diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-software-even-more-important.html')
| -rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-software-even-more-important.html | 74 |
1 files changed, 45 insertions, 29 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-software-even-more-important.html b/talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-software-even-more-important.html index d041b5d..1a2419c 100644 --- a/talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-software-even-more-important.html +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-software-even-more-important.html @@ -1,7 +1,7 @@ <!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/free-software-even-more-important.en.html" --> <!--#include virtual="/server/header.sq.html" --> -<!-- Parent-Version: 1.90 --> +<!-- Parent-Version: 1.94 --> <!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> <title>Software-i i Lirë Është Edhe Më i Rëndësishëm Tani - Projekti GNU - Free @@ -11,12 +11,16 @@ Software Foundation</title> <!--#include virtual="/server/banner.sq.html" --> <h2>Software-i i Lirë Tani Është Edhe Më i Rëndësishëm</h2> -<p class="byline">nga <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></p> +<address class="byline">nga <a href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></address> <p><em>Një version thelbësisht i redaktuar i këtij artikulli u botua në <a href="http://www.wired.com/opinion/2013/09/why-free-software-is-more-important-now-than-ever-before"> Wired</a>.</em></p> +<p><em>Shihni një <a +href="https://www.fsf.org/blogs/rms/20140407-geneva-tedx-talk-free-software-free-society/"> +paraqitje video 14 minuta</a> të këtyre ideve.</em></p> + <div class="announcement"> <p> <a href="/help/help.html">Rrugë të këshilluara, përmes të cilave mund të @@ -32,17 +36,17 @@ përdoruesve dhe bashkësinë, e quajmë “software të lirë.”</p> <p>Të tillë software e quajmë “software libre” që të theksojmë aspektin se e kemi fjalën për lirinë, jo çmimin. Disa programe pronësore -(jo të lira, të tilla si Photoshop, janë shumë të shtrenjta; ë tjera, fjala -vjen Flash Player, janë falas—por kjo është hollësi e vogël. Sipas -njërës mënyrë, apo tjetrës, ato i japin zhvilluesit të programit pushtet mbi -përdoruesit, pushtet që nuk duhet ta ketë kush.</p> +(jo të lira, të tilla si Photoshop, janë shumë të shtrenjta; të tjera, fjala +vjen aplikacioni Flash Player, janë falas—por kjo është hollësi e +vockël. Sipas njërës mënyrë, apo tjetrës, ato i japin zhvilluesit të +programit pushtet mbi përdoruesit, pushtet që nuk duhet ta ketë kush.</p> <p>Këto dy programe jo të lira kanë diçka të përbashkët: janë që të dy <em>malware</em>. Domethënë, që të dy kanë funksione të konceptuar për abuzim të përdoruesit. Software-i pronësor, sot, shpesh është <em>malware</em>, ngaqë <a href="/proprietary/proprietary.html">pushteti i -zhvilluesve i korrupton ata</a>. Në atë listë radhiten rreth 450 funksione -të ndryshme dashakeqe (deri në Janar të 2020-s), por pa diskutim që kjo +zhvilluesve i korrupton ata</a>. Në atë listë radhiten rreth 500 funksione +të ndryshme dashakeqe (deri në Janar të 2021-shit), por pa diskutim që kjo është vetëm maja e ajsbergut.</p> <p>Me software-in e lirë, programin e kontrollojnë përdoruesit, individualisht @@ -110,7 +114,7 @@ prej tyre mungon ose nuk është e mjaftueshme, programi është pronësor (jo i lirë), dhe i padrejtë.</p> <p>Për veprimtari praktike përdoren gjithashtu lloje të tjera veprash, përfshi -receta gatimesh, vepra edukative, të tilla si libra shkollorë, vepra +receta gatimesh, vepra edukative, bie fjala, libra shkollorë, vepra referencash, të tilla si fjalorët apo enciklopeditë, llojet e shkronjave për të shfaqur paragrafë teksti, diagrame qarqesh që mund të ndërtohen nga njerëzit, dhe stampa për të krijuar objekte të dobishme (jo thjesht @@ -136,9 +140,9 @@ programin—dhe përmes kësaj, ushtron pushtet mbi përdoruesit e tij. Një program jo i lirë është një kular, një instrument pushteti të padrejtë.</p> <p>Në raste skandaloze (edhe pse kjo skandalozja është bërë shumë e zakonshme) -<a href="/proprietary/proprietary.html">programet pronësore janë konceptuar -të spiunojnë përdoruesit, t’i kufizojnë ata, t’i censurojnë dhe të abuzojnë -me ta</a>. Për shembull, sistemi operativ i Apple <a +<a href="/malware">programet pronësore janë konceptuar të spiunojnë +përdoruesit, t’i kufizojnë ata, t’i censurojnë dhe të abuzojnë me ta</a>. +Për shembull, sistemi operativ i Apple-it, <a href="/philosophy/why-call-it-the-swindle.html">iThings</a> i bën të gjitha këto, dhe kështu bën edhe Windows-i në pajisje celulare me procesorë ARM. Windows-i, firmware-i i telefonave celularë, dhe Google Chrome për Windows @@ -148,9 +152,9 @@ përdoret për të fshirë libra.</p> <p>Përdorimi i software-it jo të lirë në “internetin e sendeve” do ta shndërrojë atë në <a -href="http://ieet.org/index.php/IEET/more/rinesi20150806">“internet të -telemarketuesve”</a> si dhe në “internetin e atyre që fusin -hundët ngado”.</p> +href="https://archive.ieet.org/articles/rinesi20150806.html"> +“internet të telemarketuesve”</a>, si dhe në “internetin e +atyre që fusin hundët ngado”.</p> <p>Me synimin për t’i dhënë fund padrejtësisë së software-it të lirë, lëvizja e software-it të lirë ndërton programe që përdoruesit të çlirojnë veten. E @@ -179,7 +183,7 @@ shpesh janë). Puna është që përdorimi i SaaSS-it shkakton të njëjtat padrejtësi si përdorimi i një programi jo të lirë: janë dy shtigje te i njëjti dreq vendi. Merrni shembullin e një shërbimi SaaSS përkthimesh: Përdoruesi dërgon tekst tek shërbyesi, dhe shërbyesi e përkthen (nga -Anglishtja në Spanjisht, të themi) dhe ia dërgon përkthimin mbrapsht +anglisht në spanjisht, të themi) dhe ia dërgon përkthimin mbrapsht përdoruesit. Që prej kësaj, akti i përkthimit është nën kontrollin e operatorit të shërbyesit, në vend se nën atë të përdoruesit.</p> @@ -265,10 +269,11 @@ software-it pronësor nuk lejohet, hiq rastet kur kjo bëhet për retroinxhinierim të tij.”</p> <p>Zhvilluesit pronësorë do të na vinin t’i ndëshkonim nxënësit që janë aq -zemërmirë sa të ndajnë software me të tjerët, dhe t’i pengonim ata që janë -aq kureshtarë sa të duan ta ndryshojnë atë. Kjo do të thotë arsimim i -shtrembër. Shihni <a href="/education/">http://www.gnu.org/education/</a> -për më tepër diskutime rreth përdorimit të software-it të lirë në shkolla.</p> +zemërmirë sa të ndajnë <em>software</em> me të tjerët, dhe t’i pengonim ata +që janë aq kureshtarë sa të duan ta ndryshojnë atë. Kjo do të thotë arsimim +i shtrembër. Shihni më tepër diskutime rreth <a +href="/education/education.html">përdorimit të software-it të lirë në +shkolla</a>.</p> <h3>Software i Lirë: Më Shumë Se “Avantazhe”</h3> @@ -302,13 +307,24 @@ ose ndryshoni dot.</p> <h3>Përfundim</h3> -<p>Ne e meritojmë të kemi kontroll mbi punimin tonë në kompjuter; si mund ta -fitojmë këtë kontroll? Duke mos pranuar software jo të lirë në kompjuterët -që zotërojmë ose përdorim rregullisht, dhe duke mos pranuar SaaSS-e. Duke -<a href="/licenses/license-recommendations.html"> zhvilluar software të -lirë</a> (ata prej nesh që janë programues). Duke mos pranuar të zhvillojmë -ose promovojmë software jo të lirë ose SaaSS-e. Duke <a -href="/help/help.html">i përhapur këto ide te të tjerët</a>.</p> +<p>E meritojmë të kemi kontroll në punën tonë me kompjuterat. Si mund ta +fitojmë kontrollin?</p> + +<ul> + <li>Duke mos pranuar <em>software</em> jo të lirë në kompjuter që kemi pronë ose +përdorim rregullisht, dhe duke mos pranuar SaaSS.</li> + + <li>Duke <a href="/licenses/license-recommendations.html"> zhvilluar software të +lirë</a> (për ata prej nesh që janë programues.)</li> + + <li>Duke mos pranuar të zhvillojmë ose promovojmë <em>software</em> jo të lirë +ose SaaSS.</li> + + <li>Duke <a href="/help/help.html">i përhapur këto ide te të tjerët</a>.</li> + + <li>Duke <a href="/philosophy/saying-no-even-once.html">thënë jo dhe duke +shprehur arsyet tonë</a>, kur ftohemi të xhirojmë një program jo të lirë.</li> +</ul> <p>Ne dhe mijëra përdorues e kemi bërë këtë që prej 1984-s, prej kësaj kemi tani sistemin operativ të lirë GNU/Linux që kushdo—programues ose @@ -374,7 +390,7 @@ përkthimet</a>.</p> There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> -<p>Të drejta kopjimi © 2015, 2017, 2018, 2019,2020 Richard Stallman</p> +<p>Të drejta kopjimi © 2015, 2017, 2018, 2019,2020, 2021 Richard Stallman</p> <p>Kjo faqe mund të përdoret sipas një licence <a rel="license" href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/">Creative Commons @@ -389,7 +405,7 @@ Attribution-NoDerivatives 4.0 International License</a>.</p> <p class="unprintable"><!-- timestamp start --> U përditësua më: -$Date: 2020/02/01 10:30:13 $ +$Date: 2021/03/12 11:32:33 $ <!-- timestamp end --> </p> |