summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html')
-rw-r--r--talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html246
1 files changed, 246 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html
new file mode 100644
index 0000000..ba81f9c
--- /dev/null
+++ b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/x.html
@@ -0,0 +1,246 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/x.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.nl.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.77 -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>De X Window's Valstrik - GNU Project - Free Software Foundation</title>
+<meta http-equiv="Keywords"
+ content="GNU, FSF, Free Software Foundation, vrijheid, Richard Stallman, rms, vrije
+software beweging" />
+<meta http-equiv="Description"
+ content="Richard Stallman vertelt de geschiedenis van de vrije software beweging die
+een vrij besturingssysteem wil ontwikkelen." />
+
+<!--#include virtual="/philosophy/po/x.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" -->
+<div class="reduced-width">
+<h2>De X Window's Valstrik</h2>
+
+<address class="byline">door Richard Stallman</address>
+<hr class="thin" />
+<div class="article">
+<p>
+Auteursplicht of geen auteursplicht? Dat is &eacute;&eacute;n van de
+grootste controversen binnen de vrije software gemeenschap. Het idee van
+auteursplicht is om vuur met vuur te bestrijden&mdash;het auteursrecht
+gebruiken om onze code vrij te houden. De GNU GPL (General Public License)
+is een voorbeeld van een licentie met auteursplicht.</p>
+
+<p>
+Sommige ontwikkelaars van vrije software hebben een voorkeur voor licenties
+zonder auteursplicht. Niet auteursplichtige licenties zoals XFree86 en <a
+href= "/licenses/bsd.html">BSD</a> hebben als uitgangspunt om nooit nee te
+zeggen &mdash;ook niet tegen mensen die jouw werk willen gebruiken om
+anderen te beperken. Niet auteursplichtige licenties doen niets fout, maar
+ze doen ook niets om actief onze vrijheid om software te veranderen en
+verder te verspreiden, te verdedigen. Daarvoor hebben we auteursplicht
+nodig.</p>
+
+<p>
+Jarenlang is het X Consortium de grootste tegenstander geweest van
+auteursplicht. Ze probeerden morele druk uit te oefenen en vrije software
+ontwikkelaars te ontmoedigen om auteursplicht op hun programma's te zetten.
+Morele druk door te verkondigen dat het niet netjes is om nee te zeggen.
+Ontmoedigen door hun richtlijn dat programma's met auteursplicht geen
+onderdeel van de X software mocht zijn.</p>
+
+<p>
+Waarom had het X Consortium dit beleid? Dat had te maken met hun definitie
+van succes. Die was gedefinieerd in termen van populariteit&mdash;of om
+precies te zijn, zoveel mogelijk computerbedrijven over te halen hun X
+Window systeem te gebruiken. Dit liet alle macht aan de
+computerbedrijven. Wat ze ook wilden, het X Consortium had het maar te
+leveren.</p>
+
+<p>
+Computerbedrijven brengen normaliter private software uit. Ze wilden echter
+dat ontwikkelaars van vrije software hun werk aan hun zouden geven. Als ze
+direct hierom hadden gevraagd zouden ze zijn uitgelachen. Het X Consortium
+echter kon, als stroman, dit verzoek inkleedden als een onbaatzuchtig
+verzoek. &ldquo;Geef, net als wij, je werk aan de ontwikkelaars van private
+software&rdquo;, zeiden ze, de indruk wekkend dat dit een nobel en
+onbaatzuchtig streven was. &ldquo;Help ons om populair te worden&rdquo;,
+zeiden ze, alsof het geen offer was.</p>
+
+<p>
+Maar het gaat hier niet om zelfopoffering: het opgeven van de bescherming
+die auteursplicht geeft, en die de vrijheid van de hele gemeenschap
+beschermt, is meer dan alleen jezelf opofferen. Diegenen die de software
+schonken aan het X Consortium gaven tevens de toekomst van de gemeenschap in
+handen van datzelfde consortium.</p>
+
+<p>
+Het vertrouwen was misplaatst. Het laatste jaar heeft het X Consortium
+plannen gemaakt om de aanstaande versie X11R6.4 te beperken, zodat het geen
+vrije software meer is. Ze hebben besloten om nu echt nee te gaan zeggen,
+niet alleen tegen ontwikkelaars van private software, maar ook tegen onze
+gemeenschap.</p>
+
+<p>
+Het is ironisch. Als je ja zei tegen het X Consortium toen ze je vroegen om
+geen auteursplicht te gebruiken heb je ze ook de volmacht gegeven om jou
+versie van je programma te beperken en er een licentie op te zetten, samen
+met de kern van het X systeem.</p>
+
+<p>
+Het X Consortium heeft dit plan niet uitgevoerd. Het heeft zichzelf in
+plaats daarvan opgeheven en alle spullen overgedragen aan de Open Group,
+wiens medewerkers nu een vergelijkbaar plan uitvoeren. Om eerlijk te zijn,
+toen ik ze vroeg om versie X11R6.4 ook onder de GNU GPL uit te brengen,
+naast de geplande beperkte licentie, heeft men dit wel overwogen (ze waren
+fel gekant tegen het handhaven van de oude X11 licentie). Voordat ze ja of
+nee konden zeggen tegen dit voorstel, was het al misgegaan om een andere
+reden: de XFree86 groep handhaaft het oude beleid van het X Consortium en
+accepteren geen auteursplichtige software.
+</p>
+
+<p>
+In September 1998, maanden na het uitbrengen van X11R6.4 onder een
+niet-vrije licentie, draaide de Open Group deze beslissing terug en bracht
+dezelfde versie uit onder de niet-auteursplichtige vrije software licentie
+waarmee ook X11R6.3 was uitgebracht. De Open Group deed het uiteindelijk dus
+goed maar dat doet niets af aan het oorspronkelijke probleem.</p>
+
+<p>
+Maar zelfs wanneer het X Consortium of de Open Group nooit het plan hadden
+gehad om X te beperken, dan nog had iemand anders dat kunnen doen.
+Niet-auteursplichtige software is kwetsbaar aan alle kanten; het staat
+iedereen toe om te proberen een niet-vrije versie dominant te maken, wanneer
+hij er genoeg tijd en geld aan spendeert om belangrijke functionaliteit in
+private vorm eraan toe te voegen. Gebruikers die software kiezen op basis
+van technisch kunnen in plaats van op vrijheid, kunnen daarmee gemakkelijk
+worden verleidt tot het gebruiken van de private versie voor het gemak op
+korte termijn.</p>
+
+<p>
+Noch het X Consortium, noch de Open Group kan nog morele druk uitoefenen
+door te beweren dat het niet netjes is om nee te zeggen. Dit maakt het des
+te makkelijker om te beslissen je X-gerelateerde software met copyleft
+(auteursplicht) uit te brengen.</p>
+
+<p>
+Wanneer je aan de kern van X werkt, aan programma's zoals de X server, Xlib
+en Xt, dan is er geen praktische reden om hier auteursplicht op te leggen.
+De X.org groep doet belangrijk werk voor de gemeenschap met het onderhoud
+van deze programma's en het auteursplichtig maken van delen zou dus meer
+kwaad doen dan goed door de noodzakelijke splitsing van de ontwikkeling. Het
+is daarom beter met de XFree86 groep samen te werken en onze wijzigingen
+niet auteursplichtig te maken. Hetzelfde geldt voor programma's die daar
+nauw aan gerelateerd zijn zoals <code>xset</code> en <code>xrdb</code> en
+die geen grote verbeteringen meer nodig hebben. We weten tenminste zeker dat
+de X.org groep zijn best zal doen om deze programma's verder te ontwikkelen
+als vrije software.</p>
+
+<p>
+Voor programma's buiten de kern van X is dit anders: toepassingen, window
+managers, extra programmabilbliotheken en widgets. Er is geen reden om hier
+geen auteursplicht op te leggen en dat zouden we dan ook moeten doen.</p>
+
+<p>
+Mocht je je toch verplicht voelen door de voorwaarden voor opname in de X
+distributie, dan kan het GNU project het op zich nemen om auteursplichtige
+programma's te publiceren die met X werken. Als je auteursplicht op je
+programma wilt leggen maar bang bent dat de uitsluiting van X de
+populariteit negatief zal be&iuml;nvloeden, vraag ons dan om hulp.</p>
+
+<p>
+Het is tegelijkertijd beter om niet teveel te streven naar
+populariteit. Wanneer een zakenman je probeert te overtuigen met &ldquo;meer
+populariteit&rdquo; zou hij kunnen beweren dat zijn gebruik van het
+programma cruciaal is voor het succes. Geloof hem niet! Wanneer je programma
+goed genoeg is, komen de gebruikers vanzelf wel; je hoeft niet wanhopig op
+zoek naar gebruikersgroepen en je zult dan ook sterker staan als je dat niet
+doet. Het geeft een onbeschrijfelijk gevoel van vreugde en vrijheid om te
+kunnen antwoorden, &ldquo;slikken of stikken&mdash;mij maakt het niet
+uit&rdquo;. Meestal zal de zakenman van gedachten veranderen en het
+programma accepteren met auteursplicht, als je hem zo uitdaagt.</p>
+
+<p>
+Vrienden, vrije software ontwikkelaars, stoot je niet aan dezelfde steen.
+Wanneer we geen auteursplicht toepassen op onze software, dan brengen we
+zijn toekomst in gevaar en is de software overgeleverd aan iedereen met meer
+middelen en minder scrupules. Met auteursplicht kunnen we onze vrijheid
+verdedigen, niet alleen voor onszelf maar ook voor de gemeenschap.</p>
+</div>
+</div>
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Gelieve algemene vragen over FSF &amp; GNU te sturen naar <a
+href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Er zijn ook nog <a
+href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de
+FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a
+href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
+
+ &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor
+verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a
+href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations
+README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze
+website.</p>
+</div>
+
+<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
+ files generated as part of manuals) on the GNU web server should
+ be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this
+ without talking with the webmasters or licensing team first.
+ Please make sure the copyright date is consistent with the
+ document. For web pages, it is ok to list just the latest year the
+ document was modified, or published.
+
+ If you wish to list earlier years, that is ok too.
+ Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
+ years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
+ year, i.e., a year in which the document was published (including
+ being publicly visible on the web or in a revision control system).
+
+ There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
+ Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
+<p>Copyright &copy; 1998, 1999, 2009, 2015, 2020 Richard M. Stallman</p>
+
+<p>Deze pagina is uitgebracht onder een <a rel="license"
+href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative
+Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+<strong>Vertaling:</strong> <a
+href="//savannah.gnu.org/projects/www-nl">www-nl</a></div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Bijgewerkt:
+
+$Date: 2020/10/06 08:42:13 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+</body>
+</html>