diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/pl/gnu-history.html')
-rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/pl/gnu-history.html | 220 |
1 files changed, 220 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gnu-history.html b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gnu-history.html new file mode 100644 index 0000000..29f7a0a --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/pl/gnu-history.html @@ -0,0 +1,220 @@ +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/gnu-history.en.html" --> + +<!--#include virtual="/server/header.pl.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.84 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>Przegląd Systemu GNU - Projekt GNU - Fundacja Wolnego Oprogramowania (FSF)</title> +<meta name="Keywords" content="GNU, Projekt GNU, FSF, Wolne Oprogramowanie, Fundacja Wolnego +Oprogramowania, Historia" /> + +<!--#include virtual="/gnu/po/gnu-history.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.pl.html" --> +<h2>Przegląd Systemu GNU</h2> + +<p> +System operacyjny GNU to kompletny wolny system operacyjny zgodny +z Uniksem. Nazwa GNU oznacza „GNU to Nie Unix” (GNU's Not +Unix). Wymawia się <a href="/gnu/pronunciation.html">z jedną sylabą +i twardym g</a>. <a href="/gnu/initial-announcement.html">Pierwsze +ogłoszenie</a>, o rozpoczęciu prac nad GNU, napisał <a +href="http://www.stallman.org/">Richard Stallman</a> we wrześniu 1983 +roku. Dłuższą jego wersję, noszącą nazwę <a +href="/gnu/manifesto.html">Manifestu GNU</a>, opublikowano w marcu +1985. Manifest GNU został przetłumaczony na kilkanaście <a +href="/gnu/manifesto.html#translations">innych języków</a>.</p> + +<p> +Nazwę „GNU” wybrano, gdyż spełniła parę warunków na raz: +po pierwsze, jest rekurencyjnym akronimem określenia „GNU's Not +Unix”, po drugie, ponieważ naprawdę istnieje takie słowo, +i po trzecie – zabawnie brzmi (również w <a +href="http://www.poppyfields.net/poppy/songs/gnu.html">piosence</a>).</p> + +<p> +Słowo „free” w określeniu „free software” +odnosi się do <a href="/philosophy/free-sw.html">wolności</a>, nie +ceny. Można zapłacić za oprogramowanie GNU lub nie. Tak +czy inaczej, oprogramowanie to wiąże się z czterema szczególnymi +aspektami wolności. Pierwszy polega na uruchamianiu oprogramowania +w dowolny sposób, jaki tylko zapragniemy. Drugi polega na tym, +że mamy swobodę kopiowania, możemy je rozdawać przyjaciołom +i współpracownikom. Trzeci natomiast polega na tym, +że mamy swobodę zmieniania programu według własnych upodobań dzięki +pełnemu dostępowi do kodu źródłowego. Czwarty i ostatni to +swoboda dystrybucji ulepszonych wersji, dzięki czemu pomaga się tworzyć +wspólnotę. (Jeśli dystrybuuje się oprogramowanie GNU, można pobierać opłaty +za akt fizycznego przekazania; można też je rozdawać za darmo.)</p> + +<p> +Przedsięwzięcie utworzenia systemu GNU nosi nazwę „Projekt +GNU”. Projekt GNU został zapoczątkowany w 1983 roku jako próba +wskrzeszenia ducha współpracy, obecnego we wspólnocie komputerowej +w jej wcześniejszych dniach – jako próba ponownego umożliwienia +współpracy, mogącej zaistnieć dzięki usunięciu przeszkód na drodze +do współpracy, które ustanowili właściciele oprogramowania prawnie +zastrzeżonego.</p> + +<p> +W 1971, kiedy Richard Stallman rozpoczął pracę w MIT, pracował +z grupą osób, które używały wyłącznie <a +href="/philosophy/free-sw.html">wolnego oprogramowania</a>. Oprogramowanie +to dystrybuowały często nawet firmy komputerowe. Programiści mieli wolność +współpracy – i często współpracowali ze sobą.</p> + +<p> +Kiedy nadeszły lata osiemdziesiąte, niemal całe oprogramowanie było już <a +href="/philosophy/categories.html#ProprietarySoftware">prawnie +zastrzeżone</a>, co oznacza, że miało właścicieli, którzy zabraniali +i nie dopuszczali do współpracy +użytkowników. Dlatego powstanie projektu GNU stało się koniecznością.</p> + +<p> +Każdy komputer potrzebuje systemu operacyjnego; jeśli nie istnieje wolny +system operacyjny, nie można nawet zacząć używać komputera nie korzystając +z oprogramowania prawnie zastrzeżonego. Tak więc pierwszym +elementem w planie przygotowania wolnego oprogramowania musiał stać się +wolny system operacyjny.</p> + +<p> +Zdecydowaliśmy, że ten system operacyjny będzie zgodny z Uniksem, +ponieważ projekt tego systemu okazał się sprawdzony i przenośny, +zaś wspomniana kompatybilność ułatwia użytkownikom Uniksa przejście +na GNU.</p> + +<p> +System operacyjny typu uniksowego zawiera jądro, kompilatory, edytory, +narzędzia do formatowania tekstu, programy do obsługi poczty, +graficzny interfejs, biblioteki oprogramowania, gry i wiele innych +rzeczy. Widać więc, że napisanie systemu operacyjnego to ogromne +zadanie. Zaczęliśmy w styczniu 1984. <a href="http://fsf.org/">Fundację +Wolnego Oprogramowania (FSF)</a> założono w październiku 1985, +początkowo w celu zbierania środków na rozwój GNU.</p> + +<p>Wraz z nadejściem lat dziewięćdziesiątych znaleźliśmy +lub napisaliśmy wszystkie główne składniki systemu oprócz jednego +– jądra. Wtedy, w 1991, Linus Torvalds napisał Linuksa, jądro +typu uniksowego, i uczynił je w 1992 roku wolnym +oprogramowaniem. Dzięki połączeniu Linuksa z niemal gotowym systemem +GNU uzyskaliśmy kompletny system operacyjny – system +GNU/Linux. Szacuje się, że dziesiątki milionów ludzi używa dziś <a +href="/distros/distros.html">systemów GNU/Linux</a>. Główna wersja Linuksa +obecnie zawiera niewolną część oprogramowania. Działacze wolnego +oprogramowania zarządzają obecnie zmodyfikowaną i wolną wersją Linuksa +nazwaną <a href="http://directory.fsf.org/project/linux">Linux-libre</a>.)</p> + +<p> +Projekt GNU nie ogranicza się jednak do samego systemu +operacyjnego. Chcemy zapewniać całą gamę oprogramowania, jakiego tylko życzą +sobie użytkownicy. Są to między innymi aplikacje. W naszym <a +href="/directory">Katalogu Wolnego Oprogramowania</a> można znaleźć wiele +wolnych programów użytkowych.</p> + +<p> +Chcemy zapewnić oprogramowanie dla użytkowników, którzy nie są ekspertami +od komputerów. Dlatego pracujemy nad <a +href="http://www.gnome.org/">pulpitem graficznym(zwanym GNOME)</a>, +aby ułatwić początkującym korzystanie z systemu GNU.</p> + +<p>Chcemy również zapewnić gry i inne programy dostarczające +rozrywki. Niektóre <a +href="http://directory.fsf.org/wiki/Category/Game">wolne gry</a> są już +dostępne.</p> + +<p> +Jakie są ograniczenia wolnego oprogramowania? Nie ma żadnych ograniczeń, +oprócz tych, które tworzy <a +href="/philosophy/fighting-software-patents.html">prawo, np. system +patentowy, który całkowicie blokuje rozwój wolnego +oprogramowania</a>. Ostatecznym celem jest dostarczenie wolnego +oprogramowania służącego do wykonywania codziennych czynności, które +będzie chciał wykonać użytkownik – w ten sposób oprogramowanie +prawnie zastrzeżone stanie się przestarzałe.</p> + + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.pl.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Wszelkie pytania dotyczące GNU i FSF prosimy kierować na adres <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Inne metody kontaktu +z FSF można znaleźć na stronie <a +href="/contact/contact.html">kontakt</a> <br /> Informacje o niedziałających +odnośnikach oraz inne poprawki (lub propozycje) prosimy wysyłać +na adres <a +href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +Staramy się, aby tłumaczenia były wierne i wysokiej jakości, +ale nie jesteśmy zwolnieni z niedoskonałości. Komentarze odnośnie +tłumaczenia polskiego oraz zgłoszenia dotyczące chęci współpracy +w tłumaczeniu prosimy kierować na adres <a +href="mailto:www-pl-trans@gnu.org">www-pl-trans@gnu.org</a>. <br /> Więcej +informacji na temat koordynacji oraz zgłaszania propozycji +tłumaczeń artykułów znajdziecie na <a +href="/server/standards/README.translations.html">stronie tłumaczeń</a>.</p> +</div> + +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 1996, 1997, 1998, 1999, 2001, 2002, 2003, 2005, 2007, 2009, +2012, 2014, 2017 Free Software Foundation, Inc.</p> + +<p>Ta strona jest dostępna na <a rel="license" +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.pl">licencji +Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych +4.0 Międzynarodowe</a>.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.pl.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> +Tłumaczenie: Wojciech Kotwica 2001; poprawki: Wojciech Kotwica 2001, 2002, +2003, 2004, 2005, 2006, Marcin Wolak 2010, 2011, 2012.</div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Aktualizowane: + +$Date: 2019/07/09 09:59:11 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |