diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/tr/when-free-software-isnt-practically-superior.html')
| -rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/tr/when-free-software-isnt-practically-superior.html | 219 |
1 files changed, 219 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/when-free-software-isnt-practically-superior.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/when-free-software-isnt-practically-superior.html new file mode 100644 index 0000000..84a6ef0 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/when-free-software-isnt-practically-superior.html @@ -0,0 +1,219 @@ +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/when-free-software-isnt-practically-superior.en.html" --> + +<!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.79 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title> Özgür Yazılımın (Pratik Olarak) Üstün Olmadığı Zaman - GNU Projesi - Özgür +Yazılım Vakfı</title> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/when-free-software-isnt-practically-superior.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<h2> Özgür Yazılımın (Pratik Olarak) Üstün Olmadığı Zaman</h2> + +<p> +yazan: <a href="https://mako.cc/writing/"><strong>Benjamin Mako +Hill</strong></a></p> + +<p>Açık Kaynak Girişimi'nin misyonu şöyledir: “Açık kaynak ayrı ayrı +izleyicilerin gözden geçirme gücünü ve sürecin şeffaflığını kullanan bir +yazılım geliştirme yöntemidir. Açık kaynağın vaatleri daha iyi kalite, daha +yüksek güvenilirlik, daha fazla esneklik, daha düşük maliyet ve talancı +satıcıya bağımlılığın sona ermesidir.”</p> + +<p>On yıldan fazla bir süredir, Özgür Yazılım Vakfı, özgür yazılım hareketinin +bu “açık kaynak” nitelendirmesine karşı çıkıyor. Özgür yazılım +savunucuları öncelikle bu ifadeye karşı çıktılar, çünkü “açık +kaynak”, temel özgürlük mesajımızı vurgulamayı ve hareketimizin, +geliştirdiğimiz yazılımın başarısındaki rolünü açıkça gizlemeye çabalamaktan +başka bir şey değildir. “Açık kaynağın” esasen kötü bir şey +olduğunu savunduk, çünkü bu durum insanları yazılım özgürlüğünü konuşmaktan +alıkoymaktadır. Fakat açık kaynak ifadesine karşı dikkatli olmamızı +gerektirecek başka bir neden daha var. Misyonda da açıklanan temel açık +kaynak görüşü, genel olarak doğru değil.</p> + +<p>Her ne kadar Açık Kaynak Girişimi “açık kaynak vaadinin daha iyi +kalite, daha yüksek güvenilirlik, daha fazla esneklik” olduğunu öne +sürse de, bu vaat her zaman gerçekleşmez. Her ne kadar bu gerçeği her zaman +belirtmesek de, erken aşamadaki özgür bir yazılım projesinin herhangi bir +kullanıcısı, özgür yazılımın, tamamen pratik terimlerle kendi rakiplerine +karşı her zaman elverişli olmadığını açıklayabilir. Özgür yazılım bazen +düşük kalitede olabilir. Bazen güvenilmez olabilir. Bazen esnek +olmayabilir. Eğer insanlar argümanları açık kaynak lehine ciddiye alırlarsa, +açık kaynağın neden “vaadine” dayanmadığını açıklamalı ve özel +mülkiyet araçların daha iyi bir seçim olacağı sonucuna +varmalıdır. Yapabileceğimiz başka hiçbir şey yok.</p> + +<p>Richard Stallman, <a +href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">Neden Açık Kaynak Özgür +Yazılımın Noktasını Kaçırıyor</a> makalesinde durumu şöyle açıklıyor: +“Açık kaynak fikri, kullanıcıların yazılımı daha güçlü ve güvenilir +yapmak üzere değiştirmesi ve tekrar dağıtmasına izin verilmesidir. Ancak bu +garanti edilmemektedir. Özel mülk yazılım geliştiricilerinin yeteneksiz +olması gerekmez. Bazen onlar da güçlü ve güvenilir program üretebilirler, +program kullanıcıların özgürlüğüne saygı göstermese de. ”</p> + +<p>Açık kaynak için, düşük kaliteli yazılım açıklanamayan bir problemdir veya +yazılımdan tamamen kaçınmak için bir nedendir. Özgür yazılım için, üzerinde +çalışılması gereken bir problemdir. Özgür yazılım savunucuları için, +aksaklıklar ve eksik özellikler asla bir utanç kaynağı +değildir. Kullanıcıların özgürlüğüne saygı duyan herhangi bir özgür yazılım, +özel mülkiyet bir rakipten daha güçlü bir doğal avantaja sahiptir. Başka +sorunları olsa bile, özgür yazılım her zaman özgürlüğe sahiptir.</p> + +<p>Elbette, her bir özgür yazılım bir yerlerden başlamak zorundadır. Örnek +olarak, yepyeni bir yazılım, yerleşik bir özel mülkiyet araçtan daha fazla +özelliğe sahip olmayabilir. Projeler birçok hatayla başlar ve zamanla +gelişir. Açık kaynak savunucuları, bir projenin zaman içinde ve şans yoluyla +yararlı olacağı iddiasında olsa da, özgür yazılım projeleri, özgür bir +yazılım savunucusuna daha ilk günden önemli katkıları +yansıtır. Kullanıcıların teknolojilerini denetlemelerini sağlayan her bir +yazılım, bir adım ileridedir. Bir projenin gelişmesi, kalitesinin artması +kekin üzerine krema yapmak gibidir.</p> + +<p>İkincisi, belki de daha da kötüsü, açık kaynak tanımının kalbinde yer alan +işbirlikçi, dağıtık, akran denetimli geliştirme sürecinin özgür yazılım +(veya “açık kaynak”) lisanslı projelerin büyük çoğunluğuyla çok +az benzerlik göstermesidir.