diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html')
-rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html | 246 |
1 files changed, 246 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html new file mode 100644 index 0000000..ba81f9c --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html @@ -0,0 +1,246 @@ +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/x.en.html" --> + +<!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.77 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>De X Window's Valstrik - GNU Project - Free Software Foundation</title> +<meta http-equiv="Keywords" + content="GNU, FSF, Free Software Foundation, vrijheid, Richard Stallman, rms, vrije +software beweging" /> +<meta http-equiv="Description" + content="Richard Stallman vertelt de geschiedenis van de vrije software beweging die +een vrij besturingssysteem wil ontwikkelen." /> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/x.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> +<div class="reduced-width"> +<h2>De X Window's Valstrik</h2> + +<address class="byline">door Richard Stallman</address> +<hr class="thin" /> +<div class="article"> +<p> +Auteursplicht of geen auteursplicht? Dat is één van de +grootste controversen binnen de vrije software gemeenschap. Het idee van +auteursplicht is om vuur met vuur te bestrijden—het auteursrecht +gebruiken om onze code vrij te houden. De GNU GPL (General Public License) +is een voorbeeld van een licentie met auteursplicht.</p> + +<p> +Sommige ontwikkelaars van vrije software hebben een voorkeur voor licenties +zonder auteursplicht. Niet auteursplichtige licenties zoals XFree86 en <a +href= "/licenses/bsd.html">BSD</a> hebben als uitgangspunt om nooit nee te +zeggen —ook niet tegen mensen die jouw werk willen gebruiken om +anderen te beperken. Niet auteursplichtige licenties doen niets fout, maar +ze doen ook niets om actief onze vrijheid om software te veranderen en +verder te verspreiden, te verdedigen. Daarvoor hebben we auteursplicht +nodig.</p> + +<p> +Jarenlang is het X Consortium de grootste tegenstander geweest van +auteursplicht. Ze probeerden morele druk uit te oefenen en vrije software +ontwikkelaars te ontmoedigen om auteursplicht op hun programma's te zetten. +Morele druk door te verkondigen dat het niet netjes is om nee te zeggen. +Ontmoedigen door hun richtlijn dat programma's met auteursplicht geen +onderdeel van de X software mocht zijn.</p> + +<p> +Waarom had het X Consortium dit beleid? Dat had te maken met hun definitie +van succes. Die was gedefinieerd in termen van populariteit—of om +precies te zijn, zoveel mogelijk computerbedrijven over te halen hun X +Window systeem te gebruiken. Dit liet alle macht aan de +computerbedrijven. Wat ze ook wilden, het X Consortium had het maar te +leveren.</p> + +<p> +Computerbedrijven brengen normaliter private software uit. Ze wilden echter +dat ontwikkelaars van vrije software hun werk aan hun zouden geven. Als ze +direct hierom hadden gevraagd zouden ze zijn uitgelachen. Het X Consortium +echter kon, als stroman, dit verzoek inkleedden als een onbaatzuchtig +verzoek. “Geef, net als wij, je werk aan de ontwikkelaars van private +software”, zeiden ze, de indruk wekkend dat dit een nobel en +onbaatzuchtig streven was. “Help ons om populair te worden”, +zeiden ze, alsof het geen offer was.</p> + +<p> +Maar het gaat hier niet om zelfopoffering: het opgeven van de bescherming +die auteursplicht geeft, en die de vrijheid van de hele gemeenschap +beschermt, is meer dan alleen jezelf opofferen. Diegenen die de software +schonken aan het X Consortium gaven tevens de toekomst van de gemeenschap in +handen van datzelfde consortium.</p> + +<p> +Het vertrouwen was misplaatst. Het laatste jaar heeft het X Consortium +plannen gemaakt om de aanstaande versie X11R6.4 te beperken, zodat het geen +vrije software meer is. Ze hebben besloten om nu echt nee te gaan zeggen, +niet alleen tegen ontwikkelaars van private software, maar ook tegen onze +gemeenschap.</p> + +<p> +Het is ironisch. Als je ja zei tegen het X Consortium toen ze je vroegen om +geen auteursplicht te gebruiken heb je ze ook de volmacht gegeven om jou +versie van je programma te beperken en er een licentie op te zetten, samen +met de kern van het X systeem.</p> + +<p> +Het X Consortium heeft dit plan niet uitgevoerd. Het heeft zichzelf in +plaats daarvan opgeheven en alle spullen overgedragen aan de Open Group, +wiens medewerkers nu een vergelijkbaar plan uitvoeren. Om eerlijk te zijn, +toen ik ze vroeg om versie X11R6.4 ook onder de GNU GPL uit te brengen, +naast de geplande beperkte licentie, heeft men dit wel overwogen (ze waren +fel gekant tegen het handhaven van de oude X11 licentie). Voordat ze ja of +nee konden zeggen tegen dit voorstel, was het al misgegaan om een andere +reden: de XFree86 groep handhaaft het oude beleid van het X Consortium en +accepteren geen auteursplichtige software. +</p> + +<p> +In September 1998, maanden na het uitbrengen van X11R6.4 onder een +niet-vrije licentie, draaide de Open Group deze beslissing terug en bracht +dezelfde versie uit onder de niet-auteursplichtige vrije software licentie +waarmee ook X11R6.3 was uitgebracht. De Open Group deed het uiteindelijk dus +goed maar dat doet niets af aan het oorspronkelijke probleem.</p> + +<p> +Maar zelfs wanneer het X Consortium of de Open Group nooit het plan hadden +gehad om X te beperken, dan nog had iemand anders dat kunnen doen. +Niet-auteursplichtige software is kwetsbaar aan alle kanten; het staat +iedereen toe om te proberen een niet-vrije versie dominant te maken, wanneer +hij er genoeg tijd en geld aan spendeert om belangrijke functionaliteit in +private vorm eraan toe te voegen. Gebruikers die software kiezen op basis +van technisch kunnen in plaats van op vrijheid, kunnen daarmee gemakkelijk +worden verleidt tot het gebruiken van de private versie voor het gemak op +korte termijn.</p> + +<p> +Noch het X Consortium, noch de Open Group kan nog morele druk uitoefenen +door te beweren dat het niet netjes is om nee te zeggen. Dit maakt het des +te makkelijker om te beslissen je X-gerelateerde software met copyleft +(auteursplicht) uit te brengen.</p> + +<p> +Wanneer je aan de kern van X werkt, aan programma's zoals de X server, Xlib +en Xt, dan is er geen praktische reden om hier auteursplicht op te leggen. +De X.org groep doet belangrijk werk voor de gemeenschap met het onderhoud +van deze programma's en het auteursplichtig maken van delen zou dus meer +kwaad doen dan goed door de noodzakelijke splitsing van de ontwikkeling. Het +is daarom beter met de XFree86 groep samen te werken en onze wijzigingen +niet auteursplichtig te maken. Hetzelfde geldt voor programma's die daar +nauw aan gerelateerd zijn zoals <code>xset</code> en <code>xrdb</code> en +die geen grote verbeteringen meer nodig hebben. We weten tenminste zeker dat +de X.org groep zijn best zal doen om deze programma's verder te ontwikkelen +als vrije software.</p> + +<p> +Voor programma's buiten de kern van X is dit anders: toepassingen, window +managers, extra programmabilbliotheken en widgets. Er is geen reden om hier +geen auteursplicht op te leggen en dat zouden we dan ook moeten doen.</p> + +<p> +Mocht je je toch verplicht voelen door de voorwaarden voor opname in de X +distributie, dan kan het GNU project het op zich nemen om auteursplichtige +programma's te publiceren die met X werken. Als je auteursplicht op je +programma wilt leggen maar bang bent dat de uitsluiting van X de +populariteit negatief zal beïnvloeden, vraag ons dan om hulp.</p> + +<p> +Het is tegelijkertijd beter om niet teveel te streven naar +populariteit. Wanneer een zakenman je probeert te overtuigen met “meer +populariteit” zou hij kunnen beweren dat zijn gebruik van het +programma cruciaal is voor het succes. Geloof hem niet! Wanneer je programma +goed genoeg is, komen de gebruikers vanzelf wel; je hoeft niet wanhopig op +zoek naar gebruikersgroepen en je zult dan ook sterker staan als je dat niet +doet. Het geeft een onbeschrijfelijk gevoel van vreugde en vrijheid om te +kunnen antwoorden, “slikken of stikken—mij maakt het niet +uit”. Meestal zal de zakenman van gedachten veranderen en het +programma accepteren met auteursplicht, als je hem zo uitdaagt.</p> + +<p> +Vrienden, vrije software ontwikkelaars, stoot je niet aan dezelfde steen. +Wanneer we geen auteursplicht toepassen op onze software, dan brengen we +zijn toekomst in gevaar en is de software overgeleverd aan iedereen met meer +middelen en minder scrupules. Met auteursplicht kunnen we onze vrijheid +verdedigen, niet alleen voor onszelf maar ook voor de gemeenschap.</p> +</div> +</div> +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a +href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de +FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor +verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a +href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> +<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations +README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze +website.</p> +</div> + +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 1998, 1999, 2009, 2015, 2020 Richard M. Stallman</p> + +<p>Deze pagina is uitgebracht onder een <a rel="license" +href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative +Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> +<strong>Vertaling:</strong> <a +href="//savannah.gnu.org/projects/www-nl">www-nl</a></div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Bijgewerkt: + +$Date: 2020/10/06 08:42:13 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |