summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/nl/why-gnu-linux.html
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/nl/why-gnu-linux.html')
-rw-r--r--talermerchantdemos/blog/articles/nl/why-gnu-linux.html285
1 files changed, 285 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/nl/why-gnu-linux.html b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/why-gnu-linux.html
new file mode 100644
index 0000000..d7d345a
--- /dev/null
+++ b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/why-gnu-linux.html
@@ -0,0 +1,285 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/gnu/why-gnu-linux.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.nl.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.79 -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>Waarom GNU/Linux? - GNU-project - Free Software Foundation</title>
+
+<!--#include virtual="/gnu/po/why-gnu-linux.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" -->
+<h2>Als het beestje maar een naam heeft</h2>
+
+<p><strong>door <a href="http://www.stallman.org/">Richard
+Stallman</a></strong></p>
+
+<div class="announcement">
+ <blockquote><p>Meer informatie hierover is te vinden in onze <a href=
+"/gnu/gnu-linux-faq.html">GNU/Linux veelgestelde vragen</a>, ons artikel
+over <a href="/gnu/linux-and-gnu.html">Linux en het GNU-project</a> dat de
+geschiedenis van het GNU/Linux-systeem beschrijft en hoe het aan de naam
+komt, en ons artikel over <a
+href="/gnu/gnu-users-never-heard-of-gnu.html">GNU-gebruikers die nog nooit
+van GNU gehoord hebben</a>.
+
+</p></blockquote>
+</div>
+
+<p>
+Namen hebben betekenis; de keuze van een naam zegt iets over het genoemde.
+Een verkeerde naam zet mensen op het verkeerde been. Een roos blijft zoet
+ruiken, hoe je het ook noemt&mdash;maar wanneer je die een pen noemt zullen
+mensen nogal teleurgesteld zijn wanneer je er niet mee kunt schrijven. En
+wanneer je pennen uitscheldt voor &ldquo;rozen&rdquo; ontgaat het mensen
+wellicht waar ze voor zijn. Wanneer je ons besturingssysteem
+&ldquo;Linux&rdquo; noemt, geeft dit het verkeerde beeld over de oorsprong
+van dit systeem, zijn geschiedenis en het doel. De naam <a
+href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a> geeft de situatie al beter
+weer.</p>
+<p>
+Maakt dit verschil voor onze gemeenschap? Is het belangrijk wanneer mensen
+de oorsprong, geschiedenis en doel van het systeem kennen?
+Jazeker&mdash;want mensen die de geschiedenis niet kennen zijn gedoemd deze
+steeds te herhalen. De vrije wereld die ontstaan is rond <a
+href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a> wordt altijd bedreigd; de
+problemen die de aanleiding waren om GNU te ontwikkelen zijn nog niet
+volledig verdwenen en dreigen zelfs terug te komen.</p>
+
+<p>
+Wanneer ik uitleg waarom het belangrijk is het systeem GNU/Linux en niet
+&ldquo;Linux&rdquo; te noemen reageren mensen soms als volgt:</p>
+
+<blockquote><p>
+<em> Toegegeven, het GNU project komt de eer toe voor het werk dat ze verzet
+hebben maar is het de ophef waard wanneer dat niet gebeurd? Is het niet veel
+belangrijker dat het werk gedaan is en niet wie het gedaan heeft? Ontspan
+toch, geniet van je mooie stukje werk en maak je niet druk over wie de eer
+toekomt. </em>
+</p></blockquote>
+<p>
+Dat zou gezond advies zijn wanneer het werk ook inderdaad gedaan zou zijn en
+het tijd zou zijn te ontspannen. Was dat maar zo! Er zijn nog dreigingen
+alom en nu is niet het moment om rustig achterover te leunen. De kracht van
+onze gemeenschap zit in onze toewijding aan vrijheid en samenwerking. Het
+gebruik van de naam <a href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a> helpt
+ons en anderen aan die doelen te herinneren.</p>
+
+<p>
+Het is mogelijk om goede vrije software te schrijven zonder het gedachtegoed
+van GNU; er is ook veel goed werk verricht in naam van Linux. Maar het
+begrip &ldquo;Linux&rdquo; is van begin af aan niet verbonden geweest met
+een filosofie van vrijheid van samenwerking. En wanneer de naam steeds vaker
+in het zakenleven wordt gebruikt zullen we meer moeite hebben dit te
+verbinden met onze gemeenschapszin.</p>
+
+<p>
+Een grote uitdaging in de nabije toekomst komt van de neiging van
+&ldquo;Linux&rdquo;-distributeurs om niet-vrije software aan <a href=
+"/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a> toe te voegen uit naam van het gemak
+en bruikbaarheid. Alle grote commerci&euml;le uitgevers doen dit; geeneen
+levert een distributie die helemaal vrij is. De meesten geven niet eens aan
+welke onderdelen niet-vrij zijn. Velen ontwikkelen zelfs niet-vrije software
+en voegen dit aan de distributie toe. Sommigen hebben zelfs het lef te
+adverteren met &ldquo;Linux&rdquo;-systemen met een &ldquo;licentie per
+gebruiker&rdquo;, waarmee je net zoveel vrijheid krijgt als met Microsoft
+Windows.</p>
+
+<p>
+Mensen proberen vaak niet-vrije software toe te voegen met het excuus dat
+dit de &ldquo;populariteit van Linux&rdquo; vergroot&mdash;waarmee
+populariteit dus boven vrijheid wordt gesteld. Soms geeft men dit openlijk
+toe. Wired Magazine schreef bijvoorbeeld dat Robert McMillan, redacteur van
+Linux Magazine, &ldquo;ervan overtuigd was dat een overstap naar
+open-bron-software ingegeven zou moeten zijn door technische overwegingen en
+geen politieke&rdquo;. En de <abbr title= "Chief Executive
+Officer">CEO</abbr> van Caldera pleitte openlijk dat gebruikers het <a
+href="http://www.zdnet.com/article/stallman-love-is-not-free/">idee van
+vrijheid op moeten geven in ruil voor de &ldquo;populariteit van
+Linux&rdquo;</a>.</p>
+
+<p>
+Het toevoegen van niet-vrije software aan <a
+href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a>-systemen is misschien goed voor
+de populariteit wanneer we dit afmeten aan het aantal mensen dat een
+combinatie van GNU/Linux en niet-vrije software zal
+gebruiken. Tegelijkertijd word je daarmee gevraagd om niet-vrije software te
+accepteren als iets goeds en het idee van vrijheid maar te laten varen. Het
+heeft geen zin harder te rijden wanneer je daarmee niet op de weg kan
+blijven.</p>
+
+<p>
+Wanneer de niet-vrije &ldquo;toevoeging&rdquo; een programmabibliotheek of
+programmeergereedschap is, wordt dit gelijk een valkuil voor
+vrije-software-ontwikkelaars. Wanneer ze vrije software ontwikkelen die
+afhankelijk is van een dergelijk pakket kan hun software geen onderdeel zijn
+van een vrij systeem. Motif en Qt hebben op die manier in het verleden heel
+veel vrije software in de val gelokt. Daardoor ontstonden problemen die
+jaren gekost hebben om op te lossen. Het probleem met Motif bleef bestaan
+totdat het niet meer gebruikt werd. De niet-vrije implementatie van Sun's
+Java had later hetzelfde effect: de <a href
+="/philosophy/java-trap.html">Java-valstrik</a> (merk op dat dit gelukkig
+grotendeels is opgelost).</p>
+
+<p>
+Wanneer onze gemeenschap in die richting opschuift eindigen we met <a href=
+"/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a> nog in een moza&iuml;ek van vrije en
+niet-vrije componenten. Over vijf jaar zullen we ongetwijfeld nog genoeg
+vrije software hebben; maar als we niet uitkijken zal dit nauwelijks te
+gebruiken zijn zonder de niet-vrije software die gebruikers gewend zijn
+erbij te krijgen. Wanneer dat gebeurt zal onze strijd voor de vrijheid
+mislukt zijn.</p>
+
+<p>
+Wanneer het uitbrengen van vrije alternatieven alleen een kwestie van
+programmeren was zouden we toekomstige problemen steeds beter op kunnen
+lossen door het groeiende aantal leden binnen onze gemeenschap. Maar er zijn
+beren op de weg: wetten die vrije software verbieden. Terwijl het aantal
+softwarepatenten alarmerend toeneemt en ook wetten als de <abbr
+title="Digital Millennium Copyright Act">DMCA</abbr> worden aangenomen die
+worden gebruikt om te verhinderen dat er belangrijke vrije software wordt
+ontwikkeld voor bijvoorbeeld het bekijken van DVD's en het luisteren naar
+RealAudio-kanalen, zullen er uiteindelijk weinig manieren overblijven om
+patenten en geheime opslagformaten te bestrijden, behalve door <strong>te
+weigeren deze niet-vrije programma's te gebruiken</strong>.</p>
+
+<p>
+Deze bedreigingen het hoofd bieden zal veel verschillende soorten inspanning
+vergen. Maar wat we vooral in de gaten moeten houden, willen we effectief
+weerstand blijven bieden, is ons doel om in alle vrijheid samen te kunnen
+werken. We kunnen hierbij niet alleen uitgaan van de wil om krachtige en
+betrouwbare software te maken die mensen zal motiveren tot grote
+inspanningen. We hebben het soort vastberadenheid nodig die mensen op
+kunnen brengen wanneer ze vechten voor hun vrijheid en hun gemeenschap, de
+vastberadenheid om jaren vol te houden en niet op te geven.</p>
+
+<p>
+In onze gemeenschap is dat doel en die vastberadenheid vooral binnen het
+GNU-project te vinden. Wij zijn degenen die over vrijheid praten en
+gemeenschap als iets wat het waard is om voor te vechten; de organisaties
+die het over &ldquo;Linux&rdquo; hebben praten hier meestal niet over; de
+tijdschriften over &ldquo;Linux&rdquo; staan meestal vol met advertenties
+voor niet-vrije software; bedrijven die &ldquo;Linux&rdquo; distribueren
+voegen er niet-vrije software aan toe; ander bedrijven &ldquo;ondersteunen
+Linux&rdquo; met niet-vrije toepassingen die werken op GNU/Linux; de
+&ldquo;Linux&rdquo;-gebruikersgroepen nodigen vaak verkopers uit om dit
+soort toepassingen te komen presenteren. De meest waarschijnlijke plaats
+waar mensen uit onze gemeenschap in aanraking kunnen komen met het idee van
+vrijheid en vastberadenheid is in het GNU-project.</p>
+
+<p>
+Maar wanneer mensen hiermee in aanraking komen, zullen ze zich dan
+aangesproken voelen?</p>
+
+<p>
+Diegenen die weten dat ze een systeem gebruiken dat uit het GNU-project
+stamt zien meestal een directe relatie tussen zichzelf en GNU. Ze zullen het
+niet automatisch eens zijn met onze filosofie maar het zal voor hen reden
+genoeg zijn om er in ieder geval over na te denken. Dit in tegenstelling tot
+diegenen die zichzelf als &ldquo;Linux-gebruikers&rdquo; zien en geloven dat
+het GNU-project &ldquo;gereedschappen ontwikkelde die Linux goed uit
+kwamen&rdquo;, zij zullen slechts een indirecte relatie zien tussen zichzelf
+en GNU. Ze zouden de GNU-filosofie weleens kunnen negeren wanneer ze ermee
+in aanraking zouden komen.</p>
+
+<p>
+Het GNU-project is idealistisch en dat is tegenwoordig een nadeel: de
+huidige mores dicteert dat idealisme &ldquo;onpraktisch&rdquo; is. Ons
+idealisme is echter extreem praktisch geweest: het is de reden dat we nu een
+vrij <a href= "/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a>-besturingssysteem
+hebben. Mensen die dit systeem een warm hart toedragen dienen te weten dat
+het ons idealisme is geweest wat dit mogelijk heeft gemaakt.</p>
+
+<p>
+Wanneer &ldquo;het werk&rdquo; echt gedaan zou zijn, als er niets anders op
+het spel stond dan alleen nog de eer, dan zou het wellicht beter zijn om dit
+te laten voor wat het is. Maar we bevinden ons niet in die positie. Om
+mensen te kunnen inspireren en voort te laten bouwen op ons werk, moeten we
+de eer krijgen die we verdienen voor het werk wat in het verleden is
+gedaan. Help ons daarin door het besturingssysteem <a
+href="/gnu/linux-and-gnu.html">GNU/Linux</a> te noemen.</p>
+
+<hr />
+<blockquote id="fsfs"><p class="big">Dit verhaal is gepubliceerd in <a
+href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Vrije
+software, vrije maatschappij: geselecteerde artikelen van Richard
+M. Stallman</cite></a>.</p></blockquote>
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Gelieve algemene vragen over FSF &amp; GNU te sturen naar <a
+href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Er zijn ook nog <a
+href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de
+FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a
+href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
+
+ &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor
+verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a
+href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations
+README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze
+website.</p>
+</div>
+
+<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
+ files generated as part of manuals) on the GNU web server should
+ be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this
+ without talking with the webmasters or licensing team first.
+ Please make sure the copyright date is consistent with the
+ document. For web pages, it is ok to list just the latest year the
+ document was modified, or published.
+
+ If you wish to list earlier years, that is ok too.
+ Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
+ years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
+ year, i.e., a year in which the document was published (including
+ being publicly visible on the web or in a revision control system).
+
+ There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
+ Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
+<p>Copyright &copy; 2000, 2006, 2007, 2014, 2015, 2016, 2020 Richard Stallman</p>
+
+<p>Deze pagina is uitgebracht onder een <a rel="license"
+href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative
+Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+ </div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Bijgewerkt:
+
+$Date: 2020/07/04 09:00:35 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+</body>
+</html>