summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/pl/use-free-software.html
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/pl/use-free-software.html')
-rw-r--r--talermerchantdemos/blog/articles/pl/use-free-software.html215
1 files changed, 215 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/pl/use-free-software.html b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/use-free-software.html
new file mode 100644
index 0000000..f8c39b4
--- /dev/null
+++ b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/use-free-software.html
@@ -0,0 +1,215 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/use-free-software.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.pl.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.86 -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>20 lat społeczności wolnego oprogramowania - Projekt GNU - Free Software
+Foundation</title>
+
+<!--#include virtual="/philosophy/po/use-free-software.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" -->
+<h2>20 lat społeczności wolnego oprogramowania: <br />
+Wielki, choć&nbsp;nie całkowity, sukces&nbsp;&ndash; co dalej?</h2>
+
+<p><a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard Stallman</strong></a></p>
+
+<p>
+5 stycznia 1984, dokładnie dwadzieścia lat temu, rzuciłem pracę
+na&nbsp;Massachusetts Institute of Technology, aby&nbsp;pracować
+nad&nbsp;stworzeniem wolnego systemu operacyjnego, jakim jest <a
+href="/gnu/the-gnu-project.html">GNU</a>. Pomimo tego, że&nbsp;nigdy nie
+opublikowaliśmy kompletnego, zdatnego do&nbsp;pracy systemu GNU, to jednym
+z&nbsp;jego wariantów posługują się dziś dziesiątki milionów ludzi,
+choć&nbsp;zazwyczaj nie mają tej świadomości. Wolne oprogramowanie nie
+oznacza &bdquo;darmowego&rdquo; [po angielsku &bdquo;free&rdquo; oznacza
+zarówno &bdquo;wolny&rdquo;, jak i&nbsp;&bdquo;bezpłatny&rdquo;]; oznacza,
+że&nbsp;użytkownikom wolno uruchamiać program, studiować jego kod źródłowy,
+zmieniać go oraz&nbsp;rozpowszechniać&nbsp;&ndash; czy&nbsp;to zmieniony,
+czy&nbsp;też bez&nbsp;zmian, za&nbsp;darmo, albo&nbsp;za opłatą.</p>
+
+<p>
+Miałem nadzieję, że&nbsp;wolny system operacyjny otworzy raz na&nbsp;zawsze
+drogę ucieczki od&nbsp;systemu zniewolenia, jakim jest oprogramowanie
+prawnie zastrzeżone. Sam doświadczyłem obrzydliwych zachowań, jakie niewolne
+oprogramowanie wymusza na&nbsp;swoich użytkownikach,
+dlatego&nbsp;zdecydowałem się uciec i&nbsp;umożliwić ucieczkę innym.</p>
+
+<p>
+Niewolne oprogramowanie tworzy antyspołeczny system, który zabrania
+współpracy i&nbsp;wspólnoty. Zazwyczaj nie możemy obejrzeć kodu
+źródłowego&nbsp;&ndash; nie możemy orzec, jakie paskudne sztuczki
+czy&nbsp;też głupawe błędy może zawierać. Nawet jeśli nam się nie podoba, to
+i&nbsp;tak nie mamy szans nic w&nbsp;nim zmienić. Najgorsze,
+że&nbsp;zabronione jest dzielenie się kodem z&nbsp;kimkolwiek
+innym. A&nbsp;zakaz dzielenia się oprogramowaniem oznacza przecinanie
+społecznych więzi.</p>
+
+<p>
+Dziś mamy dużą społeczność użytkowników, którzy korzystają z&nbsp;GNU,
+Linuksa i&nbsp;innych wolnych programów. Tysiące ludzi pragnie jeszcze
+większej ich popularności i&nbsp;postawiło sobie za&nbsp;cel przekonywanie
+kolejnych użytkowników komputerów do&nbsp;&bdquo;korzystania z&nbsp;wolnego
+oprogramowania&rdquo;. Ale&nbsp;co oznacza &bdquo;korzystanie z&nbsp;wolnego
+oprogramowania&rdquo;? Czy&nbsp;oznacza ucieczkę od&nbsp;oprogramowania
+prawnie zastrzeżonego, czy&nbsp;też jedynie instalowanie wolnych programów
+oprócz niego? Czy&nbsp;naszym celem jest prowadzenie ludzi ku wolności,
+czy&nbsp;tylko zapoznawanie ich z&nbsp;naszym kodem? Innymi słowy:
+czy&nbsp;pracujemy na&nbsp;rzecz wolności, czy&nbsp;też porzuciliśmy to
+wyzwanie na&nbsp;rzecz powierzchownej popularności?</p>
+
+<p>
+Łatwo zapomnieć o tym rozróżnieniu, ponieważ&nbsp;w&nbsp;wielu codziennych
+sytuacjach nie robi to żadnej różnicy. Kiedy próbujemy przekonać kogoś,
+aby&nbsp;przetestował wolne oprogramowanie, albo&nbsp;żeby zainstalował
+system operacyjny <a href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a>, nasze
+postępowanie w&nbsp;praktyce będzie takie samo, niezależnie od&nbsp;tego,
+który z&nbsp;tych celów sobie postawiliśmy. Tym niemniej w&nbsp;innych
+sytuacjach te dwa cele prowadzą do&nbsp;zachowań krańcowo odmiennych.</p>
+
+<p>
+Na&nbsp;przykład: co powinniśmy powiedzieć, gdy niewolny sterownik wideo
+Niewidka, niewolna baza danych O'rany, czy&nbsp;też niewolny interpreter
+języka Amnezyjskiego wraz z&nbsp;bibliotekami zostanie wypuszczony
+na&nbsp;rynek w&nbsp;wersji pracującej pod&nbsp;GNU/Linuksem?
+Czy&nbsp;powinniśmy podziękować ich twórcom za&nbsp;&bdquo;wsparcie&rdquo;
+naszego systemu, czy&nbsp;też powinniśmy potraktować je tak, jak każdy inny
+niewolny program&nbsp;&ndash; jako pociągającą dokuczliwość, pokusę, dla
+której dalibyśmy się uwięzić, problem do&nbsp;rozwiązania?</p>
+
+<p>
+Jeśli weźmiemy sobie za&nbsp;cel zwiększenie popularności konkretnego typu
+wolnego oprogramowania, jeśli poszukujemy sposobów na&nbsp;przekonanie
+większej ilości ludzi do&nbsp;korzystania czasami z&nbsp;niektórych wolnych
+programów, to owe niewolne programy mogą wydawać się cennym wkładem
+do&nbsp;osiągnięcia celu. Trudno zakwestionować argument, że&nbsp;ich
+obecność pomaga czynić GNU/Linuksa bardziej popularnym. Gdyby szeroki zasięg
+GNU czy&nbsp;Linuksa był ostatecznym celem naszej społeczności, to logicznie
+rzecz biorąc, powinniśmy przyklasnąć wszystkim działającym na&nbsp;nim
+aplikacjom, czy&nbsp;to wolnym, czy&nbsp;też nie.</p>
+
+<p>
+Jeżeli&nbsp;jednak naszym celem jest wolność, to wszystko się
+zmienia. Użytkownicy nie mogą być wolni gdy korzystają z&nbsp;niewolnych
+programów. Dążąc do&nbsp;uwolnienia mieszkańców cyberprzestrzeni, nie możemy
+akceptować takich niewolnych programów, musimy zastąpić je wolnymi
+zamiennikami. Nie jest ono bowiem wkładem w&nbsp;naszą społeczność,
+ale&nbsp;pokusą, byśmy pozostali w&nbsp;stanie zniewolenia.</p>
+
+<p>
+Zazwyczaj są dwa powody, dla których ludzie tworzą wolne programy. Pierwszy
+to ten, że&nbsp;nie istnieje program potrzebny do&nbsp;wykonania jakiejś
+pracy. Niestety, zgoda na&nbsp;korzystanie z&nbsp;niewolnych programów
+eliminuje taką motywację. Drugim powodem jest pragnienie bycia wolnym, które
+motywuje ludzi do&nbsp;tworzenia wolnych zamienników niewolnych
+programów. W&nbsp;sytuacji, gdy niewolny program istnieje, tylko ten drugi
+powód skłania do&nbsp;działania. Korzystając z&nbsp;nowego, niewykończonego
+wolnego zamiennika&nbsp;&ndash; i&nbsp;to zanim jeszcze technicznie dorówna
+niewolnemu pierwowzorowi&nbsp;&ndash; zagrzewamy wolnych twórców
+do&nbsp;wytrwałości w&nbsp;wysiłkach aż do&nbsp;momentu, w&nbsp;którym
+program stanie się lepszy.</p>
+
+<p>
+Te niewolne programy nie są banalne. Tworzenie ich wolnych zamienników
+będzie gigantyczną pracą, może zabrać całe lata. Do&nbsp;wykonania tego
+zadania potrzebna będzie pomoc przyszłych hackerów, dziś młodych ludzi,
+których trzeba dopiero zainspirować, by włączyli się w&nbsp;pracę
+na&nbsp;rzecz wolnego oprogramowania. Co możemy zrobić dziś, żeby podtrzymać
+innych w&nbsp;determinacji i&nbsp;wytrwałości koniecznych do&nbsp;ukończenia
+pracy?</p>
+
+<p>
+Najbardziej efektywnym sposobem wzmacniania naszej społeczności jest
+szerzenie zrozumienia, jaką wartością jest wolność&nbsp;&ndash; uczenie
+ludzi, że&nbsp;oprogramowanie prawnie zastrzeżone jest moralnie nie
+do&nbsp;przyjęcia. Ludzie, którzy cenią sobie wolność, są, w&nbsp;dalszej
+perspektywie, najlepszymi i&nbsp;najważniejszymi obrońcami społeczności.</p>
+
+<hr />
+<p><strong>Tekst pierwotnie opublikowany na&nbsp;Newsforge.</strong></p>
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i&nbsp;FSF prosimy kierować na&nbsp;adres <a
+href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Inne metody kontaktu
+z&nbsp;FSF można znaleźć na&nbsp;stronie <a
+href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających
+odnośnikach oraz&nbsp;inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać
+na&nbsp;adres <a
+href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
+
+ &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Staramy się, aby&nbsp;tłumaczenia były wierne i&nbsp;wysokiej jakości,
+ale&nbsp;nie jesteśmy zwolnieni z&nbsp;niedoskonałości. Komentarze odnośnie
+tłumaczenia polskiego oraz&nbsp;zgłoszenia dotyczące chęci współpracy
+w&nbsp;tłumaczeniu prosimy kierować na&nbsp;adres <a
+href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej
+informacji na&nbsp;temat koordynacji oraz&nbsp;zgłaszania propozycji
+tłumaczeń artykułów znajdziecie na&nbsp;<a
+href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p>
+</div>
+
+<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
+ files generated as part of manuals) on the GNU web server should
+ be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this
+ without talking with the webmasters or licensing team first.
+ Please make sure the copyright date is consistent with the
+ document. For web pages, it is ok to list just the latest year the
+ document was modified, or published.
+
+ If you wish to list earlier years, that is ok too.
+ Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
+ years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
+ year, i.e., a year in which the document was published (including
+ being publicly visible on the web or in a revision control system).
+
+ There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
+ Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
+<p>Copyright &copy; 2004, 2017, 2018 Richard Stallman</p>
+
+<p>Ta strona jest dostępna na&nbsp;<a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">licencji
+Creative Commons Uznanie autorstwa&nbsp;&ndash; Bez&nbsp;utworów zależnych
+4.0 Międzynarodowe</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+Tłumaczenie: Jarosław Lipszic 2004; poprawki: Jan Owoc 2016.</div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Aktualizowane:
+
+$Date: 2019/07/09 09:59:14 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+<!-- for class="inner", starts in the banner include -->
+</body>
+</html>