</p> + +<p><a href="/software/repo-criteria.html">Özgür yazılım barındırma siteleri +olan</a> SourceForge ve <a href="http://sv.gnu.org">Savannah</a>'ı inceleyen +çeşitli akademik çalışmalar, çevrimiçi kod yükleyen birçok özgür yazılım +geliştiricisinin zaten doğrudan işi yürüttüğünü göstermiştir. Özgür yazılım +projelerinin büyük çoğunluğu özellikle işbirlikçi değil. SourceForge'da +özgür bir yazılım projesine katkıda bulunanların sayısının ortancası: +Bir. Sadece bir geliştirici. SourceForge projelerinin yüzde doksan beşi en +fazla beş katkıda bulunan kişi içeriyor. Bu özgür yazılım projelerinin +yarısından fazlası, hatta birkaç başarılı sürüm çıkaran ve sık sık indirilen +birçok proje bile, dışarıdan az yardım alan tek bir geliştiricinin eseridir.</p> + +<p>İşbirlikçi geliştirmenin ve “dağıtık akran değerlendirmesi”nin +gücünü vurgulayarak, açık kaynaklı yaklaşımların, özgür yazılım projelerinin +büyük çoğunluğunun neden kullanılması veya onlara katkıda bulunulması +gerektiği hakkında söyleyebileceği çok az şey var gibi +görünüyor. İşbirliğinin öne sürülen faydaları, işbirliği olmadığında +gerçekleştirilemediğinden, özgür gelişim projelerinin büyük çoğunluğu, özel +mülkiyet bir rakip için hiçbir teknik avantaja sahip değildir.</p> + +<p>Özgür yazılım savunucuları için, aynı projelerin her biri önemli başarılar +olarak görülüyor. Her bir özgür yazılım kullanıcılarının özgürlüğüne saygı +duyduğundan dolayı, yazılım özgürlüğünün savunucuları, her bir özgür +yazılımın, özel mülkiyet rakiplerine kıyasla, hatta daha fazla özellik +içeren bir rakiple karşılaştırılsa bile, doğal bir etik avantajla +başladığını öne sürer. Pratik avantajlar üzerindeki özgürlüğü vurgulayarak, +özgür yazılımın savunuculuğu, açık kaynağın çoğu zaman sahip olmadığı bir +teknik gerçekliğe dayanır. Özgür yazılım daha iyi olduğunda, bu gerçeği +kutlayabiliriz. Daha iyi olmadığında, bunu özgür yazılım savunuculuğunun +lanet olası bir eleştirisi olarak veya söz konusu yazılımın kullanımına +karşı zorlayıcı bir argüman olarak görmemize gerek yok.</p> + +<p>Açık kaynak savunucuları, özgürce geliştirilen yazılımların zaman içinde +özel mülkiyet yazılımlardan daha iyi olması gerektiği ve zaman içinde daha +iyi olacakları tezini savunmalıdır. Özgür yazılım destekçileri bunun yerine +“Özgür yazılımı nasıl daha iyi hale getirebiliriz?” diye +sorabilirler. Özgür yazılım ifadesinde, yüksek kaliteli yazılım amacı nihai +amaç değildir. Özgür yazılım geliştiricileri, kullanıcılarına iyi hizmet +veren işlevsel, esnek bir yazılım oluşturmak için çaba göstermelidir. Ancak +bu, hem daha kolay hem de çok daha önemli olan, özgürlüklerine saygı duyma +ve özgürlüklerini koruma amacını gerçekleştirmek için yapılması gereken +yegane yol değildir.</p> + +<p>Elbette, yüksek kaliteli yazılım oluşturulurken işbirliğinin önemli bir rolü +olacağı savını yadsımamıza gerek yok. Başarılı olmuş birçok özgür yazılım +projesinde, açıkça böyle olduğu görülmektedir. İşbirliğinin faydaları, +ideolojiye uymayı reddeden kanıtlar karşısında çantada keklik sayılacak bir +şey olmak yerine anlaşılması, desteklenmesi ve üzerinde çalışılması gereken +bir şey haline geldi.</p> + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a> adresine iletin. FSF ile +iletişim kurmanın <a href="/contact/">başka yolları</a> da vardır. Lütfen +çalışmayan bağlantıları ve başka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a> adresine +gönderin.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +Çevirilerimizde bulmuş olabileceğiniz hataları, aklınızdaki soru ve +önerilerinizi lütfen <a +href="mailto:web-translators@gnu.org">bize bildirin</a>.</p><p>Bu +yazının çeviri düzenlemesi ve sunuşu ile ilgili bilgi için lütfen <a +href="/server/standards/README.translations.html">Çeviriler BENİOKU</a> +sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diğer tüm sayfaların Türkçe çevirileri +gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliği yüksek bir <a +href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a +href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> +ziyaret edebilirsiniz.</p> +</div> + +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 1999-2011 Benjamin Mako Hill</p> + +<p>Bu sayfa <a rel="license" +href="http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/us/deed.tr">Creative +Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş 3.0 Birleşik Devletler Lisansı</a> ile +lisanslanmıştır.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> +<p><strong>Çeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p> +<ul> +<li>C.Y. <a +href="mailto:cyildizli@autistici.org"><cyildizli@autistici.org></a>, +2019.</li> +<li>T. E. Kalaycı, 2019.</li> +</ul></div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Son Güncelleme: + +$Date: 2020/08/22 06:31:23 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> + |