diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/tr/right-to-read.html')
-rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/tr/right-to-read.html | 618 |
1 files changed, 618 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/right-to-read.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/right-to-read.html new file mode 100644 index 0000000..639cabb --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/right-to-read.html @@ -0,0 +1,618 @@ +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/right-to-read.en.html" --> + +<!--#include virtual="/server/header.tr.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.90 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>Okuma Hakkı - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title> +<style type="text/css" media="print,screen"><!-- +blockquote, .comment { + font-style: italic; +} +blockquote cite { + font-style: normal; +} +.announcement { + text-align: center; + background: #f5f5f5; + border-left: .3em solid #fc7; + border-right: .3em solid #fc7; + margin: 2.5em 0; +} +#AuthorsNote ul, #AuthorsNote li { + margin: 0; +} +#AuthorsNote li p { + margin: 1em 0; +} +.emph-box { + background: #f7f7f7; + border-color: #e74c3c; +} +#AuthorsNote p.emph-box { + margin: 1em 6%; +} +#BadNews li p { text-indent: -.8em; } +#BadNews li p:before { + content: "\021D2"; + display: inline; + position: relative; + right: .5em; +} +#BadNews p.emph-box { + margin: 2.5em 6% 1em; +} +#References { + margin: 3em 0 2em; +} +#References h3 { + font-size: 1.2em; +} +@media (min-width: 55em) { + #AuthorsNote .columns > + p:first-child, + #AuthorsNote li p.inline-block { + margin-top: 0; + } + .comment { text-align: center; } + .table { display: table; } + .table-cell { + display: table-cell; + width: 50%; + vertical-align: middle; + } + .left { padding-right: .75em; } + .right { padding-left: .75em; } + } +}--> +<!--#if expr="$LANGUAGE_SUFFIX = /[.](ar|fa|he)/" --> +<!-- +@media (min-width: 55em) { + .left { padding-left: .75em; } + .right { padding-right: .75em; } + } +}--> +<!--#endif --> + + + + +</style> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/right-to-read.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.tr.html" --> +<h2 class="center">Okuma Hakkı</h2> + +<address class="byline center"> +yazan <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> +<p class="center"> +<em>Bu yazı <cite>Communications of the ACM</cite> (Cilt 40, +Sayı 2) Şubat 1997 yayınında yer almıştır.</em></p> +<hr class="thin" /> + +<div class="article"> +<blockquote class="center comment"><p> + 2096 yılında Ay Şehrinde yayınlanan Ay Devriminin ataları hakkındaki +yazıların derlemesi olan +<cite>Tycho’ya Giden Yol</cite>dan alınmıştır. +</p></blockquote> + +<div class="columns"> +<p> +Dan Halbert için, Tycho’ya Giden Yol, fakültede Lissa Lenz bilgisayarını +ödünç almak istediğinde başladı. Lissa’nın bilgisayarı bozulmuştu ve başka +bir bilgisayar ödünç alamazsa, dönem ödevinden kalacaktı. Dan hariç +bilgisayarını isteyebileceği biri yoktu.</p> + +<p> +Bu durum, Dan’ı bir ikileme soktu. Lissa’ya yardım etmesi gerekiyordu, ama +ona bilgisayarını verse, Lissa kitaplarını okuyabilirdi. Başka birinin +kitaplarını okumasına izin verdiği için yıllarca hapse mahkum olması +gerçeğinin yanı sıra, yalnızca bu fikir onu şok etmeye yetti bile. Herkes +gibi, ona da ilkokuldan beri kitap paylaşımının kötü bir şey olduğu +öğretilmişti, bunu yalnızca korsanlar yapardı.</p> + +<p> +Ve SPA'nın, Yazılım Koruma Biriminin, onu yakalayamama ihtimali +düşüktü. Yazılım sınıfında, Dan, her kitabın Merkezi Lisanslamaya ne zaman +ve nerede ve kim tarafından okunduğunu raporlayan bir telif hakkı +izleyicisine [:monitor] sahip olduğunu öğrenmişti. (Merkez bu bilgileri +okuyucu korsanları yakalamak için kullandığı gibi, ayrıca kişisel ilgi +profillerini perakendecilere satmak için de kullanmaktaydı.) Bilgisayarının +ağa bir sonraki bağlanışında, Merkezi Lisanslama bu bilgiyi +bulacaktı. Bilgisayar sahibi olarak, o, suçu önlemediği için ciddi bir ceza +alabilirdi.</p> + +<p> +Tabi ki, Lissa kitaplarını okuma niyetinde olmayabilirdi. Bilgisayarı +yalnızca dönem ödevini yazmak için istemiş olabilirdi. Ancak Dan Lissa’nın +orta-sınıf bir aileden geldiğini ve okuma ücretleri hariç okul harcını zar +zor ödediğini biliyordu. Kitaplarını okumak, okuldan mezun olmasının tek +yolu olabilirdi. Dan bu durumu anladı; kendisi de okuduğu tüm araştırma +makalelerinin ücretini ödemek için borç almak zorunda kalmıştı. (bu +ücretlerin % 10’u makaleleri yazan araştırmacılara gitmekteydi; Dan akademik +kariyer yapmak istediği için, kendi araştırma makalelerine sıklıkla atıf +yapılırsa, bunların yeterli ücreti sağlayacağını ummaktaydı.)</p> +</div> +<div class="column-limit"></div> + +<div class="columns"> +<p> +Daha sonra, Dan, herhangi bir kimsenin, kütüphaneye gidip ücret ödemeden +makale ve hatta kitap okuyabileceğini öğrendi. Hükümetin kütüphane bağışları +olmaksızın binlerce sayfa okuyan bağımsız burslu öğrenciler vardı. Ancak +1990’larda, hem ticari hem de kâr amaçlı olmayan yayıncılar, erişim için +ücret talep etmeye başladı. 2047 yılı itibariyle, özgür erişim sağlayan +kütüphaneler geçmişte kalmıştı.</p> + +<p> +SPA ve Merkezi Lisanslama'dan kaçmanın elbette yolları vardı. Ancak bunlar +yasal değildi. Dan’ın yazılım sınıfında, Frank Martucci adında bir sınıf +arkadaşı vardı, Frank, yasa dışı bir hata ayıklama (debugging) aracı temin +etti ve bu aracı, kitap okurken, telif hakkı izleme kodunu atlatmak için +kullandı. Ancak çok sayıda arkadaşına bu hata ayıklayıcıdan bahsetti ve bu +arkadaşlarından biri, bir ödül karşılığında onu şikayet etti (borçta olan +öğrenciler ele vermeye yatkındılar). 2047 yılında Frank hapishanedeydi, +bunun nedeni yasak okuma yapması değil, hata ayıklayıcıyı bulundurmasıydı.</p> + +<p> +Dan daha sonra herkesin hata ayıklama araçlarına geçmişte sahip olabildiği +bir zaman olduğunu öğrendi. CD üzerinde edinilebilen ya da İnternetten +indirilebilen özgür hata ayıklama araçları bile vardı. Ancak sıradan +kullanıcılar, bunu, telif hakkı izleyicilerini atlatmak etmek için +kullanmaya başladığı için bir hakem, gerçek uygulamada, bunun, hata +ayıklayıcıların temel kullanımı haline geldiğine karar verdi. Bu, onların +yasa dışı olduğu anlamına gelmekteydi; hata ayıklayıcıların geliştiricileri +hapse gönderildi.</p> + +<p> +Tâbi ki programcılar hâlâ hata ayıklama araçlarına ihtiyaç duymaktaydı ancak +2047’de hata ayıklayıcı satıcıları yalnızca numaralı kopyaları, yalnızca +resmi olarak lisanslı ve bağlı programcılara dağıttı. Dan’ın yazılım +sınıfında kullandığı hata ayıklayıcı önemli bir güvenlik duvarının +[:firewall] arkasında tutulmaktaydı, bu nedenle bu, yalnızca sınıf +alıştırmaları için kullanılabilmekteydi.</p> + +<p> +Değiştirilmiş bir sistem çekirdeği kurularak, telif hakkı izleyicilerinin +atlatılması da mümkündü. Dan sonunda, özgür çekirdekleri de, hatta tamamen +özgür işletim sistemlerini de öğrendi, bu sistemler yüzyılın sonunda +vardı. Ancak bunlar, hata ayıklayıcılar gibi yasa dışıydı, ayrıca bir taneye +sahip olsanız bile, bilgisayarınızın kök [:root] şifresini bilmeden bir tane +kuramıyordunuz. Ve FBI ya da Microsoft Destek size şifreyi söylemezdi.</p> +</div> +<div class="column-limit"></div> + +<div class="columns"> +<p> +Dan sonunda Lissa’ya bilgisayarını veremeyeceğine karar verdi. Ama ona +yardım etmek de istiyordu çünkü onu seviyordu. Lissa ile her konuşma fırsatı +Dan’ın içini mutlulukla dolduruyordu. Ve yardım istemek için Lissa’nın Dan’ı +seçmiş olması da Lissa’nın da Dan’ı sevdiği anlamına gelebilirdi.</p> + +<p> +Dan, daha da akla gelmeyen bir şey yaparak bu ikilemi çözdü, Lissa’ya +bilgisayarı verdi ve ona şifresini söyledi. Bu şekilde, Lissa kitaplarını +okursa, Merkezi Lisanslama kitapları Dan’ın okuduğunu düşünecekti. Bu, yine +de bir suçtu ama SPA, bu suçu otomatik olarak bulamazdı. Ancak Lissa +bildirirse bulabilirlerdi.</p> + +<p> +Tabi ki, Dan’ın Lissa’ya kendi şifresini vermiş olduğunu okul yönetimi fark +ederse, Lissa’nın bunu ne için kullandığına bağlı olmaksızın, ikisinin de +okul hayatları sona erecekti. Okulun politikası, bunun bir disiplin suçu +olduğu yönündeydi. Zararlı bir şey yapıp yapmamanız önemli değildi, suç, +yöneticilerin sizi kontrol etmesini zorlaştırmaktaydı. Okul yönetimi, bunun, +yasak bir şey yapmakta olduğunuz anlamına geldiğini varsaymaktaydı ve bu +yasak şeyin ne olduğunu bilmeleri gerekmezdi.</p> + +<p> +Öğrenciler genelde bu nedenle atılmamaktaydı, en azından doğrudan +değil. Bunun yerine, öğrencilerin okul bilgisayar sistemlerine girmeleri +yasaklanmakta ve bu da kaçınılmaz bir şekilde tüm derslerden kalmalarına +neden olmaktaydı.</p> + +<p> +Daha sonra, Dan, bu üniversite politikasının yalnızca, çok sayıda üniversite +öğrencisinin bilgisayar kullanmaya başladığı 1980’lerde başlamış olduğunu +öğrendi. Önceden, üniversiteler, öğrenci disiplininde farklı bir yaklaşıma +sahipti; üniversiteler, yalnızca şüphe yaratan etkinlikleri değil, zararlı +etkinlikleri cezalandırmaktaydı.</p> +</div> +<div class="column-limit"></div> + +<div class="columns"> +<p> +Lissa, Dan’ı SPA’ya bildirmedi. Dan’ın Lissa’ya yardım etmesi kararı, +sonunda evlenmelerine kadar gitti ve ayrıca çocukken korsanlık hakkında +onlara ne öğretildiğini sorgulamalarını sağladı. Çift, Sovyetler Birliği ve +kopyalama konusundaki kısıtlamalar hakkında ve hatta orijinal Birleşik +Devletler Anayasası hakkında telif hakkının tarihini okumaya +başladı. Luna’ya taşındılar ve orada SPA’nın uzun kolundan benzer şekilde +kaçan başka insanları tanıdılar. 2062 yılında, Tycho İsyanı başladığında, +evrensel okuma hakkı, ana amaçlarından biri haline geldi.</p> +</div> + +<div class="reduced-width"> +<blockquote class="announcement"> +<p><a href="http://defectivebydesign.org/ebooks.html">E-kitapların tehlikeleri +hakkında e-posta listemize katılın</a>.</p> +</blockquote> +</div> + +<div id="AuthorsNote"> +<h3>Yazarın Notları</h3> + +<ul class="no-bullet"> +<li> +<div class="reduced-width"> +<p>Bu hikâye; gelecekte Dan Halbert'in gençliğini, “korsanları” +propaganda olarak kullanan haksız güçlerin şekillendirdiği baskıcı bir +toplumda tanımlayan, başkaları tarafından yazılacak olan tarihsel bir +makale. Bu yüzden o toplumun terminolojisini kullanır. İleriye dönük olarak +daha gözle görülür şekilde baskıcı bir şeye yansıtmaya çalıştım. <a +href="/philosophy/words-to-avoid.html#Piracy">“Korsanlığa”</a> +bakınız. +</p> +</div> +<div class="column-limit"></div> +</li> + +<li> +<div class="reduced-width"> +<p>Ödünç verme veya kitap okuma konusunda bilgisayar tarafından zorlanan +kısıtlamalar, “Dijital Kısıtlamalar Yönetimi (Digital Restrictions +Management)” için kısaltma olan DRM olarak bilinir. DRM'yi ortadan +kaldırmak için Özgür Yazılım Vakfı, <a +href="http://DefectiveByDesign.org">Defective by Design</a> kampanyasını +kurdu. Desteğinizi istiyoruz.</p> + +<p>Özgür Yazılım Vakfı ile ilgili olmayan ayrı bir organizasyon olan Electronic +Frontier Foundation, DRM'ye karşı da kampanya yapıyor.</p> +</div> +<div class="column-limit"></div> +</li> +</ul> + +<p class="comment"> +Aşağıdaki not, hikâyenin ilk yayınından bu yana birkaç kez güncellenmiştir.</p> + +<ul class="no-bullet"> +<li> +<div class="columns"> +<p> +Okuma hakkı için verilen savaş zaten mücadele ediliyor. Geçmiş +özgürlüklerimizin gizliliğe kapılmasının 50 yıl sürmesine rağmen yukarıda +açıklanan spesifik baskıcı kanun ve uygulamaların çoğu zaten önerilmiş; +bazıları ABD'de ve başka yerlerde kanuna girmiştir. ABD'de 1998 Dijital +Binyıl Telif Hakkı Yasası (DMCA [1998 Digital Millennium Copyright Act]), +DRM'yi suç işleyebilecek programların dağıtımını yaparak DRM olarak bilinen +bilgisayar tarafından uygulanan kısıtlamalara destek verdiğini açıkça +belirtti. Avrupa Birliği, 2001 yılı itibariyle bir telif hakkı yönergesinde +çok güçlü olmayan bir biçimde benzer kısıtlamalar getirmiştir.</p> + +<p> +ABD, bu tür kuralları dünyanın geri kalanına “serbest ticaret” +anlaşmaları yoluyla dayatma kampanyası yapıyor. <a +href="https://stallman.org/business-supremacy-treaties.html">İş üstünlüğü +anlaşmaları</a> onlar için daha uygun bir terimdir çünkü nominal olarak +demokratik devletlere iş egemenliği vermek için tasarlanmıştır. DMCA'nın +DRM'yi kıran programları kriminalleştirme politikası, bu anlaşmaların geniş +bir alanda uyguladığı haksız politikalardan biridir.</p> + +<p> +ABD; ikili anlaşmalar yoluyla Avustralya'ya, Panama'ya, Kolombiya'ya ve +Güney Kore'ye ve başka bir anlaşma ile CAFTA'dan Kosta Rika gibi ülkelere +DMCA gereklilikleri getirmiştir. Obama; kampanyayı iki yeni önerilen anlaşma +ile, TPP ve TTIP ile, artırdı. TPP; DMCA'yı ve diğer birçok yanlışlıkla +birlikte Pasifik Okyanusu'ndaki 12 ülkeye dayatacaktır. TTIP, Avrupa'da da +benzer kısıtlamalar uygular. Bütün bu anlaşmalar yenilmeli veya +kaldırılmalıdır.</p> + +<p> +World Wide Web Consortium bile telif hakkı sektörünün gölgesinde kalmıştır; +DRM sistemini web spesifikasyonlarının resmî bir parçası olarak onaylamanın +eşiğinde.</p> +</div> +<div class="column-limit"></div> +</li> + +<li> +<div class="table"> +<div class="table-cell left"> +<p class="emph-box"> +Özgür olmayan yazılım <a href="/proprietary/">birçok türde kötü eğilimli +özelliğe</a> sahip olma eğilimindedir; bu, <a +href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">özgür olmayan bir +programa asla güvenemeyeceğiniz</a> sonucunu doğurur. Yalnızca özgür (free +[libre]) yazılımlarda ısrar etmeli ve özgür olmayan programları +reddetmeliyiz.</p> +</div> + +<p class="table-cell right"> +Windows Vista ile Microsoft, arka kapı yerleştirdiğini itiraf etti: +Microsoft, kullanıcılar kendilerini düşürmeyi düşünüyor olsa bile yazılım +“yükseltmelerini” zorla kurmak için kullanabilir. Ayrıca Vista +çalıştıran tüm makinelerin belirli bir aygıt sürücüsünü çalıştırmayı +reddetmelerini de sağlayabilir. Vista'nın kullanıcılar üzerindeki +kısıtlamasının asıl amacı, kullanıcıların üstesinden gelemeyecekleri DRM'yi +uygulamaktı. Tabii ki Windows 10 daha iyi değil.</p> +</div> +<div class="column-limit"></div> +</li> + +<li> +<div class="columns"> +<p> +Hikayedeki fikirlerden biri 2002 yılına kadar önerilmemişti. Bu fikir FBI’ın +ve Microsoft’un kişisel bilgisayarlar için kök şifreleri tutması ve onlara +sahip olmanıza izin vermemesi fikridir.</p> + +<p> +Bu şemanın savunucuları “güvenilir bilişim” ve +“Palladium” gibi eski sürüm isimlerini verdi ancak sonuçta +kullanılmaya başlandığı gibi “güvenli önyükleme” olarak +adlandırıldı.</p> + +<p> +Microsoft'un sakladığı şey geleneksel anlamda tam olarak bir şifre değil; +kimse terminalde yazmaz. Aksine bilgisayarınızda depolanan ikinci bir +anahtara karşılık gelen bir imza ve şifreleme anahtarıdır. Bu; Microsoft'un +ve potansiyel olarak Microsoft ile iş birliği yapan tüm web sitelerinin, +kullanıcının kendi bilgisayarında yapabilecekleri üzerinde en üst düzeyde +denetim sağlamasına olanak tanır. Microsoft, istendiğinde bu kontrolü FBI +adına kullanması muhtemeldir: <a +href="/proprietary/malware-microsoft.html">Windows’tan yararlanacak NSA +güvenlik hatalarını zaten göstermektedir</a>.</p> + +<p> +Güvenli önyükleme, kullanıcının imza anahtarını belirtmesine ve hangi +yazılımı imzalayacağına karar vermesine izin verecek şekilde +uygulanabilir. Uygulamada Windows 10 için tasarlanan PC'ler yalnızca +Microsoft'un anahtarını taşır ve makine sahibinin başka herhangi bir sistemi +(GNU/Linux gibi) kurup kuramayacağı Microsoft'un kontrolündedir. Buna +<em>kısıtlı önyükleme</em> diyoruz.</p> +</div> +<div class="column-limit"></div> +</li> + +<li> +<div class="columns"> +<p> +1997'de bu hikâye ilk yayınlandığı zaman SPA, SPA'nın tüm kullanıcıları +izlemesine izin vermelerini talep ederek küçük internet servis +sağlayıcılarını tehdit ediyordu. Çoğu ISS tehdit edildiğinde teslim oldu +çünkü mahkemeye geri dönmeyi göze alamazlardı. Bir ISP, California, +Oakland'daki Community ConneXion; talebi reddetti ve gerçekten dava +edildi. SPA daha sonra davayı düşürdü ancak DMCA aradığı gücü verdi.</p> + +<p> +Software Publishers Association'un temelini oluşturan SPA, Bussiness +Software Alliance tarafından polis rolündeki yerini aldı. BSA, bugün resmî +bir polis kuvveti değildir; gayriresmî olarak böyle davranır. Bir +zamanlardaki Sovyetler Birliği'ni andıran yöntemleri kullanarak insanları iş +arkadaşları ve arkadaşları hakkında bilgilendirmeye davet +ediyor. Arjantin'deki 2001'deki bir BSA terör kampanyası, yazılımı paylaşan +kişilerin cezaevinde tecavüze uğraması yönündeki hafif örtülü tehditlere +neden oldu.</p> +</div> +<div class="column-limit"></div> +</li> + +<li> +<div class="reduced-width"> +<p> +Yukarıda açıklanan üniversite güvenlik politikaları gerçektir. Örneğin, +giriş yaptığınızda, Chicago-bölgesi üniversitelerinden birindeki bir +bilgisayarda aşağıdaki mesajı görürsünüz:</p> + +<blockquote><p> +Bu sistem yalnızca yetkili kullanıcıların kullanımı içindir. Yetkisiz olarak +ya da yetkilerinin dışında bu bilgisayar sistemini kullanan bireylerin, tüm +işlemleri, sistem personeli tarafından izlenecek ve kaydedilecektir. Bu +sistem kullanılarak bireylerin düzgün olmayan bir şekilde izlenmesi ve +sistemin bakımda olması durumunda, yetkili kullanıcıların işlemleri de +izlenebilir. Bu sistemi kullanan kişi, bu gibi bir izlemenin olduğunu açık +ve net bir şekilde kabul etmektedir ve bu izlemenin sonucunda, yasal olmayan +bir işlem ya da Üniversite kurallarının çiğnenmesi gibi bir duruma +rastlanırsa, sistem personeli bu izleme sonucunu Üniversite yetkililerine +ve/veya kanun yürütme birimlerine bildirir. +</p></blockquote> + +<p> +Bu, Dördüncü Değişikliğe ilişkin ilginç bir yaklaşımdır: herkese ikna olması +için baskı uygulayın, böylece haklarından vazgeçsinler.</p> +</div> +</li> +</ul> +<div class="column-limit"></div> +</div> + +<div id="BadNews"> +<h3>Kötü Haber</h3> + +<p class="reduced-width"> +Okuma hakkı için verilen savaş bize karşı çıkıyor. Düşman örgütlendi ve biz +değiliz. +</p> + +<div class="columns"> +<p>Bugünün ticari e-kitapları <a +href="/philosophy/the-danger-of-ebooks.html">okuyucuların geleneksel +özgürlüklerini ortadan kaldırır</a>. Amazon'un “<a +href="/philosophy/why-call-it-the-swindle.html">Amazon Swindle</a>” +adını verdiğim e-kitap okuyucu ürünü, okuyucuları geleneksel kitap okuyucu +özgürlüklerinden çıkarmak için tasarlandığından birkaç kanıtlanmış <a +href="/proprietary/malware-kindle-swindle.html">Orwellian işlevselliğine</a> +sahip yazılım tarafından çalıştırılıyor. Bunlardan herhangi biri ürünü +tamamen reddetmeye çağırıyor:</p> + +<ul class="no-bullet"> +<li><p>Kullanıcının yaptığı her şeye casusluk yapar: Kullanıcının hangi kitabı +okuduğunu ve hangi sayfayı okuduğunu ve kullanıcının metni vurguladığını ve +kullanıcının girdiği tüm notları raporlar.</p></li> + +<li><p>Kullanıcıların kopya paylaşmasını engelleme amaçlı DRM'si vardır.</p></li> + +<li><p>Amazon'un herhangi bir kitabı uzaktan silebileceği bir arka kapısı +vardır. 2009'da George Orwell tarafından 1984'ün binlerce kopyasını sildi.</p></li> + +<li><p class="inline-block">Bütün bunların yeterince Orwellian olmaması durumunda Amazon'un yazılımı +uzaktan değiştirebildiği ve herhangi bir başka uygunsuzluk sunabileceği +evrensel bir arka kapı vardır.</p></li> +</ul> + +<p>Amazon'un e-kitap dağıtımı da baskıcı. Kullanıcıyı tanımlar ve kullanıcının +aldığı kitapları kaydeder. Ayrıca kullanıcıların kopyalarını başkalarıyla +paylaşmayacakları antisosyal bir sözleşmeyi kabul etmelerini +gerektirir. Vicdanım, böyle bir sözleşmeyi kabul etmem hâlinde daha az +kötülüğün buna karşı çıkıp kopyalarını paylaşacağını; ancak tamamen iyi +olmak için ilk başta buna katılmamamı söyler. Bu nedenle yazılım, e-kitap, +müzik veya başka bir şey için bu tür sözleşmeleri kabul etmeyi reddediyorum.</p> + +<p class="emph-box"> +Kötü haberi durdurmak ve iyi haberler oluşturmak istiyorsak örgütlenip +savaşmamız gerekir. Yardım için FSF'nin <a +href="http://defectivebydesign.org">Defective by Design</a> kampanyasına +abone olun. Çalışmamızı daha genel olarak desteklemek için <a +href="http://www.fsf.org/associate">FSF'ye katılabilirsiniz</a>. <a +href="/help/help.html">Çalışmamıza katılmanın yollarının bir listesi</a> de +var. +</p> +</div> +</div> +<div class="column-limit"></div> +</div> + +<div id="References"> +<h3>Kaynakça</h3> + +<ul> + <li>The administration's “White Paper”: Information Infrastructure +Task Force, Intellectual Property [<a +href="/philosophy/not-ipr.html">sic</a>] and the National Information +Infrastructure: The Report of the Working Group on Intellectual Property +[sic] Rights (1995).</li> + + <li><a href="http://www.wired.com/wired/archive/4.01/white.paper_pr.html">An +explanation of the White Paper: The Copyright Grab</a>, Pamela Samuelson, +<cite>Wired</cite>, January 1st, 1996.</li> + + <li><a href="http://www.law.duke.edu/boylesite/sold_out.htm">Sold Out</a>, James +Boyle, <cite>New York Times</cite>, March 31, 1996.</li> + + <li><a +href="http://web.archive.org/web/20130508120533/http://www.interesting-people.org/archives/interesting-people/199611/msg00012.html">Public +Data or Private Data</a>, Dave Farber, <cite>Washington Post</cite>, +November 4, 1996.</li> + + <li><a +href="https://web.archive.org/web/20151113122141/http://public-domain.org/">Union +for the Public Domain (Kamusal Alan için Birlik)</a>—Telif hakları ve +patent güçlerinin genişlemesine karşı durmayı ve tersine çevirmeyi +hedefleyen bir organizasyon.</li> +</ul> +</div> + +<hr class="thin" /> +<blockquote id="fsfs"><p class="big">Bu yazı <a +href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Özgür +Yazılım, Özgür Toplum: Richard M. Stallman'ın Seçme Yazıları</cite></a> +kitabında yayınlanmıştır.</p></blockquote> + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.tr.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a> adresine iletin. FSF ile +iletişim kurmanın <a href="/contact/">başka yolları</a> da vardır. Lütfen +çalışmayan bağlantıları ve başka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a> adresine +gönderin.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +Çevirilerimizde bulmuş olabileceğiniz hataları, aklınızdaki soru ve +önerilerinizi lütfen <a +href="mailto:web-translators@gnu.org">bize bildirin</a>.</p><p>Bu +yazının çeviri düzenlemesi ve sunuşu ile ilgili bilgi için lütfen <a +href="/server/standards/README.translations.html">Çeviriler BENİOKU</a> +sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diğer tüm sayfaların Türkçe çevirileri +gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliği yüksek bir <a +href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a +href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma sayfamızı</a> +ziyaret edebilirsiniz.</p> +</div> + +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 1996, 2002, 2007, 2009, 2010, 2014, 2015, 2016, 2019, 2020 +Richard Stallman</p> + +<p>Bu sayfa <a rel="license" +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative +Commons Alıntı-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında +lisanslanmıştır.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> +<p><strong>Çeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p> +<ul> +<li>The FLOSS Information <a +href="mailto:theflossinformation@gmail.com"><theflossinformation@gmail.com></a>, +2019, 2020.</li> +<li>T. E. Kalaycı, 2009.</li> +<li>Çiğdem Özşar, 2009.</li> +<li>Birkan Sarıfakıoğlu, 2009.</li> +<li>Serkan Çapkan, 2009.</li> +<li>İzlem Gözükeleş, 2009.</li> +</ul></div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Son Güncelleme: + +$Date: 2020/10/06 08:42:12 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |