diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/nl/free-doc.html')
| -rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/nl/free-doc.html | 241 |
1 files changed, 241 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/nl/free-doc.html b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/free-doc.html new file mode 100644 index 0000000..f91e06b --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/free-doc.html @@ -0,0 +1,241 @@ +<!--#set var="PO_FILE" + value='<a href="/philosophy/po/free-doc.nl.po"> + https://www.gnu.org/philosophy/po/free-doc.nl.po</a>' + --><!--#set var="ORIGINAL_FILE" value="/philosophy/free-doc.html" + --><!--#set var="DIFF_FILE" value="/philosophy/po/free-doc.nl-diff.html" + --><!--#set var="OUTDATED_SINCE" value="2019-12-27" --><!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/free-doc.en.html" --> + +<!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.79 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>Waarom vrije software vrije handleidingen nodig heeft - GNU-project - Free +Software Foundation</title> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/free-doc.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> +<!--#include virtual="/server/outdated.nl.html" --> +<h2>Waarom vrije software vrije handleidingen nodig heeft</h2> + +<blockquote class="announcement"><p> +<a href="http://defectivebydesign.org/ebooks.html">Meld je aan bij onze +mailinglist over de gevaren van e-boeken</a>. +</p></blockquote> + +<ul> +<li><a href="/copyleft/fdl.html">De GNU Free Documentation License</a></li> +</ul> + +<p> +De grootste tekortkoming bij vrije besturingssystemen zit niet in de +software maar in het gebrek aan goede handleidingen. Veel van onze +belangrijkste programma's hebben nauwelijks documentatie. Handleidingen zijn +een essentieel onderdeel van een softwarepakket; als een belangrijk stuk +vrije software geen bijbehorende vrije handleiding heeft is dat een grote +tekortkoming. Er zijn tegenwoordig aardig wat van die tekortkomingen.</p> + +<p> +Een tijd geleden leek het me een goed idee om Perl te leren. Ik haalde +ergens een vrije handleiding vandaan maar vond deze moeilijk te lezen. Toen +ik gebruikers van Perl vroeg om alternatieven, verwezen ze me naar betere +handleidingen—maar die waren niet vrij.</p> + +<p> +Waarom? De auteurs van deze betere handleidingen hadden die voor O'Reilly +Associates geschreven, die de handleidingen met beperkingen +uitgeeft—mogen niet gekopieerd worden, niet aangepast, originele tekst +is niet beschikbaar—waardoor ze uitgesloten zijn van de +vrije-softwaregemeenschap.</p> + +<p> +Dat was niet de eerste keer dat dit gebeurde en (helaas voor onze +gemeenschap) ook zeker niet de laatste. Particuliere uitgevers hebben al +vele schrijvers verleid tot het beperken van het gebruik van hun +handleidingen. Al meerdere keren vertelde een enthousiaste GNU-gebruiker +mij over de handleiding die hij aan het schrijven was om daarmee het +GNU-project te helpen—om vervolgens alle hoop de grond in te boren +door er aan toe te voegen dat hij een contract had getekend bij een +uitgever, wat beperkingen zou opleggen aan het gebruik van de handleiding +waardoor het voor ons onbruikbaar werd.</p> + +<p> +Gezien het feit dat goed kunnen documenteren een schaars goed is onder +programmeurs kunnen we het ons niet veroorloven om op deze manier +handleidingen te verliezen.</p> + +<p> +Vrije documentatie gaat, net als vrije software, over vrijheid en niet over +prijs. Het probleem met de handleidingen is niet dat O'Reilly Associates +geld vraagt voor gedrukte handleidingen—dat is prima (De Free Software +Foundation <a href="http://shop.fsf.org/category/books/">verkoopt ook +gedrukte exemplaren</a> van vrije <a +href="/doc/doc.html">GNU-handleidingen</a>). Maar GNU-handleidingen zijn ook +verkrijgbaar in originele, elektronische vorm met broncode, de anderen +alleen op papier. GNU-handleidingen krijg je met toestemming om te +kopiëren en wijzigen; de Perl-handleidingen niet. Die beperkingen +vormen het probleem.</p> + +<p> +Criteria voor een vrije handleiding zijn ruwweg dezelfde als voor vrije +software: het gaat erom gebruikers bepaalde vrijheden te geven. Heruitgeven +(ook commerciële heruitgave) moet zijn toegestaan, zodat de handleiding +bij iedere kopie van het programma bijgesloten kan worden, in elektronische +dan wel papieren vorm. De toestemming om te veranderen is ook belangrijk.</p> + +<p> +Normaliter geloof ik niet dat het belangrijk is dat mensen de mogelijkheid +hebben om allerlei artikelen of boeken te veranderen. Schrijven is niet +noodzakelijkerwijs vergelijkbaar met software. Ik geloof bijvoorbeeld niet +dat het nodig is om toestemming te geven voor het veranderen van dit +artikel. Het beschrijft slechts onze denkbeelden en doen en laten.</p> + +<p> +Er is echter een reden waarom het belangrijk is dat we documentatie van +vrije software kunnen veranderen. Wanneer mensen het recht uitoefenen op het +veranderen van software, zullen ze, als ze enigszins nauwgezet zijn, ook de +handleiding veranderen—zodat ze actuele en bijgewerkte documentatie +kunnen leveren bij het gewijzigde programma. Een handleiding die +programmeurs verbiedt nauwgezet te zijn en het werk af te ronden, of beter +gezegd ze dwingt een compleet nieuwe handleiding te schrijven, voldoet niet +aan de behoeften van onze gemeenschap.</p> + +<p> +Hoewel een volledig verbod op het veranderen van handleidingen onacceptabel +is, zijn er een aantal beperkingen op de wijze van veranderen die geen +probleem zijn. Zoals de beperking dat de vermelding van de originele auteur +niet mag worden gewijzigd, alsook paragrafen over distributievoorwaarden of +de lijst van auteurs. Ook is het geen probleem om te vereisen dat veranderde +versies voorzien worden van een nota bene dat ze veranderd zijn of complete +secties van de documentatie uitsluiten van wijzigingen zolang deze secties +niet technisch van aard zijn (sommige GNU-handleidingen hebben die).</p> + +<p> +Dit soort beperkingen vormen geen probleem omdat het, praktisch gesproken, +de nauwgezette programmeur niet verhindert zijn wijzigingen door te voeren +en het overeen te laten komen met het gewijzigde programma. Oftewel, het +verhindert de vrije-softwaregemeenschap niet om volledig gebruik te maken +van de handleiding.</p> + +<p> +Het moet echter mogelijk zijn alle <em>technische</em> inhoud te kunnen +veranderen, om dit vervolgens opnieuw uit te geven via alle gebruikelijke +methoden. Zo niet, dan hinderen deze beperkingen de gemeenschap en is de +handleiding dus niet vrij en hebben we een andere handleiding nodig.</p> + +<p> +Probleem is dat het heel moeilijk is iemand te vinden die een andere +handleiding kan maken als er al een particuliere handleiding bestaat. Punt +hier is dat veel gebruikers een particuliere handleiding goed genoeg +vinden—ze zien dus niet de noodzaak een vrije handleiding te maken. +Ze zien niet dat er iets ontbreekt aan het vrije besturingssysteem wat +aangevuld moet worden.</p> + +<p> +Waarom vinden gebruikers particuliere handleidingen goed genoeg? Sommigen +hebben hier nog nooit over nagedacht. Ik hoop met dit artikel die mensen tot +nadenken te stemmen.</p> + +<p> +Andere gebruikers vinden particuliere handleidingen acceptabel zoals ze ook +private (niet-vrije) software accepteren, uitgaande van puur praktische +beweegredenen, waarbij het begrip vrijheid geen rol speelt. Eenieder heeft +recht op zijn mening maar aangezien deze niet gebaseerd zijn op vrijheid als +één van de uitgangspunten kan het geen leidraad zijn voor ons, +die hun vrijheid waarderen.</p> + +<p> +Zegt het voort. We raken nog steeds handleidingen kwijt aan private +uitgevers. Wanneer we meer propageren dat private handleidingen niet goed +genoeg zijn, wellicht dat dan de volgende persoon die ons wil helpen +documentatie te schrijven zich op tijd realiseert dat hij dit vooral vrij +moet houden.</p> + +<p> +We kunnen ook commerciële uitgevers proberen te overtuigen vrije +documentatie te verkopen in plaats van private. Een mogelijke methode om +hierbij te helpen is om uit de beschikbare handleidingen bij voorkeur die +aan te schaffen die vrij is.</p> +<p> +[NB: We hebben een <a href="/doc/other-free-books.html">webpagina met een +lijst van vrije boeken door andere uitgevers</a>].</p> + +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a +href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de +FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor +verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a +href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> +<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations +README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze +website.</p> +</div> + +<!-- Regarding copyright, in general, standalone pages (as opposed to + files generated as part of manuals) on the GNU web server should + be under CC BY-ND 4.0. Please do NOT change or remove this + without talking with the webmasters or licensing team first. + Please make sure the copyright date is consistent with the + document. For web pages, it is ok to list just the latest year the + document was modified, or published. + + If you wish to list earlier years, that is ok too. + Either "2001, 2002, 2003" or "2001-2003" are ok for specifying + years, as long as each year in the range is in fact a copyrightable + year, i.e., a year in which the document was published (including + being publicly visible on the web or in a revision control system). + + There is more detail about copyright years in the GNU Maintainers + Information document, www.gnu.org/prep/maintain. --> +<p>Copyright © 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, +2006, 2007, 2009, 2015, 2016 Free Software Foundation, Inc.</p> + +<p>Deze pagina is uitgebracht onder een <a rel="license" +href="https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.nl">Creative +Commons Naamsvermelding-GeenAfgeleideWerken 4.0 Internationaal licentie</a>.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> + </div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Bijgewerkt: + +$Date: 2020/02/25 23:00:03 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |