summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-doc.html
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-doc.html')
-rw-r--r--talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-doc.html246
1 files changed, 246 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-doc.html b/talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-doc.html
new file mode 100644
index 0000000..0c20ee5
--- /dev/null
+++ b/talermerchantdemos/blog/articles/sq/free-doc.html
@@ -0,0 +1,246 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/free-doc.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.sq.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.96 -->
+<!-- This page is derived from /server/standards/boilerplate.html -->
+<!--#set var="TAGS" value="essays aboutfs extension" -->
+<!--#set var="DISABLE_TOP_ADDENDUM" value="yes" -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>Pse Software-i i Lirë lyp Dokumentim të Lirë - Projekti GNU - Free Software
+Foundation</title>
+
+<!--#include virtual="/philosophy/po/free-doc.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.sq.html" -->
+<!--#include virtual="/philosophy/ph-breadcrumb.sq.html" -->
+<!--GNUN: OUT-OF-DATE NOTICE-->
+<!--#include virtual="/server/top-addendum.sq.html" -->
+<div class="article reduced-width">
+<h2>Pse Software-i i Lirë lyp Dokumentim të Lirë</h2>
+<div class="thin"></div>
+
+<p>
+Mangësia më e madhe në sistemet operative të lirë s’është software-i - është
+mungesa e doracakëve të lirë të mirë që mund t’i përfshijmë në këto
+sisteme. Mjaft nga programet tona më të rëndësishme nuk vijnë me doracakë
+të plotë. Dokumentimi është një pjesë thelbësore e cilësdo paketë
+<em>software</em>; kur një paketë software-i të rëndësishëm të lirë nuk vjen
+me një doracak të lirë, ky është një boshllëk i madh. Sot kemi shumë
+boshllëqe të tilla.</p>
+
+<p>
+Dikur, shumë vjet më parë, thashë të mësoja Perl. Mora një kopje të
+doracakut të lirë, por m’u duk i vështirë për t’u lexuar. Kur pyeta
+përdorues të Perl-it rreth alternativash, më thanë se kish doracakë për
+hyrje, më të mirë - por nuk qenë të lirë (në pikëpamjen e respektimit të
+lirisë).</p>
+
+<p>
+Pse qe kështu? Autorët e doracakëve të mirë i kishin shkruar për O'Reilly
+Associates, që i botoi me kushte kufizuese - ndalohet kopjimi, ndalohen
+ndryshimet, s’ka kartela burim - çka i bënte jo të lirë, duke i përjashtuar
+kështu nga Bota e Lirë.</p>
+
+<p>
+Kjo s’qe hera e parë që kish ndodhur dhe (në dëm të madh ndaj bashkësisë
+sonë) s’qe as e fundit. Prej atëherë, botues doracakësh pronësorë kanë
+joshur një numër të madh autorësh t’i kufizojnë doracakët e tyre. Shumë
+herë kam dëgjuar përdorues të GNU-së të më thotë me etje rreth një doracaku
+që po, me të cilin pret të ndihmojë Projektin GNU - dhe mandej të humb
+shpresat, sepse eci më tej duke shpjeguar se iu desh të nënshkruante një
+kontratë me një botues që do ta kufizonte, që të mos mund ta përdorim.</p>
+
+<p>
+Për faktin se shkrimi i një anglishteje të mirë është aftësi e rrallë mes
+programuesve, s’ia dalim dot të humbim doracakë në të këtë mënyrë.</p>
+
+<hr class="no-display" />
+<div class="announcement" role="complementary"><p>
+<a href="https://defectivebydesign.org/ebooks.html">Bëhuni pjesë e listës
+sonë të postimeve mbi rreziqet e e-librave</a>.
+</p></div>
+<hr class="no-display" />
+
+<p>
+Dokumentimi i lirë, si software-i i lirë, është çështje lirie, jo çmimi.
+Problemi me këto doracakë s’qe pse O'Reilly Associates aplikonte çmim për
+kopjet e shtypura - kjo në vetvete s’ka gjë të keqe. (Edhe Free Software
+Foundation <a href="https://shop.fsf.org/category/books/">shet kopje të
+shtypura</a> <a href="/doc/doc.html">doracakësh GNU</a> të lirë.) Por
+doracakët GNU mund të kihen në formën e kodit burim, teksa këto doracakë
+gjenden vetëm në letër. Doracakët GNU vijnë me leje për t’i kopjuar dhe
+ndryshuar; ata për Perl-in jo. Këto kufizime janë problemi.</p>
+
+<p>
+Kriteri për një doracak të lirë është pak a shumë i njëjtë me atë për
+software-in e lirë: është çështje e dhënies së disa lirive krejt
+përdoruesve. Rishpërndarja (përfshi rishpërndarje komerciale) duhet lejuar,
+që kështu doracaku të mund të shoqërojë çdo kopje të programit, në internet
+apo në letër. Lejet për ta ndryshuar janë gjithashtu kyçe.</p>
+
+<ul>
+<li>Licenca <a href="/licenses/fdl.html">The GNU Free Documentation License</a></li>
+</ul>
+
+<p>
+Si rregull i përgjithshëm, nuk besoj se është thelbësore për njerëzit të
+kenë leje të ndryshojnë gjithë llojet e artikujve dhe librave. Problemet
+për shkrimin nuk janë domosdo si ato të software-it. Për shembull, nuk
+mendoj se ju ose unë jemi të detyruar të japim leje për të ndryshuar artikuj
+si ky, që përshkruan veprimet dhe pikëpamjet tona.</p>
+
+<p>
+Por ka një arsye të veçantë pse liria për të ndryshuar është kyçe për
+dokumentimin për software-in e lirë. Kur njerëzit ushtrojnë të drejtën e
+tyre për të ndryshuar software-in dhe shtojnë ose ndryshojnë veçori të tij,
+nëse janë të ndërgjegjshëm, do të ndryshojnë edhe doracakun - që të mund të
+japin dokumentim të saktë dhe të përdorshëm, me programin e ndryshuar. Një
+doracak që u ndalon programuesve të jenë të ndërgjegjshëm dhe të përfundojnë
+punën e tyre, ose më saktë, që u kërkon atyre të shkruajnë një doracak të ri
+nga e para, nëse ndryshojnë programin, nuk plotëson nevojat e bashkësisë
+sonë.</p>
+
+<p>
+Teksa një ndalim pa dallim i ndryshimeve është i papranueshëm, disa lloje
+kufizimesh mbi metodat e ndryshimit nuk sjellin problem. Për shembull,
+kërkesa që të ruhet shënimi mbi të drejta kopjimi i autorit origjinal,
+kushtet e shpërndarjes, ose lista e autorëve, janë OK. Gjithashtu s’është
+problem të kërkohet që versionet e ndryshuar të përfshijnë një shënim se
+qenë ndryshuar, madje edhe të kihen ndarje të tëra që s’i fshini apo
+ndryshoni dot, sa kohë që këto ndarje merren me subjekte jo teknike. (Ca
+prej doracakëve GNU kanë të tillë.)</p>
+
+<p>
+Këto lloje kufizimesh s’janë problem, ngaqë, nga pikëpamja praktike, nuk e
+ndalojnë programuesin e ndërgjegjshëm t’ia përshtatë doracakun programit të
+ndryshuar. Me fjalë të tjera, nuk e pengojnë bashkësinë e software-it të
+lirë të përdorë plotësisht doracakun.</p>
+
+<p>
+Megjithatë, duhet bërë e mundur të ndryshohet krejt lënda <em>teknike</em> e
+doracakut dhe mandej të rishpërndahet përfundimi përmes krejt mediave të
+zakonshme, përmes krejt kanaleve të zakonshëm; përndryshe, kufizimet i dalin
+përpara bashkësisë, doracaku s’është i lirë dhe neve na duhet një doracak
+tjetër.</p>
+
+<p>
+Mjerisht, shpesh është e vështirë të gjendet dikush të shkruajë një tjetër
+doracak, kur ka një doracak pronësor. Pengesa qëndron në faktin se mjaft
+përdorues mendojnë se një doracak pronësor është goxha i mirë - nuk shohin
+arsye pse duhet të shkruajnë një doracak të lirë. Nuk shohin se sistemi i
+lirë operativ ka një boshllëk që duhet mbushur.</p>
+
+<p>
+Pse mendojnë përdoruesit se doracakët pronësorë janë goxha të mirë? Disa s’e
+kanë vrarë mendjen për problemin. Shpresoj që ky artikull të bëjë diçka për
+ta ndryshuar këtë.</p>
+
+<p>
+Përdorues të tjerë i konsiderojnë doracakët pronësorë të pranueshëm për të
