summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/nl/who-does-that-server-really-serve.html
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/nl/who-does-that-server-really-serve.html')
-rw-r--r--talermerchantdemos/blog/articles/nl/who-does-that-server-really-serve.html511
1 files changed, 511 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/nl/who-does-that-server-really-serve.html b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/who-does-that-server-really-serve.html
new file mode 100644
index 0000000..dd81043
--- /dev/null
+++ b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/who-does-that-server-really-serve.html
@@ -0,0 +1,511 @@
+<!--#set var="PO_FILE"
+ value='<a href="/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.nl.po">
+ https://www.gnu.org/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.nl.po</a>'
+ --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/who-does-that-server-really-serve.html"
+ --><!--#set var="DIFF_FILE" value="/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.nl-diff.html"
+ --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2018-03-31" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.nl.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.79 -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>Wie dient die server eigenlijk echt? - GNU-project - Free Software
+Foundation</title>
+
+<!--#include virtual="/philosophy/po/who-does-that-server-really-serve.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" -->
+<!--#include virtual="/server/outdated.nl.html" -->
+<h2>Wie dient die server eigenlijk echt?</h2>
+
+<p>door <strong>Richard Stallman</strong></p>
+
+<blockquote><p>(De eerste versie verscheen in de <a
+href="http://www.bostonreview.net/richard-stallman-free-software-DRM">
+Boston Review</a>.)</p></blockquote>
+
+<p><strong>Op het internet is niet-vrije software niet de enige manier om je
+vrijheid te verliezen. Service als Softwarevervanging, of SaaSS, is een
+andere manier om iemand anders macht te geven over jouw
+computeractiviteiten.</strong></p>
+
+<p>Waar het om gaat is dat je zeggenschap hebt over een programma dat iemand
+anders heeft geschreven (als het tenminste vrij is), terwijl je nooit
+zeggenschap kunt hebben over een dienst die iemand anders beheert. Gebruik
+dus nooit een dienst als een programma in principe hetzelfde kan.</p>
+
+
+<p>SaaSS betekent dat je iemand anders' dienst gebruikt, in plaats van jouw
+eigen kopie van een programma. Wij hebben de uitdrukking bedacht; artikelen
+en advertenties gebruiken 'm niet, en ze zullen je niet vertellen dat hun
+dienst SaaSS is. In plaats daarvan gebruiken ze waarschijnlijk de vage en
+afleidende term &ldquo;cloud&rdquo;, wat een noemer is voor SaaSS en vele
+andere praktijken, waarvan sommigen gebruikers misbruiken en andere weer
+prima zijn. Met de uitleg en voorbeelden op deze pagina kan je vaststellen
+of een dienst SaaSS is.</p>
+
+<h3>Achtergrond: hoe niet-vrije software jouw vrijheid wegneemt</h3>
+
+<p>Digitale technologie kan je vrijheid geven, maar het kan jouw vrijheid ook
+wegnemen. De zeggenschap over onze eigen computeractiviteiten werd eerst
+bedreigd door <em>niet-vrije software</em>: software waar gebruikers geen
+controle over hebben, omdat de eigenaar (een bedrijf zoals Apple of
+Microsoft) er controle over heeft. Die eigenaar maakt vaak misbruik van deze
+onrechtvaardige macht door middel van malafide functies in het programma,
+zoals spionage, achterdeurtjes, en <a
+href="http://DefectiveByDesign.org">digitaal beheer van beperkingen
+(DRM)</a> (door hun eigen propaganda &ldquo;digitaal beheer van
+rechten&rdquo;genoemd).</p>
+
+<p>Onze oplossing voor dit probleem is het ontwikkelen van <em>vrije
+software</em> en het niet accepteren van niet-vrije software. Vrije software
+betekent dat jij, als gebruiker, vier essenti&euml;le vrijheden hebt. De
+vrijheid: (0)&nbsp;om het programma uit te voeren zoals jij wilt,
+(1)&nbsp;om de broncode te bestuderen en te wijzigen, zodat het werkt zoals
+jij wilt, (2)&nbsp;om exacte kopie&euml;n te verspreiden en (3)&nbsp;om
+kopie&euml;n van jouw aangepaste versies te verspreiden. (Zie de <a
+href="/philosophy/free-sw.html">definitie van vrije software</a>.)</p>
+
+<p>Met vrije software kunnen wij als gebruikers weer zeggenschap krijgen over
+onze eigen computeractiviteiten. Er bestaat nog steeds niet-vrije software,
+maar we kunnen het uitsluiten van ons leven, en velen onder ons hebben dat
+gedaan. Nu krijgen we echter een andere verleidelijke manier aangeboden om
+de controle over onze computeractiviteiten kwijt te raken: Service als
+Softwarevervanging (SaaSS). In het belang van onze vrijheid moeten we ook
+dat niet accepteren. </p>
+
+<h3>Hoe Service als Softwarevervanging je van je vrijheid berooft</h3>
+
+<p>Service als Softwarevervanging (SaaSS) betekent dat je een dienst gebruikt,
+in plaats van jouw eigen kopie van een programma. Concreet betekent het dat
+iemand een netwerkserver opzet die bepaalde computertaken
+doet&mdash;bijvoorbeeld het bewerken van een foto, het vertalen van tekst
+naar een andere taal, enz.&mdash;en vervolgens gebruikers uitnodigt om die
+activiteiten via die server te doen. Een gebruiker daarvan stuurt zijn
+gegevens naar die server, die dan de <em>computeractiviteiten van de
+gebruiker zelf</em> uitvoert met de verstrekte gegevens. Vervolgens stuurt
+de server de resultaten terug naar de gebruiker of handelt op eigen houtje
+namens hem. </p>
+
+<p>Die computeractiviteit behoort toe aan <em>de gebruiker</em>, omdat hij het
+in principe ook zelf had kunnen doen, door het uitvoeren van een programma
+op zijn eigen computer (of de gebruiker nu de beschikking heeft over dat
+programma of niet). In de gevallen dat deze aanname niet klopt, is het geen
+SaaSS.</p>
+
+<p>Deze servers ontnemen de controle van de gebruiker nog meer dan bij
+niet-vrije software. Met niet-vrije software krijgen gebruikers vaak een
+uitvoerbaar bestand maar niet de broncode. Dat maakt het moeilijk om te
+bestuderen wat het programma eigenlijk doet, en moeilijk om het te
+veranderen.</p>
+
+<p>Met SaaSS krijgen gebruikers niet eens een uitvoerbaar bestand dat hun
+computeractiviteiten doet: het staat op de server van iemand anders, waar de
+gebruikers het niet kunnen zien of aanraken. Dus is het onmogelijk om vast
+te stellen wat het eigenlijk doet, en onmogelijk om het te veranderen. </p>
+
+<p>Bovendien leidt SaaSS automatisch tot gevolgen die even erg zijn als de
+malafide functies van bepaalde niet-vrije software.</p>
+
+<p> Sommige niet-vrije programma's zijn bijvoorbeeld &ldquo;spyware&rdquo;: het
+programma <a href="/philosophy/proprietary-surveillance.html">verstuurt
+gegevens over de computeractiviteiten van de gebruiker</a>. Microsoft
+Windows verstuurt informatie over de activiteiten van de gebruiker naar
+Microsoft. Windows Media Player rapporteert waar elke gebruiker naar kijkt
+of luistert. De Amazon Kindle meldt welke pagina's van welke boeken de
+gebruiker leest, en wanneer. Angry Birds verstuurt alle bezochte locaties
+van de gebruiker.</p>
+
+<p>In tegenstelling tot niet-vrije software heeft SaaSS geen achterbakse code
+nodig om de gegevens van de gebruiker te krijgen. In plaats daarvan moeten
+gebruikers hun gegevens naar de server versturen om het te kunnen
+gebruiken. Dit heeft hetzelfde effect als spyware: de serverbeheerder krijgt
+de gegevens&mdash;zonder speciale moeite, dit is hoe SaaSS werkt. Amy Webb,
+iemand die nooit de bedoeling had om foto's van haar dochter te publiceren,
+maakte de fout SaaSS (Instagram) te gebruiken om haar foto's te
+bewerken. Uiteindelijk <a
+href="http://www.slate.com/articles/technology/data_mine_1/2013/09/privacy_facebook_kids_don_t_post_photos_of_your_kids_on_social_media.html">waren
+ze daar uitgelekt</a>.
