summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html')
-rw-r--r--talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html235
1 files changed, 235 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html
new file mode 100644
index 0000000..af0951a
--- /dev/null
+++ b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gpl-american-way.html
@@ -0,0 +1,235 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/gpl-american-way.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.pl.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.77 -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>Licencja GNU GPL i&nbsp;amerykański sposób życia - Projekt GNU - Fundacja
+Wolnego Oprogramowania (FSF)</title>
+
+<!--#include virtual="/philosophy/po/gpl-american-way.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" -->
+<h2>Licencja GNU GPL i&nbsp;amerykański sposób życia</h2>
+
+<p><strong>Richard M. Stallman</strong></p>
+
+<p>
+Microsoft opisuje Powszechną Licencję Publicznną GNU (GNU GPL) jako licencję
+&bdquo;open source&rdquo; i&nbsp;twierdzi, że&nbsp;jest ona wbrew
+amerykańskiemu sposobowi życia. Aby&nbsp;zrozumieć Licencję GNU GPL
+i&nbsp;poznać, jak ucieleśnia ona amerykański sposób życia, musicie najpierw
+wiedzieć, że&nbsp;GPL nie została zaprojektowana jako licencja open source.</p>
+<p>
+Ruch Otwartego Oprogramowania (Open Source Movement), który powstał
+w&nbsp;1998 roku, ma na&nbsp;celu rozwijanie skutecznego i&nbsp;godnego
+zaufania oprogramowania oraz&nbsp;zaawansowanych technologii. Cel ten chce
+osiągać przez zaproszenie ogółu programistów i&nbsp;uzytkowników
+do&nbsp;współpracy w&nbsp;rozwoju oprogramowania. Wielu programistów
+będących członkami tego ruchu stosuje licencję GNU GPL, i&nbsp;jest to mile
+widziane, ale&nbsp;nie odnajdziecie idei i&nbsp;logiki licencji GPL
+w&nbsp;Ruchu Open Source. Idee te i&nbsp;logika wywodzą się z&nbsp;głębszych
+celów i&nbsp;wartości Ruchu Wolnego Oprogramowania (Free Software Movement).</p>
+<p>
+Ruch Wolnego Oprogramowania został założony w&nbsp;1984 roku,
+ale&nbsp;został zainspirowany ideami roku 1776: wolnością, wspólnotą
+i&nbsp;dobrowolną współpracą [1776&nbsp;&ndash; rok podpisania deklaracji
+niepodleglości USA]. Te wartości wiodą do&nbsp;wolności w&nbsp;podejmowaniu
+przedsięwzięć (free enterprise), do&nbsp;swobody wypowiedzi (free speech)
+i&nbsp;do wolnego oprogramowania (free software).</p>
+<p>
+Słowo &bdquo;free&rdquo; w&nbsp;określeniu &bdquo;free software&rdquo;,
+podobnie jak w&nbsp;terminach &bdquo;free enterprise&rdquo;
+i&nbsp;&bdquo;free speech&rdquo;, odnosi się do&nbsp;wolności, nie
+do&nbsp;ceny [w&nbsp;języku angielskim <em>free</em> oznacza wolny jak
+i&nbsp;darmowy]. W&nbsp;szczególności oznacza to, że&nbsp;dano wam wolność
+poznawania, zmieniania i&nbsp;redystrybucji oprogramowania, którego
+używacie. Ta wolność daje obywatelom możliwość dopomożenia sobie samym
+i&nbsp;sobie nawzajem, a&nbsp;przez to współuczestniczenia w&nbsp;życiu
+wspólnoty. Jest to sytuacja całkowicie inna niż w&nbsp;przypadku bardziej
+powszechnego oprogramowania prawnie zastrzeżonego (proprietary
+software). Oprogramowanie prawnie zastrzeżone pozostawia użytkowników
+bez&nbsp;pomocy i&nbsp;podzielonych: wewnętrzne mechanizmy działania
+programu są przed wami ukryte i&nbsp;nie możecie dzielić się oprogramowaniem
+z&nbsp;bliskimi. Skuteczne, godne zaufania oprogramowanie
+i&nbsp;zaawansowane technologie są pożytecznymi produktami ubocznymi
+wolności, ale&nbsp;wolność tworzenia społeczności jest ważna sama
+w&nbsp;sobie.</p>
+<p>
+Nie moglibyśmy zbudować wolnej społeczności w&nbsp;świecie prawnie
+zastrzeżonego oprogramowania, gdzie każdy program ma swojego
+Pana. Musieliśmy zbudować nowy świat w&nbsp;cyberprzestrzeni&nbsp;&ndash;
+system operacyjny GNU, oparty na&nbsp;wolnym oprogramowaniu, który
+zaczęliśmy pisać w&nbsp;1984 roku. W&nbsp;roku 1991, kiedy system GNU był
+już prawie ukończony, jądro Linux napisane przez Linusa Torvaldsa stało się
+ostatnim elementem systemu. Wkrótce potem wolny system GNU/Linux był ogólnie
+dostępny. Dziś miliony użytkowników używa systemu GNU/Linux i&nbsp;czerpie
+korzyści z&nbsp;wolności i&nbsp;bycia częścią społeczności.</p>
+<p>
+Zaprojektowałem licencję GNU GPL aby&nbsp;podtrzymywać i&nbsp;bronić tych
+wolności, które definiują wolne oprogramowanie&nbsp;&ndash; używając słów
+z&nbsp;roku 1776, GPL ustanawia te wolności jako nienaruszalne prawa
+dotyczące programów udostępnionych na&nbsp;licencji GPL. Licencja GPL daje
+wam wolność studiowania, zmieniania i&nbsp;redystrybucji programu
+i&nbsp;zapewnia, że&nbsp;nikt nie jest upoważniony do&nbsp;odebrania wam
+tych wolności poprzez&nbsp;redystrybucję programu na&nbsp;restrykcyjnej
+licencji.</p>
+<p>
+Ze względu na&nbsp;szerzenie współpracy zachęcamy innych
+do&nbsp;modyfikowania i&nbsp; ulepszania programów, które udostępniamy. Ze
+względu na&nbsp;szerzenie wolności ustanawiamy warunek, że&nbsp;te
+zmodyfikowane wersje naszych programów muszą być tak samo wolne, jak
+oryginalne wersje. Kładziemy nacisk na&nbsp;dwustronną współpracę
+poprzez&nbsp;odrzucanie pasożytów: ktokolwiek chciałby skopiować fragmenty
+naszego oprogramowania do&nbsp;swojego programu musi pozwolić nam
+na&nbsp;używanie części tego programu w&nbsp;naszych programach. Nie
+zmuszamy nikogo do&nbsp;wstąpienia do&nbsp;naszego klubu, ale&nbsp;ci,
+którzy chcą z&nbsp;nami współpracować muszą współpracować z&nbsp;nami
+na&nbsp;równych warunkach. Dzięki temu cały system jest sprawiedliwy.</p>
+<p>
+Miliony użytkowników komputerów, dziesiątki tysięcy programistów i&nbsp;tak
+duże firmy jak IBM, Intel i&nbsp;Sun&nbsp;&ndash; wszyscy oni uczestniczą
+w&nbsp;rozwoju oprogramowania na&nbsp;powyższych zasadach. Ale&nbsp;niektóre
+firmy chcą korzyści bez&nbsp;odpowiedzialności.</p>
+<p>
+Od&nbsp;czasu do&nbsp;czasu firmy zwracają się do&nbsp;nas i&nbsp;mówią:
+&bdquo;Wyprodukujemy ulepszoną wersję tego programu jeżeli&nbsp;pozwolicie
+nam wypuścić go na&nbsp;rynek jako produkt niewolny&rdquo;. My mówimy:
+&bdquo;Nie, dziękujemy&nbsp;&ndash; wasze ulepszenia byłyby użyteczne, gdyby
+były wolne, lecz&nbsp;jeżeli nie będą one wolne, to będą
+do&nbsp;niczego&rdquo;. Wtedy firmy apelują do&nbsp;naszego ego, mówiąc,
+że&nbsp;nasz kod będzie miał &bdquo;więcej użytkowników&rdquo;
+jeżeli&nbsp;będzie istniał w&nbsp;ich prawnie zastrzeżonym
+programie. Odpowiadamy wtedy, że&nbsp;wyżej cenimy sobie wolność naszej
+wspólnoty niż mało znaczącą formę popularności.</p>
+<p>
+Microsoft z&nbsp;pewnością chciałby korzystać z&nbsp;naszego kodu
+bez&nbsp;żadnej odpowiedzialności, ale&nbsp;ma inny, szczególny cel
+w&nbsp;atakowaniu licencji GNU GPL. Microsoft jest ogólnie znany raczej
+z&nbsp;naśladownictwa niż innowacji. Kiedy Microsoft robi coś nowego, jego
+cel jest strategiczny&nbsp;&ndash; nie chodzi o ulepszenie komputerów tak,
+by polepszyć sytuację użytkowników, ale&nbsp;aby odebrać im wszelkie
+alternatywy.</p>
+<p>
+Microsoft stosuje strategię zwaną &bdquo;przejmij i&nbsp;rozszerz&rdquo;
+(embrace and extend), która jest szkodliwa dla wszelkiej konkurencji. Polega
+to na&nbsp;tym, że&nbsp;firma ta zaczyna pracować na&nbsp;technologią,
+której używają wszyscy, i&nbsp;dodaje małą zmianę, która jest tajna, przez
+co nikt inny nie może jej zaimplementować. Wtedy Microsoft zaczyna używać
+tej sekretnej zmiany, przez co tylko ich program może współpracować
+z&nbsp;innymi programami Microsoftu. W&nbsp;niektórych przypadkach będzie
+wam trudno używać nie-Microsoftowego programu gdy ci, z&nbsp;którymi
+współpracujecie, używają programu Microsoftu. W&nbsp;innych przypadkach
+będzie wam ciężko używać nie-Microsoftowego programu dla zadania A,
+jeżeli&nbsp;używacie programu firmy Microsoft dla zadania B. Tak
+czy&nbsp;owak technika &bdquo;przejmij i&nbsp;rozszerz&rdquo; umacnia
+rynkową pozycję Microsoftu.</p>
+<p>
+Żadna licencja nie powstrzyma Microsoftu od&nbsp;stosowania strategii
+&bdquo;przejmij i&nbsp;rozszerz&rdquo; jeżeli&nbsp;Microsoft jest
+zdecydowany robić to za&nbsp;wszelką cenę. Jeżeli&nbsp;napiszą
+od&nbsp;podstaw własny program i&nbsp;nie użyją przy tym naszego kodu,
+licencja GPL ich nie dotyczy. Ale&nbsp;pisanie programów od&nbsp;podstaw
+jest kosztowne i&nbsp;trudne i&nbsp;nawet Microsoft nie może robić tego cały
+czas. Dlatego&nbsp;prowadzą kampanię mającą na&nbsp;celu nakłonienie nas
+do&nbsp;porzucenia licencji, która chroni naszą wspólnotę, licencji, która
+nie pozwala im powiedzieć: &bdquo;Co jest wasze, jest moje, a&nbsp;co moje,
+jest moje.&rdquo; Microsoft chce, byśmy pozwolili mu zabrać, co tylko
+zechce, bez&nbsp;dawania czegokolwiek w&nbsp;zamian. Chcą, byśmy porzucili
+nasze środki obrony.</p>
+<p>
+Ale&nbsp;bezbronność nie jest zgodna z&nbsp;duchem amerykańskiego sposobu
+życia. W&nbsp;kraju dzielnych i&nbsp;wolnych ludzi bronimy naszej wolności
+z&nbsp;pomocą licencji GNU GPL.</p>
+
+<h4>Dodatek:</h4>
+
+<p>
+Microsoft twierdzi, że&nbsp;licencja GPL jest sprzeczna
+z&nbsp;&bdquo;prawami własności intelektualnej&rdquo;. Nie mam żadnego
+zdania na&nbsp;temat &bdquo;praw własności intelektualnej&rdquo;,
+ponieważ&nbsp;ten termin jest zbyt szeroki, by mieć na&nbsp;jego temat
+rozsądną opinię. To jest termin wieloznaczny, obejmujacy prawa autorskie,
+patenty, znaki handlowe i&nbsp;inne osobne zakresy prawa. Zakresy tak różne
+w&nbsp;dziedzinie przepisów i&nbsp;ich zastosowań, że&nbsp;jakiekolwiek
+stwierdzenia na&nbsp;temat ich wszystkich razem są
+uproszczone. Aby&nbsp;myśleć mądrze o&nbsp;prawach autorskich, patentach
+lub&nbsp;znakach handlowych, musicie myśleć o&nbsp;nich jako
+o&nbsp;oddzielnych terminach. Pierwszym krokiem w&nbsp;tym kierunku jest
+niezgadzanie się na&nbsp;wrzucenie wszystkich tych określeń do&nbsp;jednego
+worka z&nbsp;napisem &bdquo;własność intelektualna&rdquo;.</p>
+<p>
+Moje poglądy na&nbsp;temat prawa autorskiego musiałbym wyjaśniać przez
+godzinę, ale&nbsp;stosuję jedną zasadniczą regułę: prawo autorskie nie może
+byc usprawiedliwieniem dla odmawiania społeczeństwu wolności. Abraham
+Lincoln powiedział: &bdquo;Jeżeli występuje konflikt pomiędzy prawami
+człowieka i&nbsp;prawami własności, prawa człowieka muszą
+zwyciężyć&rdquo;. Prawa własności są wymyślone po&nbsp;to, by polepszać
+jakość życia człowieka, a&nbsp;nie po&nbsp;to, by ją pogarszać.</p>
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i&nbsp;FSF prosimy kierować na&nbsp;adres <a
+href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Inne metody kontaktu
+z&nbsp;FSF można znaleźć na&nbsp;stronie <a
+href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających
+odnośnikach oraz&nbsp;inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać
+na&nbsp;adres <a
+href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
+
+ &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Staramy się, aby&nbsp;tłumaczenia były wierne i&nbsp;wysokiej jakości,
+ale&nbsp;nie jesteśmy zwolnieni z&nbsp;niedoskonałości. Komentarze odnośnie
+tłumaczenia polskiego oraz&nbsp;zgłoszenia dotyczące chęci współpracy
+w&nbsp;tłumaczeniu prosimy kierować na&nbsp;adres <a
+href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej
+informacji na&nbsp;temat koordynacji oraz&nbsp;zgłaszania propozycji
+tłumaczeń artykułów znajdziecie na&nbsp;<a
+href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p>
+</div>
+
+<p>Copyright &copy; 2001 Richard M. Stallman</p>
+
+<p>Ta strona jest dostępna na&nbsp;<a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/">licencji Creative
+Commons Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 3.0 Stany Zjednoczone</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+Tłumaczenie: Kamil Ignacak 2004; uaktualnienie Daniel Oźminkowski 2011;
+poprawki: Jan Owoc 2011.</div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Aktualizowane:
+
+$Date: 2016/01/16 00:04:59 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+</body>
+</html>