+njëjtën arsye që kaq shumë njerëz e konsiderojnë software-in pronësor të
+pranueshëm: gjykojnë thjesht në terma praktikë, jo duke përdorur lirinë si
+kriter. Këta njerëz kanë të drejtën e opinionit të tyre, por ngaqë këto
+opinione rrjedhin prej vlerash të cilat nuk përfshijnë lirinë, nuk janë
+udhërrëfyes për ne që vlerësojmë lirinë.</p>
+
+<p>
+Ju lutemi, përhapni fjalën rreth këtij problemi. Vazhdojmë të humbim
+doracakë që i shkojnë botimeve pronësore. Nëse përhapim fjalën se doracakët
+pronësorë nuk janë të mjaftueshëm, ndoshta personi i ardhshëm që dëshiron të
+ndihmojë GNU-në duke shkruar dokumentim do të kuptojë, para se të jetë shumë
+vonë, se duhet, mbi të gjitha, ta bëjë të lirë.</p>
+
+<p>
+I nxisim gjithashtu botuesit komercialë të sheshin doracakë të lirë, nën
+<em>copyleft</em>, në vend se pronësorë. Një rrugë se si mund të ndihmoni
+në këtë është të kontrolloni kushtet e shpërndarjes së një doracaku, përpara
+se ta blini dhe të parapëlqeni doracakë nën <em>copyleft</em>, në vend se jo
+të tillë.</p>
+<p>
+[Shënim: Mirëmbajmë një <a href="/doc/other-free-books.html">faqe që radhit
+libra të lirë prej botuesish të tjerë</a>].</p>
+</div>
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.sq.html" -->
+<div id="footer" role="contentinfo">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Ju lutemi, pyetjet dhe kërkesat e përgjithshme rreth FSF-së &amp; GNU-së
+dërgojini te <a href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Ka
+gjithashtu <a href="/contact/">mënyra të tjera për t’u lidhur me</a>
+FSF-në. Njoftimet për lidhje të dëmtuara dhe ndreqje apo këshilla të tjera
+mund të dërgohen te <a
+href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
+
+ &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and contributing translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Përpiqemi fort dhe bëjmë sa mundemi për të ofruar përkthime me cilësi të
+mirë dhe të përpikta. Megjithatë, nuk jemi të përjashtuar nga
+papërsosmëritë. Ju lutemi, komentet dhe këshillat e përgjithshme lidhur me
+këtë dërgojini te <a
+href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p><p>Për
+të dhëna mbi bashkërendimin dhe parashtrimin e përkthimeve të faqeve tona
+web, shihni <a href="/server/standards/README.translations.html">README për
+përkthimet</a>.</p>
+</div>
+
+<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
+ files generated as part of manuals) on the GNU web server should
+ be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this
+ without talking with the webmasters or licensing team first.
+ Please make sure the copyright date is consistent with the
+ document. For web pages, it is ok to list just the latest year the
+ document was modified, or published.
+
+ If you wish to list earlier years, that is ok too.
+ Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
+ years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
+ year, i.e., a year in which the document was published (including
+ being publicly visible on the web or in a revision control system).
+
+ There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
+ Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
+<p>Të drejta kopjimi &copy; 1996, 2019, 2021 Free Software Foundation, Inc.</p>
+
+<p>Kjo faqe mund të përdoret sipas një licence <a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/">Creative Commons
+Attribution-NoDerivatives 4.0 International License</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.sq.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+ </div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+U përditësua më:
+
+$Date: 2021/12/01 23:30:29 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+<!-- for class="inner", starts in the banner include -->
+</body>
+</html>