diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/nl/loyal-computers.html')
| -rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/nl/loyal-computers.html | 244 |
1 files changed, 244 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/nl/loyal-computers.html b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/loyal-computers.html new file mode 100644 index 0000000..d91b4a9 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/loyal-computers.html @@ -0,0 +1,244 @@ +<!--#set var="PO_FILE" + value='<a href="/philosophy/po/loyal-computers.nl.po"> + https://www.gnu.org/philosophy/po/loyal-computers.nl.po</a>' + --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/loyal-computers.html" + --><!--#set var="DIFF_FILE" value="/philosophy/po/loyal-computers.nl-diff.html" + --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2019-03-18" --> + +<!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.77 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>Wat maakt jouw computer loyaal? - GNU-project - Free Software Foundation</title> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/loyal-computers.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> +<!--#include virtual="/server/outdated.nl.html" --> +<h2>Wat maakt jouw computer loyaal?</h2> + +<p>door <a href="https://www.stallman.org/">Richard Stallman</a></p> + +<p>We zeggen dat je met <a href="/philosophy/free-sw.html">vrije software</a> +op je computer <a +href="/philosophy/free-software-even-more-important.html">controle hebt over +je eigen computeractiviteiten</a>. Dit veronderstelt impliciet dat je +computer doet wat jouw programma's zeggen dat het moet doen, en niets +anders. Met andere woorden: jouw computer is loyaal aan jou.</p> + +<p>In 1990 konden we dat voor lief nemen; tegenwoordig zijn veel computers +ontworpen om ontrouw te zijn aan hun gebruikers. Het is noodzakelijk +geworden om zwart op wit te zetten waaraan een computer moet voldoen om +loyaal te zijn aan jouw beslissingen. Die beslissingen komen uit het +programma dat je aan je computer geeft.</p> + +<p>Onze voorlopige definitie bestaat uit deze principes.</p> + +<dl> +<dt>Installeerbaarheid</dt> + +<dd> +<p>Elke software die door iemand anders vervangen kan worden, moet de gebruiker +ook kunnen vervangen.</p> + +<p>Dus als de computer een wachtwoord of ander geheim vraagt voordat je de +software erin kan vervangen, moet de verkoper van de computer jou ook dat +geheim vertellen.</p> +</dd> + +<dt>Neutraliteit jegens software</dt> + +<dd> +<p>De computer zal zonder vooroordeel het programma uitvoeren dat je erop +installeert, en laat de software doen wat de code ervan zegt.</p> + +<p>Een functie om op handtekeningen op programma's te controleren is +verenigbaar met dit principe, mits het controleren van de handtekening +volledig onder controle is van de gebruiker. Wanneer dat zo is helpt deze +functie om de beslissingen van de gebruikers te honoreren over welke +programma's worden uitgevoerd, in plaats van hun beslissingen te +dwarsbomen. Handtekeningcontrole waar gebruikers geen zeggenschap over +hebben schendt dit principe.</p> +</dd> + +<dt>Neutraliteit jegens protocollen</dt> + +<dd> +<p>De computer zal zonder vooroordeel communiceren met welk protocol jouw +geïnstalleerde software ook gebruikt, alsmede met welke gebruikers en +andere netwerkcomputers dan ook.</p> + +<p>Dit betekent dat de computer geen bepaalde dienst oplegt ten koste van een +ander, of een bepaald protocol in plaats van een andere. Het vereist niet +dat de gebruiker toestemming van iemand anders moet krijgen om via een +bepaald protocol te communiceren.</p> +</dd> + +<dt>Neutraliteit jegens implementaties</dt> + +<dd> +<p>Als de computer met enig protocol communiceert, zal het dat zonder +vooroordeel doen met de code die jij kiest (er vanuit gaande dat de code dat +protocol implementeert). De computer zal niets doen om een ander deel van +het internet te helpen bepalen welke code je daarvoor gebruikt of welke +veranderingen je erin hebt gemaakt, en zal niet discrimineren op basis van +jouw keuze.</p> + +<p>Dit houdt in dat de computer verificatie op afstand weigert, wat betekent +dat het andere computers niet toestaat om via het netwerk te bepalen of jouw +computer een bepaald softwarepakket draait. Verificatie op afstand geeft +websites de macht om jouw te dwingen slechts met hen te verbinden via een +toepassing met DRM die je niet kunt omzeilen. Dit weerhoudt jou van +eigenlijke controle over de software die je gebruikt om met hen te +communiceren.</p> + +<p>We kunnen verificatie op afstand interpreteren als een algemene methode +waarmee elke website tivoisatie of “lockdown” kan opleggen op de +lokale software die ermee verbindt. Eenvoudige tivoisatie op een programma +zorgt ervoor dat veranderde versies niet correct kunnen functioneren; dat +zorgt ervoor dat het programma niet-vrij is. Websites die verificatie op +afstand gebruiken zorgen ervoor dat veranderde versies niet kunnen werken +met die websites, waarmee het programma eigenlijk niet-vrij is bij het +gebruiken van die websites. Als een computer websites toelaat om jou te +weerhouden gewijzigde programma's te gebruiken met die websites, is het +loyaal aan hen, niet aan jou.</p> +</dd> + +<dt>Neutraliteit jegens gecommuniceerde gegevens</dt> + +<dd> +<p>Wanneer de computer gegevens ontvangt via welk protocol dan ook, mag het +niet beperken wat het programma kan doen met de gegevens die het ontving via +die communicatie.</p> + +<p>Alle DRM op hardwareniveau schendt dit principe. De hardware mag +video-streams dus niet versleuteld aanleveren op zo'n manier dat alleen de +monitor die kan ontsleutelen.</p> +</dd> + +<dt>Mogelijkheid tot foutzoeken</dt> + +<dd> +<p>De computer staat jou altijd toe om de bewerkingen van een uitgevoerd +programma te analyseren.</p> +</dd> + +<dt>Compleetheid</dt> + +<dd> +<p>De principes hierboven gelden voor alle software-interfaces van de computer +en alle communicatie die de computer doet. De computer mag geen ontrouwe +programmeerbare faciliteiten hebben of enige ontrouwe communicatie +verrichten.</p> + +<p>De AMT-functionaliteit in recente Intel-processors voert bijvoorbeeld +niet-vrije software uit die op afstand met Intel kan praten. Zo'n systeem is +ontrouw tenzij deze functionaliteit is uitgeschakeld.</p> +</dd> +</dl> + +<p>Om een computer volledig tot jouw dienst te laten zijn, zou het geleverd +moeten worden met documentatie over alle interfaces die voor software in de +computer gebruikt kunnen worden om jouw computer te besturen. Een gat in de +documentatie betekent niet dat de computer actief ontrouw is, maar wel dat +er aspecten zijn die niet volledig tot jouw dienst staan. Het hangt af van +wat dat aspect doet of dit een echt probleem is of niet.</p> + +<p>We vragen lezers om kritiek en suggesties ten aanzien van deze definitie te +sturen aan <a href="mailto:computer-principles@gnu.org"> +<computer-principles@gnu.org></a>.</p> + +<h3 id="History">Geschiedenis</h3> + +<p>Hier is de lijst met veranderingen in deze pagina.</p> + +<ul> + +<li><a +href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/loyal-computers.html?root=www&r1=1.5&r2=1.6">Versie +1.6</a>: Installeerbaarheidsvereiste toegevoegd. +</li> + +<li><a +href="http://web.cvs.savannah.gnu.org/viewvc/www/philosophy/loyal-computers.html?root=www&r1=1.3&r2=1.4">Versie +1.4</a>: Volledige documentatie is geen vereiste voor loyaliteit. +</li> +</ul> + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a +href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de +FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor +verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a +href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> +<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations +README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze +website.</p> +</div> + +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2015 Free Software Foundation, Inc.</p> + +<p>Deze pagina is uitgebracht onder een <a rel="license" +href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative +Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> +<strong>Vertaling:</strong> <a +href="//savannah.gnu.org/projects/www-nl">www-nl</a></div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Bijgewerkt: + +$Date: 2019/08/02 11:27:38 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |