summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/tr/compromise.html
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/tr/compromise.html')
-rw-r--r--talermerchantdemos/blog/articles/tr/compromise.html304
1 files changed, 304 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/tr/compromise.html b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/compromise.html
new file mode 100644
index 0000000..10926a2
--- /dev/null
+++ b/talermerchantdemos/blog/articles/tr/compromise.html
@@ -0,0 +1,304 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/compromise.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.tr.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.86 -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>Yıkıcı Tavizlerden Kaçınmak - GNU Projesi - Özgür Yazılım Vakfı</title>
+<style type="text/css" media="print,screen">
+<!--
+ .quote {
+ font-size: 90%;
+ max-width: 30em;
+ padding: .5em 1.5em;
+ background-color: #ececec;
+ border-radius: 1em;
+ -moz-border-radius: 1em;
+ -khtml-border-radius: 1em;
+ -webkit-border-radius: 1em;
+ -opera-border-radius: 1em;
+ }
+ .quote.imgright { margin: .3em 1em 1em 1em; }
+ .quote {
+ font-style: italic;
+ }
+ .quote b {
+ font-style: normal;
+ font-weight: normal;
+ }
+ .imgleft {
+ width: 18em;
+ max-width: 100%;
+ }
+
+@media (max-width:50em) {
+ .imgleft, .imgright {
+ float: none;
+ display: block;
+ margin: auto;
+ }
+ .quote {
+ max-width: none; width: auto;
+ margin: 1em 10%;
+ }
+}
+@media (min-width:50em) {
+ .quote { max-width: 40%; }
+}
+-->
+
+</style>
+
+<!--#include virtual="/philosophy/po/compromise.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.tr.html" -->
+<h2>Yıkıcı Tavizlerden Kaçınmak</h2>
+
+<address class="byline">yazan Richard Stallman</address>
+
+<blockquote class="quote imgright"><p>&ldquo;Yirmi beş yıl önce <a href="/gnu/initial-announcement.html">27 Eylül
+1983'te</a>, (GNU's Not Unix anlamındaki) GNU adı verilen tamamen özgür bir
+işletim sistemi yaratma planını duyurdum. GNU sisteminin 25. yıl dönümünün
+bir parçası olarak, topluluğumuzun yıkıcı tavizlerden nasıl kaçınabileceğine
+ilişkin olarak bu yazıyı yazdım. Bu tavizlerden kaçınmanın yanında, <a
+href="/help/help.html">GNU'ya</a> ve özgür yazılıma yardımcı olabileceğiniz
+bir çok yol var. En temel yol <a
+href="https://www.fsf.org/associate/support_freedom/join_fsf?referrer=4052">Özgür
+Yazılım Vakfına</a> Üye olarak katılmanızdır.&rdquo;&mdash;<b>Richard
+Stallman</b></p></blockquote>
+
+<p>Özgür yazılım hareketi toplumsal bir değişimi amaçlar: <a
+href="/philosophy/free-sw.html">bütün yazılımı özgür kılmak</a>, böylece
+bütün özgür yazılım kullanıcıları özgür ve bir işbirliği topluluğunun
+parçası olabilirler. Her özgür olmayan program, geliştiricisine kullanıcılar
+üzerinde adaletsiz bir iktidar sağlar. Amacımız bu adaletsizliğe bir son
+vermektir.</p>
+
+<p>Özgürlüğe ulaşmak için <a
+href="http://www.fsf.org/bulletin/2008/spring/the-last-mile-is-always-the-hardest/">uzun
+bir yol var</a>. Yazılım kullanıcılarının özgürlüğe sahip olmasının normal
+karşılandığı bir dünyaya ulaşmak için bir çok adım ve bir çok yıl
+gerekiyor. Bu adımların bazıları zor ve fedakarlık gerektiriyor. Bazı
+adımlar, farklı amaçlara sahip insanlara taviz verdiğimizde kolaylaşabilir.</p>
+
+<p>Bu nedenle, <a href="http://www.fsf.org/">Özgür Yazılım Vakfı</a> bazı
+tavizler veriyor, hatta bazıları oldukça büyük olan tavizler. Örneğin, <a
+href="/licenses/gpl.html">GNU Genel Kamu Lisansının</a> (GNU GPL)
+3. sürümünde patent hükümlerinde bazı tavizler verdik, böylece şirketler
+GPLv3 ile kapsanan yazılımlara katkı sağlayabilecek ve bu yazılımları
+dağıtabilecek ve böylece bu hükümlerin etkisi altında bazı patentleri
+sağlayacak. </p>
+
+<img src="/graphics/gplv3-large.png" alt="[GPLv3 Logo]" class="imgleft" />
+
+<p><a href="/licenses/lgpl.html">Kısıtlı GPL</a> lisansının amacı tavizdir:
+özgür olmayan programlarda kullanımlarına olanak vermek üzere bazı belirli
+özgür kütüphaneler için kullanıyoruz, çünkü yasal olarak bunu
+engellediğimizde bu durum geliştiricilerin özel mülk kütüphaneleri tercih
+etmesine yol açabilecektir. GNU programlarında, özgür olmayan başlıca
+programlarla birlikte çalışması için kod kabul ediyor ve kullanıyoruz ve bu
+durumu kullanıcıların özel mülk yazılım yerine GPL lisanslı programı
+kullanmalarını teşvik etmek için belgelendirip, duyuruyoruz ama tersini
+yapmıyoruz. Aynı fikirde olduğumuz belirli kampanyaları, arkasındaki
+gruplarla tamamen anlaşamıyor olsak bile destekliyoruz.</p>
+
+<p>Ancak biz, topluluğumuzdaki başka bir çok kişinin yapmayı uygun bulduğu bazı
+tavizleri reddediyoruz. Örneğin, biz sadece özgür olmayan yazılım içermeyen
+veya kullanıcılarının özgür olmayan yazılım kurmasına yol açmayan <a
+href="/distros/free-system-distribution-guidelines.html">GNU/Linux
+dağıtımlarını destekliyoruz</a>. Özgür olmayan dağıtımları desteklemek,
+<abbr title="yıkıcı (ing. ruinous) bir şeyin zarar görmesine, bozulmasına,
+yok olmasına, ortadan kalkmasına yol açan, tahripkâr">yıkıcı</abbr> bir
+taviz olacaktır.</p>
+
+<p>Tavizler, uzun dönem amaçlarımızın aleyhine çalıştığında yıkıcıdır. Bu
+fikirler düzeyinde veya eylemler düzeyinde olabilir.</p>
+
+<p>Fikirler düzeyindeki yıkıcı tavizler, değiştirmeye uğraştığımız önermeleri
+pekiştirenlerdir. Amacımız yazılım kullanıcılarının özgür olduğu bir dünya,
+ancak çoğu bilgisayar kullanıcısı henüz özgürlüğü bir sorun olarak
+algılamıyor. &ldquo;Tüketici&rdquo; değerlerini benimsemiş durumdalar, yani
+herhangi bir programı sadece ücret ve kolaylık gibi pratik niteliklerle
+değerlendiriyorlar.</p>
+
+<p>Dale Carnegie'nin klasik kişisel gelişim kitabı <cite>Nasıl arkadaşlarımızı
+kazanır ve insanları etkileriz</cite>, birini bir şey yapmaya ikna etmenin
+en etkin yolunun, onlara kendi değerlerine hitap eden görüşler sunmak
+olduğunu söyler. Toplumumuza özgü tüketici değerlerine hitap edecek yollar
+var. Örneğin, bedelsiz bir şekilde edinilen özgür yazılım kullanıcının
+tasarruf etmesini sağlayabilir. Bir çok özgür program ayrıca kullanışlı ve
+güvenilirdir. Bu pratik yararlardan söz etmek, bir çok kullanıcının, şimdi
+bir kısmı oldukça başarılı olan çeşitli özgür programı benimsemesi için ikna
+etmekte oldukça işe yaradı.</p>
+
+<p>Eğer amacınız daha fazla insanın özgür programları kullanmasını sağlamaksa,
+özgürlük kavramı hakkında sessiz kalmaya ve sadece tüketici değerleri
+açısından anlamı olan pratik avantajlara odaklanmaya karar
+verebilirsiniz. Bunu &ldquo;açık kaynak&rdquo; terimi ve ilişkili söylem
+yapıyor.</p>
+
+<p>Bu yaklaşım bizi sadece özgürlük amacından saptırmaya yarayacaktır. Özgür
+yazılımı sadece kullanışlı bulduğu için kullanan insanlar, onu kullanmaya
+daha elverişli olduğu sürece devam edecektir. Ve bu programların yanı sıra
+kullanışlı özel mülk yazılımları kullanmamak için bir nedenleri
+olmayacaktır.</p>
+
+<p>Açık kaynak felsefesi, tüketici değerlerini ön koşul olarak kabul edip, bu
+değerlere hitap eder ve böylece bu değerleri onaylar ve pekiştirir. İşte bu
+yüzden <a href="/philosophy/open-source-misses-the-point.html">açık kaynağı
+savunmuyoruz.</a></p>
+
+<img src="/graphics/gnulaptop.png"
+ alt="[Havada duran Laptoplu Gnu]" class="imgright" />
+
+<p>Özgür bir topluluğu tamamen ve kalıcı olarak kurmak için, insanların özgür
+yazılım kullanmalarını sağlamaktan fazlasını yapmalıyız. Yazılımı
+&ldquo;yurttaş değerleriyle&rdquo;, yani kullanışlılık açısından değil,
+kullanıcıların özgürlüğü ve topluluğa saygı duyup duymaması açısından
+değerlendirme fikrini yaymamız gerekiyor. O zaman insanlar özel mülk
+yazılımların etkileyici, kullanışlı özelliklerinin tuzağına düşmeyecektir.</p>
+
+<p>Yurttaş değerlerini teşvik etmek için, bu değerler hakkında konuşmalı ve
+nasıl da eylemlerimizin temelini oluşturduklarını
+göstermeliyiz. Eylemlerini, tüketici değerleriyle destekleyen Dale Carnegie
+tipi tavizleri reddetmeliyiz.</p>
+
+<p>Bu, pratik avantajlardan söz etmeyeceğiz anlamına gelmiyor, söz edebiliriz
+ve etmeliyiz. Bu durum yalnızca özgürlük yerine pratik avantajlar bütün
+ilgiyi kendisine çektiğinde ve özgürlüğü arka plana ittiğinde bir
+sorundur. Dolayısıyla, özgür yazılımın pratik avantajlarından söz ederken,
+bunların özgür yazılımı tercih etmek için yalnızca <em>ek, ikincil</em>
+gerekçeler olduğunu sıklıkla yinelemeliyiz.</p>
+
+<p>Dünyamızı ideallerimize uygun hale getirmemiz yeterli değildir, eylemlerimiz
+de onlara uygun hale gelmelidir. Bu nedenle ortadan kaldırmayı amaçladığımız
+şeyleri yapmayı veya meşrulaştırmayı içeren tavizlerden kaçınmalıyız.</p>
+
+<p>Örneğin, deneyimler <a href="/gnu/why-gnu-linux.html">GNU/Linux</a>'a bazı
+özgür olmayan programlar koyduğunuzda bazı kullanıcıları çekebildiğinizi
+gösteriyor. Bunun anlamı özgür olmayan bir uygulamanın veya (eskiden) <a
+href="/philosophy/java-trap.html">Java</a> veya Flash programı veya belirli
+donanım modellerini destekleyen özgür olmayan bir aygıt sürücüyle ancak bazı
+kullanıcıların dikkatini çekebildiği anlamına geliyor.</p>
+
+<p>Bu tavizler çekici olabilir ancak amacı baltalamaktadır. Eğer özgür olmayan
+bir yazılım dağıtır veya insanları ona doğru yönlendirirseniz, &ldquo;özgür
+olmayan yazılım bir adaletsizlik, bir toplumsal sorundur ve buna bir son
+vermeliyiz&rdquo; demekte zorluk çekebilirsiniz. Bu cümleyi söylemeye devam
+etseniz bile, eylemleriniz bunu baltalayacaktır.</p>
+
+<p>Buradaki sorun, insanların özgür olmayan yazılım kurmaya <em>izinli</em>
+veya <em>ehil</em> olup olmamaları değildir. Genel amaçlı bir sistem
+kullanıcıların her istediğini yapmalarını sağlar ve izin verir. Buradaki
+sorun, kullanıcıları özgür olmayan yazılıma doğru yönlendirmektir. Kendi
+başlarına ne yaptıkları onların sorumluluğudur; bizim onlar için ne
+yaptığımız, onları neye doğru yönlendirdiğimiz ise bizim
+sorumluluğumuzdur. Kullanıcıları, bir çözüm olarak özel mülk yazılımlara
+yönlendirmemeliyiz, çünkü sorunun kendisi özel mülk yazılımlardır.</p>
+
+<p>Yıkıcı taviz, sadece başkaları üzerindeki kötü bir etki değildir. Kendi
+değerlerinizi de bilişsel uyumsuzluk aracılığıyla saptırabilir. Eğer belirli
+değerleriniz varsa, ancak eylemleriniz başka, çelişen değerleri temsil
+ediyorsa, bu çelişkiyi çözmek için büyük ihtimalle ya değerlerinizi ya da
+eylemlerinizi değiştirmeniz gerekecektir. Bu yüzden, sadece pratik
+avantajları öne süren veya insanlar özgür olmayan yazılıma yönlendiren
+projeler, neredeyse her zaman kullanıcılara özgür olmayan yazılımın etik
+olmadığını <em>söylemekten</em> bile çekinmektedir. Hem katılımcıları hem de
+halk için tüketici değerlerini pekiştiriyorlar. Değerlerimizi doğru bir
+hatta tutmak istiyorsak bu tavizleri reddetmeliyiz.</p>
+
+<p>Özgürlük amacından taviz vermeden özgür yazılıma geçmek istiyorsanız, <a
+href="http://www.fsf.org/resources">FSF'nin kaynaklar bölümüne</a>
+bakabilirsiniz. Özgür yazılımla çalışan donanım ve makine
+yapılandırmalarını, kurabileceğiniz <a href="/distros/distros.html">tamamen
+özgür GNU/Linux dağıtımlarını</a> ve %100 özgür yazılım ortamlarında çalışan
+<a href="http://directory.fsf.org/">binlerce özgür yazılım paketini</a>
+listeliyor. Topluluğun özgürlük yolunda kalması için yardımcı olmak
+istiyorsanız, özgürlük ve topluluk değerlerinden söz edin ve bu değerleri
+savunun.</p>
+
+<p>Daha hızlı gittiğiniz bir yol, eğer sizi yanlış yere götürüyorsa doğru bir
+yol değildir. Tavizler tutkulu bir amaca ulaşmak için önemlidir, ancak sizi
+amacınızdan saptıracak tavizlerden sakının.</p>
+
+<hr class="column-limit"/>
+
+<p>
+Yaşamın başka bir alanındaki benzer bir örnek için <a
+href="http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/jul/19/nudge-is-not-enough-behaviour-change">
+&ldquo;Dürtmek&rdquo; yeterli değil</a> yazısına bakabilirsiniz.
+</p>
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.tr.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Lütfen FSF ve GNU ile ilgili sorularınızı <a
+href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a> adresine iletin. FSF ile
+iletişim kurmanın <a href="/contact/">başka yolları</a> da vardır. Lütfen
+çalışmayan bağlantıları ve başka düzeltmeleri veya önerilerinizi <a
+href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a> adresine
+gönderin.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
+
+ &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Çevirilerimizde bulmuş olabileceğiniz hataları, aklınızdaki soru ve
+önerilerinizi lütfen <a
+href="mailto:web-translators@gnu.org">bize&nbsp;bildirin</a>.</p><p>Bu
+yazının çeviri düzenlemesi ve sunuşu ile ilgili bilgi için lütfen <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Çeviriler BENİOKU</a>
+sayfasına bakın. Bu sayfanın ve diğer tüm sayfaların Türkçe çevirileri
+gönüllüler tarafından yapılmaktadır; Türkçe niteliği yüksek bir <a
+href="/home.html">www.gnu.org</a> için bize yardımcı olmak istiyorsanız, <a
+href="https://savannah.gnu.org/projects/www-tr">çalışma&nbsp;sayfamızı</a>
+ziyaret edebilirsiniz.</p>
+</div>
+
+<p>Copyright &copy; 2008, 2009, 2014, 2015, 2017, 2018, 2019, 2020 <a
+href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a>.</p>
+
+<p>Bu sayfa <a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.tr">Creative
+Commons Alıntı-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı</a> altında
+lisanslanmıştır.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.tr.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+<p><strong>Çeviriye katkıda bulunanlar:</strong></p>
+<ul>
+<li>T.E. Kalaycı, 2019.</li>
+</ul></div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Son Güncelleme:
+
+$Date: 2020/10/06 08:42:12 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+<!-- for class="inner", starts in the banner include -->
+</body>
+</html>