+</p>
+
+<p>Theoretisch gezien zou homomorfische versleuteling op een dag zover
+gevorderd kunnen zijn, dat SaaSS-diensten zouden kunnen worden ontworpen om
+geen gegevens van de gebruiker te kunnen begrijpen. Zulke diensten
+<em>zouden</em> zo kunnen worden ingesteld dat ze gebruikers niet
+bespioneren; dat betekent echter niet dat ze dat ook niet zullen
+<em>doen</em>. </p>
+
+<p>Sommige niet-vrije besturingssystemen hebben een universele achterdeur,
+waarmee iemand anders op afstand softwareveranderingen kan
+installeren. Windows heeft bijvoorbeeld een universele achterdeur waarmee
+Microsoft andere software op de machine kan forceren. Bijna alle mobiele
+telefoons hebben ook er ook &eacute;&eacute;ntje. Sommige niet-vrije
+programma's hebben ook een universele achterdeur; het Steam-programma voor
+GNU/Linux stelt de ontwikkelaar in staat om op afstand gewijzigde versies te
+installeren.</p>
+
+<p>Met SaaSS kan de serverbeheerder de gebruikte software op de server
+veranderen. Het is terecht dat hij dit moet kunnen doen; het is immers zijn
+computer. Het resultaat is echter hetzelfde als het gebruiken van een
+niet-vrij programma met een universele achterdeur: iemand heeft de macht om
+stilletjes te kunnen veranderen hoe de gebruiker zijn computeractiviteiten
+uitvoert.</p>
+
+<p>SaaSS is dus gelijkwaardig aan het gebruiken van niet-vrije software met
+spyware en een universele achterdeur. Het geeft de serverbeheerder
+onrechtvaardige macht over de gebruiker, en die macht moeten we niet
+accepteren. </p>
+
+<h3>SaaSS en SaaS</h3>
+
+<p>In het begin noemden we deze problematische praktijk &ldquo;SaaS&rdquo;, wat
+staat voor &ldquo;Software als een Service&rdquo;. Die term wordt vaak
+gebruikt voor het opzetten van software op een server in plaats van het
+aanbieden van een kopie ervan aan gebruikers. We dachten dat het precies die
+zaken beschrijft waar dit probleem voorkomt.</p>
+
+<p>Daarna kwamen we erachter dat de term SaaS soms wordt gebruikt voor
+communicatiediensten&mdash;activiteiten waarbij deze kwestie niet van
+toepassing is. De term &ldquo;Software als een Service&rdquo; legt daarnaast
+niet uit <em>waarom</em> deze praktijk slecht is. Dus introduceerden we de
+term &ldquo;Service als Softwarevervanging&rdquo;, die de slechte praktijk
+verduidelijkt en uitlegt wat er slecht aan is.</p>
+
+<h3>Het verschil tussen SaaSS en niet-vrije software</h3>
+
+<p>SaaSS en niet-vrije software leiden tot dezelfde schadelijke resultaten,
+maar het mechanisme erachter is anders. Met niet-vrije software is het
+mechanisme dat jij een kopie hebt die moeilijk en/of illegaal is om te
+veranderen. Met SaaSS is het mechanisme dat je de kopie die jouw
+computeractiviteiten doet, niet eens hebt.</p>
+
+<p>Deze twee kwesties worden vaak verward, en niet alleen per
+ongeluk. Web-ontwikkelaars gebruiken de term &ldquo;webapplicatie&rdquo; als
+één noemer om de serversoftware samen te nemen met programma's die in je
+browser (op jouw machine) worden uitgevoerd. Sommige webpagina's installeren
+niet-triviale, soms zelfs grote JavaScript-programma's in jouw browser
+zonder je dit te vertellen of te vragen. <a
+href="/philosophy/javascript-trap.html">Wanneer deze JavaScript-programma's
+niet-vrij zijn</a> is dit net zo onrechtvaardig als andere niet-vrije
+software. Hier houden we ons echter bezig met de kwestie van het gebruik van
+de dienst zelf.</p>
+
+<p>Veel aanhangers van vrije software menen dat het probleem van SaaSS kan
+worden opgelost door het ontwikkelen van vrije software voor servers. In het
+belang van de serverbeheerder kan hij maar beter vrije software gebruiken;
+anders hebben die ontwikkelaars/eigenaars macht over de server in plaats van
+de serverbeheerder zelf. En het helpt de gebruikers van de server al
+helemaal niet. Maar als de programma's op de server vrij zijn, beschermt dat
+<em>de gebruikers van de server</em> niet tegen de consequenties van
+SaaSS. Deze vrije programma's bevrijden de serverbeheerder, maar niet de
+gebruikers van de server.</p>
+
+<p>Het publiceren van de broncode van serversoftware is gemeenschappelijk
+belang: hiermee kunnen gebruikers met de nodige kennis soortgelijke servers
+opzetten, misschien zelfs met gewijzigde software. <a
+href="/licenses/license-recommendations.html">Wij raden de GNU Affero GPL
+aan</a> als licentie voor programma's die vaak op servers gebruikt worden.</p>
+
+<p>Geen van deze servers zal jou echter zeggenschap geven over de
+computeractiviteiten die je ermee doet, behalve als het <em>jouw</em> server
+is (één waarvan de serversoftware onder jouw controle staat, ongeacht of de
+machine van jou is). Het is prima om de server van een vriend te gebruiken
+voor sommige taken, net zoals je vriend misschien de software op jouw
+computer onderhoudt. Buiten dat zijn al deze servers voor jou SaaSS. SaaSS
+onderwerpt je altijd aan de macht van de serverbeheerder, en de enige
+oplossing is: <em>Gebruik geen SaaSS!</em> Gebruik niet de server van iemand
+anders om jouw eigen computeractiviteiten uit te voeren met gegevens die jij
+verstrekt.</p>
+
+<p>Deze kwestie toont het verschil aan tussen &ldquo;open&rdquo; en
+&ldquo;vrij&rdquo;. Broncode die open source (open bron) is, <a
+href="/philosophy/free-open-overlap.html">is bijna altijd vrij</a>. Het idee
+van een <a href="http://opendefinition.org/software-service">&ldquo;open
+software&rdquo;-dienst</a>, wat betekent dat de serversoftware open source
+en/of vrij is, slaagt er niet in om het SaaSS-probleem op te lossen.</p>
+
+<p>Diensten zijn wezenlijk verschillend van programma's, en de ethische
+kwesties die zich aandienen bij diensten zijn fundamenteel anders dan de
+kwesties die programma's oproepen. Om verwarring te vermijden, <a
+href="/philosophy/network-services-arent-free-or-nonfree.html"> beschrijven
+we een service niet als &ldquo;vrij&rdquo; of &ldquo;niet-vrij&rdquo;</a>.</p>
+
+<h3>Het verschil tussen SaaSS en andere netwerkdiensten</h3>
+
+<p>Welke online diensten zijn SaaSS? Het duidelijkste voorbeeld is een
+vertaaldienst, die bijvoorbeeld Engelse tekst naar Nederlandse tekst
+vertaalt. Het vertalen van een tekst voor jezelf is een activiteit die
+helemaal van jou is. Je zou het kunnen doen door een programma te gebruiken
+op je eigen computer, mits je het juiste programma hebt (de ethische keuze
+daarbij is een vrij programma). De vertaaldienst vervangt dat programma, dus
+is het Service als Softwarevervanging, of SaaSS. Het ontzegt jou zeggenschap
+over je eigen computeractiviteiten, en doet jou dus onrecht aan.</p>
+
+<p>Een ander duidelijk voorbeeld is het gebruik van een dienst als Flickr of
+Instagram om een foto te bewerken. Het bewerken van foto's is iets dat
+mensen al decennialang op hun eigen computer doen. Wanneer je dit doet met
+een server die jij niet beheert, in plaats van met je eigen computer, is dit
+SaaSS. </p>
+
+<p>Het verwerpen van SaaSS betekent niet dat je weigert elke netwerkserver te
+gebruiken die iemand anders beheert. De meeste servers zijn geen SaaSS,
+omdat de taken die hierop worden uitgevoerd een vorm van communicatie zijn,
+en niet de eigen computeractiviteiten van de gebruiker.</p>
+
+<p>Het oorspronkelijke idee van webservers was niet dat zij jouw activiteiten
+gingen doen; ze waren bedoeld om informatie te publiceren waar jij toegang
+tot hebt. Vandaag de dag is dit wat de meeste websites doen, en hier komt
+het SaaSS-probleem niet bij kijken: iemand anders' gepubliceerde informatie
+bekijken is niet hetzelfde als je eigen computeractiviteiten uitvoeren. Het
+gebruiken van een blogwebsite om je eigen werkstukken te publiceren is ook
+geen SaaSS, evenals het gebruiken van een microblogging-dienst zoals Twitter
+of StatusNet. (Deze diensten hebben misschien andere problemen, maar dat
+hangt af van details.) Hetzelfde geldt voor andere communicatie die niet
+priv&eacute; is, zoals chatgroepen.</p>
+
+<p>In essentie is het gebruik van een online sociaal netwerk een vorm van
+communicatie en publicatie, geen SaaSS. Een dienst die vooral bedoeld is
+voor sociale netwerken kan echter ook andere functies of uitbreidingen
+hebben die wel SaaSS zijn.</p>
+
+<p>Als een dienst geen SaaSS is, is het niet per definitie prima. Bij diensten
+komen ook andere ethische kwesties kijken. Facebook verspreidt bijvoorbeeld
+video's in Flash, wat gebruikers onder druk zet om niet-vrije software te
+installeren; het vereist ook het uitvoeren van niet-vrije JavaScript-code;
+en het geeft gebruikers een misleidende indruk van wat privacy inhoudt,
+terwijl ze hun leven blootleggen aan Facebook. Dit zijn belangrijke dingen,
+die niks te maken hebben met SaaSS.
+</p>
+
+<p>Diensten zoals zoekmachines verzamelen gegevens over het hele internet en
+laten jou het bestuderen. Het bekijken van hun verzameling van gegevens is
+niet jouw eigen computeractiviteit op de gebruikelijke manier&mdash;jij hebt
+die informatie niet gegeven&mdash;dus het gebruiken van een dienst om het
+internet te doorzoeken is geen SaaSS. Het gebruiken van de server van iemand
+anders om zoekfunctionaliteit te implementeren voor je eigen website is
+<em>wel</em> SaaSS.</p>
+
+<p>Online kopen is geen SaaSS, omdat de computeractiviteit niet <em>jouw
+eigen</em> activiteit is; het wordt gezamenlijk gedaan door jou en de
+winkel. De echte kwestie bij online winkelen gaat erom of jij de andere
+partij vertrouwt met jouw geld en andere persoonlijke informatie (te
+beginnen met je naam). </p>
+
+<p>Opslagplaatsen zoals Savannah en SourceForge zijn niet noodzakelijkerwijs
+SaaSS, omdat de taak van de opslagplaats is om gegevens te publiceren.</p>
+
+<p>Servers van een gezamenlijk project gebruiken is geen SaaSS omdat de
+computeractiviteit die jij op die manier doet, niet jouw eigen activiteit
+is. Als je bijvoorbeeld pagina's op Wikipedia bewerkt, voer je niet je eigen
+computeractiviteit uit; je werkt samen met de activiteiten van
+Wikipedia. Wikipedia beheert zijn eigen servers, maar organisaties en
+individuen ervaren het SaaSS-probleem als zij hun eigen computeractiviteiten
+uitvoeren op de server van iemand anders.</p>
+
+<p>Sommige websites bieden meerdere diensten aan, en als één geen SaaSS is, is
+een andere misschien wel SaaSS. De hoofddienst van Facebook is bijvoorbeeld
+het sociale netwerk, en dat is geen SaaSS; echter, het ondersteunt ook
+toepassingen van derde partijen, waarvan sommige SaaSS zijn. De hoofddienst
+van Flickr is het verspreiden van foto's, wat geen SaaSS is, maar het bevat
+ook functies voor het bewerken van foto's, wat SaaSS is. Op dezelfde manier
+is het publiceren van een foto op Instagram geen SaaSS, maar deze dienst
+gebruiken om een foto te veranderen is dat wel. </p>
+
+<p>Google Docs laat ons zien hoe ingewikkeld de evaluatie van &eacute;&eacute;n
+enkele dienst kan worden. Het nodigt mensen uit om een document te bewerken
+door middel van het uitvoeren van een groot <a
+href="/philosophy/javascript-trap.html">niet-vrij JavaScript-programma</a>,
+overduidelijk verkeerd. Het biedt echter ook een API aan voor het uploaden
+en downloaden van documenten in standaardformaten. Een
+vrije-softwarebewerker kan dit doen met deze API. Dit gebruiksscenario is
+geen SaaSS, omdat het Google Docs gebruikt als opslagplaats. Als je al jouw
+gegevens aan een bedrijf laat zien is dit slecht, maar dat is een
+privacy-kwestie, geen SaaSS; afhankelijk zijn van een dienst om toegang te
+hebben tot je gegevens is slecht, maar dit is een kwestie van risico, geen
+SaaSS. Aan de andere kant, het gebruiken van de dienst om documentformaten
+om te zetten is <em>wel</em> SaaSS, omdat het iets is dat je had kunnen doen
+met een geschikt programma (uiteraard vrij) op je eigen computer.</p>
+
+<p>Het gebruiken van Google Docs met een vrije tekstverwerker zal natuurlijk
+niet vaak voorkomen. Meestal gebruiken mensen het door middel van het
+niet-vrije JavaScript-programma, wat net zo slecht is als ieder ander
+niet-vrij programma. Dit scenario zou ook SaaSS in zich kunnen hebben; dat
+hangt af van welk deel van het bewerken door het JavaScript-programma wordt
+gedaan en welk gedeelte op de server. We weten dat niet, maar dat is ook
+niet belangrijk omdat SaaSS en niet-vrije software in dezelfde mate onrecht
+doen aan de gebruiker.</p>
+
+<p>Het publiceren via iemand anders' opslagplaats werpt geen privacykwesties
+op, maar het publiceren via Google Docs heeft een speciaal probleem: het is
+onmogelijk om zelfs alleen maar <em>de tekst te bekijken</em> van een Google
+Docs-document in een browser zonder de niet-vrije JavaScript-code uit te
+voeren. Dus zou je Google Docs niet moeten gebruiken om iets te
+publiceren&mdash;maar de reden heeft niet te maken met SaaSS.</p>
+
+<p>De IT-industrie ontmoedigt mensen om het onderscheid te maken. Daar is het
+modewoord &ldquo;cloud computing&rdquo; voor bedoeld. Die term is in nevelen
+gehuld en kan verwijzen naar bijna elk gebruik van het internet. Het omvat
+SaaSS en vele andere vormen van netwerkgebruik. In elke context heeft een
+auteur die schrijft over de &ldquo;cloud&rdquo; vaak een specifieke
+betekenis in gedachten, maar legt vaak niet uit dat deze term in andere
+artikelen een andere betekenis kan hebben. De term zorgt ervoor dat mensen
+dingen gaan generaliseren die eigenlijk individueel bekeken moeten worden.</p>
+
+<p>Als &ldquo;cloud computing&rdquo; een betekenis heeft, is dat in ieder geval
+niet een manier om te computeren, maar een manier om te denken over
+computeren: een onverschillige benadering die zegt: &ldquo;Stel geen
+vragen. Maak je geen zorgen over wie zeggenschap heeft over jouw
+computeractiviteiten of wie jouw gegevens bewaart. Controleer vooral niet of
+er een haak in onze dienst zit voordat je slikt. Vertrouw bedrijven zonder
+te twijfelen.&rdquo; Anders gezegd: &ldquo;Wees een onbenul.&rdquo; Een
+nevelige gedachtegang is een obstakel voor logisch nadenken. Laten we de
+term &ldquo;cloud&rdquo; vermijden om duidelijk te kunnen nadenken over
+computeractiviteiten.</p>
+
+<h3 id="renting">Het verschil tussen het huren van een server en SaaSS</h3>
+
+<p>Als je een server huurt (echt of virtueel), waar software op staat onder
+jouw controle, is dat geen SaaSS. Bij SaaSS beslist iemand anders welke
+software op de server uitgevoerd wordt en bepaalt daarom hoe je jouw
+computeractiviteiten uitvoert. In het geval waarbij jij de software op de
+server installeert, bepaal jij welke activiteiten het voor jou uitvoert. Dus
+de gehuurde server is feitelijk jouw computer. Voor deze kwestie telt het
+als de jouwe.</p>
+
+<p>De <em>gegevens</em> op de gehuurde server op afstand zijn minder veilig dan
+een eigen server thuis, maar dat is een andere kwestie dan SaaSS.</p>
+
+<h3>Omgaan met het SaaSS-probleem</h3>
+
+<p>Slechts een klein gedeelte van alle websites doen aan SaaSS; de meeste
+hebben niks te maken met deze kwestie. Maar wat moeten we doen met websites
+die hier wel mee van doen hebben?</p>
+
+<p>Voor het simpele geval waarbij je jouw eigen computeractiviteiten uitvoert
+met gegevens in eigen handen, is de oplossing eenvoudig: gebruik je eigen
+kopie van een vrij programma. Doe je tekstbewerkingsactiviteiten met jouw
+kopie van een vrije tekstbewerker zoals GNU Emacs of een vrije
+tekstverwerker. Doe je fotobewerkingen met jouw kopie van een vrij programma
+zoals GIMP. Wat als er geen vrij programma beschikbaar is? Een niet-vrij
+programma of SaaSS zou jouw vrijheid wegnemen, dus moet je die niet
+gebruiken. Je kan je tijd of geld besteden aan de ontwikkeling van een vrije
+vervanging.</p>
+
+<p>Wat doen we als we als groep willen samenwerken met andere individuen? Het
+is misschien moeilijk om dit vandaag de dag te doen zonder gebruik te maken
+van een server, en jouw groep weet misschien niet hoe je je eigen server
+kunt gebruiken. Als je de server van iemand anders gebruikt, vertrouw dan op
+zijn minst niet de server van een bedrijf. Met een contract alleen heb je
+als consument geen bescherming, behalve als je een gat ontdekt en een
+aanklacht kan indienen, en het bedrijf schrijft zijn contracten
+waarschijnlijk op zo'n manier dat het veel soorten misbruik toestaat. De
+staat kan jouw gegevens opvragen van het bedrijf samen met de gegevens van
+wie dan ook, zoals Obama heeft gedaan met telefoonbedrijven, waarbij we er
+ook maar even vanuit gaan dat het bedrijf niet vrijwillig meewerkt, zoals de
+telefoonbedrijven in de VS die hun klanten illegaal aftapten voor Bush. Als
+je een server moet gebruiken, gebruik dan een server waarvan je de
+beheerders vertrouwt op andere dan commerci&euml;le gronden.</p>
+
+<p>Op de wat langere termijn kunnen we echter alternatieven voor het gebruiken
+van servers opzetten. We kunnen bijvoorbeeld een peer-to-peer-programma
+maken waarmee mensen kunnen samenwerken door hun gegevens versleuteld te
+delen. De vrije-softwaregemeenschap zou gedecentraliseerde
+peer-to-peer-vervangingen voor belangrijke &ldquo;webapplicaties&rdquo;
+moeten ontwikkelen. Het zou slim kunnen zijn om die uit te geven onder de <a
+href="/licenses/why-affero-gpl.html"> GNU Affero GPL</a>, omdat iemand
+anders deze programma's waarschijnlijk gemakkelijk kan omzetten in
+server-gebaseerde programma's. Het <a href="/">GNU-project</a> zoekt
+vrijwilligers om te werken aan zulke vervangingen. We nodigen andere
+vrije-softwareprojecten ook uit om deze kwestie mee te nemen in hun ontwerp.</p>
+
+<p>In de tussentijd, als een bedrijf jou uitnodigt om zijn server te gebruiken
+voor jouw eigen computertaken, geef niet toe; gebruik geen SaaSS. Koop of
+installeer geen &ldquo;thin clients&rdquo;, wat simpelweg computers zijn die
+zo zwak zijn dat ze het echte werk op een server doen, behalve als je deze
+gaat doen met <em>jouw</em> server. Gebruik een echte computer en houd je
+gegevens daar. Doe je eigen computeractiviteiten met jouw eigen kopie van
+een vrij programma, in het belang van jouw vrijheid.</p>
+
+<h3>Zie ook:</h3>
+<p><a href="/philosophy/bug-nobody-allowed-to-understand.html">De bug die
+niemand mag begrijpen</a>.</p>
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ </div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Gelieve algemene vragen over FSF &amp; GNU te sturen naar <a
+href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Er zijn ook nog <a
+href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de
+FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a
+href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
+
+ &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor
+verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a
+href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations
+README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze
+website.</p>
+</div>
+
+<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to
+ files generated as part of manuals) on the GNU web server should
+ be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this
+ without talking with the webmasters or licensing team first.
+ Please make sure the copyright date is consistent with the
+ document. For web pages, it is ok to list just the latest year the
+ document was modified, or published.
+
+ If you wish to list earlier years, that is ok too.
+ Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying
+ years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable
+ year, i.e., a year in which the document was published (including
+ being publicly visible on the web or in a revision control system).
+
+ There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers
+ Information document, www.gnu.org/prep/maintain. -->
+<p>Copyright &copy; 2010, 2013, 2015, 2016 Richard Stallman</p>
+
+<p>Deze pagina is uitgebracht onder een <a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/">Creative Commons
+Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+<strong>Vertaling:</strong> <a
+href="//savannah.gnu.org/projects/www-nl">www-nl</a></div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Bijgewerkt:
+
+$Date: 2018/06/05 16:02:26 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+</body>
+</html>