diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/sq/freedom-or-power.html')
-rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/sq/freedom-or-power.html | 194 |
1 files changed, 194 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/sq/freedom-or-power.html b/talermerchantdemos/blog/articles/sq/freedom-or-power.html new file mode 100644 index 0000000..6c137bc --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/sq/freedom-or-power.html @@ -0,0 +1,194 @@ +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/freedom-or-power.en.html" --> + +<!--#include virtual="/server/header.sq.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.77 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>Liri Apo Pushtet? - Projekti GNU - Free Software Foundation</title> +<meta http-equiv="Keywords" content="GNU, FSF, Free Software Foundation, Linux, e përgjithshme, publik, licencë, +gpl, general public license, liri, software, pushtet, të drejta" /> +<meta http-equiv="Description" content="Në këtë sprovë, Liri apo Pushtet?, Bradley M. Kuhn dhe Richard M. Stallman +diskutojnë arsyet pse lëvizja e software-it të lirë nuk i del në mbrojtje të +ashtuquajturës liri për të zgjedhur çfarëdo licence që doni për software-in +që shkruani." /> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/freedom-or-power.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.sq.html" --> +<h2>Liri apo Pushtet?</h2> + +<p> +nga <strong>Bradley M. Kuhn</strong> dhe <strong>Richard +M. Stallman</strong></p> + +<blockquote> +<p>Dashuria për liri është dashuri për të tjerët; dashuria për pushtet është +dashuri për veten.<br /> +-- William Hazlitt</p> +</blockquote> + +<p> +Në lëvizjen për software të lirë, ne jemi për liri të përdoruesve të +software-it. Idetë tona i formuluam duke parë se cilat liri janë të +domosdoshme për një rrugë të mbarë jetese, dhe i lejojnë programet e +dobishme të farkëtojnë një bashkësi dashamirësie, bashkëveprimi dhe +bashkëpunimi. <a href="/philosophy/free-sw.html">Kriteri ynë për software +të lirë</a> përcakton liritë që u duhen përdoruesve të një programi për të +mundur të bashkëpunojnë në një bashkësi.</p> + +<p> +Ne jemi për lirinë e programuesve dhe për liri të përdoruesve gjithashtu. +Shumica prej nesh janë programues, dhe duam liri për veten dhe për ju +gjithashtu. Por secili prej nesh përdor software të shkruar nga të tjerë, +dhe duam liri teksa e përdorim atë software, jo thjesht kur përdorim kod nga +vetja. Jemi për liri për krejt përdoruesit, qoftë nëse këta programojnë +shpesh, me raste, ose fare.</p> + +<p> +Por një e ashtuquajtur liri, të cilës nuk i dalim në mbrojtje, është +“liria për të zgjedhur çfarëdo licence që të doni për software-in që +shkruani.” Ne e hedhim poshtë këtë, ngaqë është vërtet një formë +pushteti, jo lirie.</p> + +<p> +Ky dallim shpesh i anashkaluar është kyç. Liri do të thotë të jeni në +gjendje të merrni vendime që prekin kryesisht ju vetë; pushtet do të thotë +të merrni vendime që prekin më shumë të tjerët se sa ju. Nëse ngatërrojmë +lirinë me pushtetin, do të dështojmë në mbrojtjen e lirisë së vërtetë.</p> + +<p> +Bërja pronësor e një programi është ushtrim pushteti. Ligji i sotëm i të +drejtave të kopjimit ua akordon zhvilluesve të software-it atë pushtet, në +mënyrë që ata dhe vetëm ata të zgjedhin rregullat për t’ua imponuar +gjithkujt tjetër — një numër relativisht i vogël personash marrin +vendime bazë lidhur me software-in, për krejt përdoruesit, përgjithësisht +duke u mohuar këtyre lirinë. Kur përdoruesit nuk i gëzojnë liritë që +përkufizojnë software-in e lirë, ata s’mund të dinë se ç’kryen programi, +s’mund të kontrollojnë për deriçka të pasme, s’mund të vëzhgojnë për viruse +dhe krimba të mundshëm, dhe s’mund të mësojnë dot se ç’të dhëna personale +raportohen (apo të ndalin raportimet, edhe nëse arrijnë t’i zbulojnë). Nëse +prishet, s’mund ta ndreqin; u duhet të presin që zhvilluesit të ushtrojnë +pushtetin e tyre dhe ta bëjnë këtë. Nëse thjesht s’është dhe aq ai që u +duhet, ngecin me të. S’mund ta ndihmojnë njëri-tjetrin për ta përmirësuar.</p> + +<p> +Shpesh zhvillues të software-it pronësor janë biznese. Ne të lëvizjes së +software-it të lirë nuk jemi kundër biznesit, por e kemi parë se ç’ndodh kur +një biznes software-i është “i lirë” të imponojë arbitrarisht +rregulla mbi përdoruesit e software-it. Microsoft-i është një shembull i +rëndë se si mohimi i lirive të përdoruesve mund të shpjerë në dëm të +drejtpërdrejtë, por s’është shembulli i vetëm. Edhe kur nuk ka monopol, +software-i pronësor i bën dëm shoqërisë. Të mund të zgjedhësh pronar, nuk +do të thotë liri.</p> + +<p> +Diskutimet mbi të drejtat dhe rregullat për software-in shpesh janë +përqendruar vetëm te interesat e programuesve. Pak vetë në botë programojnë +rregullisht, dhe më pak akoma janë pronarë biznesesh software-i. Por krejt +bota e zhvilluar sot ka nevojë dhe përdor software, kështu që zhvilluesit e +software-it tani kontrollojnë se si ajo rron, vepron, komunikon, dhe +dëfren. Çështjet etike dhe politike nuk trajtohen nga slogani “liri +zgjedhjeje (vetëm për zhvilluesit).”</p> + +<p> +Nëse “kush ka kodin, bën ligjin,” <a href="#f1">(1)</a> atëherë +pyetja e vërtetë me të cilën ndeshemi është: cili do të duhej të +kontrollonte kodin që ju përdorni — ju, apo ca kokrra nga një elitë? +Ne besojmë se gëzoni të drejtën të kontrolloni software-in që përdorni, dhe +qëllimi i software-i të lirë është dhënia juve e atij kontrolli.</p> + +<p> +Ne besojmë se ju duhet të vendosni ç’të bëni me software-in që përdorni; +por, kjo s’është ajo që thotë ligji sot. Ligji i sotëm i të drejtave të +kopjimit na vendos raport pushteti mbi përdoruesit e kodit tonë, na pëlqen +apo jo neve. Përgjigja etike ndaj kësaj gjendjeje është të shpallet liria +për çdo përdorues, ashtu si Karta e të Drejtave u mendua ta ushtronte +pushtetin qeveritar duke garantuar liritë e çdo shtetasi. Për këtë është +licenca <a href="/copyleft/copyleft.html">GNU General Public License</a>: ju +vë juve në kontroll të përdorimit që i bëni software-it, teksa <a +href="/philosophy/why-copyleft.html">ju mbron nga të tjerët</a> që do të +donin të merrnin kontrollin e vendimeve tuaja.</p> + +<p> +Dora-dorës që gjithnjë e më shumë përdorues të kuptojnë se kush ka kodin bën +ligjin, dhe ta ndjejnë se lirinë e meritojnë edhe ata, do të shohin +rëndësinë e lirive të cilat mbrojmë, ashtu si gjithnjë e më shumë përdorues +kanë arritur të çmojnë vlerën praktike të software-it të lirë që zhvillojmë.</p> + +<h4>Poshtëshënime</h4> + +<a id="f1"></a> William J. Mitchell, <em>City of Bits: Space, Place, and the +Infobahn </em> (Cambridge, Mass.: MIT Press, 1995), f. 111, siç citohet nga +Lawrence Lessig tek <em>Kod dhe Ligje të Tjera të Kiberhapësirës, Version +2.0</em> (New York, NY: Basic Books, 2006), p. 5. + +<hr /> +<blockquote id="fsfs"><p class="big">Kjo sprovë është botuar te <a +href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Software +i Lirë, Shoqëri e Lirë: Sprova të Përzgjedhura të Richard +M. Stallman-it</cite></a>.</p></blockquote> + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.sq.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Ju lutemi, pyetjet dhe kërkesat e përgjithshme rreth FSF-së & GNU-së +dërgojini te <a href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Ka +gjithashtu <a href="/contact/">mënyra të tjera për t’u lidhur me</a> +FSF-në. Njoftimet për lidhje të dëmtuara dhe ndreqje apo këshilla të tjera +mund të dërgohen te <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +Përpiqemi fort dhe bëjmë sa mundemi për të ofruar përkthime me cilësi të +mirë dhe të përpikta. Megjithatë, nuk jemi të përjashtuar nga +papërsosmëritë. Ju lutemi, komentet dhe këshillat e përgjithshme lidhur me +këtë dërgojini te <a +href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p><p>Për +të dhëna mbi bashkërendimin dhe parashtrimin e përkthimeve të faqeve tona +web, shihni <a href="/server/standards/README.translations.html">README për +përkthimet</a>.</p> +</div> + +<p>Të drejta kopjimi © 2001, 2009 Bradley M. Kuhn dhe Richard M. Stallman</p> + +<p>Lejohet kopjimi fjalë për fjalë dhe shpërndarja e krejt këtij artikulli, me +çfarëdo mjeti, pa pagesë, me kusht që ky shënim të ruhet.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.sq.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> + </div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +U përditësua më: + +$Date: 2016/12/20 18:58:22 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |