόνο στα πρακτικά πλεονεκτήματα που έχουν νόημα με τους όρους των +καταναλωτικών αξιών. Αυτό κάνει ο όρος “ανοιχτός κώδικας” και η +συνδεδεμένη με αυτόν ρητορική.

+ +

Αυτή η προσέγγιση μπορεί να μας φτάσει μόνο έως ένα σημείο προς το στόχο της +ελευθερίας. Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν ελεύθερο λογισμικό μόνο επειδή +είναι βολικό, θα παραμείνουν μαζί του μόνο για όσο καιρό θα παραμένει +βολικό. Και δεν θα δουν κανένα λόγο για να μη χρησιμοποιήσουν βολικά +ιδιοκτησιακά προγράμματα παράλληλα με αυτό.

+ +

Η φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα προϋποθέτει και επικαλείται τις +καταναλωτικές αξίες· κι αυτό τις επιβεβαιώνει και τις ενισχύει. Γι' αυτό +και δεν +υποστηρίζουμε τον ανοιχτό κώδικα.

+ +[Αιωρούμενο Gnu με φορητό υπολογιστή] + +

Για να εγκαθιδρύσουμε μία ελεύθερη κοινότητα πλήρως και διαρκώς, πρέπει να +κάνουμε περισσότερα από το να πείθουμε ανθρώπους να χρησιμοποιούν ορισμένο +ελεύθερο λογισμικό. Πρέπει να διαδώσουμε την ιδέα της αξιολόγησης του +λογισμικού (και άλλων πραγμάτων) στη βάση “των αξιών του +πολίτη”, στη βάση του εάν σέβεται την ελευθερία και την κοινότητα των +χρηστών· όχι απλά με όρους βολικότητας. Τότε οι άνθρωποι δεν θα πέφτουν +στην παγίδα ενός ιδιοκτησιακού προγράμματος από το δόλωμα ενός ελκυστικού, +βολικού χαρακτηριστικού.

+ +

Για να προωθήσουμε τις αξίες του πολίτη, πρέπει να μιλάμε γι' αυτές και να +δείχνουμε πως αποτελούν τη βάση των πράξεών μας. Πρέπει να απορρίψουμε το +συμβιβασμό του Dale Carnegie να επηρεάζουμε τις πράξεις των άλλων μέσω της +έγκρισης των καταναλωτικών τους αξιών.

+ +

Το παραπάνω δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να αναφέρουμε καθόλου πρακτικά +πλεονεκτήματα—μπορούμε και το κάνουμε επίσης. Γίνεται ένα πρόβλημα +μόνο όταν το πρακτικό πλεονέκτημα κλέβει τη σκηνή και σπρώχνει την ελευθερία +στο υπόβαθρο. Επομένως, όταν αναφέρουμε τα πρακτικά πλεονεκτήματα του +ελεύθερου λογισμικού, επαναλαμβάνουμε συχνά ότι εκείνα είναι απλά +επιπρόσθετοι, δευτερεύουσας σημασίας λόγοι για να το προτιμήσουμε.

+ +

Δεν είναι αρκετό να κάνουμε το λόγο μας σύμφωνο με τα ιδανικά μας· οι +πράξεις μας πρέπει να είναι σύμφωνες επίσης. Έτσι, πρέπει επίσης ν' +αποφεύγουμε συμβιβασμούς που συνεπάγονται το να κάνουμε ή να νομιμοποιούμε +εκείνα που στοχεύουμε να εξαλείψουμε.

+ +

Για παράδειγμα, η εμπειρία δείχνει ότι μπορείτε να προσελκύσετε μερικούς +χρήστες στο GNU/Linux εάν +συμπεριλάβετε ορισμένα μη-ελεύθερα προγράμματα. Αυτό θα μπορούσε να +σημαίνει μία συμπαθητική μη-ελεύθερη εφαρμογή η οποία θα κεντρίσει την +προσοχή κάποιων χρηστών, ή μία μη-ελεύθερη πλατφόρμα προγραμματισμού όπως η +Java (παλιότερα) ή οι ρουτίνες +χρόνου εκτέλεσης του Flash (ακόμη), ή ένας μη-ελεύθερος οδηγός συσκευής ο +οποίος παρέχει υποστήριξη για συγκεκριμένα μοντέλα υλισμικού.

+ +

Αυτοί οι συμβιβασμοί είναι δελεαστικοί, αλλά υποσκάπτουν το στόχο. Εάν +διανέμετε μη-ελεύθερο λογισμικό, ή παρακινείτε τον κόσμο προς αυτό, θα το +βρείτε δύσκολο να πείτε “Το μη-ελεύθερο λογισμικό είναι μία αδικία, +ένα κοινωνικό πρόβλημα και πρέπει να θέσουμε ένα τέλος σε αυτό.”. Και +ακόμη κι αν συνεχίσετε να λέτε αυτά τα λόγια, οι πράξεις σας θα τα +υποσκάπτουν.

+ +

Το ζήτημα εδώ δεν είναι εάν θα έπρεπε οι άνθρωποι να δύνανται ή να +επιτρέπεται να εγκαταστήσουν μη-ελεύθερο λογισμικό. Ένα σύστημα +γενικής χρήσης δίνει τη δυνατότητα και επιτρέπει στους χρήστες να κάνουν +ό,τι επιθυμούν. Το ζήτημα είναι εάν κατευθύνουμε τους χρήστες προς +μη-ελεύθερο λογισμικό. Το τι κάνουν από μόνοι τους είναι δική τους ευθύνη· +το τι κάνουμε εμείς γι' αυτούς και το που τους κατευθύνουμε είναι δική μας. +Δεν πρέπει να κατευθύνουμε τους χρήστες προς το ιδιοκτησιακό λογισμικό σαν +να ήταν μία λύση, επειδή το ιδιοκτησιακό λογισμικό είναι το πρόβλημα.

+ +

Ένας ολέθριος συμβιβασμός δεν είναι απλά μία κακή επίδραση στους άλλους. +Μπορεί να παραμορφώσει τις δικές σας αξίες επίσης, μέσω γνωσιακής +παραφωνίας. Εάν έχετε συγκεκριμένες αξίες, αλλά οι πράξεις σας υποδηλώνουν +άλλες, αντιμαχόμενες αξίες, είναι πιθανόν ότι θα αλλάξετε είτε τις αξίες σας +είτε τις πράξεις σας, ώστε να επιλύσετε την αντίθεση. Έτσι, έργα που +επιχειρηματολογούν μόνο για τα πρακτικά πλεονεκτήματα ή κατευθύνουν τον +κόσμο προς κάποιο μη-ελεύθερο λογισμικό, σχεδόν πάντα αποφεύγουν ακόμη και +το να προτείνουν ότι το μη-ελεύθερο λογισμικό είναι ανήθικο. Για +τους συμμετέχοντες σε αυτά, καθώς και για το κοινό, ενισχύουν τις +καταναλωτικές αξίες. Πρέπει να απορρίπτουμε αυτούς τους συμβιβασμούς εάν +επιθυμούμε να διατηρήσουμε τις αξίες μας σταθερές.

+ +

Εάν θέλετε να μετακινηθείτε στο ελεύθερο λογισμικό χωρίς να θυσιάσετε το +στόχο της ελευθερίας, κοιτάξτε την περιοχή πηγών του ΙΕΛ. Παραθέτει +υλισμικό και διαμορφώσεις μηχανών που δουλεύουν με ελεύθερο λογισμικό, πλήρως ελεύθερες διανομές GNU/Linux για να +εγκαταστήσετε και χιλιάδες πακέτα ελεύθερου λογισμικού που δουλεύουν σε ένα +100 τοις εκατό ελεύθερο περιβάλλον λογισμικού. Εάν θέλετε να βοηθήσετε την +κοινότητα να παραμείνει στο δρόμο προς την ελευθερία, ένας σημαντικός τρόπος +είναι να υποστηρίζετε δημόσια τις αξίες του πολίτη. Όταν οι άνθρωποι +συζητάνε τι είναι καλό ή κακό, ή τι πρέπει να γίνει, αναφέρετε τις αξίες της +ελευθερίας και της κοινότητας και επιχειρηματολογήστε υπέρ τους.

+ +

Ένας δρόμος που σας επιτρέπει να πάτε γρηγορότερα, δεν είναι καλύτερος εάν +οδηγεί σε λάθος μέρος. Ο συμβιβασμός είναι απαραίτητος για την επίτευξη +ενός φιλόδοξου στόχου, αλλά προσέχετε τους συμβιβασμούς που οδηγούν μακριά +από τον στόχο.

+ +
+ +

+Για ένα παρόμοιο επιχείρημα σ' ένα διαφορετικό τομέα της ζωής, δείτε το +“Το σπρώξιμο” δεν είναι αρκετό. +

+ +
+ + +
+ + + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/fighting-software-patents.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/fighting-software-patents.html new file mode 100644 index 0000000..b7877b0 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/fighting-software-patents.html @@ -0,0 +1,162 @@ + + + + + + +Πολεμώντας τις πατέντες λογισμικού - Μεμονωμένα και ομαδικά - Έργο GNU - +Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + +

Πολεμώντας τις πατέντες λογισμικού - Μεμονωμένα και ομαδικά

+ +

από τον Richard Stallman

+ +

+Οι πατέντες (ή αλλιώς ευρεσιτεχνίες) λογισμικού είναι παρόμοιες με τις +νάρκες. Κάθε σχεδιαστική απόφαση κουβαλά το ρίσκο της αντιμετώπισης μιας +πατέντας, κάτι που μπορεί να καταστρέψει το έργο σας.

+

+Η ανάπτυξη ενός μεγάλου και σύνθετου προγράμματος συνοδεύεται από ένα +συνδυασμό πολλών ιδεών, συχνά εκατοντάδων ή χιλιάδων. Σε μία χώρα που +υποστηρίζει τις πατέντες λογισμικού, πιθανόν ένα σημαντικό τμήμα των ιδεών +του προγράμματος σας να είναι ήδη πατενταρισμένο από διάφορες +εταιρείες. Ίσως εκατοντάδες πατέντες να καλύπτουν τμήματα του προγράμματος +σας. Σε σχετική έρευνα που διεξήχθη το έτος 2004 βρέθηκαν περίπου 300 +αμερικάνικες πατέντες που επικάλυπταν τμήματα ενός μόνο σημαντικού +προγράμματος. Είναι τόσο δύσκολο να πραγματοποιηθεί μία τέτοιου είδους +έρευνα κι έτσι αποτελεί τη μοναδική.

+

+Μιλώντας πρακτικά, εάν είστε κατασκευαστής λογισμικού, σίγουρα κάποια στιγμή +θα σας απειλήσει κάποια πατέντα. Όταν συμβεί κάτι τέτοιο ίσως να είστε +ικανοί να αποδράσετε άθικτοι αν βρείτε νομικό έδαφος ώστε να την +αποτρέψετε. Ίσως να τα καταφέρετε αν προσπαθήσετε· εάν πετύχετε αυτό θα +σημαίνει μια λιγότερη νάρκη στο ναρκοπέδιο. Εάν η συγκεκριμένη πατέντα είναι +απειλητική για όλο τον κόσμο, το Δημόσιο +Ίδρυμα πατεντών (pubpat.org) ίσως αναλάβει την υπόθεση· αυτό είναι μία +ιδιαιτερότητα. Εάν ζητήσετε την βοήθεια της κοινότητας χρηστών Η/Υ στην +αναζήτηση πρόωρης δημοσιοποίησης της ίδιας ιδέας, ώστε να τη χρησιμοποιήσετε +σαν στοιχείο για την ανατροπή της πατέντας, θα ανταποκριθούμε με οποιαδήποτε +χρήσιμη πληροφορία διαθέτουμε.

+

+Παρόλα αυτά, η καταπολέμηση των πατεντών μία προς μία δε θα μειώσει ποτέ τον +κίνδυνο τους, όπως και με το να κυνηγάμε τα κουνούπια δε θα μειώσουμε ποτέ +τα τσιμπήματα τους. Δε πρέπει να θεωρείτε πως θα αποτρέψετε κάθε πατέντα που +πρόκειται να συναντήσετε, όπως δεν μπορείτε να το θεωρείτε και στα +βιντεοπαιχνίδια που αντιμετωπίζετε τέρατα: αργά ή γρήγορα, κάποια θα σας +νικήσει και θα διαλύσει το πρόγραμμα σας. Το αμερικάνικο γραφείο πατεντών +εκδίδει περίπου εκατό χιλιάδες πατέντες λογισμικού κάθε χρόνο, οπότε ακόμη +και οι καλύτερες προσπάθειες μας δε θα μπορούσαν να καθαρίσουν αυτές τις +νάρκες με τον τρόπο που φυτρώνουν.

+

+Μερικές από αυτές τις νάρκες είναι αδύνατο να καθαρίσουν. Κάθε πατέντα +λογισμικού είναι κακή, όλες περιορίζουν αδίκως τον τρόπο που μπορείτε να +χρησιμοποιήσετε τον υπολογιστή σας, όμως ορισμένες δεν θεωρούνται νομικά +λανθασμένες σύμφωνα με το σύστημα αξιολόγησης πατεντών. Οι πατέντες +λογισμικού που μπορούμε να ανατρέψουμε είναι αυτές που προκύπτουν από +“λάθη”, όταν δηλαδή οι κανόνες του συστήματος πατεντών δεν +τηρούνται με προσοχή. Δεν υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε με όλες τις +υπόλοιπες, ενώ το μόνο σίγουρο λάθος είναι η πολιτική που επιτρέπει τις +πατέντες λογισμικού.

+

+Για να κάνετε ένα τμήμα του κάστρου σας ασφαλές, πρέπει να κάνετε κάτι +παραπάνω από το να σκοτώνετε τα τέρατα καθώς εμφανίζονται—θα πρέπει να +εξολοθρεύσετε την γεννήτρια παραγωγής τους. Η ανατροπή των υπαρχόντων +πατεντών μία προς μία δεν θα κάνει ασφαλέστερο τον προγραμματισμό. Για να +καταφέρουμε κάτι τέτοιο πρέπει να αλλάξουμε το σύστημα πατεντών ούτως ώστε +αυτές να μην μπορούν να απειλούν πλέον τους κατασκευαστές και τους χρήστες.

+

+Δεν υπάρχει διαχωρισμός ανάμεσα σε αυτές τις δύο καμπάνιες που αναφέρθηκαν : +μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και τις βραχυπρόθεσμες αποδράσεις, και την +μακροπρόθεσμη και οριστική λύση ταυτόχρονα. Εάν είμαστε προσεκτικοί, +μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την ανατροπή των πατεντών λογισμικού που μας +απειλούν, ώστε να στηρίξουμε τη συνολική προσπάθεια της οριστικής λύσης του +προβλήματος. Το κρίσιμο σημείο είναι να μην εξισώσουμε τις +“κακές” πατέντες λογισμικού με τις αντίστοιχες λανθασμένες ή +άκυρες. Κάθε φορά που ακυρώνουμε μια πατέντα λογισμικού ή κάθε φορά που +συζητάμε τα σχέδια μας εναντίον τους, θα πρέπει να λέμε δίχως καμία +αμφιβολία “μια πατέντα λογισμικού λιγότερη, μείον μια απειλή για τους +προγραμματιστές: αποτέλεσμα μηδέν.”

+

+Η μάχη ενάντια στις πατέντες λογισμικού στην ευρωπαϊκή ένωση βαδίζει σε +κρίσιμο στάδιο. Το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο πριν από ένα χρόνο ψήφισε υπέρ της +ολοκληρωτικής απόρριψης των πατεντών λογισμικού. Το Μάιο, το συμβούλιο των +πρωθυπουργών ψήφισε υπέρ της αναίρεσης των προτάσεων του κοινοβουλίου και +υπέρ της δημιουργίας νόμων ακόμη χειρότερων από τους αρχικούς. Παρόλα αυτά, +τουλάχιστον μία από τις χώρες που υποστήριζε αυτή την απόφαση, αναίρεσε την +ψήφο της. Πρέπει όλοι να κάνουμε τα αδύνατα δυνατά ώστε να πείσουμε +τουλάχιστον μία ακόμη ευρωπαϊκή χώρα να αναιρέσει την ψήφο της, και να +πείσουμε επίσης τα νεοεκλεγέντα μέλη του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου να +επιμείνουν στην προηγούμενη ψήφο τους. Παρακαλούμε επισκεφθείτε τη +διεύθυνση: www.ffii.org για περισσότερες +πληροφορίες σχετικά με το πώς μπορείτε να βοηθήσετε, και να έλθετε σε επαφή +με άλλους αγωνιστές.

+
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/free-digital-society.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/free-digital-society.html new file mode 100644 index 0000000..1f3140c --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/free-digital-society.html @@ -0,0 +1,1337 @@ + + + + + + +Μία ελεύθερη ψηφιακή κοινωνία - Τί κάνει την ψηφιακή ενσωμάτωση καλή ή κακή; +- Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + +

Μία ελεύθερη ψηφιακή κοινωνία - Τί κάνει την ψηφιακή ενσωμάτωση καλή ή κακή;

+ +

Μεταγραφή μιας διάλεξης του Richard M. Stallman
+στο Sciences Po στο Παρίσι, 19 Οκτωβρίου 2011.

+ +

(Ένα βίντεο +αυτής της διάλεξης είναι διαθέσιμο.)

+ +

Περιεχόμενα

+ + + +

Εισαγωγή

+ +

Τα έργα που έχουν ως στόχο την ψηφιακή ενσωμάτωση κάνουν μία μεγάλη +παραδοχή. Υποθέτουν ότι η συμμετοχή σε μία ψηφιακή κοινωνία είναι κάτι καλό· +αυτό όμως δεν είναι απαραιτήτως αλήθεια. Το να ανήκει κανείς σε μία ψηφιακή +κοινωνία μπορεί να είναι καλό ή κακό, αναλόγως εάν εκείνη η ψηφιακή κοινωνία +είναι δίκαιη ή άδικη. Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους η ελευθερία μας +υφίσταται επιθέσεις από την ψηφιακή τεχνολογία. Η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί +να κάνει τα πράγματα χειρότερα και, όντως, αυτό θα συμβεί, εκτός κι αν +αγωνιστούμε για να το εμποδίσουμε.

+ +

Συνεπώς, αν έχουμε μία άδικη ψηφιακή κοινωνία, θα πρέπει να καταργήσουμε +αυτά τα έργα περί ψηφιακής ενσωμάτωσης και να ξεκινήσουμε έργα για την +ψηφιακή απόσπαση. Θα πρέπει να βγάλουμε τον κόσμο από την ψηφιακή κοινωνία, +αν δε σέβεται την ελευθερία τους· ή θα πρέπει να την αναγκάσουμε να σεβαστεί +την ελευθερία τους.

+ +

Επιτήρηση

+ +

Ποιές είναι οι απειλές; Πρώτον, η επιτήρηση. Οι υπολογιστές είναι το όνειρο +του Στάλιν: αποτελούν ιδεώδη εργαλεία για επιτήρηση, διότι ό,τι κι αν +κάνουμε με τους υπολογιστές, εκείνοι μπορούν να το καταγράφουν. Μπορούν να +καταγράφουν τις πληροφορίες με μία τέλεια δεικτοδοτημένη ερευνήσιμη μορφή σε +μια κεντρική βάση δεδομένων, ιδεώδες για οποιονδήποτε τύραννο που θέλει να +τσακίσει την οποιαδήποτε αντίσταση.

+ +

Η επιτήρηση γίνεται μερικές φορές μέσω των ίδιων μας των υπολογιστών. Για +παράδειγμα, αν έχετε έναν υπολογιστή που τρέχει τα Microsoft Windows, αυτό +το σύστημα κάνει επιτήρηση. Υπάρχουν χαρακτηριστικά μέσα στα Windows τα +οποία αποστέλλουν δεδομένα σε κάποιον διακομιστή. Δεδομένα σχετικά με τη +χρήση του υπολογιστή. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό επιτήρησης ανακαλύφθηκε στο +iPhone πριν λίγους μήνες κι ο κόσμος άρχισε να τ' ονομάζει +“spy-phone”[1] Ο Flash +player διαθέτει κι αυτός ένα χαρακτηριστικό επιτήρησης, και το ίδιο κάνει +και το “Swindle” της Amazon. Το ονομάζουν Kindle, αλλά εγώ το +ονομάζω “Swindle,” ο απατεώνας, διότι έχει φτιαχτεί για +να εξαπατά τους χρήστες στο να χάνουν την ελευθερία τους. Αναγκάζει τους +ανθρώπους να ταυτοποιούνται όταν αγοράζουν ένα βιβλίο κι αυτό σημαίνει ότι η +Amazon διαθέτει μια γιγαντιαία λίστα με όλα τα βιβλία που έχει διαβάσει ο +κάθε χρήστης. Μια τέτοια λίστα δεν πρέπει να υπάρχει πουθενά.

+ +

Τα περισσότερα κινητά τηλέφωνα θα αναμεταδώσουν τη θέση τους, υπολογισμένη +μέσω του GPS, με εξ' αποστάσεως εντολή. Η τηλεφωνική εταιρεία συσσωρεύει μια +γιγαντιαία λίστα με τα μέρη όπου έχει βρεθεί ο χρήστης. Ένας Γερμανός +βουλευτής του Κόμματος των Πρασίνων [διόρθωση: ο Malte Spitz ανήκει στο +προσωπικό του Κόμματος των Πρασίνων, δεν είναι εκλεγμένος αξιωματούχος] +ζήτησε από την τηλεφωνική του εταιρεία να του παραδώσει τα δεδομένα που είχε +στη διάθεσή της σχετικά με το που βρισκόταν. Χρειάστηκε να υποβάλλει μήνυση, +χρειάστηκε να πάει στα δικαστήρια για να πάρει αυτή την πληροφορία. Κι όταν +την πήρε, παρέλαβε σαράντα τέσσερις χιλιάδες γεωγραφικές τοποθεσίες, για μία +χρονική περίοδο έξι μηνών! Αυτό είναι παραπάνω από διακόσιες ανά ημέρα! Αυτό +σημαίνει ότι θα μπορούσε κάποιος να σχηματίσει μία πολύ καλή εικόνα για τις +δραστηριότητές του, απλώς κοιτώντας αυτά τα δεδομένα.

+ +

Μπορούμε να σταματήσουμε τους υπολογιστές μας από το να μας παρακολουθούν, +εάν εμείς αποκτήσουμε τον έλεγχο του λογισμικού που τρέχουν. Αλλά +το λογισμικό που τρέχουν αυτοί οι άνθρωποι, δε μπορούν να το ελέγξουν. Είναι +μη-ελεύθερο λογισμικό κι αυτός είναι ο λόγος που διαθέτει κακόβουλα +χαρακτηριστικά, όπως η επιτήρηση. Η επιτήρηση, πάντως, δε γίνεται πάντοτε +μέσω των δικών μας υπολογιστών· γίνεται επίσης και εξ αποστάσεως. Για +παράδειγμα, οι πάροχοι υπηρεσιών Διαδικτύου[2] στην Ευρώπη απαιτείται να διατηρούν τα +δεδομένα για τις Διαδικτυακές επικοινωνίες του χρήστη επί ένα πολύ μεγάλο +διάστημα, για την περίπτωση που το Κράτος αποφασίσει να διερευνήσει εκείνο +το άτομο αργότερα, για οποιονδήποτε λόγο μπορεί να φανταστεί κανείς.

+ +

Μ' ένα κινητό τηλέφωνο… ακόμη κι αν είστε σε θέση να το εμποδίσετε να +μεταδίδει την γεωγραφική σας θέση μέσω GPS, το σύστημα μπορεί να εντοπίσει +τη γεωγραφική θέση του τηλεφώνου κατά προσέγγιση, μέσω της σύγκρισης της +χρονικής στιγμής κατά την οποία καταφθάνουν τα τηλεφωνικά σήματα στους +διάφορους πύργους αναμετάδοσης. Έτσι, λοιπόν, το σύστημα κινητής τηλεφωνίας +μπορεί να κάνει επιτήρηση ακόμη και χωρίς ιδιαίτερη συνεργασία εκ μέρους της +ίδιας της τηλεφωνικής συσκευής.

+ +

Παρομοίως συμβαίνει και με τα ποδήλατα που νοικιάζει ο κόσμος στο Παρίσι. Το +σύστημα γνωρίζει, ασφαλώς, από που παίρνετε το ποδήλατο και γνωρίζει και που +επιστρέφετε το ποδήλατο, κι άκουσα επίσης αναφορές ότι παρακολουθεί και την +πορεία των ποδηλάτων κατά τις διάφορες μετακινήσεις τους. Συνεπώς, δεν είναι +κάτι που να μπορούμε πραγματικά να το εμπιστευθούμε.

+ +

Υπάρχουν όμως και συστήματα που δεν έχουν καμία σχέση με εμάς και που +υπάρχουν μόνο για να μας παρακολουθούν. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για +παράδειγμα, παρακολουθείται όλη η κυκλοφοριακή κίνηση. Όλες οι μετακινήσεις +ενός αυτοκινήτου καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο και το Κράτος μπορεί να +το εντοπίσει σε πραγματικό χρόνο. Αυτό επιτυγχάνεται με κάμερες στο πλάι του +δρόμου.

+ +

Τώρα, ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούμε να εμποδίσουμε την επιτήρηση που +γίνεται εξ αποστάσεως, ή από συστήματα άσχετα μ' εμάς, είναι μέσω πολιτικής +δράσης εναντίον της αυξημένης κυβερνητικής δύναμης να εντοπίζει και να +παρακολουθεί τον καθένα, που σημαίνει, ασφαλώς, ότι πρέπει ν' απορρίψουμε +οποιεσδήποτε δικαιολογίες κι αν μας παρουσιάσουν. Kαμία δικαιολογία δεν +είναι έγκυρη για να φτιάχνουν τέτοια συστήματα—που να μπορούν να +παρακολουθούν τον καθένα.

+ +

Σε μια ελεύθερη κοινωνία, όταν βγαίνετε σε δημόσιο χώρο, δεν μπορεί να σας +παρασχεθούν εγγυήσεις περί ανωνυμίας. Μπορεί να σας αναγνωρίσει κάποιος και +να σας θυμάται. Κι αυτό το άτομο μπορεί, αργότερα, να πει ότι σας είδε να +βρίσκεστε στο τάδε μέρος. Αυτές οι πληροφορίες, όμως, είναι διάχυτες. Δεν +συναρμόζονται με βολικό τρόπο, ώστε να εντοπίζονται οι πάντες και να μπορεί +να διερευνηθεί τι έκαναν. Χρειάζεται πολλή δουλειά για να συγκεντρωθούν +αυτές οι πληροφορίες, κι έτσι αυτό γίνεται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις, όταν +είναι απαραίτητο.

+ +

Η ψηφιακή επιτήρηση, όμως, καθιστά εφικτή την κεντρική συγκέντρωση και +δεικτοδότηση όλων αυτών των πληροφοριών, ούτως ώστε ένα άδικο καθεστώς να +μπορεί να τις βρει όλες και να βρει τα πάντα για τον καθένα. Αν ένας +δικτάτορας έρθει στην εξουσία, πράγμα που θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε, +τότε ο κόσμος το συνειδητοποιεί αυτό κι αναγνωρίζει πως δεν θα πρέπει να +επικοινωνούν με άλλους αντιφρονούντες με τρόπους που το Κράτος θα μπορούσε +να ανακαλύψει. Αν όμως ο δικτάτορας διαθέτει αποθηκευμένες καταγραφές +αρκετών ετών σχετικά με το το ποιος μιλά με ποιον, τότε θα είναι πολύ αργά +για να παρθούν οποιεσδήποτε προφυλάξεις, διότι έχει ήδη όλα όσα χρειάζεται +για να καταλάβει ότι: “Εντάξει, αυτός ο τύπος είναι ένας αντιφρονών +και μίλησε μ' εκείνον. Ίσως είναι κι εκείνος αντιφρονών, επίσης. Ίσως θα +πρέπει να τον συλλάβουμε και να τον βασανίσουμε.”

+ +

Άρα, πρέπει να οργανώσουμε εκστρατείες ενημέρωσης για να θέσουμε ένα τέλος +στην ψηφιακή επιτήρηση τώρα. Δεν μπορείτε να περιμένετε μέχρι να +προκύψει πρώτα ένας δικτάτορας και να έχει τότε πραγματικά σημασία. Εξ' +άλλου, δε χρειάζεται μία αναμφισβήτητη δικτατορία για ν' αρχίσει η επίθεση +στα ανθρώπινα δικαιώματα.

+ +

Δεν θα μπορούσα να ονομάσω ακριβώς την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου +δικτατορία. Δεν είναι όμως και πολύ δημοκρατική κι ένας τρόπος με τον οποίο +συντρίβει τη δημοκρατία, είναι η χρήση επιτήρησης. Πριν λίγα χρόνια, κάποιοι +άνθρωποι νόμιζαν πως πήγαιναν σε μία διαμαρτυρία· επρόκειτο να +διαδηλώσουν. Συνελήφθησαν πριν καν φτάσουν εκεί, διότι το αυτοκίνητό τους +εντοπίσθηκε από αυτό το πανταχού παρόν σύστημα εντοπισμού αυτοκινήτων.

+ +

Λογοκρισία

+ +

Η δεύτερη απειλή είναι η λογοκρισία. Η λογοκρισία δεν είναι κάτι το +καινούργιο, υπήρχε πολύ πριν τους υπολογιστές. Πριν, όμως από 15 χρόνια +σκεφτόμασταν ότι το Διαδίκτυο θα μας προστάτευε από τη λογοκρισία, ότι θα +νικούσε τη λογοκρισία. Τότε, η Κίνα και κάποιες ακόμη προφανείς τυραννίες, +κατέβαλαν μεγάλες προσπάθειες για να επιβάλλουν λογοκρισία στο Διαδίκτυο +και, τότε, εμείς είπαμε: “εντάξει, δεν είναι και καμιά έκπληξη, τι +άλλο θα έκαναν κυβερνήσεις σαν κι' αυτή;”

+ +

Σήμερα, όμως, βλέπουμε την επιβολή λογοκρισίας σε χώρες τις οποίες δε +σκεφτόμαστε συνήθως σαν δικτατορίες, όπως για παράδειγμα το Ηνωμένο +Βασίλειο, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Δανία…

+ +

Όλες διαθέτουν συστήματα παρεμπόδισης της πρόσβασης σε κάποιες +ιστοσελίδες. Η Δανία καθιέρωσε ένα σύστημα που εμποδίζει την πρόσβαση σε +έναν μακρύ κατάλογο ιστοσελίδων, ο οποίος ήταν μυστικός. Δεν επιτρεπόταν +στους πολίτες να γνωρίζουν πως η κυβέρνηση τους λογόκρινε, αλλά ο κατάλογος +διέρρευσε και δημοσιεύτηκε στο WikiLeaks. Σ' εκείνο το σημείο, η Δανία +πρόσθεσε και την ιστοσελίδα του WikiLeaks στον κατάλογο με τις +λογοκρινόμενες ιστοσελίδες. Κατ' αυτό τον τρόπο, όλος ο υπόλοιπος κόσμος +μπορεί να μάθει για το πως λογοκρίνονται οι Δανοί, αλλά οι ίδιοι οι Δανοί +δεν επιτρέπεται να το ξέρουν.

+ +

Πριν λίγους μήνες, η Τουρκία, που υποστηρίζει πως σέβεται μερικά ανθρώπινα +δικαιώματα, ανακοίνωσε ότι ο κάθε χρήστης του Διαδικτύου θα έχει να επιλέξει +ανάμεσα στη λογοκρισία και στην παραπάνω λογοκρισία. Μπορούν να διαλέξουν +από τέσσερα διαφορετικά επίπεδα λογοκρισίας! Μόνο που η ελευθερία δεν +περιλαμβάνεται σε καμία από τις επιλογές.

+ +

Η Αυστραλία θέλησε να εφαρμόσει ένα φιλτράρισμα του Διαδικτύου, αλλά τελικά +αυτό εμποδίστηκε. Ωστόσο η Αυστραλία έχει ένα διαφορετικό είδος λογοκρισίας: +έχει λογοκρισία των συνδέσμων. Δηλαδή, αν ένας ιστότοπος στην Αυστραλία έχει +ένα σύνδεσμο σε κάποια λογοκριμένη ιστοσελίδα εκτός Αυστραλίας, τότε αυτός +που βρίσκεται στην Αυστραλία μπορεί να τιμωρηθεί. Η οργάνωση Electronic +Frontier Australia, που είναι μία οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων +δικαιωμάτων στον ψηφιακό χώρο της Αυστραλίας, δημοσίευσε ένα σύνδεσμο προς +έναν ξένο πολιτικό ιστότοπο. Διατάχθηκε να διαγράψει το σύνδεσμο ή ν' +αντιμετωπίσει μία ποινή $11.000 ανά ημέρα. Έτσι διέγραψαν το σύνδεσμο, τι +άλλο θα μπορούσαν να κάνουν; Αυτό είναι ένα πολύ σκληρό σύστημα λογοκρισίας.

+ +

Στην Ισπανία, η λογοκρισία που υιοθετήθηκε νωρίτερα αυτό το έτος, επιτρέπει +σε κρατικούς αξιωματούχους να κλείνουν αυθαιρέτως έναν ιστότοπο στην +Ισπανία, ή να επιβάλλουν φιλτράρισμα για να εμποδίζουν την πρόσβαση προς +έναν ιστότοπο εκτός Ισπανίας. Μπορούν, μάλιστα, να το κάνουν αυτό χωρίς +κανενός είδους δίκη. Αυτό απετέλεσε και ένα από τα κίνητρα των +Indignados, που διαδήλωναν στους δρόμους.

+ +

Υπήρξαν, επίσης, διαμαρτυρίες και στους δρόμους της Τουρκίας, μετά από +εκείνη την ανακοίνωση, αλλά η κυβέρνηση αρνήθηκε ν' αλλάξει την πολιτική +της.

+ +

Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι μία χώρα που επιβάλλει λογοκρισία στο Διαδίκτυο, +δεν είναι μία ελεύθερη χώρα. Ούτε και πρόκειται για μία νόμιμη κυβέρνηση.

+ +

Περιορισμένες μορφές δεδομένων

+ +

Η επόμενη απειλή κατά της ελευθερίας μας προέρχεται από μορφές δεδομένων που +περιορίζουν τους χρήστες.

+ +

Ορισμένες φορές αυτό συμβαίνει επειδή η μορφή είναι μυστική. Υπάρχουν πολλά +προγράμματα εφαρμογών που αποθηκεύουν τα δεδομένα του χρήστη σε μία μυστική +μορφή αρχείου, που έχει σκοπό να εμποδίσει τον χρήστη να πάρει αυτά τα +δεδομένα και να τα χρησιμοποιήσει με κάποιο άλλο πρόγραμμα. Ο στόχος είναι +να εμποδιστεί η διαλειτουργικότητα.

+ +

Τώρα, προφανώς, αν ένα πρόγραμμα εφαρμόζει μια μυστική μορφή αρχείων, αυτό +συμβαίνει διότι το πρόγραμμα δεν είναι ελεύθερο λογισμικό. Αυτό, λοιπόν, +αποτελεί ένα ακόμη είδος κακόβουλου χαρακτηριστικού. Η επιτήρηση είναι ένα +είδος κακόβουλου χαρακτηριστικού που μπορείτε να βρείτε σε μερικά +μη-ελεύθερα προγράμματα· η χρήση μυστικών μορφών αρχείων για να +περιορίζονται οι χρήστες είναι ένα άλλο είδος κακόβουλου χαρακτηριστικού +που, επίσης, μπορείτε να βρείτε σε μερικά μη-ελεύθερα προγράμματα.

+ +

Αν, όμως, έχετε ένα ελεύθερο πρόγραμμα που χειρίζεται μια συγκεκριμένη μορφή +αρχείων, αυτομάτως η μορφή αυτή δεν είναι μυστική. Αυτό το είδος +κακόβουλου χαρακτηριστικού μπορεί να υπάρχει μόνο σ' ένα μη-ελεύθερο +πρόγραμμα. Θεωρητικά, θα μπορούσαν να υπάρχουν χαρακτηριστικά επιτήρησης +ακόμη και σ' ένα ελεύθερο πρόγραμμα, αλλά στην πράξη κάτι τέτοιο δεν το +βλέπετε να συμβαίνει. Διότι οι ίδιοι οι χρήστες θα το διόρθωναν. Στους +χρήστες δεν θα άρεσε αυτό, και για το λόγο αυτό θα το διόρθωναν.

+ +

Σε κάθε περίπτωση, βρίσκουμε επίσης μυστικές μορφές δεδομένων σε χρήση για +τη δημοσίευση έργων. Μπορείτε να βρείτε μυστικές μορφές δεδομένων σε χρήση +για έργα ήχου, όπως για μουσική, για βίντεο, για βιβλία… Κι αυτές οι +μυστικές μορφές είναι γνωστές ως Διαχείριση Ψηφιακών Περιορισμών[3], ή DRM, ή ως ψηφιακές χειροπέδες (les +menottes numériques)[4].

+ +

Έτσι, τα έργα δημοσιεύονται σε μυστικές μορφές δεδομένων, για να μπορούν να +τα παίξουν μόνο τα ιδιόκτητα προγράμματα, έτσι ώστε αυτά τα ιδιόκτητα +προγράμματα να μπορούν να έχουν το κακόβουλο χαρακτηριστικό του περιορισμού +των χρηστών, εμποδίζοντάς τους να κάνουν κάτι που θα τους ερχότανε φυσικό να +κάνουν.

+ +

Αυτό, μάλιστα, χρησιμοποιείται ακόμη κι από Δημόσιους φορείς για να +επικοινωνούν με τον κόσμο. Για παράδειγμα, η Ιταλική δημόσια τηλεόραση +καθιστά τα προγράμματά της διαθέσιμα στο Διαδίκτυο υπό μία μορφή που λέγεται +VC-1, που υποτίθεται ότι είναι ένα πρότυπο, αλλά είναι ένα μυστικό +πρότυπο. Τώρα, δεν μπορώ να φαντασθώ πως, οποιοσδήποτε δημοσίως +υποστηριζόμενος φορέας θα μπορούσε να δικαιολογήσει τη χρήση μιας μυστικής +μορφής για να επικοινωνεί με το κοινό. Αυτό θα έπρεπε να θεωρείται +παράνομο. Πράγματι, νομίζω ότι κάθε χρήση της Διαχείρισης Ψηφιακών +Περιορισμών θα έπρεπε να κηρυχτεί παράνομη. Δεν θα πρέπει να επιτρέπεται σε +καμία εταιρεία να το κάνει αυτό.

+ +

Υπάρχουν επίσης και μορφές που δεν είναι μυστικές αλλά που θα μπορούσαν +κάλλιστα να θεωρηθούν ως μυστικές, όπως για παράδειγμα το Flash. Η μορφή +Flash δεν είναι πραγματικά μυστική, αλλά η Adobe συνεχίζει να φτιάχνει νέες +εκδόσεις, που είναι διαφορετικές, με ρυθμό γρηγορότερο από όσο μπορεί +οποιοσδήποτε άλλος να διατηρήσει και να φτιάξει ελεύθερο λογισμικό που να +μπορεί να παίξει αυτά τα αρχεία· έτσι έχει σχεδόν το ίδιο αποτέλεσμα με το +να ήταν μυστική.

+ +

Υπάρχουν, έπειτα, οι μορφές που καλύπτονται από πατέντες, όπως η μορφή MP3 +για τον ήχο. Είναι κακό να διανέμονται αρχεία ήχου σε μορφή αρχείων +MP3. Υπάρχει ελεύθερο λογισμικό που μπορεί να χειρισθεί τη μορφή MP3, να την +παίξει και να τη δημιουργήσει, αλλά επειδή είναι πατενταρισμένη σε πολλές +χώρες, πολλοί διανομείς ελεύθερου λογισμικού δεν τολμούν να συμπεριλάβουν +αυτά τα προγράμματα. Έτσι, αν διανέμουν το σύστημα GNU+Linux, το σύστημά +τους δεν περιλαμβάνει έναν player για τα MP3. Ως αποτέλεσμα, όταν κάποιος +διανέμει μουσική σε MP3, αυτό σημαίνει ότι ασκεί πίεση στον κόσμο να μη +χρησιμοποιεί το GNU/Linux. Αν είστε ειδικός, τότε, σίγουρα, θα μπορέσετε να +βρείτε ένα ελεύθερο λογισμικό και να το εγκαταστήσετε, αλλά υπάρχουν πάρα +πολλοί μη ειδικοί οι οποίοι μπορούν, μόνο, να δουν ότι εγκατέστησαν μία +έκδοση του GNU/Linux που δεν διαθέτει αυτό το λογισμικό και δεν παίζει τα +αρχεία MP3, και θεωρούν ότι είναι σφάλμα του συστήματος. Δεν αντιλαμβάνονται +ότι είναι ένα σφάλμα του MP3. Αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα.

+ +

Συνεπώς, αν θέλετε να υποστηρίξετε την ελευθερία, μη διανέμετε αρχεία +MP3. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο σας λέω ότι αν καταγράφετε την ομιλία +μου και θέλετε να διανείμετε αντίγραφα, μη το κάνετε σε μία πατενταρισμένη +μορφή αρχείων σαν το MPEG-2, ή το MPEG-4, ή το MP3. Χρησιμοποιείστε μια +μορφή φιλική προς το ελεύθερο λογισμικό, όπως η μορφή Ogg ή WebM. Και +παρεμπιπτόντως, αν πρόκειται να διανείμετε αντίγραφα της καταγραφής, +παρακαλώ βάλτε επάνω τους την Άδεια Creative Commons-No derivatives. Αυτή +είναι μία δήλωση περί των προσωπικών μου απόψεων. Αν επρόκειτο για μία +παράδοση ενός μαθήματος, εάν προοριζόταν για διδακτικούς σκοπούς, τότε θα +όφειλαν να είναι ελεύθερα, αλλά όταν πρόκειται για δηλώσεις απόψεων, τότε +διαφέρει.

+ +

Λογισμικό που δεν είναι ελεύθερο

+ +

Αυτό, τώρα, με οδηγεί στην επόμενη απειλή, που προέρχεται από λογισμικό το +οποίο δεν ελέγχουν οι χρήστες. Με άλλα λόγια: λογισμικό που δεν είναι +ελεύθερο, που δεν είναι libre. Σε αυτό το συγκεκριμένο σημείο, +τα Γαλλικά είναι σαφέστερα από τα Αγγλικά. Η Αγγλική λέξη free σημαίνει +libre αλλά και δωρεάν, αλλά εκείνο που εννοώ όταν +λέω “ελεύθερο λογισμικό” είναι logiciel libre. Δεν +εννοώ δωρεάν. Δεν μιλάω για την τιμή. Το θέμα της τιμής είναι +ένα παράπλευρο ζήτημα, απλώς μια λεπτομέρεια, διότι δεν έχει σημασία από +ηθική άποψη. Ξέρετε, αν έχω ένα αντίγραφο ενός προγράμματος και σας το +πουλήσω έναντι ενός ή εκατό ευρώ, ποιος νοιάζεται; Γιατί θα έπρεπε να +σκεφθεί ο οποιοσδήποτε ότι αυτό είναι κάτι καλό ή κακό; Ας υποθέσουμε ότι +σας το έδινα δωρεάν… και πάλι, ποιός νοιάζεται; Αλλά το +κατά πόσο αυτό το πρόγραμμα σέβεται την ελευθερία σας, αυτό έχει σημασία!

+ +

Έτσι, ελεύθερο λογισμικό είναι το λογισμικό που σέβεται την ελευθερία των +χρηστών. Τι σημαίνει αυτό; Σε τελευταία ανάλυση, υπάρχουν μόνο δύο +δυνατότητες με το λογισμικό: είτε οι χρήστες ελέγχουν το πρόγραμμα, ή το +πρόγραμμα ελέγχει τους χρήστες. Αν οι χρήστες έχουν κάποιες βασικές +ελευθερίες, τότε αυτοί ελέγχουν το πρόγραμμα κι αυτές οι ελευθερίες +αποτελούν το κριτήριο για το ελεύθερο λογισμικό. Αν, όμως, οι χρήστες +δεν έχουν πλήρως αυτές τις βασικές ελευθερίες, τότε το πρόγραμμα +ελέγχει τους χρήστες. Κάποιος, όμως, ελέγχει αυτό το πρόγραμμα κι έτσι, μέσω +αυτού, αποκτά ισχύ επί των χρηστών.

+ +

Συνεπώς, ένα μη-ελεύθερο πρόγραμμα αποτελεί ένα εργαλείο που παρέχει σε +κάποιον ισχύ επί πολλών άλλων ανθρώπων κι αυτή είναι μία άδικη +μορφή ισχύος, που κανένας δεν θα έπρεπε ποτέ να διαθέτει. Αυτός είναι ο +λόγος που το μη-ελεύθερο λογισμικό (ΣτΜ—παρένθεση στα Γαλλικά: +το ιδιόκτητο λογισμικό, που στερεί την ελευθερία), το ιδιόκτητο +λογισμικό, αποτελεί μια αδικία και δεν θα έπρεπε να υπάρχει· διότι αφήνει +τους χρήστες δίχως ελευθερία.

+ +

Τώρα, ο προγραμματιστής που ελέγχει το πρόγραμμα, νοιώθει συχνά τον πειρασμό +να εισαγάγει κακόβουλα χαρακτηριστικά για την περαιτέρω +εκμετάλλευση και κατάχρηση αυτών των χρηστών. Νοιώθει αυτό τον πειρασμό, +διότι ξέρει ότι μπορεί να μείνει ατιμώρητος: αφού το πρόγραμμά του ελέγχει +τους χρήστες κι εκείνοι δεν έχουν κανέναν έλεγχο επί του προγράμματος, αν +εισαγάγει ένα κακόβουλο χαρακτηριστικό μέσα του, οι χρήστες δεν μπορούν να +το διορθώσουν. Δεν μπορούν να απομακρύνουν το κακόβουλο χαρακτηριστικό.

+ +

Σας μίλησα ήδη για τα δύο είδη κακόβουλων χαρακτηριστικών: τα χαρακτηριστικά +επιτήρησης, όπως αυτά που απαντώνται στα Windows, και στο Iphone και το +Flash player, και το “Swindle”. Και υπάρχουν, επίσης, +χαρακτηριστικά για να περιορίζουν τους χρήστες, που λειτουργούν με μυστικές +μορφές δεδομένων, κι εκείνα απαντώνται στα Windows, το Macintosh, το Iphone, +τον Flash player, το Amazon “Swindle”, το Playstation 3 και σε +πλήθος άλλων προγραμμάτων.

+ +

Το άλλο είδος κακόβουλου χαρακτηριστικού είναι η κερκόπορτα[5]. Αυτό σημαίνει ότι κάτι μέσα σ' εκείνο το +πρόγραμμα περιμένει απομακρυσμένες εντολές και τις υπακούει, κι εκείνες οι +εντολές μπορούν να κακομεταχειριστούν τον χρήστη. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν +κερκόπορτες στα Windows, στο Iphone, στο Amazon Swindle. Το Swindle της +Amazon έχει μία κερκόπορτα που μπορεί εξ αποστάσεως να διαγράφει +βιβλία. Αυτό το γνωρίζουμε από απλή παρατήρηση, διότι η Amazon το έκανε: το +2009, η Amazon διέγραψε εξ αποστάσεως χιλιάδες αντίτυπα ενός ιδιαίτερου +βιβλίου. Επρόκειτο για εγκεκριμένα αντίτυπα, που ο κόσμος είχε αγοράσει απ' +ευθείας από την Amazon, και άρα η Amazon ήξερε ακριβώς που βρισκόταν, που +είναι και ο λόγος που η Amazon γνώριζε που ακριβώς να στείλει τις εντολές +για τη διαγραφή αυτών των βιβλίων. Ξέρετε ποιό βιβλίο διέγραψε η Amazon; Το +1984, του George Orwell. [γέλια στο ακροατήριο] Είναι ένα βιβλίο +που θα έπρεπε να διαβάσει ο καθένας, διότι πραγματεύεται ένα ολοκληρωτικό +κράτος που έκανε πράγματα όπως η διαγραφή βιβλίων που δεν του άρεσαν. Ο +καθένας θα πρέπει να το διαβάσει, αλλά όχι με το Amazon Swindle. [γέλια στο +ακροατήριο]

+ +

Τέλος πάντων, τα κακόβουλα χαρακτηριστικά είναι παρόντα στα πλέον +διαδεδομένα μη-ελεύθερα προγράμματα, αλλά είναι σπάνια στο ελεύθερο +λογισμικό, διότι με το ελεύθερο λογισμικό οι χρήστες έχουν τον έλεγχο: +μπορούν να διαβάσουν τον πηγαίο κώδικα και μπορούν να τον αλλάξουν. Έτσι, +ακόμη κι αν υπήρχε ένα κακόβουλο χαρακτηριστικό, κάποιος θα το έπαιρνε +χαμπάρι, αργά ή γρήγορα, και θα το διόρθωνε. Αυτό θα πει ότι όποιος +σκέπτεται να εισαγάγει ένα κακόβουλο χαρακτηριστικό, δεν θα το βρίσκει και +τόσο ελκυστικό, αφού ξέρει ότι μπορεί να τη γλυτώσει για λίγο καιρό, αλλά +στο τέλος κάποιος θα το εντοπίσει, θα το διορθώσει, και όλοι θα χάσουν την +εμπιστοσύνη τους προς τον ένοχο. Δεν είναι και τόσο ελκυστικό όταν ξέρεις +ότι πρόκειται να αποτύχεις. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο βρίσκουμε ότι τα +κακόβουλα χαρακτηριστικά είναι σπάνια στο ελεύθερο λογισμικό, ενώ είναι +συχνά στο ιδιόκτητο λογισμικό.

+ +

Οι τέσσερις ελευθερίες του ελεύθερου λογισμικού

+ +

Οι βασικές ελευθερίες είναι τέσσερις:

+ + + +

Αυτές οι ελευθερίες, για να είναι επαρκείς, πρέπει να μπορούν να είναι +εφαρμόσιμες σε όλες τις δραστηριότητες της ζωής. Για παράδειγμα, αν λέει: +“Αυτό είναι ελεύθερο για ακαδημαϊκή χρήση,” δεν είναι +ελεύθερο. Διότι είναι πολύ περιορισμένο. Δεν εφαρμόζεται σε όλους τους +τομείς της ζωής. Ειδικά, αν ένα πρόγραμμα είναι ελεύθερο, αυτό σημαίνει ότι +μπορεί να τροποποιείται και να αναδιανέμεται εμπορικά, καθώς το εμπόριο +αποτελεί ένα τομέα της ζωής, μία δραστηριότητα της ζωής. Κι αυτή η ελευθερία +πρέπει να μπορεί να εφαρμόζεται σε όλες τις δραστηριότητες.

+ +

Τώρα, φυσικά, δεν είναι απαραίτητο να κάνει κανείς οποιοδήποτε απ' όλα αυτά +τα πράγματα. Το θέμα είναι ότι είστε ελεύθεροι να τα κάνετε, αν το +επιθυμείτε, όταν το επιθυμείτε. Αλλά ποτέ δεν είστε υποχρεωμένοι να τα +κάνετε. Δεν απαιτείται να κάνετε τίποτε απ' όλα αυτά. Δεν είναι απαραίτητο +να τρέχετε το πρόγραμμα. Δεν επιβάλλεται να μελετήσετε ή να αλλάξετε τον +πηγαίο κώδικα. Δεν είναι υποχρεωτικό να φτιάξετε οποιαδήποτε αντίγραφα. Δεν +χρειάζεται να διανείμετε τις τροποποιημένες σας εκδόσεις. Το θέμα είναι ότι +θα πρέπει να έχετε την ελευθερία να κάνετε αυτά τα πράγματα, αν το +επιθυμείτε.

+ +

Τώρα, η ελευθερία υπ' αριθμόν 1, η ελευθερία να μελετάτε και να αλλάζετε τον +πηγαίο κώδικα, για να κάνετε το πρόγραμμα να εκτελεί τις υπολογιστικές σας +εργασίες όπως θέλετε εσείς, περιλαμβάνει και κάτι που μπορεί να μην είναι +και τόσο προφανές με μία πρώτη ματιά. Αν το πρόγραμμα έρχεται μέσα σ' ένα +προϊόν κι ένας προγραμματιστής μπορεί να προσφέρει μία αναβάθμιση που θα +τρέχει, τότε πρέπει να είστε σε θέση να μπορείτε να κάνετε την δικιά σας +έκδοση να τρέχει μέσα σ' εκείνο το προϊόν. Αν το προϊόν μπορεί να τρέχει +μόνο τις εκδόσεις του προγραμματιστή και αρνείται να τρέξει τις δικές σας, +το εκτελέσιμο σ' εκείνο το προϊόν δεν είναι ελεύθερο λογισμικό. Ακόμη κι αν +μεταγλωττίστηκε από ελεύθερο πηγαίο κώδικα, δεν είναι ελεύθερο διότι εσείς +δεν έχετε την ελευθερία να κάνετε αυτό το πρόγραμμα να εκτελέσει τις +υπολογιστικές σας εργασίες όπως επιθυμείτε εσείς. Άρα, η ελευθερία υπ' +αριθμόν 1 πρέπει να είναι πραγματική, και όχι μόνο θεωρητική. Πρέπει να +περιλαμβάνει την ελευθερία να χρησιμοποιείτε τη δικιά σας έκδοση, και όχι +απλώς την ελευθερία να μπορείτε να φτιάξετε κάποιον πηγαίο κώδικα που δεν θα +τρέχει.

+ +

Το Έργο GNU και το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού

+ +

Ξεκίνησα το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού το 1983, όταν ανακοίνωσα το +σχέδιο ανάπτυξης ενός ελεύθερου λογισμικού λειτουργικού συστήματος, του +οποίου το όνομα είναι GNU. Τώρα το GNU, το όνομα GNU, είναι ένα αστείο· +επειδή μέρος του πνεύματος των χάκερ είναι να διασκεδάζετε ακόμη κι όταν +κάνετε κάτι πολύ σοβαρό. Τώρα, δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτε το πιο +σοβαρά σημαντικό από το να υπερασπίζεσαι την ελευθερία.

+ +

Αυτό, όμως, δεν σήμαινε ότι δεν μπορούσα να δώσω στο σύστημά μου ένα όνομα +που να 'ναι αστείο. Το GNU, λοιπόν, είναι ένα αστείο διότι πρόκειται για +ένα αναδρομικό ακρώνυμο, και σημαίνει ότι το “GNU δεν είναι +Unix” (GNU's Not Unix), συνεπώς G.N.U.: GNU’s Not Unix. Έτσι, το +γράμμα G στο όνομα GNU αναφέρεται στο GNU.

+ +

Τώρα, στην πραγματικότητα, επρόκειτο για μία παράδοση της εποχής εκείνης. Η +παράδοση αυτή έλεγε: αν υπάρχει ένα υφιστάμενο πρόγραμμα και έγραφες κάτι +παρόμοιο με αυτό, που να εμπνέεται από αυτό, τότε θα μπορούσες να αποδώσεις +την τιμή της αναγνώρισης (credit) δίνοντας στο πρόγραμμά σου ένα όνομα που +να αποτελεί ένα αναδρομικό ακρώνυμο, το οποίο να διευκρινίζει ότι δεν +επρόκειτο για το άλλο. Έτσι, απέδωσα αναγνώριση προς το Unix, για τις +τεχνικές ιδέες του Unix, αλλά με το όνομα GNU, διότι αποφάσισα να φτιάξω το +GNU σαν ένα Unix-οειδές σύστημα, με τις ίδιες εντολές, τις ίδιες κλήσεις +συστήματος, ώστε να μπορούν οι άνθρωποι που χρησιμοποιούσαν το Unix να +αλλάξουν εύκολα.

+ +

Ο λόγος, όμως, που αναπτύξαμε το GNU, αυτός ήταν πραγματικά μοναδικός. Το +GNU είναι το μόνο λειτουργικό σύστημα, από όσο γνωρίζω, που αναπτύχθηκε ποτέ +ως σήμερα, με σκοπό την ελευθερία. Όχι με τεχνικά κίνητρα, όχι με εμπορικά +κίνητρα. Το GNU γράφτηκε για τη δικιά σας ελευθερία. Διότι χωρίς +ένα ελεύθερο λειτουργικό σύστημα, είναι αδύνατον να έχει κανείς ελευθερία +και να χρησιμοποιεί έναν υπολογιστή. Και δεν υπήρχε κανένα τέτοιο, κι εγώ +ήθελα να έχει ο κόσμος ελευθερία, άρα ήταν δική μου υπόθεση το να γράψω ένα +σαν κι' αυτό.

+ +

Στις μέρες μας υπάρχουν εκατομμύρια χρηστών του λειτουργικού συστήματος GNU +και οι περισσότεροι από αυτούς δεν γνωρίζουν πως χρησιμοποιούν το +λειτουργικό σύστημα GNU, επειδή υπάρχει μία διαδεδομένη πρακτική που δεν +είναι ωραία. Ο κόσμος αποκαλεί το σύστημα “Linux”. Πολλοί το +λένε έτσι, αλλά άλλοι πάλι όχι, κι ελπίζω εσείς να είστε ένας από +αυτούς. Παρακαλώ, αφού εμείς το αρχίσαμε αυτό, αφού εμείς γράψαμε το +μεγαλύτερο τμήμα του κώδικα, κάντε και σε εμάς μια ισάξια αναφορά, παρακαλώ +ν' αποκαλείτε το σύστημα “GNU+Linux,” ή “GNU/Linux.” +Δεν είναι πολύ αυτό που ζητάμε.

+ +

Υπάρχει, όμως, κι ένας άλλος λόγος για να το πράξετε αυτό. Προέκυψε ότι το +άτομο που έγραψε το Linux, που είναι ένα συστατικό του συστήματος όπως το +χρησιμοποιούμε σήμερα, δεν συμφωνεί με το κίνημα του ελεύθερου +λογισμικού. Έτσι, λοιπόν, αν κι εσείς αποκαλείτε όλο το σύστημα Linux, +οδηγείτε ως αποτέλεσμα τους ανθρώπους προς τις δικές του ιδέες, και μακριά +από τις δικές μας ιδέες. Διότι δεν πρόκειται να τους πει ότι τους αξίζει η +ελευθερία. Θα τους πει ότι του αρέσει το πρακτικό, το αξιόπιστο, το ισχυρό +λογισμικό. Θα πει στους ανθρώπους ότι αυτές είναι οι σημαντικές αξίες.

+ +

Αν, όμως, εσείς τους πείτε ότι το σύστημα είναι GNU+Linux—το +λειτουργικό σύστημα GNU μαζί με τον πυρήνα Linux—τότε εκείνοι θα +μάθουν για μας και, τότε, μπορεί ενδεχομένως ν' ακούσουν αυτό που λέμε: +αξίζετε την ελευθερία. Κι αφού η ελευθερία θα χαθεί αν δεν την +υπερασπίζουμε—θα υπάρχει πάντα ένας Σαρκοζί για να την +αφαιρέσει—πρέπει προπάντων να διδάξουμε τον κόσμο να απαιτεί την +ελευθερία, να είναι προετοιμασμένοι να σταθούν προς υπεράσπιση της +ελευθερίας τους την επόμενη φορά που κάποιος θα απειλεί να την αφαιρέσει.

+ +

Στην εποχή μας, μπορείς να καταλάβεις ποιος δεν επιθυμεί να συζητά αυτές τις +ιδέες περί ελευθερίας, διότι δεν λένε ελεύθερο λογισμικό. Δεν +λένε ελεύθερο, λένε “ανοικτός κώδικας”. Αυτός ο +όρος επινοήθηκε από τους ανθρώπους σαν τον κ. Torvalds, οι οποίοι θα +προτιμούσαν να μην εγείρονται καν αυτά τα ηθικά θέματα. Συνεπώς, ο τρόπος με +τον οποίο θα μπορούσατε να μας βοηθήσετε να τα θέσουμε, είναι λέγοντας +ελεύθερο. Ξέρετε, εξαρτάται από εσάς το τι θέση θα πάρετε, +είστε ελεύθεροι να λέτε αυτό που νομίζετε. Αν συμφωνείτε μαζί τους, μπορείτε +να λέτε ανοικτός κώδικας. Αν συμφωνείτε μαζί μας, τότε δείξτε το, πέστε +ελεύθερο!

+ +

Ελεύθερο λογισμικό κι εκπαίδευση

+ +

Τώρα, το πιο σημαντικό σημείο για το ελεύθερο λογισμικό είναι ότι τα σχολεία +πρέπει να διδάσκουν αποκλειστικά ελεύθερο λογισμικό. Όλα τα επίπεδα +εκπαίδευσης, από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο, είναι η ηθική τους +ευθύνη να διδάσκουν μόνο ελεύθερο λογισμικό στην εκπαίδευσή τους, αλλά και +σ' όλες τις άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες επίσης, περιλαμβανομένων κι +εκείνων που λένε πως διαδίδουν την ψηφιακή γραμματοσύνη. Πολλές από αυτές +τις δραστηριότητες διδάσκουν τα Windows, πράγμα που σημαίνει ότι διδάσκουν +την εξάρτηση. Το να διδάσκεις στους ανθρώπους τη χρήση ιδιόκτητου +λογισμικού ισοδυναμεί με το να διδάσκεις την εξάρτηση, και οι εκπαιδευτικές +δραστηριότητες δεν πρέπει ποτέ να το κάνουν αυτό, επειδή είναι το ακριβώς +αντίθετο της αποστολής τους. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες έχουν την +κοινωνική αποστολή να μορφώσουν καλούς πολίτες μίας ισχυρής, ικανής, +συνεργατικής, ανεξάρτητης και ελεύθερης κοινωνίας. Και στον τομέα των +υπολογιστών αυτό σημαίνει: διδάξτε ελεύθερο λογισμικό. Ποτέ μη διδάσκετε ένα +ιδιόκτητο πρόγραμμα, διότι αυτό σημαίνει πως εντυπώνετε στο μυαλό την +εξάρτηση.

+ +

Γιατί νομίζετε πως κάποιοι κατασκευαστές ιδιόκτητου λογισμικού προσφέρουν +δωρεάν αντίγραφα στα σχολεία; Επειδή θέλουν τα σχολεία να κάνουν τα παιδιά +εξαρτημένα. Και κατόπιν, όταν αποφοιτήσουν, παραμένουν εξαρτημένα και ξέρετε +πως η εταιρεία δεν πρόκειται πλέον να τους προσφέρει δωρεάν αντίγραφα. Και +κάποια από αυτά τα παιδιά θα βρούνε δουλειές και θα δουλέψουν για διάφορες +εταιρείες. Όχι τόσα πολλά, πλέον, αλλά κάποια από αυτά. Και σ' αυτές τις +εταιρείες δεν πρόκειται να τους προσφερθούν δωρεάν αντίγραφα. Α, όχι! Η +βασική ιδέα είναι ότι, αν το σχολείο προσανατολίσει τους μαθητές προς ένα +μονοπάτι μόνιμης εξάρτησης, τότε μπορούν να παρασύρουν την υπόλοιπη κοινωνία +στην εξάρτηση. Αυτό είναι το σχέδιο! Είναι σαν να δίνουνε στο σχολείο δωρεάν +προγεμισμένες σύριγγες με εξαρτησιογόνα ναρκωτικά, λέγοντας “ενέστε +αυτά στους μαθητές σας, η πρώτη δόση είναι δωρεάν.” Μόλις γίνετε +εξαρτημένοι, τότε θα πρέπει να πληρώσετε. Φυσικά, το σχολείο θα απέρριπτε τα +ναρκωτικά, διότι δεν είναι σωστό να διδάσκει στους μαθητές να χρησιμοποιούν +εξαρτησιογόνα ναρκωτικά και θα πρέπει, επίσης, να απορρίψει και το ιδιόκτητο +λογισμικό.

+ +

Μερικοί λένε: “Ας βάλουμε το σχολείο να διδάσκει και τα δύο, τόσο το +ιδιόκτητο όσο και το ελεύθερο λογισμικό, έτσι ώστε οι μαθητές να συνηθίσουν +και τα δύο.” Αυτό είναι ακριβώς σαν να λέμε: “Για μεσημεριανό ας +δώσουμε στα παιδιά σπανάκι και καπνό, έτσι ώστε να συνηθίσουν και στα +δύο.” Όχι! Τα σχολεία υποτίθεται ότι προορίζονται μόνο για να +διδάσκουν καλές συνήθειες, όχι τις κακές! Για τον λόγο αυτό, δεν θα πρέπει +να υπάρχουν καθόλου τα Windows σ' ένα σχολείο, ούτε τα Macintosh, τίποτε το +ιδιόκτητο στην εκπαίδευση.

+ +

Αλλά, προς χάριν, επίσης και της εκπαίδευσης των προγραμματιστών. Βλέπετε, +μερικοί έχουν ένα ταλέντο για τον προγραμματισμό. Τυπικά, κατά την ηλικία +των 10-13 ετών, γοητεύονται, κι αν χρησιμοποιήσουν ένα πρόγραμμα, θέλουν και +να μάθουν: “Πώς το κάνει αυτό;” Αλλά όταν ρωτούν τον δάσκαλο, αν +είναι ιδιόκτητο, ο δάσκαλος πρέπει να τους πει: “Λυπάμαι, είναι +μυστικό, δεν μπορούμε να το μάθουμε.” Πράγμα που σημαίνει ότι η μάθηση +απαγορεύεται. Ένα ιδιόκτητο πρόγραμμα είναι ο εχθρός του πνεύματος της +μάθησης. Ισοδυναμεί με παρακράτηση γνώσης, και για το λόγο αυτό δε θα πρέπει +να γίνεται ανεκτό σ' ένα σχολείο, ακόμη κι αν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στο +σχολείο που δεν ενδιαφέρονται για προγραμματισμό και δεν θέλουν να μάθουν +κάτι τέτοιο. Παρ' όλα ταύτα, και μόνον επειδή είναι ο εχθρός του πνεύματος +της μάθησης, δεν θα έπρεπε να βρίσκεται εκεί, μέσα στο σχολείο.

+ +

Αν, όμως, το πρόγραμμα είναι ελεύθερο, ο δάσκαλος μπορεί να εξηγήσει αυτό +που γνωρίζει και μετά να δώσει αντίγραφα του πηγαίου κώδικα,λέγοντας: +“Διαβάστε το και θα καταλάβετε τα πάντα.” Κι όποιοι από αυτούς +γοητευτούν πραγματικά, θα το διαβάσουν! Κι αυτό θα τους δώσει μία ευκαιρία +ν' αρχίσουν να μαθαίνουν πως να γίνουν καλοί προγραμματιστές.

+ +

Για να μάθεις να είσαι καλός προγραμματιστής, θα χρειαστεί να +συνειδητοποιήσεις πως ορισμένοι τρόποι συγγραφής κώδικα, ακόμη κι αν έχουν +νόημα για σένα και είναι ορθοί, δεν είναι καλοί, διότι άλλοι άνθρωποι θα +συναντήσουν δυσκολίες στο να τους κατανοήσουν. Ο καλός κώδικας είναι ο +καθαρός κώδικας, εκείνος με τον οποίο οι άλλοι θα μπορούν με ευκολία να +δουλέψουν, όταν χρειαστούν να κάνουν περαιτέρω αλλαγές.

+ +

Πώς μαθαίνεις να γράφεις καλό, καθαρό κώδικα; Το πετυχαίνεις διαβάζοντας +πάρα πολύ κώδικα και γράφοντας πάρα πολύ κώδικα. Και μόνο το ελεύθερο +λογισμικό προσφέρει την ευκαιρία να διαβάσει κανείς τον κώδικα των μεγάλων +προγραμμάτων που χρησιμοποιούμε πραγματικά. Έπειτα, βέβαια, θα πρέπει να +γράψεις πάρα πολύ κώδικα, που σημαίνει ότι θα πρέπει να γράψεις αλλαγές σε +μεγάλα προγράμματα.

+ +

Πώς μαθαίνεις να γράφεις καλό κώδικα για τα μεγάλα προγράμματα; Πρέπει να +αρχίσεις σε μικρή κλίμακα, που δεν σημαίνει μικρό πρόγραμμα, ω όχι! +Οι προκλήσεις της συγγραφής κώδικα για μεγάλα προγράμματα ούτε καν που +αρχίζουν να εμφανίζονται στα μικρότερα προγράμματα. Έτσι, λοιπόν, ο τρόπος +με τον οποίο αρχίζεις σε μικρή κλίμακα να γράφεις κώδικα για μεγάλα +προγράμματα είναι γράφοντας μικρές αλλαγές σε μεγάλα προγράμματα. Και μόνο +το ελεύθερο λογισμικό σου δίνει την ευκαιρία να το κάνεις αυτό!

+ +

Άρα, αν ένα σχολείο θέλει να προσφέρει την ευκαιρία να σε μάθει να γίνεις +καλός προγραμματιστής, θα πρέπει να είναι ένα σχολείο ελεύθερου λογισμικού.

+ +

Υπάρχει, όμως, και ένας βαθύτερος λόγος και αυτός είναι για το καλό της +ηθικής διαπαιδαγώγησης, της διδασκαλίας αγωγής του πολίτη. Δεν αρκεί το +σχολείο να διδάσκει μόνο γεγονότα και ικανότητες, αλλά θα πρέπει να διδάσκει +και το πνεύμα της καλής θέλησης, τη συνήθεια να βοηθάμε τους +άλλους. Συνεπώς, κάθε τάξη θα πρέπει να έχει αυτό τον κανόνα: +“Μαθητές, αν φέρετε λογισμικό στην τάξη, δεν μπορείτε να το κρατάτε +για τον εαυτό σας, θα πρέπει να μοιραστείτε αντίγραφα με το υπόλοιπο της +τάξης, περιλαμβανομένου και του πηγαίου κώδικα, σε περίπτωση που κάποιος εδώ +θέλει να μάθει! Διότι αυτή η τάξη είναι ένα μέρος όπου όλοι μοιραζόμαστε τη +γνώση μας. Επομένως, δεν επιτρέπεται να φέρνετε ένα ιδιόκτητο πρόγραμμα στην +τάξη.” Το σχολείο θα πρέπει, φυσικά, να εφαρμόζει τον δικό του αυτό +κανόνα και να δείχνει το καλό παράδειγμα. Συμπερασματικά, το σχολείο πρέπει +να φέρνει μόνο ελεύθερο λογισμικό στην τάξη και να μοιράζει αντίγραφα, +περιλαμβανομένου και του πηγαίου κώδικα, σε οποιονδήποτε μέσα στην τάξη +θέλει αντίγραφα.

+ +

Όσοι από εσάς έχετε κάποια σχέση με ένα σχολείο, είναι δικό σας +καθήκον να κάνετε εκστρατεία και να ασκήσετε πίεση για να περάσει το σχολείο +σε ελεύθερο λογισμικό. Και θα πρέπει να είστε σταθεροί. Μπορεί να πάρει και +χρόνια, αλλά μπορείτε να το πετύχετε, αρκεί να μην τα παρατήσετε +ποτέ. Συνεχίστε να αναζητάτε περισσότερους συμμάχους ανάμεσα στους μαθητές, +τους καθηγητές, το προσωπικό, τους γονείς, οποιονδήποτε! Και πάντα να το +θέτετε ως ένα ηθικό ζήτημα. Αν κάποιος άλλος θέλει να παρεκτρέψει τη +συζήτηση στο τάδε πρακτικό πλεονέκτημα ή στο δείνα πρακτικό μειονέκτημα, που +σημαίνει ότι αγνοούν το πιο σημαντικό ζήτημα, τότε εσείς πρέπει να πείτε: +“Εδώ δεν πρόκειται για το πως να κάνουμε την καλύτερη εκπαιδευτική +δουλειά, εδώ πρόκειται για το πως να παράσχουμε μία καλή εκπαίδευση, αντί +για μία κακή. Πρόκειται για το πως να προσφέρουμε μία εκπαίδευση σωστά, αντί +με λάθος τρόπο, όχι απλώς για το πως θα την καταστήσουμε κάπως πιο +αποτελεσματική, ή λιγότερο.” Συνεπώς, μην παρασύρεστε από εκείνα τα +δευτερεύοντα θέματα και αγνοείτε αυτό που πραγματικά έχει σημασία!

+ +

Διαδικτυακές υπηρεσίες

+ +

Ας πάμε, λοιπόν, προς την επόμενη απειλή. Προκύπτουν δύο θέματα που +εγείρονται από τη χρήση των διαδικτυακών υπηρεσιών. Το ένα από αυτά είναι +ότι ο διακομιστής θα μπορούσε να καταχραστεί τα δεδομένα σας, ενώ το άλλο +είναι ότι θα μπορούσε να πάρει τον έλεγχο των υπολογιστικών σας εργασιών.

+ +

Ο κόσμος γνωρίζει, ήδη, για το πρώτο ζήτημα. Έχουν συνειδητοποιήσει ότι, +όταν ανεβάζεις δεδομένα σε μία διαδικτυακή υπηρεσία, τότε προκύπτει κι ένα +θέμα σχετικά με το τι θα πράξει μ' εκείνα τα δεδομένα. Μπορεί να κάνει +πράγματα που σας κακομεταχειρίζονται. Τι θα μπορούσε να κάνει; Θα μπορούσε +να χάσει τα δεδομένα, θα μπορούσε να αλλοιώσει τα δεδομένα, θα μπορούσε να +αρνηθεί να σας επιστρέψει πίσω τα δεδομένα. Και θα μπορούσε, επίσης, να +δείξει τα δεδομένα σε κάποιον άλλον που εσείς δεν θέλετε να του +δειχθούν. Τέσσερα διαφορετικά πιθανά πράγματα.

+ +

Τώρα, εδώ, μιλάω για δεδομένα που εσείς δώσατε ενσυνείδητα σ' +εκείνο τον ιστότοπο. Φυσικά, πολλές από αυτές τις υπηρεσίες διεξάγουν, +επίσης, και επιτήρηση.

+ +

Για παράδειγμα, πάρτε υπ' όψη σας το Facebook. Οι χρήστες στέλνουν πολλά +δεδομένα στο Facebook κι ένα από τα κακά πράγματα σχετικά με το Facebook +είναι ότι δείχνει πολλά από αυτά τα δεδομένα σε πολλούς άλλους ανθρώπους +και, ακόμη κι αν τους προσφέρει μία ρύθμιση για να πούνε “όχι,” +αυτή μπορεί να μη λειτουργεί πραγματικά. Σε τελευταία ανάλυση, αν πεις πως +“ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να βλέπουν αυτό το τμήμα των +πληροφοριών,” τότε ένας από αυτούς μπορεί και να τις +δημοσιεύσει. Τώρα, αυτό δεν είναι φταίξιμο του Facebook, δεν μπορούν να +κάνουν τίποτε για να το προλάβουν αυτό, αλλά θα όφειλαν να προειδοποιούν τον +κόσμο. Αντί να λένε “τσεκάρετε αυτό, ότι προορίζεται μόνο για τους +λεγόμενους φίλους σας,” θα έπρεπε να λέει “να έχετε κατά νου ότι +οι λεγόμενοι φίλοι σας δεν είναι πραγματικοί φίλοι σας και, αν θέλουν να σας +κάνουνε ζημιά, θα μπορούσαν να το δημοσιεύσουν αυτό.” Θα έπρεπε να το +λένε αυτό, κάθε φορά, αν ήθελαν να ασχολούνται με τους ανθρώπους μ' έναν +ηθικό τρόπο.

+ +

Εκτός απ' όλα τα δεδομένα που οι χρήστες του Facebook δίνουν με τη θέλησή +τους στο Facebook, το Facebook συλλέγει και δεδομένα για τις δραστηριότητες +των ανθρώπων στο διαδίκτυο, μέσω διαφόρων μεθόδων επιτήρησης. Αλλά μέχρι +τώρα μιλώ για τα δεδομένα που οι χρήστες ξέρουν πως τα δίνουν σ' +αυτές τις ιστοσελίδες.

+ +

Η απώλεια δεδομένων είναι κάτι που μπορεί πάντα να συμβεί κατά +λάθος. Υπάρχει πάντα αυτή η πιθανότητα, όσο προσεκτικός κι αν είναι +κάποιος. Άρα, θα πρέπει να κρατάτε πολλαπλά αντίτυπα των σημαντικών +δεδομένων. Αν το κάνετε αυτό, τότε, ακόμη κι αν κάποιος αποφασίσει να +διαγράψει ηθελημένα τα δεδομένα σας, το θέμα δεν θα σας πονούσε και τόσο +πολύ, διότι θα είχατε και άλλα αντίγραφά τους.

+ +

Συνεπώς, όσο κρατάτε πολλαπλά αντίτυπα, δε χρειάζεται να ανησυχείτε και τόσο +πολύ για μία πιθανή απώλεια των δεδομένων σας εκ μέρους κάποιου άλλου. Τι +γίνεται όμως στην περίπτωση που θα θέλατε να τα πάρετε πίσω; Λοιπόν, μερικές +υπηρεσίες σας επιτρέπουν να πάρετε πίσω όλα τα δεδομένα που στείλατε, ενώ +άλλες όχι. Οι υπηρεσίες της Google επιτρέπουν στον χρήστη να πάρει πίσω τα +δεδομένα που ο ίδιος είχε ανεβάσει σ' αυτές. Το Facebook, όπως είναι +πασίγνωστο, δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο.

+ +

Φυσικά, στην περίπτωση της Google, αυτό ισχύει μόνο για τα δεδομένα που ο +χρήστης γνωρίζει πως έχει η Google. Η Google, όμως, κάνει επίσης +και πολλή επιτήρηση· κι αυτά τα δεδομένα δεν περιλαμβάνονται. Πάντως, σε +κάθε περίπτωση, αν μπορείτε να πάρετε πίσω τα δεδομένα σας, τότε θα +μπορούσατε και να ανιχνεύσετε μήπως τυχόν τα αλλοιώσανε. Και δεν είναι και +πολύ πιθανό ν' αρχίσουν να τροποποιούν τα δεδομένα των ανθρώπων, αν οι +άνθρωποι αυτοί μπορούν να το καταλάβουν. Συνεπώς, πιθανά μπορούμε να κρατάμε +ένα ίχνος σχετικά με αυτό το συγκεκριμένο είδος κατάχρησης.

+ +

Το είδος της κατάχρησης, όμως, που συνίσταται στο να δείχνουν τα δεδομένα +σας σε κάποιον που δεν θέλετε να τα δει, αποτελεί πολύ συχνή πρακτική και +είναι σχεδόν αδύνατον για εσάς να το προλάβετε, ειδικά αν πρόκειται για μία +Αμερικανική εταιρεία. Βλέπετε, ο νόμος που φέρει το πιο υποκριτικό όνομα +στην Αμερικανική ιστορία, ο γνωστός και ως USA Patriot Act, λέει ότι η +αστυνομία του Μεγάλου Αδελφού μπορεί να συλλέγει σχεδόν όλα τα δεδομένα που +οι εταιρείες διατηρούν σχετικά με τα φυσικά πρόσωπα. Κι όχι μόνον οι +εταιρείες, αλλά και άλλοι οργανισμοί, όπως οι δημόσιες βιβλιοθήκες. Η +Αστυνομία μπορεί να πάρει αυτά τα δεδομένα σε μαζική κλίμακα, χωρίς ούτε καν +να χρειάζεται δικαστική συνδρομή. Τώρα, σε μία χώρα που είχε ιδρυθεί επάνω +στην ιδέα της ελευθερίας, δεν υπάρχει τίποτε το περισσότερο αντιπατριωτικό +από αυτό. Αλλά ακριβώς αυτό έκαναν. Έτσι, λοιπόν, δεν πρέπει ποτέ να +εμπιστεύεστε οποιαδήποτε από τα δεδομένα σας σε μια Αμερικανική εταιρεία. +Λένε, επίσης, ότι ακόμη και οι θυγατρικές Αμερικανικών εταιρειών στο +εξωτερικό υπόκεινται σε αυτή τη νομοθεσία, συνεπώς η εταιρεία με την οποία +συναλλάσσεστε άμεσα μπορεί να βρίσκεται στην Ευρώπη, αλλά εάν ανήκει σε μία +Αμερικανική εταιρεία, τότε θα έρθετε αντιμέτωποι με το ίδιο πρόβλημα.

+ +

Πάντως, αυτό αποτελεί κυρίως έναν λόγο ανησυχίας όταν τα δεδομένα που +στέλνετε στην υπηρεσία αυτή δεν προορίζονται για δημοσίευση. Υπάρχουν +μερικές υπηρεσίες όπου μπορείτε να δημοσιεύετε διάφορα πράγματα. Όταν +δημοσιεύεις κάτι, ξέρεις ασφαλώς ότι οι πάντες θα είναι σε θέση να το +δούνε. Άρα, δεν υπάρχει τρόπος να σας βλάψουν απλώς δείχνοντάς τα σε κάποιο +που υποτίθεται ότι δεν έπρεπε να τα δει. Δεν υπάρχει κανείς που να μην +επιτρεπόταν να τα δει αν εσείς δημοσιεύσετε αυτά τα αρχεία. Άρα, σ' αυτή την +περίπτωση, το πρόβλημα δεν υπάρχει.

+ +

Αυτά, λοιπόν, είναι τέσσερις υπο-θέματα αυτής της μίας απειλής περί +κατάχρησης των δεδομένων μας. Η ιδέα του έργου Κουτί της Ελευθερίας είναι +ότι έχετε τον δικό σας διακομιστή στο δικό σας σπίτι και όταν θέλετε να +κάνετε κάτι απομακρυσμένα, το κάνετε με τον δικό σας διακομιστή κι έτσι η +αστυνομία θα πρέπει να πάρει πρώτα δικαστική εντολή για να μπορέσει να ψάξει +τον δικό σας διακομιστή. Με αυτό τον τρόπο, διατηρείτε τα ίδια δικαιώματα +που θα είχατε παραδοσιακά και στον φυσικό κόσμο.

+ +

Το θέμα εδώ, αλλά και σε τόσα άλλα ζητήματα, είναι: καθώς κάνουμε όλο και +περισσότερα πράγματα ψηφιακά, αντί να τα κάνουμε με τον παραδοσιακό φυσικό +τρόπο, δεν θα πρέπει να χάνουμε κανένα από τα δικαιώματά μας· διότι η γενική +τάση είναι ότι όντως χάνουμε δικαιώματα.

+ +

Βασικά, ο νόμος του Stallman λέει ότι, σε μία εποχή στην οποία οι +κυβερνήσεις δουλεύουν για τις μεγα-εταιρείες, αντί να λογοδοτούν προς τους +πολίτες τους, οποιαδήποτε τεχνολογική αλλαγή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως +πλεονέκτημα για να μειώσουν την ελευθερία μας. Διότι εκείνο που επιδιώκουν +αυτές οι κυβερνήσεις είναι, ακριβώς, να μειώσουν την ελευθερία μας. Συνεπώς +το ερώτημα είναι: πότε έχουν αυτή την ευκαιρία; Λοιπόν, οποιαδήποτε αλλαγή +λαμβάνει χώρα για κάποιο άσχετο λόγο, είναι μια εν δυνάμει ευκαιρία, και θα +την εκμεταλλευθούν αν αυτή είναι η γενικότερη επιθυμία τους.

+ +

Το άλλο, όμως, ζήτημα με τις διαδικτυακές υπηρεσίες είναι ότι μπορούν να +πάρουν τον έλεγχο της πληροφορικής σας κι αυτό δεν είναι και τόσο ευρέως +γνωστό. Αλλά καθίσταται όλο και περισσότερο κοινό. Υπάρχουν υπηρεσίες που +προσφέρουν να εκτελούν υπολογιστικές εργασίες για δικό σας λογαριασμό επί +των δεδομένων που τους παρέχετε εσείς—πράγματα δηλαδή που θα έπρεπε να +κάνετε στο δικό σας υπολογιστή, αλλά σας προσκαλούν να επιτρέψετε να κάνει ο +υπολογιστής κάποιου άλλου αυτές τις υπολογιστικές εργασίες για σας. Και το +αποτέλεσμα είναι ότι εσείς χάνετε τον έλεγχο πάνω σε αυτό το θέμα. Είναι +ακριβώς σαν να χρησιμοποιούσατε ένα μη-ελεύθερο πρόγραμμα.

+ +

Δύο διαφορετικά σενάρια, αλλά οδηγούν στο ίδιο πρόβλημα. Αν κάνετε τις +υπολογιστικές σας εργασίες με ένα μη-ελεύθερο πρόγραμμα… τότε, οι +χρήστες δεν ελέγχουν το μη-ελεύθερο πρόγραμμα, εκείνο ελέγχει τους χρήστες, +το οποίο περιλαμβάνει κι εσάς. Έτσι, χάσατε τον έλεγχο των υπολογιστικών +εργασιών που γίνονται. Αλλά αν κάνετε τις υπολογιστικές σας εργασίες στον +δικό του διακομιστή… τότε, τα προγράμματα που το κάνουν θα είναι αυτά +που εκείνος επέλεξε. Δεν μπορείτε να τα αγγίξετε, ούτε να τα δείτε, άρα δεν +έχετε κανέναν έλεγχο πάνω τους. Αυτός ασκεί έλεγχο πάνω τους, ίσως.

+ +

Αν πρόκειται για ελεύθερο λογισμικό κι εκείνος τα εγκαταστήσει, τότε θα τα +ελέγχει. Αλλά, ακόμη κι εκείνος μπορεί να μην ασκεί τον έλεγχο. Μπορεί να +τρέχει ένα ιδιόκτητο πρόγραμμα στον διακομιστή του, στην οποία περίπτωση θα +είναι κάποιος άλλος που έχει τον έλεγχο των υπολογιστικών εργασιών που +γίνονται στον διακομιστή του. Ούτε εκείνος το ελέγχει, ούτε και σεις.

+ +

Ας υποθέσουμε, όμως, ότι εγκαθιστά ένα ελεύθερο πρόγραμμα· τότε εκείνος έχει +τον έλεγχο πάνω στις υπολογιστικές εργασίες που λαμβάνουν χώρα στο δικό του +διακομιστή, αλλά εσείς όχι. Συνεπώς, και με τους δύο τρόπους, εσείς δεν +έχετε τον έλεγχο! Άρα, ο μόνος τρόπος για να έχετε τον έλεγχο πάνω στις +υπολογιστικές σας εργασίες είναι να τις κάνετε με το δικό σας +αντίτυπο ενός ελεύθερου προγράμματος.

+ +

Αυτή η πρακτική ονομάζεται “Λογισμικό ως μία Υπηρεσία”. Σημαίνει +να εκτελείτε τις υπολογιστικές σας εργασίες, με τα δικά σας δεδομένα, στον +διακομιστή κάποιου άλλου. Και δεν γνωρίζω τίποτε που να μπορεί το κάνει αυτό +αποδεκτό. Πρόκειται πάντοτε για κάτι που σας αφαιρεί την ελευθερία και η +μόνη λύση που ξέρω είναι να το αρνηθείτε. Για παράδειγμα, υπάρχουν +διακομιστές που μπορούν να κάνουν μετάφραση ή αναγνώριση φωνής, κι εσείς +τους αφήνετε να αναλάβουν τον έλεγχο αυτής της υπολογιστικής δραστηριότητας, +πράγμα που δεν θα έπρεπε ποτέ να κάνουμε.

+ +

Φυσικά, τους παραχωρούμε επίσης και δεδομένα για εμάς που δεν θα έπρεπε να +έχουν. Φαντασθείτε να είχατε μία συνομιλία με κάποιον μέσω ενός συστήματος +αναγνώρισης φωνής και μετάφρασης, που να ήταν Λογισμικό ως μία Υπηρεσία και +να τρέχει πραγματικά σ' έναν διακομιστή που να ανήκει σε κάποια +εταιρεία. Αυτή η εταιρεία θα μπορεί, επίσης, να μάθει τι ειπώθηκε σ' αυτή τη +συνομιλία, και αν πρόκειται για μία Αμερικανική εταιρεία, αυτό σημαίνει ότι +κι ο Μεγάλος Αδελφός θα μπορέσει κι' αυτός να μάθει. Αυτό δεν είναι καλό.

+ +

Υπολογιστές για ψηφοφορίες

+ +

Η επόμενη απειλή για την ελευθερία μας σε μία ψηφιακή κοινωνία είναι η χρήση +των υπολογιστών για να ψηφίζουμε. Δεν μπορείς να εμπιστευθείς τους +υπολογιστές για μία ψηφοφορία. Οποιοσδήποτε ελέγχει το λογισμικό σ' εκείνους +τους υπολογιστές, διαθέτει και τη δύναμη να διαπράξει μη ανιχνεύσιμη απάτη.

+ +

Οι εκλογές αποτελούν ειδική περίπτωση. Επειδή δεν υπάρχει κανείς +εμπλεκόμενος που να τολμούμε να εμπιστευθούμε πλήρως. Όλοι πρέπει να +ελέγχονται, να διασταυρώνονται από άλλους, έτσι ώστε κανένας να μην είναι σε +θέση να αλλοιώσει μόνος του τα αποτελέσματα. Διότι αν κάποιος είναι σε θέση +να το κάνει αυτό, τότε ίσως το πράξει. Έτσι, τα παραδοσιακά μας συστήματα +για τις ψηφοφορίες είχαν σχεδιασθεί με τέτοιο τρόπο που κανένας δεν +απολάμβανε πλήρη εμπιστοσύνη, όπου καθένας ελεγχόταν από άλλους. Ώστε +κανένας να μην μπορούσε εύκολα να διαπράξει απάτη. Αλλά, από τη στιγμή που +εισαγάγεις ένα πρόγραμμα, αυτό γίνεται αδύνατον.

+ +

Πώς μπορείς να πεις αν μία μηχανή καταμέτρησης ψήφων θα μετρήσει τίμια τις +ψήφους; Θα έπρεπε να μελετήσεις το πρόγραμμα που τρέχει μέσα στη μηχανή κατά +τη διάρκεια των εκλογών, πράγμα που, ασφαλώς, δεν μπορεί κανείς να πράξει, +πέραν από το ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα ήξεραν ούτε πως να το +κάνουν. Αλλά ακόμη κι οι ειδικοί, που θα μπορούσαν θεωρητικά να είναι ικανοί +να μελετήσουν το πρόγραμμα, δεν μπορούν να το κάνουν τη στιγμή που ο κόσμος +ψηφίζει. Θα έπρεπε να το κάνουν πιο πριν, και μετά πώς θα ξέρουν ότι το +πρόγραμμα που αυτοί μελέτησαν είναι ακριβώς εκείνο που τρέχει καθώς ο κόσμος +ψηφίζει; Μπορεί να το αλλάξανε.

+ +

Τώρα, αν αυτό το πρόγραμμα είναι ιδιόκτητο, αυτό σημαίνει πως κάποια +εταιρεία το ελέγχει. Η αρχή που επιβλέπει την εκλογική διαδικασία δε μπορεί +ούτε καν να πει τι ακριβώς κάνει το πρόγραμμα. Επομένως, αυτή η εταιρεία θα +μπορούσε να παραποιήσει τις εκλογές. Υπάρχουν κατηγορίες ότι αυτό έγινε +στις ΗΠΑ κατά τα τελευταία δέκα χρόνια, ότι τα εκλογικά αποτελέσματα +πλαστογραφήθηκαν κατ' αυτό τον τρόπο.

+ +

Αλλά τι θα συνέβαινε αν το πρόγραμμα ήταν ελεύθερο λογισμικό; Αυτό θα +σήμαινε ότι η εκλογική αρχή που κατέχει αυτό το μηχάνημα ψηφοφορίας έχει τον +έλεγχο του λογισμικού που τρέχει εκεί μέσα· έτσι, η ίδια η εκλογική αρχή θα +μπορούσε να παραποιήσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Δεν μπορείς να τους +εμπιστευθείς ούτε κι αυτούς. Δεν τολμάς να εμπιστευθείς κανέναν +στην ψηφοφορία κι ο λόγος είναι διότι δεν υπάρχει κανένας τρόπος ώστε να +μπορούν οι ψηφοφόροι να επαληθεύσουν από μόνοι τους ότι οι ψήφοι τους +μετρήθηκαν σωστά, ούτε ότι δεν προστέθηκαν κάλπικες ψήφοι.

+ +

Σε άλλες δραστηριότητες της ζωής, μπορείς συνήθως να πεις αν κάποιος +προσπαθεί να σε κοροϊδέψει. Πάρτε για παράδειγμα την αγορά κάποιου πράγματος +από ένα μαγαζί. Παραγγέλνετε κάτι, ίσως δίνετε κι έναν αριθμό πιστωτικής +κάρτας. Αν το προϊόν δεν έρθει στα χέρια σας, τότε μπορείτε να παραπονεθείτε +και μπορείτε… αν έχετε αρκετά καλή μνήμη, σίγουρα θα το κάνετε, να +καταλάβετε αν αυτό το προϊόν δεν ήρθε. Δεν εναποθέτετε απόλυτη και τυφλή +εμπιστοσύνη στο μαγαζί, διότι μπορείτε να ελέγξετε. Αλλά στην περίπτωση των +εκλογών, δεν μπορείτε να ελέγξετε.

+ +

Είδα κάποτε ένα επιστημονικό άρθρο όπου κάποιος περιέγραφε ένα θεωρητικό +σύστημα ψηφοφορίας, το οποίο χρησιμοποιεί μερικά εξεζητημένα μαθηματικά, +έτσι ώστε να μπορούν οι άνθρωποι να ελέγχουν ότι οι ψήφοι τους +καταμετρήθηκαν, παρόλο που η ψήφος του καθενός παρέμενε κρυφή, και θα +μπορούσαν, επίσης, να επαληθεύουν ότι δεν είχαν προστεθεί ψευδείς +ψήφοι. Ήταν πολύ ενδιαφέροντα πανίσχυρα μαθηματικά· αλλά ακόμη κι αν αυτά τα +μαθηματικά είναι σωστά, αυτό δε σημαίνει ότι το σύστημα θα ήταν αποδεκτό για +πρακτική χρήση, διότι οι τρωτότητες ενός πραγματικού συστήματος μπορεί να +βρίσκονται έξω από εκείνα τα μαθηματικά. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι +ψηφίζετε μέσω του Διαδικτύου κι ας υποθέσουμε ότι χρησιμοποιείτε ένα +μηχάνημα που, όμως, είναι ένα ζόμπι[6]. Μπορεί να σας πει ότι η ψήφος έχει σταλεί +για το A, ενώ στην πραγματικότητα έστειλε μια ψήφο για το B. Ποιός μπορεί να +ξέρει αν εσείς θα μπορούσατε ποτέ να το ανακαλύψετε; Πρακτικά, ο μόνος +τρόπος για να δούμε αν αυτά τα συστήματα δουλεύουν και είναι έντιμα, είναι +δοκιμάζοντας τα συνεχώς επί ετών, στην πραγματικότητα δεκαετιών, κι +ελέγχοντας με άλλους τρόπους τι τελικά συνέβη.

+ +

Δεν θα ήθελα να γίνει η χώρα μου πρωτοπόρος σε αυτό. Γι' αυτό, +χρησιμοποιείτε χαρτί για τις ψηφοφορίες. Βεβαιωθείτε ότι υπάρχουν ψηφοδέλτια +που μπορούν να ξαναμετρηθούν.

+ +

Σημείωση του ομιλητή, προστέθηκε μετέπειτα

+ +

Η απομακρυσμένη ψηφοφορία από το διαδίκτυο έχει έναν εγγενή κοινωνικό +κίνδυνο, ότι το αφεντικό σας μπορεί να σας πει, “Θέλω να ψηφίσεις τον +υποψήφιο Γ και να το κάνεις από τον υπολογιστή στο γραφείο μου ενώσω θα σε +παρακολουθώ.” Δεν χρειάζεται να πει δυνατά ότι ενδεχομένως θα +απολυθείτε αν δεν συμμορφωθείτε. Ο κίνδυνος αυτός δεν οφείλεται σε κάποια +τεχνική αδυναμία, επομένως δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί διορθώνοντας την +τεχνολογία.

+ + +

Ο πόλεμος κατά του διαμοιρασμού

+ +

Η επόμενη απειλή κατά της ελευθερίας μας σε μία ψηφιακή κοινωνία προέρχεται +από τον πόλεμο κατά του διαμοιρασμού.

+ +

Ένα από τα καταπληκτικά οφέλη της ψηφιακής τεχνολογίας είναι ότι καθιστά +εύκολη την αντιγραφή των δημοσιευμένων έργων και τον διαμοιρασμό αυτών των +αντιγράφων με άλλους. Το να μοιράζεσαι είναι καλό, και με την ψηφιακή +τεχνολογία ο διαμοιρασμός γίνεται εύκολος. Έτσι, εκατομμύρια ανθρώπων +μοιράζονται μεταξύ τους. Αυτοί που βγάζουν κέρδος μέσω της εξουσίας που +διαθέτουν επί της διανομής αυτών των έργων, δεν θέλουν να μοιραζόμαστε. Κι +αφού πρόκειται για επιχειρήσεις, οι κυβερνήσεις που πρόδωσαν τους λαούς τους +και δουλεύουνε για την αυτοκρατορία των μεγα-εταιρειών προσπαθούν να +υπηρετήσουν αυτές τις επιχειρήσεις, είναι κατά των ίδιων τους των λαών, +είναι υπέρ των εταιρειών, υπέρ των εκδοτών.

+ +

Ε! λοιπόν, αυτό δεν είναι καλό. Και με τη βοήθεια αυτών των κυβερνήσεων, οι +εταιρείες κήρυξαν πόλεμο κατά του διαμοιρασμού, και πρότειναν μία +σειρά σκληρών δρακόντειων μέτρων. Γιατί προτείνουν τέτοια σκληρά δρακόντεια +μέτρα; Διότι τίποτε λιγότερο δεν έχει μια πιθανότητα επιτυχίας: όταν κάτι +είναι καλό και εύκολο, ο κόσμος το κάνει. Ο μόνος τρόπος να τους σταματήσει +κανείς είναι να γίνει πολύ κακός. Συνεπώς, αυτά που προτείνουν είναι κακά, +απαίσια, και αυτό που ακολουθεί είναι ακόμη πιο απαίσιο. Έτσι, λοιπόν, +προσπάθησαν να μηνύσουν κάποιους εφήβους, απαιτώντας εκατοντάδες χιλιάδες +δολάρια — αυτό κι αν ήταν απαίσιο. Και προσπάθησαν να στρέψουν την +τεχνολογία μας εναντίον μας, κι αυτό σημαίνει Διαχείριση Ψηφιακών +Περιορισμών[3], ψηφιακές χειροπέδες.

+ +

Ανάμεσα, όμως, στους ανθρώπους υπήρχαν και έξυπνοι προγραμματιστές, οι +οποίοι και βρήκαν τρόπους να σπάσουν αυτές τις χειροπέδες. Για παράδειγμα, +τα DVD σχεδιάσθηκαν για να έχουν κρυπτογραφημένες ταινίες σε μία μυστική +μορφή κρυπτογράφησης, και η βασική ιδέα ήταν ότι όλα τα προγράμματα για την +αποκρυπτογράφηση του βίντεο θα ήτανε ιδιόκτητα με ψηφιακές χειροπέδες. Θα +σχεδιαζόταν όλα για να περιορίζουν τους χρήστες. Και η τακτική τους +λειτούργησε μια χαρά για ένα μικρό διάστημα. Κάποιοι άνθρωποι, όμως, στην +Ευρώπη, έσπασαν την κρυπτογράφηση και δημιούργησαν ένα ελεύθερο πρόγραμμα +που μπορούσε πραγματικά να παίζει το βίντεο σ' ένα DVD.

+ +

Φυσικά, οι κινηματογραφικές εταιρείες δεν το άφησαν εκεί. Πήγαν στην +Αμερικανική Γερουσία κι αγόρασαν ένα νόμο που καθιστούσε αυτό το λογισμικό +παράνομο. Οι ΗΠΑ επινόησαν τη λογοκρισία του λογισμικού το 1998, με την +Πράξη Πνευματικών Δικαιωμάτων της Ψηφιακής Χιλιετίας[7] (DMCA). Έτσι, η διανομή αυτού του ελεύθερου +προγράμματος απαγορεύτηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δυστυχώς, δεν σταμάτησε +στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση. υιοθέτησε μία Οδηγία, το 2003, +που απαιτούσε τέτοιους νόμους. Η Οδηγία λέει μόνο ότι η εμπορική αναδιανομή +πρέπει να απαγορευθεί, αλλά σχεδόν όλες οι χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση +υιοθέτησαν έναν ακόμη πιο απαίσιο νόμο. Στη Γαλλία, ακόμη και η απλή κατοχή +ενός αντιγράφου αυτού του προγράμματος αποτελεί παράβαση που τιμωρείται με +φυλάκιση, χάρις στον Σαρκοζί. Πιστεύω ότι αυτό έγινε από το νόμο +DADVSI. Μάλλον θα ήλπιζε ότι μ' ένα απρόφερτο όνομα, ο κόσμος δεν θα +μπορούσε να τον κριτικάρει. [γέλια στο ακροατήριο]

+ +

Λοιπόν, έρχονται εκλογές. Ρωτήστε τους υποψηφίους των κομμάτων: θα +καταργήσετε τον DADVSI; Και εάν όχι, μην τους υποστηρίξετε. Δεν πρέπει να +παραδώσετε το χαμένο ηθικό έδαφος για πάντα. Πρέπει να αγωνιστείτε για να το +ξανακερδίσετε.

+ +

Έτσι, αγωνιζόμαστε ακόμη ενάντια στις ψηφιακές χειροπέδες. Το Amazon Swindle +έχει ψηφιακές χειροπέδες για να αφαιρέσει τις παραδοσιακές ελευθερίες των +αναγνωστών να κάνουν πράγματα όπως: να δίνουν ένα βιβλίο σε κάποιον άλλον, ή +να δανείζουν ένα βιβλίο σε κάποιον άλλον. Αυτή είναι μίας ζωτικής σημασίας +κοινωνική πράξη. Αυτό είναι που χτίζει μία κοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους +που διαβάζουν: ο δανεισμός βιβλίων. Η Amazon δεν θέλει ν' αφήσει τους +ανθρώπους να δανείζονται βιβλία ελεύθερα. Έπειτα, υπάρχει και η δυνατότητα +να πουλήσετε ένα βιβλίο, ίσως σ' ένα βιβλιοπωλείο μεταχειρισμένων. Δεν +μπορείτε να το κάνετε ούτε κι' αυτό.

+ +

Για λίγο, έμοιαζε σαν να είχαν εξαφανισθεί τα DRM από τη μουσική, αλλά τώρα +το ξαναφέρνουν πίσω με τις διάφορες υπηρεσίες ροής, όπως το Spotify. Αυτές +οι υπηρεσίες απαιτούν όλες ιδιόκτητα λογισμικά πελάτη, κι ο λόγος είναι για +να μπορούν, με αυτό τον τρόπο, να βάλουν ψηφιακές χειροπέδες στους +χρήστες. Γι' αυτό, απορρίψτε τες! Απέδειξαν, ήδη, αρκετά ανοιχτά, ότι δεν +μπορείτε να τις εμπιστευθείτε, διότι αρχικά είπαν ότι: “μπορείτε να +ακούτε όσο θέλετε”, και μετά, είπαν πως: “Ω, όχι! Μπορείτε μόνο +να ακούτε έναν συγκεκριμένο αριθμό ωρών ανά μήνα.” Το θέμα δεν είναι +κατά πόσο αυτή η συγκεκριμένη αλλαγή ήταν κακή ή καλή, δίκαια ή άδικη· το +θέμα είναι ότι αυτοί διαθέτουν τη δύναμη να επιβάλλουν οποιαδήποτε αλλαγή +στις πολιτικές. Συνεπώς, μην τους επιτρέπετε να έχουν αυτή τη δύναμη. Θα +έπρεπε να έχετε το δικό σας αντίγραφο της οποιασδήποτε μουσικής που +θέλετε να ακούσετε.

+ +

Και μετά ήρθε η επόμενη επίθεση στην ελευθερία μας: το HADOPI, δηλαδή, +βασικά, η τιμωρία αμέσως με την κατηγορία. Άρχισε στη Γαλλία, αλλά τώρα +εξάγεται και σε πολλές άλλες χώρες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες τώρα απαιτούν +παρόμοιες άδικες πολιτικές στις συνθήκες ελεύθερης εκμετάλλευσης. Λίγους +μήνες πριν, η Κολομβία υιοθέτησε έναν τέτοιο νόμο κατόπιν διαταγών από τ' +αφεντικά της στην Ουάσιγκτον. Ασφαλώς, ούτε εκείνοι στην Ουάσιγκτον είναι +τα αληθινά αφεντικά, είναι απλώς εκείνοι που ελέγχουν τις Ηνωμένες Πολιτείες +για λογαριασμό της Αυτοκρατορίας. Είναι, όμως, κι εκείνοι που υπαγορεύουν +επίσης στην Κολομβία, για λογαριασμό της Αυτοκρατορίας.

+ +

Στη Γαλλία, από τότε που το Συνταγματικό Δικαστήριο έφερε αντίθεση στην σαφή +επιβολή τιμωρίας στους ανθρώπους χωρίς δίκη, επινόησαν ένα είδος δίκης που +δεν είναι αληθινή δίκη, που είναι απλώς μια μορφή δίκης, έτσι ώστε να +μπορούν να υποκρίνονται πως ο κόσμος περνά από δίκη πριν +καταδικασθεί. Σε άλλες χώρες, πάντως, ούτε καν που ανησυχούν με κάτι τέτοια, +είναι σαφής τιμωρία με την απλή κατηγορία μόνο. Πράγμα που σημαίνει ότι προς +χάριν του πολέμου τους εναντίον του διαμοιρασμού, είναι διατεθειμένοι να +καταργήσουν τις βασικές αρχές της δικαιοσύνης. Αυτό δείχνει πόσο πλήρως +διάκεινται ενάντια στην ελευθερία και τη δικαιοσύνη. Αυτές δεν είναι νόμιμες +κυβερνήσεις.

+ +

Και είμαι βέβαιος πως θα έρθουν με ακόμη πιο απαίσιες ιδέες, διότι +πληρώνονται για να κατανικούν τον κόσμο, ό,τι κι αν χρειασθεί. Τώρα, όταν το +κάνουν αυτό, λένε πάντοτε ότι είναι για το καλό των καλλιτεχνών, ότι πρέπει +να “προστατεύσουν” τους “δημιουργούς.” Φυσικά, αυτοί +είναι και οι δύο όροι προπαγάνδας. Είμαι πεπεισμένος ότι ο λόγος που τους +αρέσει η λέξη “δημιουργοί” είναι διότι πρόκειται για μία +σύγκριση με μία θεότητα. Θέλουν να θεωρούμε τους καλλιτέχνες σαν +υπερ-ανθρώπους και συνεπώς άξιους ιδιαίτερων προνομίων και εξουσίας επάνω +μας, πράγμα με το οποίο διαφωνώ.

+ +

Στην πραγματικότητα, οι μόνοι καλλιτέχνες που επωφελούνται πάρα πολύ από +αυτό το σύστημα είναι οι μεγάλοι αστέρες. Οι υπόλοιποι καλλιτέχνες +συντρίβονται στο χώμα, κάτω από τα τακούνια αυτών των ίδιων των +επιχειρήσεων. Μεταχειρίζονται, όμως, τους αστέρες πολύ καλά, διότι οι +αστέρες ασκούν μεγάλη επιρροή. Αν ένας αστέρας απειλήσει ότι θα φύγει σε +άλλη εταιρεία, η εταιρεία λέει: “Α!, εντάξει, θα σου δώσουμε αυτό που +θέλεις.” Αλλά σε οποιονδήποτε άλλον καλλιτέχνη λένε: “Δεν +μετράς, μπορούμε να σε μεταχειριστούμε όπως θέλουμε.”

+ +

Έτσι, λοιπόν, οι αστέρες έχουν εκμαυλιστεί από τα εκατομμύρια δολάρια ή ευρώ +που παίρνουνε, σε σημείο που θα έκαναν σχεδόν ο,τιδήποτε για παραπάνω +λεφτά. Φερ' ειπείν, η J. K. Rowling αποτελεί ένα καλό παράδειγμα. Η +J. K. Rowling, πριν λίγα χρόνια, πήγε σε δικαστήριο στον Καναδά και πήρε μία +απόφαση ότι οι άνθρωποι που είχαν αγοράσει τα βιβλία της δεν θα έπρεπε να τα +διαβάσουν. Πήρε μία απόφαση που έλεγε στον κόσμο να μη διαβάσει τα βιβλία +της!

+ +

Ορίστε τι συνέβη: Ένα βιβλιοπωλείο έβγαλε τα βιβλία στη βιτρίνα πολύ νωρίς, +πριν από την ημέρα κατά την οποία υποτίθεται ότι θα δίνονταν στην +κυκλοφορία. Κι ο κόσμος έμπαινε στο μαγαζί και έλεγε: “Ω!, το θέλω +αυτό!” και το αγόρασαν και πήραν τα αντίτυπα αυτά μαζί τους. Μετά, +ανακάλυψαν το λάθος κι έβγαλαν τα αντίτυπα από τις βιτρίνες. Αλλά η Rowling +ήθελε να συντρίψει την οποιαδήποτε κυκλοφορία οποιασδήποτε πληροφορίας από +εκείνα τα βιβλία, κι έτσι πήγε δικαστικά, και το δικαστήριο διέταξε αυτούς +τους ανθρώπους, που τώρα είχαν στην κατοχή τους τα βιβλία, να μη τα +διαβάσουν.

+ +

Σε ανταπάντηση, απευθύνω έκκληση για ένα ολικό μποϋκοτάρισμα του Harry +Potter. Αλλά δεν σας λέω ότι δεν θα έπρεπε να διαβάσετε αυτά τα βιβλία ή να +δείτε αυτές τις ταινίες. Λέω μόνον ότι δεν πρέπει να αγοράσετε τα βιβλία ή +να πληρώσετε για τις ταινίες. [γέλια στο ακροατήριο] Το αφήνω στη Rowling να +λέει στον κόσμο να μη διαβάζει τα βιβλία. Σε ό,τι με αφορά, αν δανειστείτε +το βιβλίο και το διαβάσετε, τότε είναι εντάξει. [γέλια στο ακροατήριο] Απλώς +μην της δίνετε καθόλου λεφτά! Αλλά αυτό συνέβη με την χάρτινη έκδοση των +βιβλίων. Το δικαστήριο μπορεί να εξέδωσε αυτή τη διαταγή, αλλά δεν μπορούσε +να ξαναπάρει πίσω αυτά τα βιβλία από τους ανθρώπους που τα είχαν +αγοράσει. Φαντασθείτε αν επρόκειτο για ηλεκτρονικά βιβλία +(ebooks). Φαντασθείτε αν αυτά ήταν ebooks στο Swindle. Η Amazon θα μπορούσε +να στείλει εντολές για τη διαγραφή τους.

+ +

Έτσι, λοιπόν, δεν τρέφω και πολύ σεβασμό γι' αστέρες που θα το τραβήξουν +τόσο πολύ για παραπάνω λεφτά. Αλλά οι περισσότεροι καλλιτέχνες δεν είναι +έτσι, δεν πήραν ποτέ αρκετά λεφτά για να διαφθαρούν. Διότι το τρέχον σύστημα +των πνευματικών δικαιωμάτων υποστηρίζει πολύ άσχημα τους περισσότερους +καλλιτέχνες. Και, κατά συνέπεια, όταν αυτές οι εταιρείες ζητούν να +επεκτείνουν τον πόλεμο κατά του διαμοιρασμού, υποτίθεται προς χάριν των +καλλιτεχνών, είμαι εναντίον των επιθυμιών τους, αλλά θα ήθελα να υποστηρίξω +καλύτερα τους καλλιτέχνες. Εκτιμώ τη δουλειά τους και συνειδητοποιώ πως αν +θέλουμε να παράγουν περισσότερα έργα, τότε θα πρέπει να τους στηρίξουμε.

+ +

Υποστήριξη των τεχνών

+ +

Έχω δύο προτάσεις για το πως να υποστηρίξουμε τους καλλιτέχνες, μεθόδους που +είναι συμβατές με τον διαμοιρασμό. Αυτό θα μας επέτρεπε να θέσουμε τέλος +στον πόλεμο κατά του διαμοιρασμού, ενώ παράλληλα να υποστηρίζουμε τους +καλλιτέχνες.

+ +

Η μία μέθοδος χρησιμοποιεί τα λεφτά της φορολογίας. Διανέμουμε ένα τμήμα των +δημοσίων εσόδων στους καλλιτέχνες. Αλλά, πόσο θα πρέπει να πάρει ο κάθε +καλλιτέχνης; Πρέπει να μετρήσουμε την δημοτικότητα. Το τρέχον σύστημα +υποτίθεται ότι στηρίζει τους καλλιτέχνες βασιζόμενο στη δημοτικότητά +τους. Γι' αυτό κι εγώ λέω ας το κρατήσουμε αυτό, ας συνεχίσουμε αυτό το +σύστημα που βασίζεται στη δημοτικότητα. Μπορούμε να μετράμε την δημοτικότητα +όλων των καλλιτεχνών μ' ένα είδος ψηφοφορίας ή δειγματολογίου, ούτως ώστε να +μη χρειαζόμαστε να κάνουμε επιτήρηση. Μπορούμε να σεβόμαστε την ανωνυμία του +κόσμου.

+ +

Παίρνουμε, έτσι, μία χονδροειδή αριθμητική ένδειξη για τη δημοτικότητα του +κάθε καλλιτέχνη. Πώς θα το μετατρέψουμε αυτό σ' ένα ποσό χρημάτων; Ο +προφανής τρόπος είναι: κατανέμοντας τα χρήματα αναλόγως της +δημοτικότητας. Έτσι, αν ο A είναι χίλιες φορές πιο δημοφιλής από τον B, τότε +ο A θα πάρει χίλιες φορές παραπάνω χρήματα απ' ότι ο B. Αυτό, όμως, δε +συνιστά αποτελεσματική κατανομή χρημάτων. Δεν γίνεται καλή χρήση των +χρημάτων. Είναι εύκολο για ένα αστέρα A να είναι χίλιες φορές πιο δημοφιλής +από έναν σχετικά επιτυχημένο καλλιτέχνη B. Αν χρησιμοποιήσουμε τη γραμμική +αναλογία, θα δώσουμε στον A χιλιαπλάσιο ποσό χρημάτων απ' όσα θα δώσουμε +στον B. Κι αυτό σημαίνει ότι, είτε πρέπει να κάνουμε τον A τρομερά πλούσιο, +είτε ότι δεν υποστηρίζουμε αρκετά τον B.

+ +

Τα χρήματα που χρησιμοποιούμε για να κάνουμε τρομερά πλούσιο τον A +αποτυγχάνουν να επιτελέσουν αποτελεσματικό έργο για την υποστήριξη των +τεχνών. Άρα, είναι αναποτελεσματικά. Εγώ, λοιπόν λέω: ας χρησιμοποιήσουμε +την κυβική ρίζα. Η κυβική ρίζα μοιάζει κάπως έτσι. Το θέμα είναι: αν ο A +είναι χίλιες φορές πιο δημοφιλής από τον B, με το σύστημα της κυβικής ρίζας +ο A θα πάρει δέκα φορές παραπάνω από τον B, όχι χίλιες φορές παραπάνω, απλώς +δέκα φορές παραπάνω. Η χρήση της κυβικής ρίζας μεταφέρει πολλά λεφτά από +τους αστέρες στους καλλιτέχνες μέτριας δημοτικότητας. Κι αυτό σημαίνει, ότι +με λιγότερα χρήματα μπορούμε να στηρίξουμε κατάλληλα έναν πολύ μεγαλύτερο +αριθμό καλλιτεχνών.

+ +

Υπάρχουν δύο λόγοι γιατί αυτό το σύστημα θα χρησιμοποιούσε λιγότερα χρήματα +από εκείνα που πληρώνουμε τώρα. Πρώτα από όλα διότι θα υποστήριζε +καλλιτέχνες και όχι εταιρείες, δεύτερον διότι θα μετέφερε τα λεφτά από τους +αστέρες προς τους καλλιτέχνες μέτριας δημοτικότητας. Τώρα, θα παρέμενε +σταθερό το ότι όσο πιο δημοφιλής είσαι, τόσο περισσότερα λεφτά +παίρνεις. Έτσι, ο αστέρας A θα συνεχίσει να παίρνει παραπάνω από τον B, αλλά +όχι αστρονομικά παραπάνω.

+ +

Αυτή είναι μία μέθοδος, και αφού δεν θα πρόκειται για τόσο πολλά λεφτά, δεν +θα έχει και τόσο πολλή σημασία το πως παίρνουμε τα λεφτά. Θα μπορούσε να +είναι από έναν ειδικό φόρο για τη συνδεσιμότητα στο Διαδίκτυο, θα μπορούσε +απλώς να είναι ένα τμήμα αυτού του γενικού προϋπολογισμού που προβλέπεται +για τον σκοπό αυτό. Δεν θα μας νοιάζει, διότι δε θα πρόκειται για τόσο πολλά +λεφτά· πολύ λιγότερα από αυτά που πληρώνουμε τώρα.

+ +

Η άλλη μέθοδος που πρότεινα είναι οι εθελοντικές πληρωμές. Ας υποθέσουμε ότι +ο κάθε player διέθετε ένα κουμπί που θα μπορούσατε να χρησιμοποιείτε για να +στείλετε ένα ευρώ. Πολλοί άνθρωποι θα το στέλνανε, σε τελευταία ανάλυση δεν +πρόκειται πια και για τόσο μεγάλο ποσό χρημάτων. Πιστεύω πως πολλοί από εσάς +μπορεί και να πατούσατε αυτό το κουμπί καθημερινά, για να δώσετε ένα ευρώ σε +κάποιον καλλιτέχνη ο οποίος έκανε ένα έργο που σας άρεσε. Αλλά τίποτε, όμως, +δεν θα το απαιτούσε αυτό, δεν θα ήσασταν υποχρεωμένοι ή διαταγμένοι ή +πιεσμένοι να στείλετε τα λεφτά· θα το κάνατε διότι έτσι νοιώσατε. Υπάρχουν +,όμως, μερικοί άνθρωποι που δεν θα το έκαναν, διότι είναι φτωχοί και δεν θα +μπορούσαν να αντέξουν να δώσουν ένα Ευρώ. Και είναι καλό που δεν θα το +δώσουν, δεν πρέπει να ξεζουμίζουμε λεφτά από φτωχούς ανθρώπους για να +στηρίζουμε τους καλλιτέχνες. Υπάρχουν αρκετοί μη-πτωχοί άνθρωποι που θα +είναι ευτυχείς να το πράξουν. Γιατί να μη δίνατε ένα ευρώ σε κάποιους +καλλιτέχνες σήμερα, αν εκτιμάτε τη δουλειά τους; Είναι πολύ άβολο να τους το +δώσετε. Έτσι, λοιπόν, η πρότασή μου είναι να απαλείψουμε αυτή την +ενόχληση. Αν ο μόνος λόγος για να μη δώσετε αυτό το ευρώ είναι [ότι] θα +είχατε ένα ευρώ λιγότερο, θα το κάνατε αρκετά συχνά.

+ +

Έτσι, λοιπόν, αυτές είναι οι δύο προτάσεις μου για το πως να στηρίξουμε τους +καλλιτέχνες, ενώ παράλληλα να ενθαρρύνουμε τον διαμοιρασμό, διότι το να +μοιράζεσαι είναι καλό. Ας θέσουμε ένα τέρμα στον πόλεμο κατά του +διαμοιρασμού, στους νόμους τύπου DADVSI και HADOPI. Δεν είναι μόνο οι +μέθοδοι που προτείνουν σατανικές, ο σκοπός τους είναι σατανικός. Γι' αυτό +και προτείνουν σκληρά και δρακόντεια μέτρα. Προσπαθούν να κάνουν κάτι που +είναι απαίσιο εκ φύσεως. Ας υποστηρίξουμε, λοιπόν, τους καλλιτέχνες με +άλλους τρόπους.

+ +

Δικαιώματα στον κυβερνοχώρο

+ +

Η τελευταία απειλή κατά της ελευθερίας μας στην ψηφιακή κοινωνία είναι το +γεγονός ότι δεν έχουμε ένα σταθερό δικαίωμα να κάνουμε αυτά που κάνουμε, +στον κυβερνοχώρο. Στον φυσικό κόσμο, αν έχετε κάποιες απόψεις και θέλετε να +δώσετε στον κόσμο αντίτυπα ενός κειμένου που υποστηρίζει αυτές τις απόψεις, +είστε ελεύθεροι να το πράξετε. Θα μπορούσατε ακόμη και να αγοράσετε έναν +εκτυπωτή για να τα τυπώσετε, και είστε ελεύθεροι να τα διανείμετε στον +δρόμο, ή είστε ελεύθεροι να νοικιάσετε ένα μαγαζί και να τα διανέμετε από +εκεί. Αν θέλετε να μαζέψετε λεφτά για να υποστηρίξετε τον αγώνα σας, +μπορείτε απλώς να βγάλετε ένα κουτάκι κι ο κόσμος θα μπορούσε να βάζει εκεί +μέσα λεφτά. Δεν χρειάζεται να πάρετε άδεια από κανέναν, ούτε και συνεργασία +για να κάνετε αυτά τα πράγματα.

+ +

Στο Διαδίκτυο, όμως, τα χρειάζεστε αυτά. Για παράδειγμα, αν θέλετε +να διανείμετε ένα κείμενο στο Διαδίκτυο, χρειάζεστε εταιρείες να σας +βοηθήσουν να το κάνετε. Δεν μπορείτε να το κάνετε μόνοι σας. Έτσι, λοιπόν, +αν θέλετε να έχετε έναν ιστότοπο, χρειάζεστε την υποστήριξη ενός ISP ή μιας +εταιρείας που να προσφέρει φιλοξενία και χρειάζεστε έναν ληξίαρχο ονόματος +τομέα[8]. Τους χρειάζεστε για να +συνεχίσουν να σας αφήνουν να κάνετε αυτό που κάνετε. Άρα, λοιπόν, στην +πραγματικότητα το κάνετε κατ' ανοχή, και όχι εκ δικαιώματος.

+ +

Κι αν θέλετε να λάβετε χρήματα, δεν μπορείτε απλώς να κρατάτε ένα +κουτάκι. Χρειάζεστε τη συνεργασία μίας εταιρείας καταβολής πληρωμών. Και +είδαμε ότι αυτό καθιστά όλες μας τις ψηφιακές δραστηριότητες ευάλωτες στην +καταστολή. Αυτό το μάθαμε όταν η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών εξαπέλυσε +μία “κατανεμημένη επίθεση άρνησης υπηρεσίας”[9] [DDoS] κατά του WikiLeaks. Τώρα, +αστειεύομαι λίγο, διότι οι λέξεις “κατανεμημένη επίθεση άρνησης +υπηρεσίας” αναφέρονται συνήθως σε μία διαφορετικού είδους +επίθεση. Αλλά ταιριάζουν απόλυτα με αυτό που έκαναν οι Ηνωμένες +Πολιτείες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες απευθύνθηκαν σε διάφορα είδη διαδικτυακών +υπηρεσιών από τις οποίες το WikiLeaks εξαρτιόταν και τους είπαν να κόψουν +τις υπηρεσίες αυτές προς το WikiLeaks. Κι εκείνοι το έκαναν!

+ +

Για παράδειγμα, το WikiLeaks είχε νοικιάσει ένα εικονικό διακομιστή Amazon, +και η κυβέρνηση των ΗΠΑ είπε στο Amazon: “Κόψτε τις υπηρεσίες προς το +WikiLeaks.” Και το έκανε, αυθαίρετα. Και, στη συνέχεια, το Amazon +διέθετε κάποια ονόματα τομέα όπως το wikileaks.org, που η κυβέρνηση των ΗΠΑ +προσπάθησε να τα κλείσει όλα. Αλλά δεν το πέτυχε, διότι κάποια από αυτά +βρισκόταν εκτός του δικού της ελέγχου και δεν έκλεισαν.

+ +

Έπειτα, υπήρχαν κι οι εταιρείες καταβολής πληρωμών. Οι ΗΠΑ απευθύνθηκαν στο +PayPal και είπανε: “Σταματείστε την μεταφορά χρημάτων προς το +WikiLeaks, διαφορετικά θα σας κάνουμε τη ζωή δύσκολη.” Και το PayPal +διέκοψε τις πληρωμές προς το WikiLeaks. Και μετά πήγαν στη Visa και την +Mastercard και τους υποχρέωσαν να διακόψουν τις πληρωμές προς το WikiLeaks. +Άλλοι άρχισαν να μαζεύουν λεφτά για λογαριασμό του WikiLeaks και κλείσανε +και τους δικούς τους λογαριασμούς. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, ίσως μπορεί +κάτι να γίνει. Υπάρχει μία εταιρεία στην Ισλανδία, η οποία άρχισε να +μαζεύει λεφτά για λογαριασμό του WikiLeaks, κι έτσι η Visa και η Mastercard +έκλεισαν το λογαριασμό της. Δεν μπορούσε πλέον να δεχθεί χρήματα ούτε από +τους ίδιους της τους πελάτες. Τώρα, βέβαια, εκείνη η εταιρεία μηνύει, απ' +ότι φαίνεται, τη Visa και την Mastercard, στα πλαίσια του νόμου της +Ευρωπαϊκής Ένωσης, διότι η Visa και η Mastercard μαζί έχουν ένα +σχεδόν-μονοπώλιο. Δεν τους επιτρέπεται να αρνούνται αυθαίρετα τις υπηρεσίες +τους σε κανέναν.

+ +

Αυτό είναι, λοιπόν, ένα παράδειγμα για το πως πρέπει να είναι τα πράγματα +για όλα τα είδη υπηρεσιών που χρησιμοποιούμε στο Διαδίκτυο. Αν είχατε +νοικιάσει ένα μαγαζί για να μοιράζετε δηλώσεις σχετικά με τις απόψεις σας, ή +και οποιοδήποτε άλλο είδος πληροφοριών που μπορείτε νομίμως να διανέμετε, ο +ιδιοκτήτης δεν θα μπορούσε να σας πετάξει έξω, απλώς επειδή δεν του άρεσαν +αυτά που λέτε. Εφόσον συνεχίζετε να πληρώνετε το ενοίκιο, έχετε το δικαίωμα +να συνεχίζετε σε εκείνο το μαγαζί, για όλη την προσυμφωνηθείσα, βάσει +συμβολαίου, χρονική περίοδο. Έχετε, λοιπόν, κάποια δικαιώματα τα οποία +μπορείτε να ασκήσετε. Ούτε θα μπορούσαν να σας κόψουν το τηλέφωνο διότι στην +τηλεφωνική εταιρεία δεν αρέσουν αυτά που λέτε, ή επειδή σε κάποια πανίσχυρη +οντότητα δεν άρεσαν αυτά που είπατε και απείλησε την τηλεφωνική +εταιρεία. Όχι! Εφόσον πληρώνετε τους λογαριασμούς και υπακούτε σε κάποιους +βασικούς κανόνες, δεν μπορούν να σας κόψουν την τηλεφωνική γραμμή. Αυτό θα +πει να έχει κανείς μερικά δικαιώματα!

+ +

Αν, όμως, μεταφέρουμε τις δραστηριότητές μας από τον φυσικό κόσμο στον +εικονικό κόσμο, τότε, είτε διατηρούμε τα ίδια δικαιώματα και στον εικονικό +κόσμο, ή διαφορετικά, έχουμε υποστεί ζημία. Έτσι, η αβεβαιότητα όλων μας των +Διαδικτυακών δραστηριοτήτων αποτελεί την τελευταία από τις απειλές στις +οποίες ήθελα να αναφερθώ.

+ +

Θα ήθελα, τώρα, να πω ότι για παραπάνω πληροφορίες σχετικά με το ελεύθερο +λογισμικό, κοιτάξτε στο gnu.org. Κοιτάξτε, επίσης, στο fsf.org, που είναι ο +ιστότοπος του Ιδρύματος Ελεύθερου Λογισμικού. Μπορείτε να το επισκεφθείτε +και να βρείτε πολλούς τρόπους με τους οποίους μπορείτε να μας βοηθήσετε, για +παράδειγμα. Μπορείτε, επίσης, να γίνετε και μέλος του Ιδρύματος Ελεύθερου +Λογισμικού μέσω αυτού του ιστότοπου. […] Υπάρχει επίσης και το +Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού, στο fsfe.org. Μπορείτε επίσης να +γίνετε μέλη στο FSF Europe. […]

+ +
+ + +Σημειώσεις του μεταφραστή: +
    +
  1. Ο ελληνικός όρος είναι +“τηλέφωνο-κατάσκοπος”. Χρησιμοποιείται όμως + ο πηγαίος όρος στο κείμενο για να αποδοθεί καλύτερα η αντίθεση που γίνεται +στο συγκεκριμένο σημείο.
  2. +
  3. Προτιμήθηκε η πλήρης απόδοση του πηγαίου όρου ISPs.
  4. +
  5. Ο πηγαίος όρος είναι “Digital Restrictions +Management”· κι από αυτόν πηγάζει το ακρωνύμιο “DRM” που +χρησιμοποιείται ως έχει στο κείμενο.
  6. +
  7. Μετάφραση—η οποία περιέχεται μέσα στο στο πηγαίο +κείμενο—στα γαλλικά του πηγαίου όρου digital handcuffs.
  8. +
  9. Μετάφραση του πηγαίου όρου backdoor.
  10. +
  11. Με τον όρο αυτό εννοείται ένας υπολογιστής που ελέγχεται +από κάποιον τρίτο κι όχι τον χρήστη του, χωρίς ο τελευταίος να το +γνωρίζει.
  12. +
  13. Ο πηγαίος όρος είναι “Digital Millennium Copyright +Act”· κι από αυτόν πηγάζει το ακρωνύμιο “DMCA” που +χρησιμοποιείται ως έχει στο κείμενο.
  14. +
  15. Μετάφραση του πηγαίου όρου domain name.
  16. +
  17. Ο πηγαίος όρος είναι “distributed denial of +service attack”· κι από αυτόν πηγάζει το ακρωνύμιο “DDoS” +που χρησιμοποιείται ως έχει στο κείμενο.
  18. +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/free-software-even-more-important.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/free-software-even-more-important.html new file mode 100644 index 0000000..2739130 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/free-software-even-more-important.html @@ -0,0 +1,413 @@ + + + + + + +Το ελεύθερο λογισμικό είναι σήμερα ακόμη πιο σημαντικό - Έργο GNU - Ίδρυμα +Ελεύθερου Λογισμικού + + + + +

Το ελεύθερο λογισμικό είναι σήμερα ακόμη πιο σημαντικό

+ +

από τον Richard +Stallman

+ +
+

Μία σημαντικά επεξεργασμένη έκδοση αυτού του άρθρου δημοσιεύτηκε στο +Wired.

+

+Προτεινόμενοι τρόποι για να βοηθήσετε το κίνημα ελεύθερου +λογισμικού. +

+
+ +

Από το 1983, το Κίνημα Ελεύθερου Λογισμικού έχει στρατευτεί υπέρ της +ελευθερίας των χρηστών υπολογιστών—υπέρ του ελέγχου των χρηστών στο +λογισμικό που χρησιμοποιούν, αντί για το αντίθετο. Όταν ένα πρόγραμμα +σέβεται την ελευθερία και την κοινότητα των χρηστών, το αποκαλούμε +“ελεύθερο λογισμικό.”

+ +

Το αποκαλούμε επίσης μερικές φορές “λογισμικό libre” για να +δώσουμε έμφαση στο ότι μιλάμε σχετικά με την ελευθερία και όχι την τιμή. +Μερικά ιδιόκτητα (μη-ελεύθερα) προγράμματα, όπως το Photoshop, είναι πολύ +ακριβά· άλλα, όπως το Flash Player, είναι διαθέσιμα δωρεάν—αλλά αυτό +είναι μια ελάσσων λεπτομέρεια. Ούτως ή άλλως, δίνουν στο δημιουργό του +λογισμικού ισχύ απέναντι στους χρήστες, ισχύ που κανείς δεν θα έπρεπε να +έχει.

+ +

Αυτά τα δύο μη-ελεύθερα προγράμματα έχουν επίσης κάτι άλλο κοινό: είναι και +τα δύο κακόβουλο λογισμικό (malware). Δηλαδή, και τα δύο περιέχουν +λειτουργικότητα σχεδιασμένη να κακομεταχειρίζεται το χρήστη. Το ιδιόκτητο +λογισμικό σήμερα είναι συχνά κακόβουλο, επειδή η ισχύς των δημιουργών λογισμικού τους +διαφθείρει.

+ +

Με το ελεύθερο λογισμικό, οι χρήστες έχουν τον έλεγχο του προγράμματος, τόσο +ατομικά όσο και συλλογικά. Έτσι, έχουν τον έλεγχο στο τι κάνουν οι +υπολογιστές τους (υποθέτοντας ότι εκείνοι οι υπολογιστές είναι πιστοί και κάνουν ό,τι τους λένε +να κάνουν τα προγράμματα των χρηστών).

+ +

Με το ιδιόκτητο λογισμικό, το πρόγραμμα ελέγχει τους χρήστες και κάποια άλλη +οντότητα (ο δημιουργός ή “ιδιοκτήτης”) ελέγχει το πρόγραμμα. +Έτσι, το ιδιόκτητο πρόγραμμα δίνει στο δημιουργό του ισχύ έναντι των +χρηστών. Αυτό είναι άδικο από μόνο του και προτρέπει το δημιουργό να +κακομεταχειριστεί τους χρήστες και με άλλους τρόπους.

+ +

Ελευθερία σημαίνει να έχετε έλεγχο επάνω στη δική σας ζωή. Αν +χρησιμοποιείτε ένα πρόγραμμα για να εκτελέσετε δραστηριότητες στη ζωή σας, η +ελευθερία σας εξαρτάται από το να έχετε τον έλεγχο επάνω στο πρόγραμμα. +Αξίζετε να έχετε έλεγχο επάνω στα προγράμματα που χρησιμοποιείτε, κι ακόμη +περισσότερο αν τα χρησιμοποιείτε για κάτι σημαντικό στη ζωή σας.

+ +

Ο έλεγχος των χρηστών επάνω στο πρόγραμμα απαιτεί τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες. +

+ +

(0) Την ελευθερία να εκτελείτε το πρόγραμμα όπως επιθυμείτε, για +οποιονδήποτε σκοπό.

+ +

(1) Την ελευθερία να μελετάτε “τον πηγαίο κώδικα” του +προγράμματος και να τον αλλάζετε, ώστε το πρόγραμμα να εκτελεί τους +υπολογισμούς σας όπως εσείς επιθυμείτε. Τα προγράμματα γράφονται από τους +προγραμματιστές σε μία γλώσσα προγραμματισμού —όπως τα αγγλικά +συνδυασμένα με άλγεβρα—κι αυτή η μορφή του προγράμματος είναι ο +“πηγαίος κώδικας”. Οποιοσδήποτε γνωρίζει προγραμματισμό κι έχει +το πρόγραμμα σε μορφή πηγαίου κώδικα μπορεί να διαβάσει τον πηγαίο κώδικα, +να καταλάβει τη λειτουργία του και να τον αλλάξει επίσης. Όταν το μόνο που +παίρνετε είναι η εκτελέσιμη μορφή, μια σειρά αριθμών που είναι αποδοτικοί +για να τους εκτελεί ο υπολογιστής, αλλά εξαιρετικά δύσκολο για έναν άνθρωπο +να τους κατανοήσει, η κατανόηση και η αλλαγή του προγράμματος σε εκείνη τη +μορφή είναι απαγορευτικά δύσκολη.

+ +

(2) Την ελευθερία να δημιουργείτε και να διανέμετε ακριβή αντίγραφα όποτε το +επιθυμείτε. (Αυτό δεν είναι υποχρέωση· το να το κάνετε είναι δική σας +επιλογή. Αν το πρόγραμμα είναι ελεύθερο, αυτό δε σημαίνει ότι κάποιος έχει +την υποχρέωση να σας προσφέρει ένα αντίγραφο, ή ότι εσείς έχετε την +υποχρέωση να του προσφέρετε ένα αντίγραφο. Η διανομή ενός προγράμματος +στους χρήστες χωρίς ελευθερία τους κακομεταχειρίζεται· ωστόσο η επιλογή να +μην διανείμετε το πρόγραμμα—να το χρησιμοποιήσετε ιδιωτικά—δεν +κακομεταχειρίζεται κανέναν.)

+ +

(3) Την ελευθερία να δημιουργείτε και να διανέμετε αντίγραφα των +τροποποιημένων από εσάς εκδόσεων, όταν το επιθυμείτε.

+ +

Οι πρώτες δύο ελευθερίες σημαίνουν ότι κάθε χρήστης μπορεί να εξασκήσει +ατομικά έλεγχο επάνω στο πρόγραμμα. Με τις άλλες δύο ελευθερίες, +οποιαδήποτε ομάδα χρηστών μπορεί μαζί να εξασκήσει συλλογικό έλεγχο +επάνω στο πρόγραμμα. Με τις τέσσερις ελευθερίες μαζί, οι χρήστες ελέγχουν +πλήρως το πρόγραμμα. Αν οποιαδήποτε από αυτές λείπει ή είναι ελλιπής, το +πρόγραμμα είναι ιδιόκτητο (μη-ελεύθερο) και άδικο.

+ +

Άλλα είδη έργων χρησιμοποιούνται επίσης για πρακτικές δραστηριότητες, +συμπεριλαμβάνοντας συνταγές για μαγειρική, εκπαιδευτικά έργα όπως διδακτικά +βιβλία, έργα αναφοράς όπως λεξικά και εγκυκλοπαίδειες, γραμματοσειρές για +την προβολή παραγράφων κειμένου, διαγράμματα κυκλωμάτων για υλισμικό προς +κατασκευή και μοτίβα για την κατασκευή χρήσιμων (και όχι απλά διακοσμητικών) +αντικειμένων μ' έναν 3D εκτυπωτή. Μια και αυτά δεν είναι λογισμικό, το +κίνημα ελεύθερου λογισμικού δεν τα καλύπτει μιλώντας με την αυστηρή έννοια· +αλλά ο ίδιος τρόπος συλλογισμού ισχύει και οδηγεί στο ίδιο συμπέρασμα: αυτά +τα έργα πρέπει να διαθέτουν τις τέσσερις ελευθερίες.

+ +

Ένα ελεύθερο πρόγραμμα σας επιτρέπει να μαστορεύετε με αυτό για να το κάνετε +να κάνει ό,τι θέλετε (ή να πάψει να κάνει κάτι που δεν σας αρέσει). Το +μαστόρεμα λογισμικού μπορεί να ακούγεται γελοίο εάν είστε συνηθισμένοι στο +ιδιόκτητο λογισμικό ως ένα σφραγισμένο κουτί, αλλά στον Ελεύθερο Κόσμο είναι +μια συνηθισμένη πρακτική κι ένας καλός τρόπος για να μάθετε προγραμματισμό. +Ακόμη και η παραδοσιακή Αμερικάνικη απασχόληση με το μαστόρεμα των +αυτοκινήτων παρεμποδίζεται, επειδή τα αυτοκίνητα περιέχουν σήμερα +μη-ελεύθερο λογισμικό.

+ +

Η αδικία της ιδιοκτησίας

+ +

Αν οι χρήστες δεν ελέγχουν το πρόγραμμα, το πρόγραμμα ελέγχει τους χρήστες. +Με το ιδιόκτητο λογισμικό, υπάρχει πάντα κάποια οντότητα, ο δημιουργός ή +“ιδιοκτήτης” του προγράμματος, που ελέγχει το +πρόγραμμα—και μέσω αυτού αποκτά ισχύ επάνω στους χρήστες. Ένα +μη-ελεύθερο πρόγραμμα είναι ένας ζυγός, ένα εργαλείο άδικης ισχύος.

+ +

Σε αισχρές περιπτώσεις (αν και αυτή η αισχρότητα έχει πλέον γίνει αρκετά +συνηθισμένη) τα ιδιόκτητα +προγράμματα είναι σχεδιασμένα να κατασκοπεύουν τους χρήστες, να τους +περιορίζουν, να τους λογοκρίνουν και να τους κατομεταχειρίζονται. Για +παράδειγμα, το λειτουργικό σύστημα της Apple iThings κάνει όλα τα παραπάνω, +και το ίδιο κάνει και το Windows σε κινητές συσκευές με επεξεργαστές ARM. Το +Windows, το firmware των κινητών τηλεφώνων και το Google Chrome για Windows +περιλαμβάνουν μια καθολική πίσω πόρτα (backdoor) η οποία επιτρέπει σε κάποια +εταιρεία να αλλάξει το πρόγραμμα από απόσταση χωρίς να ζητήσει άδεια από το +χρήστη. Το Amazon Kindle έχει μια πίσω πόρτα που μπορεί να σβήσει βιβλία.

+ +

Η χρήση μη-ελεύθερου λογισμικού στο “διαδίκτυο των πραγμάτων” θα +το μετέτρεπε στο “διαδίκτυο +των τηλεπωλητών” καθώς επίσης στο “διαδίκτυο των +αδιάκριτων”.

+ +

Με στόχο τον τερματισμό της αδικίας του μη-ελεύθερου λογισμικού, το κίνημα +ελεύθερου λογισμικού αναπτύσσει ελεύθερα προγράμματα ώστε οι χρήστες να +ελευθερωθούν μόνοι τους. Αρχίσαμε το 1984 με την ανάπτυξη του ελεύθερου +λειτουργικού συστήματος GNU. Σήμερα, +εκατομμύρια υπολογιστών τρέχουν το GNU, κυρίως με το συνδυασμό GNU/Linux.

+ +

Η διανομή ενός προγράμματος στους χρήστες χωρίς ελευθερία κακομεταχειρίζεται +εκείνους τους χρήστες· ωστόσο, η επιλογή της μη διανομής του προγράμματος +δεν κακομεταχειρίζεται κανέναν. Εάν γράψετε ένα πρόγραμμα και το +χρησιμοποιήσετε ιδιωτικά, αυτό δεν προξενεί κακό στους άλλους (όντως χάνετε +μια ευκαιρία να κάνετε καλό, αλλά αυτό δεν είναι το ίδιο με το να κάνετε +κακό.) Συνεπώς, όταν λέμε ότι το λογισμικό πρέπει να είναι ελεύθερο, +εννοούμε ότι κάθε αντίγραφο πρέπει να έρχεται μαζί με τις τέσσερις +ελευθερίες, αλλά δεν εννοούμε ότι κάποιος έχει την υποχρέωση να σας +προσφέρει ένα αντίγραφο.

+ +

Μη ελεύθερο λογισμικό και υπηρεσία ως υποκατάστατο λογισμικού (SaaSS)

+ +

Το μη-ελεύθερο λογισμικό ήταν ο πρώτος τρόπος ώστε οι εταιρείες να πάρουν +τον έλεγχο της πληροφορικής του λαού. Σήμερα, υπάρχει ένας ακόμη τρόπος, +καλούμενος Υπηρεσία ως Υποκατάστατο Λογισμικού (SaaSS). Αυτό σημαίνει να +αφήνετε το διακομιστή ενός άλλου να κάνει τις δικές σας υπολογιστικές +εργασίες.

+ +

Το SaaSS δε σημαίνει ότι τα προγράμματα στο διακομιστή είναι μη-ελεύθερα +(παρόλο που συχνά είναι). Αντίθετα, η χρήση του SaaSS προκαλεί τις ίδιες +αδικίες με τη χρήση ενός μη-ελεύθερου προγράμματος· είναι δύο μονοπάτια προς +το ίδιο κακό μέρος. Πάρτε το παράδειγμα μιας SaaSS υπηρεσίας μετάφρασης: Ο +χρήστης στέλνει το κείμενο στο διακομιστή, και ο διακομιστής το μεταφράζει +(για παράδειγμα από Αγγλικά σε Ισπανικά) και στέλνει τη μετάφραση πίσω στο +χρήστη. Τώρα η δουλειά της μετάφρασης είναι υπό τον έλεγχο του χειριστή του +διακομιστή αντί του χρήστη.

+ +

Αν χρησιμοποιείτε το SaaSS ο χειριστής του διακομιστή ελέγχει την +πληροφορική σας. Αυτό απαιτεί να εμπιστευτείτε όλα τα σχετικά δεδομένα στο +χειριστή του διακομιστή, ο οποίος θα αναγκαστεί να τα δείξει στην κυβέρνηση +επίσης—ποιον, τελικά, +υπηρετεί αυτός ο διακομιστής;

+ +

Πρωτεύουσες και δευτερεύουσες αδικίες

+ +

Όταν χρησιμοποιείτε ιδιόκτητα προγράμματα ή SaaSS, πρώτα απ' όλα προξενείτε +κακό στους εαυτούς σας, επειδή αυτό δίνει σε κάποια τρίτη οντότητα άδικη +ισχύ επάνω σας. Για το δικό σας καλό, θα πρέπει να αποδράσετε. Επίσης +προξενεί κακό σε άλλους, αν δώσετε μια υπόσχεση να μην μοιραστείτε. Είναι +κακό να κρατάτε μια τέτοια υπόσχεση, και μικρότερο κακό να την αθετήσετε· +για να είστε πλήρως σωστοί, δεν πρέπει να κάνετε αυτή την υπόσχεση καθόλου.

+ +

Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η χρήση μη-ελεύθερου λογισμικού δημιουργεί +απευθείας πίεση σε άλλους να κάνουν το ίδιο. Το Skype είναι ένα ξεκάθαρο +παράδειγμα: όταν ένα πρόσωπο χρησιμοποιεί το μη-ελεύθερο λογισμικό πελάτη +Skype, απαιτεί από ένα άλλο πρόσωπο να χρησιμοποιήσει το λογισμικό αυτό +επίσης—έτσι και οι δύο παραδίδουν την ελευθερία τους. (Το Google +Hangouts έχει το ίδιο πρόβλημα.) Είναι λάθος ακόμη και να προτείνεται η +χρήση τέτοιων προγραμμάτων. Θα πρέπει να αρνούμαστε να τα χρησιμοποιούμε +ακόμη και για σύντομα χρονικά διαστήματα, ακόμη και στον υπολογιστή κάποιου +άλλου.

+ +

Ένα άλλο κακό της χρήσης μη-ελεύθερων προγραμμάτων και του SaaSS είναι ότι +ανταμείβει τον αυτουργό, ενθαρρύνοντας την περαιτέρω ανάπτυξη εκείνου του +προγράμματος ή “υπηρεσίας”, γεγονός που οδηγεί ακόμη +περισσότερους ανθρώπους να πέσουν στα χέρια της εταιρείας.

+ +

Όλες οι μορφές έμμεσου κακού μεγεθύνονται όταν ο χρήστης είναι μια δημόσια +υπηρεσία ή ένα σχολείο.

+ +

Ελεύθερο λογισμικό και κυβέρνηση

+ +

Οι δημόσιες υπηρεσίες υπάρχουν για το λαό, όχι για τις ίδιες. Όταν +πραγματοποιούν πληροφορική, το κάνουν για το λαό. Έχουν καθήκον να +διατηρούν πλήρη έλεγχο επάνω σ' εκείνη την πληροφορική, ώστε να μπορούν να +εξασφαλίζουν ότι γίνεται με κατάλληλο τρόπο για το λαό. (Αυτό απαρτίζει την +υπολογιστική κυριαρχία της πολιτείας.) Δεν πρέπει ποτέ να επιτρέπουν να +πέσει ο έλεγχος της πληροφορικής της πολιτείας σε χέρια ιδιωτών.

+ +

Για να διατηρούν τον έλεγχο της πληροφορικής του λαού, οι δημόσιες υπηρεσίες +δεν πρέπει να την πραγματοποιούν με ιδιόκτητο λογισμικό (λογισμικό κάτω από +τον έλεγχο μιας οντότητας διαφορετικής από την πολιτεία). Και δεν πρέπει να +την εμπιστεύονται σε μια υπηρεσία προγραμματισμένη και εκτελούμενη από μια +οντότητα διαφορετική από την πολιτεία, καθώς αυτό θα αποτελούσε SaaSS.

+ +

Το ιδιόκτητο λογισμικό δε διαθέτει καμία απολύτως ασφάλεια σε μία καίρια +περίπτωση — απέναντι στο δημιουργό του. Και ο δημιουργός μπορεί να +βοηθήσει άλλους να επιτεθούν. Η +Microsoft δείχνει σφάλματα του Windows στην NSA (την υπηρεσία ψηφιακής +κατασκοπείας της κυβέρνησης των ΗΠΑ) πριν από τη διόρθωσή τους. Δεν +γνωρίζουμε εάν η Apple κάνει το ίδιο, αλλά βρίσκεται κάτω από την ίδια +κυβερνητική πίεση όπως η Microsoft. Εάν η κυβέρνηση οποιασδήποτε άλλης +χώρας χρησιμοποιεί τέτοιο λογισμικό, αυτό θέτει σε κίνδυνο την εθνική +ασφάλεια. Θέλετε η NSA να μπαίνει μέσα στους υπολογιστές της κυβέρνησής +σας; Δείτε τις από εμάς συνιστώμενες πολιτικές προς +κυβερνήσεις για την προώθηση του ελεύθερου λογισμικού.

+ +

Ελεύθερο λογισμικό και εκπαίδευση

+ +

Τα σχολεία (κι αυτό περιλαμβάνει όλες τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες) +επηρεάζουν το μέλλον της κοινωνίας μέσω αυτού που διδάσκουν. Θα έπρεπε να +διδάσκουν αποκλειστικά ελεύθερο λογισμικό, ώστε να χρησιμοποιούν την επιρροή +τους για το καλό. Το να διδάσκουν ένα ιδιόκτητο πρόγραμμα είναι το να +εμφυτεύουν εξάρτηση, το οποίο είναι ενάντιο στην αποστολή της εκπαίδευσης. +Με την εκπαίδευση στη χρήση ελεύθερου λογισμικού, τα σχολεία θα κατευθύνουν +το μέλλον της κοινωνίας προς την ελευθερία και θα βοηθήσουν ταλαντούχους +προγραμματιστές να εμπεδώσουν την τέχνη.

+ +

Θα διδάξουν επίσης στους μαθητές τη συνήθεια της συνεργασίας, της βοήθειας +προς άλλους ανθρώπους. Κάθε τάξη θα έπρεπε να έχει αυτό τον κανόνα: +“Μαθητές, αυτή η τάξη είναι ένα μέρος όπου μοιραζόμαστε τη γνώση μας. +Αν φέρετε λογισμικό στην τάξη, δεν μπορείτε να το κρατήσετε μόνο για τον +εαυτό σας. Αντιθέτως, πρέπει να μοιραστείτε αντίγραφα με την υπόλοιπη +τάξη—συμπεριλαμβανομένου του πηγαίου κώδικα του προγράμματος, στην +περίπτωση που κάποιος άλλος θέλει να μάθει. Επομένως, δεν επιτρέπεται να +φέρνετε ιδιόκτητο λογισμικό στην τάξη παρά μόνο για να το +αποσυμπιλήσετε.”

+ +

Οι δημιουργοί ιδιόκτητου λογισμικού θα μας έβαζαν να τιμωρήσουμε τους +μαθητές που είναι αρκετά καλοί στην καρδιά ώστε να μοιράζονται λογισμικό και +να παρεμποδίσουμε εκείνους που είναι αρκετά περίεργοι ώστε να θέλουν να το +αλλάξουν. Αυτό σημαίνει μια κακή εκπαίδευση. Δείτε το http://www.gnu.org/education/ για περισσότερη +συζήτηση σχετικά με τη χρήση ελεύθερου λογισμικού στα σχολεία.

+ +

Ελεύθερο λογισμικό: περισσότερο από “πλεονεκτήματα”

+ +

Μου ζητείται συχνά να περιγράψω τα “πλεονεκτήματα” του ελεύθερου +λογισμικού. Αλλά η λέξη “πλεονεκτήματα” είναι πολύ αδύναμη όταν +αφορά την ελευθερία. Η ζωή χωρίς ελευθερία είναι καταπίεση, κι αυτό έχει +εφαρμογή και στην πληροφορική, όπως και σε κάθε άλλη δραστηριότητα στις ζωές +μας. Πρέπει να αρνηθούμε να δώσουμε στους δημιουργούς των προγραμμάτων ή +των υπηρεσιών πληροφορικής τον έλεγχο επάνω στην πληροφορική μας. Αυτό +είναι το σωστό πράγμα να κάνουμε, για ιδιοτελείς λόγους· αλλά όχι μόνο για +ιδιοτελείς λόγους.

+ +

Η ελευθερία περιλαμβάνει την ελευθερία του συνεργάζεσθαι με άλλους. Η +άρνηση στους ανθρώπους αυτής της ελευθερίας σημαίνει να τους κρατάς +διαιρεμένους, το οποίο είναι η αρχή ενός σχήματος για την καταπίεσή τους. +Στην κοινότητα ελεύθερου λογισμικού είμαστε ιδιαίτερα ενήμεροι για τη +σημασία της ελευθερίας του συνεργάζεσθαι, επειδή η δουλειά μας αποτελείται +από οργανωμένη συνεργασία. Αν ένας φίλος/η έρθει να σας επισκεφτεί και σας +δει να χρησιμοποιείτε ένα πρόγραμμα, μπορεί να ζητήσει ένα αντίγραφο. Ένα +πρόγραμμα που σας σταματά από το να το αναδιανέμετε, ή λέει ότι “δεν +πρέπει να το κάνετε”, είναι αντικοινωνικό.

+ +

Η συνεργασία στην πληροφορική περιλαμβάνει την αναδιανομή ακριβών αντιγράφων +ενός προγράμματος σε άλλους χρήστες. Περιλαμβάνει επίσης τη διανομή των +τροποποιημένων από εσάς εκδόσεων σε εκείνους. Το ελεύθερο λογισμικό +ενθαρρύνει αυτές της μορφές συνεργασίας, ενώ το ιδιόκτητο λογισμικό τις +απαγορεύει. Απαγορεύει την αναδιανομή αντιγράφων και με το να αρνείται +στους χρήστες τον πηγαίο κώδικα, τους αποκλείει από το να κάνουν αλλαγές. +Το SaaSS έχει τα ίδια αποτελέσματα: αν η πληροφορική σας γίνεται μέσω του +ιστού στο διακομιστή κάποιο άλλου, από το αντίγραφο ενός άλλου του +προγράμματος, δεν μπορείτε να αγγίξετε το λογισμικό που πραγματοποιεί την +πληροφορική σας, οπότε δεν μπορείτε να το αναδιανείμετε ή να το αλλάξετε.

+ +

Επίλογος

+ +

Αξίζουμε να έχουμε τον έλεγχο της δικής μας πληροφορικής· πώς μπορούμε να +κερδίσουμε αυτό τον έλεγχο; Με το να απορρίπτουμε το μη-ελεύθερο λογισμικό +στους υπολογιστές που κατέχουμε ή χρησιμοποιούμε τακτικά και με το να +απορρίπτουμε το SaaSS. Με το να αναπτύσσουμε ελεύθερο +λογισμικό (για εκείνους από εμάς που είμαστε προγραμματιστές.) Με το να +αρνούμαστε να αναπτύξουμε ή να προωθήσουμε μη-ελεύθερο λογισμικό ή SaaSS. +Με το να διαδίδουμε αυτές τις ιδέες σε άλλους.

+ +

Εμείς και χιλιάδες χρηστών το έχουμε κάνει αυτό από το 1984, και με αυτό τον +τρόπο έχουμε σήμερα το ελεύθερο GNU/Linux λειτουργικό σύστημα που +οποιοσδήποτε—προγραμματιστής ή όχι— μπορεί να χρησιμοποιήσει. +Συμμετάσχετε στο σκοπό μας, ως προγραμματιστής/ρια ή ως ακτιβιστής/ρια. Ας +κάνουμε όλους τους χρήστες υπολογιστών ελεύθερους.

+ + +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/free-sw.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/free-sw.html new file mode 100644 index 0000000..d371ea7 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/free-sw.html @@ -0,0 +1,389 @@ + + + + + + +Τι είναι το Ελεύθερο Λογισμικό; - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + + + + +

Τι είναι το Ελεύθερο Λογισμικό;

+ +

Ο Ορισμός του Ελεύθερου Λογισμικού

+ +
+

+Διατηρούμε τον όρο του ελεύθερου λογισμικού για να δείξουμε ξεκάθαρα τι +πρέπει να ισχύει για ένα κομμάτι λογισμικού ώστε αυτό να θεωρείται ελεύθερο. +

+
+ +

+Το “Ελεύθερο λογισμικό” είναι ζήτημα ελευθερίας, όχι +κόστους. Για να κατανοήσετε τον όρο αυτό θα πρέπει να σκέφτεστε τη λέξη +“free” όπως ο “ελεύθερος λόγος (free speech)” και +όχι η “δωρεάν μπίρα (free beer)”. +

+ +

+Το Ελεύθερο λογισμικό παρέχει στους χρήστες την ελευθερία να εκτελούν, +αντιγράφουν, διανέμουν, μελετούν, τροποποιούν και βελτιώνουν το Ελεύθερο +λογισμικό. Για την ακρίβεια, αναφέρεται σε τέσσερις βασικές ελευθερίες: +

+ + + +

Ένα πρόγραμμα θεωρείται ελεύθερο λογισμικό όταν οι χρήστες του έχουν όλες +τις παραπάνω ελευθερίες. Επομένως, θα πρέπει να είστε ελεύθεροι να +αναδιανέμετε αντίγραφα, με ή χωρίς τροποποιήσεις, δωρεάν ή χρεώνοντας για +την διανομή, στον οποιονδήποτε και +οπουδήποτε. Το να είστε ελεύθεροι να κάνετε όλα τα παραπάνω σημαίνει +(μεταξύ άλλων) πως δεν χρειάζεται να ζητήσετε εξουσιοδότηση ή να πληρώσετε +κάποιον ώστε να λάβετε τη ανάλογη άδεια. +

+ +

+Η ελευθερία της χρήσης ενός προγράμματος σημαίνει πως δίδεται η ελευθερία σε +κάθε άτομο ή επιχείρηση να το χρησιμοποιήσει σε κάθε είδους υπολογιστικό +σύστημα, για κάθε είδος εργασίας χωρίς να είναι υποχρεωμένο να επικοινωνήσει +εκ των προτέρων με τον προγραμματιστή ή με κάποια άλλη οντότητα. Σε αυτή την +ελευθερία, είναι η άποψη του χρήστη που έχει σημασία, και όχι η +άποψη του κατασκευαστή. Εσείς, ως χρήστες είστε ελεύθεροι να +εκτελείτε το πρόγραμμα για τους δικούς σας λόγους, και αν το διανέμετε σε +οποιονδήποτε άλλο άνθρωπο, τότε και εκείνος είναι ελεύθερος να το εκτελεί +για τους δικούς του λόγους, δίχως να έχετε το δικαίωμα να του υποβάλετε +δικές σας κυρώσεις. +

+ +

+Θα πρέπει επίσης να έχετε την ελευθερία να κάνετε τροποποιήσεις και να τις +χρησιμοποιείτε ιδιωτικά στην δουλειά ή για διασκέδαση, χωρίς να χρειάζεται +να το αναφέρετε. Αν δημοσιεύσετε τις αλλαγές σας, δεν είστε υποχρεωμένοι να +ειδοποιήσετε κάποιο συγκεκριμένο άτομο. +

+ +

+Η ελευθερία της αναδιανομής αντιγράφων θα πρέπει να περιλαμβάνει εκτελέσιμες +(executable) μορφές του προγράμματος, καθώς και τον πηγαίο κώδικα, τόσο για +την τροποποιημένη όσο και για την αρχική έκδοση του προγράμματος. (Η διανομή +προγραμμάτων σε εκτελέσιμη μορφή είναι απαραίτητη για εγκατεστημένα ελεύθερα +λειτουργικά συστήματα). Θεωρείται δεκτό όταν δεν υπάρχει τρόπος να +δημιουργηθεί η εκτελέσιμη μορφή για κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα (από τη +στιγμή που μερικές γλώσσες δεν υποστηρίζουν κάτι τέτοιο), αλλά θα πρέπει να +έχετε την ελευθερία να αναδιανέμετε τέτοιες μορφές σε περίπτωση που +αναπτύξετε ή βρείτε κάποιο δικό σας τρόπο να τις δημιουργήσετε). +

+ +

+Για να ισχύουν πρακτικά οι τέσσερις βασικές ελευθερίες, και να μπορείτε να +δημοσιεύετε βελτιωμένες εκδόσεις, θα πρέπει να έχετε πρόσβαση στον πηγαίο +κώδικα του προγράμματος. Επομένως, η πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα είναι +απαραίτητη προϋπόθεση στο ελεύθερο λογισμικό. +

+ +

+Μία σημαντική μέθοδος τροποποίησης ενός προγράμματος είναι η συγχώνευση του +με διαθέσιμες ελεύθερες υπορουτίνες και υποπρογράμματα (modules). Εάν η +άδεια του προγράμματος αναφέρει ότι δεν έχετε το δικαίωμα να το συγχωνεύσετε +με ένα υπάρχον υποπρόγραμμα — για παράδειγμα εάν απαιτεί να είστε +εσείς αυτός που κατέχει τα πνευματικά δικαιώματα (copyright holder) για +οποιονδήποτε κώδικα έχετε προσθέσει — τότε η άδεια είναι πολύ +περιοριστική ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ελεύθερη (δηλαδή άδεια ελεύθερου +λογισμικού). +

+ +

+Αυτές οι ελευθερίες θα είναι πραγματικές και αμετάκλητες όσο δεν κάνετε κάτι +λάθος. Αν ο προγραμματιστής του λογισμικού ανακαλέσει την άδεια, χωρίς να +έχετε δώσει εσείς την αφορμή τότε το λογισμικό δεν θεωρείται ελεύθερο. +

+ +

+Ωστόσο, μερικοί κανόνες που αφορούν τον τρόπο με τον οποίο διανέμεται το +ελεύθερο λογισμικό είναι αποδεκτοί όταν δεν συγκρούονται με τις τέσσερις +βασικές ελευθερίες. Για παράδειγμα, στην άδεια αντιγραφής (copyleft) όταν +αναδιανέμετε κάποιο πρόγραμμα, δεν μπορείτε να προσθέσετε περιορισμούς ώστε +να μειώσετε από τον χρήστη τις τέσσερις βασικές ελευθερίες. Αυτός ο κανόνας +δεν συγκρούεται με τις βασικές ελευθερίες, αλλά τις προστατεύει. +

+ +

+Στο έργο GNU, χρησιμοποιούμε την άδεια αντιγραφής (copyleft) για να +προστατεύσουμε αυτές τις ελευθερίες νομικά και για όλους. Βέβαια υπάρχει και +ελεύθερο λογισμικό το οποίο δεν +χρησιμοποιεί την άδεια αντιγραφής (non-copylefted). Προσωπικά, +πιστεύουμε ότι υπάρχουν αρκετοί σημαντικοί λόγοι για τους οποίους θα πρέπει να +προτιμάτε τη χρήση της άδειας αντιγραφής. Παρόλα αυτά, ακόμη και στην +περίπτωση που το πρόγραμμα σας δεν δημοσιεύεται υπό την άδεια αντιγραφής, +μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε. Δείτε τις Κατηγορίες Ελεύθερου Λογισμικού για +μία αναφορά της συσχέτισης μεταξύ εννοιών όπως “ελεύθερο +λογισμικό,” “λογισμικό που χρησιμοποιεί την άδεια +αντιγραφής” καθώς και άλλων κατηγοριών λογισμικού. +

+ +

+“Ελεύθερο λογισμικό” δεν σημαίνει “μη-εμπορικό”. Ένα +ελεύθερο πρόγραμμα θα πρέπει να είναι διαθέσιμο για εμπορική χρήση, εμπορική +ανάπτυξη ή εμπορική διανομή. Η εμπορική ανάπτυξη του ελευθέρου λογισμικού +δεν είναι ασυνήθιστη. Αντιθέτως, τέτοιου είδους ελεύθερο λογισμικό είναι +πολύ σημαντικό να υπάρχει. Μπορεί να έχετε πληρώσει για να προμηθευτείτε +κάποια αντίγραφα ελεύθερου λογισμικού, ή να έχετε προμηθευτεί τα αντίγραφα +χωρίς κάποια οικονομική επιβάρυνση. Ανεξαρτήτως όμως από τον τρόπο +προμήθειας, θα πρέπει πάντα να έχετε την ελευθερία να τροποποιείτε το +λογισμικό, ακόμα και να πουλάτε αντίγραφα +του. +

+ +

+Κανόνες για την διαδικασία πακεταρίσματος (packaging) μίας τροποποιημένης +έκδοσης είναι αποδεκτοί όταν δεν σας περιορίζουν ουσιαστικά την ελευθερία να +δημοσιεύετε τις διάφορες τροποποιημένες εκδόσεις. Κανόνες του τύπου +“εάν διαθέσετε το πρόγραμμα με τον τάδε τρόπο θα πρέπει να τον +διαθέσετε επίσης και με τον δείνα τρόπο” είναι αποδεκτοί, με την ίδια +προϋπόθεση. (Σημειώστε ότι ένας τέτοιος κανόνας σας δίνει επίσης τη +δυνατότητα να μη δημοσιεύσετε την δική σας έκδοση του προγράμματος +καθόλου). Κανόνες οι οποίοι απαιτούν τη δημοσίευση του πηγαίου κώδικα στους +χρήστες των προγραμμάτων όλων των εκδόσεων που έχετε διαθέσει δημόσια είναι +επίσης αποδεκτοί. Επίσης είναι αποδεκτό σε μία άδεια ελεύθερου λογισμικού να +υπάρχουν και άλλου είδους απαιτήσεις, όπως πχ εάν έχετε διανέμει μία +τροποποιημένη έκδοση ενός προγράμματος και κάποιος προηγούμενος +κατασκευαστής ζητήσει αντίγραφο του, θα πρέπει να του αποστείλετε ένα, ή να +δηλώσετε τον εαυτό σας στις μετατροπές που κάνατε. +

+ +

+Πολλές φορές κρατικοί κανονισμοί έλεγχου εξαγωγών +και εμπορικά σωματεία (trade sanctions) μπορούν να περιορίσουν την ελευθερία +σας να διανέμετε αντίγραφα προγραμμάτων παγκοσμίως. Οι προγραμματιστές δεν +μπορούν να εξουδετερώσουν ή να παρακάμψουν τέτοιους περιορισμούς, αλλά αυτό +που μπορούν και πρέπει να κάνουν είναι να αρνηθούν να τους επιβάλλουν για +την χρήση του προγράμματος. Με αυτόν τον τρόπο, οι περιορισμοί δεν θα +επηρεάσουν δραστηριότητες και ανθρώπους εκτός της δικαιοδοσίας αυτών των +κυβερνήσεων. +

+ +

+Οι περισσότερες άδειες ελεύθερου λογισμικού βασίζονται στα πνευματικά +δικαιώματα (copyright) και υπάρχουν όρια ως προς το είδος των απαιτήσεων που +μπορούν να επιβληθούν μέσω αυτών. Εάν μία άδεια βασισμένη στα πνευματικά +δικαιώματα σέβεται την ελευθερία με βάση την παραπάνω περιγραφή, είναι +απίθανο να έχει κάποιο άλλο πρόβλημα που δεν είναι αναμενόμενο (αν και αυτό +συμβαίνει περιστασιακά). Ωστόσο, κάποιες άδειες ελεύθερου λογισμικού είναι +βασισμένες σε συμβόλαια και τα συμβόλαια μπορούν να επιβάλλουν ένα πολύ +μεγαλύτερο εύρος περιορισμών. Αυτό σημαίνει πως υπάρχουν πολλοί τρόποι με +τους οποίους μία τέτοια άδεια μπορεί να είναι απαράδεκτα περιοριστική και +ανελεύθερη. +

+ +

+Δεν είναι δυνατόν να αναφέρουμε όλους τους πιθανούς περιορισμούς συμβολαίων +που θα ήταν μη αποδεκτοί. Εάν μία άδεια βασισμένη σε συμβόλαια περιορίζει +τον χρήστη κατά ένα παράξενο τρόπο που οι άδειες βασισμένες στα πνευματικά +δικαιώματα αδυνατούν, και ο οποίος δεν αναφέρεται εδώ ως νόμιμος, θα πρέπει +να το σκεφτούμε και πιθανότατα θα αποφασίσουμε πως είναι ανελεύθερη. +

+ +

+Όταν μιλάμε για το ελεύθερο λογισμικό, είναι καλό να αποφεύγουμε όρους όπως +“το δίνει έτσι (give away)” ή “δωρεάν (for free),” +διότι αυτοί υπονοούν ότι το θέμα είναι το κόστος και όχι η +ελευθερία. Κάποιοι δημοφιλείς όροι όπως “πειρατεία” ενσωματώνουν +απόψεις που ελπίζουμε πως δεν θα ασπαστείτε. Δείτε το άρθρο Λέξεις που προκαλούν σύγχυση και +πρέπει να αποφεύγονται για μία συζήτηση σχετικά με αυτούς τους +όρους. Έχουμε επίσης και μία λίστα μεταφράσεων του όρου “ελεύθερο +λογισμικό” σε διάφορες γλώσσες. +

+ +

+Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως κριτήρια σαν και αυτά που υπάρχουν στον +ορισμό του ελεύθερου λογισμικού απαιτούν προσεκτική σκέψη για την ερμηνεία +τους. Για να αποφασιστεί κατά πόσο μία συγκεκριμένη άδεια κατατάσσεται ως +άδεια ελεύθερου λογισμικού, την κρίνουμε για το κατά πόσο πληρεί το πνεύμα +και την πληρότητα των κριτηρίων. Εάν μία άδεια επιβάλλει παράλογους +περιορισμούς, την απορρίπτουμε, ακόμα και αν δεν τους αναμέναμε στα +κριτήρια. Πολλές φορές ή απαίτηση κάποιας άδειας δημιουργεί ένα ζήτημα που +απαιτεί εκτενή σκέψη, συμπεριλαμβανομένων και συζητήσεων με δικηγόρο, πριν +αποφασίσουμε αν η απαίτηση είναι αποδεκτή. Όταν καταλήγουμε σε ένα +συμπέρασμα για ένα καινούργιο θέμα, συχνά ανανεώνουμε αυτά τα κριτήρια για +να είναι πιο εύκολο να δούμε εάν συγκεκριμένες άδειες είναι δεκτές ή όχι. +

+ +

+Εάν σας ενδιαφέρει το κατά πόσο μία συγκεκριμένη άδεια κατατάσσεται στις +άδειες ελευθέρου λογισμικού, δείτε τη λίστα με τις άδειες μας. Εάν η άδεια +που σας ενδιαφέρει δεν είναι στην λίστα, μπορείτε να μας ρωτήσετε στέλνοντας +ηλεκτρονική αλληλογραφία στο <licensing@gnu.org> +

+ +

+Εάν σκέφτεστε να συντάξετε καινούργια άδεια, παρακαλούμε επικοινωνήστε με το +ΙΕΛ με ηλεκτρονική αλληλογραφία στην παραπάνω διεύθυνση. Η εμφάνιση +διαφορετικών ελεύθερων αδειών σημαίνει περισσότερη δουλειά από μέρους των +χρηστών στην κατανόηση τους. Ίσως τελικά σας βοηθήσουμε να βρείτε μία +υπάρχουσα άδεια Ελεύθερου Λογισμικού που ανταποκρίνεται στις ανάγκες σας. +

+ +

+Εάν αυτό δεν είναι δυνατόν, και χρειάζεστε καινούργια άδεια, με τη βοήθειά +μας μπορείτε να εξασφαλίσετε ότι αυτή η άδεια είναι πράγματι άδεια ελεύθερου +λογισμικού και να αποφύγετε διάφορα πρακτικά προβλήματα. +

+ +

Πέρα από το λογισμικό

+ +

+Τα εγχειρίδια λογισμικού πρέπει να είναι +επίσης ελεύθερα, για τους ίδιους λόγους για τους οποίους πρέπει να είναι +και το λογισμικό, και επιπρόσθετα επειδή αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του +λογισμικού. +

+ +

+Οι ίδιες απόψεις έχουν νόημα και για άλλα είδη εργασίας που έχουν πρακτική +χρήση — δηλαδή για εργασίες που ενσωματώνουν πολύτιμη γνώση, όπως οι +επιμορφωτικές και επιστημονικές εργασίες. Η Βικιπαίδεια είναι το πιο δημοφιλές +παράδειγμα. +

+ +

+Οποιοδήποτε είδος εργασίας μπορεί να είναι ελεύθερο, με αποτέλεσμα +ο ορισμός του ελεύθερου λογισμικού να έχει επεκταθεί στον ορισμό των ελεύθερων πολιτισμικών εργασιών που +μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα είδη εργασίας. +

+ +

Ανοιχτός Κώδικας;

+ +

+Μία άλλη ομάδα έχει αρχίσει να χρησιμοποιεί τον όρο “ανοιχτός κώδικας +(open source)” για να επισημάνει κάτι παραπλήσιο (αλλά όχι ίδιο) με το +“ελεύθερο λογισμικό (free software).” Προτιμούμε τον όρο +“ελεύθερο λογισμικό (free software)” διότι, μόλις ακούσεις ότι +αναφέρεται στην ελευθερία και όχι στο κόστος, φέρνει στο νου την +ελευθερία. Η λέξη “ανοιχτός” αδυνατεί να αναφερθεί +στην ελευθερία. +

+ +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/gnu-history.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/gnu-history.html new file mode 100644 index 0000000..f747248 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/gnu-history.html @@ -0,0 +1,230 @@ + + + + + + +Επισκόπηση του συστήματος GNU - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + + +

Επισκόπηση του συστήματος GNU

+ +

+Το λειτουργικό σύστημα GNU είναι ένα πλήρες σύστημα ελεύθερου λογισμικού, +συμβατό με το Unix. Η λέξη GNU σημαίνει “GNU's Not Unix”. Ο Richard Stallman έκανε την Αρχική Ανακοίνωση του Έργου GNU το +Σεπτέμβριο του 1983. Μια πιο μακροσκελής έκδοση του εγγράφου, που +ονομάζεται Το μανιφέστο του GNU +δημοσιεύτηκε το Μάρτιο του 1985. Αυτό το έγγραφο έχει μεταφραστεί σε πολλές +άλλες γλώσσες

+ +

+Το όνομα “GNU” επιλέχθηκε επειδή πληρούσε ορισμένες +προϋποθέσεις· πρωτίστως, ήταν ένα αναδρομικό ακρωνύμιο για το “GNU's +Not Unix”, δευτερευόντως, επειδή ήταν πραγματική λέξη, και τέλος, +επειδή είναι διασκεδαστικό να το λες (ή να το Τραγουδάς).

+ +

+Η λέξη “ελεύθερο” στο “ελεύθερο λογισμικό” +αναφέρεται στην ελευθερία, όχι στο +κόστος[1]. Μπορεί να πληρώσετε ή να +μην πληρώσετε ένα τίμημα για να αποκτήσετε GNU λογισμικό. Σε κάθε περίπτωση, +από τη στιγμή που αποκτήσετε το λογισμικό, έχετε τέσσερις συγκεκριμένες +ελευθερίες ως προς τη χρήση του. Την ελευθερία να εκτελείτε το λογισμικό +όπως επιθυμείτε· την ελευθερία να αντιγράφετε το πρόγραμμα και να το δίνετε +στους φίλους και συνεργάτες σας· την ελευθερία να τροποποιείτε το πρόγραμμα +όπως επιθυμείτε, με το να έχετε πλήρη πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα· την +ελευθερία να διανέμετε μία βελτιωμένη έκδοσή του, κι έτσι να βοηθάτε να +αναπτυχθεί η κοινότητα. (Εάν αναδιανέμετε GNU λογισμικό, μπορείτε να +χρεώνετε ένα τέλος για τη φυσική πράξη της μεταφοράς ενός αντίγραφου, ή +μπορείτε να δίνετε δωρεάν αντίγραφα).

+ +

+Το έργο ανάπτυξης του συστήματος GNU ονομάζεται “Έργο GNU”. Το +Έργο GNU δημιουργήθηκε το 1983 ως ένας τρόπος επαναφοράς του κλίματος +συνεργασίας που υπήρχε στην κοινότητα της πληροφορικής τις παλαιότερες +εποχές—να καταστήσει ξανά δυνατή τη συνεργασία με το να εξαλείψει τα +εμπόδια στη συνεργασία που επιβλήθηκαν από τους κατόχους ιδιόκτητου +λογισμικού.

+ +

+Το 1971, όταν ο Richard Stallman ξεκίνησε την καριέρα του στο MIT, δούλευε +σε μία ομάδα που χρησιμοποιούσε αποκλειστικά ελεύθερο λογισμικό. Ακόμα και εταιρείες +πληροφορικής συχνά διένειμαν ελεύθερο λογισμικό. Οι προγραμματιστές ήταν +ελεύθεροι να συνεργαστούν μεταξύ τους, και συχνά το έκαναν.

+ +

+Μέχρι τη δεκαετία του 1980, σχεδόν όλο το λογισμικό ήταν ιδιόκτητο, που +σημαίνει ότι είχε ιδιοκτήτες που απαγόρευαν και απέτρεπαν τη συνεργασία των +χρηστών. Αυτό έκανε αναγκαία τη δημιουργία του Έργου GNU.

+ +

+Κάθε χρήστης ηλεκτρονικού υπολογιστή χρειάζεται ένα λειτουργικό σύστημα· αν +δεν υπάρχει ένα ελεύθερο λειτουργικό σύστημα, τότε δεν μπορείτε καν να +ξεκινήσετε τη χρήση ενός υπολογιστή χωρίς να καταφύγετε σε ιδιόκτητο +λογισμικό. Έτσι, το πρώτο αντικείμενο στην ατζέντα του ελεύθερου λογισμικού +ήταν προφανές ότι έπρεπε να είναι ένα ελεύθερο λειτουργικό σύστημα.

+ +

+Αποφασίσαμε να κατασκευάσουμε ένα λειτουργικό σύστημα συμβατό με το Unix +επειδή το γενικό σχέδιο ήταν ήδη δοκιμασμένο και μεταφέρσιμο[2], κι επειδή η συμβατότητα το κάνει εύκολο +για τους χρήστες του Unix να μεταπηδήσουν από το Unix στο GNU.

+ +

+Ένα λειτουργικό σύστημα το οποίο μοιάζει με το Unix περιλαμβάνει ένα πυρήνα, +μεταγλωττιστές, συντάκτες κειμένου, διαμορφωτές κειμένου, λογισμικό +αλληλογραφίας, γραφικές διεπαφές χρήστη, βιβλιοθήκες, παιχνίδια και πολλά +άλλα πράγματα. Έτσι, το να γραφεί ένα ολόκληρο λειτουργικό σύστημα είναι +μία πολύ μεγάλη δουλειά. Ξεκινήσαμε τον Ιανουάριο του 1984. Το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού ιδρύθηκε τον Οκτώβριο +του 1985, με αρχικό σκοπό την απόκτηση εσόδων ώστε να βοηθήσει στην ανάπτυξη +του GNU.

+ +

Μέχρι τη δεκαετία του 1990, είχαμε είτε βρει είτε συγγράψει όλα τα κύρια +στοιχεία εκτός από ένα—τον πυρήνα. Τότε το Linux, ένας παρόμοιος με +Unix πυρήνας, αναπτύχθηκε από τον Linus Torvalds και έγινε ελεύθερο +λογισμικό το 1992. Συνδυάζοντας το Linux με το σχεδόν-πλήρες σύστημα GNU +καταλήξαμε σ' ένα πλήρες λειτουργικό σύστημα: το σύστημα GNU/Linux. Οι +εκτιμήσεις δείχνουν ότι δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν σήμερα +συστήματα GNU/Linux, τυπικά μέσα από διανομές GNU/Linux. Η κύρια έκδοση του +Linux σήμερα περιέχει μη-ελεύθερα firmware “blobs”· οι +ακτιβιστές του ελεύθερου λογισμικού διατηρούν τώρα μια τροποποιημένη έκδοση +του Linux, ονομαζόμενη +Linux-libre.

+ +

+Ωστόσο, το Έργο GNU δεν περιορίζεται μόνο στο κεντρικό λειτουργικό +σύστημα. Στοχεύουμε να παρέχουμε ένα ολόκληρο φάσμα λογισμικού, ο,τιδήποτε +θελήσουν να έχουν πολλοί χρήστες. Αυτό συμπεριλαμβάνει και λογισμικό +εφαρμογών. Δείτε τον Κατάλογο Ελεύθερου +Λογισμικού, για έναν κατάλογο με προγράμματα εφαρμογών που είναι +ελεύθερο λογισμικό.

+ +

+Θέλουμε επίσης να παρέχουμε λογισμικό και για χρήστες που δεν είναι ειδικοί +στους υπολογιστές. Αναπτύξαμε επομένως κι ένα γραφικό περιβάλλον (αποκαλούμενο GNOME) για +να βοηθήσουμε τους αρχάριους να χρησιμοποιήσουν το σύστημα GNU.

+ +

Θέλουμε επίσης να παρέχουμε παιχνίδια κι άλλα είδη ψυχαγωγίας. Πολλά ελεύθερα παιχνίδια +είναι ήδη διαθέσιμα.

+ +

+Πόσο μακριά μπορεί να φτάσει το ελεύθερο λογισμικό; Δεν υπάρχουν όρια, εκτός +όταν νόμοι όπως το +σύστημα πατεντών απαγορεύουν το ελεύθερο λογισμικό. Ο τελικός στόχος +είναι να παρέχουμε ελεύθερο λογισμικό που να κάνει όλες τις δουλειές που +θέλουν οι χρήστες ηλεκτρονικών υπολογιστών να κάνουν—κι έτσι να +καταστήσουμε το ιδιόκτητο λογισμικό ένα πράγμα του παρελθόντος.

+ +
+ + +Σημειώσεις του μεταφραστή: +
    +
  1. Στην αγγλική γλώσσα ο όρος “free” επιδέχεται +πολλών ερμηνειών. Γι' αυτό και η διάκριση με αυτό τον τρόπο στο +κείμενο.
  2. +
  3. Ο πηγαίος όρος είναι “portable” και αφορά +την ευκολία μεταφοράς του συστήματος σε μια διαφορετική αρχιτεκτονική +υπολογιστή (δηλαδή την ανάπτυξη μιας νέας έκδοσης του συστήματος για εκείνη +την αρχιτεκτονική).
  4. +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/gnu.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/gnu.html new file mode 100644 index 0000000..efe5b59 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/gnu.html @@ -0,0 +1,190 @@ + + + + + + +Το Λειτουργικό Σύστημα GNU - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + + + +

Το Λειτουργικό Σύστημα GNU

+ +
+

Μεταφορτώστε διανομές

+

+GNU και Linux

+

Εάν αναζητάτε να εγκαταστήσετε ένα ολόκληρο σύστημα, δείτε τη λίστα διανομών GNU/Linux που είναι εντελώς +ελεύθερο λογισμικό.

+
+ + + +

GNU και Linux

+ + + +

Άλλες σχετικές με το GNU πηγές

+ + + +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/government-free-software.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/government-free-software.html new file mode 100644 index 0000000..7140a51 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/government-free-software.html @@ -0,0 +1,265 @@ + + + + + + +Μέτρα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι κυβερνήσεις για να προωθήσουν το +ελεύθερο λογισμικό - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + +

Μέτρα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι κυβερνήσεις για να προωθήσουν +το ελεύθερο λογισμικό

+ +

από τον Richard +Stallman

+ +

Αυτό το άρθρο προτείνει πολιτικές για μια ισχυρή και σταθερή προσπάθεια να +προωθήσουμε το ελεύθερο λογισμικό μέσα στο κράτος, και να οδηγήσουμε την +υπόλοιπη χώρα προς την ελευθερία του λογισμικού.

+ +

Η αποστολή του κράτους είναι η οργάνωση της κοινωνίας με στόχο την ελευθερία +και την ευημερία του λαού. Μια πτυχή αυτής της αποστολής, στον τομέα της +πληροφορικής, είναι η ενθάρρυνση των χρηστών στην υιοθέτηση του ελεύθερου +λογισμικού.

+ +

Το κράτος έχει ανάγκη να επιμένει στη χρήση ελεύθερου λογισμικού στην +πληροφορική[1] του για να διασφαλίσει +την υπολογιστική του κυριαρχία (δηλαδή τον έλεγχο του κράτους επάνω στις +δικές του εργασίες πληροφορικής). Όλοι οι χρήστες έχουν δικαίωμα στον +έλεγχο της πληροφορικής τους, αλλά το κράτος είναι αυτό που έχει την ευθύνη +απέναντι στους πολίτες να διατηρήσει τον έλεγχο επάνω στις εργασίες +πληροφορικής που πραγματοποιεί εκ μέρους τους. Οι περισσότερες +δραστηριότητες της κυβέρνησης εξαρτώνται πλέον από την πληροφορική, και ο +έλεγχος αυτών των δραστηριοτήτων εξαρτάται από τον έλεγχό της επάνω σ' +εκείνη την πληροφορική. Η απώλεια αυτού του ελέγχου σε μια υπηρεσία της +οποίας η αποστολή είναι κρίσιμη υπονομεύει την εθνική ασφάλεια.

+ +

Η μετάβαση των κρατικών υπηρεσιών στο ελεύθερο λογισμικό μπορεί να αποφέρει +επίσης δευτερεύοντα οφέλη, όπως την εξοικονόμηση χρημάτων και την ενθάρρυνση +της εγχώριας βιομηχανίας υποστήριξης λογισμικού.

+ +

Σε αυτό το κείμενο, ο όρος “κρατικές υπηρεσίες” αναφέρεται σε +όλα τα κυβερνητικά επίπεδα, και εννοεί τους κρατικούς φορείς +συμπεριλαμβανομένων των σχολείων, των δημόσιων-ιδιωτικών συνεργασιών, των +χρηματοδοτούμενων κατά μεγάλο μέρος δραστηριοτήτων, όπως οι μισθωμένες +σχολές, και οι “ιδιωτικές” εταιρείες που ελέγχονται από το +κράτος ή έχουν δημιουργηθεί με ειδικά προνόμια ή αποστολές από την πολιτεία.

+ +

Η πιο σημαντική πολιτική αφορά την εκπαίδευση, καθώς αυτή καθορίζει το +μέλλον ενός έθνους:

+ + + +

Επίσης κρίσιμες είναι οι πολιτικές του κράτους που επηρεάζουν την επιλογή +του λογισμικού που χρησιμοποιούν οι πολίτες και οι οργανισμοί:

+ + + +

Πολλές πολιτικές επηρεάζουν την υπολογιστική κυριαρχία του κράτους. Οι +κρατικοί φορείς πρέπει να ασκούν τον έλεγχο στην πληροφορική τους, και να +μην τον καταθέτουν στα χέρια ιδιωτών. Αυτό ισχύει για όλους τους υπολογιστές +συμπεριλαμβανομένων των smartphones.

+ + + +

Η υπολογιστική κυριαρχία (και ασφάλεια) του κράτους περιλαμβάνει τον έλεγχο +του κράτους στους υπολογιστές που πραγματοποιούν τις εργασίες που εμπίπτουν +στην αρμοδιότητα του. Αυτό απαιτεί την αποφυγή του λογισμικού ως +υπηρεσία, εκτός κι αν η υπηρεσία διαχειρίζεται από έναν κρατικό φορέα +του ίδιου κυβερνητικού κλάδου, όπως επίσης την αποφυγή πρακτικών που +μειώνουν τον έλεγχο που ασκεί το κράτος στην πληροφορική του. Επομένως,

+ + + +

Μια άλλη πολιτική που αφορά την ανάπτυξη λογισμικού, ελεύθερου ή μη:

+ + + +

Με αυτά τα μέτρα το κράτος μπορεί να ανακτήσει τον έλεγχο επάνω στην +πληροφορική του, και να οδηγήσει τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τους +οργανισμούς της χώρας να πάρουν τον έλεγχο της πληροφορικής τους.

+ +
+ + + Σημειώσεις του μεταφραστή: +
    +
  1. Μετάφραση του πηγαίου όρου “computing”. Με +τον όρο αυτό αποδίδεται στην Αγγλική κάθε στοχοθετημένη δραστηριότητα που +απαιτεί, επωφελείται από, ή δημιουργεί υπολογιστές. Προτιμήθηκε η χρήση του +όρου “πληροφορική” για την απόδοσή της, καθώς ο πηγαίος ορισμός +είναι πιο ευρύς από τη “χρήση υπολογιστή”, ή την +“υπολογιστική εργασία”.
  2. +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/java-trap.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/java-trap.html new file mode 100644 index 0000000..c69d404 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/java-trap.html @@ -0,0 +1,281 @@ + + + + + + +Ελεύθερο αλλά δεσμευμένο - η παγίδα της Java - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου +Λογισμικού + + + + +

Ελεύθερο αλλά δεσμευμένο - η παγίδα της Java

+ +

από τον Richard Stallman

+ +

Υποσημείωση

+ +

Τον Δεκέμβριο του 2006, η Sun έχει ξεκινήσει την αναδημοσίευση της +πλατφόρμας Java υπό την άδεια GNU GPL. Όταν ολοκληρωθεί αυτή η αλλαγή +άδειας, η Java δεν θα αποτελεί πλέον παγίδα. Παρόλα αυτά, το γενικό ζήτημα +που περιγράφεται εδώ παραμένει σημαντικό, επειδή οποιαδήποτε μη ελεύθερη +βιβλιοθήκη η πλατφόρμα προγραμματισμού μπορεί να προκαλέσει παρόμοια +προβλήματα. Πρέπει να πάρουμε το μάθημα μας από το παρελθόν της Java, ώστε +να αποφύγουμε ενδεχόμενες μελλοντικές παγίδες.

+ +

Παρακαλούμε δείτε επίσης: Η +παγίδα της JavaScript.

+
+
+ +

12 Απριλίου, 2004

+ +

+ Εάν το πρόγραμμά σας είναι ελεύθερο λογισμικό, είναι γενικά ηθικό—αλλά +υπάρχει μια παγίδα για την οποία πρέπει να είστε σε ετοιμότητα. Το +πρόγραμμά σας, αν και είναι ελεύθερο, μπορεί να περιοριστεί από το +ανελεύθερο λογισμικό από το οποίο εξαρτάται. Δεδομένου ότι αυτό το +πρόβλημα είναι το πιο σοβαρό σήμερα για τα προγράμματα της Java, το καλούμε +η παγίδα της Java. +

+ +

+ Ένα πρόγραμμα είναι ελεύθερο λογισμικό εάν οι χρήστες του έχουν ορισμένες +κρίσιμες ελευθερίες. Χοντρικά, αυτές είναι: η ελευθερία να εκτέλεσης του +προγράμματος, η ελευθερία μελέτης και μεταβολής του πηγαίου κώδικα, η +ελευθερία επαναδημοσιοποίησης του πηγαίου κώδικα και των εκτελέσιμων +αρχείων, και η ελευθερία δημοσίευσης βελτιωμένων εκδόσεων. (Δείτε http://www.gnu.org/philosophy/free-sw.html.) +Εάν το οποιοδήποτε δεδομένο πρόγραμμα είναι ελεύθερο λογισμικό εξαρτάται +αποκλειστικά από το περιεχόμενο της άδειας χρήσεως του. +

+ +

+ Το εάν όμως το συγκεκριμένο πρόγραμμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον Ελεύθερο +Κόσμο, από τους ανθρώπους που θέλουν να ζουν με ελευθερία, είναι μια πιο +σύνθετη ερώτηση. Αυτό δεν καθορίζεται από την άδεια χρήσεως του +προγράμματος, επειδή κανένα πρόγραμμα δεν λειτουργεί μεμονωμένα. Κάθε +πρόγραμμα εξαρτάται από άλλα προγράμματα. Παραδείγματος χάριν, ένα πρόγραμμα +πρέπει να μεταγλωττιστεί ή να διερμηνευτεί, άρα εξαρτάται από έναν +μεταγλωττιστή ή έναν διερμηνέα. Εάν συντάσσεται στον κώδικα χαρακτήρων (byte +code), εξαρτάται από έναν διερμηνέα κώδικα χαρακτήρων. Επιπλέον, χρειάζεται +βιβλιοθήκες προκειμένου να εκτελεστεί, και μπορεί επίσης να απαιτεί και άλλα +χωριστά προγράμματα που τρέχουν σε άλλες διαδικασίες. Όλα αυτά τα +προγράμματα είναι εξαρτήσεις. Οι εξαρτήσεις μπορεί να είναι απαραίτητες για +να μπορεί να εκτελεστεί το πρόγραμμα, ή μπορούν να είναι απαραίτητες μόνο +για ορισμένα χαρακτηριστικά του γνωρίσματα. Σε κάθε περίπτωση, σύνολο ή +μέρος του προγράμματος δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τις εξαρτήσεις. +

+ +

+ Εάν μερικές από τις εξαρτήσεις ενός προγράμματος είναι ανελεύθερες, αυτό +σημαίνει ότι σύνολο ή μέρος του προγράμματος είναι ανίκανο να εκτελεστεί σε +ένα εξ ολοκλήρου ελεύθερο σύστημα—είναι ακατάλληλο προς χρήση για τον +Ελεύθερο Κόσμο. Βέβαια, θα μπορούσαμε να επαναδημοσιοποιήσουμε το πρόγραμμα +και να έχουμε αντίγραφα για τις μηχανές μας, αλλά θα ήταν άχρηστο εάν δεν +μπορούσε να εκτελεστεί. Αυτό το πρόγραμμα είναι μεν ελεύθερο λογισμικό, αλλά +χάνει την αποτελεσματικότητα του από τις ανελεύθερες εξαρτήσεις του. +

+ +

+ Το πρόβλημα αυτό μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε είδος λογισμικού, σε +οποιαδήποτε γλώσσα προγραμματισμού. Παραδείγματος χάριν, ένα ελεύθερο +πρόγραμμα που τρέχει μόνο στα Microsoft Windows είναι σαφώς άχρηστο για τον +Ελεύθερο Κόσμο. Το λογισμικό που τρέχει στο GNU/Linux μπορεί επίσης να είναι +άχρηστο εάν εξαρτάται από άλλο ανελεύθερο λογισμικό. Στο παρελθόν, το Motif +(πριν τη δημιουργία του LessTif) και το QT (πριν οι κατασκευαστές του το +μετατρέψουν σε ελεύθερο) ήταν σημαντικές αιτίες αυτού του προβλήματος. Οι +περισσότερες τρισδιάστατες κάρτες οθόνης (γραφικών) λειτουργούν πλήρως μόνο +με ανελεύθερους οδηγούς, οι οποίοι προκαλούν επίσης το ίδιο πρόβλημα. Αλλά η +σημαντικότερη πηγή αυτού του προβλήματος είναι σήμερα η Java, επειδή οι +άνθρωποι που γράφουν ελεύθερο λογισμικό αισθάνονται συχνά ότι η Java είναι +ελκυστική. Τυφλοί από την έλξη τους στη γλώσσα, αγνοούν το ζήτημα των +εξαρτήσεων, και πέφτουν στην παγίδα της Java. +

+ +

+ Η υλοποίηση της Java από τη Sun είναι μη-ελεύθερη. Οι τυποποιημένες +βιβλιοθήκες της Java είναι επίσης μη-ελεύθερες. Εμείς έχουμε ελεύθερες +υλοποιήσεις της Java, όπως ο μεταγλωττιστής GNU για την Java (GCJ) +και το GNU Classpath, αλλά δεν +υποστηρίζουν όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ακόμα. Προλαβαίνουμε ακόμη. +

+ +

+ Εάν αναπτύσσετε ένα πρόγραμμα της Java για την πλατφόρμα της Sun, είστε +εκτεθειμένοι στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα χρήσης της Sun χωρίς καν να το +αντιληφθείτε. Τη στιγμή που θα το ανακαλύψετε, μπορεί να τα χρησιμοποιούσατε +για μήνες, και η επανασυγγραφή των έργων σας θα μπορούσε να πάρει ακόμη +περισσότερους μήνες. Πιθανότατα θα πείτε, “είναι πάρα πολλή δουλειά +για να ξεκινήσω ξανά από την αρχή.” Έτσι το πρόγραμμά σας θα έχει +πέσει στην παγίδα της Java. Θα είναι ακατάλληλο προς χρήση στον Ελεύθερο +Κόσμο. +

+ +

+ Ο αξιόπιστος τρόπος ώστε να αποφευχθεί η παγίδα της Java είναι να έχετε μόνο +μια ελεύθερη υλοποίηση της Java στο σύστημά σας. Κατόπιν εάν χρησιμοποιήσετε +ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα ή μια βιβλιοθήκη της Java που το ελεύθερο +λογισμικό δεν υποστηρίζει ακόμα, θα το ανακαλύψετε αμέσως, και μπορείτε να +ξαναγράψετε αυτό τον κώδικα άμεσα. +

+ +

+ Η Sun συνεχίζει να αναπτύσσει τις πρόσθετες “τυποποιημένες” +βιβλιοθήκες της Java, και σχεδόν όλες τους είναι μη-ελεύθερες. Σε πολλές +περιπτώσεις, ακόμη και η προδιαγραφή μιας βιβλιοθήκης είναι ένα εμπορικό +μυστικό, και η πιο πρόσφατη άδεια της Sun για αυτές τις προδιαγραφές +απαγορεύει τη δημοσίευση (release) οτιδήποτε λιγότερου από μια πλήρη +υλοποίηση της προδιαγραφής. (Δείτε http://jcp.org/aboutJava/communityprocess/JSPA2.pdf +και http://jcp.org/aboutJava/communityprocess/final/jsr129/j2me_pb-1_0-fr-spec-license.html, +για παραδείγματα). +

+ +

+ Ευτυχώς, αυτή η προδιαγραφή της άδειας (της Sun) επιτρέπει τη δημοσίευση μία +υλοποίησης ως ελεύθερο λογισμικό. Δηλαδή άλλοι χρήστες της βιβλιοθήκης +επιτρέπεται να την αλλάξουν δίχως να απαιτείται να προσθέσουν τις αλλαγές +τους στην προδιαγραφή. Όμως οι απαιτήσεις της έχουν ως αποτέλεσμα η +δημιουργία ενός συνεργατικού μοντέλου ανάπτυξης και η δημιουργία μίας +ελεύθερης υλοποίησης να είναι απαγορευτική. Η χρήση αυτού του μοντέλου +συνεπάγεται την δημοσίευση ελλιπών εκδόσεων, στις οποίες όσοι έχουν διαβάσει +την προδιαγραφή (της Sun) δεν επιτρέπεται να συμμετάσχουν. +

+ +

+ Στις αρχές του κινήματος ελεύθερου λογισμικού, ήταν αδύνατο να αποφευχθεί η +εξάρτηση από μη-ελεύθερα προγράμματα. Πριν αποκτήσουμε τον μεταγλωττιστή GNU +C, κάθε πρόγραμμα C (ελεύθερο ή όχι) είχε εξάρτηση από έναν μη-ελεύθερο +μεταγλωττιστή C. Πριν αποκτήσουμε τη βιβλιοθήκη GNU C, κάθε πρόγραμμα είχε +εξάρτηση από μια μη-ελεύθερη βιβλιοθήκη C. Πριν αποκτήσουμε τον Linux, τον +πρώτο ελεύθερο πυρήνα, κάθε πρόγραμμα είχε εξάρτηση από έναν μη-ελεύθερο +πυρήνα. Πριν αποκτήσουμε το BASH, κάθε κώδικας κελύφους (shellscript) έπρεπε +να ερμηνευθεί από ένα μη-ελεύθερο κέλυφος. Ήταν αναπόφευκτο ότι τα πρώτα +προγράμματά μας θα παρακωλύονταν αρχικά από αυτές τις εξαρτήσεις, αλλά το +δεχτήκαμε επειδή το σχέδιό μας συμπεριλάμβανε να τα διασώσει στη συνέχεια. Ο +γενικός στόχος μας, ένα αυτό-φιλόξενο λειτουργικό σύστημα GNU, +συμπεριλαμβανομένων τις ελεύθερες αντικαταστάσεις για όλες εκείνες τις +εξαρτήσεις. Εάν πετυχαίναμε το στόχο, όλα τα προγράμματά μας θα +διασώζονταν. Έτσι κι έγινε: με το σύστημα GNU/Linux, μπορούμε τώρα να +εκτελέσουμε αυτά τα προγράμματα σε ελεύθερες πλατφόρμες. +

+ +

+ Η κατάσταση σήμερα είναι διαφορετική. Πλέον έχουμε ισχυρά ελεύθερα +λειτουργικά συστήματα και πολλά ελεύθερα εργαλεία +προγραμματισμού. Οποιαδήποτε εργασία κι αν θέλετε να κάνετε, μπορείτε να την +κάνετε σε μια ελεύθερη πλατφόρμα. Δεν υπάρχει καμία ανάγκη να γίνει αποδεκτή +μια μη-ελεύθερες εξάρτηση ακόμα και προσωρινά. Ο κύριος λόγος της πτώσης των +ανθρώπων στην παγίδα της Java σήμερα είναι επειδή δεν το σκέφτονται. Η +ευκολότερη λύση στο πρόβλημα της παγίδας της Java είναι να διδαχθούν οι +άνθρωποι ώστε να μην πέφτουν σε αυτήν. +

+ +

+ Για να κρατήσετε τον κώδικα σας γραμμένο σε Java μακριά από την παγίδα της, +εγκαταστήστε ένα ελεύθερο περιβάλλον ανάπτυξης της Java και χρησιμοποιήστε +το. Γενικότερα, οποιαδήποτε γλώσσα κι αν χρησιμοποιείτε, κρατήστε τα μάτια +σας ανοικτά, και ελέγξτε την ελεύθερη κατάσταση των προγραμμάτων από τα +οποία εξαρτάται ο κώδικάς σας. Ο ευκολότερος τρόπος να εξακριβωθεί ότι +κάποιο πρόγραμμα είναι ελεύθερο είναι με έρευνα για την ύπαρξή του στον +κατάλογο ελεύθερου λογισμικού (http://www.fsf.org/directory). Εάν +ένα πρόγραμμα δεν είναι στον κατάλογο, μπορείτε να ελέγξετε την(ις) +άδεια(ες) του σε σχέση με τον κατάλογο αδειών ελεύθερου λογισμικού (http://www.gnu.org/licenses/license-list.html). +

+ +

+ Προσπαθούμε να διασώσουμε τα παγιδευμένα προγράμματα της Java, έτσι εάν +συμπαθείτε τη γλώσσα Java, σας προσκαλούμε να βοηθήσετε στην ανάπτυξη του +GNU Classpath. Δοκιμάζοντας τα προγράμματά σας με το μεταγλωττιστή GCJ και +το GNU Classpath, και εκθέτοντας οποιαδήποτε προβλήματα αντιμετωπίζετε στις +κλάσεις που υλοποιήθηκαν ήδη, γίνεστε χρήσιμοι. Εντούτοις, η ολοκλήρωση του +GNU Classpath θα πάρει χρόνο. Εάν περισσότερες ανελεύθερες βιβλιοθήκες +συνεχίζουν να προστίθενται, ίσως να μην μπορέσουμε να τις έχουμε ποτέ +όλες. Για αυτό παρακαλούμε μην βάλετε το ελεύθερο λογισμικό σας σε +δεσμούς. Όταν γράφετε ένα πρόγραμμα εφαρμογών σήμερα, γράψτε το ώστε να +εκτελείται σε ελεύθερες πλατφόρμες εξ' αρχής. +

+ +

Δείτε επίσης:-

+

The Curious Incident of Sun in +the Night-Time

+ +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/linux-and-gnu.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/linux-and-gnu.html new file mode 100644 index 0000000..7d14ff8 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/linux-and-gnu.html @@ -0,0 +1,367 @@ + + + + + + +Linux και GNU - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + + + +

Το Linux και το σύστημα GNU

+ +

από τον Richard +Stallman

+ +
+

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε επίσης τις Συχνές ερωτήσεις GNU/Linux, καθώς και το +Γιατί GNU/Linux;

+
+
+ +

+Πολλοί χρήστες υπολογιστών χρησιμοποιούν μία τροποποιημένη έκδοση του συστήματος GNU +καθημερινά, χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Διαμέσου μίας ιδιόμορφης σειράς +γεγονότων η έκδοση του GNU που χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα, συχνά +αποκαλείται “Linux”, και πολλοί από τους χρήστες του δεν είναι ενήμεροι ότι +κατά βάση είναι το σύστημα GNU, που αναπτύχθηκε από το Έργο GNU.

+ +

+Υπάρχει πραγματικά ένα Linux, κι αυτοί οι άνθρωποι το χρησιμοποιούν, αλλά +είναι απλά ένα τμήμα του συστήματος που χρησιμοποιούν. Το Linux είναι ο +πυρήνας: το πρόγραμμα μέσα στο σύστημα που κατανέμει τους πόρους της μηχανής +στα άλλα προγράμματα που εκτελείτε. Ο πυρήνας είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι +του λειτουργικού συστήματος, αλλά άχρηστος από μόνος του· μπορεί να +λειτουργήσει μόνο μέσα στο πλαίσιο ενός πλήρους λειτουργικού συστήματος. Το +Linux συνήθως χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το λειτουργικό σύστημα GNU· το +όλο σύστημα είναι κατά βάση GNU με το Linux προστιθέμενο, ή GNU/Linux. Όλες +οι αποκαλούμενες διανομές “Linux” είναι στην πραγματικότητα +διανομές GNU/Linux.

+ +

+Πολλοί χρήστες δεν καταλαβαίνουν τη διαφορά μεταξύ του πυρήνα, που είναι το +Linux, και του όλου συστήματος, το οποίο επίσης αποκαλούν +“Linux”. Η διφορούμενη χρήση του ονόματος δεν βοηθάει στο να +υπάρχει κατανόηση. Αυτοί οι χρήστες συχνά πιστεύουν πως ο Linus Torvalds +ανέπτυξε ολόκληρο το λειτουργικό σύστημα το 1991, με λίγη βοήθεια.

+ +

+Οι προγραμματιστές γνωρίζουν γενικά ότι το Linux είναι ένας πυρήνας. Αλλά +από τότε που γενικώς άκουσαν το όλο σύστημα να αποκαλείται +“Linux” επίσης, συχνά οραματίζονται μία ιστορία που θα +δικαιολογούσε την ονομασία ολόκληρου του λειτουργικού συστήματος από τον +πυρήνα. Για παράδειγμα, πολλοί πιστεύουν πως όταν ο Linus Torvalds +ολοκλήρωσε τη συγγραφή του Linux, του πυρήνα, οι χρήστες του αναζήτησαν άλλο +ελεύθερο λογισμικό για να το συνοδεύσει και βρήκαν ότι (χωρίς ιδιαίτερο +λόγο) σχεδόν ο,τιδήποτε ήταν απαραίτητο για να γίνει ένα παρόμοιο με το Unix +σύστημα ήταν ήδη διαθέσιμο.

+ +

+Αυτό που βρήκαν δεν ήταν διόλου τυχαίο συμβάν—ήταν το +όχι-εντελώς-ολοκληρωμένο σύστημα GNU. Το διαθέσιμο ελεύθερο λογισμικό ήταν συσσωρευμένο σε +ένα πλήρες σύστημα, επειδή το Έργο GNU εργαζόταν από το 1984 για να +δημιουργήσει ένα. Στο Μανιφέστο του GNU +είχαμε θέσει ως βασικό στόχο την ανάπτυξη ενός ελεύθερου παρόμοιου με το +Unix συστήματος, ονομαζόμενο GNU. Η Αρχική Ανακοίνωση του Έργου GNU +επίσης σκιαγραφεί ορισμένα από τα αρχικά σχέδια για το σύστημα GNU. Μέχρι +τη στιγμή που το Linux άρχισε να δημιουργείται, το GNU είχε σχεδόν +ολοκληρωθεί.

+ +

+Τα περισσότερα έργα ελεύθερου λογισμικού έχουν το σκοπό της ανάπτυξης ενός +συγκεκριμένου προγράμματος για μια συγκεκριμένη εργασία. Για παράδειγμα, ο +Linus Torvalds έθεσε ως στόχο να γράψει έναν συμβατό με το Unix πυρήνα +(Linux)· ο Donald Knuth έθεσε ως στόχο να γράψει έναν διαμορφωτή κειμένου +(TeX)· ο Bob Scheilfler έθεσε ως στόχο να αναπτύξει ένα παραθυρικό +περιβάλλον (το Σύστημα Παραθύρων X). Είναι φυσικό το να μετράμε τη +συνεισφορά τέτοιου είδους έργων με τα συγκεκριμένα προγράμματα που +προκύπτουν από το έργο.

+ +

+Εάν προσπαθούσαμε να μετρήσουμε τη συνεισφορά του Έργου GNU κατά τον ίδιο +τρόπο, που θα καταλήγαμε; Ένας διανομέας CD-ROM διαπίστωσε ότι σε μία +διανομή “Linux”, το GNU λογισμικό ήταν το +μεγαλύτερο τμήμα, περίπου 28% του συνολικού πηγαίου κώδικα, κι αυτό +συμπεριλάμβανε κάποια από τα ουσιώδη κύρια συστατικά ελλείψει των οποίων δεν +θα μπορούσε να υπάρξει σύστημα. Το Linux το ίδιο αποτελούσε μόνο το 3% +περίπου. (Οι αναλογίες το 2008 είναι παρόμοιες: στο “κύριο” +αποθετήριο της διανομής gNewSense, το Linux είναι 1,5% και τα GNU πακέτα +είναι 15%.) Οπότε, αν ήταν να διαλέξετε ένα όνομα για το σύστημα που να +βασίζεται στο ποιος/α έγγραψε τα προγράμματα στο σύστημα, τότε η πιο +κατάλληλη ατομική επιλογή θα ήταν το “GNU”.

+ +

+Αλλά αυτός δεν είναι ο βαθύτατος τρόπος θεώρησης της ερώτησης. Το Έργο GNU +δεν ήταν, δεν είναι, ένα έργο για την ανάπτυξη συγκεκριμένων πακέτων +λογισμικού. Δεν ήταν ένα έργο για την ανάπτυξη +ενός μεταγλωττιστή της C, παρόλο που αναπτύξαμε έναν. Δεν ήταν ένα έργο +για την ανάπτυξη ενός συντάκτη κειμένου, παρόλο που αναπτύξαμε έναν. Το +Έργο GNU έθεσε ως στόχο να αναπτύξει ένα απόλυτα ελεύθερο, παρόμοιο με +το Unix σύστημα: το GNU.

+ +

+Πολλοί άνθρωποι έχουν κάνει κύριες συνεισφορές στο ελεύθερο λογισμικό που +υπάρχει στο σύστημα, και φυσικά όλοι τους αξίζουν συγχαρητήρια για το +λογισμικό τους. Όμως ο λόγος για τον οποίο είναι ολοκληρωμένο +σύστημα—και όχι απλά μια συλλογή χρήσιμων +προγραμμάτων—είναι επειδή το Έργο GNU έθεσε στόχο να φτιάξει ένα. +Δημιουργήσαμε μια λίστα με όλα τα προγράμματα που χρειαζόταν έτσι ώστε να +κατασκευάσουμε ένα πλήρες ελεύθερο σύστημα και συστηματικά βρήκαμε, +γράψαμε, ή βρήκαμε ανθρώπους να γράψουν όλα όσα περιείχε εκείνη η λίστα. +Κατασκευάσαμε ουσιώδη, αλλά πληκτικά (1) +συστατικά, επειδή δεν μπορεί να έχετε ένα σύστημα δίχως αυτά. Μερικά από τα +συστατικά του συστήματός μας, τα προγραμματιστικά εργαλεία, έγιναν διάσημα +από μόνα τους ανάμεσα στους προγραμματιστές, αλλά γράψαμε και πολλά +συστατικά που δεν είναι εργαλεία (2). Αναπτύξαμε +ακόμη κι ένα παιχνίδι σκακιού, το GNU Chess, επειδή ένα πλήρες σύστημα +χρειάζεται και παιχνίδια επίσης.

+ +

+Έως τις αρχές του '90 είχαμε ολοκληρώσει όλο το σύστημα εκτός από τον +πυρήνα. Είχαμε επίσης αρχίσει έναν πυρήνα, το GNU Hurd, το ποίο τρέχει επάνω από το +Mach. Η ανάπτυξη αυτού του πυρήνα ήταν πολύ δυσκολότερη απ' όσο περιμέναμε· +το GNU Hurd άρχισε να +λειτουργεί αξιόπιστα το 2001, αλλά έχει ακόμη ένα μακρύ δρόμο μέχρι να +γίνει έτοιμο για γενική χρήση.

+ +

+Ευτυχώς, δεν χρειάστηκε να περιμένουμε την ολοκλήρωση του Hurd, εξαιτίας του +Linux. Όταν ο Torvalds ελευθέρωσε το Linux το 1992, εκείνο ταίριαξε στο +τελευταίο κύριο κενό του συστήματος GNU. Οι άνθρωποι τότε μπόρεσαν +να συνδυάσουν το Linux μαζί με το GNU σύστημα, για να φτιάξουν ένα +πλήρες ελεύθερο σύστημα— μια έκδοση του GNU συστήματος που περιείχε +επίσης το Linux. Το GNU/Linux σύστημα με άλλα λόγια.

+ +

+Δεν ήταν μια τετριμμένη εργασία το να τα κάνουμε να δουλεύουν καλά μαζί. +Μερικά GNU συστατικά(3) χρειαζόταν ουσιαστική +αλλαγή για να λειτουργήσουν με το Linux. H ολοκλήρωση του πλήρους +συστήματος ως μια διανομή που θα δούλευε κατευθείαν “έξω απ' το +κουτί” ήταν, επίσης, μια μεγάλη εργασία. Απαιτούσε τη διευθέτηση του +ζητήματος για το πως εγκαθίσταται και εκκινεί το σύστημα—ένα πρόβλημα +που δεν είχαμε επιχειρήσει να λύσουμε, διότι δεν είχαμε φτάσει ακόμα εκείνο +το σημείο. Συνεπώς, οι άνθρωποι που ανέπτυξαν τις διάφορες διανομές του +συστήματος έκαναν πολλή ουσιώδη εργασία. Αλλά ήταν εργασία που, λόγω της +φύσης των πραγμάτων, θα γινόταν σίγουρα από κάποιον.

+ +

+Το Έργο GNU υποστηρίζει τα συστήματα GNU/Linux το ίδιο όπως και το +σύστημα GNU. Το ΙΕΛ χρηματοδότησε τη συγγραφή +των σχετικών με το Linux επεκτάσεων στη βιβλιοθήκη GNU C, έτσι ώστε να είναι +τώρα καλά ολοκληρωμένα, και τα πιο σύγχρονα GNU/Linux συστήματα να +χρησιμοποιούν την τρέχουσα έκδοση της βιβλιοθήκης χωρίς αλλαγές. Το ΙΕΛ +επίσης χρηματοδότησε ένα πρώιμο στάδιο της ανάπτυξης της διανομής Debian +GNU/Linux.

+ +

+Σήμερα, υπάρχουν πολλές διαφορετικές παραλλαγές του συστήματος GNU/Linux +(συχνά αποκαλούμενες “διανομές”). Οι περισσότερες από αυτές +συμπεριλαμβάνουν μη-ελεύθερο λογισμικό—οι προγραμματιστές τους έχουν +υιοθετήσει τη φιλοσοφία που +σχετίζεται με το Linux παρά εκείνη που +σχετίζεται με το GNU. Αλλά υπάρχουν επίσης και απόλυτα ελεύθερες διανομές GNU/Linux. Το +ΙΕΛ υποστηρίζει υπολογιστικές εγκαταστάσεις για τη διανομή gNewSense.

+ +

Η δημιουργία μιας ελεύθερης διανομής GNU/Linux δεν είναι μόνο θέμα της +εξάλειψης διάφορων μη-ελεύθερων προγραμμάτων. Σήμερα, η συνηθισμένη έκδοση +του Linux περιέχει κι αυτή μη-ελεύθερα προγράμματα. Αυτά τα προγράμματα +προορίζονται για να φορτώνονται σε συσκευές εισόδου/εξόδου όταν ξεκινά το +σύστημα και συμπεριλαμβάνονται, ως μακροσκελείς σειρές αριθμών στην "πηγαίο +κώδικα" του Linux. Έτσι, η συντήρηση ελεύθερων διανομών GNU/Linux +συνεπάγεται τώρα τη συντήρηση μιας ελεύθερης έκδοσης του +Linux επίσης.

+ +

Είτε χρησιμοποιείτε το GNU/Linux, είτε όχι, σας παρακαλούμε να μην +μπερδεύετε τον υπόλοιπο κόσμο χρησιμοποιώντας το όνομα “Linux” +με διφορούμενο τρόπο. Το Linux είναι ο πυρήνας, ένα από τα ουσιώδη κύρια +κομμάτια του συστήματος. Το σύστημα ως σύνολο είναι βασικά το σύστημα GNU, +με το Linux προστιθέμενο. Όταν μιλάτε γι' αυτόν το συνδυασμό, παρακαλούμε +αποκαλείτε τον “GNU/Linux”.

+ +

+Εάν θέλετε να κάνετε ένα σύνδεσμο στο “GNU/Linux”, για περαιτέρω +αναφορά, αυτή η σελίδα καθώς και η +http://www.gnu.org/gnu/the-gnu-project.html αποτελούν καλές επιλογές. +Αν μνημονεύετε το Linux, τον πυρήνα, και θέλετε να προσθέσετε ένα σύνδεσμο +για περαιτέρω αναφορά, το http://foldoc.org/linux είναι ένα καλό +URL για να χρησιμοποιήσετε.

+ +

Συμπλήρωμα

+ +

+Εκτός από το GNU, ένα ακόμη έργο παρήγαγε ανεξάρτητα ένα ελεύθερο, παρόμοιο +με το Unix λειτουργικό σύστημα. Το σύστημα αυτό είναι γνωστό ως BSD και +αναπτύχθηκε στο πανεπιστήμιο του Berkeley. Το '80 ήταν μη-ελεύθερο· αλλά +έγινε ελεύθερο στις αρχές του '90. Κάθε ελεύθερο λειτουργικό σύστημα που +υπάρχει σήμερα(4) είναι σχεδόν με βεβαιότητα +είτε μια παραλλαγή του συστήματος GNU, είτε ένα είδος του συστήματος BSD.

+ +

+Ο κόσμος ρωτάει μερικές φορές εάν το BSD είναι επίσης μια έκδοση του GNU, +όπως το GNU/Linux. Οι προγραμματιστές του BSD εμπνεύστηκαν να κάνουν τον +κώδικά τους ελεύθερο από το παράδειγμα του Έργου GNU, και ρητές εκκλήσεις +από ακτιβιστές του GNU βοήθησαν να πειστούν, αλλά ο κώδικας είχε ελάχιστες +επικαλύψεις με εκείνον του GNU. Τα συστήματα BSD σήμερα χρησιμοποιούν +μερικά GNU προγράμματα, όπως επίσης και το σύστημα GNU και οι παραλλαγές του +χρησιμοποιούν μερικά BSD προγράμματα· ωστόσο, θεωρούμενα ως ολόκληρα, είναι +δυο διαφορετικά συστήματα τα οποία αναπτύχθηκαν ξεχωριστά. Οι +προγραμματιστές του BSD δεν έγραψαν έναν πυρήνα και τον πρόσθεσαν στο +σύστημα GNU, κι ένα όνομα όπως GNU/BSD δεν θα ταίριαζε στην περίπτωση.(5)

+ +

Σημειώσεις:

+
    +
  1. +Αυτά τα πληκτικά άλλα ουσιώδη συστατικά περιλαμβάνουν +το GNU συμβολομεταφραστή (GAS) και το συνδέτη (GLD), και τα δύο τώρα μέρη +του πακέτου GNU Binutils, το GNU tar, και πολλά άλλα.
  2. + +
  3. +Για παράδειγμα, το Bourne Again SHell (BASH), ο +διερμηνέας PostScript Ghostscript, και η βιβλιοθήκη GNU C δεν αποτελούν +προγραμματιστικά εργαλεία. Το ίδιο ισχύει και για τα GNUCash, GNOME, και +GNU Chess.
  4. + +
  5. +Για παράδειγμα, η βιβλιοθήκη GNU C.
  6. + +
  7. +Από τότε που γράφηκε αυτό, ένα +σχεδόν-πλήρως-ελεύθερο παρόμοιο με Windows σύστημα έχει αναπτυχθεί, αλλά +τεχνικά δεν είναι καθόλου όμοιο με το GNU ή το Unix, οπότε δεν επηρεάζει +πραγματικά αυτό το ζήτημα. Το μεγαλύτερο μέρος από τον πυρήνα του Solaris +έχει γίνει ελεύθερο, αλλά αν θέλατε να κάνετε ένα ελεύθερο σύστημα από +εκείνον, πέρα από το να αντικαταστήσετε τα μέρη που λείπουν από τον πυρήνα, +θα χρειαζόταν να τον βάλετε μέσα στο GNU ή το BSD.
  8. + +
  9. +Από την άλλη, στα χρόνια μετά τη συγγραφή αυτού του +άρθρου, η βιβλιοθήκη GNU C μεταφέρθηκε σε διάφορες εκδόσεις του πυρήνα BSD, +κάτι το οποίο έκανε άμεσο το συνδυασμό του συστήματος GNU μ' εκείνον τον +πυρήνα. Παρομοίως με το GNU/Linux, αυτά είναι όντως παραλλαγές του GNU, και +επομένως αποκαλούνται, για παράδειγμα, GNU/kFreeBSD και GNU/kNetBSD, ανάλογα +με τον πυρήνα του συστήματος. Οι κοινοί χρήστες σε τυπικά γραφικά +περιβάλλοντα δύσκολα μπορούν να ξεχωρίσουν αν ένα σύστημα είναι GNU/Linux ή +GNU/*BSD.
  10. + +
+ +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/manifesto.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/manifesto.html new file mode 100644 index 0000000..cef31c4 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/manifesto.html @@ -0,0 +1,822 @@ + + + + + + +Το μανιφέστο του GNU - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + +

Το μανιφέστο του GNU

+ +

Το μανιφέστο του GNU (το οποίο ακολουθεί παρακάτω) γράφτηκε από τον Richard Stallman στο ξεκίνημα του Έργου +GNU, για να ζητήσει συμμετοχή και υποστήριξη. Κατά τα πρώτα χρόνια, +ενημερώθηκε σε δευτερεύοντα σημεία προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι +εξελίξεις, αλλά τώρα φαίνεται καλύτερο να παραμένει χωρίς αλλαγές, όπως το +είδε ο περισσότερος κόσμος.

+ +

Από τότε, μάθαμε για συγκεκριμένες κοινές παρεξηγήσεις, τις οποίες μια +διαφορετική διατύπωση θα βοηθούσε να είχαν αποφευχθεί. Οι υποσημειώσεις που +προστέθηκαν από το 1993 βοηθούν στη διευκρίνιση αυτών των σημείων.

+ +

Τι είναι το GNU; Το Gnu δεν είναι Unix! (Gnu's Not Unix!)

+ +

+ To GNU, το οποίο είναι συντομογραφία του Gnu's Not Unix, είναι το όνομα του +πλήρους, συμβατού με Unix συστήματος λογισμικού που γράφω, ώστε να το δώσω +ελεύθερα σε οποιονδήποτε μπορεί να το χρησιμοποιήσει.(1) +Διάφοροι άλλοι εθελοντές με βοηθούν. Χρειάζονται ιδιαίτερα συνεισφορές σε +χρόνο, χρήμα, προγράμματα και εξοπλισμό.

+ +

+ Μέχρι τώρα έχουμε έναν επεξεργαστή κειμένου, τον Emacs, με Lisp για συγγραφή +εντολών επεξεργασίας κειμένου, έναν αποσφαλματωτή πηγαίου κώδικα, μία +συμβατή με yacc γεννήτρια συντακτικών αναλυτών, ένα συνδέτη (linker) και +κάπου 35 βοηθητικά προγράμματα. Ένα κέλυφος (μεταφραστής εντολών) είναι +σχεδόν έτοιμο. Ένας νέος φορητός μεταγλωττιστής της C με βελτιστοποιήσεις +έχει μεταγλωττίσει τον εαυτό του και μπορεί να διατεθεί φέτος. Ένας αρχικός +πυρήνας υπάρχει, αλλά χρειάζονται πολλά χαρακτηριστικά ακόμα για να +εξομοιώσει το Unix. Όταν ο πυρήνας και ο μεταγλωττιστής είναι έτοιμοι, θα +είναι δυνατόν να διανεμηθεί ένα σύστημα GNU κατάλληλο για ανάπτυξη +λογισμικού. Θα χρησιμοποιήσουμε το TeX ως το μορφοποιητή κειμένου μας, αλλά +κι ένα nroff είναι υπό κατασκευή. Θα χρησιμοποιήσουμε επίσης το ελεύθερο, +φορητό Σύστημα Παραθύρων X. Στη συνέχεια, θα προσθέσουμε μια φορητή Common +Lisp, ένα παιχνίδι Empire, ένα πρόγραμμα λογιστικών φύλλων, κι εκατοντάδες +άλλα πράγματα, συν on-line τεκμηρίωση. Ελπίζουμε να προμηθεύσουμε, τελικά, +ο,τιδήποτε χρήσιμο έρχεται συνήθως μαζί με ένα σύστημα Unix, και περισσότερα +ακόμη.

+ +

+ Το GNU θα μπορεί να τρέχει προγράμματα Unix, αλλά δεν θα είναι ολόϊδιο με το +Unix. Θα κάνουμε όλες τις βελτιώσεις που είναι κατάλληλες, βασισμένοι στην +εμπειρία μας με άλλα λειτουργικά συστήματα. Ειδικότερα, σκοπεύουμε να +έχουμε μακρύτερα ονόματα αρχείων, αριθμό έκδοσης αρχείων, ένα ανθεκτικό στις +καταρρεύσεις σύστημα αρχείων, πιθανόν συμπλήρωση ονομάτων αρχείων, +ανεξάρτητη από τερματικό υποστήριξη οθόνης, και ίσως τελικά ένα βασισμένο σε +Lisp σύστημα παραθύρων, μέσα από το οποίο διάφορα προγράμματα Lisp και κοινά +προγράμματα Unix θα μπορούν να μοιράζονται μια κοινή οθόνη. Τόσο η C όσο +και η Lisp θα είναι διαθέσιμες ως γλώσσες προγραμματισμού του συστήματος. +Θα προσπαθήσουμε να υποστηρίξουμε τα UUCP, MIT Chaosnet, και τα πρωτόκολλα +του Διαδικτύου για επικοινωνίες.

+ +

+ Το GNU στοχεύει αρχικά σε μηχανές της κλάσης των 68000/16000 με εικονική +μνήμη, διότι είναι οι ευκολότερες μηχανές για να το κάνουμε να τρέξει σ' +αυτές. Η επιπλέον προσπάθεια για να τρέξει σε μικρότερες μηχανές, θα μείνει +σε όσους επιθυμούν να το χρησιμοποιήσουν σ' εκείνες.

+ +

+ Για την αποφυγή τρομερής σύγχυσης, παρακαλούμε προφέρετε το g στη +λέξη “GNU” όταν είναι το όνομα αυτού του έργου.

+ +

Γιατί πρέπει να γράψω το GNU

+ +

+ Θεωρώ πως ο Χρυσός Κανόνας απαιτεί ότι εάν μου αρέσει ένα πρόγραμμα, πρέπει +να το μοιράζομαι με άλλους ανθρώπους που τους αρέσει επίσης. Οι πωλητές +λογισμικού θέλουν να διαιρέσουν τους χρήστες και να τους κατακτήσουν, +κάνοντας τον κάθε χρήστη να συμφωνεί να μη μοιράζεται με άλλους. Αρνούμαι +να διαρρήξω την αλληλεγγύη με τους άλλους χρήστες κατ' αυτόν τον τρόπο. Δεν +μπορώ με ήσυχη την συνείδηση να υπογράψω μια συμφωνία εμπιστευτικότητας ή +μια άδεια λογισμικού. Για χρόνια εργάστηκα στο Εργαστήριο Τεχνητής +Νοημοσύνης ώστε να αντιταχθώ σε τέτοιες κλίσεις και άλλες αφιλόξενες +πρακτικές, αλλά τελικά είχαν πάει υπερβολικά μακριά: δεν μπορούσα να +παραμένω σε ένα ίδρυμα όπου συμβαίνουν τέτοια πράγματα για μένα, ενάντια στη +θέλησή μου.

+ +

+ Προκειμένου να μπορώ να συνεχίσω να χρησιμοποιώ υπολογιστές χωρίς ατίμωση, +αποφάσισα να συναθροίσω ένα ικανό σώμα ελεύθερου λογισμικού, έτσι ώστε να +έχω τη δυνατότητα να πορεύομαι χωρίς κανένα λογισμικό που δεν είναι +ελεύθερο. Παραιτήθηκα από το Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης, ώστε να αρνηθώ +στο MIT, οποιαδήποτε νομική δικαιολογία που να με εμποδίσει να διαθέσω το +GNU δωρεάν.(2)

+ +

Γιατί το GNU θα είναι συμβατό με το Unix

+ +

+ Το Unix δεν είναι το ιδανικό λειτουργικό σύστημα για μένα, αλλά δεν είναι +πολύ κακό. Τα βασικά χαρακτηριστικά του Unix μοιάζουν να είναι καλά, και +νομίζω ότι μπορώ να συμπληρώσω ό,τι λείπει από το Unix, χωρίς να τα +αλλοιώσω. Κι ένα λειτουργικό σύστημα συμβατό με to Unix θα ήταν βολικό για +πολλούς άλλους ανθρώπους να το υιοθετήσουν.

+ +

Πώς θα γίνει η διάθεση του GNU

+ +

+ Το GNU δεν είναι στη δημόσια κυριότητα (public domain). Θα επιτρέπεται στον +καθένα να μετατρέπει και να αναδιανέμει το GNU, αλλά κανένας διανομέας δεν +θα επιτρέπεται να περιορίσει την περαιτέρω αναδιανομή του. Δηλαδή, ιδιοκτητικές +μετατροπές δεν θα επιτρέπονται. Θέλω να εξασφαλίσω πως όλες οι εκδόσεις του +GNU θα παραμείνουν ελεύθερες.

+ +

Γιατί πολλοί άλλοι προγραμματιστές θέλουν να βοηθήσουν

+ +

+ Έχω βρει πολλούς άλλους προγραμματιστές που είναι ενθουσιασμένοι με το GNU +και θέλουν να βοηθήσουν.

+ +

+ Πολλοί προγραμματιστές είναι δυστυχείς με την εμπορευματοποίηση του +λογισμικού συστημάτων. Μπορεί να τους επιτρέπει να κερδίζουν περισσότερα +χρήματα, αλλά απαιτεί από αυτούς να είναι σε σύγκρουση με τους άλλους +προγραμματιστές εν γένει παρά να νοιώθουν ως συνάδελφοι. Η πρωταρχική πράξη +φιλίας ανάμεσα στους προγραμματιστές είναι ο διαμοιρασμός των προγραμμάτων· +οι τωρινές τυπικές διευθετήσεις του μάρκετινγκ ουσιαστικά απαγορεύουν στους +προγραμματιστές να φέρονται σε άλλους ως φίλους. Ο αγοραστής του λογισμικού +πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στη φιλία και την τήρηση του νόμου. Φυσικά, +πολλοί αποφασίζουν πως η φιλία είναι πιο σημαντική. Αλλά όσοι πιστεύουν στο +νόμο, συχνά δεν αισθάνονται άνετα με καμία από τις δυο επιλογές. Γίνονται +κυνικοί και πιστεύουν πώς ο προγραμματισμός είναι απλώς ένας τρόπος να +κερδίζει κανείς χρήματα.

+ +

+ Με το να εργάζεται κανείς επάνω στο GNU και με το να το χρησιμοποιεί αντί +για ιδιοκτητικά προγράμματα, μπορούμε να είμαστε φιλόξενοι προς τον καθένα +και να υπακούμε το νόμο. Επιπροσθέτως, το GNU υπηρετεί ως ένα παράδειγμα +για να εμπνεύσει κι ένα λάβαρο για να κινητοποιήσει άλλους να ενωθούν μαζί +μας στο διαμοιρασμό. Αυτό μπορεί να μας δώσει ένα αίσθημα αρμονίας, πράγμα +αδύνατον εάν χρησιμοποιούμε λογισμικό που δεν είναι ελεύθερο. Για σχεδόν +τους μισούς από τους προγραμματιστές που απευθύνομαι, αυτή είναι μια +σημαντική ευτυχία την οποία τα χρήματα δεν μπορούν να την αντικαταστήσουν.

+ +

Πως μπορείτε να συνεισφέρετε

+ +
+

+(Σήμερα, για να εργαστείτε σε έργα λογισμικού, δείτε τη λίστα Έργων Υψηλής +Προτεραιότητας και τη λίστα Ζητείται Βοήθεια +GNU, τη γενική λίστα εργασιών για τα GNU πακέτα λογισμικού. Για άλλους +τρόπους να βοηθήσετε, δείτε τον οδηγό για να +βοηθήσετε το λειτουργικό σύστημα GNU.) +

+
+ +

+ Ζητώ από τους κατασκευαστές υπολογιστών δωρεές μηχανημάτων και χρημάτων. +Από τους ιδιώτες ζητώ δωρεές προγραμμάτων και εργασίας.

+ +

+ Μία επίπτωση που μπορείτε να περιμένετε εάν δωρίσετε μηχανές, είναι ότι το +GNU θα τρέχει σε αυτές νωρίτερα. Οι μηχανές θα πρέπει να είναι ολόκληρα, +έτοιμα προς χρήση συστήματα, εγκεκριμένα για χρήση σε κατοικημένες περιοχές, +και χωρίς ανάγκη από ιδιαίτερη ψύξη ή παροχή ενέργειας.

+ +

+ Έχω βρει πάρα πολλούς προγραμματιστές να ανυπομονούν να συνεισφέρουν εργασία +μερικής απασχόλησης για το GNU. Για τα περισσότερα έργα, τέτοια εργασία +μερικής απασχόλησης θα ήταν πολύ δύσκολο να συντονιστεί· τα ανεξάρτητα +γραμμένα τμήματα δεν θα λειτουργούσαν μαζί. Αλλά για το συγκεκριμένη +εργασία της αντικατάστασης του Unix, το πρόβλημα αυτό εκλείπει. Ένα πλήρες +σύστημα Unix περιέχει εκατοντάδες βοηθητικά προγράμματα, καθένα εκ των +οποίων έχει τη δική του τεκμηρίωση. Οι περισσότερες προδιαγραφές διεπαφής +είναι σταθερές λόγω της συμβατότητας με το Unix. Εάν ο καθένας από τους +συνεισφέροντες γράψει μία συμβατή αντικατάσταση ενός μεμονωμένου +προγράμματος Unix και το κάνει να λειτουργήσει στη θέση του αυθεντικού σ' +ένα Unix σύστημα, τότε αυτά τα προγράμματα θα λειτουργούν σωστά όταν +τοποθετηθούν όλα μαζί. Ακόμα κι επιτρέποντας στο Μέρφυ[1] να δημιουργήσει μερικά μη αναμενόμενα +προβλήματα, το να συναρμολογήσει κανείς αυτά τα κομμάτια θα είναι μια +επιτεύξιμη εργασία. (Ο πυρήνας θα απαιτήσει στενότερη επικοινωνία και θα +πραγματοποιηθεί από μια μικρή, σφιχτή ομάδα.)

+ +

+ Εάν λάβω δωρεές χρημάτων, πιθανόν να μπορέσω να προσλάβω μερικούς ανθρώπους +υπό ολική ή μερική απασχόληση. Ο μισθός δεν θα είναι υψηλός με τα στάνταρντ +των προγραμματιστών, αλλά ενδιαφέρομαι γι' ανθρώπους για τους οποίους το +κτίσιμο πνεύματος κοινότητας είναι εξίσου σημαντικό με το να κερδίζουν +χρήματα. Το βλέπω ως έναν τρόπο να γίνει δυνατόν σε αφοσιωμένους ανθρώπους +να μπορέσουν να αφιερώσουν πλήρως την ενέργειά τους εργαζόμενοι στο GNU, με +το να τους απαλλάξει από την ανάγκη να εξοικονομούν τα προς το ζην με άλλο +τρόπο.

+ +

Γιατί όλοι οι χρήστες υπολογιστών θα ωφεληθούν

+ +

+ Όταν το GNU γραφτεί, ο καθένας θα μπορεί να αποκτήσει καλό λογισμικό +συστήματος ελεύθερα, ακριβώς όπως τον αέρα.(3)

+ +

+ Αυτό σημαίνει πολύ περισσότερα από το να γλυτώσουν όλοι το κόστος μιας +άδειας χρήσης Unix. Σημαίνει πως θα αποφευχθεί πολλή χαμένη αντιγραφή +προσπάθειας προγραμματισμού συστημάτων. Αυτή η προσπάθεια μπορεί αντίθετα +να κατευθυνθεί προς την πρόοδο του επιπέδου της τεχνολογίας.

+ +

+ Πλήρεις κώδικες συστήματος θα είναι διαθέσιμοι στον καθένα. Ως αποτέλεσμα, +ένας χρήστης ο οποίος χρειάζεται αλλαγές στο σύστημα, θα είναι πάντοτε +ελεύθερος να τις κάνει ο ίδιος, ή να προσλάβει οποιονδήποτε διαθέσιμο +προγραμματιστή ή εταιρεία για να τις κάνει γι' αυτόν. Οι χρήστες δεν θα +είναι πλέον στο έλεος ενός προγραμματιστή ή εταιρείας που κατέχει τον πηγαίο +κώδικα και είναι στην αποκλειστική θέση να κάνει αλλαγές.

+ +

+ Τα σχολεία θα είναι σε θέση να παρέχουν ένα πολύ πιο διδακτικό περιβάλλον με +το να ενθαρρύνουν όλους τους μαθητές να μελετήσουν και να βελτιώσουν τον +κώδικα του συστήματος. Το εργαστήριο υπολογιστών του Χάρβαρντ, είχε την +πολιτική πως κανένα πρόγραμμα δεν μπορούσε να εγκατασταθεί στα συστήματά +τους, εάν ο κώδικάς του δεν ήταν σε κοινή θέα, και την διατηρούσε με την +άρνησή του να εγκαταστήσει κάποια προγράμματα. Αυτό υπήρξε μεγάλη έμπνευση +για μένα.

+ +

+ Τελικά η επιβάρυνση της συλλογής για το ποιος είναι ιδιοκτήτης του +λογισμικού συστήματος και το τι μπορεί και τι δεν μπορεί κάποιος να κάνει με +αυτό, θα απαλειφθεί.

+ +

+ Οι διευθετήσεις για να αναγκαστούν οι άνθρωποι να πληρώνουν για να +χρησιμοποιούν ένα πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένων των αδειών χρήσης, +επιφέρουν πάντα ένα τεράστιο έξοδο στην κοινωνία λόγω των ανελαστικών +μηχανισμών που είναι αναγκαίοι προκειμένου να οριστεί πόσο (δηλαδή για ποια +προγράμματα) πρέπει κάποιος να πληρώσει. Και μόνο ένα αστυνομικό κράτος +μπορεί να τους αναγκάσει όλους να υπακούσουν. Σκεφτείτε έναν διαστημικό +σταθμό, όπου ο αέρας κατασκευάζεται με υψηλό κόστος. Χρεώνοντας καθέναν που +αναπνέει με το λίτρο μπορεί να είναι δίκαιο, αλλά το να φοράει κανείς τη +μάσκα-μετρητή μέρα-νύχτα είναι αβάσταχτο, ακόμα και εάν όλοι έχουν να +πληρώσουν για τον αέρα. Και οι τηλεοπτικές κάμερες παντού, ώστε να βλέπουν +εάν ποτέ αφαιρείτε τη μάσκα, είναι εξωφρενικό. Είναι καλύτερα να +υποστηριχθεί οικονομικά η παραγωγή αέρα με έναν κεφαλικό φόρο και να +πετάξουμε τις μάσκες.

+ +

+ Η αντιγραφή ολόκληρου ή τμημάτων ενός προγράμματος είναι εξίσου φυσικό για +έναν προγραμματιστή όσο και η αναπνοή, και εξίσου παραγωγικό. Θα έπρεπε να +είναι και εξίσου ελεύθερο.

+ +

Κάποιες εύκολα ανασκευάσιμες αντιρρήσεις για τους στόχους του GNU

+ +

+“Κανείς δεν θα το χρησιμοποιήσει εάν είναι δωρεάν, διότι αυτό +σημαίνει πώς δεν μπορoύν να υπολογίζουν σε οποιαδήποτε +υποστήριξη.”

+ +

+“Πρέπει να χρεώνεις για το πρόγραμμα, ώστε να παρέχεις +υποστήριξη.”

+ +

+ Εάν οι άνθρωποι θα προτιμούσαν να πληρώνουν για το GNU συν την υποστήριξη, +παρά να το λαμβάνουν ελεύθερα χωρίς υπηρεσίες, τότε μια εταιρεία που θα +παρείχε υποστήριξη και μόνο σε όσους απέκτησαν το GNU δωρεάν θα όφειλε να +είναι επικερδής.(4)

+ +

+ Πρέπει να κάνουμε διάκριση ανάμεσα στην υποστήριξη με τη μορφή πραγματικής +προγραμματιστικής εργασίας και το σκέτο σφίξιμο του χεριού. Το πρώτο είναι +κάτι που δεν μπορούμε να περιμένουμε από έναν προμηθευτή λογισμικού. Εάν το +πρόβλημά σας δεν είναι κοινό με αρκετούς άλλους ανθρώπους, ο προμηθευτής θα +σας πει να πάτε να χαθείτε.

+ +

+ Εάν η επιχείρησή σας χρειάζεται να βασιστεί σε υποστήριξη, ο μόνος τρόπος +είναι να έχετε όλα τα απαραίτητα εργαλεία και τους κώδικες διαθέσιμους. +Τότε θα μπορείτε να προσλάβετε οποιονδήποτε διαθέσιμο για να σας λύσει το +πρόβλημα· δεν είστε στο έλεος ενός και μόνο προσώπου. Με το Unix, το κόστος +του κώδικα τοποθετεί το παραπάνω εκτός σκέψης για τις περισσότερες +επιχειρήσεις. Με το GNU αυτό θα είναι εύκολο. Είναι ακόμη πιθανό να μην +υπάρχει διαθέσιμο κάποιο ικανό πρόσωπο, αλλά αυτό το πρόβλημα δεν μπορεί ν' +αποδοθεί στις διευθετήσεις της διάθεσης. Το GNU δεν λύνει όλα τα προβλήματα +του κόσμου, απλώς μερικά από αυτά.

+ +

+ Εν τω μεταξύ, οι χρήστες που δεν γνωρίζουν τίποτε από υπολογιστές +χρειάζονται το κράτημα του χεριού· να γίνονται πράγματα γι' αυτούς τα οποία +θα μπορούσαν να κάνουν και οι ίδιοι εύκολα, αλλά δεν ξέρουν πώς.

+ +

+ Τέτοιες υπηρεσίες, θα μπορούσαν να παρέχονται από εταιρείες που απλώς πωλούν +κράτημα του χεριού και σέρβις βλαβών. Εάν είναι αλήθεια πως οι χρήστες θα +προτιμούσαν να ξοδεύουν χρήματα ώστε να πάρουν ένα προϊόν με υποστήριξη, θα +πληρώσουν και για ν' αγοράσουν υποστήριξη έχοντας πάρει το προϊόν δωρεάν. +Οι εταιρείες υποστήριξης θα ανταγωνίζονται σε τιμές και ποιότητα· οι χρήστες +δεν θα είναι δεμένοι με κάποια συγκεκριμένη εταιρεία. Εν τω μεταξύ, όποιοι +από εμάς δεν χρειαζόμαστε την υπηρεσία, θα πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα να +χρησιμοποιούμε το πρόγραμμα χωρίς να πληρώσουμε για την υπηρεσία.

+ +

+“Δεν μπορείς να φτάσεις σε πολλούς ανθρώπους χωρίς διαφήμιση· +και πρέπει να χρεώνεις για το πρόγραμμα, ώστε να υποστηρίξεις τη +διαφήμιση.”

+ +

+“Δεν υπάρχει λόγος να διαφημίζεις ένα πρόγραμμα που μπορούν +όλοι να το πάρουν ελεύθερα.”

+ +

+ Υπάρχουν διάφορες μορφές δωρεάν ή πάρα πολύ φθηνής δημοσιότητας που μπορούν +να χρησιμοποιηθούν για να ενημερωθεί μεγάλος αριθμός χρηστών υπολογιστών για +κάτι σαν το GNU. Αλλά ίσως είναι αλήθεια ότι κάποιος μπορεί να προσεγγίσει +περισσότερους χρήστες μικροϋπολογιστών μέσω της διαφήμισης. Εάν αυτό είναι +πραγματικά έτσι, μια επιχείρηση που διαφημίζει την υπηρεσία αντιγραφής και +αποστολής μέσω ταχυδρομείου του GNU με χρέωση, θα όφειλε να είναι αρκετά +κερδοφόρα ώστε να πληρώνει για τις διαφημίσεις της και περισσότερα ακόμα. +Με αυτό τον τρόπο, μόνο οι χρήστες που επωφελούνται της διαφήμισης, +πληρώνουν γι' αυτήν.

+ +

+ Από την άλλη, εάν πολλοί άνθρωποι πάρουν το GNU από τους φίλους τους και +τέτοιες εταιρείες δεν τα καταφέρουν, αυτό θα δείξει ότι η διαφήμιση δεν ήταν +πραγματικά απαραίτητη για να διαδοθεί το GNU. Γιατί οι υπέρμαχοι της +ελεύθερης αγοράς δε θέλουν ν' αφήσουν την ελεύθερη αγορά να το αποφασίσει +αυτό;(5)

+ +

+“Η εταιρεία μου χρειάζεται ένα ιδιοκτητικό λειτουργικό +σύστημα, ώστε να αποκτήσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.”

+ +

+ Tο GNU θα αφαιρέσει το λογισμικό λειτουργικών συστημάτων από την σφαίρα του +ανταγωνισμού. Δεν θα μπορείτε ν' αποκτήσετε πλεονέκτημα σ' αυτόν τον τομέα, +αλλά ούτε και οι ανταγωνιστές σας θα μπορούν ν' αποκτήσουν πλεονέκτημα +εναντίον σας. Εσείς κι αυτοί θα ανταγωνίζεστε σε άλλους τομείς, ενώ +παράλληλα θα έχετε αμοιβαίο όφελος σ' αυτό το συγκεκριμένο. Εάν η +επιχείρησή σας πουλάει ένα λειτουργικό σύστημα το GNU δεν θα σας αρέσει, +αλλά αυτό είναι σκληρό για εσάς μόνο. Εάν η επιχείρησή σας ασχολείται με +άλλο αντικείμενο, το GNU μπορεί να σας γλυτώσει από το να σπρωχθείτε στην +ακριβή επιχείρηση της πώλησης λειτουργικών συστημάτων.

+ +

+ Θα ήθελα να δω την ανάπτυξη του GNU να υποστηρίζεται με δωρεές από πολλούς +κατασκευαστές και χρήστες, κατεβάζοντας το κόστος για τον καθένα.(6)

+ +

+“Δεν αξίζουν οι προγραμματιστές μια ανταμοιβή για τη +δημιουργικότητά τους;”

+ +

+ Εάν κάτι αξίζει ανταμοιβής, αυτό είναι η κοινωνική προσφορά. Η +δημιουργικότητα μπορεί να είναι μια κοινωνική προσφορά, αλλά μόνο όσο η +κοινωνία είναι ελεύθερη να χρησιμοποιήσει τα αποτελέσματα. Εάν οι +προγραμματιστές αξίζουν ν' ανταμειφθούν για τη δημιουργία καινοτόμων +προγραμμάτων, με την ίδια λογική αξίζουν να τιμωρηθούν εάν περιορίζουν τη +χρήση αυτών των προγραμμάτων.

+ +

+“Δεν θα έπρεπε ένας προγραμματιστής να μπορεί να ζητήσει +ανταμοιβή για τη δημιουργικότητά του;”

+ +

+ Δεν υπάρχει τίποτε κακό στο να θέλει κανείς να πληρωθεί για τη δουλειά του, +ή στο να επιζητά να μεγιστοποιήσει το εισόδημά του, όσο τα μέσα που +χρησιμοποιεί δεν είναι καταστρεπτικά. Αλλά τα μέσα που συνηθίζονται στον +κλάδο του λογισμικού σήμερα είναι βασισμένα στην καταστροφή.

+ +

+ Βγάζοντας χρήματα από τους χρήστες ενός προγράμματος μέσω του περιορισμού +της χρήσης του είναι καταστρεπτικό, διότι οι περιορισμοί μειώνουν το ποσό +και τους τρόπους με τους οποίους ένα πρόγραμμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί. +Αυτό μειώνει το ποσό του πλούτου που η ανθρωπότητα παράγει από το +πρόγραμμα. Όταν υπάρχει μια ηθελημένη επιλογή να περιορίσεις, οι επιζήμιες +συνέπειες είναι ηθελημένη καταστροφή.

+ +

+ Ο λόγος για τον οποίο ένας καλός πολίτης δε χρησιμοποιεί τέτοιες +καταστρεπτικές μεθόδους για να πλουτίσει είναι γιατί, εάν έκαναν όλοι το +ίδιο, θα γινόμασταν όλοι φτωχότεροι από την αμοιβαία καταστρεπτικότητα. +Αυτό είναι η Καντιανή ηθική, ή ο Χρυσός Κανόνας. Από τη στιγμή που δεν μου +αρέσουν οι συνέπειες που προκύπτουν εάν όλοι αποκρύπτουν πληροφορίες, πρέπει +να το θεωρώ σφάλμα για κάποιον να το διαπράξει. Ειδικότερα, η επιθυμία να +ανταμειφθεί κανείς για τη δημιουργικότητά του δε δικαιολογεί το να στερεί +τον κόσμο εν γένει από το όλον ή από μέρος της δημιουργικότητας αυτής.

+ +

+“Δεν θα πεινάσουν οι προγραμματιστές;”

+ +

+ Θα μπορούσα να απαντήσω πως κανείς δε γίνεται με το ζόρι προγραμματιστής. +Οι περισσότεροι από εμάς δε θα μπορούσαμε να βγάλουμε καθόλου χρήματα +στεκόμενοι στο δρόμο και κάνοντας μορφασμούς. Αλλά δεν είμαστε, ως +αποτέλεσμα, καταδικασμένοι να περνάμε τη ζωή μας στητοί στο δρόμο, κάνοντας +μορφασμούς και πεινώντας. Κάνουμε κάτι άλλο.

+ +

+ Αλλά αυτή είναι η λάθος απάντηση, γιατί αποδέχεται τη σιωπηρή υπόθεση αυτού +που ρωτά: ότι χωρίς ιδιοκτησία του λογισμικού οι προγραμματιστές δεν μπορούν +σε καμία περίπτωση να πληρωθούν μια δεκάρα. Πώς είναι τάχα όλα ή τίποτα.

+ +

+ Ο πραγματικός λόγος για τον οποίο οι προγραμματιστές δε θα πεινάσουν, είναι +ότι θα είναι ακόμη δυνατό γι' αυτούς να αμείβονται για να προγραμματίζουν· +απλά όχι τόσο πολύ όσο τώρα.

+ +

+ Ο περιορισμός της αντιγραφής δεν είναι η μοναδική βάση για επιχειρήσεις στην +αγορά λογισμικού. Είναι η πλέον κοινή βάση(7), γιατί +αποφέρει τα περισσότερα χρήματα. Εάν απαγορευόταν ή το αποδοκίμαζε ο +πελάτης, οι εταιρείες λογισμικού θα έπρεπε να κινηθούν σε άλλες βάσεις +οργάνωσης οι οποίες τώρα χρησιμοποιούνται λιγότερο. Υπάρχουν πάντοτε πολλοί +τρόποι για να οργανωθεί οποιοδήποτε είδος επιχείρησης.

+ +

+ Πιθανότατα ο προγραμματισμός δεν θα είναι τόσο κερδοφόρος στη νέα αυτή βάση, +όπως είναι τώρα. Αλλά αυτό δεν είναι επιχείρημα ενάντια στην αλλαγή. Δεν +θεωρείται αδικία ότι οι υπάλληλοι στα καταστήματα αμείβονται με τους μισθούς +που έχουν τώρα. Εάν οι προγραμματιστές αμείβονταν το ίδιο, δεν θα ήταν ούτε +αυτό αδικία. (Στην πράξη, θα εξακολουθούσαν να βγάζουν σημαντικά περισσότερα +από αυτά.)

+ +

+“Δεν έχουν οι άνθρωποι το δικαίωμα να ελέγξουν πώς +χρησιμοποιείται η δημιουργικότητά τους;”

+ +

+Ο “έλεγχος στη χρήση των ιδεών κάποιου” θεμελιώνει στην +πραγματικότητα έλεγχο στις ζωές άλλων ανθρώπων· και συνήθως χρησιμοποιείται +για να κάνει τις ζωές τους δυσκολότερες.

+ +

+ Οι άνθρωποι που μελέτησαν το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων (8) προσεκτικά (όπως οι δικηγόροι) λένε πως δεν υπάρχει +εγγενές δικαίωμα στην πνευματική ιδιοκτησία. Τα είδη των υποτιθέμενων +πνευματικών δικαιωμάτων τα οποία αναγνωρίζει η κυβέρνηση δημιουργήθηκαν με +συγκεκριμένες πράξεις νομοθεσίας για να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένοι σκοποί.

+ +

+ Για παράδειγμα, το σύστημα των ευρεσιτεχνιών δημιουργήθηκε ώστε να +ενθαρρύνει τους εφευρέτες να αποκαλύπτουν τις λεπτομέρειες των εφευρέσεών +τους. Ο σκοπός του συστήματος ήταν να βοηθηθεί η κοινωνία παρά μάλλον οι +εφευρέτες. Εκείνο τον καιρό τα 17 έτη διάρκειας ζωής μιας ευρεσιτεχνίας +ήταν λίγα συγκρινόμενα με το ρυθμό ανάπτυξης της τεχνικής. Από τη στιγμή +που οι ευρεσιτεχνίες είναι ένα θέμα μόνο ανάμεσα στους κατασκευαστές, για +τους οποίους το κόστος και η προσπάθεια για μια άδεια χρήσεως είναι μικρά ως +προς το κόστος της έναρξης παραγωγής, οι ευρεσιτεχνίες συχνά δεν κάνουν +μεγάλο κακό. Δεν βάζουν εμπόδια στους περισσότερους ιδιώτες που +χρησιμοποιούν προϊόντα καλυμμένα από ευρεσιτεχνίες.

+ +

+ Η ιδέα των δικαιωμάτων του δημιουργού[3] δεν υπήρχε στους αρχαίους χρόνους, όπου οι +συγγραφείς συχνά αντέγραφαν διεξοδικά άλλους συγγραφείς σε έργα +μη-φανταστικά. Η πρακτική αυτή ήταν χρήσιμη και είναι ο μόνος τρόπος χάρις +στον οποίο σώθηκαν έργα πολλών συγγραφέων έστω και εν μέρει. Το σύστημα +δικαιωμάτων δημιουργού φτιάχτηκε ρητά για το σκοπό να ενθαρρύνει τη συγγραφή +βιβλίων. Για τον κλάδο όπου δημιουργήθηκε—βιβλία, τα οποία +αντιγράφονται οικονομικά μόνο σε τυπογραφείο—έκανε μικρό κακό και δεν +εμπόδιζε τους περισσότερους από τους ιδιώτες που διαβάζουν τα βιβλία.

+ +

+ Όλα τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησία είναι απλώς άδειες παρεχόμενες από +την κοινωνία διότι, σωστά ή λάθος, υπήρξε η σκέψη πώς θα κέρδιζε η κοινωνία +καθ' ολοκληρία με το να τις χορηγήσει. Αλλά σε καθεμία συγκεκριμένη +περίπτωση πρέπει να ρωτάμε: είμαστε πράγματι καλύτερα με το να χορηγούμε μια +τέτοια άδεια; Τί είδους πράξεις αδειοδοτούμε ένα πρόσωπο να κάνει;

+ +

+ Το σημερινό παράδειγμα των προγραμμάτων είναι πολύ διαφορετικό από ότι των +βιβλίων, εκατό χρόνια πίσω. Το γεγονός πώς ο ευκολότερος τρόπος να +αντιγραφεί ένα πρόγραμμα είναι από τον έναν γείτονα στον άλλο, το γεγονός +πως το πρόγραμμα έχει τόσο πηγαίο κώδικα όσο και αντικειμενικό κώδικα τα +οποία είναι ξεχωριστά, καθώς και το γεγονός πως ένα πρόγραμμα +χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο παρά διαβάζεται και απολαμβάνεται, +συνδυάζονται στη δημιουργία μια κατάστασης στην οποία ένα πρόσωπο που +επιβάλλει δικαιώματα δημιουργού βλάπτει την κοινωνία ως σύνολο τόσο υλικά +όσο και πνευματικά· μιας κατάστασης στην οποία ένα πρόσωπο δεν θα έπρεπε να +ενεργεί έτσι ανεξάρτητα με το εάν του το επιτρέπει ο νόμος.

+ +

+“Ο ανταγωνισμός κάνει τα πράγματα να γίνονται +καλύτερα.”

+ +

+ Το παράδειγμα του ανταγωνισμού είναι ένας αγώνας δρόμου: με το ν' +ανταμείβουμε το νικητή ενθαρρύνουμε όλους να τρέχουν γρηγορότερα. Όταν ο +καπιταλισμός λειτουργεί πραγματικά έτσι, κάνει μια καλή δουλειά· αλλά οι +υποστηρικτές του κάνουν λάθος να υποθέτουν πώς λειτουργεί πάντα μ' αυτόν τον +τρόπο. Εάν οι δρομείς ξεχάσουν για ποιο λόγο προσφέρεται η ανταμοιβή και +αποκτήσουν εμμονή στο να κερδίσουν, με οποιονδήποτε τρόπο, μπορεί να +ανακαλύψουν άλλες στρατηγικές—όπως το να επιτίθενται στους άλλους +δρομείς. Εάν οι δρομείς εμπλακούν σε αψιμαχίες, θα τερματίσουν όλοι +καθυστερημένα.

+ +

+ Το ιδιοκτησιακό και κλειστού κώδικα λογισμικό είναι το ηθικό αντίστοιχο των +δρομέων σε αψιμαχία. Δυστυχώς, ο μόνος διαιτητής που έχουμε δεν φαίνεται +να αντιτίθεται στις μάχες, απλώς τις ρυθμίζει (“Για κάθε δέκα γιάρδες +που τρέχετε, μπορείτε να πυροβολήσετε μία φορά”). Θα έπρεπε +πραγματικά να σταματάει τις αψιμαχίες και να τιμωρεί τους δρομείς ακόμα και +για την απόπειρα να καβγαδίσουν.

+ +

+“Δε θα σταματήσουν όλοι να γράφουν προγράμματα χωρίς ένα +χρηματικό κίνητρο;”

+ +

+ Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι θα προγραμματίσουν χωρίς κανένα +απολύτως οικονομικό κίνητρο. Ο προγραμματισμός έχει μια ακαταμάχητη γοητεία +για ορισμένους ανθρώπους, συνήθως αυτούς που είναι κι οι καλύτεροι σ' +αυτόν. Δεν υπάρχει καμία έλλειψη σ' επαγγελματίες μουσικούς που επιμένουν +κι ας μην έχουν καμιά ελπίδα πως θα τα βγάλουν πέρα μ' αυτόν τον τρόπο.

+ +

+ Αλλά πραγματικά αυτή η ερώτηση, παρόλο που γίνεται συχνά, δεν είναι +κατάλληλη για την περίπτωση. Η πληρωμή των προγραμματιστών δεν θα εκλείψει, +απλώς θα είναι μικρότερη. Έτσι η σωστή ερώτηση είναι, θα προγραμματίζει +κανείς μ' ένα μειωμένο χρηματικό κίνητρο; Η εμπειρία μου δείχνει πως ναι.

+ +

+ Για περισσότερο από δέκα χρόνια, πολλοί από τους καλύτερους προγραμματιστές +του κόσμου εργάζονταν στο Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης για πολύ λιγότερα +χρήματα απ' όσα θα μπορούσαν να βρουν οπουδήποτε αλλού. Έλαβαν πολλά είδη +μη-χρηματικής ανταμοιβής: φήμη και αναγνώριση, για παράδειγμα. Και η +δημιουργικότητα είναι επίσης διασκέδαση, μια ανταμοιβή από μόνη της.

+ +

+ Μετά οι περισσότεροι έφυγαν όταν τους προτάθηκε η ευκαιρία να κάνουν την +ίδια συναρπαστική εργασία με πολλά χρήματα.

+ +

+ Αυτό που δείχνουν τα γεγονότα είναι πως οι άνθρωποι θα προγραμματίζουν για +λόγους άλλους από τα πλούτη· αλλά εάν τους δοθεί η ευκαιρία να κάνουν πολλά +χρήματα επίσης, θα φτάσουν να τα περιμένουν και να τα απαιτούν. Οι +οργανισμοί που πληρώνουν λίγα χρήματα δεν τα πάνε καλά στον ανταγωνισμό μ' +εκείνους που πληρώνουν πολλά, αλλά δεν σημαίνει πως δεν θα τα πάνε καλά εάν +εκείνοι που πληρώνουν πολλά απαγορευτούν.

+ +

+“Χρειαζόμαστε απελπισμένα τους προγραμματιστές. Εάν +απαιτήσουν να σταματήσουμε να βοηθάμε τους γείτονές μας, πρέπει να +υπακούσουμε.”

+ +

+ Δεν είστε ποτέ τόσο απελπισμένοι, ώστε να πρέπει να συμμορφώνεστε με τέτοιου +είδους απαιτήσεις. Θυμηθείτε: εκατομμύρια για την άμυνα, αλλά ούτε ένα σεντ +για φόρο υποτέλειας!

+ +

+“Οι προγραμματιστές πρέπει με κάποιον τρόπο να βγάζουν τα προς +το ζην.”

+ +

+ Βραχυπρόθεσμα αυτό είναι αληθές. Παρόλα αυτά, υπάρχουν πολλοί τρόποι με +τους οποίους οι προγραμματιστές μπορούν να βγάζουν τα προς το ζην χωρίς να +πωλούν την άδεια να χρησιμοποιηθεί ένα πρόγραμμα. Αυτό είναι σύνηθες τώρα, +επειδή αποφέρει στους προγραμματιστές και στους επιχειρηματίες τα +περισσότερα χρήματα, όχι επειδή είναι ο μόνος τρόπος να βγάλουν τα προς το +ζην. Είναι εύκολο να βρείτε άλλους τρόπους, αρκεί να θέλετε να τους +βρείτε. Εδώ είναι μερικά παραδείγματα.

+ +

+ Ένας κατασκευαστής ο οποίος παρουσιάζει ένα νέο υπολογιστή, θα πληρώνει τη +μεταφορά των λειτουργικών συστημάτων στο νέο υλικό.

+ +

+ Η πώληση διδασκαλίας, υποστήριξης και συντήρησης θα μπορούσε επίσης να +απασχολεί προγραμματιστές.

+ +

+ Άνθρωποι με νέες ιδέες θα μπορούσαν να διανέμουν τα προγράμματά τους ως +δωρεάν λογισμικό(9), ζητώντας δωρεές από ικανοποιημένους +χρήστες, ή πωλώντας υπηρεσίες υποστήριξης. Έχω γνωρίσει ανθρώπους οι οποίοι +ήδη εργάζονται επιτυχημένα μ' αυτό τον τρόπο.

+ +

+ Χρήστες με παρόμοιες ανάγκες μπορούν να συστήσουν ομάδες χρηστών και να +πληρώνουν συνδρομές. Μια ομάδα θα μπορούσε να συμβληθεί με εταιρείες +προγραμματιστών, ώστε να γράψουν προγράμματα τα οποία θα ήθελαν να +χρησιμοποιούν τα μέλη της ομάδας χρηστών.

+ +

+ Όλων των ειδών η ανάπτυξη μπορεί να χρηματοδοτηθεί μ' ένα Φόρο Λογισμικού:

+ +

+ Ας υποθέσουμε πώς όποιος αγοράζει έναν υπολογιστή πρέπει να πληρώσει ένα x +ποσοστό της τιμής ως φόρο λογισμικού. Η κυβέρνηση δίνει αυτό το ποσό σε μια +υπηρεσία όπως τo NSF[4] για να το +διαθέσει στην ανάπτυξη λογισμικού.

+ +

+ Αλλά εάν ο αγοραστής του υπολογιστή κάνει ο ίδιος μια δωρεά στην ανάπτυξη +λογισμικού, μπορεί να έχει έκπτωση στο φόρο. Μπορεί να χρηματοδοτήσει ένα +σχέδιο της αρεσκείας του—συχνά επιλεγμένο επειδή ελπίζει να +χρησιμοποιήσει το αποτέλεσμα μόλις ολοκληρωθεί. Μπορεί να έχει έκπτωση για +οποιοδήποτε ποσό μέχρι το συνολικό ύψος του φόρου που θα έπρεπε να πληρώσει.

+ +

+ Το συνολικό ποσοστό του φόρου λογισμικού θα μπορούσε ν' αποφασιστεί μέσα από +την ψήφο αυτών που θα κληθούν να τον καταβάλλουν, σταθμίζοντάς το με το ποσό +που θα φορολογηθούν.

+ +

+ Τα αποτελέσματα:

+ + +

+ Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, το να γίνουν τα προγράμματα ελεύθερα είναι ένα +βήμα προς τον μετα-βιοποριστικό κόσμο, όπου κανείς δεν θα πρέπει να +εργάζεται ιδιαίτερα σκληρά απλά για να ζήσει. Οι άνθρωποι θα είναι +ελεύθεροι να αφιερώσουν τον εαυτό τους σε δραστηριότητες ευχάριστες, όπως +είναι ο προγραμματισμός, αφού περάσουν τις απαραίτητες δέκα ώρες την +εβδομάδα σε απαιτούμενες ασχολίες όπως η νομοθεσία, οι οικογενειακές +συσκέψεις, η επισκευή ρομπότ και η χαρτογράφηση των αστεροειδών. Δε θα +υπάρχει καμία ανάγκη να βγάζει κανείς τα προς το ζην από τον προγραμματισμό.

+ +

+ Έχουμε ήδη μειώσει σημαντικά το ποσό της εργασίας που χρειάζεται να κάνει +ολόκληρη η κοινωνία για να επιτύχει την πραγματική της παραγωγικότητα, αλλά +πολύ λίγο από αυτό το επίτευγμα έχει μεταφραστεί σε αναψυχή για τους +εργαζόμενους, λόγω της πολλής μη-παραγωγικής δραστηριότητας που επιβάλλεται +να συνοδεύει την παραγωγική δραστηριότητα. Οι κύριοι λόγοι γι' αυτό, είναι +η γραφειοκρατία κι οι ισομετρικές διαμάχες ενάντια στον ανταγωνισμό. Το +Ελεύθερο Λογισμικό θα μειώσει πολύ αυτές τις διαρροές στο πεδίο της +παραγωγής λογισμικού. Πρέπει να το κάνουμε αυτό, ώστε οι τεχνολογικές +εξελίξεις στην παραγωγικότητα να μεταφράζονται σε λιγότερη εργασία για εμάς.

+ +

Υποσημειώσεις

+ + +
    +
  1. Η διατύπωση εδώ ήταν απρόσεκτη. Η πρόθεση ήταν πως κανένας δεν θα έπρεπε να +πληρώσει για άδεια να χρησιμοποιήσει το σύστημα GNU. Αλλά οι λέξεις +δεν το κάνουν αυτό ξεκάθαρο, και οι άνθρωποι συχνά τις ερμηνεύουν σαν να +λένε πως τα αντίγραφα του GNU θα έπρεπε πάντα να διατίθενται με ελάχιστη ή +καθόλου χρέωση. Αυτή δεν ήταν ποτέ η πρόθεση· παρακάτω το μανιφέστο +αναφέρει την πιθανότητα ύπαρξης εταιρειών οι οποίες θα παρέχουν την υπηρεσία +της διανομής για το κέρδος. Στη συνέχεια, έμαθα να διακρίνω προσεκτικά +μεταξύ των “ελεύθερο” υπό την έννοια της ελευθερίας και +“ελεύθερο” υπό την έννοια της τιμής. Ελεύθερο Λογισμικό είναι +το λογισμικό του οποίου οι χρήστες έχουν την ελευθερία να διανέμουν και να +αλλάζουν. Μερικοί χρήστες μπορεί να παραλαμβάνουν αντίγραφα δωρεάν, ενώ +άλλοι μπορεί να πληρώνουν ώστε να παραλαμβάνουν αντίγραφα—κι εάν τα +κεφάλαια βοηθούν στην υποστήριξη της βελτίωσης του λογισμικού, τόσο το +καλύτερο. Το σημαντικό είναι πώς ο καθένας που έχει ένα αντίγραφο, έχει την +ελευθερία να συνεργάζεται με άλλους στη χρήση του.
  2. + +
  3. Η έκφραση “δίνω δωρεάν” είναι μια ακόμη ένδειξη ότι δεν είχα +ακόμη ξεκάθαρα διαχωρίσει το ζήτημα της τιμής από αυτό της ελευθερίας. Τώρα +συστήνουμε την αποφυγή αυτής της έκφρασης όταν μιλάμε για το ελεύθερο +λογισμικό. Δείτε τη σελίδα “Λέξεις και φράσεις +που προκαλούν σύγχυση” για πιο λεπτομερή εξήγηση.
  4. + +
  5. Αυτό είναι ένα άλλο σημείο όπου απέτυχα να διαχωρίσω προσεκτικά μεταξύ των +δύο διαφορετικών σημασιών της λέξεως “ελεύθερο”. Η δήλωση όπως +στέκει δεν είναι λανθασμένη—μπορείτε να λάβετε αντίγραφα του +λογισμικού GNU χωρίς χρέωση, από τους φίλους σας ή από το Διαδίκτυο. Αλλά +πράγματι υπονοεί τη λάθος ιδέα.
  6. + +
  7. Υπάρχουν τώρα αρκετές τέτοιες εταιρείες.
  8. + +
  9. Παρότι είναι ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα παρά μια εταιρεία, το Ίδρυμα Ελεύθερου +Λογισμικού για 10 χρόνια συγκέντρωνε τους περισσότερους πόρους του από τη +δική του υπηρεσία διανομής. Μπορείτε να παραγγείλετε πράγματα από το ΙΕΛ για να +υποστηρίξετε το έργο του. +
  10. + +
  11. Μια ομάδα εταιρειών υπολογιστών συγκέντρωσε πόρους γύρω στο 1991, για να +υποστηρίξει τη συντήρηση του GNU μεταγλωττιστή της C.
  12. + +
  13. Νομίζω ότι έκανα λάθος να λέω ότι το ιδιόκτητο λογισμικό ήταν η πιο κοινή +βάση για να κάνει κανείς χρήματα με το λογισμικό. Φαίνεται ότι στην +πραγματικότητα το πιο κοινό επιχειρηματικό μοντέλο ήταν και είναι η ανάπτυξη +προσαρμοσμένου λογισμικού. Αυτό δεν προσφέρει τη δυνατότητα συλλογής +ενοικίων, επομένως η επιχείρηση πρέπει να συνεχίσει να κάνει πραγματική +εργασία προκειμένου να συνεχίσει να λαμβάνει εισόδημα. Η παραγωγή +προσαρμοσμένου λογισμικού θα συνέχιζε να υπάρχει, λίγο πολύ απαράλλαχτη, σ' +έναν κόσμο ελεύθερου λογισμικού. Κατά συνέπεια, δεν περιμένω πια ότι οι +περισσότεροι επί πληρωμή προγραμματιστές θα κέρδιζαν λιγότερα σ' έναν κόσμο +ελεύθερου λογισμικού.
  14. + +
  15. Στην δεκαετία του '80, δεν είχα ακόμα συνειδητοποιήσει πόσο μπερδεμένο ήταν +να μιλάει κανείς για “το θέμα” της “πνευματικής +ιδιοκτησίας”. Ο όρος αυτός είναι ξεκάθαρα προκατειλημμένος· +περισσότερο κρυφό είναι το γεγονός ότι σωρεύει μαζί διάφορους ανόμοιους +νόμους οι οποίοι εγείρουν πολύ διαφορετικά ζητήματα. Σήμερα, παροτρύνω τους +ανθρώπους να απορρίψουν τον όρο “πνευματική ιδιοκτησία” εντελώς, +ώστε να μην οδηγούνται άλλοι στο συμπέρασμα πώς αυτοί οι νόμοι απαρτίζουν +ένα συνεκτικό ζήτημα. Ο δρόμος για να είμαστε ξεκάθαροι είναι να συζητάμε +για ευρεσιτεχνίες, πνευματικά δικαιώματα και εμπορικά σήματα ξεχωριστά. +Δείτε μια περαιτέρω εξήγηση για το +πώς αυτός ο όρος διασπείρει σύγχυση και προκατάληψη.
  16. + +
  17. Στη συνέχεια μάθαμε να ξεχωρίζουμε μεταξύ του “ελεύθερου +λογισμικού” και του “δωρεάν λογισμικού”. Ο όρος +“δωρεάν λογισμικό” σημαίνει λογισμικό το οποίο είστε ελεύθερος +να αναδιανέμετε, αλλά συνήθως δεν είστε ελεύθερος να μελετήσετε και να +τροποποιήσετε τον πηγαίο του κώδικα, συνεπώς το περισσότερο από αυτό δεν +είναι ελεύθερο λογισμικό. Δείτε τη σελίδα “Λέξεις και φράσεις που +προκαλούν σύγχυση” για πιο λεπτομερή εξήγηση.
  18. + +
+ +
+ + +Σημειώσεις του μεταφραστή: +
    +
  1. Εννοεί τους περιβόητους “Νόμους του +Μέρφυ”
  2. +
  3. Στην αγγλική γλώσσα ο όρος “free” επιδέχεται +πολλών ερμηνειών.
  4. +
  5. Το copyright.
  6. +
  7. Το παράδειγμα (NSF — Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών) +αναφέρεται στις Η.Π.Α.
  8. +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/microsoft-antitrust.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/microsoft-antitrust.html new file mode 100644 index 0000000..7d6f4f2 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/microsoft-antitrust.html @@ -0,0 +1,205 @@ + + + + + + +Η μη έμπιστη πολιτική της Microsoft και το Ελεύθερο Λογισμικό - Έργο GNU - +Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + +

Η μη έμπιστη πολιτική της Microsoft και το Ελεύθερο Λογισμικό

+ +

+Με τη μη έμπιστη πολιτική της Microsoft να οδηγεί προς ένα συμπέρασμα,το +ζήτημα για το τι πρέπει να απαιτήσουμε από τη Microsoft έρχεται στο +προσκήνιο. Ο Ralph Nader ακόμη (όταν αυτό γράφτηκε,τον Μάρτιο του 1999) +οργανώνει ένα συνέδριο για το ζήτημα αυτό (δείτε http://www.appraising-microsoft.org/).

+

+Οι προφανείς απαντήσεις—το να περιοριστούν οι συμβάσεις μεταξύ της Microsoft +και των κατασκευαστών υπολογιστών, ή το να χωριστεί η επιχείρηση—δεν θα +πετύχουν κάποια κρίσιμη διαφορά. Τα πρώτα ίσως να ενθαρρύνουν τη +διαθεσιμότητα των υπολογιστών με σύστημα GNU/Linux, αλλά αυτό συμβαίνει έτσι +κι αλλιώς. Τα τελευταία θα βοηθούσαν κυρίως άλλους κατασκευαστές ιδιόκτητων +εφαρμογών να ανταγωνιστούν τη Microsoft, κάτι το οποίο θα πρόσφερε στους +χρήστες μόνο εναλλακτικούς τρόπους να αφήσουν πίσω την ελευθερία τους.

+

+Έτσι προτείνω τρεις τρόπους αντιμετώπισης που θα βοηθούσαν να επιτρέψουν τα +ελεύθερα λειτουργικά συστήματα όπως το GNU/Linux να ανταγωνιστούν τεχνικά με +σεβασμό στην ελευθερία των χρηστών. Αυτοί οι τρεις τρόποι αντιμετώπισης +εγκύπτουν άμεσα με τα τρία μεγαλύτερα εμπόδια στην ανάπτυξη των ελεύθερων +λειτουργικών συστημάτων, και στο να δώσουν σε αυτά την ικανότητα της +εκτέλεσης προγραμμάτων που γράφονται για τα Windows. Επίσης άμεσα εγκύπτουν +με τις μεθόδους της Microsoft που έχει πει ότι (στα “έγγραφα του Halloween”) +θα χρησιμοποιήσει για να εμποδίσει το ελεύθερο λογισμικό. Θα ήταν +αποτελεσματικότερο να χρησιμοποιήσουν και τους τρεις αυτούς τρόπους +αντιμετώπισης από κοινού.

+ +
    +
  1. Να απαιτήσουμε από τη Microsoft να δημοσιεύσει την πλήρη τεκμηρίωση όλων των +διεπαφών μεταξύ των τμημάτων λογισμικού, όλων των πρωτοκόλλων επικοινωνιών, +και όλων των μορφοποιήσεων αρχείων. Αυτό θα εμπόδιζε μια από την αγαπημένη +τακτική της Microsoft: μυστικές και ασυμβίβαστες διεπαφές. +

    + Για να κάνουμε αυτήν την απαίτηση πραγματικά απειλητική, η Microsoft δεν +πρέπει να έχει την άδεια να χρησιμοποιεί μια συμφωνία μη φανερή με κάποιο +άλλο οργανισμό για να δικαιολογήσει την εφαρμογή μιας μυστικής διεπαφής. Ο +κανόνας πρέπει να είναι:εάν δεν μπορούν να δημοσιεύσουν τη διεπαφή,να μη +μπορούν να κυκλοφορήσουν μια εφαρμογή από αυτή.

    +

    + Εντούτοις, θα ήταν αποδεκτό να επιτραπεί η Microsoft να αρχίσει την εφαρμογή +μιας διεπαφής πριν από τη δημοσίευση των προδιαγραφών των διεπαφών, υπό τον +όρο ότι κυκλοφορούν τις προδιαγραφές ταυτόχρονα με την εφαρμογή.

    +

    + Η επιβολή αυτής της απαίτησης δεν θα ήταν δύσκολη. Εάν άλλοι υπεύθυνοι +ανάπτυξης λογισμικού έκαναν παράπονα ότι η δημοσιευμένη τεκμηρίωση +αποτυγχάνει να περιγράψει κάποια πτυχή της διεπαφής,ή πώς να κάνει μια +ορισμένη εργασία, το δικαστήριο θα έδινε εντολή στη Microsoft να απαντήσει +στις ερωτήσεις για αυτήν. Οποιεσδήποτε ερωτήσεις για τις διεπαφές (όπως +διακρίνεται από τις τεχνικές εφαρμογής) θα έπρεπε να απαντηθούν.

    +

    + Παρόμοιοι όροι περιλήφθηκαν σε μια συμφωνία μεταξύ της ΙΒΜ και της +Ευρωπαϊκής Κοινότητας το 1984,που επιλύει μια άλλη μη-έμπιστη +διαφωνία. Δείτε το +http://www.cptech.org/at/ibm/ibm1984ec.html.

    +
  2. +
  3. Να απαιτήσουμε από τη Microsoft να χρησιμοποιεί τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας +της για την υπεράσπιση μόνο, στον τομέα του λογισμικού. (Εάν συμβαίνει να +είναι κάτοχοι των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που ισχύουν για άλλους τομείς, +εκείνοι οι άλλοι τομείς θα μπορούσαν να περιληφθούν σε αυτήν την απαίτηση, ή +θα μπορούσαν να μας απαλλάσσουν.) Αυτό θα εμπόδιζε την άλλη τακτική της +Microsoft που αναφέρεται στα έγγραφα halloween: χρήση των διπλωμάτων +ευρεσιτεχνίας για να εμποδίσει την ανάπτυξη του ελεύθερου λογισμικού. +

    + Πρέπει να δώσουμε στη Microsoft την επιλογή είτε της αυτό-υπεράσπισης είτε +της αμοιβαίας υπεράσπισης. Η αυτό-υπεράσπιση σημαίνει δυνατότητα παροχής +όλων των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας χωρίς κόστος στον καθένα που επιθυμεί να +τα χρησιμοποιήσει. Η αμοιβαία υπεράσπιση σημαίνει δημοσίευση όλων των +διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε έναν οργανισμό που ο καθένας μπορεί να +παρακολουθήσει—ακόμη και άνθρωποι που δεν έχουν κανένα δικό τους δίπλωμα +ευρεσιτεχνίας. Ο οργανισμός αυτός θα χορηγεί άδεια για τα διπλώματα +ευρεσιτεχνίας όλων των μελών σε όλα τα μέλη.

    +

    + Είναι κρίσιμο να αντιμετωπιστεί το ζήτημα των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, +επειδή δεν έχει κανένα όφελος η Microsoft να δημοσιεύει μια διεπαφή, εάν +έχουν κατορθώσει να λειτουργήσουν κάποια κατοχυρωμένη με δίπλωμα +ευρεσιτεχνίας χρήσιμη πληροφορία σε αυτό (ή στη λειτουργία που δίνει τη +πρόσβαση), έτσι ώστε οι υπόλοιποι από μας να μην επιτρέπεται να την +υλοποιήσουμε.

    +
  4. +
  5. Να απαιτήσουμε από τη Microsoft να μην πιστοποιεί οποιοδήποτε υλικό που +λειτουργεί με το λογισμικό της Microsoft, εκτός αν οι πλήρεις προδιαγραφές +του υλικού έχουν δημοσιευθεί, έτσι ώστε οποιοσδήποτε προγραμματιστής να +μπορεί να υλοποιήσει ελεύθερο λογισμικό για να υποστηρίξει το ίδιο υλικό. +

    + Οι μυστικές προδιαγραφές υλικού δεν έχουν να κάνουν με τη γενική +δραστηριότητα της Microsoft, αλλά είναι ένα σημαντικό εμπόδιο για την +ανάπτυξη των ελεύθερων λειτουργικών συστημάτων που μπορούν να παρέχουν τον +ανταγωνισμό για τα Windows. Η αφαίρεση αυτού του εμποδίου θα ήταν μια μεγάλη +βοήθεια. Εάν γίνει ένας διακανονισμός με τη Microsoft, η συμπερίληψη αυτού +του είδους παροχής δεν θα ήταν αδύνατη—θα ήταν ένα θέμα διαπραγμάτευσης.

    +
  6. +
+

+Αυτόν τον Απρίλιο,ο Ballmer της Microsoft ανακοίνωσε ένα πιθανό σχέδιο ώστε +να κυκλοφορήσει τον πηγαίο κώδικα κάποιου μέρους των Windows ως ελεύθερο +λογισμικό. Δεν είναι σαφές εάν αυτό θα υποδήλωνε να δημιουργήσει ελεύθερο +λογισμικό, ή ποιο θα είναι αυτό το μέρος των windows. Αλλά εάν η Microsoft +κάνει κάποιο σημαντικό μέρος των windows ελεύθερο λογισμικό , αυτό θα +μπορούσε να λύσει αυτά τα προβλήματα όσον αφορά σε αυτό το μέρος. (Μπορεί +επίσης να είναι μια συνεισφορά στην κοινότητα ελεύθερου λογισμικού, εάν το +εν λόγω λογισμικό θα μπορεί να είναι χρήσιμο για σκοπούς εκτός από την +εκτέλεση άλλου ιδιόκτητου λογισμικού της Microsoft).

+

+Εντούτοις, η δυνατότητα της χρήσης, ενός μέρους των Windows ως ελεύθερο +λογισμικό, είναι λιγότερο κρίσιμη από το να επιτραπεί σε όλα τα τμήματα +τους. Οι ανωτέρω προτάσεις είναι αυτό που χρειαζόμαστε πραγματικά. Θα μας +επιτρέψουν να αναπτύξουμε μια πραγματικά αξιόλογη εναλλακτική λύση των +Microsoft Windows, σε οποιαδήποτε περιοχή η Microsoft αρνείται να εκδώσει τα +Windows ως ελεύθερο λογισμικό.

+ +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/microsoft-old.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/microsoft-old.html new file mode 100644 index 0000000..212b34a --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/microsoft-old.html @@ -0,0 +1,160 @@ + + + + + + +Είναι η Microsoft ο μεγάλος κακός; (παλιά έκδοση) - Έργο GNU - Ίδρυμα +Ελεύθερου Λογισμικού + + + +

Είναι η Microsoft ο μεγάλος κακός; (παλιά έκδοση)

+ +
+

Υπάρχει μια ενημερωμένη έκδοση +αυτού του άρθρου.

+
+ +

Πολύς κόσμος πιστεύει και θεωρεί πως η Microsoft είναι ο μόνος τερατώδης +κίνδυνος που υπάρχει στην βιομηχανία του λογισμικού. Υπάρχει ακόμη και μια +τεράστια εκστρατεία ενάντια σε αυτήν που σκοπό έχει τον αποκλεισμό της. Αυτή +η αίσθηση ξεκίνησε να υπάρχει από τον καιρό που η Microsoft έδειξε σαφέστατα +την εχθρότητα της προς τη κοινότητα του ελεύθερου λογισμικού και κατ' +επέκταση προς το ελεύθερο λογισμικό.

+ +

Αυτοί που υποστηρίζουν το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού, σίγουρα έχουν +διαφορετική άποψη από αυτή του καθημερινού κόσμου. Εμείς βλέπουμε πως η +Microsoft κάνει κάτι το οποίο είναι κακό για τους χρήστες λογισμικού: +δημιουργεί ιδιόκτητο +λογισμικό το οποίο περιορίζει τους χρήστες και τους οριοθετεί, με +αποτέλεσμα να μην τους δίνει την ελευθερία που τους αξίζει.

+ +

Η Microsoft όμως δεν είναι μόνη της σε αυτό. Σχεδόν όλες οι εταιρίες +παραγωγής λογισμικού συμπεριφέρονται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο απέναντι +στους χρήστες. Το ότι οι υπόλοιπες εταιρίες ιδιόκτητου λογισμικού έχουν υπό +τον έλεγχο τους λιγότερους χρήστες από την Microsoft, δεν οφείλεται σε +λόγους έλλειψης προσπάθειας.

+ +

Αυτό δεν αναφέρθηκε με σκοπό να δικαιολογηθεί η Microsoft αλλά για να μας +υπενθυμίσει πως είναι ο αρχικός δημιουργός μιας βιομηχανίας λογισμικού όπου +βασίζεται στην διαίρεση των χρηστών +και στην μείωση της ελευθερίας αυτών. Όταν κατακρίνουμε την Microsoft +δεν θα πρέπει να απαλλάσσουμε τις άλλες εταιρίες, αφού και αυτές δημιουργούν +ιδιόκτητο λογισμικό. Στην κοινότητα του ελεύθερου λογισμικού δεν +χρησιμοποιούμε καθόλου ιδιόκτητο λογισμικό—είτε της Microsoft είτε +άλλων ιδιόκτητων εταιριών.

+ +

Στα έγγραφα “Halloween”, που ανακοινώθηκαν στο τέλος του Οκτώβρη +το 1998, το προσωπικό της Microsoft δήλωσε πως ήταν πρόθυμο να +χρησιμοποιήσει ποικίλες μεθόδους για να εμποδίσει την κατασκευή του +ελεύθερου λογισμικού. Πιο συγκεκριμένα, σχεδιάζοντας μυστικά πρωτόκολλα, +διάφορους τύπους αρχείων, και πατεντάροντας αλγόριθμους και χαρακτηριστικά +λογισμικού.

+ +

Τέτοιου είδους τακτικές παρεμπόδισης δεν είναι κάτι το πρωτόγνωρο: Η +Microsoft και πολλές άλλες εταιρίες λογισμικού ακολουθούν πιστά αυτή τη +στρατηγική εδώ και πολλά χρόνια, αποκρύπτοντας έτσι με αυτό το τρόπο +πληροφορίες. Στο παρελθόν, πιθανόν, το κίνητρο τους να ήταν οι επιθέσεις +μεταξύ τους. Τώρα όμως φαίνεται πως εμείς είμαστε ο στόχος αυτών των +επιθέσεων. Όμως, αυτή η αλλαγή στα κίνητρα τους δεν έχει κανένα πρακτικό +αποτέλεσμα γιατί οι διάφορες μυστικές συνεδριάσεις που γίνονται κρυφά και οι +ευρεσιτεχνίες λογισμικού εμποδίζουν τον οποιοδήποτε, ανεξαρτήτως του +“προκαθορισμένου στόχου”.

+ +

Η μυστικότητα και οι ευρεσιτεχνίες λογισμικού απειλούν πραγματικά το +ελεύθερο λογισμικό. Μας είχαν εμποδίσει υπερβολικά στο παρελθόν, και θα μας +εμποδίσουν ακόμα περισσότερο στο μέλλον. Για αυτό θα πρέπει να είμαστε +έτοιμοι ακόμα περισσότερο. Αυτό θα γινόταν ακόμα και αν η Microsoft δεν +γνώριζε την ύπαρξη μας ή δεν μας είχε παρατηρήσει ποτέ. Η μόνη πραγματική +σπουδαιότης από τα έγγραφα “Halloween” είναι το ότι η Microsoft +φαίνεται να σκέφτεται πως το σύστημα +GNU/Linux έχει τις δυνατότητες για μια μεγάλη επιτυχία.

+ +

Σε ευχαριστούμε Microsoft, και σε παρακαλούμε απομακρύνσου.

+
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/netscape.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/netscape.html new file mode 100644 index 0000000..da35665 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/netscape.html @@ -0,0 +1,133 @@ + + + + + + +Netscape - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + +

Το Netscape και το ελεύθερο λογισμικό

+ +
+
+

Τα πιο πρόσφατα νέα για το +Netscape.

+
+
+ +

Άνθρωποι μας γράφουν γεμάτοι χαρά για να μας πουν πως η Netscape έχει +ανακοινώσει ένα σχέδιο για να κάνει τον φυλλομετρητή της ελεύθερο λογισμικό, +υπό την άδεια GNU GPL.

+ +

Αυτό σημαίνει ότι προτρέχουν κάπως των γεγονότων. Η ανακοίνωση που έκανε η +Netscape δεν αναφέρει πραγματικά ότι θα χρησιμοποιήσουν τη GNU GPL, και δεν +βεβαιώνει ότι το πρόγραμμα θα είναι ελεύθερο λογισμικό όπως το ορίζουμε στην +κοινότητά μας. Είναι μεν ξεκάθαρο πως η Netscape θα κάνει ένα μεγάλο βήμα +προς την κατεύθυνση του ελεύθερου λογισμικού, όμως δεν ξέρουμε αν θα κάνουν +όλο το δρόμο μέχρι εκεί ή θα μείνουν ουσιαστικά πιο πίσω. Στην +πραγματικότητα η Netscape ακόμα αποφασίζει για το τι θα κάνει.

+ +

Όταν τελικά αποφασίσουν, δυο κρίσιμες ερωτήσεις θα είναι αν οι άνθρωποι θα +είναι ελεύθεροι να διανέμουν αντίγραφα για κάποιο τέλος (για παράδειγμα σε +CD-ROM συλλογές ελεύθερου λογισμικού) και αν θα μπορούν να διανέμουν +τροποποιημένες εκδόσεις ακριβώς όπως την πρωτότυπη έκδοση. Αν οποιαδήποτε +από εκείνες τις ελευθερίες απουσιάζει, τότε το πρόγραμμα δεν θα είναι +ελεύθερο λογισμικό.

+ +

Αν η Netscape δημοσιεύσει τον φυλλομετρητή της ως ελεύθερο λογισμικό, αυτή +θα είναι μια μεγάλη μέρα για το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού. Αλλά αντί +να χαιρόμαστε ή να κάνουμε κριτική, ας δούμε τι πραγματικά θα συμβεί και +τότε θα ξέρουμε αν θα γιορτάσουμε ή όχι. Αυτό που μπορούμε με χρησιμότητα +να κάνουμε τώρα είναι να πιέσουμε τη Netscape, ήρεμα και πολιτισμένα, να +κάνει το λογισμικό της ελεύθερο, και να το κάνει copyleft με την Γενική Άδεια Δημόσιας Χρήσης GNU.

+ +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/nonfree-games.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/nonfree-games.html new file mode 100644 index 0000000..48d7910 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/nonfree-games.html @@ -0,0 +1,193 @@ + + + + + + +Μη-ελεύθερα παιγνίδια με DRM στο GNU/Linux: Καλό ή Κακό; - Έργο GNU - Ίδρυμα +Ελεύθερου Λογισμικού + + + + +

Μη-ελεύθερα παιγνίδια με DRM στο GNU/Linux: Καλό ή Κακό;

+ +

από τον Richard Stallman

+ +

Μία γνωστή εταιρεία, η Valve, που κυκλοφορεί μη-ελεύθερα παιγνίδια με +Διαχείριση Ψηφιακών Περιορισμών (Στμ: DRM [1]), για υπολογιστές, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι +θα διανείμει αυτά τα παιγνίδια για το GNU/Linux. Τι καλές και τι κακές +επιπτώσεις μπορεί να έχει αυτό;

+ +

Υποθέτω ότι η αυξημένη διαθεσιμότητα τέτοιων δημοφιλών μη-ελεύθερων +προγραμμάτων στο GNU/Linux μπορεί να ενισχύσει την υιοθέτηση του +συστήματος. Ο σκοπός, όμως, του GNU πηγαίνει πέρα από το να κάνουμε το +σύστημα “επιτυχημένο”· ο λόγος ύπαρξης του είναι να προσφέρει +ελευθερία στους χρήστες . Άρα, το ερώτημα είναι το πως αυτή η εξέλιξη +επηρεάζει την ελευθερία των χρηστών.

+ +

Το πρόβλημα με αυτά τα παιγνίδια δεν είναι το ότι είναι εμπορικά. (Δεν +βλέπουμε τίποτε το κακό σε αυτό.) Ούτε είναι το ότι οι προγραμματιστές πωλούν αντίτυπα· +ούτε εδώ υπάρχει τίποτε το κακό. Το πρόβλημα είναι ότι τα παιγνίδια +περιέχουν λογισμικό που είναι μη +ελεύθερο (ελεύθερο με την έννοια της λέξης ελευθερία, ασφαλώς).

+ +

Τα μη-ελεύθερα προγράμματα παιγνιδιών (όπως και τα άλλα μη ελεύθερα +προγράμματα) είναι ανήθικα, διότι αρνούνται στους χρήστες τους την +ελευθερία. (Τα καλλιτεχνικά δημιουργήματα των παιγνιδιών είναι ένα +διαφορετικό ζήτημα, διότι δεν πρόκειται για λογισμικό.) Αν θέλετε +ελευθερία, μια προϋπόθεση γι' αυτό είναι να μην έχετε ή τρέχετε μη-ελεύθερα +προγράμματα στον υπολογιστή σας. Μέχρι εδώ είναι ξεκάθαρο.

+ +

Αν, όμως, πρόκειται να χρησιμοποιήσετε αυτά τα παιγνίδια, τότε θα είστε σε +καλύτερη θέση χρησιμοποιώντας τα στο GNU/Linux, παρά στα Microsoft +Windows. Τουλάχιστον, έτσι, αποφεύγετε τη ζημιά στην ελευθερία σας που θα +σάς προκαλέσουν τα Windows.

+ +

Συνεπώς, από μια άμεση πρακτική σκοπιά, αυτή η εξέλιξη μπορεί να κάνει +συγχρόνως και κακό και καλό. Μπορεί να ενθαρρύνει τους χρήστες του GNU/Linux +να εγκαταστήσουν αυτά τα παιγνίδια, αλλά μπορεί να ενθαρρύνει και τους +χρήστες των παιγνιδιών να αντικαταστήσουν τα Windows με το GNU/Linux. Η +αίσθησή μου είναι ότι το άμεσα καλό αποτέλεσμα θα είναι μεγαλύτερο από την +άμεση ζημιά. Αλλά υπάρχει και μία έμμεση επίπτωση: τι θα διδάξει στους +ανθρώπους της κοινότητάς μας η χρήση αυτών των παιγνιδιών;

+ +

Οποιαδήποτε διανομή GNU/Linux που θα έρχεται με λογισμικό για να προσφέρει +αυτά τα παιγνίδια, θα διδάξει στους χρήστες πως το θέμα δεν είναι η +ελευθερία. Η παρουσία μη ελεύθερου +λογισμικού σε διανομές GNU/Linux ήδη λειτουργεί κατά του στόχου της +ελευθερίας. Η προσθήκη αυτών των παιγνιδιών σε μία διανομή θα μεγέθυνε αυτό +το αποτέλεσμα.

+ +

Το Ελεύθερο Λογισμικό είναι ένα θέμα ελευθερίας, όχι τιμήματος. Ένα +ελεύθερο παιγνίδι δεν χρειάζεται να είναι δωρεάν. Είναι δυνατή η ανάπτυξη +ελεύθερων παιγνιδιών εμπορικά, διατηρώντας, παράλληλα, το σεβασμό στην +ελευθερία σας να μπορείτε να αλλάξετε το λογισμικό που χρησιμοποιείτε. +Επειδή τα καλλιτεχνικά δημιουργήματα στο παιγνίδι δεν είναι λογισμικό, δεν +χρειάζεται να είναι ελεύθερα. Υπάρχει, όντως, λογισμικό για ελεύθερα +παιγνίδια που αναπτύσσεται από εταιρείες, καθώς και ελεύθερα παιγνίδια που +αναπτύσσονται μη εμπορικά από εθελοντές. Η ανάπτυξη με χρηματοδότηση από το +πλήθος (crowdfunding) θα γίνεται όλο και πιο εύκολη.

+ +

Αν, όμως, υποθέσουμε ότι δεν είναι εφικτό στην τρέχουσα κατάσταση +να αναπτύξουμε ένα συγκεκριμένο είδος ελεύθερου παιγνιδιού — τι θα +ακολουθούσε τότε; Δεν υπάρχει τίποτε το καλό στο να γραφεί ως ένα +μη-ελεύθερο παιγνίδι. Το να έχετε ελευθερία στην πληροφορική σας, απαιτεί +την απόρριψη του μη-ελεύθερου λογισμικού, απλά και καθαρά. Συνεπώς, εσείς, +ως εραστές της ελευθερίας, δεν θα χρησιμοποιήσετε το μη-ελεύθερο παιγνίδι αν +υπάρχει, οπότε δεν θα χάσετε τίποτε αν δεν υπάρχει.

+ +

Αν θέλετε να προωθήσετε το θέμα της ελευθερίας στην πληροφορική, παρακαλώ +φροντίστε να μη μιλάτε για τη διαθεσιμότητα αυτών των παιγνιδιών στο +GNU/Linux, σε ένδειξη υποστήριξης προς τον αγώνα μας. Αντίθετα, θα +μπορούσατε να μιλήσετε στον κόσμο για το wiki των ελεύθερων παιγνιδιών +το οποίο αποπειράται να καταλογοποιήσει τα ελεύθερα παιγνίδια, για το Φόρουμ Ανάπτυξης +Ελεύθερων Παιγνιδιών, και για την +νύχτα ελεύθερου παιγνιδιού της Συλλογικότητας Παιγνιδιού LibrePlanet.

+ +
+ + + Σημειώσεις του μεταφραστή: +
    +
  1. Ο πηγαίος όρος είναι “Digital Restrictions +Management”· κι από αυτόν πηγάζει το ακρωνύμιο “DRM” που +συναντάται συχνότερα σε κείμενα σχετικά με το θέμα, απ' ότι ο πλήρης +όρος.
  2. +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/not-ipr.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/not-ipr.html new file mode 100644 index 0000000..e5edd82 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/not-ipr.html @@ -0,0 +1,366 @@ + + + + + + +Είπατε “Πνευματική Ιδιοκτησία”; Είναι μία αποπλανητική αυταπάτη +- Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + +

Είπατε “Πνευματική Ιδιοκτησία”; Είναι μία αποπλανητική αυταπάτη

+ +

από τον Richard M. Stallman

+ +

+Έχει γίνει της μόδας να ρίχνονται πνευματικά δικαιώματα (copyright), +πατέντες και σήματα κατατεθέντα—τρεις ξεχωριστές και διαφορετικές +οντότητες που περιλαμβάνουν τρία ξεχωριστά και διαφορετικά σύνολα +νόμων—συν μια ντουζίνα άλλους νόμους σ' ένα τσουκάλι και να το καλούν +“πνευματική ιδιοκτησία;”. Ο διαστρεβλωτικός και μπερδεμένος +όρος δεν κατέστη κοινός κατά τύχη. Τον προώθησαν εταιρείες οι οποίες +κερδίζουν από την σύγχυση. Ο πιο εμφανής δρόμος για να βγείτε από τη +σύγχυση, είναι να απορρίψετε τον όρο εντελώς. +

+ +

+Σύμφωνα με τον Καθηγητή Mark Lemley, τώρα της Νομικής Σχολής του Standford, +η διαδεδομένη χρήση του όρου “πνευματική ιδιοκτησία” είναι μία +μόδα η οποία ακολούθησε την ίδρυση του Παγκόσμιου Οργανισμού +“Πνευματικής Ιδιοκτησίας” (WIPO) το 1967 και έγινε πραγματικά +κοινή μόνο τα πρόσφατα χρόνια. (Ο WIPO είναι επίσημα ένας οργανισμός των +Ηνωμένων Εθνών, αλλά στην πραγματικότητα αντιπροσωπεύει τα συμφέροντα των +κατόχων των πνευματικών δικαιωμάτων, των πατεντών και των σημάτων +κατατεθέντων.) Η ευρεία χρήση ξεκινά από το 1990 +περίπου. (Τοπικό αντίγραφο της +εικόνας) +

+ +

+Ο όρος κουβαλάει μία προκατάληψη η οποία δεν είναι δύσκολο να φανεί: +προτείνει να σκεφτόμαστε σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα, τις πατέντες +και τα σήματα κατατεθέντα σε αναλογία με τα δικαιώματα ιδιοκτησίας για +φυσικά αντικείμενα. (Αυτή η αναλογία έρχεται σε σύγκρουση με τις νόμιμες +φιλοσοφίες των νόμων για τα πνευματικά δικαιώματα, τις πατέντες και τα +σήματα κατατεθέντα, αλλά μόνο οι ειδικοί το γνωρίζουν αυτό.) Αυτοί οι νόμοι +στην πραγματικότητα δεν μοιάζουν με το νόμο περί φυσικής ιδιοκτησίας, αλλά η +χρήση αυτού του όρου οδηγεί τους νομοθέτες να τους αλλάζουν, ώστε να +μοιάζουν περισσότερο. Αφού αυτή είναι η επιθυμητή αλλαγή από τις εταιρείες +που εξασκούν τις δυνάμεις που απορρέουν από τα πνευματικά δικαιώματα, τις +πατέντες και τα σήματα κατατεθέντα, η προκατάληψη που εισάγεται από τον όρο +“πνευματική ιδιοκτησία” τους εξυπηρετεί. +

+ +

+Η προκατάληψη αυτή είναι ένας επαρκής λόγος για να απορριφθεί ο όρος, και οι +άνθρωποι συχνά μας έχουν ζητήσει να προτείνουμε κάποιο άλλο όνομα για την +συνολική κατηγορία — ή έχουν προτείνει τις δικές τους εναλλακτικές +(συχνά χιουμοριστικές) ονομασίες. Οι προτάσεις περιλαμβάνουν ΕΜΠ, από το +Επιβαλλόμενα Μονοπωλιακά Προνόμια, και ΚΠΝΕΜ (GOLEMs) από το +Κυβερνητικής-Προέλευσης Νομικά Επιβαλλόμενα Μονοπώλια. Ορισμένοι μιλούν για +“καθεστώτα αποκλειστικών δικαιωμάτων”, αλλά η αναφορά στους +περιορισμούς ως “δικαιώματα” είναι επίσης αντιφατική. +

+ +

+Κάποιες από αυτές τις εναλλακτικές ονομασίες θα ήταν μία πρόοδος, αλλά είναι +λάθος να αντικατασταθεί η “πνευματική ιδιοκτησία” με +οποιονδήποτε άλλον όρο. Μια διαφορετική ονομασία δεν θα απαντήσει στο +βαθύτερο πρόβλημα του όρου: την υπεργενίκευση. Δεν υπάρχει κανένα τέτοιο +ενιαίο πράγμα σαν την “πνευματική ιδιοκτησία”—είναι μία +αυταπάτη. Ο μόνος λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι νομίζουν ότι έχει νόημα +ως μια συνεκτική κατηγορία, είναι επειδή η διαδεδομένη χρήση του όρου τους +έχει παραπλανήσει σχετικά με τους νόμους υπό συζήτηση. +

+ +

+Ο όρος “πνευματική ιδιοκτησία” είναι στην καλύτερη περίπτωση +ένας για-κάθε-τι όρος για να συναθροιστούν μαζί ανόμοιοι νόμοι. Όσοι δεν +είναι δικηγόροι κι ακούν έναν όρο να εφαρμόζεται σε όλους αυτούς τους +διάφορους νόμους, τείνουν να υποθέτουν ότι βασίζονται σε μία κοινή αρχή, και +λειτουργούν παρόμοια. +

+ +

+Τίποτα δεν θα μπορούσε να είναι μακρύτερα από την πραγματικότητα. Αυτοί οι +νόμοι προήλθαν ξεχωριστά, εξελίχθησαν διαφορετικά, καλύπτουν διαφορετικές +δραστηριότητες, έχουν διαφορετικούς κανόνες και δημιουργούν διαφορετικά +ζητήματα δημόσιας πολιτικής. +

+ +

+Για παράδειγμα, ο νόμος για τα πνευματικά δικαιώματα σχεδιάστηκε για να +προωθήσει τη συγγραφή κειμένων και την τέχνη, και καλύπτει τις λεπτομέρειες +της έκφρασης ενός έργου. Ο νόμος για τις πατέντες είχε ως σκοπό να +προωθήσει την δημοσίευση χρήσιμων ιδεών, με το αντίτιμο της απόδοσης σε +όποιον δημοσιεύει μία ιδέα ενός προσωρινού μονοπωλίου επάνω σ' αυτή — +ένα αντίτιμο το οποίο μπορεί ν' αξίζει να πληρωθεί σε κάποιους τομείς, αλλά +όχι σε άλλους. +

+ +

+Ο νόμος για τα σήματα κατατεθέντα, σε αντίθεση, δεν είχε ως σκοπό να +προωθήσει κάποιο συγκεκριμένο τρόπο δράσης, αλλά απλά να επιτρέψει στους +αγοραστές να γνωρίζουν τι αγοράζουν. Ωστόσο, οι νομοθέτες κάτω από την +επίδραση του όρου “πνευματική ιδιοκτησία”, τον έχουν μεταβάλλει +σε ένα σχήμα το οποίο παρέχει κίνητρα για διαφήμιση. Κι αυτοί είναι μόνο +τρεις από τους πολλούς νόμους στους οποίους αναφέρεται ο όρος αυτός. +

+ +

+Καθώς αυτοί οι νόμοι αναπτύχθηκαν ανεξάρτητα, είναι διαφορετικοί σε κάθε +λεπτομέρεια, όπως επίσης και στους βασικούς τους σκοπούς και μεθόδους. Έτσι, +εάν μάθετε κάποια γεγονότα σχετικά με το νόμο για τα πνευματικά δικαιώματα, +θα ήταν σοφό να υποθέσετε ότι ο νόμος για τις πατέντες είναι +διαφορετικός. Σπάνια θα κάνετε λάθος! +

+ +

+Πρακτικά, σχεδόν όλες οι γενικές δηλώσεις που συναντάτε και οι οποίες είναι +διατυπωμένες με βάση την “πνευματική ιδιοκτησία” θα είναι +λανθασμένες. Για παράδειγμα, θα δείτε ισχυρισμούς ότι “ο σκοπός +της” είναι να “προωθήσει την καινοτομία”, αλλά αυτό +ταιριάζει μόνο στο νόμο για τις πατέντες και ίσως για τα απλά μονοπώλια. Ο +νόμος πνευματικών δικαιωμάτων δεν ασχολείται με την καινοτομία· ένα ποπ +τραγούδι ή ένα μυθιστόρημα προστατεύεται με πνευματικά δικαιώματα ακόμη κι +αν δεν υπάρχει τίποτα καινοτόμο σ' αυτό. Ο νόμος για τα σήματα κατατεθέντα +δεν ασχολείται με την καινοτομία· αν αρχίσω ένα κατάστημα τσαγιού και το +αποκαλέσω “rms τσάι”, αυτό θα ήταν ένα έγκυρο σήμα κατατεθέν +ακόμη κι αν πουλάω τα ίδια τσάγια, με τον ίδιο τρόπο όπως οποιοσδήποτε +άλλος. Ο νόμος για τα εμπορικά μυστικά δεν ασχολείται με την καινοτομία, +παρά μόνο εφαπτομενικά· η λίστα μου με πελάτες τσαγιού θα ήταν ένα εμπορικό +μυστικό που δεν θα είχε καμία σχέση με την καινοτομία.

+ +

+Θα δείτε επίσης ισχυρισμούς ότι η “πνευματική ιδιοκτησία” +ασχολείται με τη “δημιουργικότητα”, αλλά αυτό ταιριάζει μόνο +στο νόμο για τα πνευματικά δικαιώματα. Χρειάζεται περισσότερο από +δημιουργικότητα για να κάνει κανείς μια εφεύρεση που μπορεί να +πατενταριστεί. Οι νόμοι για τα σήματα κατατεθέντα και τα εμπορικά μυστικά +δεν έχουν τίποτα να κάνουν με τη δημιουργικότητα· το όνομα “rms +τσάι” δεν είναι καθόλου δημιουργικό, κι ούτε η μυστική μου λίστα με +πελάτες τσαγιού.

+ +

+Οι άνθρωποι συχνά λένε “πνευματική ιδιοκτησία” όταν πραγματικά +εννοούν κάποιο μεγαλύτερο ή μικρότερο σύνολο νόμων. Για παράδειγμα, οι +πλούσιες χώρες συχνά επιβάλλουν άδικους νόμους στις φτωχές χώρες, ώστε να +τις στραγγίξουν από χρήμα. Κάποιοι από αυτούς τους νόμους είναι ανάμεσα σ' +εκείνους που καλούνται νόμοι “πνευματικής ιδιοκτησίας”, κάποιοι +άλλοι όχι· παρ' όλα αυτά, οι επικριτές αυτής της πρακτικής συχνά +χρησιμοποιούν αυτή την ετικέτα, επειδή τους έχει γίνει οικεία. +Χρησιμοποιώντας την, αναπαριστούν λάθος τη φύση του ζητήματος. Θα ήταν +καλύτερο να χρησιμοποιήσουν έναν ακριβή όρο, όπως “νομοθετική +αποικιοκρατία”· αυτό πάει ακριβώς στην καρδιά του ζητήματος. +

+ +

+Αυτοί που δεν είναι νομικοί δεν είναι οι μόνοι που έχουν μπερδευτεί απ' +αυτόν τον όρο. Ακόμα κι οι καθηγητές Νομικής που διδάσκουν αυτούς τους +νόμους, δελεάζονται και παραπλανούνται από την αποπλανητική δύναμη του όρου +“πνευματική ιδιοκτησία” και κάνουν γενικές δηλώσεις που έρχονται +σ' αντίθεση με γεγονότα τα οποία γνωρίζουν. Για παράδειγμα, ένας καθηγητής +έγραψε το 2006: +

+ +

+Σε αντίθεση με τους απογόνους τους, οι οποίοι τώρα χορεύουν στον WIPO, οι +θεμελιωτές του συντάγματος των ΗΠΑ είχαν μία ηθική, υπέρ του ανταγωνισμού +στάση απέναντι στην πνευματική ιδιοκτησία. Ήξεραν ότι τα δικαιώματα μπορεί +να ήταν απαραίτητα, αλλά…έδεσαν τα χέρια του κογκρέσου, περιορίζοντας +την δύναμη του με πολλαπλούς τρόπους. +

+ +

+Αυτή η δήλωση αναφέρεται στο Άρθρο 1, Παράγραφος 8, Πρόταση 8 του +Συντάγματος των ΗΠΑ, το οποίο εγκρίνει τους νόμους για τα πνευματικά +δικαιώματα και τις πατέντες. Αυτή η πρόταση του συντάγματος όμως δεν έχει +καμία σχέση με το νόμο για τα σήματα κατατεθέντα, το νόμο για τα εμπορικά +μυστικά, ή με διάφορους άλλους. Ο όρος “πνευματική ιδιοκτησία” +οδήγησε εκείνον τον καθηγητή να κάνει μία λάθος γενίκευση. +

+ +

+Ο όρος “πνευματική ιδιοκτησία” οδηγεί επίσης σε απλοϊκή +σκέψη. Οδηγεί τους ανθρώπους να εστιάζουν στην πενιχρή ομοιότητα μορφής που +αυτοί οι ανόμοιοι νόμοι έχουν—στο ότι δημιουργούν τεχνητά +πλεονεκτήματα για συγκεκριμένες ομάδες—και να παραβλέπουν τις +λεπτομέρειες που σχηματίζουν την υπόσταση τους: τους συγκεκριμένους +περιορισμούς τους οποίους θέτει ο κάθε νόμος στο κοινό και τις συνέπειες που +έχουν σαν αποτέλεσμα. Αυτή η απλοϊκή εστίαση στη μορφή ενθαρρύνει μία +“οικονομιστική” προσέγγιση σε όλα αυτά τα ζητήματα. +

+ +

+Τα οικονομικά λειτουργούν εδώ, όπως συχνά συμβαίνει, σαν ένα όχημα για +ανεξέταστες υποθέσεις. Αυτές περιλαμβάνουν υποθέσεις σχετικά με τις ηθικές +αξίες, όπως ότι η ποσότητα παραγωγής έχει σημασία ενώ η ελευθερία και ο +τρόπος ζωής όχι, καθώς και υποθέσεις σχετικά με την πραγματικότητα, οι +οποίες είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος λανθασμένες, όπως ότι τα πνευματικά +δικαιώματα στην μουσική υποστηρίζουν τους μουσικούς, ή ότι οι πατέντες στα +φάρμακα υποστηρίζουν έρευνα που σώζει ζωές. +

+ +

+Ένα ακόμη πρόβλημα είναι ότι, στην ευρεία κλίμακα που είναι υπονοούμενη στον +όρο “πνευματική ιδιοκτησία”, τα συγκεκριμένα ζητήματα που +εγείρονται από τους διάφορους νόμους καθίστανται σχεδόν αόρατα. Αυτά τα +ζητήματα εγείρονται από τις ιδιαιτερότητες του κάθε νόμου—ακριβώς ό,τι +ο όρος “πνευματική ιδιοκτησία” ενθαρρύνει τους ανθρώπους να +αγνοούν. Για παράδειγμα, ένα ζήτημα σχετικό με το νόμο για τα πνευματικά +δικαιώματα είναι εάν η διαμοίραση μουσικής θα πρέπει να επιτρέπεται. Ο νόμος +για τις πατέντες δεν έχει καμία σχέση με αυτό. Ο νόμος για τις πατέντες +εγείρει ζητήματα όπως αν θα πρέπει να επιτρέπεται στις φτωχές χώρες να +παράγουν σωτήρια για τη ζωή φάρμακα και να τα πωλούν φτηνά για να σώζουν +ζωές· ο νόμος για τα πνευματικά δικαιώματα δεν έχει καμία σχέση με τέτοια +ζητήματα. +

+ +

+Κανένα από τα ζητήματα αυτά δεν είναι οικονομικής μόνο φύσης· και οι μη +οικονομικής φύσης πλευρές τους είναι πολύ διαφορετικές. Το να χρησιμοποιούμε +τη ρηχή οικονομική υπεργενίκευση ως βάση της θεώρησής τους, σημαίνει ότι +αγνοούμε τις διαφορές. Το να βάζουμε και τους δύο νόμους στο τσουκάλι της +“πνευματικής ιδιοκτησίας” παρεμποδίζει την ικανότητα να +σκεφτόμαστε καθαρά για τον καθένα. +

+ +

+Συνεπώς, οποιεσδήποτε απόψεις σχετικά με το “ζήτημα της πνευματικής +ιδιοκτησίας” και οποιεσδήποτε υπεργενικεύσεις γι' αυτή την υποτιθέμενη +κατηγορία είναι σχεδόν σίγουρα ανόητες. Εάν νομίζετε ότι όλοι αυτοί οι νόμοι +αποτελούν ένα ζήτημα, θα τείνετε να διαλέγετε τις απόψεις σας από μία +επιλογή εκτεταμένων υπεργενικεύσεων, καμία από τις οποίες δεν είναι καλή. +

+ +

+Εάν θέλετε να σκέφτεστε καθαρά σχετικά με τα ζητήματα που εγείρονται από τις +πατέντες, ή τα πνευματικά δικαιώματα, ή τα σήματα κατατεθέντα, ή ποικίλους +άλλους διαφορετικούς νόμους, το πρώτο βήμα είναι να ξεχάσετε την ιδέα της +συνάθροισης αυτών και να τα αντιμετωπίζετε σαν ξεχωριστά ζητήματα. Το +δεύτερο βήμα είναι να απορρίψετε τις στενές προοπτικές και την απλοϊκή +εικόνα που ο όρος “πνευματική ιδιοκτησία” προτείνει. Θεωρείστε +κάθε ένα απ' αυτά τα ζητήματα ξεχωριστά, στην πληρότητά του, και θα έχετε +έτσι μια ευκαιρία να τα θεωρήσετε καλά. +

+ +

Κι όταν έρθει η ώρα ν' αναμορφώσουμε τον WIPO, εδώ είναι μια πρόταση για ν' +αλλάξουμε το όνομα και την ουσία του WIPO. +

+ +
+ +

+Δείτε επίσης το Η περίεργη ιστορία +του Komongistan (τσακίζοντας τον όρο “πνευματική +ιδιοκτησία”). +

+ +

+Οι χώρες στην Αφρική είναι πολύ περισσότερο όμοιες από αυτούς τους νόμους +και η “Αφρική” είναι μια συνεκτική γεωγραφική έννοια· ωστόσο μιλώντας +για την “Αφρική” αντί για μια συγκεκριμένη χώρα δημιουργεί πολλή +σύγχυση. +

+ +

+ +Ο Rickard Falkvinge υποστηρίζει την απόρριψη αυτού του όρου.

+ +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/open-source-misses-the-point.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/open-source-misses-the-point.html new file mode 100644 index 0000000..8fb9d03 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/open-source-misses-the-point.html @@ -0,0 +1,409 @@ + + + + + + +Γιατί ο Ανοιχτός Κώδικας, χάνει το νόημα του Ελεύθερου λογισμικού - Έργο GNU +- Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + +

Γιατί Ο ανοιχτός Κώδικας χάνει το νόημα του Ελεύθερου Λογισμικού

+ +

του Richard Stallman

+ +

Όταν λέμε το λογισμικό “ελεύθερο,” εννοούμε ότι σέβεται τις βασικές ελευθερίες του χρήστη: την +ελευθερία να το εκτελέσει, να το μελετήσει και να το αλλάξει, και να +αναδιανείμει αντίγραφα του, με ή χωρίς αλλαγές. Αυτό είναι ένα θέμα +ελευθερίας, όχι κόστους, οπότε σκεφτείτε τον “ελεύθερο λόγο,”, +όχι την “δωρεάν μπύρα.”

+ +

Αυτές οι ελευθερίες είναι ζωτικής σημασίας. Είναι απαραίτητες, όχι μόνο για +το καλό του χρήστη, αλλά επειδή προωθούν κοινωνική αλληλεγγύη—που +είναι ο διαμοιρασμός και η συνεργασία. Γίνονται ακόμα πιο σημαντικές όσο όλο +και πιο πολύ από την κουλτούρα και τις ζωτικές μας ενέργειες +ψηφιοποιούνται. Σε έναν κόσμο ψηφιακών ήχων, εικόνων και λέξεων, το ελεύθερο +λογισμικό αυξάνεται ώστε να εξισορροπηθεί με την ελευθερία γενικότερα.

+ +

Δεκάδες εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο πλέον χρησιμοποιούν ελεύθερο +λογισμικό. Τα σχολεία σε περιοχές στην Ινδία και την Ισπανία πλέον διδάσκουν +όλους τους μαθητές να χρησιμοποιούν το ελεύθερο λειτουργικό σύστημα GNU/Linux. Αλλά οι +περισσότεροι από αυτούς τους χρήστες δεν έχουν ακούσει ποτέ για τους ηθικούς +λόγους για τους οποίους αναπτύξαμε αυτό το σύστημα και χτίσαμε την κοινότητα +του ελεύθερου λογισμικού, επειδή σήμερα αυτό το σύστημα και αυτή η κοινότητα +πιο συχνά περιγράφονται σαν “ανοιχτός κώδικας” και απευθύνονται +σε μία διαφορετική φιλοσοφία στην οποία οι ελευθερίες δύσκολα αναφέρονται.

+ +

Το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού δραστηριοποιείται για την ελευθερία των +χρηστών υπολογιστών από το 1983. Το 1984 ξεκινήσαμε την ανάπτυξη του +ελεύθερου λογισμικού GNU, ώστε να αποφύγουμε τα μη ελεύθερα λειτουργικά +συστήματα τα οποία αρνούνται την ελευθερία στους χρήστες τους. Κατά την +διάρκεια της δεκαετίας του 80, αναπτύξαμε τα περισσότερα από τα απαραίτητα +περιεχόμενα ενός τέτοιου συστήματος, καθώς επίσης και την Γενική Άδεια Δημόσιας Χρήσης GNU (GNU GPL), μία +άδεια σχεδιασμένη ειδικά για να προστατεύσει την ελευθερία για όλους τους +χρήστες ενός προγράμματος.

+ +

Παρ'όλα αυτά, δεν συμφώνησαν όλοι οι χρήστες και οι δημιουργοί του ελεύθερου +λογισμικού με αυτούς τους στόχους του κινήματος του ελεύθερου λογισμικού. Το +1998, ένα μέρος της κοινότητας του ελεύθερου λογισμικού διασπάστηκε και +ξεκίνησε να δραστηριοποιείται με το όνομα “ανοιχτός κώδικας.” +Αυτός ο όρος αρχικά προτάθηκε για να αποφευχθούν πιθανές παρεξηγήσεις του +όρου “ελεύθερο λογισμικό,” αλλά σύντομα συσχετίστηκε με +φιλοσοφικές απόψεις αρκετά διαφορετικές από εκείνους του κινήματος του +ελεύθερου λογισμικού.

+ +

Κάποιοι από τους υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα το θεώρησαν σαν μία +“εμπορική δραστηριοποίηση για το ελεύθερο λογισμικό” το οποίο θα +άρεσε σε επιχειρηματικά στελέχη αναφέροντας πρακτικά οφέλη, ενώ παράλληλα θα +απέφευγαν ιδέες σωστού και λάθους τις οποίες δεν θα ήθελαν να +ακούσουν. Άλλοι υποστηρικτές κατηγορηματικά απέρριψαν τις ηθικές και +κοινωνικές αξίες του κινήματος του ελεύθερου λογισμικού. Όποιες κι αν είναι +οι απόψεις του, όταν δραστηριοποιούνταν για τον ανοιχτό κώδικα δεν ανέφεραν +ή συνηγόρησαν υπέρ εκείνων των αξιών. Ο όρος “ανοιχτός κώδικας” +γρήγορα συσχετίστηκε με την πράξη του να αναφέρουν μόνο πρακτικές αξίες όπως +το να κάνουν ισχυρό κι αξιόπιστο λογισμικό. Οι περισσότεροι υποστηρικτές του +ανοιχτού κώδικα έχουν εισαχθεί σε αυτό από τότε, και αυτή την πρακτική την +δέχονται όπως είναι.

+ +

Σχεδόν όλο το λογισμικό ανοιχτού κώδικα είναι ελεύθερο λογισμικό. Οι δύο +όροι περιγράφουν σχεδόν την ίδια κατηγορία λογισμικού. Αλλά αντιπροσωπεύουν +κάποιες απόψεις βασισμένες σε βασικές διαφορετικές αξίες. Ο ανοιχτός κώδικας +είναι μία μεθοδολογία ανάπτυξης. Το ελεύθερο λογισμικό είναι ένα κοινωνικό +κίνημα. Για το κίνημα ελεύθερου λογισμικού, το ελεύθερο λογισμικό είναι μία +ηθική προσταγή, επειδή μόνο το ελεύθερο λογισμικό σέβεται την ελευθερία του +χρήστη. Σε αντίθεση, η φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα σε σχέση με θέματα για +το πως να κάνει το λογισμικό “καλύτερο”—με καθαρά πρακτικό +τρόπο μόνο. Λέγεται πως το μη ελεύθερο λογισμικό είναι μία χείριστη +λύση. Για το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού, πάντως, το μη ελεύθερο +λογισμικό είναι ένα κοινωνικό πρόβλημα, και η κίνηση του να ελευθερώσουμε το +λογισμικό είναι η λύση.

+ +

“Ελεύθερο λογισμικό.” “Ανοιχτός κώδικας.” Αν είναι +το ίδιο λογισμικό, έχει σημασία ποιο όνομα χρησιμοποιείτε; Ναι, επειδή +διαφορετικές λέξεις εκφράζουν διαφορετικές ιδέες. Ενώ ένα ελεύθερο πρόγραμμα +με οποιοδήποτε άλλο όνομα θα σου έδινε την ίδια ελευθερία σήμερα, +καθιδρύοντας την ελευθερία με έναν τρόπο που θα κρατήσει εξαρτάται πάνω από +όλα στο να διδάξει στους ανθρώπους την αξία την ελευθερίας. Εάν θέλετε να +βοηθήσετε σε αυτό, είναι απαραίτητο να μιλήσετε για το “ελεύθερο +λογισμικό.”

+ +

Εμείς στο κίνημα του ελεύθερου λογισμικού δεν θεωρούμε την παράταξη του +ανοιχτού κώδικα σαν εχθρό. Ο εχθρός είναι το ιδιόκτητο λογισμικό. Αλλά +θέλουμε ο κόσμος να ξέρει πως αντιπροσωπεύουμε την ελευθερία, οπότε δεν +δεχόμαστε να θεωρούμαστε ως υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα.

+ +

Κοινές παρεξηγήσεις “ελεύθερου λογισμικού” και “ανοιχτού +κώδικα”

+ +

Ο όρος “ελεύθερο λογισμικό” έχει ένα πρόβλημα κακής διερμηνείας: +ένα απρόσκοπτο νόημα, “Λογισμικό το οποίο μπορείς να πάρεις σε +μηδενική τιμή,” ταιριάζει στον όρο, καθώς επίσης και το επιδιωκόμενο +νόημα, “λογισμικό το δίνει στον χρήστη ορισμένες ελευθερίες.” +Απευθυνόμαστε στο πρόβλημα δημοσιεύοντας τον ορισμό του ελεύθερου +λογισμικού, και λέγοντας πως “Σκεφτείτε τον ‘ελεύθερο +λόγο’, όχι την ‘δωρεάν μπύρα.’” Αυτή δεν είναι η +τέλεια λύση. Δεν μπορεί να εξαλείψει εντελώς το πρόβλημα. Ένας ασαφής, +σωστός όρος, θα ήταν καλύτερος, αν δεν είχε άλλα προβλήματα.

+ +

Unfortunately, all the alternatives in English have problems of their own. +We've looked at many that people have suggested, but none is so clearly +“right” that switching to it would be a good idea. (For +instance, in some contexts the French and Spanish word “libre” +works well, but people in India do not recognize it at all.) Every proposed +replacement for “free software” has some kind of semantic +problem—and this includes “open source software.”

+ +

Ο επίσημος ορισμός του +“λογισμικού ανοιχτού κώδικα” (ο οποίος είναι δημοσιευμένος +από την Πρωτοβουλία του Ανοιχτού Κώδικα και είναι πολύ μεγάλη για να την +αναφέρουμε εδώ) ήταν παρμένη έμμεσα από δικά μας κριτήρια για το ελεύθερο +λογισμικό. Δεν είναι το ίδιο. Είναι λίγο πιο χαλαρή σε κάποια πράγματα, +οπότε οι υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα έχουν δεχτεί μερικές άδειες τις +οποίες θεωρούμε απαράδεκτα περιοριστικές από τους χρήστες. Παρ'όλα αυτά +είναι σωστό να κλείσουμε τον ορισμό μας στην πράξη.

+ +

Παρ'όλα αυτά, η προφανής έννοια της έκφρασης “λογισμικό ανοιχτού +κώδικα” είναι “Μπορείς να κοιτάξεις στον ανοιχτό κώδικα,” +και ο περισσότερος κόσμος φαίνεται να νομίζει πως είναι αυτό που +εννοεί. Αυτό είναι ένα πολύ πιο αδύναμο κριτήριο από το ελεύθερο λογισμικό +και πολύ πιο αδύναμο από τον επίσημο ορισμό του ανοιχτού +κώδικα. Περιλαμβάνει πολλά προγράμματα τα οποία δεν είναι ούτε ελεύθερα, +ούτε ανοιχτού κώδικα.

+ +

Από τότε που αυτό το εμφανές νόημα για τον “ανοιχτό κώδικα”δεν +είναι το νόημα το οποίο οι υποστηρικτές του αποσκοπούν, το αποτέλεσμα είναι +πως ο περισσότερος κόσμος δεν κατανοεί σωστά τον όρο. Εδώ είναι πως ο +συγγραφέας Neal Stephenson όρισε τον “ανοιχτό κώδικα”: “Τα +Linux είναι ‘ανοιχτού κώδικα’ λογισμικό εννοώντας, απλά ότι ο +καθένας μπορεί να πάρει αντίγραφα των αρχείων του πηγαίου κώδικα.” Δε +νομίζω ότι σκοπίμως έψαξε για να απορρίψει ή να αμφισβητήσει τον επίσημο +ορισμό. Νομίζω πως απλά εφήρμοσε τους περιορισμούς της αγγλικής γλώσσας ώστε +να προκύψει με ένα τέτοιο νόημα για τον όρο. Η πολιτεία +του Κάνσας δημοσίευσε έναν παρόμοιο ορισμό: “Κάντε χρήση του +λογισμικού ανοιχτού κώδικα (ΛΑΚ). Το ΛΑΚ είναι λογισμικό για το οποίο ο +πηγαίος κώδικας είναι ελεύθερα και δημόσια διαθέσιμος, παρ'όλο που οι +συγκεκριμένες συμφωνίες άδειας ποικίλουν ως προς το τι επιτρέπεται να +κάνεις με αυτόν τον κώδικα.”

+ +

Ο κόσμος του ανοιχτού κώδικα προσπαθεί να το αντιμετωπίσει με αυτό +απευθυνόμενος στον επίσημο ορισμό, αλλά αυτή η διορθωτική προσέγγιση είναι +λιγότερο αποτελεσματική για αυτόν, από ότι είναι για μας. Ο όρος +“ελεύθερο λογισμικό” έχει δύο φυσικές σημασίες, η μία εκ των +οποίων είναι η επιδιωκόμενη σημασία, οπότε ένας ο οποίος έχει κατανοήσει +καλά την ιδέα του “ελεύθερου λόγου, όχι ελεύθερη μπύρα” δεν θα +το παρερμηνεύσει ξανά. Αλλά ο “ανοιχτός κώδικας” έχει μόνο μία +φυσική σημασία, η οποία είναι διαφορετική από την σημασία την οποία +επιδιώκουν οι υποστηρικτές της. Οπότε δεν υπάρχει κανένας συγκεκριμένος +τρόπος να εξηγήσεις και να δικαιολογήσεις τον επίσημο ορισμό του +“ανοιχτού κώδικα.” Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα μεγαλύτερο +μπέρδεμα.

+ +

Διαφορετικές αξίες μπορούν να οδηγήσουν σε παρόμοια συμπεράσματα… +αλλά όχι πάντα

+ +

Ριζοσπαστικές ομάδες στην δεκαετία του 60 είχαν μία φήμη για διάσπαση: +κάποιοι οργανισμοί χωρίστηκαν, επειδή υπήρχαν διαφωνίες πάνω σε λεπτομέρειες +για την στρατηγική, και οι δύο θυγατρικές ομάδες αντιμετώπισαν η μία την +άλλη, σαν εχθρό παρ'όλο που είχαν παρόμοιους βασικούς σκοπούς και αξίες. Η +δεξιά το έκανε αυτό θέμα, και το χρησιμοποίησε για να κρίνει ολόκληρη την +αριστερά.

+ +

Ορισμένοι προσπάθησαν να απαξιώσουν το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού +συγκρίνοντας την διαφωνία με τον ανοιχτό κώδικα με τις διαφωνίες εκείνων των +ριζοσπαστικών ομάδων. Το κατάλαβαν λάθος. Διαφωνούμε με την ομάδα του +ανοιχτού κώδικα σε βασικούς σκοπούς και αξίες, αλλά οι απόψεις τους και οι +δικές μας οδηγούν σε πολλές περιπτώσεις στην ίδια πρακτική +συμπεριφορά—όπως στο να αναπτύσσουμε ελεύθερο λογισμικό.

+ +

Σαν αποτέλεσμα, ο κόσμος από το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού και της +ομάδας του ανοιχτού κώδικα συχνά δουλεύουν μαζί σε πρακτικά προγράμματα όπως +η ανάπτυξη λογισμικού. Είναι αξιοσημείωτο ότι διαφορετικές φιλοσοφικές +απόψεις μπορούν τόσο συχνά να δίνουν κίνητρο σε διαφορετικούς ανθρώπους να +συμμετέχουν στα ίδια προγράμματα. Παρ'όλα αυτά, αυτές οι απόψεις είναι πάρα +πολύ διαφορετικές, και υπάρχουν καταστάσεις όπου οδηγούνται σε πολύ +διαφορετικές ενέργειες.

+ +

Η ιδέα του ανοιχτού κώδικα είναι ότι επιτρέποντας στους χρήστες να αλλάξουν +και να αναδιανέμουν το λογισμικό θα το κάνει πιο δυνατό και αξιόπιστο. Αλλά +αυτό δεν είναι εγγυημένο. Αυτοί που αναπτύσσουν ιδιόκτητο λογισμικό δεν +είναι απαραίτητα ανίκανοι. Μερικές φορές παράγουν ένα πρόγραμμα το οποίο +είναι δυνατό κι αξιόπιστο, παρ'ότι δεν σέβεται την ελευθερία των +χρηστών. Πως μπορούν να αντιδράσουν σε αυτό οι ακτιβιστές ελεύθερου και +λογισμικού και όσοι είναι ενθουσιασμένοι με τον ανοιχτό κώδικα;

+ +

Κάποιος που είναι αγνός οπαδός με τον ανοιχτό κώδικα, κάποιος που δεν είναι +επηρεασμένος από την ιδεολογία του ελεύθερου λογισμικού, θα πει +“Εκπλήσσομαι που μπορούσατε να κάνετε ένα πρόγραμμα να δουλέψει τόσο +καλά χωρίς να χρησιμοποιήσετε το δικό μας αναπτυξιακό μοντέλο, αλλά τα +καταφέρατε. Πως μπορώ να έχω ένα αντίγραφο;” Αυτή η συμπεριφορά θα +ανταμείψει μυστικά σχέδια τα οποία θα πάρουν την ελευθερία μας και θα την +οδηγήσουν στον χαμό της.

+ +

Ο ακτιβιστής του ελεύθερου λογισμικού θα πει, “Το πρόγραμμα σας είναι +πολύ ελκυστικό, αλλά όχι στην τιμή της ελευθερίας μου. Οπότε θα πρέπει να +κάνω χωρίς αυτό. Αντιθέτως θα υποστηρίξω ένα πρόγραμμα για να αναπτύξω μία +δωρεάν αντικατάσταση.” Αν εκτιμούμε την ελευθερία μας, μπορούμε να +δράσουμε για να την διατηρήσουμε και να την υπερασπιστούμε.

+ +

Το ισχυρό, αξιόπιστο λογισμικό μπορεί να είναι κακό

+ +

Η ιδέα ότι θέλουμε το λογισμικό να είναι παντοδύναμο και αξιόπιστο +προέρχεται από την υπόθεση ότι το λογισμικό είναι για να εξυπηρετεί τους +χρήστες του. Αν είναι παντοδύναμο και αξιόπιστο, τους εξυπηρετεί καλύτερα.

+ +

Αλλά το λογισμικό μπορεί να θεωρηθεί πως εξυπηρετεί τους χρήστες του, αν +σέβεται την ελευθερία τους. Τι γίνεται αν το λογισμικό έχει σχεδιαστεί για +να βάζει αλυσίδες στους χρήστες του; Τότε η αξιοπιστία σημαίνει μόνο ότι οι +αλυσίδες είναι πιο δύσκολο να αφαιρεθούν.

+ +

Υπό από την πίεση των εταιριών ταινιών και ηχογραφήσεων, τα λογισμικά που +χρησιμοποιούνται ατομικά έχουν αυξανόμενα σχεδιαστεί για να τους +περιορίζουν. Αυτή η κακόβουλη πτυχή είναι γνωστή σαν DRM , ή Digital +Restrictions Management (βλέπε DefectiveByDesign.org), και είναι η +αντίθεση στο πνεύμα της ελευθερίας ότι το ελεύθερο λογισμικό στοχεύει να +παρέχει. Κι όχι μόνο στο πνεύμα: από τότε που ο σκοπός του DRM είναι να +ποδοπατήσουν στην ελευθερία σας, άτομα που αναπτύσσουν το DRM προσπαθούν να +το κάνουν πιο δύσκολο, αδύνατο ή ακόμα και παράνομο στο να αλλάξεις +λογισμικό που υλοποιεί το DRM.

+ +

Ακόμη κάποιοι υποστηρικτές του ανοιχτού κώδικα έχουν προτείνει +“ανοιχτού κώδικα DRM” λογισμικό. Η ιδέα τους είναι πως +δημοσιοποιώντας τον πηγαίο κώδικα των προγραμμάτων που έχουν σχεδιαστεί να +περιορίζουν την πρόσβασή σας σε κρυπτογραφημένα μέσα, και επιτρέποντας σε +άλλους να το αλλάξουν, θα παράγουν πιο δυνατό και αξιόπιστο λογισμικό για να +περιορίζουν χρήστες σαν κι εσάς. Τότε θα υπάρχει και σε συσκευές που δεν θα +σας επιτρέπεται να το αλλάξετε.

+ +

Αυτό το λογισμικό μπορεί να είναι ανοιχτού κώδικα και να χρησιμοποιεί το +μοντέλο ανάπτυξης του ανοιχτού κώδικα. Αλλά δεν θα είναι ελεύθερο λογισμικό, +αφού δεν θα σέβεται την ελευθερία των χρηστών του που στην ουσία το +τρέχουν. Αν το μοντέλο ανάπτυξης ανοιχτού κώδικα επιτύχει στο να κάνει αυτό +το λογισμικό πιο δυνατό κι αξιόπιστο για να σε περιορίσει, τότε θα το κάνει +χειρότερο.

+ +

Ο φόβος της ελευθερίας

+ +

Το κύριο αρχικό κίνητρο για τον όρο “λογισμικό ανοιχτού κώδικα” +είναι ότι οι ηθικές ιδέες του “ελεύθερου λογισμικού” κάνουν +κάποιους ανθρώπους ανήσυχους. Αυτό είναι αλήθεια: μιλώντας για την +ελευθερία, για ηθικά θέματα, για τις ευθύνες καθώς επίσης για το βολικότατο, +είναι το να ρωτάς ανθρώπους να σκεφτούν για πράγματα τα οποία ίσως να +προτιμούσαν να αγνοήσουν, όπως το αν η συμπεριφορά τους είναι ηθική. Αυτό +μπορεί να προκαλέσει δυσφορία, και ορισμένοι άνθρωποι μπορεί απλά να +κλείσουν το μυαλό τους απέναντι σε αυτό.

+ +

Παρ'όλα αυτά, αυτό είναι που οι ηγέτες τους ανοιχτού κώδικα έχουν αποφασίσει +να κάνουν. Υπολόγιζαν ότι μη μιλώντας για την ηθική και την ελευθερία, και +μιλώντας μόνο για τα άμεσα πρακτικά πλεονεκτήματα ορισμένων ελεύθερων +λογισμικών, ίσως μπορέσουν να “πουλήσουν” το λογισμικό πιο +αποτελεσματικά σε ορισμένους χρήστες, ειδικά επιχειρήσεις.

+ +

Αυτή η προσέγγιση έχει αποδειχτεί αποτελεσματική, με τους δικούς της +όρους. Η ρητορικότητα του ανοιχτού κώδικα έχει πείσει αρκετές επιχειρήσεις +και άτομα να χρησιμοποιούν, και ακόμα να αναπτύσσουν, ελεύθερο λογισμικό, το +οποίο έχει επεκτείνει η κοινότητα μας—αλλά μόνο σε επιφανειακό, +πρακτικό επίπεδο. Η φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα, με τις αγνές πρακτικές +τις αξίες, παρεμποδίζει την κατανόηση στις βαθύτερες ιδέες του ανοιχτού +λογισμικού. Φέρνει πολλούς ανθρώπους στην κοινότητα μας, αλλά δεν τους +μαθαίνει να την υπερασπίζονται. Αυτό είναι καλό, όσο πάει, αλλά δεν είναι +αρκετό για να κάνει την ελευθερία ασφαλή. Το να προσελκύεις χρήστες στο +ελεύθερο λογισμικό τους κάνει εν μέρη στην πορεία στο να γίνουν υπερασπιστές +της δικής τους ελευθερίας.

+ +

Αργά ή γρήγορα αυτοί οι χρήστες θα προσκαλούνται στο να επιστρέψουν στο +ιδιόκτητο λογισμικό για μερικά πρακτικά πλεονεκτήματα. Αμέτρητες εταιρίες +ψάχνουν να προσφέρουν τέτοιο πειρασμό, κάποιες ακόμη προσφέρουν και δωρεάν +αντίγραφα. Γιατί να το απορρίψουν οι χρήστες; Μόνο αν έχουν μάθει να +εκτιμούν της ελευθερία που το ελεύθερο λογισμικό τους δίνει, να εκτιμούν την +ελευθερία ως έννοια παρά ως την τεχνική και το πόσο βολεύει πρακτικά ένα +συγκεκριμένο ελεύθερο λογισμικό. Για να εξαπλώσουμε αυτή την ιδέα, πρέπει να +μιλήσουμε για την ελευθερία. Ένα συγκεκριμένο μέγεθος της “κρατάμε +σιωπηλή” προσέγγισης στις επιχειρήσεις μπορεί να φανεί χρήσιμο για την +κοινότητα, αλλά είναι επικίνδυνο αν γίνει τόσο κοινό ότι η αγάπη της +ελευθερίας τείνει να μοιάζει με εκκεντρικότητα.

+ +

Αυτή η επικίνδυνη κατάσταση είναι ακριβώς αυτό που έχουμε. Οι περισσότεροι +άνθρωποι αναμιγμένοι με το ελεύθερο λογισμικό λένε λίγα για την +ελευθερία—συνήθως επειδή ψάχνουν να είναι “πιο αποδεκτοί στην +δουλειά.” Ειδικά οι διανομείς λογισμικού παρουσιάζουν αυτή την +τάση. Σχεδόν όλες οι διανομές λειτουργικών συστημάτων GNU/Linux προσθέτουν +ιδιόκτητα πακέτα στο βασικό ελεύθερο σύστημα, και προσκαλούν τους χρήστες να +το θεωρήσουν αυτό σαν πλεονέκτημα παρά σαν ένα βήμα πίσω από την ελευθερία.

+ +

Ιδιόκτητο επιπρόσθετο λογισμικό και μερικά μη-ελεύθερες διανομές GNU/Linux +βρίσκουν γόνιμο έδαφος επειδή η περισσότερη από την κοινότητα μας δεν +επιμένουν στην ελευθερία με το λογισμικό της. Αυτό δεν είναι σύμπτωση. Οι +περισσότεροι χρήστες GNU/Linux εισήχθησαν στο σύστημα με την “ανοιχτού +κώδικα” συζήτηση η οποία δεν λέει ότι η ελευθερία είναι στόχος. Οι +πρακτικές που δεν υποστηρίζουν την ελευθερία και οι λέξεις που δεν μιλάνε +για ελευθερία πάνε χέρι χέρι, κάθε μία προωθώντας την άλλη. Για να +ξεπεράσουμε αυτή την τάση χρειαζόμαστε περισσότερα, όχι λιγότερα, να +μιλήσουμε για την ελευθερία.

+ +

Επίλογος

+ +

Όπως οι υπερασπιστές του ανοιχτού κώδικα έφεραν νέους χρήστες στην κοινότητά +μας, εμείς οι ακτιβιστές του ελεύθερου λογισμικού πρέπει να δουλέψουμε ακόμη +περισσότερο για να φέρουμε το θέμα της ελευθερίας στην προσοχή αυτών των +νέων χρηστών. Πρέπει να πούμε, “Είναι ελεύθερο λογισμικό και σου δίνει +ελευθερία!”—περισσότερο και πιο δυνατά από ποτέ. Κάθε φορά που +λέτε “ελεύθερο λογισμικό” παρά “ανοιχτό κώδικα” +βοηθάτε την εκστρατεία μας.

+ +

Σημειώσεις

+ + +

+Το έγγραφο των Lakhani and Wolf's σχετικά +με τα κίνητρα των ατόμων που αναπτύσσουν ελεύθερο λογισμικό λέει πως +ένα σημαντικό ποσοστό τους έχουν ως κίνητρο την σκέψη πως το λογισμικό θα +πρέπει να είναι ελεύθερο. Αυτό ισχύει, παρά το γεγονός ότι επέβλεπαν +εκείνους που ανέπτυσσαν λογισμικό στην SourceForge, μία ιστοσελίδα η οποία +δεν υποστηρίζει την άποψη ότι αυτό είναι ένα ηθικό θέμα.

+ +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/opposing-drm.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/opposing-drm.html new file mode 100644 index 0000000..99538d6 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/opposing-drm.html @@ -0,0 +1,259 @@ + + + + + + +Εναντίωση στην Κακοδιαχείριση Ψηφιακών Δικαιωμάτων (DRM) - Έργο GNU - Ίδρυμα +Ελεύθερου Λογισμικού + + + + +

Εναντίωση στην Κακοδιαχείριση Ψηφιακών Δικαιωμάτων (DRM)

+

(ή Διαχείριση Ψηφιακών Περιορισμών, όπως την αποκαλούμε τώρα)

+ +

από τον Richard +Stallman +

+ +

Το 1989, σε έναν πολύ διαφορετικό κόσμο, έγραψα την πρώτη έκδοση της Γενικής +Άδειας Δημόσιας Χρήσης (ΓΑΔΧ) GNU, μία άδεια η οποία δίνει ελευθερία στους +χρήστες υπολογιστών. Η ΓΑΔΧ GNU, από όλες τις ελεύθερες άδειες λογισμικού, +είναι εκείνη η οποία ενσωματώνει στο μέγιστο τις αξίες και τους στόχους του +κινήματος του ελευθέρου λογισμικού, εξασφαλίζοντας τις τέσσερις θεμελιώδεις +ελευθερίες για κάθε χρήστη. Αυτές είναι οι ελευθερίες 0) να εκτελείτε το +πρόγραμμα όπως επιθυμείτε· 1) να μελετάτε τον κώδικα και να τον αλλάζετε +ώστε να κάνει αυτό που επιθυμείτε· 2) να δημιουργείτε και να διανέμετε +αντίγραφα όταν το επιθυμείτε· και 3) να διανέμετε τροποποιημένες εκδόσεις, +όταν το επιθυμείτε. +

+

+Οποιαδήποτε άδεια που δίνει αυτές τις ελευθερίες είναι μια ελεύθερη άδεια +λογισμικού. H ΓΑΔΧ GNU πάει ακόμα παραπέρα: προστατεύει αυτές τις ελευθερίες +για όλους τους χρήστες όλων των εκδόσεων του προγράμματος, με το να +απαγορεύει στους μεσάζοντες να τις αφαιρέσουν. Τα περισσότερα συστατικά του +λειτουργικού συστήματος GNU/Linux, περιλαμβανομένου και του πυρήνα Linux που +έγινε ελεύθερο λογισμικό το 1992, είναι αδειοδοτημένα υπό την ΓΑΔΧ έκδοση 2, +που δημοσιεύτηκε το 1991. Τώρα, με τη νομική συμβουλή του Καθηγητή Eben +Moglen, σχεδιάζω την έκδοση 3 της ΓΑΔΧ GNU. +

+

+Η ΓΑΔΧ έκδοση 3 πρέπει να αντεπεξέλθει με απειλές για την ελευθερία τις +οποίες δεν φανταστήκαμε το 1989. Η ερχόμενη γενιά υπολογιστών, και πολλά +προϊόντα με αυξανόμενα ισχυρούς ενσωματωμένους υπολογιστές, στρέφονται +εναντίον μας από τους κατασκευαστές τους πριν τους αγοράσουμε—είναι +σχεδιασμένοι για να περιορίζουν αυτά που μπορούμε να τους βάζουμε να +κάνουνε. +

+

+Στην αρχή, υπήρχε το TiVo. Ο κόσμος μπορεί να το θεωρεί σαν μία συσκευή για +την εγγραφή τηλεοπτικών προγραμμάτων, αλλά περιέχει έναν πραγματικό +υπολογιστή ο οποίος τρέχει ένα GNU/Linux σύστημα. Όπως απαιτείται από την +ΓΑΔΧ, μπορείτε να πάρετε τον πηγαίο κώδικα για το σύστημα. Μπορείτε να +αλλάξετε τον κώδικα, να τον μεταγλωττίσετε ξανά και να τον +εγκαταστήσετε. Αλλά μόλις εγκαταστήσετε μία τροποποιημένη έκδοση, το TiVo +δεν θα εκτελείται καθόλου, εξαιτίας ενός ειδικού μηχανισμού, σχεδιασμένου +για να σας σαμποτάρει. Η Ελευθερία νούμερο 1, η ελευθερία να αλλάξετε το +λογισμικό για να κάνει ό,τι θέλετε, έχει γίνει μια απάτη. +

+

+Έπειτα ήρθε η Επίβουλη Πληροφορική, η οποία προάχθηκε σε “Έμπιστη +Πληροφορική”[1], που σημαίνει ότι +οι επιχειρήσεις μπορούν να “εμπιστευτούν” τον υπολογιστή σας να +υπακούει εκείνες αντί για εσάς. Επιτρέπει στους δικτυακούς τόπους να +γνωρίζουν ποιο πρόγραμμα εκτελείτε· αν αλλάξετε το πρόγραμμα, ή γράψετε ένα +δικό σας, θα αρνηθούν να συνομιλήσουν μαζί σας. Για ακόμη μια φορά, η +ελευθερία νούμερο 1 έχει γίνει μια απάτη. +

+

+Η Microsoft έχει ένα σχήμα, που αρχικά ονομαζόταν Palladium, το οποίο +επέτρεπε σε ένα πρόγραμμα εφαρμογής να “σφραγίζει” δεδομένα ώστε +κανένα άλλο πρόγραμμα να μην μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτά. Εάν η Disney +διανέμει ταινίες με αυτό τον τρόπο, δεν θα μπορείτε να εξασκήσετε τα νομικά +σας δικαιώματα για δίκαιη χρήση και de minimis χρήση. Εάν μία εφαρμογή +καταγράφει τα δεδομένα σας με αυτόν τον τρόπο, αυτό θα είναι το τελικό +χτύπημα όσον αφορά το κλείδωμα σ' έναν προμηθευτή. Αυτό επίσης καταστρέφει +την νούμερο 1 ελευθερία — εάν οι τροποποιημένες εκδόσεις ενός +προγράμματος δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στα ίδια δεδομένα, δεν μπορείτε +στ' αλήθεια να αλλάξετε το πρόγραμμα για να κάνει αυτό που επιθυμείτε. Κάτι +σαν το Palladium σχεδιάζεται για μια επόμενη έκδοση των Windows. +

+

+Το AACS, η “Προηγμένη Πρόσβαση σε Περιεχόμενο Συστημάτων”, που +προωθήθηκε από τις Disney, IBM, Microsoft, Intel, Sony, και άλλους, στοχεύει +στο να περιορίσει τη χρήση εγγραφών HDTV—και λογισμικού—ώστε να +μην μπορούν να χρησιμοποιούνται παρά μόνο όπως το επιτρέπουν οι εταιρίες +αυτές. Η Sony πιάστηκε πέρσι να εγκαθιστά ένα “rootkit” στους +υπολογιστές εκατομμυρίων ανθρώπων, χωρίς να τους λέει πως να το +αφαιρέσουν. Η Sony έμαθε το μάθημά της: θα εγκαθιστά το +“rootkit” στον υπολογιστή σας πριν τον πάρετε και δεν θα είστε +σε θέση να το απομακρύνετε. Αυτό το σχέδιο κατηγορηματικά απαιτεί συσκευές +που είναι “στιβαρές”—που σημαίνει πως δεν μπορείτε να τις +αλλάξετε. Αυτοί που το έθεσαν σε εφαρμογή σίγουρα θα θέλουν να συμπεριλάβουν +το λογισμικό που διανέμεται υπό την ΓΑΔΧ, κίνηση που ποδοπατάει την +ελευθερία νούμερο 1. Αυτό το σχήμα πρέπει να γίνει +“AACSed”[2] κι ένα +μποϊκοτάζ του HD DVD και του Blu-ray έχει ήδη ανακοινωθεί ( +http://bluraysucks.com/ [αρχειοθετημένο]). +

+

+Επιτρέποντας σε μερικές επιχειρήσεις να οργανώσουν ένα σχήμα για να αρνηθούν +τις ελευθερίες μας για το κέρδος τους είναι μία αποτυχία της κυβέρνησης, +αλλά μέχρι στιγμής οι περισσότερες από τις κυβερνήσεις του κόσμου, +καθοδηγούμενες από τις Η.Π.Α., έχουν δράσει σαν πληρωμένοι συνένοχοι παρά +σαν φύλακες γι αυτά τα σχήματα. Η βιομηχανία της κατοχύρωσης πνευματικών +δικαιωμάτων, έχει διακηρύξει τις παράξενες ιδέες της, γύρω από το σωστό και +το λάθος τόσο σθεναρά ώστε κάποιοι αναγνώστες μπορεί να το βρουν δύσκολο να +φιλοξενήσουν την ιδέα πως η ατομική ελευθερία μπορεί να υπερισχύει έναντι +των κερδών τους. +

+ +

Αντιμετωπίζοντας αυτές τις απειλές για την ελευθερία μας, τι θα έπρεπε να +κάνει η κοινότητα του ελεύθερου λογισμικού; Μερικοί λένε ότι θα πρέπει να +ενδώσουμε και να δεχτούμε τη διανομή του λογισμικού μας με τρόπους που δεν +επιτρέπουν τροποποιημένες εκδόσεις να λειτουργούν, επειδή αυτό θα κάνει το +λογισμικό μας πιο δημοφιλές. Μερικοί αναφέρονται στο ελεύθερο λογισμικό ως +“ανοιχτού κώδικα,” με αυτό να είναι το σλόγκαν μιας προσέγγισης +χωρίς συνείδηση ηθικής στο ζήτημα, το οποίο παραθέτει το παντοδύναμο και +αξιόπιστο λογισμικό σαν τους ύψιστους στόχους. Αν επιτρέψουμε στις εταιρίες +να χρησιμοποιούν το λογισμικό μας για να μας περιορίζουν, αυτό το “DRM +ανοιχτού κώδικα” θα μπορούσε να τους βοηθήσει να μας περιορίσουν πιο +ισχυρά και αξιόπιστα. Αυτοί οι οποίοι ασκούν την δύναμη μπορούν να +επωφεληθούν μοιράζοντας και βελτιώνοντας τον πηγαίο κώδικα του λογισμικού +που χρησιμοποιούν για να κάνουν αυτή την πράξη. Κι εμείς θα μπορούσαμε να +διαβάσουμε τον πηγαίο κώδικα—να το διαβάσουμε και να κλάψουμε, εάν δεν +μπορούμε να κάνουμε μία αλλαγμένη έκδοση να τρέξει. Για τους στόχους της +ελευθερίας και της κοινότητας—τους στόχους του κινήματος ελεύθερου +λογισμικού—αυτή η παραδοχή θα ισοδυναμούσε με αποτυχία. +

+

+Αναπτύξαμε το λειτουργικό σύστημα GNU έτσι ώστε να ελέγχουμε τους +υπολογιστές μας και να συνεργαζόμαστε ελεύθερα χρησιμοποιώντας τους με +ελευθερία. Το να αναζητήσουμε δημοτικότητα για το λογισμικό μας παραχωρώντας +αυτή την ελευθερία θα αναιρούσε τον σκοπό· στην καλύτερη περίπτωση, ίσως να +κολακεύαμε τους εγωισμούς μας. Συνεπώς, σχεδιάσαμε την 3η έκδοση της GNU +ΓΑΔΧ για να υποστηρίξει την ελευθερία του χρήστη να τροποποιεί τον πηγαίο +κώδικα και να θέτει τροποποιημένες εκδόσεις σε πραγματική χρήση. +

+

+Η αντιπαράθεση για την 3η έκδοση της ΓΑΔΧ είναι μέρος μίας διευρυμένης +αντιπαράθεσης για το DRM έναντι στα δικαιώματα σας. Το κίνητρο για τα DRM +σχήματα είναι να αυξήσουν τα κέρδη γι αυτούς που τα επιβάλλουν, αλλά τα +κέρδη τους είναι ένα παράπλευρο ζήτημα όταν η ελευθερία εκατομμυρίων +ανθρώπων είναι σε κίνδυνο· η επιθυμία για το κέρδος, παρ' ότι δεν είναι κακή +από μόνη της, δεν μπορεί να δικαιολογήσει την άρνηση του δημοσίου ελέγχου +πάνω στην τεχνολογία του. Υπεράσπιση της ελευθερίας σημαίνει να αποτραπεί +το DRM. +

+

Δημοσιεύτηκε αρχικά στο BusinessWeek Online.

+

Ο Δρ. Richard M. Stallman είναι ο ιδρυτής του Έργου GNU

+ +
+ + +Σημειώσεις του μεταφραστή: +
    +
  1. Οι πηγαίοι όροι είναι “Treacherous +Computing” και “Trusted Computing”, αντίστοιχα και οδηγούν +στο ίδιο ακρωνύμιο (TC). +Ο πρώτος όρος χρησιμοποιείται εδώ από το συγγραφέα για να αποδώσει το +πραγματικό νόημα του δεύτερου.
  2. +
  3. Λογοπαίγνιο με το ακρωνύμιο, για την απόδοση του +πηγαίου όρου “assed”. H συνολική έκφραση στο πηγαίο κείμενο μετά +την αντικατάσταση +του ακρωνυμίου (get assed) δεν ήταν δυνατό να μεταφραστεί ακριβώς λόγω του +ιδιωματικού της χαρακτήρα και της ατελούς κάλυψης από τα διαθέσιμα στο +Διαδίκτυο λεξικά. +Μέχρι να γίνει αυτό, την κρατούμε αμετάφραστη.
  4. +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/philosophy.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/philosophy.html new file mode 100644 index 0000000..5995970 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/philosophy.html @@ -0,0 +1,188 @@ + + + + + + + +Φιλοσοφία του Έργου GNU - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + +
+ + +
+ + + + + + + + + + +

Φιλοσοφία του Έργου GNU

+ +

+Δείτε audio-video.gnu.org για +ηχογραφήσεις των ομιλιών του Richard Stallman. +

+ +

Eλεύθερο λογισμικό σημαίνει ότι οι χρήστες του λογισμικού έχουν +ελευθερία. (Το ζήτημα δεν είναι σχετικά με την τιμή του.) Αναπτύξαμε το +λειτουργικό σύστημα GNU ώστε οι χρήστες να μπορούν να έχουν ελευθερία στις +υπολογιστικές τους εργασίες.

+ +

Ειδικότερα, ελεύθερο λογισμικό σημαίνει ότι οι χρήστες έχουν τις τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες: (0) να +εκτελούν το πρόγραμμα, (1) να μελετούν και να αλλάζουν το πρόγραμμα σε μορφή +πηγαίου κώδικα, (2) να αναδιανέμουν ακριβή αντίγραφα, και (3) να διανέμουν +τροποποιημένες εκδόσεις.

+ +

Το λογισμικό διαφέρει από τα υλικά αντικείμενα—όπως καρέκλες, +σάντουιτς και βενζίνη—στο ότι μπορεί να αντιγραφεί και αλλαχθεί +πάρα πολύ ευκολότερα. Οι δυνατότητες αυτές κάνουν το λογισμικό τόσο +χρήσιμο όσο είναι· πιστεύουμε πως οι χρήστες του λογισμικού θα έπρεπε +να είναι ελεύθεροι να τις εκμεταλλεύονται, κι όχι μόνο ο προγραμματιστής +του.

+ +

Για περαιτέρω ανάγνωση, παρακαλούμε επιλέξτε μια ενότητα από το παραπάνω +μενού.

+ +

Διατηρούμε επίσης μια λίστα με τα πιο πρόσφατα δημοσιευμένα άρθρα.

+ +

Εισαγωγή

+ + + + + + + +
+

Εμείς επίσης διατηρούμε μια λίστα από Οργανισμοί που εργάζονται για +την ελευθερία στην ανάπτυξη υπολογιστών και τις ηλεκτρονικές +επικοινωνίες.

+
+ +
+ + +Σημειώσεις του μεταφραστή: +
    +
  1. “κακόβουλο λογισμικό”: μετάφραση του πηγαίου +όρου “malware”.
  2. +
+ + + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/pragmatic.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/pragmatic.html new file mode 100644 index 0000000..049fcb7 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/pragmatic.html @@ -0,0 +1,257 @@ + + + + + + +Copyleft: Πραγματιστικός ιδεαλισμός - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + +

Copyleft: Πραγματιστικός ιδεαλισμός

+ +

+από τον Richard +Stallman

+ +

+Οποιαδήποτε απόφαση παίρνει ένα άτομο πηγάζει από τις αξίες και τους στόχους +του ατόμου αυτού. Οι άνθρωποι μπορούν να έχουν πολλούς διαφορετικούς +στόχους και αξίες: φήμη, αγάπη, επιβίωση, διασκέδαση, και ελευθερία είναι +μερικοί από τους στόχους που ένα καλό άτομο μπορεί να έχει. Όταν ο στόχος +είναι θέμα αρχών, το αποκαλούμε αυτό ιδεαλισμό.

+ +

+Το έργο μου στο ελεύθερο λογισμικό υποκινείται από έναν ιδεαλιστικό στόχο: +τη διάδοση της ελευθερίας και της συνεργασίας. Θέλω να ενθαρρύνω το ελεύθερο λογισμικό να +διαδωθεί, αντικαθιστώντας το ιδιόκτητο λογισμικό το οποίο απαγορεύει τη +συνεργασία, κι έτσι να κάνω την κοινωνία μας καλύτερη.

+

+Αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο η GNU Γενική Άδεια Δημόσιας Χρήσης +(GNU GPL) είναι γραμμένη με τον τρόπο που είναι—ως copyleft. Όλος ο κώδικας που προστίθεται σε ένα +καλυπτόμενο από τη GPL πρόγραμμα πρέπει να είναι ελεύθερο λογισμικό, ακόμη +και αν τοποθετηθεί σε ένα ξεχωριστό αρχείο. Κάνω τον κώδικά μου διαθέσιμο +για χρήση σε ελεύθερο λογισμικό, και όχι σε ιδιόκτητο λογισμικό, ώστε να +ενθαρρύνω άλλους ανθρώπους που γράφουν λογισμικό να το κάνουν επίσης +ελεύθερο. Υπολογίζω ότι από τη στιγμή που οι δημιουργοί ιδιόκτητου +λογισμικού χρησιμοποιούν τα πνευματικά δικαιώματα για να μας σταματήσουν από +το να διαμοιραζόμαστε, εμείς οι συνεργάτες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα +πνευματικά δικαιώματα ώστε να δώσουμε σε άλλους συνεργάτες ένα πλεονέκτημα +γι' αυτούς: μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον κώδικά μας.

+

+Δεν έχουν όλοι όσοι χρησιμοποιούν τη GNU GPL αυτό το στόχο. Πολλά χρόνια +πριν, ζητήθηκε από έναν φίλο μου να επαναδημοσιεύσει ένα copyleft πρόγραμμα +κάτω από μη-copyleft όρους, και απάντησε λίγο ή πολύ ως εξής:

+

+“Μερικές φορές εργάζομαι σε ελεύθερο λογισμικό, και μερικές φορές +εργάζομαι σε ιδιόκτητο λογισμικό—αλλά όταν εργάζομαι σε ιδιόκτητο +λογισμικό, περιμένω να πληρώνομαι.” +

+ +

+Ήταν αποφασισμένος να μοιραστεί το έργο του με μια κοινότητα που +διαμοιράζεται λογισμικό, αλλά δεν είδε κανένα λόγο να δώσει βοήθεια σε μια +επιχείρηση που έκανε προϊόντα τα οποία θα ήταν απαγορευμένα στην κοινότητά +μας. Ο στόχος του ήταν διαφορετικός από το δικό μου, αλλά αποφάσισε ότι η +GNU GPL ήταν χρήσιμη για το στόχο του επίσης.

+

+Αν θέλετε να πραγματοποιήσετε κάτι στον κόσμο, ο ιδεαλισμός δεν είναι +αρκετός—πρέπει να διαλέξετε μια μεθοδο που δουλεύει για να πετύχετε το +στόχο. Με άλλα λόγια, πρέπει να είστε “πραγματιστικοί.” Είναι η +GPL πραγματιστική; Ας δούμε τα αποτελέσματά της.

+

+Εξετάστε τη GNU C++. Γιατί έχουμε έναν ελεύθερο μεταγλωττιστή C++; Μόνο +διότι η GNU GPL είπε ότι έπρεπε να είναι ελεύθερος. Η GNU C++ αναπτυσσόταν +από μια βιομηχανική κοινοπραξία, το MCC, αρχίζοντας από το μεταγλωττιστή GNU +C. Το MCC συνήθως κάνει το έργο του όσο πιο ιδιόκτητο μπορεί να γίνει. +Αλλά έκαναν τη C++ διεπαφή ελεύθερο λογισμικό, επειδή η GNU GPL είπε ότι +αυτός ήταν ο μόνος τρόπος για να τη δημοσιεύσουν. Η C++ διεπαφή περιλάμβανε +πολλά νέα αρχεία, αλλά από τη στιγμή που έπρεπε να συνδεθούν με το GCC, η +GPL είχε εφαρμογή σε αυτά. Το όφελος για την κοινότητά μας είναι εμφανές.

+

+Εξετάστε τη GNU Objective C. Το NeXT ήθελε αρχικά να κάνει αυτή τη διεπαφή +ιδιόκτητη· πρότειναν να τη δημοσιεύσουν ως αρχεία .o, και να +αφήνουν τους χρήστες να τα συνδέουν με το υπόλοιπο του GCC, νομίζοντας πως +αυτός μπορεί να ήταν ένας τρόπος αποφυγής των απαιτήσεων της GPL. Αλλά ο +δικηγόρος μας είπε ότι αυτό δεν θα απόφευγε τις απαιτήσεις, ότι αυτό δεν +επιτρεπόταν. Κι έτσι έκαναν την Objective C διεπαφή ελεύθερο λογισμικό.

+

+Αυτά τα παραδείγματα συνέβησαν χρόνια πριν, αλλά η GNU GPL συνεχίζει να μας +φέρνει πιο πολύ ελεύθερο λογισμικό.

+

+Πολλές GNU βιβλιοθήκες καλύπτονται από την GNU Ελλάσονα Γενική Άδεια +Δημόσιας Χρήσης (GNU LGPL), αλλά όχι όλες. Μια GNU βιβλιοθήκη που +καλύπτεται από την κανονική GNU GPL είναι η Readline, η οποία υλοποιεί +επεξεργασία της γραμμής διαταγών. Είχα βρει μια φορά ένα μη-ελεύθερο +πρόγραμμα που είχε σχεδιαστεί να χρησιμοποιεί τη Readline, και είπα στο +δημιουργό του ότι αυτό δεν επιτρεπόταν. Θα μπορούσε να είχε απομακρύνει το +κομμάτι της επεξεργασίας της γραμμής διαταγών από το πρόγραμμα, αλλά αυτό +που τελικά έκανε ήταν να το επαναδημοσιεύσει κάτω από την GPL. Τώρα είναι +ελεύθερο λογισμικό.

+

+Οι προγραμματιστές που γράφουν βελτιώσεις για το GCC (ή το Emacs, ή το Bash, +ή το Linux, ή για οποιοδήποτε καλυπτόμενο από τη GPL πρόγραμμα) συχνά +εργάζονται για επιχειρήσεις ή για πανεπιστήμια. Όταν ο προγραμματιστής +θέλει να επιστρέψει τις βελτιώσεις του στην κοινότητα και να δει τον κώδικά +του στην επόμενη έκδοση, το αφεντικό του μπορεί να πεί, “Για +στάσου—ο κώδικάς σου ανήκει σε εμάς! Δεν θέλουμε να τον μοιραστούμε· +αποφασίσαμε να μετατρέψουμε τη βελτιωμένη σου έκδοση σε ένα ιδιόκτητο προϊόν +λογισμικού.”

+

+Εδώ η GNU GPL έρχεται προς διάσωση. Ο προγραμματιστής δείχνει στο αφεντικό +ότι αυτό το ιδιόκτητο λογισμικό θα συνιστούσε παραβίαση των πνευματικών +δικαιωμάτων, και το αφεντικό συνειδητοποιεί ότι έχει μόνο δύο επιλογές: να +δημοσιεύσει το νέο κώδικα ως ελεύθερο λογισμικό, ή να μη τον δημοσιεύσει +καθόλου. Σχεδόν πάντα αφήνει τον προγραμματιστή να κάνει αυτό που αρχικά +σκόπευε, και ο κώδικας εισέρχεται στη νέα έκδοση.

+

+Η GNU GPL δεν είναι ο κος Καλός. Λέει όχι σε κάποια από τα πράγματα που οι +άνθρωποι θα ήθελαν μερικές φορές να κάνουν. Υπάρχουν χρήστες που λένε ότι +αυτό είναι ένα κακό πράγμα—ότι η GPL “αποκλείει” κάποιους +δημιουργούς ιδιόκτητου λογισμικού που “πρέπει να τους φέρουμε στην +κοινότητα ελεύθερου λογισμικού.”

+

+Αλλά δεν τους αποκλείουμε εμείς από την κοινότητά μας· αυτοί επιλέγουν να +μην εισέλθουν. Η απόφασή τους να κάνουν το λογισμικό ιδιόκτητο είναι μια +απόφαση να μείνουν έξω από την κοινότητά μας. Το να είναι κανείς μέσα στην +κοινότητά μας σημαίνει να ενώνεται σε συνεργασία με εμάς· δεν μπορούμε +“να τους φέρουμε μέσα στην κοινότητά μας” αν δεν θέλουν να +ενωθούν με αυτήν.

+

+Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να τους προφέρουμε μια +παρακίνηση να ενωθούν. Η GNU GPL έχει σχεδιαστεί ώστε να κάνει μια +παρακίνηση από το υπάρχον δικό μας λογισμικό: “Αν κάνεις το λογισμικό +σου ελεύθερο, μπορείς να χρησιμοποιήσεις αυτό τον κώδικα.” Φυσικά, δεν +θα τους κερδίσει όλους, αλλά κερδίζει μερικές φορές.

+

+Η ανάπτυξη ιδιόκτητου λογισμικού δε συνεισφέρει στην κοινότητά μας, αλλά οι +δημιουργοί του συχνά θέλουν δωρεές από εμάς. Οι χρήστες ελεύθερου +λογισμικού μπορούν να παρέχουν στους δημιουργούς ελεύθερου λογισμικού +αμοιβές για το εγώ—αναγνώριση και ευχαριστίες—αλλά μπορεί να +είναι πολύ δελεαστικό όταν μια επιχείρηση σας λέει, “Απλά άφησέ μας να +βάλουμε το πακέτο σου στο ιδιόκτητο πρόγραμμά μας και το πρόγραμμά σου θα +χρησιμοποιείται από πολλές χιλιάδες ανθρώπων!” Ο πειρασμός μπορεί να +είναι πανίσχυρος, αλλά μακροπρόθεσμα είμαστε όλοι καλύτερα αν αντισταθούμε +σε αυτόν.

+

+Ο πειρασμός και η πίεση είναι δυσκολότερα να αναγνωριστούν όταν προέρχονται +έμμεσα, μέσω οργανισμών ελεύθερου λογισμικού που έχουν υιοθετήσει μια +πολιτική που τροφοδοτεί το ιδιόκτητο λογισμικό. Η κοινοπραξία X (και ο +διάδοχός της, το Open Group) παρέχει ένα παράδειγμα: ιδρυμένη από εταιρείες +που παράγουν ιδιόκτητο λογισμικό, προσπάθησαν για μια δεκαετία να πείσουν +τους προγραμματιστές να μη χρησιμοποιούν το copyleft. Όταν το Open Group +προσπάθησε να κάνει το X11R6.4 μη-ελεύθερο +λογισμικό, εκείνοι από εμάς που είχαν αντισταθεί στην πίεση είμασταν +χαρούμενοι που το κάναμε.

+

+Το Σεπτέμβρη του 1998, αρκετούς μήνες μετά τη δημοσίευση του X11R6.4 με +μη-ελεύθερους όρους διανομής, το Open Group αντέστρεψε την απόφασή του και +το επαναδημοσίευσε κάτω από την ίδια μη copyleft άδεια που χρησιμοποιούσε +για το X11R6.3. Σε ευχαριστούμε Open Group—αλλά αυτή η μεταγενέστερη +αναστροφή δεν ακυρώνει τα συμπεράσματα που αντλήσαμε από το γεγονός ότι η +προσθήκη των περιορισμών ήταν δυνατή.

+

+Μιλώντας πραγματιστικά, η σκέψη σχετικά με τους μεγαλύτερους μακροπρόθεσμους +στόχους θα δυναμώσει τη θέλησή σας να αντισταθείτε σε αυτή την πίεση. Εάν +εστιάσετε το μυαλό σας στην ελευθερία και στην κοινότητα που μπορείτε να +χτίσετε με το να μείνετε σταθεροί, θα βρείτε τη δύναμη να το κάνετε. +“Σταθείτε για κάτι, ή θα πέσετε για ο,τιδήποτε.”

+

+Και αν οι κυνικοί γελοιοποιούν την ελευθερία, γελοιοποιούν την +κοινότητα…αν “σκληροί ρεαλιστές” λένε ότι το κέρδος είναι +το μόνο ιδανικό…απλά αγνοήστε τους, και χρησιμοποιήστε το copyleft +όπως πάντα.

+ +
+

Αυτό το δοκίμιο δημοσιεύεται στην Ελεύθερο +Λογισμικό, Ελεύθερη Κοινωνία: Tα Επιλεγμένα Δοκίμια του Richard +M. Stallman.

+ +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/right-to-read.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/right-to-read.html new file mode 100644 index 0000000..b6af1d5 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/right-to-read.html @@ -0,0 +1,570 @@ + + + + + + +Το δικαίωμα στην ανάγνωση - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + + +

Το δικαίωμα στην ανάγνωση

+ +

+από τον Richard Stallman

+

+Το άρθρο αυτό εμφανίστηκε στο τεύχος Φεβρουαρίου 1997 του +Επικοινωνίες της ACM (Τόμος 40, Αριθμός 2).

+
+ +
+

+ Από το Ο δρόμος προς το Τύχο, μια συλλογή άρθρων σχετικά με +τους προγόνους της Σεληνιακής Επανάστασης, δημοσιευμένο στην +Πόλη της Σελήνης το έτος 2096. +

+ +
+

+Για τον Dan Halbert, ο δρόμος προς το Τύχο άρχισε στο κολλέγιο—όταν η +Lissa Lenz του ζήτησε να δανειστεί τον υπολογιστή του. Ο δικός της ήταν +χαλασμένος κι αν δε μπορούσε να δανειστεί κάποιον άλλο, θα αποτύγχανε στην +ενδιάμεση εργασία της. Δεν υπήρχε κανείς που να τολμούσε να ζητήσει κάτι +τέτοιο, εκτός από τον Dan.

+ +

+Αυτό έβαλε τον Dan σε δίλημμα. Έπρεπε να τη βοηθήσει—αλλά αν της +δάνειζε τον υπολογιστή του, μπορεί εκείνη να διάβαζε τα βιβλία του. Εκτός +από το γεγονός ότι θα μπορούσες να πας φυλακή για πολλά χρόνια αν άφηνες +κάποιον άλλο να διαβάσει τα βιβλία σου, η ίδια η ιδέα τον σοκάρισε αρχικά. +Όπως κι όλοι οι άλλοι, είχε διδαχτεί στο δημοτικό ότι ο διαμοιρασμός βιβλίων +ήταν άσχημος και λάθος—κάτι που μόνο οι πειρατές θα έκαναν.

+ +

+Και δεν υπήρχε μεγάλη πιθανότητα ότι η SPA[1]—η Αρχή Προστασίας Λογισμικού—θα +αποτύχαινε να τον πιάσει. Στην τάξη λογισμικού του, ο Dan έμαθε ότι κάθε +βιβλίο είχε ένα καταγραφέα πνευματικών δικαιωμάτων που ανέφερε πότε και που +διαβαζόταν, και από ποιον, στην Κεντρική Αδειοδότηση. (Χρησιμοποιούσαν αυτή +την πληροφορία για να πιάνουν πειρατές ανάγνωσης, αλλά και για να πουλούν +προφίλ προσωπικών ενδιαφερόντων στις εταιρείες λιανικής.) Την επόμενη φορά +που ο υπολογιστής του θα συνδεόταν στο δίκτυο, η Κεντρική Αδειοδότηση θα το +μάθαινε. Αυτός, ως ιδιοκτήτης υπολογιστή, θα δεχόταν τη σκληρότερη +τιμωρία—για τη μη-λήψη εκτεταμένων μέτρων για την αποτροπή του +εγκλήματος.

+ +

+Φυσικά η Lissa δεν σκόπευε απαραίτητα να διαβάσει τα βιβλία του. Μπορεί +απλά να ήθελε τον υπολογιστή μόνο για να γράψει την ενδιάμεση εργασία της. +Αλλά ο Dan ήξερε ότι αυτή προερχόταν από μια οικογένεια της μεσαίας τάξης +και ίσα που μπορούσε να εξυπηρετήσει τα δίδακτρά της, πόσο μάλλον τα τέλη +ανάγνωσής της. Το να διαβάσει τα βιβλία του μπορεί να ήταν ο μόνος τρόπος +γι' αυτήν να αποφοιτήσει. Καταλάβαινε αυτή την κατάσταση· είχε αναγκαστεί ο +ίδιος να δανειστεί για να μπορέσει να πληρώσει όλες τις ερευνητικές εργασίες +που διάβασε. (Δέκα τοις εκατό από εκείνα τα τέλη πήγαινε στους ερευνητές +που έγραψαν τις εργασίες· καθώς ο Dan σκόπευε σε ακαδημαϊκή καριέρα, +μπορούσε να ελπίζει ότι οι δικές του ερευνητικές εργασίες, αν αναφερόταν +συχνά, θα του έφερναν αρκετό εισόδημα για να ξεπληρώσει το δάνειό του.)

+
+
+ +
+

+Αργότερα, ο Dan θα μάθαινε ότι υπήρχε μια εποχή όπου ο καθένας μπορούσε να +πάει στη βιβλιοθήκη και να διαβάσει άρθρα επιστημονικών περιοδικών, ακόμη +και βιβλία, χωρίς να χρειάζεται να πληρώσει. Υπήρχαν ανεξάρτητοι μελετητές +που διάβαζαν χιλιάδες σελίδων χωρίς επιδοτήσεις βιβλιοθήκης από την +κυβέρνηση. Αλλά στη δεκαετία του 1990, τόσο οι εμπορικοί όσο και οι +μη-κερδοσκοπικοί εκδότες επιστημονικών περιοδικών άρχισαν να χρεώνουν τέλη +πρόσβασης. Έως το 2047, οι βιβλιοθήκες που πρόσφεραν ελεύθερη δημόσια +πρόσβαση στην επιστημονική βιβλιογραφία ήταν μια αχνή ανάμνηση.

+ +

+Υπάρχουν, φυσικά, τρόποι να αποφύγει κανείς την SPA και την Κεντρική +Αδειοδότηση. Είναι όμως από μόνοι τους παράνομοι. Ο Dan είχε ένα +συμφοιτητή στο λογισμικό, τον Frank Martucci, που είχε αποκτήσει ένα +παράνομο εργαλείο αποσφαλμάτωσης και το χρησιμοποιούσε στο να παρακάμπτει +τον καταγραφέα πνευματικών δικαιωμάτων όταν διάβαζε βιβλία. Αλλά είχε πει +γι' αυτό σε πάρα πολλούς φίλους κι ένας από εκείνους τον κατέδωσε στην SPA +για μια αμοιβή (οι φοιτητές που ήταν βαθιά βυθισμένοι στο χρέος έμπαιναν +εύκολα στον πειρασμό της προδοσίας). Το 2047 ο Frank ήταν στη φυλακή, όχι +για πειρατικό διάβασμα, αλλά για κατοχή ενός αποσφαλματωτή.

+ +

+Ο Dan θα μάθαινε αργότερα ότι υπήρχε μια εποχή όπου ο καθένας μπορούσε να +έχει εργαλεία αποσφαλμάτωσης. Υπήρχαν ακόμη κι ελεύθερα εργαλεία +αποσφαλμάτωσης σε CD ή δυνατόν να μεταφορτωθούν από το δίκτυο. Αλλά οι +συνηθισμένοι χρήστες άρχισαν να τα χρησιμοποιούν για να προσπεράσουν τους +καταγραφείς πνευματικών δικαιωμάτων και τελικά ένας δικαστής αποφάσισε ότι +αυτή είχε γίνει η κατεξοχήν χρήση τους στην καθημερινή πρακτική. Αυτό +σήμαινε ότι ήταν παράνομοι· οι προγραμματιστές των αποσφαλματωτών στάλθηκαν +στη φυλακή.

+ +

+Φυσικά, οι προγραμματιστές εξακολουθούσαν να χρειάζονται εργαλεία +αποσφαλμάτωσης, αλλά οι προμηθευτές αποσφαλματωτών το 2047 διένειμαν μόνο +αριθμημένα αντίγραφα και μόνο σε επίσημα αδειοδοτημένους και δεσμευμένους +προγραμματιστές. Ο αποσφαλματωτής που χρησιμοποιούσε ο Dan στο μάθημα +λογισμικού κρατούνταν πίσω από ένα ειδικό τείχος προστασίας, έτσι ώστε να +μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για ασκήσεις του μαθήματος.

+ +

+Ήταν επίσης δυνατόν να προσπεράσει κανείς τους καταγραφείς πνευματικών +δικαιωμάτων με την εγκατάσταση ενός τροποποιημένου πυρήνα συστήματος. Ο Dan +τελικά θα ανακάλυπτε για τους ελεύθερους πυρήνες, ακόμη και τα ελεύθερα +λειτουργικά συστήματα που υπήρχαν κατά την αλλαγή του αιώνα. Αλλά όχι μόνο +ήταν παράνομα, όπως οι αποσφαλματωτές—δεν μπορούσατε να εγκαταστήσετε +έναν ακόμη κι αν είχατε, χωρίς να γνωρίζετε τον ριζικό κωδικό του υπολογιστή +σας. Και ούτε το FBI ούτε η Υποστήριξη της Microsoft θα σας τον έδινε.

+
+
+ +
+

+Ο Dan κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν θα μπορούσε απλά να δανείσει τον +υπολογιστή του στη Lissa. Αλλά δεν μπορούσε να αρνηθεί να τη βοηθήσει, +γιατί την αγαπούσε. Κάθε ευκαιρία να μιλήσει μαζί της τον γέμιζε με +απόλαυση. Και το ότι εκείνη διάλεξε αυτόν για να ζητήσει βοήθεια, αυτό +μπορεί να σήμαινε ότι κι εκείνη τον αγαπούσε επίσης.

+ +

+Ο Dan έλυσε το δίλημμα κάνοντας κάτι ακόμη πιο αδιανόητο—της δάνεισε +τον υπολογιστή και της έδωσε τον κωδικό πρόσβασής του επίσης. Με αυτό τον +τρόπο, εάν η Lissa διάβαζε τα βιβλία του, η Κεντρική Αδειοδότηση θα νόμιζε +ότι τα διάβαζε αυτός. Εξακολουθούσε να είναι ένα έγκλημα, αλλά η SPA δεν θα +μάθαινε αυτόματα γι' αυτό. Θα το ανακάλυπταν μόνο αν η Lissa τον ανέφερε.

+ +

+Φυσικά, αν η σχολή ανακάλυπτε ποτέ ότι είχε δώσει στη Lissa τον δικό του +κωδικό πρόσβασης, θα σήμαινε το τέλος της φοιτητικής σταδιοδρομίας και των +δυο, ανεξάρτητα από την εργασία για την οποία θα τον είχε εκείνη +χρησιμοποιήσει. Η πολιτική της σχολής ήταν ότι οποιαδήποτε παρενόχληση των +τρόπων που διέθεταν για να καταγράφουν τους υπολογιστές των φοιτητών τους +ήταν λόγος για πειθαρχική δράση. Δεν είχε σημασία αν έκανες κάτι +επιζήμιο—το αδίκημα ήταν το ότι καθιστούσες δύσκολο για τους +διαχειριστές να σε ελέγξουν. Υπέθεταν ότι αυτό σήμαινε πως έκανες κάτι άλλο +που ήταν αλλιώς απαγορευμένο, και δεν χρειαζόταν να ξέρουν τι είναι αυτό.

+ +

+Οι φοιτητές συνήθως δεν αποβάλλονταν γι' αυτό—όχι άμεσα. Αντιθέτως, +αποκλείονταν από όλα τα υπολογιστικά συστήματα της σχολής, και τελικά +αποτύχαιναν σε όλα τους τα μαθήματα.

+ +

+Αργότερα, ο Dan θα μάθαινε ότι αυτού του είδους η πανεπιστημιακή πολιτική +άρχισε μόνο κατά τη δεκαετία του 1980, όταν οι πανεπιστημιακοί φοιτητές +ξεκίνησαν σε μεγάλους αριθμούς να χρησιμοποιούν υπολογιστές. Προηγουμένως +τα πανεπιστήμια διατηρούσαν μια διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά την +πειθαρχία των φοιτητών· τιμωρούσαν δραστηριότητες που ήταν επιζήμιες, όχι +εκείνες που απλά δημιουργούσαν υποψίες.

+
+
+ +
+

+Η Lissa δεν ανέφερε τον Dan στην SPA. Η απόφασή του να τη βοηθήσει οδήγησε +στο γάμο τους, κι επίσης τους οδήγησε να αμφισβητήσουν αυτά που είχαν μάθει +για την πειρατεία ως παιδιά. Το ζευγάρι άρχισε να διαβάζει για την ιστορία +των πνευματικών δικαιωμάτων, για τη Σοβιετική Ένωση και τους περιορισμούς +της στην αντιγραφή, κι ακόμη και το αρχικό Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών. +Μετακόμισαν στη Σελήνη, όπου βρήκαν κι άλλους που είχαν παρόμοια διαφύγει +από το μακρύ χέρι της SPA. Όταν η εξέγερση του Τύχο άρχισε το 2062, το +παγκόσμιο δικαίωμα στην ανάγνωση έγινε ένας από τους κεντρικούς της στόχους.

+
+ + + +
+

Σημειώσεις του συγγραφέα

+ +
    +
  • +
    +

    Αυτή η ιστορία υποτίθεται ότι είναι ένα ιστορικό άρθρο που θα γραφεί στο +μέλλον από κάποιον άλλο, περιγράφοντας τη νιότη του Dan Halbert κάτω από μια +καταπιεστική κοινωνία διαμορφωμένη από τους εχθρούς που χρησιμοποιούν τον +“πειρατή” ως προπαγάνδα. Έτσι χρησιμοποιεί την ορολογία εκείνης +της κοινωνίας. Προσπάθησα να την προβάλω από το σήμερα, ώστε να ακούγεται +ακόμη πιο καταθλιπτική. Δείτε “Πειρατεία”. +

    +
    +
    +
  • +
+ +
+

Αυτή η σημείωση έχει ενημερωθεί αρκετές φορές από την πρώτη δημοσίευση της +ιστορίας.

+
+ +
    +
  • +
    +

    +Το δικαίωμα στην ανάγνωση είναι μια μάχη που μαίνεται σήμερα. Παρόλο που +μπορεί να χρειαστούν ακόμη και 50 χρόνια πριν ο τωρινός τρόπος ζωής μας να +ξεθωριάσει μέσα στην αφάνεια, οι περισσότεροι από τους συγκεκριμένους νόμους +και πρακτικές που περιγράφηκαν παραπάνω έχουν ήδη προταθεί· πολλοί έχουν +θεσπιστεί ως νομοθεσία στις ΗΠΑ και αλλού. Στις ΗΠΑ, η Πράξη Πνευματικών +Δικαιωμάτων της Ψηφιακής Χιλιετίας (DMCA[2]) εγκαθίδρυσε τη νομική βάση του περιορισμού +της ανάγνωσης και δανεισμού των ψηφιοποιημένων βιβλίων (και άλλων έργων +επίσης). Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλλε παρόμοιους περιορισμούς με μια Οδηγία +πνευματικών δικαιωμάτων του 2001.

    + +

    +Το 2001 ο χρηματοδοτούμενος από τη Disney Γερουσιαστής Hollings πρότεινε ένα +νομοσχέδιο αποκαλούμενο SSSCA που θα απαιτούσε από κάθε νέο υπολογιστή να +έχει υποχρεωτικές ικανότητες περιορισμού της αντιγραφής που ο χρήστης δεν θα +μπορούσε να προσπεράσει. Ακολουθώντας το τσιπ Clipper και παρόμοιες +προτάσεις για εμπίστευση κλειδιών στην κυβέρνηση των ΗΠΑ, αυτό δείχνει μια +μακρόχρονη τάση: τα συστήματα υπολογιστών διαμορφώνονται όλο και περισσότερο +στο να δίνουν σε απόντες με δύναμη τον έλεγχο πάνω στους ανθρώπους που +πραγματικά χρησιμοποιούν το υπολογιστικό σύστημα. Το νομοσχέδιο SSSCA +μετονομάστηκε αργότερα στο γλωσσοδέτη CBDTPA, το οποίο σχολιάστηκε ως η +“Κατανάλωσε Μα Μην Προσπαθήσεις να Προγραμματίσεις +Πράξη”.[3]

    +

    +Οι ΗΠΑ ξεκίνησαν την απόπειρα να χρησιμοποιήσουν την προτεινόμενη συνθήκη +της “Ελεύθερης Περιοχής Εμπορίου” της Αμερικής (FTAA) για να +επιβάλλουν τους ίδιους κανόνες σε όλες τις χώρες του Δυτικού Ημισφαιρίου. Η +FTAA είναι μια από τις αποκαλούμενες συνθήκες ελεύθερου εμπορίου, που στην +πραγματικότητα είναι σχεδιασμένες για να δίνουν στις +επιχειρήσεις αυξημένη ισχύ απέναντι σε δημοκρατικές κυβερνήσεις· +επιβάλλοντας νόμους όπως η DMCA είναι τυπικό αυτού του πνεύματος. Η FTAA +εξουδετερώθηκε επί της ουσίας από τον Lula, Πρόεδρο της Βραζιλίας, ο οποίος +απέρριψε την προαπαίτηση για τη DMCA και άλλους νόμους.

    + +

    +Από τότε, οι ΗΠΑ έχουν επιβάλλει παρόμοιες απαιτήσεις σε χώρες όπως η +Αυστραλία και το Μεξικό μέσω διακρατικών συμφωνιών “ελεύθερου +εμπορίου”, και σε χώρες όπως η Κόστα Ρίκα μέσω μιας άλλης συνθήκης, +της CAFTA. Ο Πρόεδρος του Ισημερινού, Correa, αρνήθηκε να υπογράψει μια +συμφωνία “ελεύθερου εμπορίου” με τις ΗΠΑ, αλλά έχω ακούσει ότι ο +Ισημερινός υιοθέτησε κάτι ανάλογο με τη DMCA το 2003.

    +
    +
    +
  • + +
  • +
    +

    +Μια από τις ιδέες στην ιστορία δεν είχε προταθεί στην πραγματικότητα μέχρι +το 2002. Αυτή είναι η ιδέα ότι το FBI και η Microsoft θα φύλαγαν τα ριζικά +συνθηματικά για τους προσωπικούς σας υπολογιστές και δεν θα σας άφηναν να τα +αποκτήσετε.

    + +

    +Οι υποστηρικτές αυτού του σχήματος του έχουν δώσει ονόματα όπως +“έμπιστη πληροφορική” και “Παλλάδιο”. Εμείς το +αποκαλούμε “επίβουλη +πληροφορική” επειδή το αποτέλεσμα είναι να κάνει τον υπολογιστή +σας να υπηρετεί επιχειρήσεις ακόμη και μέχρι την ανυπακοή και την άρνηση +προς εσάς. Αυτό υλοποιήθηκε το 2007 ως τμήμα των Windows Vista· περιμένουμε ότι και η Apple +θα κάνει κάτι παρόμοιο. Σε αυτό το σχήμα είναι ο κατασκευαστής που κρατάει +τον μυστικό κώδικα, αλλά το FBI θα μπορούσε πολύ εύκολα να τον αποκτήσει.

    + +

    +Αυτό που κρατάει η Microsoft δεν είναι ακριβώς ένας μυστικός κωδικός με την +παραδοσιακή έννοια· κανένα πρόσωπο δεν τον πληκτρολογεί ποτέ σε κάποιο +τερματικό. Αντίθετα, είναι μια υπογραφή κι ένα κλειδί κρυπτογράφησης που +αντιστοιχεί σε ένα δεύτερο κλειδί αποθηκευμένο στον υπολογιστή σας. Αυτό +επιτρέπει στη Microsoft, και δυνητικά σε κάθε ιστοσελίδα που συνεργάζεται με +τη Microsoft, τον υπέρτατο έλεγχο πάνω στο τι μπορεί να κάνει ο χρήστης στον +δικό του υπολογιστή.

    + +

    +Τα Vista δίνουν επίσης πρόσθετες δυνάμεις στη Microsoft· για παράδειγμα η +Microsoft μπορεί να εγκαθιστά αναβαθμίσεις με βία, και μπορεί να διατάξει +όλες τις μηχανές που τρέχουν τα Vista να αρνηθούν να τρέξουν έναν +συγκεκριμένο οδηγό συσκευής. Ο κύριος σκοπός των πολλών περιορισμών των +Vista είναι να επιβάλλουν DRM[4] +(Διαχείριση Ψηφιακών Περιορισμών) που οι χρήστες δεν θα μπορούν να +υπερβούν. Η απειλή των DRM είναι ο λόγος που δημιουργήσαμε την καμπάνια Ελαττωματικό από Σχεδιασμό.

    +
    +
    +
  • + +
  • +
    +

    +Όταν αυτή η ιστορία γράφηκε για πρώτη φορά, η SPA[1] απειλούσε μικρούς παρόχους υπηρεσιών +Διαδικτύου (ISPs), απαιτώντας να της επιτρέψουν να παρακολουθεί όλους τους +χρήστες. Οι περισσότεροι ISPs παραδόθηκαν όταν απειλήθηκαν, επειδή δεν +μπορούσαν να αντέξουν το κόστος για να πολεμήσουν στο δικαστήριο. Ένας ISP, +η εταιρεία Community ConneXion στο Ώκλαντ της Καλιφόρνια, αρνήθηκε την +απαίτηση και της έγινε μήνυση. Η SPA αργότερα παραιτήθηκε από την αγωγή, +αλλά παρέλαβε τη DMCA, που τους έδωσε την ισχύ που ήθελαν.

    + +

    +Η SPA, που στην πραγματικότητα αναφέρεται στην Ένωση Εκδοτών Λογισμικού, +έχει αντικατασταθεί στον αστυνομικού-τύπου ρόλο της από τη Συμμαχία +Επιχειρηματικού Λογισμικού (BSA[5]). H +BSA δεν είναι σήμερα μια επίσημη αστυνομική δύναμη· ανεπισήμως, ενεργεί ως +τέτοια. Χρησιμοποιώντας μεθόδους που θυμίζουν την πρότερη Σοβιετική Ένωση, +προσκαλεί τους ανθρώπους να δώσουν πληροφορίες για τους συνεργάτες και τους +φίλους τους. Μια καμπάνια τρομοκράτησης στην Αργεντινή το 2001 έκανε +ελαφρώς καλυμμένες απειλές ότι όσοι άνθρωποι διαμοιράζονταν λογισμικό θα +βιάζονταν.

    +
    +
    +
  • + +
  • +
    +

    +Οι πολιτικές ασφαλείας του πανεπιστημίου που περιγράφηκαν παραπάνω δεν είναι +φανταστικές. Για παράδειγμα, ο υπολογιστής σε ένα πανεπιστήμιο της περιοχής +του Σικάγο πρόβαλε αυτό το μήνυμα κατά την επιβεβαίωση ταυτότητας (login):

    + +

    +Το σύστημα είναι για χρήση μόνο από εξουσιοδοτημένους χρήστες. Άτομα που +χρησιμοποιούν αυτό το σύστημα χωρίς δικαιοδοσία ή σε υπέρβαση της +δικαιοδοσίας τους υπόκεινται στην παρακολούθηση και καταγραφή όλων των +ενεργειών τους σε αυτό το σύστημα από το προσωπικό του συστήματος. Κατά την +παρακολούθηση ατόμων που χρησιμοποιούν το σύστημα με ακατάλληλο τρόπο ή κατά +τη συντήρηση του συστήματος, οι δραστηριότητες των εξουσιοδοτημένων χρηστών +μπορεί επίσης να παρακολουθούνται. Οποιασδήποτε χρησιμοποιεί αυτό το +σύστημα συναινεί ρητά σε τέτοια παρακολούθηση και προειδοποιείται ότι εάν +τέτοια παρακολούθηση αποκαλύψει παράνομη δραστηριότητα ή παραβίαση των +κανονισμών του Πανεπιστημίου το προσωπικό του συστήματος μπορεί να παρέχει +τις αποδείξεις της παρακολούθησης στις Πανεπιστημιακές αρχές και/ή σε +αξιωματούχους των αστυνομικών αρχών. +

    + +

    +Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση στην Τέταρτη Τροπολογία: πιέστε τους +περισσότερους να συμφωνήσουν, προκαταβολικά, στην παραίτηση από τα +δικαιώματά τους κάτω από αυτήν.

    +
    +
  • +
+
+
+ +

Άσχημα νέα

+ +
+

+Η μάχη για το δικαίωμα στην ανάγνωση είναι ήδη σε εξέλιξη. Ο εχθρός είναι +οργανωμένος, ενώ εμείς δεν είμαστε, επομένως εξελίσσεται εναντίον μας. Εδώ +παρατίθενται άρθρα σχετικά με άσχημα πράγματα που συνέβησαν από την αρχική +δημοσίευση αυτού του άρθρου. +

+ +
    +
  • Ηλεκτρονικές +εκδόσεις: Ένα άρθρο σχετικά με τη διανομή βιβλίων σε ηλεκτρονική μορφή +και τα ζητήματα πνευματικών δικαιωμάτων που επηρεάζουν το δικαίωμα ανάγνωσης +ενός αντιγράφου.

  • + +
  • Βιβλία +μέσα στους υπολογιστές: Λογισμικό για τον έλεγχο του ποιοι μπορούν να +διαβάζουν βιβλία και έγγραφα σ' έναν προσωπικό υπολογιστή (PC).

  • + +
+ +

Εάν θέλουμε να σταματήσουμε τα άσχημα νέα και να δημιουργήσουμε μερικά καλά +νέα, χρειάζεται να οργανωθούμε και να πολεμήσουμε. Η καμπάνια Ελαττωματικό από Σχεδιασμό του ΙΕΛ +έχει κάνει μια αρχή — εγγραφείτε στη λίστα ταχυδρομείου της καμπάνιας +για να δώσετε ένα χέρι βοήθειας. Και γίνετε μέλος του ΙΕΛ, ώστε να +βοηθήσετε τη χρηματοδότηση του έργου μας. +

+
+
+ +

Παραπομπές

+ + +
+ +
+

Το δοκίμιο αυτό είναι δημοσιευμένο στο Free +Software, Free Society: The Selected Essays of Richard +M. Stallman.

+ +
+ + +
Σημειώσεις του μεταφραστή: +
    +
  1. Ο πηγαίος όρος, από τον οποίο πηγάζει το ακρωνύμιο +είναι, στη μεν ιστορία: “Software Protection Authority”, στη δε +ανάλυση και σχολιασμό της (βλ. Σημειώσεις του Συγγραφέα): “Software +Publishers Assocciation”.
  2. +
  3. Ο πηγαίος όρος, από τον οποίο πηγάζει το ακρωνύμιο +είναι: “Digital Millenium Copyright Act”.
  4. +
  5. Ο πηγαίος όρος, στο κείμενο, είναι “Consume But +Don't Try Programming Act”. Πρόκειται για μια λεκτική ανασκευή που +παράγει τα ίδια αρχικά με το ακρωνύμιο που στοχεύεται, όπως η [1] +παραπάνω.
  6. +
  7. Ο πηγαίος όρος, από τον οποίο πηγάζει το ακρωνύμιο +είναι: “Digital Restrictions Management”. Βλ. την επεξήγηση στη +σελίδα Λέξεις προς +αποφυγή, για το λόγο που δε χρησιμοποιούμε τη λέξη “Rights” +ως προέλευση για το “R” .
  8. +
  9. Ο πηγαίος όρος, από τον οποίο πηγάζει το ακρωνύμιο +είναι: “Business Software Alliance”.
  10. +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/selling.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/selling.html new file mode 100644 index 0000000..680feae --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/selling.html @@ -0,0 +1,285 @@ + + + + + + +Πουλώντας ελεύθερο λογισμικό - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + +

Πουλώντας ελεύθερο λογισμικό

+ +

Μερικές σκέψεις πάνω στις +ιδέες των εξαιρέσεων πώλησης για άδειες ελεύθερου λογισμικού, όπως για τη +GNU GPL είναι επίσης διαθέσιμες.

+ +

+Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι το πνεύμα του Έργου GNU είναι ότι θα πρέπει να +μη χρεώνετε χρήματα για τη διανομή αντιγράφων του λογισμικού, ή ότι θα +πρέπει να χρεώνετε όσο το δυνατόν λιγότερα —απλά αρκετά για να +καλυφθεί το κόστος. Αυτό είναι μια παρεξήγηση.

+ +

+Στην πραγματικότητα, ενθαρρύνουμε τον κόσμο που επαναδιανέμει ελεύθερο λογισμικό να χρεώνει όσο +επιθυμεί ή μπορεί. Αν μια άδεια δεν επιτρέπει στους χρήστες να κάνουν +αντίγραφα και να τα πουλάν, είναι μια μη-ελεύθερη άδεια. Αν αυτό σας +εκπλήσσει, παρακαλούμε διαβάστε παρακάτω.

+ +

+Η λέξη “ελεύθερο” έχει δύο νόμιμες γενικές σημασίες· μπορεί να +αναφέρεται είτε στην ελευθερία ή στην τιμή. Όταν μιλάμε για “ελεύθερο +λογισμικό”, μιλάμε για την ελευθερία, όχι για την τιμή. (Σκεφτείτε +την “ελευθερία του λόγου” όχι τη “δωρεάν μπύρα”.) +Συγκεκριμένα, αυτό σημαίνει ότι ο χρήστης είναι ελεύθερος να τρέξει το +πρόγραμμα, να το αλλάξει και να το αναδιανείμει με ή χωρίς αλλαγές.

+ +

+Τα ελεύθερα προγράμματα διανέμονται μερικές φορές εντελώς δωρεάν και μερικές +φορές σε σημαντικά υψηλές τιμές. Συχνά, το ίδιο πρόγραμμα είναι διαθέσιμο +και υπό τις δυο μορφές από διαφορετικές προελεύσεις. Το πρόγραμμα όμως +είναι ελεύθερο ανεξάρτητα από την τιμή, επειδή οι χρήστες έχουν ελευθερία +στη χρήση του.

+ +

+Τα μη ελεύθερα +προγράμματα πωλούνται συνήθως σε μια υψηλή τιμή, αλλά μερικές φορές ένα +κατάστημα θα σας δώσει ένα αντίγραφο χωρίς επιβάρυνση. Αυτό δεν το καθιστά +ελεύθερο λογισμικό, όμως. Είτε με τιμή, είτε χωρίς τιμή, το πρόγραμμα δεν +είναι ελεύθερο επειδή στους χρήστες του αρνείται η ελευθερία.

+ +

+Δεδομένου ότι το ελεύθερο λογισμικό δεν είναι θέμα τιμής, μια χαμηλή τιμή +δεν κάνει το λογισμικό ελεύθερο, ή ακόμα πιο κοντά στο να είναι ελεύθερο. +Έτσι εάν αναδιανέμετε αντίγραφα ελεύθερου λογισμικού, μπορείτε να το +χρεώσετε με ένα σημαντικό ποσό και να κερδίσετε κάποια χρήματα. Η +αναδιανομή ελεύθερου λογισμικού είναι μια καλή και νόμιμη δραστηριότητα· εάν +το κάνετε, μπορείτε και να βγάλετε κέρδος από αυτήν.

+ +

+Το ελεύθερο λογισμικό είναι ένα έργο κοινότητας και καθένας που εξαρτάται +από αυτό θα πρέπει να ψάξει για τρόπους να συνεισφέρει στο χτίσιμο της +κοινότητας. Για ένα διανομέα, ο τρόπος για να κάνει κάτι τέτοιο είναι να +δώσει μέρος του κέρδους σε έργα ανάπτυξης ελεύθερου λογισμικού ή στο Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού. Με αυτόν τον τρόπο +μπορείτε να προάγετε τον κόσμο του ελεύθερου λογισμικού.

+ +

+Η διανομή ελεύθερου λογισμικού είναι μια ευκαιρία να συγκεντρώσετε +κεφάλαια για ανάπτυξη. Μη την πετάτε!

+ +

+Για να μπορέσετε να συνεισφέρετε κεφάλαια, θα πρέπει να εξοικονομήσετε +κάποια επιπλέον. Εάν χρεώνετε πολύ μικρά τέλη, δεν θα έχετε τίποτα μετά να +μοιράσετε για την υποστήριξη της ανάπτυξης.

+ +

Θα αποτελέσει πλήγμα για κάποιους χρήστες η μεγαλύτερη τιμή διανομής;

+ +

+Οι άνθρωποι πολλές φορές ανησυχούν πως μια υψηλή τιμή διανομής θα αφήσει το +ελεύθερο λογισμικό εκτός του εύρους των χρηστών που δεν έχουν πολλά +χρήματα. Με το ιδιόκτητο +λογισμικό, η υψηλή τιμή κάνει ακριβώς αυτό — αλλά το ελεύθερο +λογισμικό είναι διαφορετικό.

+ +

+Η διαφορά είναι πως το ελεύθερο λογισμικό τείνει με φυσικό τρόπο να διαδοθεί +και υπάρχουν πολλοί τρόποι να το προμηθευτεί κάποιος.

+ +

+Οι αποθησαυριστές λογισμικού προσπαθούν με όλες τους τις δυνάμεις για να σας +σταματήσουν από το να λειτουργήσετε ένα πρόγραμμα ιδιόκτητου λογισμικού +χωρίς να πληρώσετε την πάγια τιμή. Εάν αυτή η τιμή είναι υψηλή, αυτό όντως +δυσκολεύει μερικούς χρήστες να χρησιμοποιήσουν το πρόγραμμα.

+ +

+Με το ελεύθερο λογισμικό, οι χρήστες δεν χρειάζεται να πληρώσουν το +τέλος διανομής για να χρησιμοποιήσουν το λογισμικό. Μπορούν να αντιγράψουν +το πρόγραμμα από ένα φίλο ο οποίος έχει ένα αντίγραφο, ή με τη βοήθεια ενός +φίλου που έχει δικτυακή πρόσβαση. Ή ακόμα, μπορούν μερικοί χρήστες να +μαζευτούν, να μοιραστούν την τιμή του ενός CD-ROM και μετά μπορεί ο καθένας +τους να εγκαταστήσει το λογισμικό. Μια υψηλή τιμή CD-ROM δεν είναι μεγάλο +εμπόδιο όταν το λογισμικό είναι ελεύθερο.

+ +

Μια υψηλότερη τιμή διανομής θα αποθαρρύνει τη χρήση του ελεύθερου +λογισμικού;

+ +

+Μια ακόμη κοινή ανησυχία αφορά τη δημοτικότητα του ελεύθερου λογισμικού. Οι +άνθρωποι νομίζουν ότι μια υψηλή τιμή για διανομή θα μείωνε τον αριθμό των +χρηστών, ή ότι μια χαμηλή τιμή θα ενθάρρυνε τους χρήστες.

+ +

+Αυτό είναι αλήθεια όσον αφορά το ιδιόκτητο λογισμικό —αλλά το ελεύθερο +λογισμικό είναι διαφορετικό. Με τόσο πολλούς τρόπους να προμηθευτεί κάποιος +αντίγραφα, η τιμή της υπηρεσίας διανομής έχει μικρότερη επίδραση στη +δημοτικότητα.

+ +

+Μακροπρόθεσμα, το πόσο πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν ελεύθερο λογισμικό +καθορίζεται κυρίως από πόσα πολλά πράγματα μπορεί το ελεύθερο λογισμικό +να κάνει, και πόσο εύκολο είναι στη χρήση του. Πολλοί χρήστες δεν +έχουν ως προτεραιότητά τους την ελευθερία· μπορεί να συνεχίσουν να +χρησιμοποιούν το ιδιόκτητο λογισμικό αν το ελεύθερο λογισμικό δεν κάνει όλες +τις δουλειές που θέλουν να γίνουν. Επομένως, εάν θέλουμε να αυξήσουμε τον +αριθμό των χρηστών μακροπρόθεσμα, πρέπει πάνω απ' όλα να αναπτύξουμε +περισσότερο ελεύθερο λογισμικό.

+ +

+Ο πιο άμεσος τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να γράψετε απαιτούμενο ελεύθερο λογισμικό ή εγχειρίδια. Αλλά αν κάνετε διανομή αντί για +συγγραφή, ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσετε είναι να συγκεντρώσετε +κεφάλαια για άλλους να τα γράψουν.

+ +

Ο όρος “πώληση λογισμικού” μπορεί επίσης να δημιουργεί σύγχυση

+ +

+Μιλώντας αυστηρά, “πώληση” σημαίνει εμπορία αγαθών για χρήματα. +Η πώληση ενός αντιγράφου ενός ελεύθερου προγράμματος είναι νόμιμη και την +ενθαρρύνουμε.

+ +

+Παρ' όλα αυτά, όταν οι άνθρωποι σκέφτονται για “πώληση +λογισμικού”, συνήθως φαντάζονται να την πραγματοποιούν όπως κάνουν +οι περισσότερες εταιρείες: κάνοντας το λογισμικό ιδιόκτητο παρά ελεύθερο.

+ +

+Επομένως, εκτός εάν σκοπεύετε να κάνετε ξεκάθαρες τις διαφορές, όπως κάνει +αυτό το άρθρο, προτείνουμε να αποφύγετε να χρησιμοποιήσετε τον όρο +“πώληση λογισμικού” και αντ' αυτού να χρησιμοποιήσετε κάποια +άλλη διατύπωση. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να αναφερθείτε σε +“διανομή ελεύθερου λογισμικού με αμοιβή”— αυτό είναι κάτι +το σαφές.

+ +

Υψηλά ή χαμηλά τέλη και η GNU GPL

+ +

+Εκτός από μια ειδική περίπτωση η Γενική Άδεια +Δημόσιας Χρήσης GNU (GNU GPL) δεν περιλαμβάνει απαιτήσεις για το πόσο +μπορείτε να χρεώσετε τη διανομή ενός αντιγράφου ελεύθερου λογισμικού. +Μπορείτε να μη χρεώσετε τίποτα ή να χρεώσετε μια δεκάρα, ένα δολλάριο, ή ένα +δισεκατομμύριο δολλάρια. Από εσάς εξαρτάται και από την αγορά, γι' αυτό μην +παραπονεθείτε σ' εμάς εάν κανένας δε θέλει να πληρώσει ένα δισεκατομμύριο +δολλάρια για ένα αντίγραφο.

+ +

+Η μοναδική εξαίρεση είναι η περίπτωση όπου τα εκτελέσιμα αρχεία διανέμονται +χωρίς τον αντίστοιχο πηγαίο κώδικα. Όποιοι το κάνουν αυτό, υποχρεώνονται +από τη GNU GPL να παρέχουν τον πηγαίο κώδικα σε ετεροχρονισμένη αίτηση του. +Χωρίς κάποιο όριο στο ποσό χρέωσης για τον πηγαίο κώδικα, θα μπορούσαν να +ορίσουν ένα τέλος τόσο υψηλό ούτως ώστε κανείς να μη μπορεί να το +πληρώσει—όπως ένα δισεκατομμύριο δολλάρια—και επομένως να +υποκρίνονται ότι διανέμουν τον πηγαίο κώδικα ενώ στην πραγματικότητα τον +κρύβουν. Οπότε σε αυτή την περίπτωση +είμαστε υποχρεωμένοι να περιορίσουμε το όριο του τέλους για τον πηγαίο +κώδικα, ώστε να εξασφαλιστεί η ελευθερία του χρήστη. Σε φυσιολογικές +περιπτώσεις, ωστόσο, δεν υπάρχει δικαιολογία για περιορισμό των τελών +διανομής, επομένως δεν τα περιορίζουμε.

+ +

+Μερικές φορές οι εταιρείες που οι δραστηριότητές τους περνούν τη γραμμή που +αναφέρεται στη GNU GPL παρακαλούν για άδεια, λέγοντας ότι “δεν θα +χρεώσουν χρήματα για το λογισμικό GNU” ή παρόμοια. Αυτό δεν θα τις +οδηγήσει πουθενά με μας. Το ελεύθερο λογισμικό έχει να κάνει με την +ελευθερία και η εφαρμογή της GPL υπερασπίζεται την ελευθερία. Όταν +υπερασπιζόμαστε την ελευθερία των χρηστών, δεν αποσπώμαστε από παράπλευρα +ζητήματα όπως πόσο μεγάλο τέλος διανομής χρεώνεται. Η ελευθερία είναι το +ζήτημα, το όλο ζήτημα και το μόνο ζήτημα.

+ +
+ + +
+ + + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/shouldbefree.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/shouldbefree.html new file mode 100644 index 0000000..dad6a2e --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/shouldbefree.html @@ -0,0 +1,1019 @@ + + + + + + +Γιατί το λογισμικό πρέπει να είναι ελεύθερο - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου +Λογισμικού + + + +

Γιατί το λογισμικό πρέπει να είναι ελεύθερο

+ +

+από τον Richard +Stallman

+

Εισαγωγή

+

+Η ύπαρξη του λογισμικού εγείρει αναπόφευκτα το ερώτημα για το πως πρέπει να +λαμβάνονται οι αποφάσεις σχετικά με τη χρήση του. Για παράδειγμα, ας +υποθέσουμε ότι ένα άτομο που έχει ένα αντίγραφο του προγράμματος συναντά +κάποιον άλλον, ο οποίος θα ήθελε να έχει ένα αντίγραφο. Αυτοί θα μπορούσαν +να αντιγράψουν το πρόγραμμα· ποιος θα πρέπει να αποφασίσει αν αυτό είναι +δυνατόν να γίνει; Οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι; Ή, μήπως, κάποιος τρίτος, ο +λεγόμενος “ιδιοκτήτης”;

+

+ Οι προγραμματιστές λογισμικού εξετάζουν, κλασικά, αυτά τα ερωτήματα με βάση +την υπόθεση ότι το κριτήριο για την απάντηση είναι η μεγιστοποίηση των +κερδών του προγραμματιστή. Η πολιτική δύναμη των επιχειρήσεων οδήγησε την +κυβέρνηση στην υιοθέτηση τόσο αυτού του κριτηρίου, όσο και της απάντησης που +προτείνουν οι προγραμματιστές: ότι το πρόγραμμα έχει έναν ιδιοκτήτη, τυπικά +μια μεγάλη εταιρεία που συνδέεται με την ανάπτυξή του.

+

+ Θα ήθελα να εξετάσω το ίδιο ερώτημα, αλλά χρησιμοποιώντας ένα διαφορετικό +κριτήριο: την ευημερία και την ελευθερία του κοινού, γενικά.

+

+ Αυτή η απάντηση δεν μπορεί να ληφθεί με βάση τους παρόντες νόμους—ο +νόμος πρέπει να συμμορφώνεται με την ηθική, και όχι το αντίστροφο. Αλλά +ούτε και η τρέχουσα πρακτική είναι αυτή που θα κρίνει την απόφαση, αν και +μπορεί να εισηγηθεί πιθανές απαντήσεις. Ο μόνος τρόπος να κρίνουμε, είναι +να δούμε ποιος βοηθείται και ποιος βλάπτεται από την αναγνώριση της ύπαρξης +ιδιοκτητών του λογισμικού, γιατί, και σε ποιο βαθμό. Με άλλα λόγια, θα +πρέπει να κάνουμε μια ανάλυση κόστους-οφέλους για λογαριασμό όλης της +κοινωνίας, λαμβάνοντας υπ' όψη τις ατομικές ελευθερίες, καθώς και την +παραγωγή υλικών αγαθών.

+

+ Σε αυτό το δοκίμιο, θα περιγράψω τα αποτελέσματα της ύπαρξης ιδιοκτητών, και +θα δείξω ότι τα αποτελέσματα είναι επιζήμια. Το συμπέρασμά μου είναι ότι οι +προγραμματιστές έχουν το καθήκον να ενθαρρύνουν τους άλλους να μοιράζονται, +να αναδιανέμουν, να μελετούν, και να βελτιώνουν το λογισμικό που γράφουμε: +με άλλα λόγια, να γράφουν “ελεύθερο” λογισμικό.(1)

+ +

Πως οι ιδιοκτήτες δικαιολογούν τη δύναμή τους

+

+ Εκείνοι που επωφελούνται από το παρόν σύστημα, όπου τα προγράμματα αποτελούν +ιδιοκτησία, προβάλλουν δύο επιχειρήματα για να υποστηρίξουν τη διεκδίκησή +τους για την ιδιοκτησία των προγραμμάτων: το συναισθηματικό επιχείρημα και +το οικονομικό επιχείρημα.

+

+ Το συναισθηματικό επιχείρημα υποστηρίζει τα εξής: “Εγώ έβαλα τον +ιδρώτα μου, την καρδιά μου και την ψυχή μου σε αυτό το πρόγραμμα. +Προέρχεται από εμένα, είναι δικό μου!”

+

+ Αυτό το επιχείρημα δεν απαιτεί σοβαρή ανασκευή. Το αίσθημα προσκόλλησης +είναι κάτι που οι προγραμματιστές μπορούν να το καλλιεργούν όταν τους +βολεύει· δεν είναι κάτι το αναπόφευκτο. Πάρτε υπ' όψη σας, για παράδειγμα, +πόσο οικειοθελώς αυτοί οι ίδιοι προγραμματιστές εκχωρούν συνήθως όλα τα +δικαιώματα σε μια μεγάλη εταιρεία, έναντι ενός μισθού. Τότε, η +συναισθηματική προσκόλληση, μυστηριωδώς, εξαφανίζεται. Κατ' αντιπαράθεση, +πάρτε υπ' όψη σας τους μεγάλους καλλιτέχνες και τεχνίτες του Μεσαίωνα, οι +οποίοι δεν υπέγραφαν καν τη δουλειά τους με το όνομά τους. Γι' αυτούς, το +όνομα του καλλιτέχνη δεν ήταν σημαντικό. Αυτό που μετρούσε ήταν να γίνει η +δουλειά—και ο σκοπός που θα εξυπηρετούσε. Αυτή η άποψη υπερίσχυσε για +εκατοντάδες χρόνια.

+

+ Το οικονομικό επιχείρημα υποστηρίζει τα εξής: “Θέλω να γίνω πλούσιος +(αυτό, συνήθως, περιγράφεται με ανακριβή τρόπο ως ‘για να +βιοποριστώ’), και αν δεν μου επιτρέψετε να γίνω πλούσιος +προγραμματίζοντας, τότε δεν θα προγραμματίσω. Όλοι είναι σαν εμένα, οπότε, +κανείς δεν θα προγραμματίσει ποτέ. Και τότε, θα βρείτε σκούρα, χωρίς +καθόλου προγράμματα!” Αυτή η απειλή συγκαλύπτεται συνήθως ως φιλική +συμβουλή εκ μέρους του σοφού.

+

+ Θα εξηγήσω αργότερα γιατί αυτή η απειλή είναι μια μπλόφα. Πρώτα, θέλω να +αντιμετωπίσω μία άλλη υπονοούμενη υπόθεση εργασίας, η οποία είναι πιο ορατή, +με μια διαφορετική διατύπωση του επιχειρήματος.

+

+ Αυτή η υπόθεση εργασίας αρχίζει συγκρίνοντας την κοινωνική χρησιμότητα ενός +ιδιόκτητου προγράμματος με εκείνη του καθόλου προγράμματος και, μετά, +συμπεραίνει ότι η ανάπτυξη ιδιόκτητων προγραμμάτων είναι, συνολικά, επωφελής +για την κοινωνία και θα έπρεπε να ενθαρρύνεται. Το λογικό σφάλμα εδώ +έγκειται στη σύγκριση μόνο δύο εκβάσεων—ιδιόκτητο λογισμικό σε +σύγκριση με καθόλου λογισμικό—και υποθέτοντας ότι δεν υπάρχουν άλλες +δυνατότητες.

+

+ Με δεδομένη την ύπαρξη ενός συστήματος προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων +του λογισμικού, η ανάπτυξη λογισμικού συνδέεται, συνήθως, με την ύπαρξη ενός +ιδιοκτήτη, ο οποίος ελέγχει τη χρήση του λογισμικού. Εφόσον υπάρχει αυτή η +διασύνδεση, βρισκόμαστε συχνά αντιμέτωποι με την επιλογή ανάμεσα στο +ιδιόκτητο λογισμικό ή στο τίποτα. Πάντως, αυτή η σύνδεση δεν είναι ούτε +εγγενής, ούτε αναπόφευκτη· είναι συνέπεια της συγκεκριμένης +κοινωνικής/νομικής πολιτικής απόφασης που αμφισβητούμε: της απόφασης να +υπάρχουν ιδιοκτήτες. Το να τίθεται η επιλογή ως ανάμεσα στο ιδιόκτητο +λογισμικό και στο καθόλου λογισμικό, συνιστά μια λογική πλάνη.

+ +

Το επιχείρημα εναντίον της ύπαρξης ιδιοκτητών

+

+ Το θέμα είναι, “Θα πρέπει η ανάπτυξη λογισμικού να συνδέεται με την +ύπαρξη ιδιοκτητών που να περιορίζουν η χρήση του;”

+

+ Για να το αποφασίσουμε αυτό, πρέπει να εκτιμήσουμε ανεξάρτητα το +αποτέλεσμα, πάνω στην κοινωνία, της κάθε μιας από εκείνες τις δύο +δραστηριότητες: το αποτέλεσμα της ανάπτυξης του λογισμικού (άσχετα από τους +όρους διανομής του), και το αποτέλεσμα του περιορισμού της χρήσης του +(εφόσον αναπτύχθηκε το λογισμικό). Αν η μία από αυτές τις δύο +δραστηριότητες είναι χρήσιμη και η άλλη βλαπτική, θα ήταν καλύτερα να +απορρίψουμε τη διασύνδεση και να κάνουμε μόνον την επωφελή δραστηριότητα.

+

+ Για να το θέσουμε διαφορετικά, αν ο περιορισμός της διανομής ενός +προγράμματος που ήδη αναπτύχθηκε είναι ζημιογόνος, συνολικά, για την +κοινωνία, τότε ένας ηθικός προγραμματιστής λογισμικού θα απορρίψει την +επιλογή να κάνει κάτι τέτοιο.

+

+ Για να εκτιμήσουμε το αποτέλεσμα του περιορισμού στον διαμοιρασμό, πρέπει να +συγκρίνουμε την αξία που έχει για μια κοινωνία ένα πρόγραμμα που βρίσκεται +υπό περιορισμό (δηλ. ένα ιδιόκτητο πρόγραμμα) με την αξία που θα είχε το +ίδιο πρόγραμμα, αν ήταν ελεύθερα διαθέσιμο στον καθένα. Αυτό σημαίνει τη +σύγκριση μεταξύ δύο πιθανών κόσμων.

+

+ Αυτού του είδους η ανάλυση, αντικρούει, επίσης, το απλό αντεπιχείρημα που +προβάλλεται ενίοτε και το οποίο λέει πως “το όφελος που θα προέκυπτε +από το να δώσουμε στον γείτονα ένα αντίγραφο του προγράμματος, αναιρείται +από τη ζημιά που υφίσταται ο ιδιοκτήτης.” Αυτό το αντεπιχείρημα +υποθέτει ότι η ζημιά και το όφελος είναι ισοδύναμα σε μέγεθος. Η ανάλυση +περιλαμβάνει την σύγκριση αυτών των μεγεθών, και αποδεικνύει ότι το όφελος +είναι κατά πολύ μεγαλύτερο.

+

+ Για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα με αυτό το επιχείρημα, ας το εφαρμόσουμε σε +έναν άλλον τομέα: στην κατασκευή δρόμων.

+

+ Θα ήταν εφικτή η χρηματοδότηση όλων των δρόμων μέσω της επιβολής διοδίων. +Αυτό θα σήμαινε την τοποθέτηση σταθμών είσπραξης διοδίων σε όλους τους +οδικούς κόμβους. Ένα τέτοιο σύστημα θα έδινε ένα μεγάλο κίνητρο στη +βελτίωση των δρόμων. Θα απέφερε, επίσης, το πρόσθετο όφελος να κάνει τους +χρήστες οποιουδήποτε δρόμου να πληρώνουν για τον δρόμο αυτόν. Όμως, ένας +σταθμός διοδίων συνιστά ένα τεχνητό εμπόδιο στην άνετη οδήγηση—και +είναι τεχνητό διότι δεν αποτελεί συνέπεια του τρόπου λειτουργίας των δρόμων +ή των αυτοκινήτων.

+

+ Αν συγκρίνουμε τους δωρεάν δρόμους και τους δρόμους που προβλέπουν διόδια, +με βάση τη χρησιμότητά τους, τότε (υπό την προϋπόθεση πως όλα τα υπόλοιπα +είναι τα ίδια) θα ανακαλύψουμε ότι οι δρόμοι χωρίς διόδια είναι φθηνότεροι +στην κατασκευή τους, φθηνότεροι στη λειτουργία τους, ασφαλέστεροι και πιο +αποτελεσματικοί στη χρήση.(2) Σε μια φτωχή χώρα, τα διόδια +μπορεί να κάνουν τους δρόμους μη προσβάσιμους για πολλούς πολίτες. Οι +δρόμοι χωρίς σταθμούς διοδίων προσφέρουν, συνεπώς, περισσότερα οφέλη στην +κοινωνία, με λιγότερο κόστος· είναι προτιμότεροι για την κοινωνία. Άρα, η +κοινωνία πρέπει να επιλέξει την χρηματοδότηση των δρόμων με κάποιον άλλον +τρόπο, και όχι με τους σταθμούς διοδίων. Η χρήση των δρόμων, όταν +κατασκευασθούν, πρέπει να είναι δωρεάν.

+

+ Όταν οι συνήγοροι των διοδίων τα προτείνουν καθαρά ως έναν τρόπο +χρηματοδότησης, διαστρεβλώνουν την διαθέσιμη επιλογή. Οι σταθμοί διοδίων +πράγματι μαζεύουν χρήματα, αλλά κάνουν, επίσης, και κάτι άλλο: στην +πραγματικότητα, υποβαθμίζουν τον δρόμο. Οι δρόμοι με διόδια δεν είναι τόσο +καλοί όσο οι δωρεάν δρόμοι. Το να μας δίνουν περισσότερους, ή τεχνικά +ανώτερους δρόμους, μπορεί να μην αποτελεί βελτίωση, εάν αυτό σημαίνει την +αντικατάσταση των δωρεάν δρόμων από δρόμους με διόδια.

+

+ Βέβαια, η κατασκευή ενός δωρεάν δρόμου κοστίζει χρήματα, τα οποία το Δημόσιο +θα πρέπει με κάποιον τρόπο να τα πληρώσει. Από την άλλη, αυτό δεν οδηγεί +υποχρεωτικά στο αναπόφευκτο των διοδίων. Εμείς, που είμαστε και στις δύο +περιπτώσεις εκείνοι που θα πληρώσουμε, βλέπουμε ότι με τα χρήματά μας +απολαμβάνουμε περισσότερα οφέλη αγοράζοντας έναν δωρεάν δρόμο.

+

+ Δεν λέω ότι ένας δρόμος με διόδια είναι χειρότερος από το να μην έχουμε +καθόλου δρόμο. Αυτό θα ήταν αλήθεια αν το ύψος των διοδίων ήταν τέτοιο που +σχεδόν κανείς να μην μπορεί να χρησιμοποιεί αυτόν τον δρόμο—αυτή, όμως +είναι μια απίθανη πολιτική για έναν εισπράκτορα διοδίων. Πάντως, από τη +στιγμή που οι σταθμοί διοδίων δημιουργούν σημαντική σπατάλη και ενόχληση, +είναι καλύτερα να αντλείται η χρηματοδότηση με ένα λιγότερο παρεμποδιστικό +τρόπο.

+

+ Για να εφαρμόσουμε το ίδιο επιχείρημα και στην ανάπτυξη λογισμικού, θα +αποδείξω ότι το να έχουμε“σταθμούς διοδίων” για χρήσιμα +προγράμματα λογισμικού, κοστίζει ακριβά στην κοινωνία: κάνει πιο ακριβή τη +δημιουργία των προγραμμάτων, πιο δαπανηρή τη διανομή τους, και τα κάνει +λιγότερο απολαυστικά και αποτελεσματικά στη χρήση. Κατά συνέπεια, η +δημιουργία προγραμμάτων πρέπει να ενθαρρύνεται με κάποιον άλλον τρόπο. Στη +συνέχεια, θα εξηγήσω μερικές άλλες μεθόδους ενθάρρυνσης και (στο βαθμό που +είναι πράγματι απαραίτητο) χρηματοδότησης για την ανάπτυξη λογισμικού.

+ +

Η ζημιά που προκαλείται από τον περιορισμό του λογισμικού

+

+ Ας υποθέσουμε, για μια στιγμή, ότι ένα πρόγραμμα έχει ήδη αναπτυχθεί και ότι +οι απαραίτητες επενδύσεις για την ανάπτυξή του έχουν ήδη γίνει· τώρα, η +κοινωνία πρέπει να επιλέξει είτε να το κάνει ιδιόκτητο, είτε να επιτρέψει +την ελεύθερη διανομή και χρήση του. Ας υποθέσουμε ότι η ύπαρξη του +προγράμματος και η διαθεσιμότητά του είναι επιθυμητά πράγματα.(3)

+

+ Οι περιορισμοί στη διανομή και τροποποίηση του προγράμματος δεν μπορούν να +διευκολύνουν τη χρήση του. Μπορούν μόνον να δράσουν παρενοχλώντας την. +Έτσι, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι μόνον αρνητικό. Αλλά, κατά πόσο; Και τι +είδους;

+

+ Τρία διαφορετικά επίπεδα υλικής ζημιάς μπορούν να προκύψουν από τέτοιους +περιορισμούς:

+ + + +

+ Το κάθε επίπεδο υλικής ζημιάς έχει και μια αντίστοιχη μορφή ψυχοκοινωνικής +ζημιάς. Αυτό αναφέρεται στο αποτέλεσμα που έχουν οι αποφάσεις των ανθρώπων +στα αισθήματά τους, στις συμπεριφορές τους και στις διαθέσεις που τους +δημιουργούνται. Αυτές οι αλλαγές στον τρόπο σκέψης των ανθρώπων θα έχουν, +στη συνέχεια, ένα περαιτέρω αποτέλεσμα στις σχέσεις τους με τους άλλους +συμπολίτες τους, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υλικές συνέπειες.

+

+ Τα τρία επίπεδα υλικής ζημιάς ακυρώνουν ένα τμήμα της αξίας που το πρόγραμμα +εμπεριέχει και θα μπορούσε να συνεισφέρει, αλλά δεν τη μειώνουν στο μηδέν. +Αν εξουδετερώνουν σχεδόν όλη την αξία του προγράμματος, τότε η συγγραφή του +προγράμματος βλάπτει την κοινωνία έως το ποσό της προσπάθειας που δαπανήθηκε +για τη συγγραφή του προγράμματος. Εύλογα, ένα πρόγραμμα που είναι κερδοφόρο +στις πωλήσεις, πρέπει να προσφέρει κάποιο καθαρό άμεσο υλικό όφελος.

+

+ Ωστόσο, λαμβάνοντας υπ' όψη την ταυτόχρονη ψυχοκοινωνική ζημιά, δεν υπάρχει +όριο στη ζημιά που μπορεί να επιφέρει η ανάπτυξη ενός ιδιόκτητου λογισμικού.

+ +

Περιορισμός της χρήσης των προγραμμάτων

+

+ Το πρώτο επίπεδο ζημιάς εμποδίζει την απλή χρήση ενός προγράμματος. Ένα +αντίγραφο ενός προγράμματος έχει σχεδόν ένα μηδενικό οριακό κόστος (και +μπορείτε να πληρώσετε αυτό το κόστος κάνοντας μόνοι σας τη δουλειά), οπότε +σε μια ελεύθερη αγορά θα είχε μία σχεδόν μηδενική τιμή. Η ύπαρξη ενός +κόστους αδείας αποτελεί ένα ισχυρό αντικίνητρο για τη χρήση του +προγράμματος. Εάν ένα ευρέως χρήσιμο πρόγραμμα είναι ιδιόκτητο, πολλοί +λιγότεροι άνθρωποι θα το χρησιμοποιήσουν.

+

+ Είναι εύκολο να αποδειχθεί ότι η συνολική συνεισφορά ενός προγράμματος στην +κοινωνία μειώνεται αν ορίσουμε έναν ιδιοκτήτη για αυτό. Ο κάθε εν δυνάμει +χρήστης του προγράμματος, όταν έρθει αντιμέτωπος με την υποχρέωση να +πληρώσει για να το χρησιμοποιήσει, μπορεί να επιλέξει να πληρώσει, ή μπορεί +να απορρίψει εντελώς τη χρήση του προγράμματος. Όταν ένας χρήστης +αποφασίσει να πληρώσει, αυτό είναι μια μηδενικού-αθροίσματος μεταφορά +πλούτου μεταξύ δύο μερών. Κάθε φορά, όμως, που κάποιος αποφασίζει να +απορρίψει τη χρήση του προγράμματος, αυτό βλάπτει το άτομο αυτό, χωρίς να +ωφελείται κανείς άλλος. Το άθροισμα των αριθμών με αρνητικό πρόσημο και των +μηδενικών, πρέπει να είναι αρνητικό.

+

+ Αυτό, όμως, δεν μειώνει το ποσό της δουλειάς που απαιτείται για την +ανάπτυξη του προγράμματος. Κατά συνέπεια, η αποτελεσματικότητα της +συνολικής διαδικασίας, από την άποψη της τελικής ικανοποίησης του χρήστη ανά +ώρα δουλειάς, μειώνεται.

+

+ Αυτό αντιπροσωπεύει μια κρίσιμη διαφορά ανάμεσα στα αντίγραφα των +προγραμμάτων και τα αυτοκίνητα, τις καρέκλες ή τα σάντουιτς. Δεν υπάρχει +κανένα αντιγραφικό μηχάνημα για υλικά αντικείμενα, με εξαίρεση την +επιστημονική φαντασία. Τα προγράμματα, όμως, είναι εύκολο να αντιγραφούν· ο +καθένας μπορεί να παράγει όσα αντίγραφα του χρειάζονται, με πολύ μικρή +προσπάθεια. Αυτό δεν ισχύει για τα υλικά αντικείμενα, διότι η ύλη +διατηρείται: το κάθε νέο αντίγραφο πρέπει να φτιαχτεί από ακατέργαστα +υλικά. ακριβώς με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο φτιάχτηκε και το πρώτο +αντίγραφο.

+

+ Με τα υλικά αντικείμενα, ένα αντικίνητρο για να τα χρησιμοποιήσει κανείς +έχει νόημα, διότι αν αγοραζόταν λιγότερα αντικείμενα θα σήμαινε ότι θα +χρειαζόταν λιγότερη ποσότητα ακατέργαστων πρώτων υλών και εργασίας για την +παραγωγή τους. Αληθεύει ότι υπάρχει συνήθως και ένα κάποιο αρχικό κόστος, +ένα κόστος ανάπτυξης, το οποίο κατανέμεται κατά τη διάρκεια της περιόδου +παραγωγής. Αλλά, στο βαθμό που το οριακό κόστος παραγωγής είναι σημαντικό, +η προσθήκη ενός κλάσματος του κόστους ανάπτυξης δεν κάνει μια ποιοτική +διαφορά. Και δεν απαιτεί περιορισμούς στην ελευθερία των συνηθισμένων +χρηστών.

+

+ Ωστόσο, η επιβολή μιας τιμής σε κάτι που διαφορετικά θα ήταν δωρεάν, +αποτελεί μια ποιοτική αλλαγή. Μια κεντρικώς επιβαλλόμενη προμήθεια για τη +διανομή του λογισμικού γίνεται ένα ισχυρό αντικίνητρο.

+

+ Επιπλέον, η κεντρική παραγωγή, έτσι όπως γίνεται τώρα, είναι +αναποτελεσματική ακόμη και σαν μέσο για τη διανομή αντιγράφων του +λογισμικού. Αυτό το σύστημα προβλέπει την συσκευασία φυσικών δίσκων (ή +ταινιών) σε άχρηστα πακέτα, την αποστολή μεγάλων ποσοτήτων από αυτά +παγκοσμίως, και την αποθήκευσή τους προς πώληση. Αυτό το κόστος +παρουσιάζεται ως κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας· στην +πραγματικότητα, δεν είναι παρά μέρος της σπατάλης που δημιουργείται από την +ύπαρξη ιδιοκτητών.

+ +

Βλάβη της κοινωνικής συνοχής

+

+ Ας υποθέσουμε ότι τόσο εσείς, όσο και ο γείτονάς σας, βρίσκετε χρήσιμο να +εκτελέσετε ένα πρόγραμμα. Από ηθικό ενδιαφέρον για τον γείτονά σας, θα +πρέπει να νοιώθετε ότι ο κατάλληλος χειρισμός της περίστασης θα δίνει την +δυνατότητα και στους δυο σας να το χρησιμοποιείτε. Μία πρόταση που θα +επιτρέπει μόνο στον έναν από εσάς να χρησιμοποιεί το πρόγραμμα, ενώ +ταυτόχρονα περιορίζει τον άλλον, θα δημιουργούσε διχασμό· δεν θα βρίσκατε +κάτι τέτοιο αποδεκτό ούτε εσείς ούτε ο γείτονάς σας.

+

+ Υπογράφοντας μία τυπική άδεια χρήσης λογισμικού, σημαίνει ότι προδίδετε τον +γείτονά σας: “υπόσχομαι πως θα στερήσω από τον γείτονά μου αυτό το +πρόγραμμα, έτσι ώστε να έχω εγώ ένα αντίγραφο για τον εαυτό μου.” Οι +άνθρωποι που κάνουν τέτοιες επιλογές, αισθάνονται μια εσωτερική ψυχολογική +πίεση να τις δικαιολογήσουν, υποβαθμίζοντας τη σημασία του να βοηθά κανείς +τον γείτονά του—έτσι το κοινό αίσθημα αλληλεγγύης υποφέρει. Αυτή +είναι μια ψυχοκοινωνική ζημιά που συνδέεται με την υλική ζημιά της αποτροπής +της χρήσης του προγράμματος.

+

+ Πολλοί χρήστες αναγνωρίζουν χωρίς να το συνειδητοποιούν, πως είναι λάθος να +αρνούνται το διαμοιρασμό και, έτσι, αποφασίζουν να αγνοούν τις άδειες και +τους νόμους και μοιράζονται ούτως ή άλλως τα προγράμματα. Νοιώθουν, όμως, +συχνά ένοχοι για τη συμπεριφορά τους αυτή. Γνωρίζουν ότι πρέπει να δείξουν +ανυπακοή προς τους νόμους για να είναι καλοί γείτονες και, παρόλα αυτά, +συνεχίζουν να θεωρούν τους νόμους κανονιστικούς κι έτσι συμπεραίνουν ότι το +να είσαι καλός γείτονας (που πράγματι ισχύει γι αυτούς) είναι κακό ή +επαίσχυντο πράγμα. Και αυτό είναι ένα είδος ψυχοκοινωνικής ζημιάς, μόνο που +μπορεί κάποιος να ξεφύγει από αυτό αποφασίζοντας ότι αυτές οι άδειες κι +αυτοί οι νόμοι δεν έχουν ηθική ισχύ.

+

+ Και οι προγραμματιστές υφίστανται ψυχοκοινωνική βλάβη γνωρίζοντας ότι σε +πολλούς χρήστες δεν θα επιτρέπεται να χρησιμοποιήσουν τη δουλειά τους. Αυτό +τους οδηγεί σε μία στάση κυνισμού ή άρνησης. Ένας προγραμματιστής μπορεί να +περιγράφει με ενθουσιώδη τρόπο τη δουλειά του, την οποία βρίσκει τεχνικά +πολύ συναρπαστική· μετά, αν ερωτηθεί “θα επιτραπεί να τη +χρησιμοποιήσω;”, τότε του πέφτουν τα μούτρα και παραδέχεται πως η +απάντηση είναι όχι. Για να αποφύγει να νοιώσει απογοήτευση, είτε θα +αγνοήσει αυτό το γεγονός τις περισσότερες φορές, είτε θα υιοθετήσει μια +κυνική στάση με στόχο την ελαχιστοποίηση της σημασίας του.

+

+ Από την εποχή του Reagan κι έπειτα, η μεγαλύτερη έλλειψη στις Ηνωμένες +Πολιτείες δεν είναι η τεχνολογική καινοτομία, αλλά μάλλον η επιθυμία της +συνεργασίας για το κοινό καλό. Δεν έχει απολύτως καμία έννοια να +ενθαρρύνουμε την πρώτη, εις βάρος της τελευταίας.

+ +

Παρεμπόδιση της παραμετροποιημένης προσαρμογής των προγραμμάτων

+

+ Το δεύτερο επίπεδο υλικής ζημιάς είναι η αδυναμία προσαρμογής των +προγραμμάτων. Η ευκολία προσαρμογής του λογισμικού είναι ένα από τα +μεγαλύτερα πλεονεκτήματά του σε σύγκριση με την παλιά τεχνολογία. Αλλά τα +περισσότερα εμπορικά διαθέσιμα προγράμματα λογισμικού δεν μπορούν να +τροποποιηθούν, ακόμη και μετά την αγορά τους. Σας προσφέρονται για να τα +πάρετε ή να τα αφήσετε, ως έχουν, σαν ένα κλειστό μαύρο κουτί—τελεία +και παύλα.

+

+ Ένα πρόγραμμα που μπορείτε να εκτελέσετε αποτελείται από μία σειρά αριθμών, +των οποίων το νόημα είναι σκοτεινό. Κανένας, ακόμη ούτε και ένας καλός +προγραμματιστής, δεν μπορεί εύκολα να αλλάξει τους αριθμούς αυτούς για να +κάνει το πρόγραμμα να επιτελέσει κάτι διαφορετικό.

+

+ Οι προγραμματιστές συνήθως δουλεύουν με τον “πηγαίο κώδικα” για +ένα πρόγραμμα, ο οποίος είναι γραμμένος σε μια γλώσσα προγραμματισμού σαν +την Fortran ή την C. Χρησιμοποιεί ονόματα για να υποδείξει τα δεδομένα που +χρησιμοποιούνται και τα τμήματα του προγράμματος, και αναπαριστά τις πράξεις +με σύμβολα σαν το ‘+’ για την πρόσθεση και το ‘-’ +για την αφαίρεση. Είναι σχεδιασμένος για να βοηθά τους προγραμματιστές να +διαβάζουν και να αλλάζουν τα προγράμματα. Ακολουθεί ένα παράδειγμα: ένα +πρόγραμμα για τον υπολογισμό της απόστασης ανάμεσα σε δύο σημεία σε ένα +επίπεδο.

+ +
+     float
+     distance (p0, p1)
+          struct point p0, p1;
+     {
+       float xdist = p1.x - p0.x;
+       float ydist = p1.y - p0.y;
+       return sqrt (xdist * xdist + ydist * ydist);
+     }
+
+

+ Το θέμα δεν είναι τι ακριβώς σημαίνει ο πηγαίος κώδικας· το θέμα είναι ότι +μοιάζει με άλγεβρα, κι ένας που γνωρίζει την προγραμματιστική γλώσσα θα βρει +πως έχει νόημα και πως είναι ξεκάθαρη. Κατ' αντιπαράθεση, ακολουθεί το ίδιο +πρόγραμμα σε εκτελέσιμη μορφή, στον υπολογιστή που συνήθως χρησιμοποιούσα +όταν το έγραψα αυτό: +

+ +
+     1314258944      -232267772      -231844864      1634862
+     1411907592      -231844736      2159150         1420296208
+     -234880989      -234879837      -234879966      -232295424
+     1644167167      -3214848        1090581031      1962942495
+     572518958       -803143692      1314803317
+
+ +

+ Ο πηγαίος κώδικας είναι χρήσιμος (τουλάχιστον δυνητικά) σε κάθε χρήστη του +προγράμματος. Στους περισσότερους χρήστες, όμως, δεν επιτρέπεται να έχουν +αντίγραφα του πηγαίου κώδικα. Συνήθως, ο πηγαίος κώδικας ενός ιδιόκτητου +προγράμματος φυλάσσεται μυστικός από τον ιδιοκτήτη, για να μη μπορέσει ποτέ +να μάθει κάποιος άλλος κάτι γι αυτόν. Οι χρήστες λαμβάνουν μόνο τα αρχεία +με τους ακατανόητους αριθμούς, τους οποίους ο υπολογιστής θα εκτελέσει. Αυτό +σημαίνει πως μόνον ο ιδιοκτήτης του προγράμματος μπορεί να αλλάξει το +πρόγραμμα.

+

+ Ένας φίλος μού είπε κάποτε ότι δούλευε σαν προγραμματιστής σε μια τράπεζα +για περίπου έξι μήνες, γράφοντας ένα πρόγραμμα το οποίο έμοιαζε με κάτι που +ήδη υπήρχε στο εμπόριο. Ήταν της άποψης ότι αν μπορούσε να είχε στη διάθεσή +της τον πηγαίο κώδικα εκείνου του εμπορικού προγράμματος, θα μπορούσε εύκολα +να το προσαρμόσει στις δικές τους ανάγκες. Η τράπεζα ήταν πρόθυμη να +πληρώσει για αυτό, αλλά αυτό απλώς δεν επιτρεπόταν—ο πηγαίος κώδικας +ήταν μυστικός. Έτσι, αυτή χρειάστηκε να δουλέψει επί έξι μήνες για να το +φτιάξει, εργασία που προσμετράται στο ΑΕΠ, αλλά η οποία ήταν στην +πραγματικότητα μία σπατάλη.

+

+ Το Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Lab) του MIT πήρε ως δώρο έναν γραφικό εκτυπωτή από +την Xerox, γύρω στο 1977. Αυτός λειτουργούσε με ελεύθερο λογισμικό στο +οποίο εμείς είχαμε προσθέσει πολλά βολικά χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, +το λογισμικό μπορούσε να ειδοποιεί άμεσα έναν χρήστη ότι η εργασία εκτύπωσης +ολοκληρώθηκε. Όποτε ο εκτυπωτής παρουσίαζε προβλήματα, όπως π.χ. ότι +μπλοκάριζε ή ότι τελείωσε το χαρτί, το λογισμικό ειδοποιούσε άμεσα όλους +τους χρήστες οι οποίοι είχαν ακόμη μη ολοκληρωμένες εκτυπωτικές εργασίες +στην ουρά. Αυτά τα χαρακτηριστικά διευκόλυναν την ομαλή λειτουργία.

+

+ Αργότερα, η Xerox έδωσε στο Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης έναν νεότερο και +ταχύτερο εκτυπωτή, έναν από τους πρώτους εκτυπωτές laser. Η οδήγησή του +γινόταν με ιδιόκτητο λογισμικό που έτρεχε σε ένα ξεχωριστό αποκλειστικό +υπολογιστή, οπότε δεν μπορούσαμε να προσθέτουμε οποιαδήποτε από τα αγαπημένα +μας χαρακτηριστικά. Μπορούσαμε να τον ρυθμίσουμε να βγάζει μια ειδοποίηση +όταν μια εργασία εκτύπωσης στέλνονταν στον αποκλειστικό υπολογιστή, αλλά όχι +και όταν η εργασία πραγματικά ολοκληρώνονταν (και η καθυστέρηση ήταν συνήθως +σημαντική). Δεν υπήρχε τρόπος να μάθουμε πότε η εργασία είχε πραγματικά +εκτυπωθεί· μπορούσες μόνο να μαντέψεις. Και δεν ενημερώνονταν κανείς όταν +υπήρχε ένα μπλοκάρισμα του χαρτιού κι έτσι μπορούσε να περάσει μέχρι και μια +ώρα χωρίς να επιδιορθωθεί.

+

+ Οι προγραμματιστές συστημάτων στο Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης ήταν ικανοί +να διορθώσουν τέτοια προβλήματα, πιθανόν εξίσου ικανοί όσο και οι αρχικοί +δημιουργοί του προγράμματος. Η Xerox δεν ενδιαφέρονταν να τα φτιάξει, κι +επέλεξε να μας εμποδίσει, οπότε αναγκαστήκαμε να αποδεχθούμε τα προβλήματα. +Δεν διορθώθηκαν ποτέ.

+

+ Οι περισσότεροι καλοί προγραμματιστές έχουν βιώσει αυτή την απογοήτευση. Η +τράπεζα ήταν σε θέση να λύσει το πρόβλημα γράφοντας ένα νέο πρόγραμμα από +την αρχή, αλλά ένας τυπικός μέσος χρήστης, ανεξάρτητα από το πόσο ικανός +είναι, δεν μπορεί παρά μόνο να τα παρατήσει.

+

+ Το να τα παρατάει κανείς προκαλεί ψυχοκοινωνική ζημιά—στην +αυτοπεποίθηση. Είναι αποθαρρυντικό να ζεις σε ένα σπίτι όπου δεν μπορείς να +κάνεις ανακατατάξεις για να το προσαρμόσεις στις ανάγκες σου. Αυτό οδηγεί +σε αισθήματα παραίτησης και αποκαρδίωσης, τα οποία μπορεί να εξαπλωθούν και +σε άλλες πλευρές της ζωής. Οι άνθρωποι που νοιώθουν έτσι είναι +δυστυχισμένοι και δεν μπορούν να κάνουν καλή δουλειά.

+

+ Φανταστείτε πως θα ήταν αν οι συνταγές φυλάσσονταν με τον ίδιο ζηλότυπο +τρόπο σαν το λογισμικό. Θα μπορούσατε να ρωτήσετε, “Πως μπορώ να +αλλάξω αυτή τη συνταγή για να αποκλείσω το αλάτι;” και ο μέγας σεφ θα +απαντούσε, “Πως τολμάς να προσβάλλεις τη συνταγή μου, το πνευματικό +παιδί του μυαλού και του ουρανίσκου μου, προσπαθώντας να την παραποιήσεις; +Δεν διαθέτεις την κρίση για να αλλάξεις τη συνταγή μου και να την κάνεις να +δουλεύει σωστά!”

+

+ “Μα ο γιατρός μου λέει ότι υποτίθεται πως δεν κάνει να τρώω αλάτι! Τι +μπορώ να κάνω; Μπορείς να μου αποκλείσεις το αλάτι;”

+

+ “Θα το έκανα μετά χαράς αυτό· η προμήθειά μου είναι μόνον +$50,000.” Αφού ο ιδιοκτήτης έχει το μονοπώλιο επί των αλλαγών, οι +προμήθειες τείνουν να είναι παχυλές. “Εν πάση περιπτώσει, αυτή τη +στιγμή δεν έχω χρόνο. Είμαι απασχολημένος με μία παραγγελία για τον +σχεδιασμό μιας νέας συνταγής για μπισκότα πλοίου, για το Γενικό Επιτελείο +Ναυτικού. Μπορεί να τα καταφέρω να ασχοληθώ με σένα σε περίπου δύο +χρόνια.”

+ +

Παρεμπόδιση της ανάπτυξης λογισμικού

+

+ Το τρίτο επίπεδο υλικής ζημιάς αφορά την ανάπτυξη λογισμικού. Η ανάπτυξη +λογισμικού ήταν συνήθως μία εξελικτική διαδικασία, όπου ένα άτομο θα έπαιρνε +ένα ήδη υπάρχον πρόγραμμα και θα ξαναέγραφε κάποια τμήματά του για να +προσθέσει ένα νέο χαρακτηριστικό και, κατόπιν, κάποιος άλλος θα ξαναέγραφε +κάποια άλλα τμήματα για να προσθέσει άλλο ένα χαρακτηριστικό· σε μερικές +περιπτώσεις, αυτό συνέχιζε επί είκοσι χρόνια. Στο εντωμεταξύ, κάποια μέρη +του προγράμματος θα “κανιβαλίζονταν” για να σχηματίσουν την +αρχή άλλων προγραμμάτων.

+

+ Η ύπαρξη ιδιοκτητών εμποδίζει αυτό το είδος εξέλιξης, καθιστώντας απαραίτητο +να ξεκινά κανείς από την αρχή όταν αναπτύσσει ένα πρόγραμμα. Εμποδίζει, +επίσης, και τους νέους επαγγελματίες να μελετούν τα υπάρχοντα προγράμματα +για να μάθουν χρήσιμες τεχνικές ή, ακόμη, και το πως μπορούν να δομηθούν τα +μεγάλα προγράμματα.

+

+ Οι ιδιοκτήτες εμποδίζουν, επίσης, και την εκπαίδευση. Συνάντησα πολύ +έξυπνους φοιτητές στην πληροφορική, οι οποίοι δεν είχαν δει ποτέ τον κώδικα +ενός μεγάλου προγράμματος. Μπορεί να είναι καλοί στη συγγραφή μικρών +προγραμμάτων, αλλά δεν μπορούν ούτε καν ν' αρχίσουν να μαθαίνουν τις +διαφορετικές ικανότητες για τη συγγραφή μεγάλων προγραμμάτων, αν δεν μπορούν +να δούνε πως το κατόρθωσαν οι άλλοι.

+

+ Σε οποιοδήποτε διανοητικό πεδίο, μπορεί κάποιος να φτάσει σε ανώτερα ύψη +πατώντας πάνω στους ώμους των άλλων. Αυτό, όμως δεν επιτρέπεται πλέον, +γενικά, στο πεδίο του λογισμικού—μπορείς να βασισθείς μόνο στους ώμους +των άλλων ανθρώπων μέσα στην ίδια σου την εταιρεία.

+

+ Η ψυχοκοινωνική ζημιά που συνδέεται με αυτό, αφορά το πνεύμα της +επιστημονικής συνεργασίας, το οποίο ήταν κάποτε τόσο ισχυρό που οι +επιστήμονες θα συνεργαζόταν μεταξύ τους ακόμη κι αν οι χώρες τους είχαν +εμπλακεί σε πόλεμο. Με αυτό το πνεύμα, οι Ιάπωνες ωκεανογράφοι που +εγκατέλειψαν το εργαστήριό τους σ' ένα νησί στον Ειρηνικό, είχαν διαφυλάξει +προσεκτικά τη δουλειά τους για να περιέλθει στους εισβάλλοντες Αμερικανούς +πεζοναύτες, και είχαν αφήσει και ένα σημείωμα ζητώντας τους να το φροντίσουν +καλά.

+

+ Η διαμάχη για το κέρδος κατέστρεψε αυτό που ακόμη και οι διεθνής διαμάχη +είχε περισώσει. Στις μέρες μας οι επιστήμονες, σε πολλά πεδία, δεν +δημοσιεύουν αρκετά στοιχεία στις ανακοινώσεις τους για να επιτρέψουν στους +άλλους να μπορούν να επαναλάβουν το πείραμα. Δημοσιεύουν μόνον όσα αρκούν +για να προκαλέσουν θαυμασμό στους αναγνώστες για το πόσο πολλά πράγματα +κατάφεραν να κάνουν. Αυτό αληθεύει σίγουρα για την επιστήμη των +υπολογιστών, όπου ο πηγαίος κώδικας των προγραμμάτων στα οποία γίνεται +αναφορά φυλάσσεται συνήθως μυστικός.

+ +

Δεν έχει σημασία πως περιορίζεται ο διαμοιρασμός

+

+ Συζήτησα μέχρι τώρα τα αποτελέσματα της παρεμπόδισης των ανθρώπων στο να +αντιγράφουν, να αλλάζουν και να φτιάχνουν ένα πρόγραμμα. Δεν διευκρίνισα +πως ακριβώς γίνεται αυτή η παρεμπόδιση, επειδή αυτό δεν επηρεάζει το +συμπέρασμα. Είτε γίνεται με προστασία κατά της αντιγραφής, ή με πνευματικά +διακιώματα, ή με άδειες, ή με κρυπτογράφηση, ή με κάρτες ROM, ή με σειριακούς αριθμούς στο υλικό, αν +αυτό πετυχαίνει την παρεμπόδιση της χρήσης, τότε προκαλεί ζημιά.

+

+ Οι χρήστες θεωρούν μερικές από αυτές τις μεθόδους πιο αποκρουστικές από +άλλες. Κατά τη γνώμη μου, οι πιο μισητές είναι εκείνες που πετυχαίνουν τον +σκοπό τους.

+ +

Το λογισμικό πρέπει να είναι ελεύθερο

+

+ Έδειξα πως η ιδιοκτησία ενός προγράμματος—η δύναμη περιορισμού των +τροποποιήσεων ή της αντιγραφής του—είναι παρεμποδιστική. Τα αρνητικά +της αποτελέσματα είναι διάχυτα και σημαντικά. Αυτό συνεπάγεται ότι η +κοινωνία δεν πρέπει να έχει ιδιοκτήτες για τα προγράμματα.

+

+ Ένας άλλος τρόπος για να το καταλάβουμε αυτό είναι ότι αυτό που χρειάζεται η +κοινωνία είναι ελεύθερο λογισμικό, και το ιδιόκτητο λογισμικό δεν είναι παρά +ένα φτωχό υποκατάστατο. Η ενθάρρυνση του υποκατάστατου δεν είναι ένας +λογικός τρόπος για να έχουμε αυτό που θέλουμε.

+

+ Ο Václav Havel μας συμβούλευσε να “εργαζόμαστε για κάτι επειδή είναι +καλό, και όχι απλώς επειδή έχει κάποιες πιθανότητες να πετύχει.” Μία +επιχείρηση που φτιάχνει ιδιόκτητο λογισμικό, έχει κάποιες πιθανότητες +επιτυχίας από την στενή δική της σκοπιά, αλλά αυτό δεν είναι εκείνο που +είναι καλό για την κοινωνία.

+ +

Γιατί οι άνθρωποι θα αναπτύσσουν λογισμικό

+

+ Αν εξαλείψουμε τα πνευματικά δικαιώματα ως ένα μέσο ενθάρρυνσης των ανθρώπων +για να αναπτύσσουν λογισμικό, στην αρχή θα αναπτύσσεται λιγότερο λογισμικό, +αλλά αυτό το λογισμικό θα είναι περισσότερο χρήσιμο. Δεν είναι σαφές αν η +συνολική παραγόμενη ικανοποίηση των χρηστών θα είναι μικρότερη· αν όμως +είναι, ή αν, τέλος πάντων, θέλουμε να την αυξήσουμε, υπάρχουν άλλοι τρόποι +για να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη, ακριβώς κατά τον ίδιο τρόπο που υπάρχουν +κι άλλοι τρόποι πέρα από την έγερση σταθμών διοδίων για την χρηματοδότηση +των δρόμων. Πριν μιλήσω για το πως μπορεί να γίνει αυτό, θα ήθελα πρώτα να +θέσω υπό συζήτηση το πόση τεχνητή ενθάρρυνση χρειάζεται στ' αλήθεια.

+ +

Ο προγραμματισμός είναι διασκέδαση

+

+ Υπάρχουν μερικά είδη δουλειάς όπου λίγοι θα μπούνε εκτός για τα λεφτά· η +κατασκευή δρόμων για παράδειγμα. Υπάρχουν άλλα πεδία μελέτης και τέχνης από +τα οποία υπάρχουν μικρές πιθανότητες να γίνει κανείς πλούσιος, στα οποία ο +κόσμος μπαίνει για τη γοητεία τους ή για την εκλαμβανόμενη αξία που έχουν +για την κοινωνία. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τη μαθηματική λογική, την +κλασσική μουσική και την αρχαιολογία· και την πολιτική οργάνωση των +εργαζομένων. Οι άνθρωποι ανταγωνίζονται, πιο πολύ με λύπη παρά με πικρία, +για τις λίγες εκατοντάδες διαθέσιμες θέσεις, καμία εκ των οποίων δεν +χρηματοδοτείται ικανοποιητικά. Μπορεί ακόμη και να πληρώσουν για μία +πιθανότητα να δουλέψουν σε αυτό τον χώρο, αν μπορούν να το αντέξουν.

+

+ Ένα τέτοιο πεδίο μπορεί να μετατραπεί, εν μία νυκτί, αν αρχίσει να προσφέρει +τη δυνατότητα πλουτισμού. Όταν ένας εργαζόμενος γίνει πλούσιος, και οι +άλλοι ζητούν την ίδια ευκαιρία. Σύντομα, μπορεί όλοι να ζητούν μεγαλύτερα +χρηματικά ποσά για να κάνουν εκείνο που, συνήθιζαν να κάνουν από +ευχαρίστηση. Όταν περάσουν ακόμη λίγα χρόνια, όλοι θα κοροϊδεύουν την ιδέα +ότι θα μπορούσε ποτέ κανείς να κάνει δουλειά σε αυτό το πεδίο χωρίς παχυλές +χρηματικές αμοιβές. Θα συμβουλεύουν τους ανθρώπους που είναι υπεύθυνοι για +τον κοινωνικό σχεδιασμό να εξασφαλίσουν ότι αυτές οι αμοιβές είναι εφικτές, +εφαρμόζοντας όποια ειδικά προνόμια, δύναμη και μονοπώλια απαιτούνται για να +επιτευχθεί αυτό.

+

+ Αυτή η αλλαγή συνέβη στο πεδίο του προγραμματισμού υπολογιστών κατά τη +δεκαετία του 1980. Στη δεκαετία του 1970, υπήρχαν ήδη άρθρα για τον +“εθισμό στους υπολογιστές”: οι χρήστες ήταν “συνεχώς +συνδεδεμένοι” και είχαν αναπτύξει συνήθειες +εκατοντάδων-δολαρίων-ανά-εβδομάδα. Έγινε γενικά αντιληπτό ότι στους +ανθρώπους άρεσε ο προγραμματισμός αρκετά συχνά ώστε να διαλύσουν το γάμο +τους. Σήμερα, είναι γενική αντίληψη ότι κανένας δεν θα προγραμμάτιζε, παρά +μόνον για μια υψηλή αμοιβή. Οι άνθρωποι ξέχασαν αυτό που ήξεραν τότε, παλιά.

+

+ Αυτό που είναι όντως αλήθεια σε μια δεδομένη χρονική στιγμή, ότι οι +περισσότεροι άνθρωποι θα δουλέψουν σε ένα συγκεκριμένο πεδίο μόνον για μία +υψηλή αμοιβή, δεν είναι απαραίτητο να παραμένει πάντα αληθές. Η δυναμική +της αλλαγής μπορεί να κινηθεί και αντίστροφα, εάν η κοινωνία προσφέρει μία +ώθηση. Αν αφαιρέσουμε τη δυνατότητα μεγάλου πλουτισμού, τότε, μετά από +λίγο, όταν οι άνθρωποι θα έχουν επαναπροσαρμόσει τη στάση τους, θα είναι και +πάλι πρόθυμοι να δουλέψουν στο πεδίο αυτό για τη χαρά της εκπλήρωσης.

+

+ Το ερώτημα “Πως μπορούμε να αμοίβουμε τους προγραμματιστές;” +γίνεται ευκολότερο όταν συνειδοποιήσουμε ότι δεν τίθεται θέμα να τους +πληρώσουμε μία ολόκληρη περιουσία. Είναι πιο εύκολο να τους εξασφαλίσουμε τα +προς το ζήν.

+ +

Χρηματοδότηση του ελεύθερου λογισμικού

+

+ Οι οργανισμοί που αμείβουν τους προγραμματιστές δεν χρειάζεται να είναι +οίκοι παραγωγής λογισμικού. Υπάρχουν ήδη πολλοί άλλοι οργανισμοί που +μπορούν να το κάνουν αυτό.

+

+ Οι κατασκευαστές υλισμικού το θεωρούν βασικό να υποστηρίζουν την ανάπτυξη +λογισμικού, έστω κι αν δεν μπορούν να ελέγχουν τη χρήση του. Το 1970, τα +περισσότερα από τα προγράμματά τους ήταν ελεύθερα, διότι δεν ελάμβαναν υπ' +όψη τους να τα περιορίσουν. Σήμερα, η αυξανόμενη προθυμία τους να +συνενώνονται σε κοινοπραξίες, δείχνει την συνειδητοποίησή τους ότι η κατοχή +του λογισμικού δεν αντιπροσωπεύει κάτι πραγματικά σημαντικό γι' αυτούς.

+

+ Τα πανεπιστήμια διοργανώνουν πολλά έργα προγραμματισμού. Στη σημερινή +εποχή, συχνά πωλούν τα αποτελέσματα, αλλά κατά τη δεκαετία του 1970 δεν το +έκαναν. Υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι τα πανεπιστήμια θα ανέπτυσσαν ελεύθερο +λογισμικό αν δεν δεν τους επιτρέπονταν να πωλούν λογισμικό; Αυτά τα έργα θα +μπορούσαν να υποστηριχθούν από τις ίδιες κρατικές συμβάσεις και επιδοτήσεις +που, τώρα, στηρίζουν την ανάπτυξη του ιδιόκτητου λογισμικού.

+

+ Είναι συνηθισμένο σήμερα για τους πανεπιστημιακούς ερευνητές να παίρνουν +υποτροφίες για την ανάπτυξη ενός συστήματος, να το αναπτύσσουν μέχρι το +σημείο της σχεδόν πλήρους ολοκλήρωσης και να το αποκαλούν +“ολοκληρωμένο”, και, στη συνέχεια, να ιδρύουν εταιρείες όπου +πραγματικά ολοκληρώνουν το έργο και το καθιστούν χρησιμοποιήσιμο. Ενίοτε, +αποκαλούν την μη ολοκληρωμένη έκδοση “δωρεάν”· αν είναι εντελώς +διεφθαρμένοι, παίρνουν, αντιθέτως, μία άδεια αποκλειστικότητας από το +πανεπιστήμιο. Αυτό δεν αποτελεί μυστικό· το παραδέχονται ανοικτά όλοι οι +εμπλεκόμενοι. Κι όμως, αν οι ερευνητές δεν είχαν εκτεθεί στον πειρασμό να +κάνουν αυτά τα πράγματα, τότε θα συνέχιζαν ακόμη να κάνουν την έρευνά τους.

+

+ Οι προγραμματιστές που γράφουν ελεύθερο λογισμικό μπορούν να βιοπορισθούν +πουλώντας υπηρεσίες σχετικές με το λογισμικό. Έχω προσληφθεί για να +προσαρμόσω το GNU C μεταγλωττιστή σ' ένα νέο +υλικό, και για να φτιάξω επεκτάσεις της διεπαφής χρήστη για το GNU Emacs. (Προσφέρω στο κοινό αυτές τις +βελτιώσεις, όταν τελειώνουν.) Διδάσκω επίσης σε τάξεις, για το οποίο +αμείβομαι.

+

+ Δεν είμαι ο μόνος που δουλεύω με αυτόν τον τρόπο· υπάρχει τώρα μία +πετυχημένη, μεγεθυνόμενη επιχείρηση που δουλεύει μόνο με αυτό τον τρόπο. +Υπάρχουν επίσης πολλές άλλες εταιρείες που παρέχουν εμπορική υποστήριξη στο +ελεύθερο λογισμικό του συστήματος GNU. Αυτή είναι η απαρχή της βιομηχανίας +υποστήριξης του ανεξάρτητου λογισμικού—μία βιομηχανία που θα μπορούσε +να γίνει πολύ μεγάλη αν κυριαρχήσει το ελεύθερο λογισμικό. Προσφέρει στους +χρήστες μια επιλογή που είναι, εν γένει, μη διαθέσιμη με το ιδιόκτητο +λογισμικό, εκτός στους πολύ πλούσιους,

+

+ Νέοι οργανισμοί σαν το Ίδρυμα Ελεύθερου +Λογισμικού μπορούν επίσης να χρηματοδοτήσουν προγραμματιστές. Τα +περισσότερα κεφάλαια του Ιδρύματος προέρχονται από χρήστες που αγοράζουν +ταινίες μέσω του ταχυδρομείου. Το λογισμικό σε ταινίες είναι ελεύθερο, +πράγμα που σημαίνει ότι ο κάθε χρήστης έχει την ελευθερία να το αντιγράφει, +να το αλλάζει, αλλά παρόλα ταύτα, πολλοί πληρώνουν για να πάρουν αντίτυπα. +(Να θυμάστε ότι ο όρος “ελεύθερο λογισμικό” αναφέρεται στην +έννοια της ελευθερίας και όχι στην τιμή.) Μερικοί χρήστες που έχουν ήδη ένα +αντίγραφο, παραγγέλλουν ταινίες σαν έναν τρόπο για να κάνουν μια συνεισφορά +που αισθάνονται πως αξίζει. Το Ίδρυμα δέχεται επίσης και μεγάλες χορηγίες +από κατασκευαστές υπολογιστών.

+

+ Το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού είναι ένας μη-κερδοσκοπικός οργανισμός και τα +έσοδά του δαπανώνται για τη μίσθωση όσο το δυνατόν περισσότερων +προγραμματιστών. Αν είχε στηθεί ως επιχείρηση, διανέμοντας το ίδιο ελεύθερο +λογισμικό προς το κοινό, έναντι του ίδιου τιμήματος, θα απέδιδε τώρα ένα +πολύ καλό επίπεδο διαβίωσης στον ιδρυτή του.

+

+ Επειδή το Ίδρυμα είναι ένας μη-κερδοσκοπικός οργανισμός, οι προγραμματιστές +συνήθως εργάζονται για το Ίδρυμα έναντι της μισής αμοιβής από εκείνη που θα +κέρδιζαν αν εργαζόταν κάπου αλλού. Αλλά το κάνουν αυτό διότι είμαστε +ελεύθεροι από γραφειοκρατία, και διότι νοιώθουν ικανοποίηση ξέροντας ότι η +δουλειά τους δεν θα παρεμποδισθεί από τη χρήση. Πάνω από όλα, το κάνουν +αυτό διότι ο προγραμματισμός είναι διασκέδαση. Επιπρόσθετα, εθελοντές έχουν +γράψει πολλά προγράμματα για εμάς. (Ακόμη και συγγραφείς τεχνικών δοκιμίων +έχουν αρχίσει να προσφέρονται ως εθελοντές.)

+

+ Αυτό επιβεβαιώνει ότι ο προγραμματισμός είναι ανάμεσα στα πιο γοητευτικά +πεδία, μαζί με τη μουσική και την τέχνη. Δεν χρειάζεται να φοβόμαστε ότι +κανένας δεν θα θέλει να προγραμματίσει.

+ +

Τι οφείλουν οι χρήστες προς τους προγραμματιστές;

+

+ Υπάρχει καλός λόγος για τους χρήστες του λογισμικού να νοιώθουν μια ηθική +υποχρέωση να συνεισφέρουν στη στήριξή του. Οι προγραμματιστές ελεύθερου +λογισμικού συνεισφέρουν στις καθημερινές δραστηριότητες των χρηστών, οπότε +είναι δίκαιο, αλλά και μέσα στο μακροπρόθεσμο συμφέρον των χρηστών, να τους +δώσουν χρήματα για να συνεχίσουν.

+

+ Από την άλλη, αυτό δεν ισχύει για τους προγραμματιστές ιδιόκτητου +λογισμικού, αφού ο παρεμποδισμός αξίζει την τιμωρία, παρά την επιβράβευση.

+

+ Έχουμε, λοιπόν, ένα παράδοξο: ο προγραμματιστής χρήσιμου λογισμικού έχει +δικαίωμα να λάβει την υποστήριξη των χρηστών, αλλά η οποιαδήποτε προσπάθεια +μετατροπής αυτής της ηθικής υποχρέωσης σε ένα προαπαιτούμενο, καταστρέφει τη +βάση της ίδιας της υποχρέωσης. Ένας προγραμματιστής μπορεί είτε να αξίζει +μία επιβράβευση, είτε να τη ζητήσει, αλλά όχι και τα δύο.

+

+ Πιστεύω ότι ένας ηθικός προγραμματιστής που βρίσκεται αντιμέτωπος με αυτό το +παράδοξο, πρέπει να ενεργεί με τρόπο που να αξίζει την επιβράβευση, αλλά θα +πρέπει, επίσης, να ζητά ένθερμα την υποστήριξη των χρηστών υπό μορφή +εθελοντικών δωρεών. Τελικά, οι χρήστες θα μάθουν να στηρίζουν τους +προγραμματιστές χωρίς εξαναγκασμό, ακριβώς όπως έμαθαν να υποστηρίζουν το +δημόσιο ραδιόφωνο και τους δημόσιους τηλεοπτικούς σταθμούς.

+ +

Τι είναι η παραγωγικότητα του λογισμικού;

+

+ Αν το λογισμικό ήταν ελεύθερο, και πάλι θα υπήρχαν προγραμματιστές, αλλά, +ίσως, λιγότεροι από αυτούς. Θα ήταν αυτό κάτι κακό για την κοινωνία;

+

+ Όχι απαραίτητα. Σήμερα, τα αναπτυγμένα έθνη έχουν λιγότερους γεωργούς απ' +όσους είχαν το 1900, αλλά αυτό δεν το θεωρούμε κακό για την κοινωνία, διότι +αυτοί οι λιγότεροι παράγουν περισσότερη τροφή για τους καταναλωτές από όση +κατάφερναν να παράγουν οι περισσότεροι. Το αποκαλούμε αυτό αυξημένη +παραγωγικότητα. Το ελεύθερο λογισμικό θα χρειαζόταν πολύ λιγότερους +προγραμματιστές για να ικανοποιήσει τη ζήτηση, λόγω της αυξημένης +παραγωγικότητας του λογισμικού σε όλα τα επίπεδα:

+ + + +

+ Εκείνοι που αντιτίθενται στη συνεργασία ισχυριζόμενοι ότι αυτό θα κατέληγε +στην απασχόληση λιγότερων προγραμματιστών, είναι ουσιαστικά αντίθετοι στην +αυξημένη παραγωγικότητα. Και όμως, αυτοί οι άνθρωποι δέχονται συνήθως τη +γενικώς διαδεδομένη άποψη ότι η βιομηχανία λογισμικού χρειάζεται μια +αυξημένη παραγωγικότητα. Πώς γίνεται αυτό;

+

+ Η “παραφωφικότητα του λογισμικού” μπορεί να σημαίνει δύο +διαφορετικά πράγματα: την συνολική παραγωγικότητα όλης της ανάπτυξης +λογισμικού, ή την παραγωγικότητα των μεμονωμένων έργων. Η συνολική +παραγωγικότητα είναι εκείνη που η κοινωνία θα ήθελε να βελτιώσει και ο πιο +άμεσος τρόπος για να το πετύχει αυτό είναι η εξάλειψη των τεχνητών εμποδίων +για τη συνεργασία, τα οποία τη μειώνουν. Αλλά οι ερευνητές που μελετούν +αυτό το πεδίο της “παραγωγικότητας του λογισμικού” εστιάζονται +μόνο στη δεύτερη, περιορισμένη, έννοια του όρου, όπου η βελτίωση απαιτεί +δύσκολες τεχνικές προόδους.

+ +

Είναι ο ανταγωνισμός αναπόφευκτος;

+

+ Είναι αναπόφευκτο ότι οι άνθρωποι θα προσπαθούν να ανταγωνίζονται, για να +ξεπεράσουν τους αντιπάλους τους στην κοινωνία; Ίσως ναι. Ο ανταγωνισμός, +όμως, αυτός καθαυτός, δεν είναι κακός· το βλαβερό πράγμα είναι η +μάχη.

+

+ Υπάρχουν πολλοί τρόποι να ανταγωνίζεται κανείς. Ο ανταγωνισμός μπορεί να +συνίσταται στο να προσπαθούμε να καταφέρουμε ακόμη περισσότερα, να +ξεπεράσουμε αυτό που άλλοι έχουν κάνει. Για παράδειγμα, στις παλιές μέρες, +υπήρχε ανταγωνισμός ανάμεσα στους μάγους του +προγραμματισμού—ανταγωνισμός για το ποιος θα μπορούσε να οδηγήσει τον +υπολογιστή να κάνει το πιο αξιοθαύμαστο πράγμα, ή για το ποιος θα έφτιαχνε +το πιο μικρό ή το πιο ταχύ πρόγραμμα για μία δεδομένη δουλειά. Αυτού του +είδους ο ανταγωνισμός μπορεί να αποβεί εις όφελος όλων, εφόσον +διατηρείται το πνεύμα της αθλητικής άμιλλας.

+

+ Ο δημιουργικός ανταγωνισμός επαρκεί για να κάνει τους ανθρώπους να +καταβάλλουν μεγάλες προσπάθειες. Αρκετοί άνθρωποι συναγωνίζονται για το +ποιος θα είναι ο πρώτος που θα έχει επισκεφθεί όλες τις χώρες της γης· +μερικοί ξοδεύουν μέχρι και περιουσίες στην προσπάθειά τους να το πετύχουν. +Δεν χρηματίζουν, όμως, τους καπετάνιους των πλοίων για να ξεφορτώσουν τους +ανταγωνιστές τους σε κάποιο ερημικό νησί. Ικανοποιούνται με το να αφήνουν +τον καλύτερο να κερδίζει.

+

+ Ο ανταγωνισμός μετατρέπεται σε μάχη όταν οι ανταγωνιστές αρχίζουν να +προσπαθούν να εμποδίσουν ο ένας τον άλλον, αντί να προοδεύουν οι ίδιοι +τους—όταν το “Άσε τον καλύτερο να κερδίσει” δίνει τη θέση +του στο “Άσε εμένα να κερδίσω, είτε είμαι ο καλύτερος είτε όχι.” +Το ιδιόκτητο λογισμικό είναι επιβλαβές, όχι γιατί είναι μια μορφή +ανταγωνισμού, αλλά επειδή είναι μια μορφή μάχης ανάμεσα σε πολίτες της +κοινωνίας μας.

+

+ Ο ανταγωνισμός στις επιχειρήσεις δεν σημαίνει απαραίτητα μάχη. Για +παράδειγμα, όταν δύο μανάβικα ανταγωνίζονται, η όλη τους προσπάθεια έγκειται +στη βελτίωση των υπηρεσιών τους, και όχι στο να υποσκάψουν τον αντίπαλο. +Αυτό, όμως, δεν αποδεικνύει κάποια ιδιαίτερη δέσμευση σε μία επιχειρηματική +ηθική· μάλλον, υπάρχει μικρό περιθώριο για μάχες σε αυτό το είδος +επιχείρησης, εκτός από τη φυσική βία. Δεν μοιράζονται, όμως, όλα τα είδη +επιχείρησης αυτό το χαρακτηριστικό. Η παρακράτηση πληροφοριών που θα +μπορούσαν να βοηθήσουν τους πάντες να προοδεύσουν, συνιστά μια μορφή μάχης.

+

+ Η επιχειρηματική ιδεολογία δεν προετοιμάζει τους ανθρώπους να αντισταθούν +στον πειρασμό να μάχονται τον ανταγωνισμό. Μερικές μορφές μάχης έχουν +απαγορευθεί από τους αντιμονοπωλιακούς νόμους, τους νόμους για την αλήθεια +στη διαφήμιση, κ.ο.κ., αλλά, αντί να το γενικεύσουν αυτό σε μία επί της +αρχής απόρριψη του μάχεσθαι, γενικότερα, τα εκτελεστικά στελέχη επινοούν +άλλες μορφές μάχης οι οποίες δεν απαγορεύονται ρητά. Η κοινωνία σπαταλά +τους πόρους της, αφειδώς, στο οικονομικό αντίστοιχο ενός φατριαστικού +εμφύλιου πολέμου.

+ +

“Γιατί δεν μετακομίζεις στη Ρωσία;”

+

+ Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οποιοσδήποτε υποστηρικτής κάτι άλλου εκτός από τις +πιο ακραίες μορφές της laissez-faire ιδιοτέλειας, έχει ακούσει συχνά αυτή +την κατηγορία. Για παράδειγμα, αυτό προσάπτεται ενάντια στους υποστηρικτές +ενός εθνικού συστήματος υγείας, σαν εκείνα που συναντά κανείς σε όλες τις +άλλες βιομηχανικές χώρες του ελεύθερου κόσμου. Προσάπτεται ενάντια στους +υποστηρικτές της δημόσιας υποστήριξης για τις τέχνες, η οποία είναι επίσης +πανταχού παρούσα στα ανεπτυγμένα έθνη. Η ιδέα ότι οι πολίτες θα μπορούσαν +να έχουν οποιαδήποτε υποχρέωση έναντι του γενικού καλού ταυτίζεται στην +Αμερική με τον Κομμουνισμό. Αλλά, πόσο όμοιες είναι αυτές οι ιδέες;

+

+ Ο Κομμουνισμός, έτσι όπως εφαρμόσθηκε στην Σοβιετική Ένωση, ήταν ένα σύστημα +κεντρικού ελέγχου όπου όλες οι δραστηριότητες ήταν ρυθμιζόμενες, υποτίθεται +προς χάρη του κοινού καλού, αλλά στην πραγματικότητα προς χάρη των μελών του +Κομμουνιστικού κόμματος. Και όπου κάθε εξοπλισμός με δυνατότητα αντιγραφής +ήταν υπό στενή φύλαξη, για να εμποδίζεται η παράνομη αντιγραφή.

+

+ Το Αμερικανικό σύστημα πνευματικών δικαιωμάτων στο λογισμικό, ασκεί κεντρικό +έλεγχο πάνω στη διανομή ενός προγράμματος και φυλάσσει τις συσκευές +αντιγραφής με αυτόματα σχήματα προστασίας-κατά-της-αντιγραφής, ούτως ώστε να +εμποδίζει την παράνομη αντιγραφή.

+

+ Σε αντίθεση, εγώ εργάζομαι για να φτιάξω ένα σύστημα όπου οι άνθρωποι είναι +ελεύθεροι να αποφασίζουν για τις ενέργειές τους· ειδικότερα, ελεύθεροι να +βοηθούν τους γείτονές τους, κι ελεύθεροι να τροποποιούν και να βελτιώνουν τα +εργαλεία που χρησιμοποιούν στην καθημερινή τους ζωή. Ένα σύστημα βασισμένο +στην εθελοντική συνεργασία και στην αποκέντρωση.

+

+ Έτσι, αν πρέπει να κρίνουμε τις απόψεις ανάλογα με την ομοιότητά τους με τον +Ρωσικό Κομμουνισμό, τότε είναι οι ιδιοκτήτες λογισμικού αυτοί που είναι οι +Κομμουνιστές.

+ +

Το ερώτημα περί των παραδοχών

+

+ Σε αυτό το άρθρο κάνω την παραδοχή ότι ένας χρήστης λογισμικού δεν είναι +λιγότερο σημαντικός από έναν δημιουργό, αλλά ούτε και από τον εργοδότη του +δημιουργού. Με άλλα λόγια, τα συμφέροντά τους και οι ανάγκες τους έχουν το +ίδιο βάρος, όταν πρόκειται να αποφασίσουμε για το ποιος δρόμος δράσης είναι +ο καλύτερος.

+

+ Αυτή η παραδοχή δεν είναι γενικά παραδεκτή. Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο +εργοδότης ενός δημιουργού είναι ουσιωδώς πιο σημαντικός από οποιονδήποτε +άλλον. Αυτοί λένε, για παράδειγμα, ότι ο σκοπός της ύπαρξης ιδιοκτητών +λογισμικού είναι για να δώσουμε στον εργοδότη του δημιουργού το πλεονέκτημα +που του αξίζει—ανεξάρτητα από το πως αυτό μπορεί να επηρεάσει την +κοινωνία.

+

+ Δεν έχει νόημα να αποδείξει κανείς, ή να καταρρίψει, αυτές τις παραδοχές. Η +απόδειξη απαιτεί την ύπαρξη κοινών παραδοχών. Οπότε, τα περισσότερα από +αυτά που έχω να πω απευθύνονται σε εκείνους που μοιράζονται από κοινού τις +ίδιες παραδοχές που χρησιμοποιώ, ή τουλάχιστον, ενδιαφέρονται για το ποιες +είναι οι επιπτώσεις τους. Για όσους πιστεύουν πως οι ιδιοκτήτες είναι πιο +σημαντικοί από οποιονδήποτε άλλον, αυτό το άρθρο είναι, απλούστατα, +μη-σχετικό.

+

+ Αλλά γιατί ένας μεγάλος αριθμός Αμερικανών να αποδέχεται μια παραδοχή που +εξυψώνει σε σημασία κάποιους ανθρώπους υπεράνω οποιουδήποτε άλλου; Εν μέρει +λόγω της πεποίθησης ότι αυτή η παραδοχή είναι τμήμα των νομικών παραδόσεων +της Αμερικανικής κοινωνίας. Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν πως η αμφισβήτηση +της παραδοχής αυτής ισοδυναμεί με αμφισβήτηση της ίδιας της βάσης της +κοινωνίας.

+

+ Είναι σημαντικό για τους ανθρώπους αυτούς να γνωρίζουν πως αυτή η παραδοχή +δεν αποτελεί τμήμα της νομικής μας παράδοσης. Ποτέ δεν αποτέλεσε.

+

+ Έτσι, το Σύνταγμα λέει ότι ο σκοπός των πνευματικών δικαιωμάτων[1] είναι να “προωθεί την Πρόοδο της +Επιστήμης και των χρήσιμων Τεχνών.” Το Ανώτατο Δικαστήριο γνωμοδότησε +σχετικά με αυτό, δηλώνοντας στη νομική διαμάχη Fox Film εναντίον +Doyal· ότι “Το μοναδικό συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών και ο +πρωταρχικός σκοπός της παροχής του μονοπωλίου των πνευματικών δικαιωμάτων +έγκειται στα γενικά οφέλη που προσπορίζεται η κοινωνία από τα έργα των +δημιουργών.”

+

+ Δεν απαιτείται να συμφωνούμε με το Σύνταγμα ή με το Ανώτατο Δικαστήριο. +(Έναν καιρό και τα δύο παρέβλεπαν τη δουλεία.) Έτσι οι θέσεις τους δεν +καταρρίπτουν την παραδοχή της ανωτερότητας του ιδιοκτήτη. Αλλά ελπίζω ότι η +επίγνωση πως αυτή είναι μια υπόθεση της ακραίας δεξιάς πτέρυγας παρά μια +παραδοσιακά αναγνωριζόμενη, θα αδυνατίσει την ελκυστικότητά της.

+ +

Συμπέρασμα

+

+ Θα θέλαμε να σκεφτούμε ότι η κοινωνία μας ενθαρρύνει το να βοηθάμε το +γείτονά μας· αλλά κάθε φορά που επιβραβεύουμε κάποιους για τακτικές +παρεμπόδισης, ή τους θαυμάζουμε για τον πλούτο που απέκτησαν με αυτό τον +τρόπο, στέλνουμε το αντίθετο μήνυμα.

+

+ Η συσσώρευση λογισμικού αποτελεί μία μορφή της γενικότερης προθυμίας μας να +αδιαφορούμε για το καλό της κοινωνίας προς όφελος του ατομικού μας κέρδους. +Μπορούμε να διακρίνουμε αυτή την έλλειψη σεβασμού από τον Ronald Reagan στον +Dick Cheney, από την Exxon στην Enron, από τις καταρρέουσες τράπεζες στα +καταρρέοντα σχολεία. Μπορούμε να την μετρήσουμε με το μέγεθος του άστεγου +πληθυσμού και του έγκλειστου στη φυλακή πληθυσμού. Το αντικοινωνικό πνεύμα +τρέφεται από τον εαυτό του, διότι όσο περισσότερο βλέπουμε ότι οι άλλοι +άνθρωποι δεν θα μας βοηθήσουν, τόσο περισσότερο μας μοιάζει περιττό να τους +βοηθήσουμε και εμείς. Οπότε, η κοινωνία παρακμάζει σε μια ζούγκλα.

+

+ Αν δεν θέλουμε να ζούμε σε μια ζούγκλα, πρέπει να αλλάξουμε την στάση μας. +Πρέπει να αρχίσουμε να στέλνουμε το μήνυμα ότι ένας καλός πολίτης είναι +εκείνος που συνεργάζεται όταν χρειάζεται, και όχι εκείνος που είναι +πετυχημένος στο να παίρνει από τους άλλους. Ελπίζω ότι το κίνημα ελεύθερου +λογισμικού θα συνεισφέρει ως προς το εξής: σε τουλάχιστον έναν τομέα, θα +αντικαταστήσουμε τη ζούγκλα με ένα πιο αποδοτικό σύστημα, το οποίο +ενθαρρύνει την εθελοντική συνεργασία και βασίζεται πάνω σε αυτήν.

+ + +

Υποσημειώσεις

+ +
    +
  1. Η λέξη “ελεύθερο” στο “ελεύθερο λογισμικό” +αναφέρεται στην έννοια της ελευθερίας, και όχι στην τιμή· η τιμή που +πληρώνει κανείς για ένα αντίγραφο ενός ελεύθερου προγράμματος μπορεί να +είναι μηδέν, ή μια μικρή τιμή, ή (σπάνια) μια πολύ υψηλή τιμή.
  2. + +
  3. Οι έννοιες της ρύπανσης και της κυκλοφοριακής συμφόρησης δεν αλλοιώνουν αυτό +το συμπέρασμα. Αν επιθυμούμε να κάνουμε την οδήγηση ποιο δαπανηρή για να +αποθαρρύνουμε γενικά την οδήγηση, είναι αντιπαραγωγικό να το κάνουμε με τη +χρήση σταθμών διοδίων, που συνεισφέρουν τόσο στη ρύπανση, όσο και στη +συμφόρηση. Ένας φόρος επί των καυσίμων είναι πολύ καλύτερος. Παρομοίως, η +επιθυμία για βελτίωση της ασφάλειας μέσω του περιορισμού της μέγιστης +ταχύτητας δεν έχει σημασία. Ένας δρόμος με ελεύθερη πρόσβαση βελτιώνει τη +μέση ταχύτητα μέσω της αποφυγής στάσεων και καθυστερήσεων, για οποιοδήποτε +δεδομένο όριο ταχύτητας.
  4. + +
  5. Θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα υπολογιστή ως ένα +επιβλαβές πράγμα που δεν θα έπρεπε να είναι καθόλου διαθέσιμο, όπως η βάση +δεδομένων προσωπικών πληροφοριών Lotus Marketplace, που αποσύρθηκε από τη +λιανική λόγω δημόσιας αποδοκιμασίας. Τα περισσότερα από αυτά που λέω δεν +εφαρμόζονται σε αυτή την περίπτωση, αλλά έχει πολύ λίγο νόημα να +επιχειρηματολογούμε για την ύπαρξη ενός ιδιοκτήτη με βάση το σκεπτικό ότι ο +ιδιοκτήτης θα κάνει το πρόγραμμα λιγότερο διαθέσιμο. Ο ιδιοκτήτης δεν θα το +κάνει απολύτως μη διαθέσιμο, όπως θα μπορούσε κάποιος να εύχεται +στην περίπτωση ενός προγράμματος του οποίου η χρήση θεωρείται καταστρεπτική.
  6. +
+ +
+

Αυτό το δοκίμιο δημοσιεύεται στο Free +Software, Free Society: The Selected Essays of Richard +M. Stallman.

+ +
+ + + Σημειώσεις του μεταφραστή: +
    +
  1. “πνευματικά δικαιώματα”: μετάφραση του +πηγαίου όρου “copyright”.
  2. +
+ + + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/thegnuproject.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/thegnuproject.html new file mode 100644 index 0000000..8171d8a --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/thegnuproject.html @@ -0,0 +1,1209 @@ + + + + + + +Σχετικά με το Έργο GNU - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + + + +

Το έργο GNU

+ +

+από τον Richard +Stallman

+ +
+

+Αρχικά δημοσιευμένο στο βιβλίο Ανοιχτές Πηγές. Ο Richard Stallman +δεν ήταν ποτέ +υποστηρικτής του “λογισμικού ανοιχτού κώδικα”, αλλά +συνεισέφερε αυτό το άρθρο ώστε οι ιδέες του κινήματος ελεύθερου λογισμικού +να μην απουσίαζαν εντελώς από εκείνο το βιβλίο. +

+

+Γιατί είναι ακόμη πιο σημαντικό από ποτέ να επιμένουμε ώστε το +λογισμικό που χρησιμοποιούμε να είναι ελεύθερο. +

+
+ +

Η πρώτη κοινότητα διαμοιρασμού λογισμικού

+

+Όταν ξεκίνησα να εργάζομαι στο Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης (TN) του MIT το 1971, έγινα +μέλος μιας κοινότητας διαμοιρασμού λογισμικού η οποία προϋπήρχε για πολλά +χρόνια. Ο διαμοιρασμός λογισμικού δεν ήταν περιορισμένος στη δική μας +κοινότητα· είναι τόσο παλιός όσο και οι υπολογιστές, ακριβώς όπως ο +διαμοιρασμός συνταγών είναι τόσο παλιός όσο και το μαγείρεμα. Όμως εμείς +τον εφαρμόζαμε περισσότερο απ' όλους.

+

+Το εργαστήριο TN χρησιμοποιούσε ένα λειτουργικό σύστημα καταμερισμού χρόνου +με το όνομα ITS (το +Μη-συμβατό Σύστημα Καταμερισμού Χρόνου), το οποίο είχαν σχεδιάσει και γράψει +σε συμβολική γλώσσα μηχανής για τον PDP-10 της Digital, έναν από τους μεγάλους ηλεκτρονικούς +υπολογιστές εκείνης της εποχής, οι χάκερ (hackers) (1) του εργαστηρίου. Ως +μέλος αυτής της κοινότητας, ένας χάκερ συστημάτων του εργαστηρίου ΤΝ, η +δουλειά μου ήταν να βελτιώσω αυτό το σύστημα.

+

+Δεν ονομάζαμε το λογισμικό μας “ελεύθερο λογισμικό”, επειδή +αυτός ο όρος δεν υπήρχε τότε· ουσιαστικά όμως αυτό ήταν. Οποτεδήποτε +άνθρωποι από ένα άλλο πανεπιστήμιο ή εταιρία ήθελαν να μεταφέρουν και να +χρησιμοποιήσουν ένα πρόγραμμα, τους το επιτρέπαμε με ευχαρίστηση. Εάν +έβλεπες κάποιον να χρησιμοποιεί ένα ασυνήθες και ενδιαφέρον πρόγραμμα, +μπορούσες πάντα να του ζητήσεις να δεις τον πηγαίο κώδικα, οπότε μπορούσες +να τον διαβάσεις, να τον αλλάξεις ή να κανιβαλίσεις μέρη απ' αυτόν για να +δημιουργήσεις ένα νέο πρόγραμμα.

+

+(1) Η χρήση της λέξης “χάκερ” με την έννοια “εισβολέας +συστημάτων” είναι μία σύγχυση που οφείλεται στα μέσα μαζικής +ενημέρωσης. Εμείς οι χάκερ αρνούμαστε να αναγνωρίσουμε αυτή τη σημασία και +συνεχίζουμε να χρησιμοποιούμε τη λέξη ώστε να σημαίνει κάποιος/α που αγαπάει +τον προγραμματισμό, κάποιος/α που χαίρεται την παιχνιδιάρικη εξυπνάδα ή το +συνδυασμό των δύο παραπάνω. Δείτε το άρθρο μου, Για το χάκινγκ.

+ +

Η κατάρρευση της κοινότητας

+

+Η κατάσταση άλλαξε δραστικά στις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν η +Digital σταμάτησε τη σειρά του PDP-10. Η αρχιτεκτονική του, αν και κομψή +και ισχυρή στη δεκαετία του 60, δεν μπορούσε να επεκταθεί φυσικά στους +μεγαλύτερους χώρους διευθυνσιοδότησης οι οποίοι γινόταν εφικτοί κατά τη +δεκαετία του 80. Αυτό σήμαινε πως σχεδόν όλα τα προγράμματα που συνέθεταν +το ITS ήταν πλέον απαρχαιωμένα.

+

+Η κοινότητα των χάκερ του εργαστηρίου ΤΝ είχε ήδη καταρρεύσει, όχι πολύ +καιρό πριν. Το 1981, η εταιρεία τεχνοβλαστός (spin-off) Symbolics προσέλαβε +σχεδόν όλους τους χάκερ του εργαστηρίου ΤΝ και η αποδεκατισμένη κοινότητα +ήταν ανήμπορη να διατηρηθεί. (Το βιβλίο Hackers του Steve Levy περιγράφει +αυτά τα γεγονότα, δίνοντας επίσης μια ξεκάθαρη εικόνα της κοινότητας στην +ακμή της.) Όταν το εργαστήριο ΤΝ αγόρασε έναν καινούριο PDP-10 το 1982, οι +διαχειριστές του αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το μη-ελεύθερο σύστημα +καταμερισμού χρόνου της Digital αντί για το ITS.

+

+Οι σύγχρονοι υπολογιστές της εποχής, όπως ο VAX ή ο 68020, είχαν τα δικά +τους λειτουργικά συστήματα, αλλά κανένα από αυτά δεν ήταν ελεύθερο +λογισμικό. Έπρεπε να υπογράψεις μια συμφωνία εμπιστευτικότητας ακόμη και για +να πάρεις ένα εκτελέσιμο αντίγραφο.

+

+Αυτό σήμαινε ότι το πρώτο βήμα για να χρησιμοποιήσεις έναν υπολογιστή ήταν +να υποσχεθείς ότι δε θα βοηθήσεις το γείτονά σου. Η δημιουργία κοινότητας +συνεργασίας απαγορεύτηκε. Ο κανόνας που δημιουργήθηκε από τους κατασκευαστές +του ιδιοκτησιακού λογισμικού ήταν: “Εάν μοιράζεσαι με το γείτονά σου, +είσαι ένας πειρατής. Εάν θέλεις να κανείς οποιεσδήποτε αλλαγές, ικέτεψέ μας +να τις κάνουμε.”

+

+Η ιδέα ότι το κοινωνικό σύστημα ιδιοκτησιακού λογισμικού—δηλαδή το +σύστημα που λέει ότι δεν επιτρέπεται να μοιράζεσαι ή να τροποποιήσεις το +λογισμικό—είναι αντικοινωνικό, ότι είναι ανήθικο, ότι είναι απλούστατα +λανθασμένο, μπορεί να προκαλέσει έκπληξη σε ορισμένους αναγνώστες. Όμως τι +άλλο θα μπορούσαμε να πούμε για ένα σύστημα βασισμένο στη διαίρεση της +κοινωνίας και στο ν' αφήνει τους χρήστες αβοήθητους; Οι αναγνώστες που +εκπλήσσονται από την ιδέα μπορεί να έχουν δεχτεί το ιδιοκτησιακό κοινωνικό +σύστημα ως δεδομένο, ή να το κρίνουν υπό τους όρους που έχουν θέσει οι ίδιες +οι επιχειρήσεις παραγωγής ιδιοκτησιακού λογισμικού. Οι εκδότες λογισμικού +έχουν δουλέψει πολύ σκληρά και μακροχρόνια, ώστε να πείσουν τους ανθρώπους +ότι υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να βλέπουμε το ζήτημα αυτό.

+

+Όταν οι εκδότες λογισμικού μιλούν για “εξάσκηση” των +“δικαιωμάτων” τους ή για “σταμάτημα της πειρατείας”, αυτό +που πραγματικά λένε είναι δευτερεύον. Το πραγματικό μήνυμα αυτών +των δηλώσεων βρίσκεται στις αδήλωτες υποθέσεις που θεωρούν ως δεδομένες, τις +οποίες η κοινωνία ζητείται να τις αποδέχεται δίχως εξέταση. Ας τις +εξετάσουμε λοιπόν.

+

+Μια υπόθεση είναι ότι οι εταιρείες λογισμικού έχουν το αδιαμφισβήτητο φυσικό +δικαίωμα να κατέχουν το λογισμικό και έτσι να έχουν ισχύ πάνω σε όλους τους +χρήστες του. (Εάν αυτό ήταν φυσικό δικαίωμα, τότε όσο πληγή κι αν ήταν για +την κοινωνία, δεν θα μπορούσαμε να φέρουμε αντίρρηση.) Κατά ενδιαφέροντα +τρόπο, το Σύνταγμα των ΗΠΑ και η νομική παράδοση απορρίπτουν αυτή την +άποψη. Το πνευματικό δικαίωμα (copyright) δεν είναι ένα φυσικό δικαίωμα, +αλλά ένα τεχνητό, κυβερνητικά επιβαλλόμενο μονοπώλιο το οποίο περιορίζει το +φυσικό δικαίωμα των χρηστών να αντιγράφουν.

+

+Μια άλλη αδήλωτη υπόθεση είναι ότι το μόνο σημαντικό ζήτημα σχετικά με το +λογισμικό είναι ποια δουλειά σου επιτρέπει να κάνεις—ότι δηλαδή εμείς +οι χρήστες ηλεκτρονικών υπολογιστών δεν πρέπει να ενδιαφερόμαστε για το +είδος της κοινωνίας που μας επιτρέπεται να έχουμε.

+

+Τέλος, μια τρίτη υπόθεση είναι ότι δεν θα μπορούσαμε να έχουμε +χρησιμοποιήσιμο λογισμικό (ή δεν θα μπορούσαμε να έχουμε ποτέ ένα πρόγραμμα +γι' αυτήν ή για κείνη τη συγκεκριμένη εργασία), εάν δεν παρείχαμε σε μια +επιχείρηση δύναμη επάνω στους χρήστες του προγράμματος. Αυτή η υπόθεση +μπορεί να φαινόταν λογική, πριν το κίνημα ελεύθερου λογισμικού αποδείξει ότι +μπορούμε να έχουμε μεγάλη ποικιλία χρήσιμου λογισμικού χωρίς να βάζουμε +αλυσίδες πάνω σ' αυτό.

+

+Εάν αρνηθούμε να αποδεχτούμε αυτές τις υποθέσεις και κρίνουμε αυτά τα +ζητήματα βασιζόμενοι στη συνήθη, κοινής λογικής ηθική, τοποθετώντας πρώτα +τους χρήστες, καταλήγουμε σε πολύ διαφορετικά συμπεράσματα. Οι χρήστες +υπολογιστών πρέπει να είναι ελεύθεροι να τροποποιούν τα προγράμματα, ώστε να +ικανοποιούν τις ανάγκες τους, και ελεύθεροι να μοιράζονται το λογισμικό, +επειδή η ανθρώπινη αλληλοβοήθεια αποτελεί τη βάση της κοινωνίας.

+

+Δεν υπάρχει εδώ αρκετός χώρος για μια εκτενή αναφορά της συλλογιστικής που +οδηγεί σ' αυτό το συμπέρασμα, γι' αυτό παραπέμπω τον αναγνώστη στις +ιστοσελίδες +http://www.gnu.org/philosophy/why-free.html και +http://www.gnu.org/philosophy/free-software-even-more-important.html. +

+ +

Μια άκαμπτη ηθική επιλογή.

+

+Με την κοινότητα μου να έχει χαθεί, ήταν αδύνατο να συνεχίσω όπως πριν. +Αντιθέτως, αντιμετώπισα μια άκαμπτη ηθική επιλογή.

+

+Η εύκολη επιλογή ήταν να συμμετάσχω στον κόσμο του ιδιοκτησιακού λογισμικού, +υπογράφοντας συμφωνίες εμπιστευτικότητας και υποσχόμενος να μη βοηθήσω το +συνάδελφό μου χάκερ. Το πιθανότερο είναι ότι θα ανέπτυσσα επίσης λογισμικό +το οποίο θα εκδιδόταν υπό συμφωνίες εμπιστευτικότητας, προσθέτοντας έτσι +στην πίεση πάνω σ' άλλους ανθρώπους να προδώσουν επίσης το συνάνθρωπό τους.

+

+Θα μπορούσα να κερδίσω πολλά χρήματα μ' αυτό τον τρόπο και ίσως να +ψυχαγωγούσα τον εαυτό μου γράφοντας κώδικα. Ήξερα όμως ότι στο τέλος της +καριέρας μου, θα έβλεπα πίσω στα χρόνια όπου έχτιζα τοίχους ώστε να διαιρέσω +του ανθρώπους και θα ένιωθα πως ξόδεψα όλη τη ζωή μου κάνοντας τον κόσμο ένα +χειρότερο μέρος.

+

+Είχα αποκτήσει ήδη την εμπειρία να υποφέρω από μια συμφωνία +εμπιστευτικότητας, όταν κάποιος αρνήθηκε να δώσει σε εμένα και στο +εργαστήριο ΤΝ του MIT τον πηγαίο κώδικα του προγράμματος έλεγχου του +εκτυπωτή μας. (Η έλλειψη συγκεκριμένων χαρακτηριστικών σε αυτό το πρόγραμμα +έκανε τη χρήση του εκτυπωτή εξαιρετικά απελπιστική.) Έτσι δεν μπορούσα να +πω στον εαυτό μου ότι οι συμφωνίες εμπιστευτικότητας ήταν αθώες. Ήμουν πολύ +εξαγριωμένος όταν εκείνος αρνήθηκε να μοιραστεί μαζί μας· δεν μπορούσα να +στραφώ και να κάνω κι εγώ το ίδιο πράγμα σε όλους τους άλλους.

+

+Μια άλλη επιλογή, ξεκάθαρη αλλά δυσάρεστη, ήταν να εγκαταλείψω τον κλάδο των +υπολογιστών. Με αυτό τον τρόπο οι ικανότητες μου δε θα χρησιμοποιούνταν με +αρνητικό τρόπο, ωστόσο θα πήγαιναν χαμένες. Δε θα ήμουν υπεύθυνος για τη +διαίρεση και τον περιορισμό των χρηστών υπολογιστών, αλλά αυτό θα συνέβαινε +ούτως ή άλλως.

+

+Γι' αυτό έψαξα να βρω ένα τρόπο με τον οποίο μπορεί ένας προγραμματιστής να +κάνει κάτι προς όφελος του καλού. Αναρωτήθηκα, υπήρχε ένα πρόγραμμα ή +προγράμματα που θα μπορούσα να γράψω, ώστε να κάνω δυνατή για άλλη μια φορά +τη δημιουργία μίας κοινότητας;

+

+Η απάντηση ήταν ξεκάθαρη: αυτό που αρχικά χρειαζόταν ήταν ένα λειτουργικό +σύστημα. Αυτό είναι το κρίσιμο λογισμικό για ν' αρχίσεις να χρησιμοποιείς +έναν υπολογιστή. Μ' ένα λειτουργικό σύστημα μπορείς να κάνεις πολλά· δίχως +ένα δεν μπορείς ούτε καν να λειτουργήσεις τον υπολογιστή. Μ' ένα ελεύθερο +λειτουργικό σύστημα, θα μπορούσαμε να έχουμε ξανά μια κοινότητα +συνεργαζόμενων χάκερ—και να προσκαλέσουμε τον καθένα να έρθει μαζί +μας. Και οποιοσδήποτε θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει έναν υπολογιστή δίχως +ν' αρχίσει με το να συνομωτεί ν' αποστερήσει τους φίλους του/της1.

+

+Ως προγραμματιστής λειτουργικών συστημάτων, είχα τις κατάλληλες ικανότητες +γι' αυτή τη δουλειά. Έτσι παρόλο που δεν είχα την επιτυχία ως δεδομένη, +συνειδητοποίησα ότι εκλέχτηκα ώστε να κάνω αυτή τη δουλειά. Αποφάσισα να +κατασκευάσω το σύστημα συμβατό με το Unix, ώστε να είναι μεταφέρσιμο και +ώστε να μπορούν οι χρήστες του Unix να μεταπηδήσουν σε αυτό εύκολα. Το +όνομα GNU επιλέχτηκε ακολουθώντας μία παράδοση των χάκερ, ως αναδρομικό +ακρωνύμιο του“GNU’s Not Unix.”

+

+Ένα λειτουργικό σύστημα δεν είναι απλά ένας πυρήνας, ικανός μονάχα να +εκτελεί άλλα προγράμματα. Τη δεκαετία του 1970, κάθε λειτουργικό σύστημα +άξιο αυτού του ονόματος περιλάμβανε επεξεργαστές γραμμής εντολών, +συμβολομεταφραστές, μεταγλωττιστές, διερμηνευτές, αποσφαλματωτές, συντάκτες +κειμένου, προγράμματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και πολλά άλλα. Το ITS τα +είχε, το Multics τα είχε, το VMS τα είχε και το Unix τα είχε. Το +λειτουργικό σύστημα GNU θα τα περιελάμβανε επίσης.

+

+Αργότερα άκουσα αυτά τα λόγια, που αποδίδονται στον Hillel (1):

+ +

+ Εάν δεν είμαι για τον εαυτό μου, ποιος θα είναι για μένα;
+ Εάν είμαι μόνο για τον εαυτό μου, τι είμαι;
+ Εάν όχι τώρα, πότε; +

+

+Η απόφαση να ξεκινήσω το Έργο GNU βασίστηκε σ' ένα παρόμοιο πνεύμα.

+

+(1) Ως άθεος, δεν ακολουθώ κανένα θρησκευτικό ηγέτη, αλλά μερικές φορές +βρίσκω ότι θαυμάζω κάτι που κάποιος εξ αυτών έχει πει.

+ +

Ελεύθερο όπως στην ελευθερία

+

+Ο όρος “ελεύθερο λογισμικό” είναι μερικές φορές +παρεξηγημένος2—δεν αφορά την +τιμή. Αφορά την ελευθερία. Εδώ, λοιπόν, παρατίθεται ο ορισμός του ελεύθερου +λογισμικού.

+ +

Ένα πρόγραμμα είναι ελεύθερο λογισμικό, για σας, ένα συγκεκριμένο χρήστη, +εάν:

+ + +

+Εφόσον η λέξη “ελεύθερο” αναφέρεται στην ελευθερία και όχι στην +τιμή, δεν υπάρχει αντίθεση μεταξύ της πώλησης αντιγράφων και του ελεύθερου +λογισμικού. Στην πραγματικότητα, η ελευθερία της πώλησης αντιγράφων είναι +κρίσιμη: οι συλλογές ελεύθερου λογισμικού που πωλούνται σε οπτικούς δίσκους +(CD-ROM) είναι σημαντικές για την κοινότητα, και η πώλησή τους είναι ένας +σημαντικός τρόπος χρηματοδότησης της ανάπτυξης ελεύθερου λογισμικού. +Επομένως, ένα πρόγραμμα το οποίο οι άνθρωποι δεν είναι ελεύθεροι να το +συμπεριλάβουν σε αυτές τις συλλογές, δεν είναι ελεύθερο λογισμικό.

+

+Λόγω της ασάφειας της λέξης “ελεύθερο”, οι άνθρωποι έψαξαν εδώ +και καιρό για εναλλακτικές λύσεις, όμως κανείς δεν βρήκε μία κατάλληλη +εναλλακτική λέξη. Η αγγλική γλώσσα έχει περισσότερες λέξεις και αποχρώσεις +από οποιαδήποτε άλλη, αλλά έχει έλλειψη μιας απλής, αναμφισβήτητης λέξης που +να σημαίνει “ελεύθερο”, όπως στην +ελευθερία—“αδέσμευτο” είναι η λέξη που βρίσκεται πιο κοντά +εννοιολογικά. Εναλλακτικές λέξεις όπως “απελευθερωμένο”, +“ελευθερία” και “ανοιχτό” έχουν είτε διαφορετικό +(λανθασμένο) νόημα είτε κάποιο άλλο μειονέκτημα.

+ +

Λογισμικό GNU και το σύστημα GNU

+

+Η κατασκευή ενός ολόκληρου συστήματος είναι ένα πολύ μεγάλο έργο. Για να το +φέρω εις πέρας, αποφάσισα να προσαρμόσω και να χρησιμοποιήσω υπάρχοντα +κομμάτια ελεύθερου λογισμικού oπουδήποτε ήταν αυτό δυνατό. Για παράδειγμα, +αποφάσισα εξ’ αρχής να χρησιμοποιήσω το Tex ως το βασικό διαμορφωτή +κειμένου. Λίγα χρόνια μετά, αποφάσισα να χρησιμοποιήσω το παραθυρικό +σύστημα X (X Window System) αντί να γράψω κάποιο άλλο παραθυρικό σύστημα για +το GNU.

+

+Εξαιτίας αυτών των αποφάσεων, και άλλων σαν κι εκείνες, το σύστημα GNU δεν +είναι το ίδιο με τη συλλογή όλου του λογισμικού GNU. Το σύστημα GNU +περιλαμβάνει προγράμματα που δεν είναι λογισμικό GNU, προγράμματα που +κατασκευάστηκαν από άλλους ανθρώπους και έργα για τους δικούς τους σκοπούς, +τα οποία όμως μπορούμε και χρησιμοποιούμε επειδή είναι ελεύθερο λογισμικό.

+ +

Ξεκινώντας το έργο

+

+Τον Ιανουάριο του 1984 παράτησα τη δουλειά μου στο MIT και ξεκίνησα να γράφω +λογισμικό GNU. Η φυγή μου από το MIT ήταν απαραίτητη, έτσι ώστε να μην +μπορούσε το MIT ν' αναμιχθεί με τη διανομή του GNU ως ελεύθερο λογισμικό. +Εάν παρέμενα στο προσωπικό, το MIT θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι έχει την +ιδιοκτησία της εργασίας, και να επιβάλλει τους δικούς του όρους διανομής, ή +ακόμη και να μετατρέψει τη δουλειά σ' ένα πακέτο ιδιοκτησιακού λογισμικού. +Δεν σκόπευα να κάνω μια μεγάλη ποσότητα εργασίας μόνο και μόνο για να τη δω +να γίνεται άχρηστη για τον επιθυμητό της σκοπό: τη δημιουργία μιας νέας +κοινότητας διαμοιρασμού λογισμικού.

+

+Παρόλα αυτά, ο καθηγητής Winston, τότε επικεφαλής του εργαστηρίου ΤΝ του +MIT, ευγενώς με προσκάλεσε να συνεχίσω να χρησιμοποιώ τις εγκαταστάσεις του +εργαστηρίου.

+ +

Τα πρώτα βήματα

+

+Λίγο καιρό πριν ξεκινήσω το έργο GNU, είχα ακούσει για τη Συλλογή +Μεταγλωττιστών του ολλανδικού Ελεύθερου Πανεπιστήμιου, γνωστή επίσης ως VUCK +(Η λέξη “ελεύθερο” στα ολλανδικά αρχίζει με v.) Αυτή +(η συλλογή) ήταν ένας μεταγλωττιστής σχεδιασμένος ώστε να χειρίζεται +πολλαπλές γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των C και Pascal, και να υποστηρίζει +πολλαπλές μηχανές στόχους. Έγραψα στο συγγραφέα του, ρωτώντας εάν το GNU θα +μπορούσε να τον χρησιμοποιήσει.

+

+Εκείνος απάντησε ειρωνικά, λέγοντας ότι το πανεπιστήμιο ήταν ελεύθερο, αλλά +ο μεταγλωττιστής όχι. Ως εκ τούτου αποφάσισα ότι το πρώτο πρόγραμμα για το +έργο GNU θα ήταν ένας πολυγλωσσικός, πολλών πλατφορμών μεταγλωττιστής.

+

+Ελπίζοντας ν' αποφύγω την ανάγκη να γράψω όλο το μεταγλωττιστή μόνος μου, +χρησιμοποίησα τον πηγαίο κώδικα του μεταγλωττιστή Pastel, ο οποίος ήταν ένας +μεταγλωττιστής πολλαπλών πλατφορμών ανεπτυγμένος στο Εργαστήριο Lawrence +Livermore. Υποστήριζε, και ήταν γραμμένος σε, μια επεκτεταμένη έκδοση της +Pascal, σχεδιασμένη ώστε να είναι μία γλώσσα προγραμματισμού συστημάτων. +Πρόσθεσα μία διεπαφή για τη C και ξεκίνησα να τον μεταφέρω στον υπολογιστή +Motorola 68000. Αναγκάστηκα όμως να τα παρατήσω όταν ανακάλυψα ότι ο +μεταγλωττιστής χρειαζόταν πολλά εκατομμύρια ψηφιολέξεων (megabytes) χώρο +στοίβας, ενώ το διαθέσιμο Unix σύστημα του 68000 επέτρεπε μόνο 64 χιλιάδες +(64 kilobytes).

+

+Συνειδητοποίησα τότε ότι ο μεταγλωττιστής Pastel λειτουργούσε αναλύοντας +ολόκληρο το αρχείο εισόδου σ' ένα συντακτικό δέντρο, μετατρέποντας ολόκληρο +το συντακτικό δέντρο σε μια αλυσίδα από “οδηγίες” και παράγοντας +στη συνέχεια ολόκληρο το αρχείο εξόδου, χωρίς ποτέ ν' αποδεσμεύει χώρο +αποθήκευσης. Στο σημείο αυτό κατέληξα στο συμπέρασμα ότι έπρεπε να γράψω +ένα νέο μεταγλωττιστή εξ’ αρχής. Ο νέος αυτός μεταγλωττιστής είναι τώρα +γνωστός ως GCC· σ' αυτόν δεν +χρησιμοποιείται καθόλου κώδικας από το μεταγλωττιστή Pastel, αλλά κατάφερα +να προσαρμόσω και να χρησιμοποιήσω τη διεπαφή της C που είχα συγγράψει. +Αυτό όμως συνέβη μερικά χρόνια αργότερα· αρχικά δούλεψα στον GNU Emacs.

+ +

Ο GNU Emacs

+

+Ξεκίνησα να εργάζομαι για τον GNU Emacs το Σεπτέμβριο του 1984 και στις +αρχές του 1985 είχε αρχίσει να γίνεται χρησιμοποιήσιμος. Αυτό μου έδωσε τη +δυνατότητα να χρησιμοποιώ τα Unix συστήματα για να κάνω σύνταξη κειμένου· +όντας αδιάφορος στο να μάθω να χρησιμοποιώ τον vi ή τον ed, έκανα τη δική +μου σύνταξη κειμένου σε άλλου είδους μηχανές έως τότε.

+

+Στο σημείο αυτό, οι άνθρωποι ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν τον GNU Emacs, +δημιουργώντας μου το ερώτημα του πως θα τον διανείμω. Τον τοποθέτησα φυσικά +στον ανώνυμο διακομιστή πρωτοκόλλου μεταφοράς αρχείων (ΠΜΑ - ftp) στον +υπολογιστή του ΜΙΤ που χρησιμοποιούσα. (Τούτος ο υπολογιστής, με όνομα +prep.ai.mit.edu, έγινε κατ' αυτό τον τρόπο η πρωταρχική θέση διανομών +λογισμικού GNU μέσω ΠΜΑ· όταν αποσύρθηκε λίγα χρόνια αργότερα, μεταφέραμε το +όνομα στο νέο μας εξυπηρετητή ΠΜΑ.) Αλλά εκείνο τον καιρό, πολλοί από τους +ενδιαφερόμενους ανθρώπους δεν ήταν στο Διαδίκτυο και δεν μπορούσαν να κάβουν +ένα αντίγραφο μέσω ΠΜΑ. Άρα το ερώτημα ήταν, τι θα έλεγα σ' αυτούς;

+

+Θα μπορούσα να τους πω, “Βρείτε ένα φίλο που είναι στο δίκτυο κι αυτός +θα κάνει ένα αντίγραφο για εσάς.” Επίσης, θα μπορούσα να κάνω ότι +έκανα με τον αυθεντικό PDP-10 Emacs: να τους πω, “Ταχυδρομήστε μου μια +μαγνητική ταινία και έναν SASE, και θα σας την ταχυδρομήσω πίσω με τον Emacs γραμμένο +μέσα της.” Αλλά δεν είχα δουλειά κι έψαχνα να βρω τρόπο ώστε να +κερδίσω χρήματα από το ελεύθερο λογισμικό. Έτσι ανακοίνωσα ότι θα +ταχυδρομούσα μια μαγνητική ταινία σε όποιον ήθελε μία, με αμοιβή 150 +δολλάρια ΗΠΑ. Μ' αυτό τον τρόπο, ξεκίνησα μια επιχείρηση διανομής ελεύθερου +λογισμικού, τον πρόγονο των εταιρειών που διανέμουν σήμερα ολόκληρες +διανομές GNU/Linux.

+ +

Είναι ένα πρόγραμμα ελεύθερο για κάθε χρήστη;

+

+Εάν ένα πρόγραμμα είναι ελεύθερο λογισμικό όταν φεύγει από τα χέρια του +συγγραφέα του, αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι θα είναι ελεύθερο λογισμικό +για οποιονδήποτε έχει ένα αντίγραφό του. Για παράδειγμα, το κοινόχρηστο +λογισμικό (λογισμικό που δεν καλύπτεται από πνευματικά δικαιώματα) είναι +ελεύθερο λογισμικό· όμως οποιοσδήποτε μπορεί να δημιουργήσει μια +ιδιοκτησιακή τροποποιημένη έκδοσή του. Παρομοίως, πολλά ελεύθερα +προγράμματα καλύπτονται από πνευματικά δικαιώματα, αλλά διανέμονται υπό +απλές επιτρεπτικές άδειες, οι οποίες επιτρέπουν τη δημιουργία ιδιοκτησιακών +τροποποιημένων εκδόσεων.

+

+Το πιο παραστατικό παράδειγμα αυτού του προβλήματος είναι το παραθυρικό +σύστημα Χ. Ανεπτυγμένο στο MIT και διανεμόμενο ως ελεύθερο λογισμικό με μια +επιτρεπτική άδεια, υιοθετήθηκε σύντομα από πολλές εταιρείες υπολογιστών. +Αυτές προσέθεσαν το Χ στα ιδιοκτησιακά Unix συστήματά τους, σε εκτελέσιμη +μόνο μορφή, καλυπτόμενο από την ίδια συμφωνία εμπιστευτικότητας3. Αυτά τα αντίγραφα του Χ δεν ήταν πλέον +περισσότερο ελεύθερο λογισμικό απ' ό,τι ήταν το Unix.

+

+Οι προγραμματιστές του X δε το θεώρησαν αυτό ως πρόβλημα—το ανέμεναν +και σκόπευαν να συμβεί. Ο στόχος τους δεν ήταν η ελευθερία, αλλά απλά η +“επιτυχία”, καθορισμένη ως “να έχουμε πολλούς +χρήστες.” Δε τους ενδιέφερε αν αυτοί οι χρήστες θα είχαν ελευθερία, +αλλά μόνο να είναι αριθμητικά πολλοί.

+

+Αυτό οδήγησε σε μια παράδοξη κατάσταση όπου δυο διαφορετικοί τρόποι +εκτίμησης της ελευθερίας έδωσαν διαφορετικές απαντήσεις στο ερώτημα, +“Είναι αυτό το πρόγραμμα ελεύθερο;” Εάν έκρινες βασισμένος στην +ελευθερία που παρεχόταν από τους όρους διανομής του MIT, θα έλεγες ότι το Χ +ήταν ελεύθερο λογισμικό. Εάν όμως εκτιμούσες την ελευθερία του μέσου χρήστη +του Χ, θα έπρεπε να πεις ότι ήταν ιδιοκτησιακό λογισμικό. Οι περισσότεροι +χρήστες του Χ εκτελούσαν τις ιδιοκτησιακές εκδόσεις που συνόδευαν τα Unix +συστήματα, όχι την ελεύθερη έκδοση.

+ +

Το copyleft και η GNU GPL

+

+Ο στόχος του GNU ήταν να δώσει στους χρήστες ελευθερία, όχι να είναι απλά +δημοφιλές. Έτσι είχαμε την ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε όρους διανομής που θα +εμπόδιζαν τη μετατροπή ενός GNU λογισμικού σε ιδιόκτησιακό λογισμικό. Η +μέθοδος που χρησιμοποιούμε αποκαλείται “copyleft”.(1)

+

+Το copyleft χρησιμοποιεί το νόμο πνευματικών δικαιωμάτων, αλλά τον +αντιστρέφει, ώστε να υπηρετήσει το αντίθετο από το συνήθη σκοπό του: αντί να +είναι ένα μέσο περιορισμού του προγράμματος, γίνεται ένα μέσο για να +διατηρηθεί το πρόγραμμα ελεύθερο.

+

+Η κεντρική ιδέα του copyleft είναι ότι επιτρέπουμε σε όλους να εκτελούν το +πρόγραμμα, να αντιγράφουν το πρόγραμμα και να διανέμουν τροποποιημένες +εκδόσεις του—αλλά δεν επιτρέπουμε να προσθέτουν δικούς τους +περιορισμούς. Έτσι, οι κρίσιμες ελευθερίες που ορίζουν το “ελεύθερο +λογισμικό” είναι εγγυημένες στον καθένα που έχει ένα αντίγραφο· +γίνονται αναπόσπαστα δικαιώματα.

+

+Για ένα αποτελεσματικό copyleft, οι τροποποιημένες εκδόσεις πρέπει να είναι +επίσης ελεύθερες. Αυτό εξασφαλίζει ότι η δουλειά μας γίνεται διαθέσιμη σε +όλη την κοινότητα όταν δημοσιοποιείται. Όταν οι επαγγελματίες +προγραμματιστές γίνονται εθελοντές στη βελτίωση λογισμικού GNU, είναι το +copyleft που εμποδίζει τους εργοδότες τους να πουν, “Δεν μπορείτε να +μοιραστείτε αυτές τις αλλαγές, επειδή θα τις χρησιμοποιήσουμε για να +κατασκευάσουμε τη δική μας ιδιοκτησιακή έκδοση του προγράμματος.”

+

+Η απαίτηση οι αλλαγές να είναι ελεύθερες είναι απαραίτητη εάν θέλουμε να +εξασφαλίσουμε την ελευθερία κάθε χρήστη του προγράμματος. Οι εταιρείες που +ιδιωτικοποίησαν το παραθυρικό σύστημα Χ, συνήθως έκαναν κάποιες αλλαγές για +να το μεταφέρουν στα συστήματα και το υλικό τους. Αυτές οι αλλαγές μπορεί +να ήταν μικρές σε σύγκριση με το μεγάλο μέγεθος του Χ, αλλά δεν ήταν +τετριμμένες. Εάν η πραγματοποίηση αλλαγών ήταν μια δικαιολογία για ν' +αρνηθεί κανείς στους χρήστες την ελευθερία, θα ήταν εύκολο για τον καθένα να +εκμεταλλευτεί αυτή τη δικαιολογία.

+

+Ένα σχετικό ζήτημα αφορά το συνδυασμό ενός ελεύθερου προγράμματος με μη +ελεύθερο κώδικα. Ένας τέτοιος συνδυασμός θα ήταν αναπόφευκτα μη ελεύθερος· +οποιεσδήποτε ελευθερίες που θα έλειπαν από το μη ελεύθερο μέρος, θα έλειπαν +και από το σύνολο επίσης. Το να επιτρέψουμε τέτοιους συνδυασμούς θα άνοιγε +μια τρύπα αρκετά μεγάλη ώστε να βουλιάξει ένα πλοίο. Γι' αυτό, μια κρίσιμη +απαίτηση για το copyleft είναι να βουλώσει αυτή την τρύπα: ο,τιδήποτε +προστίθεται ή συνδυάζεται μ' ένα copylefted πρόγραμμα, πρέπει να είναι +τέτοιο ώστε η μεγαλύτερη, συνδυασμένη έκδοσή του να είναι επίσης ελεύθερη +και copylefted.

+

+Η συγκεκριμένη υλοποίηση του copyleft που χρησιμοποιούμε για την πλειοψηφία +του GNU λογισμικού είναι η Γενική Άδεια Δημόσιας Χρήσης GNU, ή ΓΑΔΧ GNU (GNU +GPL) εν συντομία. Έχουμε και άλλα είδη αδειών copyleft που χρησιμοποιούνται +σε συγκεκριμένες περιστάσεις. Τα εγχειρίδια GNU είναι επίσης copylefted, +αλλά χρησιμοποιούν ένα κατά πολύ απλούστερο είδος copyleft, επειδή η +πολυπλοκότητα της ΓΑΔΧ GNU δεν είναι αναγκαία για τα εγχειρίδια.(2)

+

+(1) Το 1984 ή 1985, ο Don Hopkins (ένας πολύ εφευρετικός συνεργάτης) μου +ταχυδρόμησε ένα γράμμα. Στον φάκελο έγραφε πολλές ψυχαγωγικές κουβέντες, +συμπεριλαμβανομένης της παρακάτω: “Copyleft—all rights +reserved.” Χρησιμοποίησα τη λέξη“copyleft” για να ονομάσω +το σχέδιο διανομής λογισμικού που δημιουργούσα εκείνο τον καιρό.

+ +

+(2) Πλέον χρησιμοποιούμε την Άδεια Ελεύθερης +Τεκμηρίωσης GNU για έργα τεκμηρίωσης.

+ +

Το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού

+ +

Καθώς το ενδιαφέρον χρήσης του Emacs μεγάλωνε, αναμίχθηκαν και άλλοι +άνθρωποι στο έργο GNU και αποφασίσαμε ότι ήταν καιρός ν' αναζητήσουμε +χρηματοδότηση για μια ακόμη φορά. Έτσι το 1985 δημιουργήσαμε το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού (ΙΕΛ), ένα +εξαιρούμενο από το φόρο φιλανθρωπικό ίδρυμα για την ανάπτυξη του ελεύθερου +λογισμικού. Το ΙΕΛ ανέλαβε +επίσης την επιχείρηση της διανομής του Emacs μέσω ταινίας· αργότερα την +επέκτεινε προσθέτοντας κι άλλο ελεύθερο λογισμικό (GNU και μη-GNU επίσης) +στη ταινία, αλλά και πουλώντας ελεύθερα εγχειρίδια επίσης.

+ +

Παλαιότερα, τα περισσότερα έσοδα του ΙΕΛ προέρχονταν από πωλήσεις αντιγράφων +ελεύθερου λογισμικού και άλλες σχετικές υπηρεσίες. (CD-ROM πηγαίου κώδικα, +CD-ROM με εκτελέσιμα, όμορφα εκτυπωμένα εγχειρίδια, όλα με ελευθερία να +αναδιανεμηθούν και τροποποιηθούν) και Πολυτελείς Διανομές (όπου χτίζουμε +ολοκλήρη τη συλλογή λογισμικού για την πλατφόρμα επιλογής του πελάτη). +Σήμερα το ΙΕΛ εξακολουθεί να πουλά εγχειρίδια +και άλλο εξοπλισμό, αλλά λαμβάνει το κύριο μέρος της χρημαοδότησής του +από τις συνδρομές των μελών του. Μπορείτε να προσχωρήσετε στο ΙΕΛ στο fsf.org.

+ +

Οι υπάλληλοι του ΙΕΛ συνέγραψαν και διατήρησαν έναν αριθμό πακέτων +λογισμικού GNU. Δύο αξιοσημείωτα πακέτα είναι η βιβλιοθήκη της γλώσσας C +και το κέλυφος. Η βιβλιοθήκη C του GNU χρησιμοποιείται από κάθε πρόγραμμα +που εκτελείται σ' ένα GNU/Linux σύστημα για να επικοινωνήσει με τον πυρήνα +Linux. Αναπτύχθηκε από ένα μέλος του προσωπικού του ΙΕΛ, τον Roland +McGrath. Το κέλυφος που χρησιμοποιείται στα περισσότερα GNU/Linux συστήματα +είναι το BASH, το Bourne Again +Shell(1), το οποίο αναπτύχθηκε από τον υπάλληλο του ΙΕΛ Brian Fox.

+ +

Χρηματοδοτήσαμε την ανάπτυξη αυτών των προγραμμάτων επειδή το έργο GNU δεν +είχε να κάνει μόνο με εργαλεία ή με ένα περιβάλλον ανάπτυξης εφαρμογών. Ο +στόχος μας ήταν ένα πλήρες λειτουργικό σύστημα και αυτά τα προγράμματα ήταν +απαραίτητα γι' αυτό το σκοπό.

+ +

(1) Το “Bourne Again Shell” είναι ένα λογοπαίγνιο επάνω στο +“Bourne Shell”, που ήταν τότε το συνηθέστερο κέλυφος στο Unix.

+ +

Υποστήριξη ελεύθερου λογισμικού

+ +

Η φιλοσοφία του ελεύθερου λογισμικού απορρίπτει μία συγκεκριμένη, ευρεία +διαδεδομένη επιχειρηματική πρακτική, αλλά δεν είναι κατά των επιχειρήσεων. +Όταν οι επιχειρήσεις σέβονται την ελευθερία των χρηστών, τους ευχόμαστε +πάντα επιτυχίες.

+ +

Η πώληση αντιγράφων του Emacs επιδεικνύει ένα είδος επιχείρησης ελεύθερου +λογισμικού. Όταν το ΙΕΛ ανέλαβε αυτή την επιχείρηση, χρειάστηκε να βρω έναν +άλλο τρόπο για να ζήσω. Τον βρήκα πουλώντας υπηρεσίες σχετιζόμενες με το +ελεύθερο λογισμικό που είχα αναπτύξει. Αυτό συμπεριελάμβανε διδασκαλία για +θέματα όπως το πώς να προγραμματίζει κανείς το GNU Emacs και πώς να +προσαρμόζει το GCC, καθώς και ανάπτυξη λογισμικού, συνήθως μεταφορά του GCC +σε νέες πλατφόρμες.

+ +

Σήμερα καθένα από αυτά τα είδη επιχειρήσεων ελεύθερου λογισμικού εφαρμόζεται +από έναν αριθμό εταιρειών. Μερικές διανέμουν συλλογές ελεύθερου λογισμικού +σε CD-ROM· άλλες πωλούν υποστήριξη σε επίπεδα που κυμαίνονται από παροχή +απαντήσεων σε ερωτήσεις χρηστών, επιδιορθώσεις σφαλμάτων, έως την προσθήκη +μείζονων νέων χαρακτηριστικών. Αρχίσαμε ήδη να βλέπουμε εταιρείες +ελεύθερου λογισμικού βασιζόμενες στη δημιουργία νέων προϊόντων ελεύθερου +λογισμικού.

+ +

Παρόλα αυτά, προσέξτε—ένας αριθμός εταιρειών που σχετίζουν τον εαυτό +τους με τον όρο “ανοιχτός κώδικας (open source)” βασίζουν την +επιχείρησή τους σε μη ελεύθερο λογισμικό που λειτουργεί σε συνδυασμό με το +ελεύθερο. Αυτές δεν είναι εταιρείες ελεύθερου λογισμικού, είναι εταιρείες +ιδιοκτησιακού λογισμικού που τα προϊόντα τους οδηγούν τους χρήστες μακριά +από την ελευθερία. Αποκαλούν τα προϊόντα αυτά “πακέτα προστιθέμενης +αξίας”, κάτι που αντανακλά τις άξιες που θα ήθελαν να υιοθετήσουμε: +άνεση υπεράνω της ελευθερίας. Εάν αξιολογούμε την ελευθερία περισσότερο, θα +πρέπει να τ' αποκαλούμε πακέτα “αφαιρούμενης ελευθερίας”.

+ +

Τεχνικοί στόχοι

+ +

Ο πρωταρχικός στόχος του GNU είναι να είναι ελεύθερο λογισμικό. Ακόμη και +αν το GNU δεν είχε τεχνικά προτερήματα έναντι του Unix, θα είχε ένα +κοινωνικό προτέρημα, επιτρέποντας στους χρήστες να συνεργαστούν, και ένα +ηθικό προτέρημα, το σεβασμό της ελευθερίας του χρήστη.

+ +

Όμως ήταν φυσικό να εφαρμόσουμε τα γνωστά πρότυπα καλής πρακτικής στην +εργασία μας—για παράδειγμα, τη δυναμική δέσμευση των δομών δεδομένων +για την αποφυγή αυθαίρετων ορίων σταθερού μεγέθους, καθώς και τη διαχείριση +όλων των πιθανών κωδικών 8 δυαδικών ψηφίων όποτε αυτό είχε νόημα.

+ +

Επιπρόσθετα, απορρίψαμε την εστίαση του Unix στο μικρό μέγεθος μνήμης, +αποφασίζοντας να μην υποστηρίξουμε τις μηχανές 16 δυαδικών ψηφίων (ήταν +ξεκάθαρο ότι οι μηχανές 32 δυαδικών ψηφίων θα ήταν ο κανόνας την περίοδο που +θα τελείωνε το σύστημα GNU) και να μην προσπαθήσουμε να μειώσουμε τη χρήση +μνήμης εκτός και αν ξεπερνούσε το 1 εκατομμύριο χαρακτήρες. Σε προγράμματα +που η διαχείριση πολύ μεγάλων αρχείων δεν ήταν κρίσιμη, ενθαρρύναμε τους +προγραμματιστές να διαβάζουν ένα ολόκληρο αρχείο εισόδου στη μνήμη κι έπειτα +να σαρώνουν τα περιεχόμενά του, δίχως ν' ανησυχούν για την είσοδο/έξοδο +(I/O).

+ +

Αυτές οι αποφάσεις έκαναν ικανά πολλά GNU προγράμματα να ξεπεράσουν τα +αντίστοιχα του Unix σε αξιοπιστία και ταχύτητα.

+ +

Δωρεές υπολογιστών

+ +

Καθώς η φήμη του έργου GNU μεγάλωνε, οι άνθρωποι άρχισαν να προσφέρουν +μηχανές που έτρεχαν Unix στο έργο. Αυτές ήταν πολύ χρήσιμες, επειδή ο +ευκολότερος τρόπος ανάπτυξης συστατικών του συστήματος GNU ήταν να τα +δημιουργήσεις σε ένα Unix σύστημα και ν' αντικαταστήσεις τα συστατικά μέρη +αυτού του συστήματος ένα προς ένα. Έθεσαν όμως ένα ηθικό ζήτημα: αν ήταν +σωστό για εμάς να έχουμε αντίγραφα του Unix.

+ +

Το Unix ήταν (και παραμένει) ιδιοκτησιακό λογισμικό, και η φιλοσοφία του +έργου GNU έλεγε ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε ιδιοκτησιακό λογισμικό. +Αλλά εφαρμόζοντας τον ίδιο συλλογισμό που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η βία +είναι δικαιολογημένη στην αυτοπροστασία, κατέληξα ότι ήταν θεμιτό να +χρησιμοποιούμε ένα ιδιοκτησιακό πακέτο εφόσον αυτό θα ήταν κρίσιμο για ν' +αναπτύξουμε μια ελεύθερη αντικατάσταση που θα βοηθούσε τους άλλους να +σταματήσουν να χρησιμοποιούν το ιδιοκτησιακό πακέτο.

+ +

Όμως αν κι αυτό ήταν ένα δικαιολογημένο κακό, παρέμενε κακό. Σήμερα δεν +έχουμε πλέον αντίγραφα του Unix, επειδή τα αντικαταστήσαμε με ελεύθερα +λειτουργικά συστήματα. Εάν δεν μπορούσαμε να αντικαταστήσουμε το +λειτουργικό σύστημα μιας μηχανής με ένα ελεύθερο, αλλάζαμε την ίδια τη +μηχανή.

+ +

Η λίστα εργασιών του GNU

+ +

Καθώς το έργο GNU συνεχιζόταν κι ένας αυξανόμενος αριθμός συστατικών +συστήματος δημιουργήθηκαν ή αναπτύχθηκαν, έγινε τελικά χρήσιμο να +κατασκευάσουμε μια λίστα από τα εναπομείναντα κενά. Τη χρησιμοποιήσαμε ώστε +να στρατολογήσουμε προγραμματιστές να γράψουν τα κομμάτια που έλειπαν. Αυτή +η λίστα έγινε γνωστή ως η Λίστα Εργασιών του GNU. Εκτός από τα συστατικά +Unix που έλειπαν, παραθέσαμε στη λίστα επιπρόσθετο χρήσιμο λογισμικό και +έργα τεκμηρίωσης, που πιστεύαμε ότι έπρεπε να έχει ένα πραγματικά πλήρες +σύστημα.

+ +

Σήμερα, σχεδόν κανένα συστατικό του Unix δεν έχει απομείνει στη λίστα +εργασιών του GNU—αυτές οι δουλειές έχουν ολοκληρωθεί, εκτός από +μερικές μη αναγκαίες. Ωστόσο η λίστα είναι γεμάτη από έργα που μερικοί θ' +αποκαλούσαν “εφαρμογές”. Οποιοδήποτε πρόγραμμα απευθύνεται σε +περισσότερο από μια στενή τάξη χρηστών θα ήταν ένα χρήσιμο πράγμα για να +προστεθεί σ' ένα λειτουργικό σύστημα.

+ +

Μέχρι και παιχνίδια συμπεριλαμβάνονται στη λίστα εργασίας—και υπήρχαν +εκεί από την αρχή. Το Unix περιείχε παιχνίδια, έτσι λογικά θα έπρεπε να +έχει και το GNU επίσης. Αλλά η συμβατότητα δεν ήταν πρόβλημα για τα +παιχνίδια κι έτσι δεν ακολουθήσαμε τη λίστα παιχνιδιών που είχε το Unix. +Αντίθετα, δημιουργήσαμε μια λίστα με ποικιλία διαφορετικών ειδών παιχνιδιών +που ίσως αρέσουν στους χρήστες.

+ +

(1) Αυτό γράφτηκε το 1998. Το 2009 δεν διατηρούμε πια μια μακριά λίστα +ενεργειών. Η κοινότητα αναπτύσσει ελεύθερο λογισμικό τόσο γρήγορα που δεν +μπορούμε ούτε καν να το καταγράψουμε στην ολότητά του. Αντιθέτως, έχουμε +μια λίστα Έργων Υψηλής Προτεραιότητας, μια πολύ μικρότερη λίστα έργων που +πραγματικά θέλουμε να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να γράψουν.

+ +

Η ΓΑΔΧ Βιβλιοθήκης GNU (GNU LGPL)

+ +

Η GNU βιβλιοθήκη της C χρησιμοποιεί ένα ειδικό είδος copyleft που ονομάζεται +Γενική Άδεια Δημόσιας Χρήσης Βιβλιοθήκης(1), το οποίο επιτρέπει τη σύνδεση +ιδιοκτησιακού λογισμικού με τη βιβλιοθήκη. Γιατί κάνουμε αυτή την εξαίρεση;

+ +

Δεν είναι ζήτημα αρχής· δεν υπάρχει καμία αρχή που να λέει πως τα προϊόντα +ιδιοκτησιακού λογισμικού δικαιούνται να συμπεριλαμβάνουν τον κώδικα μας. +(Γιατί όμως συνεισφέρουμε σ' ένα έργο προσανατολισμένο στην άρνηση +διαμοιρασμού μαζί μας;) Η χρήση της ΓΑΔΧΒ GNU για τη βιβλιοθήκη της C, ή +για οποιαδήποτε άλλη βιβλιοθήκη, είναι ζήτημα στρατηγικής.

+ +

Η βιβλιοθήκη της C παρέχει γενικές λειτουργίες· κάθε ιδιοκτησιακό σύστημα ή +μεταγλωττιστής συνοδεύεται από μια βιβλιοθήκη C. Επομένως, εάν κάναμε τη C +βιβλιοθήκη μας διαθέσιμη μόνο για το ελεύθερο λογισμικό αυτό δεν θα έδινε +κάποιο πλεονέκτημα στο ελεύθερο λογισμικό—αλλά μόνο θα αποθάρρυνε της +χρήση της βιβλιοθήκης μας.

+ +

Ένα σύστημα αποτελεί εξαίρεση στο παραπάνω: στο σύστημα GNU (κι αυτό +συμπεριλαμβάνει και το GNU/Linux), η GNU βιβλιοθήκη της C είναι η μοναδική C +βιβλιοθήκη που υπάρχει. Έτσι, οι όροι διανομής της GNU C βιβλιοθήκης +αποφασίζουν εάν είναι εφικτό να μεταγλωττιστεί ένα ιδιοκτησιακό πρόγραμμα +για το σύστημα GNU. Δεν υπάρχει κανένας ηθικός λόγος για τον οποίο θα +έπρεπε να επιτραπούν οι ιδιοκτησιακές εφαρμογές στο σύστημα GNU, αλλά +στρατηγικά φαίνεται πως απαγορεύοντάς τες θα οδηγούσε περισσότερο στο ν' +αποθαρρύνει τη χρήση του συστήματος GNU από το να ενθαρρύνει την ανάπτυξη +ελεύθερων εφαρμογών. Για τους παραπάνω λόγους, η χρήση της ΓΑΔΧ Βιβλιοθήκης +GNU είναι μια καλή στρατηγική για τη βιβλιοθήκη της C.

+ +

Για άλλες βιβλιοθήκες, η απόφαση στρατηγικής πρέπει να εξετάζεται κατά +περίπτωση. Όταν μια βιβλιοθήκη επιτελεί εξειδικευμένες λειτουργίες οι +οποίες βοηθούν στη σύνταξη συγκεκριμένων προγραμμάτων, τότε η διανομή της +υπό την ΓΑΔΧ GNU κι ο περιορισμός της χρήσης της μόνο από προγράμματα +ελεύθερου λογισμικού, είναι ένας τρόπος βοήθειας των άλλων κατασκευαστών +ελεύθερου λογισμικού, δίνοντας τους ένα πλεονέκτημα απέναντι στο +ιδιοκτησιακό λογισμικό.

+ +

Δείτε π.χ. τη GNU Readline, μια βιβλιοθήκη η οποία αναπτύχθηκε για να +παρέχει τη δυνατότητα επεξεργασίας της γραμμής εντολών του BASH. Η Readline +διατίθεται υπό την κανονική ΓΑΔΧ GNU κι όχι υπό την ΓΑΔΧ Βιβλιοθήκης GNU. +Αυτό πιθανότατα μειώνει το εύρος της χρήσης της· αλλά δεν αποτελεί απώλεια +για εμάς. Στο μεταξύ, τουλάχιστον μία χρήσιμη εφαρμογή έχει γίνει ελεύθερο +λογισμικό προκειμένου να μπορέσει να χρησιμοποιήσει τη Readline, κι αυτό +είναι αληθινό όφελος για την κοινότητα.

+ +

Οι κατασκευαστές ιδιοκτησιακού λογισμικού έχουν τα πλεονεκτήματα που παρέχει +το χρήμα. Οι κατασκευαστές ελεύθερου λογισμικού πρέπει να δημιουργούν +πλεονεκτήματα ο ένας για τον άλλο. Ελπίζω πως κάποια μέρα θα έχουμε μια +μεγάλη συλλογή από βιβλιοθήκες που διατίθενται υπό τη ΓΑΔΧ GNU, για τις +οποίες δεν θα υπάρχει αντίστοιχη λειτουργικότητα διαθέσιμη στο ιδιοκτησιακό +λογισμικό. Αυτές θα παρέχουν χρήσιμες μονάδες για να λειτουργήσουν ως +θεμέλιοι λίθοι σε νέο ελεύθερο λογισμικό και θα συνεισφέρουν στη δημιουργία +ενός σημαντικού πλεονεκτήματος για περαιτέρω ανάπτυξη ελεύθερου λογισμικού.

+ +

(1) Αυτή η άδεια πλέον ονομάζεται Ελάσσων Γενική Άδεια Δημόσιας Χρήσης GNU +(GNU Lesser General Public License), ώστε να μη δημιουργεί την εντύπωση ότι +όλες οι ελεύθερες βιβλιοθήκες οφείλουν να τη χρησιμοποιούν. Δείτε το Γιατί δεν πρέπει να χρησιμοποιήσετε την +Ελάσσων GPL για την επόμενή σας βιβλιοθήκη για περισσότερες πληροφορίες.

+ +

Ψαχουλεύοντας μια φαγούρα;

+

+Ο Eric Raymond λέει ότι “Κάθε καλή δουλειά λογισμικού ξεκινά +ψαχουλεύοντας την προσωπική φαγούρα του δημιουργού του.” Αυτό μερικές +φορές μπορεί να συμβαίνει πραγματικά, αλλά πολλά απαραίτητα κομμάτια του +λογισμικού GNU αναπτύχθηκαν για να έχουμε ένα ολοκληρωμένο ελεύθερο +λειτουργικό σύστημα. Προέρχονται από ένα όραμα κι ένα σχεδιασμό, όχι από +αυθόρμητη διάθεση.

+

+Για παράδειγμα, αναπτύξαμε την GNU βιβλιοθήκη της C επειδή ένα σύστημα τύπου +Unix χρειάζεται μία C βιβλιοθήκη, το BASH επειδή ένα σύστημα τύπου Unix +χρειάζεται ένα κέλυφος, και το GNU tar επειδή ένα σύστημα τύπου Unix +χρειάζεται ένα πρόγραμμα tar. Το ίδιο ισχύει και για τα δικά μου +προγράμματα—το GNU μεταγλωττιστή της C, το GNU Emacs, το GDB και το +GNU Make.

+

+Μερικά προγράμματα GNU αναπτύχθηκαν για ν' αντιμετωπίσουν συγκεκριμένες +απειλές της ελευθερίας μας. Έτσι, αναπτύξαμε το gzip για ν' +αντικαταστήσουμε το πρόγραμμα συμπίεσης Compress, το οποίο είχε χαθεί για +την κοινότητα λόγω των πατεντών LZW. +Βρήκαμε ανθρώπους για ν' αναπτύξουν το LessTif, και πιο πρόσφατα ξεκινήσαμε +το GNOME και το +Harmony για ν' αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που προκαλούνται από +συγκεκριμένες ιδιοκτησιακές βιβλιοθήκες (δείτε παρακάτω). Αναπτύσσουμε το +Φρουρό Ιδιωτικότητας GNU (GPG) για ν' αντικαταστήσουμε δημοφιλές μη-ελεύθερο +λογισμικό κρυπτογράφησης, επειδή οι χρήστες δεν πρέπει να έχουν να διαλέξουν +μεταξύ ιδιωτικότητας και ελευθερίας.

+

+Φυσικά, οι άνθρωποι που ανέπτυσσαν τα παραπάνω προγράμματα ενδιαφέρθηκαν για +τη δουλειά αυτή και προστέθηκαν σ' αυτά πολλά χαρακτηριστικά από διάφορο +κόσμο για την εξυπηρέτηση των αναγκών και των ενδιαφερόντων τους. Ωστόσο +δεν είναι γι' αυτό το λόγο που υπάρχουν τα προγράμματα.

+ +

Απροσδόκητες εξελίξεις

+

+Στην αρχή του έργου GNU, φαντάστηκα πως θα κατασκευάζαμε πρώτα ολοκλήρο το +GNU σύστημα και μετά θα το διανείμαμε σαν ένα ενιαίο σύνολο. Δεν συνέβη +όμως έτσι.

+

+Καθώς κάθε συστατικό του συστήματος GNU υλοποιήθηκε επάνω σε ένα σύστημα +Unix, κάθε συστατικό μπορούσε να εκτελεστεί σε συστήματα Unix πολύ πριν +εμφανιστεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα GNU. Μερικά από αυτά τα προγράμματα +έγιναν δημοφιλή, κι οι χρήστες ξεκίνησαν να τα επεκτείνουν και να τα +μεταφέρουν σε άλλες πλατφόρμες—στις ποικίλες ασύμβατες εκδόσεις του +Unix, και μερικές φορές σε άλλα συστήματα επίσης.

+

+Αυτή η διαδικασία έκανε τα παραπάνω προγράμματα πολύ περισσότερο ισχυρά, και +προσέφερε τόσο έσοδα όσο και εθελοντές στο έργο GNU. Πιθανότατα όμως +καθυστέρησε επίσης την ολοκλήρωση ενός βασικής λειτουργικότητας συστήματος +για αρκετά χρόνια, καθώς ο χρόνος των προγραμματιστών του GNU καταναλωνόταν +στη διατήρηση αυτών των μεταφορών και στην προσθήκη νέων χαρακτηριστικών στα +υπάρχοντα συστατικά, αντί του να προχωρήσουν στη συγγραφή του ενός μη +υπάρχοντος συστατικού μετά το άλλο.

+ +

Το GNU Hurd

+

+Το 1990, το σύστημα GNU ήταν σχεδόν έτοιμο. Το μόνο βασικό συστατικό που +έλειπε ήταν ο πυρήνας. Είχαμε αποφασίσει να υλοποιήσουμε τον πυρήνα μας σαν +μια συλλογή από διεργασίες διακομιστών που θα έτρεχαν πάνω στο Mach. Ο Mach +είναι ένας μικροπυρήνας ανεπτυγμένος στο Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon και +στην συνέχεια στο Πανεπιστήμιο της Utah. Ο πυρήνας GNU Hurd είναι μια +συλλογή από διακομιστές (δηλαδή ένα κοπάδι από GNUs) οι οποίοι εκτελούνται +επάνω στο Mach, και υλοποιούν τις ποικίλες λειτουργίες ενός πυρήνα Unix. Το +ξεκίνημα της ανάπτυξης καθυστέρησε, καθώς περιμέναμε τον Mach να διανεμηθεί +ως ελεύθερο λογισμικό, όπως είχε υποσχεθεί.

+

+Ένας λόγος για τον οποίο διαλέξαμε αυτή τη σχεδίαση ήταν για ν' αποφύγουμε +ότι φαινόταν πως θα είναι το δυσκολότερο κομμάτι της δουλειάς: η +αποσφαλμάτωση ενός προγράμματος πυρήνα χωρίς ένα πρόγραμμα αποσφαλμάτωσης +(debugger) σε επίπεδο πηγαίου κώδικα για να το κάνει. Αυτό το κομμάτι του +έργου είχε ήδη γίνει στον Mach και περιμέναμε ότι θ' αποσφαλματώσουμε τους +διακομιστές του Hurd ως προγράμματα χρηστών, με το GDB. Τελικά όμως μας +πήρε πολύ καιρό για να το κάνουμε αυτό δυνατό, και οι πολύνηματικοί +διακομιστές που στέλνουν μεταξύ τους μηνύματα αποδείχτηκαν τελικά ότι είναι +πολύ δύσκολο ν' αποσφαλματωθούν. Χρειάστηκε προσπάθεια πολλών χρόνων για να +κάνουμε το Hurd να λειτουργεί σταθερά.

+ +

Alix

+

+Ο πυρήνας του GNU δεν είχε προ-σχεδιαστεί να ονομάζεται Hurd. Το αρχικό του +όνομα ήταν Alix—του είχε δοθεί το όνομα της γυναίκας που ήταν η +αγαπημένη μου εκείνο τον καιρό. Αυτή, μια διαχειρίστρια συστημάτων Unix, +μου είχε επισημάνει πώς το όνομα της θα ταίριαζε σαν ένα κοινό ονοματολογικό +πρότυπο για τις εκδόσεις των συστημάτων τύπου Unix. Χαριτολογώντας, είχε +πει στους φίλους της, “Κάποιος θα έπρεπε να βαφτίσει ένα πυρήνα με το +όνομα μου.” Δεν είπα τίποτα, αλλά είχα αποφασίσει να της κάνω έκπληξη +με έναν πυρήνα που θα λέγεται Alix.

+

+Τελικά δε παρέμεινε έτσι. Ο Michael (τώρα Thomas) Bushnell, βασικός +κατασκευαστής του πυρήνα, προτιμούσε το όνομα Hurd, και επανακαθόρισε το +Alix ώστε να αναφέρεται σε ένα συγκεκριμένο τμήμα του πυρήνα—το τμήμα +του οποίου σκοπός του ήταν να παγιδεύει και να διαχειρίζεται όλες τις +κλήσεις του συστήματος, στέλνοντας μηνύματα στους διακομιστές του Hurd.

+

+Αργότερα, η Alix και εγώ χωρίσαμε, και άλλαξε το όνομά της. Ανεξάρτητα από +αυτό, η σχεδίαση του Hurd είχε αλλάξει έτσι ώστε η βιβλιοθήκη της C να +μπορεί να στέλνει μηνύματα απευθείας στους διακομιστές, κι αυτό έκανε το +συστατικό Alix να εξαφανιστεί από την όλη σχεδίαση.

+

+Προτού όμως συμβούν όλα αυτά, ένας φίλος της είχε δει το όνομα Alix στο +πηγαίο κώδικα του Hurd, και της το ανέφερε. Έτσι είχε την ευκαιρία να βρει +έναν πυρήνα με το όνομά της.

+ +

Linux και GNU/Linux

+

+Το GNU Hurd δεν είναι έτοιμο για παραγωγική χρήση, και δεν γνωρίζουμε αν +ποτέ θα είναι. Η σχεδίαση με βάση τις δυνατότητες έχει προβλήματα που +δημιουργούνται απευθείας από την ευελιξία της σχεδίασης, και δεν είναι +ξεκάθαρο αν υπάρχουν λύσεις σ' αυτά.

+ +

+Ευτυχώς, ένας άλλος πυρήνας είναι άμεσα διαθέσιμος. Το 1991, Ο Linus +Torvalds κατασκεύασε ένα συμβατό πυρήνα τύπου Unix και το ονόμασε Linux. +Ήταν ιδιόκτητο αρχικά, αλλά το 1992 το έκανε ελεύθερο λογισμικό. Ο +συνδυασμός του Linux με το μη-εντελώς-ολοκληρωμένο σύστημα GNU αποτέλεσε ένα +πλήρες ελεύθερο λειτουργικό σύστημα. (Φυσικά, αυτός ο συνδυασμός ήταν μια +σημαντική δουλειά από μόνος του). Στο Linux οφείλεται το ότι μπορούμε και +πραγματικά τρέχουμε μια έκδοση του συστήματος GNU σήμερα.

+

+Αποκαλούμε αυτή την έκδοση του συστήματος +GNU/Linux, προκειμένου να εκφράσουμε τη σύνθεσή της ως ενός συνδυασμού +του συστήματος GNU με το Linux ως τον πυρήνα. Παρακαλούμε μην υποπέφτετε +στην πρακτική να καλείτε όλο το σύστημα “Linux”, καθώς αυτό +σημαίνει την απόδοση της δουλειάς μας σε κάποιον άλλο. Παρακαλούμε δώστε μας ισότιμη αναφορά.

+ +

Προκλήσεις στο μέλλον μας

+

+Έχουμε αποδείξει την ικανότητα μας στο να κατασκευάζουμε ελεύθερο λογισμικό +ευρείας ποικιλίας. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως ήμαστε αόρατοι και +ασταμάτητοι. Πολλές προκλήσεις κάνουν το μέλλον του ελεύθερου λογισμικού +αβέβαιο. Γνωρίζοντας αυτές τις προκλήσεις θα απαιτείται συνέχεια σταθερή +προσπάθεια, επιμονή και υπομονή. Μερικές φορές ένας τέτοιος αγώνας μπορείνα +διαρκέσει μέχρι και χρόνια. Θα χρειαστεί το είδος της αποφασιστικότητας +όπου οι άνθρωποι προβάλουν όταν εκτιμούν την ελευθερία τους και δεν αφήνουν +κάποιον να τους την πάρει.

+

+Οι ακόλουθοι τέσσερις τομείς αναφέρουν αυτές τις προκλήσεις.

+ +

Η μυστικότητα του υλικού

+

+Οι κατασκευαστές υλικού με τον καιρό τείνουν όλο και περισσότερο στην +διατήρηση και απόκρυψη των προδιαγραφών. Αυτό δυσκολεύει την συγγραφή +ελεύθερων οδηγών για το νέο υλικό όπου το Linux και το XFree86 θα πρέπει να +υποστηρίξουν. Σήμερα, έχουμε ολοκληρωμένα ελεύθερα συστήματα, δεν είναι +όμως βέβαιο πως θα συνεχίζουμε να τα έχουμε εάν δεν είμαστε σε θέση να +υποστηρίξουμε τους μελλοντικούς υπολογιστές.

+

+Υπάρχουν δύο τρόποι για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα. Οι +προγραμματιστές μπορούν να χρησιμοποιήσουν την αντίστροφη μηχανική για να +σκεφτούν πώς θα υποστηρίξουν το ανάλογο υλικό. Οι υπόλοιποι από εμάς +μπορούμε να διαλέξουμε το υλικό που υποστηρίζεται ήδη από το ελεύθερο +λογισμικό και καθώς ο αριθμός μας θα αυξάνεται η μυστικότητα των +προδιαγραφών θα γίνει αυτόνομη αμυντική πολιτική.

+

+Η αντίστροφη μηχανική είναι μια δύσκολη δουλειά. Θα έχουμε τους κατάλληλους +προγραμματιστές με αρκετή αποφασιστικότητα για να την αναλάβουν; +Ναι—εάν έχουμε δημιουργήσει ένα δυνατό συναίσθημα ότι το ελεύθερο +λογισμικό είναι ζήτημα αρχών και οι μη ελεύθεροι οδηγοί συσκευών είναι +ανυπόφοροι. Και θα ξοδέψει ένας μεγάλος αριθμός από εμάς επιπλέον χρήματα ή +ακόμη λίγο επιπλέον χρόνο, έτσι ώστε να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε +ελεύθερους οδηγούς; Ναι—εάν η αποφασιστικότητα να έχουμε ελευθερία +γίνει ευρέως διαδεδομένη.

+

+(Σημείωση 2008: το ζήτημα αυτό επεκτείνεται και στο BIOS επίσης. Υπάρχει +ένα ελεύθερο BIOS, το LibreBoot (μια +διανομή του coreboot)· το πρόβλημα είναι η εύρεση προδιαγραφών για τις +μηχανές ώστε το LibreBoot να μπορεί να τις υποστηρίξει χωρίς μη-ελεύθερα +“blobs”.)

+ +

Μη ελεύθερες βιβλιοθήκες

+

+Μια μη ελεύθερη βιβλιοθήκη που εκτελείται σε ελεύθερα λειτουργικά συστήματα +λειτουργεί σαν παγίδα για τους κατασκευαστές ελεύθερου λογισμικού. Τα +ελκυστικά χαρακτηριστικά της βιβλιοθήκης είναι το δόλωμα της παγίδας. εάν +χρησιμοποιήσεις την βιβλιοθήκη, πέφτεις στην παγίδα, επειδή το πρόγραμμα σου +δεν μπορεί να γίνει χρήσιμο μέρος ενός ελεύθερου λειτουργικού συστήματος +(Μιλώντας με τη στενή έννοια, θα μπορούσαμε να εισάγουμε το πρόγραμμα σου, +άλλα δεν θα τρέχει με την βιβλιοθήκη να απουσιάζει). Ακόμα +χειρότερα, εάν κάποιο πρόγραμμα που χρησιμοποιεί την ιδιοκτησιακή βιβλιοθήκη +γίνει δημοφιλές, μπορεί να παρασύρει άλλους ανυποψίαστους προγραμματιστές +μέσα στη παγίδα.

+

+Το πρώτο περιστατικό αυτού του προβλήματος ήταν με την εργαλειοθήκη Motif, +πίσω στη δεκαετία του 80. Αν και τότε δεν υπήρχαν ελεύθερα λειτουργικά +συστήματα, ήταν προφανές το τι πρόβλημα θα τους προκαλούσε το Motif στην +συνέχεια. Το έργο GNU αντέδρασε με δύο τρόπους: ζητώντας από τα μεμονωμένα +έργα ελεύθερου λογισμικού να υποστηρίξουν την ελεύθερη εργαλειοθήκη του X +τόσο καλά όσο το Motif, και ζητώντας κάποιον να συγγράψει μία ελεύθερη +αντικατάσταση του Motif. Η δουλειά αυτή διήρκεσε αρκετά χρόνια. Το LessTif +κατασκευασμένο από τους Πεινασμένους Προγραμματιστές έγινε αρκετά δυνατό +έτσι ώστε να υποστηρίζει τις περισσότερες από τις εφαρμογές του Motif μόλις +το 1997.

+

+Μεταξύ του 1996 και του 1998, μία άλλη μη ελεύθερη GUI βιβλιοθήκη που ονομάζεται Qt χρησιμοποιήθηκε σε +μια ουσιώδη συλλογή ελεύθερου λογισμικού, το γραφικό περιβάλλον KDE.

+

+Τα ελεύθερα συστήματα GNU/Linux αδυνατούσαν να χρησιμοποιήσουν το KDE, +επειδή δεν μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε την ιδιοκτησιακή βιβλιοθήκη. +Ωστόσο, μερικοί εμπορικοί διανομείς των GNU/Linux συστημάτων οι οποίοι δεν +ήταν αρκετά αυστηροί στο να διανέμουν μόνο ελεύθερο λογισμικό, πρόσθεσαν το +KDE στα συστήματα τους—παράγοντας ένα σύστημα με περισσότερες +δυνατότητες, αλλά με λιγότερη ελευθερία. Η ομάδα του KDE εμψύχωνε ενεργά +περισσότερους προγραμματιστές ώστε να χρησιμοποιούν το Qt, και εκατομμύρια +νέοι χρήστες του “Linux” δεν είχαν ποτέ εκτεθεί στην ιδέα ότι +υπήρχε κάποιο πρόβλημα σε αυτό. Η κατάσταση φάνηκε δύσκολη.

+

+Η κοινότητα ελεύθερου λογισμικού απάντησε με δύο τρόπους: με το GNOME και το +Harmony.

+

+Το GNOME, το GNU περιβάλλον μοντελοποίησης δικτυακών αντικειμένων, είναι το +έργο επιφάνειας εργασίας του GNU. Ξεκινώντας το 1997 από τον Miguel de +Icaza, και κατασκευαζόμενο με την υποστήριξη της Red Hat Software, το GNOME +άρχισε να παρέχει παρόμοιες λειτουργίες επιφάνειας εργασίας, αλλά +χρησιμοποιώντας αποκλειστικά ελεύθερο λογισμικό. Διαθέτει τεχνικά +πλεονεκτήματα επίσης, όπως η υποστήριξη μιας πληθώρας γλωσσών +προγραμματισμού και όχι μόνο της C++. Αλλά ο βασικός σκοπός του ήταν η +ελευθερία: η άρνηση να απαιτείται η χρήση οποιουδήποτε μη ελεύθερου +λογισμικού.

+

+Το Harmony είναι μια συμβατή βιβλιοθήκη αντικατάστασης, που σχεδιάστηκε για +να κάνει δυνατή την εκτέλεση του λογισμικού KDE χωρίς τη χρήση του Qt.

+

+Το Νοέμβριο του 1998, οι κατασκευαστές του Qt ανήγγειλαν μια αλλαγή στην +άδεια, η οποία όταν θα πραγματοποιούνταν, θα έκανε το Qt ελεύθερο +λογισμικό. Δεν υπάρχει τρόπος με τον οποίο μπορούμε να είμαστε σίγουροι, +αλλά νομίζω πως αυτό οφειλόταν στη σταθερή απάντηση της κοινότητας στο +πρόβλημα που το Qt έθετε όταν ήταν μη ελεύθερο. (Η νέα άδεια είναι +ακατάλληλη και άδικη, γ’ αυτό λοιπόν παραμένει επιθυμητή η αποφυγή χρήσης +του Qt).

+

+[Υποσημείωση: τον Σεπτέμβριο του 2000, το Qt εκδόθηκε υπό την GNU ΓΑΔΧ, +κίνηση που ουσιαστικά έλυσε αυτό το πρόβλημα.]

+

+Πως λοιπόν θα αντιδράσουμε στην επόμενη ελκυστική μη ελεύθερη βιβλιοθήκη; Θα +καταλάβει όλη η κοινότητα την ανάγκη να αποφύγουμε την παγίδα; Ή θα +παρατήσουμε πολλοί από εμάς την ελευθερία για την άνεση και θα προκαλέσουμε +ένα μείζον πρόβλημα; Το μέλλον μας εξαρτάται από την φιλοσοφία μας.

+ +

Πατέντες λογισμικού

+

+Η χειρότερη απειλή που αντιμετωπίζουμε προέρχεται από τις πατέντες +λογισμικού, οι οποίες μπορούν να θέσουν αλγόριθμους και χαρακτηριστικά εκτός +των ορίων του ελεύθερου λογισμικού για έως και 20 χρόνια. Οι πατέντες για +τον αλγόριθμο συμπίεσης LZW εφαρμόσθηκαν το 1983 κι ακόμη δεν μπορούμε να +διανείμουμε ελεύθερο λογισμικό που να μπορεί να παράγει κατάλληλα +συμπιεσμένα αρχεία GIF. [Από +το 2009 έχουν λήξει.] Το 1998, ένα ελεύθερο πρόγραμμα που παράγει +συμπιεσμένο ήχο MP3σταμάτησε την +διανομή του υπό την απειλή μιας αγωγής για παραβίαση πατέντας. +

+

+Υπάρχουν τρόποι ώστε να αντιμετωπίσουμε τις πατέντες. Μπορούμε ν' +αναζητήσουμε στοιχεία τα οποία αποδεικνύουν πως μια πατέντα είναι άκυρη, +όπως επίσης μπορούμε ν' αναζητήσουμε διάφορους εναλλακτικούς τρόπους για να +πραγματοποιήσουμε μια συγκεκριμένη εργασία. Ωστόσο και οι δύο παραπάνω +μέθοδοι λειτουργούν μόνο ορισμένες φορές. Όταν καμία από τις δύο δεν είναι +επιτυχής, τότε μια πατέντα μπορεί ν' αναγκάσει όλο το ελεύθερο λογισμικό να +στερείται από κάποια δυνατότητα που επιθυμούν οι χρήστες. Τι θα κάνουμε +όταν αυτό συμβεί;

+

+Όσοι από εμάς εκτιμούν το ελεύθερο λογισμικό εξαιτίας της ελευθερίας, θα +μείνουν μαζί μ' αυτό αναμφίβολα. Θα καταφέρουμε ώστε να ολοκληρωθεί η +δουλειά χωρίς την χρήση των πατενταρισμένων χαρακτηριστικών. Αυτοί όμως που +εκτιμούν το ελεύθερο λογισμικό μονάχα επειδή προσδοκούν να είναι τεχνικά +ανώτερο, είναι πιθανόν ότι θα το χαρακτηρίσουν αποτυχημένο όταν μία πατέντα +του σταθεί εμπόδιο. Έτσι, παρόλο που είναι χρήσιμο να μιλάμε για την +πρακτική αποτελεσματικότητα του “ανοιχτού”μοντέλου ανάπτυξης +(1), και την αξιοπιστία και δύναμη κάποιου ελεύθερου λογισμικού, δεν πρέπει +να σταματάμε εκεί. Πρέπει να μιλήσουμε για την ελευθερία και τις ηθικές +αρχές.

+ +

Ελεύθερη Τεκμηρίωση

+

+Η μεγαλύτερη ανεπάρκεια των ελεύθερων λειτουργικών συστημάτων δεν βρίσκεται +στον τομέα του λογισμικού—αλλά στην ανάγκη σωστών και ελεύθερων +εγχειριδίων όπου θα μπορούμε να συμπεριλάβουμε στα συστήματα μας. Η +τεκμηρίωση είναι αναγκαίο κομμάτι για κάθε πακέτο λογισμικού·όταν ένα +πρόγραμμα δεν συνοδεύεται με το ανάλογο σωστό εγχειρίδιο τότε αυτό θεωρείται +σημαντικό έλλειμμα. Στις τρέχουσες ημέρες έχουμε αρκετά ελλείμματα +τεκμηρίωσης λογισμικού.

+

+Η ελεύθερη τεκμηρίωση, όπως και το ελεύθερο λογισμικό, είναι ζήτημα +ελευθερίας και όχι ζήτημα κόστους. Το κριτήριο για ένα ελεύθερο εγχειρίδιο +είναι ουσιαστικά παρόμοιο με αυτό για το ελεύθερο λογισμικό: είναι το ζήτημα +να δίνεις σε όλους τους χρήστες συγκεκριμένες ελευθερίες. Η αναδιανομή +(συμπεριλαμβανομένων των πωλήσεων εμπορικού σκοπού) θα πρέπει να +επιτρέπεται, σε ηλεκτρονική ή φυσική μορφή (χαρτί), έτσι ώστε το εγχειρίδιο +να συνοδεύει κάθε αντίγραφο του προγράμματος.

+

+Η άδεια τροποποίησης των εγχειριδίων είναι επίσης κρίσιμη. Σαν γενικός +κανόνας, δεν νομίζω πως είναι αναγκαστικό οι άνθρωποι να κατέχουν δικαιώματα +τροποποίησης όλων των ειδών άρθρων και βιβλίων. Για παράδειγμα, δεν νομίζω +πως εσείς ή εγώ είμαστε αναγκασμένοι να δίνουμε δικαιώματα τροποποίησης σε +άρθρα όπως αυτό, το οποίο περιγράφει τις κινήσεις και τις απόψεις μας.

+

+Υπάρχει όμως ένας συγκεκριμένος λόγος για τον οποίο η ελευθερία τροποποίησης +εγχειριδίων ελεύθερου λογισμικού είναι κρίσιμη. Όταν ο κόσμος ασκεί το +δικαίωμα τροποποίησης του λογισμικού, και προσθέτει ή τροποποιεί τα διάφορα +χαρακτηριστικά του, τότε εάν είναι ευσυνείδητος θα πρέπει να αλλάζει και το +εγχειρίδιο—ώστε να παρέχει ακριβή και χρησιμοποιήσιμη τεκμηρίωση του +τροποποιημένου προγράμματος. Ένα μη ελεύθερο εγχειρίδιο, το οποίο δεν +επιτρέπει στους προγραμματιστές να είναι ευσυνείδητοι και να ολοκληρώνουν τη +δουλειά, δεν καλύπτει τις ανάγκες της κοινότητάς μας.

+

+Μερικοί περιορισμοί που σχετίζονται με πως γίνονται οι τροποποιήσεις δεν +προκαλούν κανένα πρόβλημα. Για παράδειγμα, απαιτήσεις να διατηρούνται η +ειδοποίηση πνευματικών δικαιωμάτων του αρχικού συγγραφέα, οι όροι διανομής ή +οι λίστες με τους συγγραφείς, είναι εντάξει. Επίσης δεν υπάρχει κανένα +πρόβλημα να απαιτούμε οι τροποποιημένες εκδόσεις να έχουν ειδοποίηση ότι +έχουν αλλαχθεί, ακόμη και να έχουμε ολόκληρα τμήματα τα οποία δεν μπορεί να +αφαιρεθούν ή να τροποποιηθούν,εφόσον αυτά τα τμήματα αφορούν μη τεχνικά +μέρη. Αυτού του είδους οι περιορισμοί δεν είναι πρόβλημα επειδή δεν +σταματούν τον ευσυνείδητο προγραμματιστή να προσαρμόζει το εγχειρίδιο +κατάλληλα ώστε να ταιριάζει με το τροποποιημένο πρόγραμμα. Με άλλα λόγια, +δεν εμποδίζουν την κοινότητα ελεύθερου λογισμικού να κάνει πλήρη χρήση του +εγχειριδίου.

+

+Ωστόσο, θα πρέπει να είναι δυνατή η τροποποίηση όλου του *τεχνικού* +περιεχομένου του εγχειριδίου, και στην συνέχεια η διανομή του αποτελέσματος +με όλα τα συνηθισμένα μέσα επικοινωνίας, διαμέσου όλων των συνηθισμένων +καναλιών· διαφορετικά, οι διάφοροι περιορισμοί εμποδίζουν την κοινότητα, το +εγχειρίδιο παύει να είναι πλέον ελεύθερο, και χρειαζόμαστε άλλο εγχειρίδιο.

+

+Θα έχουν την ικανότητα και την αποφασιστικότητα οι προγραμματιστές +λογισμικού να παράγουν ένα πλήρες φάσμα ευρείας έκτασης ελεύθερων +εγχειριδίων; Για ακόμη μια φορά, το μέλλον μας εξαρτάται από την φιλοσοφία +μας.

+ +

Πρέπει να μιλάμε για την ελευθερία

+

+Ο σημερινός προϋπολογισμός δείχνει πως υπάρχουν 10 εκατομμύρια χρήστες των +συστημάτων GNU/Linux, όπως το Debian GNU/Linux και το Red Hat +“Linux”. Το ελεύθερο λογισμικό έχει κατασκευάσει τέτοιες +πρακτικές υπεροχές που διάφοροι χρήστες στρέφονται σε αυτό για καθαρά +πρακτικούς λόγους.

+

+Οι συνέπειες αυτών των ενδείξεων είναι προφανείς: όλο και περισσότερο +ενδιαφέρον υπάρχει για την κατασκευή ελεύθερου λογισμικού, όλο και +περισσότεροι πελάτες εμπλέκονται με διάφορες δουλειές ελεύθερου λογισμικού, +και όλο και περισσότερο ο κόσμος εμψυχώνει και συμβουλεύει τις εταιρίες +λογισμικού να κατασκευάζουν ελεύθερο εμπορικό λογισμικό αντί ιδιόκτητα +προϊόντα λογισμικού.

+

+Όμως, το ενδιαφέρον για το ελεύθερο λογισμικό αυξάνεται γρηγορότερα από την +αντίληψη των αρχών που βασίζεται η φιλοσοφία μας, και έτσι οδηγούμαστε σε +προβλήματα. Η ικανότητα μας, γνωρίζοντας τις απειλές και τις προκλήσεις που +αναφέρθηκαν παραπάνω, εξαρτάται από τη θέληση μας να μένουμε σταθεροί (στις +απόψεις μας) για χάριν της ελευθερίας. Για να σιγουρευτούμε πως η κοινότητα +μας έχει τη θέληση, πρέπει να μεταδώσουμε την ιδέα στους νέους χρήστες καθώς +αυτοί γίνονται μέρος της κοινότητας.

+

+Αλλά αποτυγχάνουμε να το πετύχουμε (τη μετάδοση της ιδεολογίας): οι +προσπάθειες της προσέλκυσης νέων χρηστών στην κοινότητα μας υπερτερούν των +προσπαθειών του να διδάξουμε την πολιτικής αυτής (της κοινότητας). +Χρειάζεται να επιτύχουμε και στα δύο, και στην συνέχεια να διατηρήσουμε τις +δύο προσπάθειες σε ισορροπία.

+ +

“Λογισμικό ανοιχτού κώδικα”

+

+Η διδασκαλία των νέων χρηστών περί ελευθερίας έγινε πιο δύσκολη μετά το +1998, όταν ένα μέρος της κοινότητας αποφάσισε να σταματήσει τη χρήση του +όρου “ελεύθερο λογισμικό” κι άρχισε να λέει “λογισμικό +ανοιχτού κώδικα” αντίθετα.

+

+Κάποιοι που ευνοούσαν αυτόν τον όρο στόχευαν ν' αποφύγουν την παρεξήγηση του +“ελεύθερο” με το “δωρεάν”—ένας έγκυρος +στόχος. Κάποιοι άλλοι, ωστόσο, στόχευαν να θέσουν στην άκρη το πνεύμα των +αρχών που είχαν παρακινήσει το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού και το έργο +GNU, και ν' απευθυνθούν αντίθετα σε στελέχη και χρήστες εταιριών, πολλοί εκ +των οποίων έχουν μια ιδεολογία η οποία προτάσσει το κέρδος πάνω από την +ελευθερία, πάνω από την κοινότητα, πάνω από τις ηθικές αρχές. Έτσι, η +ρητορική του “ανοικτού κώδικα” επικεντρώνεται στη δυνατότητα +ανάπτυξης υψηλής ποιότητας, ισχυρού λογισμικού, αλλά αποφεύγει τις ιδέες της +ελευθερίας, της κοινότητας και των ηθικών αρχών.

+

+Τα περιοδικά σχετικά με το “Linux” είναι ένα ξεκάθαρο παράδειγμα +αυτού του γεγονότος—είναι γεμάτα με διαφημίσεις για ιδιοκτησιακό +λογισμικό που δουλεύει με το GNU/Linux. Όταν εμφανιστεί το επόμενο Motif ή +Qt, θα προειδοποιήσουν τα περιοδικά αυτά τους προγραμματιστές να μην τα +χρησιμοποιήσουν, ή θα καταχωρούν διαφημίσεις γι' αυτά;

+

+Η υποστήριξη των επιχειρήσεων μπορεί να συνεισφέρει στην κοινότητα με +πολλούς τρόπους· με όλα τα άλλα να παραμένουν ίσα, είναι χρήσιμη. Το να +κερδίσουμε όμως την υποστήριξη των επιχειρήσεων μιλώντας ακόμη λιγότερο για +ελευθερία και ηθικές αρχές καθίσταται καταστροφικό· χειροτερεύει ακόμη +περισσότερο την προηγούμενη ανισορροπία μεταξύ προσέλκυσης και πολιτικής +επιμόρφωσης.

+

+Το “ελεύθερο λογισμικό” και το “λογισμικό ανοικτού +κώδικα” περιγράφουν την ίδια κατηγορία λογισμικού πάνω-κάτω, αλλά λένε +διαφορετικά πράγματα σχετικά με το λογισμικό και τις ηθικές αξίες. Το έργο +GNU συνεχίζει να χρησιμοποιεί τον όρο “ελεύθερολογισμικό”, ώστε +να εκφράζει την ιδέα ότι η ελευθερία, κι όχι απλά η τεχνολογία, είναι +σημαντική.

+ +

Προσπαθήστε!

+

+Ο αφορισμός του Yoda (“Δεν υπάρχει ‘προσπάθεια’”) +ακούγεται σπουδαίος, για μένα όμως δε λειτουργεί. Πραγματοποίησα την +περισσότερη δουλειά μου όντας ανήσυχος εάν ήμουν ικανός για αυτό, και +αβέβαιος ότι εάν το έκανα θα πετύχαινα τον στόχο μου σε ικανοποιητικό +βαθμό. Όπως και να 'χει όμως προσπάθησα, επειδή δεν υπήρχε κανείς άλλος +εκτός από μένα ανάμεσα στον εχθρό και την πόλη μου. Εκπλήσσοντας τον εαυτό +μου, μερικές φορές το πέτυχα.

+

+Μερικές φορές απέτυχα· κάποιες από τις πόλεις μου κυριεύθηκαν. Τότε +ανακάλυψα μια άλλη απειλούμενη πόλη και ετοιμάσθηκα για την επόμενη μάχη. +Με την πάροδο του χρόνου, διδάχτηκα ν' αντιλαμβάνομαι τις απειλές και να +τοποθετώ τον εαυτό μου ανάμεσα σ' αυτές και την πόλη μου, καλώντας και +άλλους χάκερ να έρθουν και να ενωθούν μαζί μου.

+

+Σήμερα, συχνά δεν είμαι μόνος μου. Νιώθω ανακούφιση κι ευχαρίστηση όταν +βλέπω ένα στρατό από χάκερ να εμπλέκονται σε αυτόν τον πόλεμο προσπαθώντας +να κρατήσουν τη γραμμή και συνειδητοποιώ πως αυτή η πόλη ίσως +επιβιώσει—προς το παρόν. Αλλά οι κίνδυνοι αυξάνονται κάθε χρόνο και +τώρα η Microsoft στοχεύει ρητά την κοινότητά μας. Δεν μπορούμε να θεωρούμε +το μέλλον της ελευθερίας ως δεδομένο. Μην το θεωρείτε δεδομένο! Εάν θέλετε +να κρατήσετε την ελευθερία σας, θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι να την +υπερασπιστείτε.

+ +
+ + +Σημειώσεις του μεταφραστή: +
    +
  1. Από αυτόν.
  2. +
  3. Στην αγγλική γλώσσα ο όρος “free” επιδέχεται +πολλών ερμηνειών.
  4. +
  5. Mε αυτή των συστημάτων.
  6. +
+
+ + + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/why-free.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/why-free.html new file mode 100644 index 0000000..28f65f1 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/why-free.html @@ -0,0 +1,420 @@ + + + + + + +Γιατί το λογισμικό δεν πρέπει να έχει ιδιοκτήτες - Έργο GNU - Ίδρυμα +Ελεύθερου Λογισμικού + + + + + +

Γιατί το λογισμικό δεν πρέπει να έχει ιδιοκτήτες

+ +

από τον Richard +Stallman

+ +

+Η ψηφιακή τεχνολογία της πληροφορικής συνεισφέρει στον κόσμο, με το να κάνει +ευκολότερη την αντιγραφή και τροποποίηση δεδομένων. Οι υπολογιστές +υπόσχονται να κάνουν αυτά, ευκολότερα, για όλους μας.

+ +

+Όχι όλοι, θέλουν να το κάνουν ευκολότερο. Το σύστημα των δικαιωμάτων +δημιουργών, δίνει στα προγράμματα λογισμικού “ιδιοκτήτες”, οι +περισσότεροι των οποίων σκοπεύουν να παρακρατήσουν τις πιθανές, ευεργετικές +δυνατότητες του λογισμικού μακριά από τους υπόλοιπους ανθρώπους. Αυτοί, +θέλουν να είναι οι μοναδικοί που μπορούν να αντιγράψουν και να τροποποιήσουν +το λογισμικό που χρησιμοποιούμε.

+ +

+Το σύστημα των πνευματικών δικαιωμάτων, αναπτύχθηκε με την +τυπογραφία—μια τεχνολογία για μαζική παραγωγή αντιγράφων. Τα +πνευματικά δικαιώματα (Copyright) ταίριαζαν με αυτήν την τεχνολογία, διότι +περιόριζε μόνο τους μαζικούς αντιγραφείς βιβλίων. Δεν έπαιρνε την ελευθερία +από τους αναγνώστες των βιβλίων. Ένας συνηθισμένος αναγνώστης, ο οποίος δεν +κατείχε τυπογραφείο, μπορούσε να αντιγράψει βιβλία μόνο χρησιμοποιώντας +χαρτί και μελάνι, και λίγοι αναγνώστες μηνύθηκαν για αυτό.

+ +

+Η ψηφιακή τεχνολογία, είναι πιο ευέλικτη από το τυπογραφείο: όταν η +πληροφορία έχει ψηφιακή μορφή, μπορείτε εύκολα να την αντιγράψετε και να την +μοιραστείτε με άλλους. Αυτή ακριβώς η ευελιξία, δημιουργεί έναν κακό +συνδυασμό με ένα σύστημα όπως τα δικαιώματα δημιουργού. Αυτός είναι και ο +λόγος πίσω από την κλιμακούμενη μοχθηρία και τα δρακόντεια μέτρα να +επιβληθούν τα δικαιώματα δημιουργών λογισμικού. Λάβετε υπόψιν σας αυτές τις +τέσσερις πρακτικές της Ένωσης Εκδοτών Λογισμικού (Software Publishers +Association - SPA):

+ + + +

+Και οι τέσσερις παραπάνω πρακτικές, προσομοιάζουν αυτές που χρησιμοποιήθηκαν +στην πρώην Σοβιετική Ένωση, όπου κάθε φωτοτυπικό μηχάνημα είχε και από έναν +φρουρό ώστε να προλαβαίνει τις απαγορευμένες αντιγραφές, και όπου οι ιδιώτες +έπρεπε να αντιγράφουν πληροφορίες κρυφά και να τις περνούν χέρι με χέρι, ως +samizdat. Υπάρχει βέβαια μια διαφορά: το κίνητρο για τον έλεγχο της +πληροφορίας στη Σοβιετική Ένωση ήταν πολιτικό· στις Η.Π.Α. το κίνητρο είναι +το κέρδος. Αλλά είναι οι ενέργειες που μας επηρεάζουν, όχι τα κίνητρα. Κάθε +προσπάθεια για παρεμπόδιση του διαμοιρασμού της πληροφορίας, για οποιοδήποτε +λόγο, οδηγεί στις ίδιες μεθόδους και στην ίδια σκληρότητα.

+ +

+Οι ιδιοκτήτες έχουν διαφόρων ειδών επιχειρήματα, για την απόδοση σε αυτούς +του ελέγχου για το πώς χρησιμοποιούμε την πληροφορία:

+ + + + +

+Τί χρειάζεται η κοινωνία ; Χρειάζεται πληροφορία η οποία να είναι πράγματι +διαθέσιμη στους πολίτες αυτής—για παράδειγμα, προγράμματα τα οποία οι +άνθρωποι θα μπορούν να διαβάζουν, επιδιορθώνουν, προσαρμόζουν και +βελτιώνουν, όχι απλώς να τα λειτουργούν. Αλλά συνήθως αυτό που παρέχουν οι +ιδιοκτήτες λογισμικού, είναι κάτι που δεν μπορούμε να μελετήσουμε ή +αλλάξουμε.

+ +

+Η κοινωνία επίσης χρειάζεται ελευθερία. Όταν ένα πρόγραμμα, έχει ιδιοκτήτη, +οι χρήστες χάνουν ελευθερία να ελέγξουν μέρος της δικής τους ζωής.

+ +

+Και πάνω από όλα, η κοινωνία χρειάζεται να ενθαρρύνει το πνεύμα της +εθελοντικής συνεργασίας ανάμεσα στους πολίτες της. Όταν οι ιδιοκτήτες +λογισμικού μας λέγουν, πώς βοηθώντας τους γειτονές μας με έναν φυσικό τρόπο, +αυτό είναι 'πειρατεία', μολύνουν το πνεύμα των πολιτών της κοινωνίας μας.

+ +

+Γι αυτό λέμε πώς το ελεύθερο +λογισμικό είναι θέμα ελευθερίας, όχι τιμής.

+ +

+Το οικονομικό επιχείρημα για τους ιδιοκτήτες του λογισμικού είναι λάθος, +αλλά το οικονομικό θέμα είναι πραγματικό. Κάποιοι άνθρωποι, γράφουν χρήσιμα +προγράμματα για την χαρά της συγγραφής ή για τον θαυμασμό και την αγάπη, +αλλά εάν θέλουμε περισσότερο λογισμικό από όσο γράφουν αυτοί οι άνθρωποι, +πρέπει να συγκεντρώσουμε κεφάλαια.

+ +

+Από τη δεκαετία του 1980, οι συγγραφείς ελεύθερου λογισμικού δοκίμασαν +διάφορες μεθόδους ώστε να βρουν πόρους, με κάποια επιτυχία. Δεν υπάρχει +ανάγκη να γίνει κάποιος πλούσιος· ένα τυπικό εισόδημα είναι αρκετά θελκτικό +για πολλές εργασίες που είναι λιγότερο ικανοποιητικές από τη συγγραφή +προγραμμάτων.

+ +

+Για χρόνια, έως ότου μια υφηγεσία το κατέστησε μη αναγκαίο, έβγαζα τα προς +το ζην κάνοντας κατά παραγγελία βελτιώσεις στο ελεύθερο λογισμικό που είχα +γράψει. Κάθε βελτίωση προσθέτονταν στην κανονική δημοσιοποιημένη έκδοση και +τελικά κατέληγε να είναι διαθέσιμη στο ευρύ κοινό. Οι πελάτες με πλήρωναν να +εργαστώ στις βελτιώσεις που ήθελαν, παρά στα χαρακτηριστικά τα οποία σε άλλη +περίπτωση θα θεωρούσα υψηλής προτεραιότητας.

+ +

+Μερικοί συγγραφείς ελεύθερου λογισμικού, βγάζουν χρήματα με το να πωλούν +υπηρεσίες υποστήριξης. Το 1994, η Cygnus Support, με περίπου 50 υπαλλήλους, +υπολόγισε πως περίπου το 15 τοις εκατό της εργασίας του προσωπικού της ήταν +η ανάπτυξη ελεύθερου λογισμικού—ένα σεβαστό ποσοστό για μια εταιρεία +λογισμικού.

+ +

+Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, εταιρείες συμπεριλαμβανομένων των Intel, +Motorola, Texas Instruments και Analog Devices συνεργάστηκαν για να +χρηματοδοτήσουν τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη του GNU C μεταγλωττιστή. Το +μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης του GCC γίνεται ακόμη από πληρωμένους +προγραμματιστές. Ο GNU μεταγλωττιστής για τη γλώσσα προγραμματισμού Ada, +χρηματοδοτήθηκε τη δεκαετία του 1990 από την Αεροπορία των Η.Π.Α., και +συνεχίζεται από τότε από μια εταιρεία που δημιουργήθηκε ειδικά για το σκοπό +αυτό.

+ +

+Το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού είναι ακόμα μικρό, αλλά το παράδειγμα του +υποστηριζόμενου από ακροατές ραδιοφώνου στις Η.Π.Α δείχνει πως είναι δυνατή +η υποστήριξη μιας μεγάλης δραστηριότητας, χωρίς να εξαναγκάζεται ο κάθε +χρήστης να πληρώνει.

+ +

+Ως χρήστης υπολογιστή σήμερα, μπορεί να βρείτε τον εαυτό σας να χρησιμοποιεί +ένα ιδιόκτητο +πρόγραμμα. Εάν οι φίλοι σας, σας ζητήσουν ένα αντίγραφο, θα ήταν λάθος να +αρνηθείτε. Η συνεργασία είναι σημαντικότερη των δικαιωμάτων δημιουργού. Αλλά +η κρυφή, υπόγεια συνεργασία, δεν κάνει για μια καλή κοινωνία. Ο άνθρωπος θα +πρέπει να φιλοδοξεί για μια σωστή ζωή, ανοιχτή με υπερηφάνεια και αυτό +σημαίνει όχι στο ιδιόκτητο λογισμικό.

+ +

+Αξίζετε το να μπορείτε να συνεργάζεστε ανοιχτά και ελεύθερα με άλλους +ανθρώπους που χρησιμοποιούν λογισμικό. Αξίζετε να μάθετε πως λειτουργεί το +λογισμικό και να διδάξετε τους μαθητές σας με αυτό. Αξίζετε να μπορείτε να +προσλάβετε τους αγαπημένους σας προγραμματιστές να το φτιάξουν, όταν αυτό +χαλάσει.

+ +

+Αξίζετε ελεύθερο λογισμικό.

+ +

Υποσημειώσεις

+
    +
  1. Οι κατηγορίες αποσύρθηκαν στη συνέχεια.
  2. +
+ +
+

Αυτό το δοκίμιο δημοσιεύεται στην Ελεύθερο +Λογισμικό, Ελεύθερη Κοινωνία: Tα Επιλεγμένα Δοκίμια του Richard +M. Stallman.

+ +
+ + +
+ + + + + + + + diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/why-gnu-linux.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/why-gnu-linux.html new file mode 100644 index 0000000..f30fc4f --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/why-gnu-linux.html @@ -0,0 +1,308 @@ + + + + + + +Γιατί GNU/Linux; - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού + + + +

Τι περιέχεται σ' ένα όνομα;

+ +

από τον Richard +Stallman

+ +
+

Για να μάθετε περισσότερα σχετικά μ' αυτό το θέμα, μπορείτε να διαβάσετε +επίσης τις Συχνές ερωτήσεις GNU/Linux, +τη σελίδα μας σχετικά με το Linux και το +Έργο GNU, η οποία δίνει την ιστορία του συστήματος GNU/Linux όπως +σχετίζεται με το ζήτημα της ονομασίας, και τη σελίδα μας Χρήστες του GNU που δεν +άκουσαν ποτέ για το GNU. + +

+
+ +

+Τα ονόματα μεταφέρουν έννοιες· η επιλογή μας των ονομάτων καθορίζει την +έννοια αυτού που λέμε. Ένα ακατάλληλο όνομα δίνει στους ανθρώπους τη λάθος +ιδέα. Ένα τριαντάφυλλο με οποιοδήποτε άλλο όνομα θα μύριζε εξίσου +όμορφα—εάν όμως το αποκαλέσετε στυλό, οι άνθρωποι θα απογοητευθούν +όταν θα προσπαθήσουν να γράψουν μ' αυτό. Και εάν αποκαλείτε τα στυλό +“τριαντάφυλλα”, οι άνθρωποι ίσως να μη συνειδητοποιήσουν για τι +είναι χρήσιμα. Εάν αποκαλείτε το λειτουργικό μας σύστημα Linux, αυτό +μεταφέρει μια λανθασμένη ιδέα για την προέλευση, την ιστορία, και το σκοπό +του συστήματος. Εάν το αποκαλείτε GNU/Linux, αυτό αποδίδει (αν και όχι +λεπτομερώς) μια σωστή ιδέα.

+

+Αλλά είναι αυτό πραγματικά σημαντικό για την κοινότητά μας; Είναι σημαντικό +εάν οι άνθρωποι γνωρίζουν την προέλευση, την ιστορία, και το σκοπό του +συστήματος; Ναι—επειδή οι άνθρωποι που ξεχνούν την ιστορία συχνά +καταδικάζονται να την επαναλάβουν. Ο Ελεύθερος Κόσμος που έχει αναπτυχθεί +γύρω από το GNU/Linux δεν είναι +εγγυημένο ότι θα επιβιώσει· τα προβλήματα που μας οδήγησαν να αναπτύξουμε το +GNU δεν εξαλείφθηκαν εντελώς και απειλούν να επιστρέψουν.

+ +

+Όταν εξηγώ γιατί είναι κατάλληλο ν' αποκαλείτε το λειτουργικό σύστημα +GNU/Linux αντί για Linux, οι άνθρωποι απαντούν μερικές φορές μ' αυτόν τον +τρόπο:

+ +

+Δεχόμενοι ότι το έργο GNU αξίζει την αναγνώριση της προσφοράς του, +αξίζει πραγματικά να γίνεται τόσος ντόρος όταν οι άνθρωποι δεν το +αναγνωρίζουν αυτό; Δεν είναι το πιο σημαντικό πράγμα ότι η εργασία έγινε, +κι όχι το ποιος την έκανε; Οφείλετε να χαλαρώσετε, να υπερηφανεύεστε για +την άξια συγχαρητηρίων εργασία και όχι να ανησυχείτε για την αναγνώριση +της. +

+

+Αυτό θα ήταν σοφή συμβουλή μόνο εάν η κατάσταση ήταν κάπως έτσι—εάν η +δουλειά είχε ολοκληρωθεί και είχε φτάσει ο καιρός της χαλάρωσης. Μακάρι να +ήταν αληθινό! Αλλά οι προκλήσεις είναι άφθονες, κι αυτός δεν είναι καιρός +για να λάβουμε το μέλλον ως δεδομένο. Η δύναμη της κοινότητάς μας +στηρίζεται στη δέσμευση για την ελευθερία και τη συνεργασία. Η χρήση του +ονόματος GNU/Linux είναι ένας τρόπος +ώστε οι άνθρωποι να θυμούνται και να ενημερώνουν τους άλλους για τους +στόχους του έργου GNU.

+ +

+Είναι δυνατό να γραφεί καλό ελεύθερο λογισμικό χωρίς να σκεφτόμαστε το GNU· +πολλή καλή εργασία έχει γίνει στο όνομα του πυρήνα Linux επίσης. Αλλά το +“Linux” έχει συνδεθεί από τότε που αρχικά εμφανίστηκε με μια +φιλοσοφία που δεν δεσμεύεται από την ελευθερία της αλληλοσυνεργασίας. Καθώς +το όνομα αυτό χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από τις επιχειρήσεις, θα +έχουμε ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα να το κάνουμε να συνδεθεί με το πνεύμα της +κοινότητας.

+ +

+Μια μεγάλη πρόκληση στο μέλλον του ελεύθερου λογισμικού προέρχεται από την +τάση των επιχειρήσεων διανομής του “Linux” να προσθέτουν +μη-ελεύθερο λογισμικό στο GNU/Linux +στο όνομα της βολικότητας και της ισχύος. +Όλοι οι μείζονες εμπορικοί κατασκευαστές διανομών το κάνουν αυτό· κανένας +δεν περιορίζεται μόνο στο ελεύθερο λογισμικό. Οι περισσότεροι απ' αυτούς +δεν προσδιορίζουν ξεκάθαρα τα μη-ελεύθερα πακέτα στις διανομές τους. Πολλοί +μάλιστα αναπτύσσουν μη-ελεύθερο λογισμικό και το προσθέτουν στο σύστημα. +Μερικοί διαφημίζουν σκανδαλωδώς συστήματα “Linux” που +διανέμονται “με ξεχωριστή άδεια ανά θέση”, τα οποία δίνουν στο +χρήστη τόση ελευθερία όσο και τα Microsoft Windows.

+ +

+Οι άνθρωποι προσπαθούν να δικαιολογήσουν την προσθήκη του μη-ελεύθερου +λογισμικού στ' όνομα της “δημοτικότητας του +Linux”—εκτιμώντας κατά συνέπεια τη δημοτικότητα περισσότερο από +την ελευθερία. Μερικές φορές αυτό αναγνωρίζεται απροκάλυπτα. Για +παράδειγμα το περιοδικό Wired γράφει ότι ο Robert McMillan, συντάκτης του +Linux Magazine, “θεωρεί ότι η κίνηση προς το λογισμικό ανοιχτού κώδικα +πρέπει να τροφοδοτηθεί από τεχνικές, παρά πολιτικές αποφάσεις.” Και ο +CEO της Caldera παρότρυνε +ανοιχτά τους χρήστες ν' απορρίψουν το +στόχο της ελευθερίας και να εργαστούν αντίθετα για την αύξηση της +“δημοτικότητας του Linux”.

+ +

+Η προσθήκη μη-ελεύθερου λογισμικού στο σύστημα GNU/Linux μπορεί να αυξήσει τη +δημοτικότητα, εάν με τον όρο δημοτικότητα εννοούμε τον αριθμό των ανθρώπων +που χρησιμοποιούν ένα μέρος του GNU/Linux σε συνδυασμό με μη-ελεύθερο +λογισμικό. Αλλά συγχρόνως, ενθαρρύνει υπόρρητα την κοινότητα να δεχτεί το +μη-ελεύθερο λογισμικό ως καλό πράγμα, και να ξεχάσει το στόχο της +ελευθερίας. Δεν είναι καλό να οδηγείς γρηγορότερα εάν δεν μπορείς να +παραμείνεις στο δρόμο.

+ +

+Όταν το μη-ελεύθερο “πρόσθετο” είναι μια βιβλιοθήκη ή ένα +εργαλείο προγραμματισμού, τότε μπορεί να γίνει μια παγίδα για τους +προγραμματιστές ελεύθερου λογισμικού. Όταν γράφουν ελεύθερο λογισμικό που +εξαρτάται από το μη-ελεύθερο πακέτο, το λογισμικό τους δεν μπορεί να είναι +μέρος ενός απολύτως ελεύθερου συστήματος. Το Motif και +το Qt παγίδεψαν μεγάλες ποσότητες ελεύθερου λογισμικού κατ' αυτό τον τρόπο +στο παρελθόν, δημιουργώντας προβλήματα των οποίων η επίλυση διήρκεσε για +έτη. Το Motif παρέμεινε κατά κάποιο τρόπο ως πρόβλημα έως ότου κατέστη +παρωχημένο κι έπαψε να χρησιμοποιείται. Αργότερα, η μη-ελεύθερη υλοποίηση +της Java από τη Sun είχε ένα παρόμοιο αποτέλεσμα: την παγίδα της Java, ευτυχώς τώρα κατά το +μεγαλύτερο μέρος διορθωμένη.

+ +

+Εάν η κοινότητά μας συνεχίσει να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, θα +μπορούσε να απαναπροσανατολίσει το μέλλον του GNU/Linux σ' ένα μωσαϊκό ελεύθερων και +μη-ελεύθερων συστατικών. Σε πέντε χρόνια από τώρα, σίγουρα θα έχουμε ακόμα +πληθώρα ελεύθερου λογισμικού· αλλά εάν δεν είμαστε προσεκτικοί, θα είναι +ελάχιστα χρηστικό χωρίς το μη-ελεύθερο λογισμικό που οι χρήστες θα +περιμένουν να βρουν μαζί του. Εάν αυτό συμβεί, η εκστρατεία μας για την +ελευθερία θα έχει αποτύχει.

+ +

+Εάν η δημοσίευση ελεύθερων εναλλακτικών λύσεων ήταν απλά ένα θέμα +προγραμματισμού, η επίλυση των μελλοντικών προβλημάτων ενδεχομένως να +γινόταν ευκολότερη καθώς οι πόροι ανάπτυξης της κοινότητάς μας αυξάνονται. +Αλλά αντιμετωπίζουμε εμπόδια τα οποία απειλούν να το κάνουν αυτό +δυσκολότερο: νόμους που απαγορεύουν το ελεύθερο λογισμικό. Καθώς τα +διπλώματα ευρεσιτεχνίας λογισμικού αυξάνονται και καθώς νόμοι όπως η DMCA χρησιμοποιούνται για ν' +απαγορεύσουν την ανάπτυξη ελεύθερου λογισμικού για σημαντικές εργασίες όπως +η παρακολούθηση ενός DVD ή η ακρόαση μιας ροής RealAudio, θα βρεθούμε χωρίς +έναν ξεκάθαρο τρόπο για ν' αντιμετωπίσουμε τις πατενταρισμένες και μυστικές +μορφές δεδομένων εκτός από το ν' απορρίψουμε τα μη-ελεύθερα +προγράμματα που τις χρησιμοποιούν.

+ +

+Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων θ' απαιτήσει πολλά διαφορετικά είδη +προσπάθειας. Αλλά αυτό που χρειαζόμαστε προ πάντων, για ν' αντιμετωπιστεί +οποιοδήποτε είδος πρόκλησης, είναι να θυμόμαστε το στόχο της ελευθερίας να +συνεργαζόμαστε. Δεν μπορούμε να περιμένουμε η απλή επιθυμία για ισχυρό, +αξιόπιστο λογισμικό να παρακινήσει τους ανθρώπους στην καταβολή μεγάλης +προσπάθειας. Χρειαζόμαστε το είδος της αποφασιστικότητας που έχουν οι +άνθρωποι όταν μάχονται για την ελευθερία τους και την κοινότητά +τους—αποφασιστικότητα να συνεχίσουν για χρόνια και να μην τα +παρατήσουν.

+ +

+Στην κοινότητά μας, αυτός ο στόχος κι αυτή η αποφασιστικότητα πηγάζουν +κυρίως από το έργο GNU. Είμαστε αυτοί που μιλούν για την ελευθερία και την +κοινότητα ως αξίες που πρέπει να υποστηρίζουμε σταθερά· οι οργανισμοί που +μιλούν για το “Linux” δε λένε συνήθως κάτι τέτοιο. Τα περιοδικά +σχετικά με το “Linux” είναι συνήθως γεμάτα με διαφημίσεις για το +μη-ελεύθερο λογισμικό· οι επιχειρήσεις που συσκευάζουν διανομές +“Linux” προσθέτουν μη-ελεύθερο λογισμικό στο σύστημα· άλλες +επιχειρήσεις “υποστηρίζουν το Linux” με μη-ελεύθερες εφαρμογές +που τρέχουν σε GNU/Linux· oι ομάδες χρηστών “Linux” συνήθως +προσκαλούν πωλητές για να παρουσιάσουν αυτές τις εφαρμογές. Ο κύριος τόπος +στην κοινότητά μας όπου οι άνθρωποι είναι πιθανόν να έρθουν σ' επαφή με την +ιδέα της ελευθερίας και της αποφασιστικότητας είναι το έργο GNU.

+ +

+Αλλά όταν οι άνθρωποι το συναντήσουν αυτό, θα αισθανθούν ότι τους αφορά;

+ +

+Οι άνθρωποι που ξέρουν ότι χρησιμοποιούν ένα σύστημα που άρχισε από το έργο +GNU μπορούν να δουν μια άμεση σχέση μεταξύ αυτών και του GNU. Δεν θα +συμφωνήσουν αυτομάτως με τη φιλοσοφία μας, αλλά τουλάχιστον θα βρουν έναν +λόγο να σκεφτούν σοβαρά σχετικά μ' αυτή. Αντίθετα, οι άνθρωποι που θεωρούν +τους εαυτούς τους “χρήστες Linux” και πιστεύουν ότι το έργο GNU +“ανέπτυξε κάποια εργαλεία που αποδείχθηκαν χρήσιμα για το +Linux”, συνήθως αντιλαμβάνονται μόνο μια έμμεση σχέση μεταξύ του GNU +και των ιδίων. Μπορεί απλά ν' αγνοήσουν τη φιλοσοφία του GΝU όταν θα τη +συναντήσουν.

+ +

+Το έργο GNU είναι ιδεολογικό, και καθένας που ενθαρρύνει τον ιδεαλισμό +σήμερα αντιμετωπίζει ένα μεγάλο εμπόδιο: η επικρατούσα ιδεολογία ενθαρρύνει +τους ανθρώπους ν' απορρίψουν τον ιδεαλισμό ως “μη-πρακτικό”. Ο +δικός μας ιδεαλισμός είναι εξαιρετικά πρακτικός: είναι ο λόγος που έχουμε +ένα ελεύθερο GNU/Linux λειτουργικό +σύστημα. Οι άνθρωποι που αγαπούν αυτό το σύστημα οφείλουν να γνωρίζουν ότι +είναι ο ιδεαλισμός μας αυτός που το έκανε αληθινό.

+ +

+Εάν “η δουλειά” πραγματικά είχε γίνει, εάν δεν υπήρχε τίποτα σε +κίνδυνο εκτός από την αναγνώριση, ίσως θα ήταν φρονιμότερο ν' αφήσουμε να +σβήσει αυτό το ζήτημα. Αλλά δεν βρισκόμαστε σ' αυτή τη θέση. Για να +εμπνεύσουμε τους ανθρώπους να κάνουν την εργασία που πρέπει να γίνει, πρέπει +να αναγνωριστούμε γι' αυτό που έχουμε κάνει ήδη. Σας παρακαλώ να μας +βοηθήσετε, αποκαλώντας το λειτουργικό σύστημα GNU/Linux.

+ +
+

Το δοκίμιο αυτό είναι δημοσιευμένο στο +Ελεύθερο Λογισμικό, Ελεύθερη Κοινωνία: Τα επίλεκτα δοκίμια του Richard +M. Stallman.

+ +
+ + +
+ + + + + + + + -- cgit v1.2.3