diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/nl/komongistan.html')
| -rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/nl/komongistan.html | 249 |
1 files changed, 249 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/nl/komongistan.html b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/komongistan.html new file mode 100644 index 0000000..6decbe3 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/komongistan.html @@ -0,0 +1,249 @@ +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/komongistan.en.html" --> + +<!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.77 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>De merkwaardige geschiedenis van Komongistan (die korte metten maakt met de +term “intellectueel eigendom”) - GNU-project - Free Software +Foundation</title> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/komongistan.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> +<h2>De merkwaardige geschiedenis van Komongistan (die korte metten maakt met de +term “intellectueel eigendom”)</h2> + +<p>door <a href="http://www.stallman.org/">Richard M. Stallman</a></p> + +<p>Het doel van deze parabel is om te laten zien hoe misleidend de term +“intellectueel eigendom” eigenlijk is. Wanneer ik zeg dat <a +href="/philosophy/not-ipr.html">de term “intellectueel eigendom” +een onsamenhangende overhaaste generalisatie is</a>, dat het wetten +samenneemt die weinig gemeen hebben, en dat het gebruik ervan een obstakel +vormt voor logisch nadenken over deze wetten, kunnen velen niet geloven dat +ik echt meen wat ik zeg. Zij zijn er zó van overtuigd dat deze wetten +op elkaar lijken, als soorten van hetzelfde gen, dat zij denken dat ik een +hoop stampij maak over kleine verschillen. Hier laat ik zien hoe +fundamenteel de verschillen zijn.</p> + +<p>Vijftig jaar geleden kende iedereen duidelijk het verschil tussen de landen +Korea, Mongolië en Pakistan. En inderdaad, deze landen hebben weinig +meer gemeen dan een andere willekeurige verzameling van drie landen op +aarde, omdat ze verschillende geografische kenmerken, culturen, talen, +religies en historie hebben. Nu zijn deze verschillen echter verborgen onder +het gemeenschappelijke label “Komongistan”.</p> + +<p>Er zijn weinig mensen die zich de marketingcampagne, waarin het begrip werd +geïntroduceerd, nog herinneren. Die was afkomstig van bedrijven die +handelen met Zuid-Korea, Mongolië en Pakistan en die deze drie landen +“Komongistan” gingen noemen als simpel klinkende beschrijving +van hun activiteiten“gebied”. (Ze negeerden daarbij voor het +gemak de opdeling van Korea en of “Pakistan” het tegenwoordige +Bangladesh zou moeten bevatten.) Het label gaf potentiële investeerders +het gevoel dat zij een duidelijker beeld hadden van deze bedrijven; +bovendien bleef het makkelijk hangen. Toen mensen deze advertenties zagen +namen zij aan dat deze landen op natuurlijke wijze een eenheid vormden, en +dat die iets belangrijks gemeen hadden. Eerst begonnen wetenschappelijke +publicaties te schrijven over Komongistan, gevolgd door populaire +literatuur.</p> + +<p>De meerderheid van de stukken in prestigieuze tijdschriften over +Komongistan-studies behandelen eigenlijk een bepaald aspect van +één van de drie “regio's van Komongistan”, waarbij +“Komongistan” alleen als label werd gebruikt. Zonder dat label +zijn deze tijdschriften net zo nuttig, voor lezers die nauwkeurig genoeg +zijn om het stuk alleen te verbinden met de “regio” die het +beschrijft. </p> + +<p>Geleerden neigen echter naar generalisatie, dus breiden zij hun conclusies +vaak uit naar het “totaalplaatje” van Komongistan, wat tot +fouten leidt. Andere wetenschappelijke stukken vergelijken twee +“regio's van Komongistan”. Ook déze stukken kunnen geldig zijn +als ze worden geïnterpreteerd als een vergelijking van twee +afzonderlijke landen. Echter leidt de term “Komongistan” ertoe +dat mensen geneigd zijn om Pakistan met Mongolië en Korea te +vergelijken, en niet met het naburige India, Afghanistan en Iran, waarmee +het historische banden had.</p> + +<p>Populaire teksten over Komongistan presenteren een eenduidig beeld van de +geschiedenis en cultuur ervan. Dit foute beeld moedigt lezers aan om elk van +de drie “regio's” met het hele “Komongistan” te +vergelijken. Zij zijn gefascineerd door Dzjengis Khan, de grote +Komongistaanse (eigenlijk Mongoolse) veroveraar. Ze leren hoe de lotgevallen +van Komongistan sindsdien achteruit zijn gegaan, toen Komongistan (eigenlijk +Pakistan) onderdeel was geworden van het Britse Rijk tot 1946. Slechts vier +jaar nadat de Britse koloniale heersers weg waren, trokken Amerikaanse en +Chinese legers binnen en bevochten elkaar (eigenlijk in Korea). Lezend over +de relaties van de Afghaanse Taliban met een nabij gelegen deel van +Komongistan (eigenlijk Pakistan) krijgen ze een beter beeld doordat de +geschiedenis in een “bredere Komongistaanse context” wordt +geplaatst, maar dit vooronderstelde begrip is vals.</p> + +<p>Sommige Koreaanse taallessen op beginnersniveau zijn begonnen met het +schrijven van Koreaans in een variant van het Arabische schrift. Dit alles +onder begeleiding van docenten die vinden dat het juist is om het schrift te +gebruiken dat door de meeste Komongistanen (eigenlijk Pakistanen) wordt +gebruikt, hoewel Koreaans nog nooit op die manier is opgeschreven.</p> + +<p>Wanneer men de professoren van Komongistan-studies wijst op deze +verwarringen, antwoorden zij met de boodschap dat de naam Komongistan nuttig +en illustrerend is en gerechtvaardigd wordt door algemene eigenschappen die +gelden voor geheel Komongistan, zoals:</p> + +<ul> + <li>Komongistan ligt geheel in Azië. (Waar.)</li> + + <li>Geheel Komongistan heeft te maken gehad met machtsstrijd. (Waar maar +misleidend, omdat de drie “delen” betrokken zijn geweest bij +verschillende conflicten tussen verschillende mogendheden in verschillende +eeuwen.)</li> + + <li>Geheel Komongistan had langdurige en belangrijke banden met China. (Niet +waar, Pakistan heeft dit niet.)</li> + + <li>Geheel Komongistan kent invloeden uit het boeddhisme. (Waar, maar daar is +tegenwoordig weinig van over in Pakistan.)</li> + + <li>Bijna geheel Komongistan lag ooit in het Mongoolse Rijk. (Waar, maar dat +geldt voor een groot gedeelte van Azië.)</li> + + <li>Geheel Komongistan is gekoloniseerd geweest door westerse landen. (Niet +waar, Korea was onderworpen door Japan, niet door een Europees land.)</li> + + <li>Alle “regios's van Komongistan” beschikken over nucleaire +wapens. (Niet waar, Mongolië en Zuid-Korea hebben ze niet.)</li> + + <li>Elke “regio” van Komongistan heeft een ‘a’ in zijn +Engelstalige naam. (Waar.)</li> +</ul> + +<p>De professoren weten van de feiten die sommige van deze generalisaties +tegenspreken, maar in hun pogingen om de term te rechtvaardigen zien zij wat +zij weten over het hoofd. Wanneer zij herinnerd worden aan deze feiten +noemen zij dat kleine uitzonderingen.</p> + +<p>Ze noemen ook de wijdverspreide sociale acceptatie van de naam +Komongistan—de universiteitsfaculteiten van Komongistan-studies, de +kaften met Komongistan erop in boekwinkels en bibliotheken, de +wetenschappelijke tijdschriften zoals Komongistan Review, de +staatssecretaris van Komongistaanse Zaken, de reisadviezen voor bezoekers +aan Komongistan, en veel meer—als bewijs dat de naam Komongistan zo is +ingeburgerd dat we ons niet meer zonder kunnen voorstellen. Deze praktijken +maken de term echter niet geldig, ze laten alleen zien hoe ver de +gedachtegang in de samenleving is afgeleid.</p> + +<p>Aan het einde van de discussie besluiten ze om de verwarrende naam te +behouden, maar ze beloven om studenten beter op de verschillen tussen de +drie “regio's” van Komongistan te wijzen. Deze inspanning heeft +weinig zin, omdat het studenten er niet van kan weerhouden om met de stroom +mee te drijven die de termen verbindt.</p> + +<p>Onder druk van de Verenigde Staten en andere landen die slechts één +ambassade voor het hele Komongistan wilden hebben, begonnen de overheden van +Noord- en Zuid-Korea, Mongolië en Pakistan in 1995 te onderhandelen +over het samenvoegen van hun landen. Maar deze onderhandelingen waren snel +beëindigd vanwege kwesties als taal, geloof, en de relatieve status van +de dictators van enkele van deze landen. De kans is klein dat de realiteit +zich snel zal aanpassen aan het sprookje van Komongistan. </p> + +<p>Het verhaal van Komongistan onderstreept hoe ver de term +“intellectueel eigendom” is uitgerekt, een term die wordt +gebruikt voor veel meer wetten dan de drie waar mensen meestal aan +denken. Om recht te doen aan de hoeveelheid overhaaste generalisatie van de +term zouden we Zwitserland, Cuba, Tawantinsuyu, Gondor en de Republiek Santa +Monica erbij moeten doen.</p> + +<p>Een verhaal zoals deze kan een aanzet doen naar een conclusie maar is nog +geen bewijs. Het verhaal laat nog niet zien dat er weinig is dat je met +recht kan zeggen over zowel patentrecht, auteursrecht, handelsmerken, +plantvariëteit-monopolies, handelsgeheimen, publiciteitsrechten, en een +paar andere wetten, maar dat kan je zelf controleren als je ze bestudeert.</p> + +<p>Simpelweg de mogelijkheid dat deze wetten net zo verschillen als in dit +verhaal suggereert, is voldoende om in te zien dat de term +“intellectueel eigendom” afgewezen moet worden, zodat mensen +deze wetten kunnen beoordelen en er over kunnen leren zonder de aanname dat +ze op elkaar lijken. Zie <a href="/philosophy/not-ipr.html"> Zei u +“intellectueel eigendom”? Dat is een verleidelijke +luchtspiegeling</a> voor meer uitleg.</p> + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a +href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de +FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor +verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a +href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> +<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations +README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze +website.</p> +</div> + +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 3.0 US. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 2015 Richard Stallman</p> + +<p>Deze pagina is uitgebracht onder een <a rel="license" +href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative +Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> +<strong>Vertaling:</strong> <a +href="//savannah.gnu.org/projects/www-nl">www-nl</a></div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Bijgewerkt: + +$Date: 2016/11/26 14:27:58 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |