diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/nl/open-source-misses-the-point.html')
-rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/nl/open-source-misses-the-point.html | 482 |
1 files changed, 482 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/nl/open-source-misses-the-point.html b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/open-source-misses-the-point.html new file mode 100644 index 0000000..bcadc9e --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/open-source-misses-the-point.html @@ -0,0 +1,482 @@ +<!--#set var="PO_FILE" + value='<a href="/philosophy/po/open-source-misses-the-point.nl.po"> + https://www.gnu.org/philosophy/po/open-source-misses-the-point.nl.po</a>' + --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/open-source-misses-the-point.html" + --><!--#set var="DIFF_FILE" value="/philosophy/po/open-source-misses-the-point.nl-diff.html" + --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2019-02-20" --> + +<!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.79 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>Waarom open bron de essentie van vrije software niet begrijpt - GNU-project +- Free Software Foundation</title> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/open-source-misses-the-point.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> +<!--#include virtual="/server/outdated.nl.html" --> +<h2>Waarom “open bron” de essentie van vrije software niet begrijpt</h2> + +<p class="byline">door Richard Stallman</p> + +<div class="article"> + +<p>Als we software “vrij” noemen bedoelen we daarmee dat het de <a +href="/philosophy/free-sw.html">basisvrijheden van gebruikers</a> +respecteert: de vrijheid om programma's uit te voeren of naar believen te +kopiëren, met of zonder veranderingen. Het gaat hierbij om vrijheid, +niet om geld, denk dus aan “vrijheid van meningsuiting”, niet +aan “vrij van kosten”<sup><a href="#TransNote1">1</a></sup>.</p> + +<p>Deze vrijheden zijn van essentieel belang. Niet alleen voor de individuele +gebruiker, maar ook voor de samenleving, omdat ze betrokkenheid kweekt +— te weten via delen en samenwerken. Dit wordt belangrijker naarmate +we digitaler gaan leven en werken. In een wereld van digitale muziek, +plaatjes en tekst wordt vrije software steeds meer de vertegenwoordiger van +vrijheid in het algemeen.</p> + +<p>Miljoenen mensen over de hele wereld gebruiken nu vrije software; scholen in +regio's in India en Spanje geven leerlingen onderwijs met het vrije <a +href="/gnu/linux-and-gnu.html">besturingssysteem GNU/Linux</a>. Maar de +meeste van deze gebruikers hebben nog nooit gehoord van de ethische +achtergrond om dit te ontwikkelen en een gemeenschap van vrije software te +stichten omdat de systemen tegenwoordig worden aangeduid met “open +bron” (Engels: “open source”) en er een andere filosofie +aan wordt gehangen die weinig met verworven vrijheden van doen heeft.</p> + +<p>De vrije-softwarebeweging strijdt al voor vrijheid in softwaregebruik sinds +1983. In 1984 begonnen we met de ontwikkeling van het vrije +besturingssysteem GNU, zodat we geen gebruik hoefden te maken van de +niet-vrije besturingssystemen die de gebruikers hun vrijheid ontzeggen. In +de tachtiger jaren ontwikkelden we de meeste essentiële componenten +hiervan, alsook de <a href="/licenses/gpl.html">GNU General Public +License</a>, een licentie die met name de vrijheid van gebruikers beschermt.</p> + +<p>Echter, niet alle gebruikers en ontwikkelaars waren het eens met de +filosofie van de vrije-softwarebeweging. In 1998 was er een afscheiding van +de vrije software die het idee van “open bron” verkondigden. Van +origine werd deze uitdrukking voorgesteld om mogelijke verwarring met +“vrije software” te voorkomen, maar al snel werd het +geassocieerd met filosofische overtuigingen die niets met vrije software van +doen hadden.</p> + +<p>Bepaalde voorstanders van “open bron” beschouwden het als een +“marketingcampagne voor vrije software” die zakelijke gebruikers +zou aanspreken door praktische voordelen te benoemen en tegelijkertijd +principes over vrijheid overboord te gooien omdat ondernemers dit wellicht +minder zou aanspreken. Andere voorstanders waren gewoon tegen de normen en +waarden van de vrije-softwarebeweging. Hoe dan ook, in de campagne voor +“open bron” werden daardoor deze normen en waarden niet +genoemd. De uitdrukking “open bron” werd daardoor al snel +geassocieerd met praktische waarden als het maken van krachtige, betrouwbare +software. De meeste medestanders van “open bron” stammen uit die +tijd en hebben dus de huidige mores overgenomen.</p> + +<p>De benamingen duiden bijna dezelfde categorie. Ze zijn echter gebaseerd op +verschillende ideeën. Open bron is een manier van ontwikkelen; vrije +software is een sociaal gebeuren. Voor de vrije-softwarebeweging is vrije +software essentieel omdat alleen dit de vrijheid van gebruikers +waarborgt. Open bron daarentegen gaat het alleen om hoe software +“beter” te maken — alleen vanuit een praktisch oogpunt. +Het beweert dat niet-vrije software een niet-optimale oplossing is. De +discussie binnen “open bron” gaat niet over goed of slecht maar +alleen over populariteit en succes; hier een <a +href="http://www.linuxinsider.com/story/Open-Source-Is-Woven-Into-the-Latest-Hottest-Trends-78937.html">typerend +voorbeeld</a>.</p> + +<p>Voor de vrije-softwarebeweging echter is niet-vrije software een sociaal +probleem, dat je kan oplossen door het niet te gebruiken en over te gaan +naar vrije software.</p> + +<p>“Vrije software”. “Open bron”. Als het dezelfde +software is (<a href="/philosophy/free-open-overlap.html">of bijna</a>), +maakt het dan uit welke benaming je gebruikt? Jazeker, want ze +vertegenwoordigen verschillende principes. Want hoewel ieder vrij programma +je die vrijheid nu geeft, zal het niet blijvend zijn wanneer je mensen dat +vrijheidsgevoel niet bijbrengt. Als je dat belangrijk vindt kun je maar +beter spreken over “vrije software”.</p> + +<p>Wij van de vrije-softwarebeweging beschouwen open bron niet als vijandig; de +vijand is private (niet-vrije) software. We willen echter wel laten weten +dat we voor vrijheid staan en dus willen we niet worden verward met +voorstanders van open bron.</p> + +<h3>Praktische verschillen tussen vrije software en open bron</h3> + +<p>Praktisch gesproken hanteert open bron minder strikte vereisten dan vrije +software. Voor zover wij weten voldoet alle uitgegeven broncode van vrije +software ook aan die van open bron. Bijna alle open-bronsoftware is vrije +software, maar er zijn uitzonderingen. Allereerst zijn er licenties die +teveel beperkingen bevatten waardoor ze niet vrij zijn. Bijvoorbeeld +“Open Watcom” is niet vrij, want de licentie staat het +veranderen van de code voor eigen gebruik niet toe. Gelukkig zijn er slechts +weinig programma's die een dergelijke licentie gebruiken.</p> + +<p>Ten tweede, en veel belangrijker, bevatten veel apparaten met computers erin +uitvoerbare programma's afkomstig uit vrije-software-broncode waarbij deze +apparaten het niet toelaten dat de gebruiker zelf gewijzigde versies van die +programma's installeert; alleen één speciaal bedrijf kan dit +doen. We noemen die apparaten “tirannen” en in de praktijk +noemen we dit “tivoization”, genoemd naar het apparaat waar we +het voor het eerst constateerden (de Tivo). Deze uitvoerbare programma's +zijn geen vrije software omdat gebruikers geen aangepaste versies kunnen +gebruiken, ook al is de broncode waar het van afstamt wel vrij.</p> + +<p>Open bron erkent dit probleem niet; het gaat ze alleen om het uitgeven van +de broncode. Deze programma's zijn gemaakt van broncode zoals Linux die +zowel open bron als vrij is, maar het niet te wijzigen uitvoerbare programma +is wel open bron maar niet vrij. Veel Android-producten bevatten dergelijke +niet-vrije programma's van Linux.</p> + +<h3>Misverstanden over “vrije software” en “open bron”</h3> + +<p>De uitdrukking “vrije software” heeft het probleem dat het (in +het Engels) verkeerd kan worden opgevat: de onbedoelde uitleg, +“software die je gratis kunt krijgen” en diegene die we +bedoelen, “software die de gebruikers vrijheid geeft”. We pakken +dit probleem aan door de definitie te publiceren en te zeggen “Denk +aan vrijheid van meningsuiting, niet aan vrij van kosten”. Het is geen +perfecte oplossing en een andere eenduidige uitdrukking zou beter zijn maar +die is er niet.</p> + +<p>Helaas hebben alle Engelse alternatieven hun eigen problemen. We hebben een +heleboel suggesties onderzocht maar geen daarvan drukt zo duidelijk uit dat +een overstap hiernaartoe een “goede” is. Ieder alternatief voor +“vrije software” heeft wel een semantisch probleem — en +dus ook “open-bronsoftware”.</p> + +<p>De <a href="https://opensource.org/osd">officiële definitie van +“open-bronsoftware”</a> (die wordt gegeven door de Open Source +Initiative en te uitgebreid is om hier te herhalen) is indirect afgeleid van +onze doelstellingen voor vrije software. Maar het is niet hetzelfde; in +sommige opzichten is het wat losser. In de praktijk lijkt hun definitie +echter veel op die van ons.</p> + +<p>Echter, de overduidelijke betekenis van “open-bronsoftware” is +“je kunt de broncode bekijken” en de meeste mensen denken dat +dit het is. Dit is echter een veel zwakker criterium dan vrije software, of +zelfs dan de officiële definitie van open bron. Het slaat ook op een +hoop programma's die noch vrij, noch open bron zijn.</p> + +<p>Omdat de normale betekenis van “open bron” niet degene is die de +voorstanders bedoelen, is het directe gevolg dat de meeste mensen hem +verkeerd begrijpen. Volgens schrijver Neal Stephenson is +“Linux‘open-bron’software, wat betekent dat iedereen +kopiën kan krijgen van de broncode.” Ik denk niet dat hij erop +uit was de officiële definitie aan te vechten maar dat hij gewoon de +gebruiken binnen de Engelse taal overnam om tot een definitie te komen. De +<a +href="https://web.archive.org/web/20001011193422/http://da.state.ks.us/ITEC/TechArchPt6ver80.pdf">staat +Kansas in de VS</a> publiceerde een soortgelijke definitie: “Gebruik +open-bronsoftware. Dit is software waarvan de broncode vrijelijk beschikbaar +is, hoewel de specifieke licenties kunnen variëren met betrekking tot +wat je doen kunt met de code.”</p> + +<p>De <i>New York Times</i> schreef <a +href="http://www.nytimes.com/external/gigaom/2009/02/07/07gigaom-the-brave-new-world-of-open-source-game-design-37415.html"> +een artikel dat de betekenis van de term oprekte</a> doelend op +beta-testen—een paar gebruikers een vroege versie uit laten proberen +om daarover vertrouwelijk te rapporteren—wat private ontwikkelaars al +decennia toepassen.</p> + +<p>De term is zelfs opgerekt naar ontwerpen van apparatuur die <a +href="http://www.theguardian.com/sustainable-business/2015/aug/27/texas-teenager-water-purifier-toxic-e-waste-pollution">zonder +octrooi gepubliceerd zijn</a>. Patentvrije apparatuurontwerpen kunnen goede +aanvullingen zijn voor de samenleving, maar de term “open bron” +is niet geschikt hiervoor.</p> + +<p>De mensen van open bron proberen hiermee om te gaan door te verwijzen naar +hun officiële definitie, maar die corrigerende aanpak is minder +effectief dan die van ons. “Vrije software” is (in het Engels) +slechts voor tweeërlei uitleg vatbaar, één daarvan is de +goeie. Iemand die de boodschap “vrij als in vrijheid van meningsuiting +en niet als in vrij van kosten” begrepen heeft zal niet snel dezelfde +fout maken. “Open bron” heeft echter slechts één +uitleg, die verschilt van wat wordt bedoeld. Er is echter geen korte en +bondige manier om dit uit te leggen, wat de verwarring alleen maar groter +maakt.</p> + +<p>Een ander misverstand over “open bron” is het idee dat het +betekent “niet de GNU GPL gebruiken”. Vaak vergezeld van een +ander misverstand dat “vrije software” “software met een +GPL-licentie” betekent. Beiden zijn fout want de GNU GPL is een +open=bronlicentie en de meeste open-bronlicenties voldoen ook aan de +criteria voor vrije software. Er zijn <a href="/licenses/license-list.html"> +vele vrije-softwarelicenties</a> naast de GNU GPL.</p> + +<p>Het begrip “open bron” is verder opgerekt door toepassingen op +ander terreinen zoals overheid, onderwijs en wetenschap, waar men geen +broncode kent en de criteria voor softwarelicenties niet gelden. Het enige +wat ze gemeen hebben is dat ze mensen uitnodigen deel te nemen. De betekenis +wordt zover opgerekt dat het alleen nog “meedoen” betekent. Het +is verworden tot een <a +href="http://www.nytimes.com/2013/03/17/opinion/sunday/morozov-open-and-closed.html"> +modewoord</a>.</p> + +<h3>Verschillende uitgangspunten kunnen tot dezelfde conclusies +leiden—maar niet altijd</h3> + +<p>Radicale groepen in de jaren zestig hadden de reputatie van splintergroepen: +sommigen vielen uiteen over verschillen van inzicht in de strategie en de +resulterende splintergroeperingen behandelden elkaar als vijanden, ook al +hadden ze dezelfde uitgangspunten gemeen. Rechts buitte dit uit en gebruikte +het om links te bekritiseren.</p> + +<p>Sommigen proberen de vrije-softwarebeweging in diskrediet te brengen door +een vergelijk te trekken tussen het meningsverschil met open bron en de +meningsverschillen tussen de radicale groeperingen uit de jaren zestig. Het +tegenovergestelde is het geval. We zijn het niet eens over de +doelstellingen, maar de verschillende zienswijzen leiden wel tot hetzelfde +gedrag — het ontwikkelen van vrije software.</p> + +<p>Het resultaat is dat mensen van de vrije-softwarebeweging en de +open-bronbeweging vaak samenwerken op projecten zoals +software-ontwikkeling. Het is opvallend om te zien hoe die verschillende +uitgangspunten toch leiden tot zoveel samenwerking in projecten. De +uitgangspunten zijn echter nog altijd verschillend en kunnen dus aanleiding +geven tot verschillende gedragingen.</p> + +<p>De grondgedachte achter open bron is dat wanneer gebruikers de broncode +kunnen wijzigen en kopiëren, dit automatisch leidt tot krachtiger en +betrouwbaarder software. Dit is echter niet gegarandeerd. Ontwikkelaars van +private software zijn niet per definitie onbekwaam. Soms produceren ze een +betrouwbaar en krachtig programma, ook al treedt het de vrijheid van +gebruikers met voeten. Hoe zullen voorstanders van vrije software en open +bron daarop reageren?</p> + +<p>Een echte voorstander van open bron zal reageren met, “het verbaast me +dat je een dergelijk goedwerkend programma hebt kunnen maken zonder ons +model te gebruiken, waar kan ik een kopie krijgen?” Een dergelijke +opstelling beloont modellen die ons van onze vrijheid beroven.</p> + +<p>De voorstander van vrije software zal zeggen, “Dat is een mooi +programma maar kost me wel mijn vrijheid. Ik zal het dus niet gebruiken. Ik +zal daarentegen wel een project steunen dat een vrije vervanging van dit +programma maakt”. Als we onze vrijheid liefhebben, moeten we daarnaar +handelen.</p> + +<h3>Krachtige, betrouwbare software hoeft nog niet goed te zijn</h3> + +<p>Het idee dat software krachtig en betrouwbaar moet zijn stamt af van de +aanname dat software er is voor de gebruiker. Wanneer het krachtig en +betrouwbaar is, is het hun beter tot nut.</p> + +<p>Software kan echter alleen nuttig zijn voor gebruikers wanneer het hun +vrijheden respecteert. Wat als het de gebruikers vastketent? Dan betekent +krachtig de mate van stevigheid van de ketting en betrouwbaarheid hoe +moeilijk deze te verwijderen is. Foute functionaliteit als gebruikers +bespioneren, ze beperken, achterdeurtjes en verplichte upgrades zijn +gemeengoed in private software en sommige open-bron-supporters willen deze +in open-bronprogramma's aanbrengen.</p> + +<p>Met steun van de film- en muziekindustrie wordt meer en meer software +gemaakt die juist ontworpen is om gebruikers te beperken. Deze kwade opzet +noemt men ook wel digitaal beheer van beperkingen (Digital Restrictions +Management, DRM) (zie <a +href="http://defectivebydesign.org/">DefectiveByDesign.org</a>), en is de +tegenpool van de vrijheid die vrije software wil bewerkstelligen. En niet +beperkt tot het gedachtegoed: het doel van DRM is immers het inperken van je +vrijheid en DRM-ontwikkelaars proberen het moeilijk of zelfs illegaal te +maken om software te wijzigen die DRM implementeert.</p> + +<p>Sommige voorstanders hebben zelfs voorgesteld “open bron DRM” te +ontwikkelen. Het idee daarbij is dat, met het publiceren van de broncode en +de rechten om het te veranderen, er betere en meer betrouwbare software komt +om jou als gebruiker te kunnen beperken. Om vervolgens te worden gebruikt in +apparaten die je verhinderen dit te veranderen.</p> + +<p>De software mag dan “open bron” zijn en dat model gebruiken; het +zal nooit vrije software zijn omdat het de vrijheden van de gebruiker niet +respecteert. Als het open-bron-ontwikkelingsmodel erin slaagt software te +maken die je krachtiger en betrouwbaarder beperkt, dan zijn we alleen maar +slechter af.</p> + +<h3>Bang voor vrijheid</h3> + +<p>De belangrijkste reden voor de introductie van de term +“open-bronsoftware” is het feit dat de uitdrukking “vrije +software” sommige mensen ongemakkelijk maakt. En dat klopt: praten +over vrijheid, over ethische bezwaren, over verantwoordelijkheden en gemak, +is mensen vragen om na te denken over aspecten die ze wellicht liever willen +negeren, zoals of ze zich wel ethisch gedragen. Dit kan ongemakkelijk zijn +en sommigen hebben dan ook de neiging dit te negeren. Dat betekent nog niet +dat we er niet over moeten praten.</p> + +<p>Dat is echter wat de leiders van de open bron gedaan hebben. Ze dachten de +software beter te kunnen “verkopen” door nadruk te leggen op +bepaalde praktische voordelen voor met name zakelijke gebruikers door +ethische vraagstukken en vrijheden te verzwijgen.</p> + +<p>Wanneer voorstanders van open bron praten over dingen die dieper gaan dan +dat, hebben zij het vaak over het “schenken” van broncode aan de +gemeenschap. Daarmee doen zij alsof dit een goede daad is die verder gaat +dan wat moreel vereist is, waarbij zij aannemen dat het uitgeven van +niet-vrije software (zonder broncode) moreel acceptabel is.</p> + +<p>Dat is effectief gebleken, op een bepaalde manier. De retoriek van open bron +heeft menig bedrijf en persoon overgehaald om vrije software te gebruiken of +zelfs te ontwikkelen, wat onze gemeenschap zeker ten goede kwam—maar +alleen op praktisch gebied. De filosofie en toepassing van open bron staat +een dieper begrip van vrije software in de weg; het geeft een aanwas van +veel aanhangers maar leert ze niet de filosofie te verdedigen. Dat is prima +voor zolang het duurt maar is niet genoeg om vrijheid te waarborgen. Het +binnenhalen van gebruikers van vrije software is slechts de halve +inspanning, ze zijn daarmee nog geen voorvechters van hun eigen vrijheid.</p> + +<p>Vroeg of laat zullen deze gebruikers worden verleid om over te stappen op +private software vanwege één of ander praktisch +voordeel. Ontelbare bedrijven bieden deze verleiding, sommigen via gratis +kopieën. Waarom zouden gebruikers hier nee tegen zeggen? Alleen als ze +geleerd hebben om vrijheid boven praktische bruikbaarheid te stellen. Om dit +idee verder post te laten vatten moeten we het over vrijheid +hebben. Wellicht dat een zekere “zachtjes zachtjes”-aanpak +richting bedrijven de gemeenschap kan helpen, maar het wordt gevaarlijk +zodra het belijden van vrijheid wordt gezien als een excentriciteit.</p> + +<p>Die gevaarlijke situatie hebben we op dit moment. De meeste mensen die zich +bezighouden met vrije software zeggen niets over vrijheid—omdat ze +meestal meer “bedrijfsvriendelijk” willen overkomen. Dit geldt +vooral voor software-distributeurs. Bijna alle GNU/Linux-distributies voegen +additionele private software toe aan de vrije distributies en verkopen de +gebruikers dit als voordeel in plaats van een stap terug.</p> + +<p>Private aanvullende software en gedeeltelijk niet-vrije GNU/Linux +distributies vinden gretig aftrek omdat de meesten binnen de gemeenschap +niet geven om vrijheid binnen de software. Dat is geen toeval. De meeste +gebruikers maakten kennis met het systeem via open bron, die vrijheid niet +tot doel heeft. Gedrag wat niets met vrijheid te maken heeft en woorden die +niet over vrijheid reppen. Om deze neiging te onderdrukken moeten we het +méér over vrijheid hebben, niet minder.</p> + +<h3>“FLOSS” en “FOSS”</h3> + +<p> De begrippen “FLOSS” en “FOSS” waren <a +href="/philosophy/floss-and-foss.html"> inwisselbaar tussen vrije software +en open bron</a>. Wanneer je neutraal wilt blijven kun je beter +“FLOSS” gebruiken. Maar wanneer je op wilt komen voor je +vrijheid moet je geen neutrale termen gebruiken. Dan moet je mensen laten +zien dat je die steunt.</p> + +<h3>Rivalen voor bewustzijn</h3> + +<p>“Vrij” en “open” zijn rivalen voor bewustzijn bij de +consument. “Vrije Software” en “open bron” zijn +verschillende ideeën maar, concurreren bij het innemen van dezelfde +conceptuele ruimte die de meeste mensen hebben als zij naar software +kijken. Wanneer mensen gewend raken om “open bron” te zeggen en +te denken dan vormt dat voor hen een obstakel voor het begrijpen van de +filosofie van de vrije-softwarebeweging en het denken erover. Als ze ons en +onze software al associëren met het woord “open”, dan zouden we +ze wellicht intellectueel moeten choqueren voordat zij inzien dat wij voor +iets <em>anders</em> staan. Iedere activiteit die het woord +“open” promoot heeft de neiging om het gordijn te verlengen dat +de ideeën van de vrije-softwarebeweging verbergt.</p> + +<p>En dus adviseren we aan vrije-softwareactivisten om te weigeren mee te +werken aan activiteiten die zichzelf “open” noemen. Ook al is de +activiteit van zichzelf goed, iedere bijdrage daaraan doet ook een beetje +kwaad door het idee van open bron te promoten. Er zijn meer dan voldoende +andere goede activiteiten die zichzelf“vrij” of +“libre” noemen. Ieder bijdrage aan deze projecten brengt iets +extra goeds met zich mee. Waarom zou je dan niet voor één van deze goede en +nuttige projecten kiezen?</p> + +<h3>Conclusie</h3> + +<p>Terwijl voorstanders van open bron meer gebruikers onze gemeenschap in +trekken, moeten wij als activisten van vrije software steeds harder werken +om hen op het aspect vrijheid te attenderen. We moeten uitroepen, “het +is vrije software en geeft je vrijheid!”—steeds vaker en +harder. Iedere keer dat je refereert aan “vrije software” in +plaats van “open bron” help je onze zaak.</p> + +</div> + +<h4>Notitie</h4> + +<!-- The article is incomplete (#793776) as of 21st January 2013. +<p> + +Joe Barr's article, +<a href="http://www.itworld.com/LWD010523vcontrol4">“Live and +let license,”</a> gives his perspective on this issue.</p> +--> +<p> +Lakhani and Wolf's <a +href="http://ocw.mit.edu/courses/sloan-school-of-management/15-352-managing-innovation-emerging-trends-spring-2005/readings/lakhaniwolf.pdf">scriptie +over de motivatie van ontwikkelaars van vrije software</a> beweert dat een +aanzienlijk deel van de ontwikkelaars zijn motivatie haalt uit de +overtuiging dat software vrij zou moeten zijn. Dit ondanks het feit dat de +enquête onder ontwikkelaars van Sourceforge werdt gedaan, een website die +geen ethische bezwaren tegen niet-vrije software heeft.</p> + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> +<h3>Opmerking van het vertaalteam</h3> +<ol> +<li id="TransNote1">In het Engels kan het woord <em>free</em> meerdere +betekenissen hebben: “vrij” of “gratis”. Vandaar +deze uitleg. In het Nederlands is het eenvoudiger: men kan gewoon spreken +over vrije software.</li> +</ol></div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a +href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de +FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> + +<p> + +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor +verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a +href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> +<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations +README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze +website.</p> +</div> + +<p>Copyright © 2007, 2010, 2012, 2015, 2016 Richard Stallman</p> + +<p>Deze pagina is uitgebracht onder een <a rel="license" +href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative +Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> + </div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Bijgewerkt: + +$Date: 2019/08/02 11:27:38 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |