diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/nl/enforcing-gpl.html')
-rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/nl/enforcing-gpl.html | 259 |
1 files changed, 259 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/nl/enforcing-gpl.html b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/enforcing-gpl.html new file mode 100644 index 0000000..4d575b9 --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/nl/enforcing-gpl.html @@ -0,0 +1,259 @@ +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/enforcing-gpl.en.html" --> + +<!--#include virtual="/server/header.nl.html" --> +<!-- Parent-Version: 1.77 --> + +<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! --> +<title>Het Handhaven van de GNU GPL - GNU Project - Free Software Foundation</title> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/enforcing-gpl.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.nl.html" --> +<h2>Het Handhaven van de GNU GPL</h2> + +<p>door <a href="http://moglen.law.columbia.edu/"><strong>Eben +Moglen</strong></a></p> +<p><em>10 September 2001</em></p> + +<p>Het anti-GPL offensief van Microsoft deze zomer heeft de discussie weer doen +oplaaien over de GPL en of die wel “afdwingbaar” is. Om dit +specifieke voorbeeld van “FUD” (fear, uncertainty and doubt: +Angst, Onzekerheid en Twijfel) moet ik altijd glimlachen. Ik ben +waarschijnlijk de enige advocaat ter wereld die dit kan zeggen maar ik vraag +me dan altijd af waar mensen zich zorgen over maken: Het handhaven van de <a +href="/licenses/gpl.html">GPL</a> is iets wat ik voortdurend doe.</p> + +<p>Omdat <a href="/philosophy/free-sw.html">vrije software</a> een onorthodox +concept is binnen de huidige maatschappij hebben mensen de neiging aan te +nemen dat je allerlei vernuftige —en dus breekbare— juridische +constructies nodig hebt voor de handhaving van zo'n vreemd doel. Maar deze +aanname klopt niet. Het doel waarvoor de Free Software Foundation de GPL +heeft ontworpen en uitgegeven <em>is</em> helaas ongewoon: we +herdefiniëren hoe programma's worden gemaakt door iedereen het recht te +geven programma's te kunnen begrijpen, repareren, verbeteren en opnieuw te +publiceren. Zo krijgen we de beste software op aarde. Dit is een nieuwe vorm +van ondernemen; het laat zien hoe in de nieuwe, netwerkende, maatschappij de +traditionele vorm van zakendoen vervangen kan worden door compleet nieuwe +vormen van productie en distributie. Maar de GPL, het juridische +gereedschap die dit allemaal mogelijk maakt, is een heel robuuste machine +juist omdat het is opgebouwd uit simpele mechanismen.</p> + +<p>De essentie van het auteursrecht, net als andere eigendomsrechten, is het +recht om uit te sluiten. De auteursgerechtigde heeft de juridische macht om +iedereen uit te sluiten van het maken van kopieën, het distribueren en +het maken van afgeleide werken.</p> + +<p>Dit recht om uit te sluiten betekent ook het even grote recht om +vergunningen te verlenen—om dus iedereen het recht te verlenen te doen +wat anders verboden zou zijn. Vergunningen zijn geen contracten: de +gebruiker moet binnen de grenzen van de licentie blijven niet omdat ze dit +vrijwillig heeft beloofd maar omdat ze niet meer heeft dan de rechten die +haar door de licentie zijn toegewezen.</p> + +<p>Maar de meeste bedrijven die private software maken willen meer macht dan +het auteursrecht ze geeft. Deze bedrijven zeggen dat ze een “licentie +” verlenen aan gebruikers maar deze vergunning bevat verplichtingen +die niets te maken hebben met het auteursrecht. Software waarvan ze niet +willen dat je die bestudeert bijvoorbeeld bevat meestal een bepaling die je +verbiedt het te de-compileren. Het auteursrecht verbiedt het de-compileren +niet, de bepaling is onderdeel van het contract wat je aangaat met het +bedrijf wanneer je hun software koopt in verzegelde verpakking in de winkel +of een “accepteer”-knop drukt bij juridische bepalingen in geval +van online kopen. Het auteursrecht is daarbij alleen maar een vehikel om je +nog meer rechten te ontnemen.</p> + +<p>De GPL echter, haalt wat van het auteursrecht af in plaats van er wat bij te +doen. De licentie hoeft niet ingewikkeld te zijn omdat we proberen zo min +mogelijk invloed op gebruikers te hebben. Het auteursrecht geeft uitgevers +de macht om gebruikers te verbieden te kopiëren, wijzigen en uit te +geven, rechten die wij gebruikers juist willen toekennen; de GPL laat dus de +meeste beperkende rechten die het auteursrecht regelt los. Het enige waar we +absoluut op staan is dat iedereen die werken, die onder de GPL vallen (of +daarvan afgeleide werken), distribueert, dit ook weer onder de GPL +uitgeeft. Vanuit het auteursrecht gezien is dit slechts een kleine +beperking. Vergunningen met veel meer beperkingen zijn gemeengoed: iedere +licentie die een rol speelt in iedere rechtszaak over auteursrechten heeft +meer beperkingen dan de GPL.</p> + +<p>Omdat de bepalingen in de vergunning niet moeilijk zijn of controversieel +heb ik ook nog nooit iemand horen beweren dat de GPL vergunninghouders +teveel macht zou geven. Er wordt soms wel beweerd dat de GPL niet kan worden +gehandhaafd omdat het door gebruikers niet wordt “geaccepteerd”.</p> + +<p>Deze uitspraak is gebaseerd op een misverstand. De licentie vraagt niemand +hem te accepteren voordat men software onder de GPL kan verkrijgen, +installeren, gebruiken, bestuderen of zelfs wijzigen. Al dit soort +activiteiten worden verboden of aan banden gelegd door bedrijven in private +software, en dus verlangen ze van je dat je hun licentie accepteert waarin +dit soort extra contractuele verplichtingen zitten die buiten het +auteursrecht vallen, voordat je hun werken mag gebruiken. De vrije software +beweging vindt dit soort activiteiten basisrechten voor alle gebruikers; we +<em>willen</em> dit soort activiteiten niet eens bij vergunning +regelen. Bijna iedereen die dagelijks gebruik maakt van software onder de +GPL heeft geen vergunning nodig noch hoeft er één te +accepteren. De GPL legt alleen een verplichting op wanneer je de code, +gewijzigd of niet, verder verspreidt en verplicht je dan de licentie te +accepteren. En omdat niemand kan verspreiden zonder een geldige licentie +kunnen we dus gevoeglijk aannemen dat eenieder die GPL-code distribueert de +GPL accepteert. De GPL vereist tenslotte dat iedere kopie van de software +voorzien is van de tekst van de vergunning zodat iedereen volledig op de +hoogte is.</p> + +<p>Het auteursrecht van de GPL staat dus als een huis, ondanks de +“FUD”. Daarom heb ik hem al tientallen keren weten te handhaven +in het laatste decennium zonder ook maar één keer naar de +rechter te hoeven stappen.</p> + +<p>Ondertussen wordt er de laatste maanden veel gespeculeerd op het feit dat er +tot nu toe geen juridisch gevecht is geweest, niet in de VS noch daarbuiten, +wat dan bewijs zou zijn dat er iets mis is met de GPL. Dat de ongewone +bepalingen technisch gezien niet houdbaar zouden zijn of dat de Free +Software Foundation, die de licentie heeft geschreven, bang is voor een +gerechtelijke confrontatie. Het omgekeerde is het geval. We voeren geen +processen over de GPL omdat nog niemand het heeft aangedurfd de licentie aan +te vechten.</p> + +<p>Wat gebeurt er dan wel wanneer de GPL wordt overtreden? Bij software waarvan +het auteursrecht bij de Free Software Foundation ligt (omdat we het +programma gemaakt hebben of omdat auteurs het aan ons over hebben gedragen +zodat men gebruik kon maken van onze ervaring in het verdedigen van vrije +software), <a href= "/licenses/gpl-violation.html">is de eerste stap een +rapport</a>, meestal ontvangen per email aan <a +href="mailto:license-violation@gnu.org"><license-violation@gnu.org></a>. +<a href="/licenses/gpl-violation.html">We vragen de aanmelders van de +overtreding ons te helpen de feiten vast te stellen</a> en doen eventueel +verder onderzoek indien nodig.</p> + +<p>We doen dit tientallen keren per jaar. Een discreet eerste contact is +meestal voldoende om het probleem op te lossen. Betrokkenen dachten dat ze +voldeden aan de GPL en zijn maar al te bereid ons advies op te volgen over +hoe de fout te herstellen. Soms echter, vinden we maatregelen nodig die het +vertrouwen opbouwen doordat de mate of consistentie van de overtreding een +vrijwillige naleving moeilijk maakt. In dergelijke gevallen werken we samen +met bedrijven om programma's in te voeren voor naleving van de GPL binnen +hun organisatie, aangevoerd door senior managers die regelmatig aan ons +rapporteren en aan hun eigen bestuursleden. In een aantal moeilijke gevallen +hebben we soms maatregelen moeten nemen waardoor we in staat zouden zijn om +toekomstige overtredingen snel juridisch aan te pakken.</p> + +<p>Tijdens het handhaven van de GPL gedurende het laatste decennium heb ik nog +nooit schadevergoedingen geëist voor de Foundation bij overtredingen +van de licentie en heb slechts zelden een publieke verontschuldiging voor de +overtreding hoeven afdwingen. Wij hebben altijd op het standpunt gestaan dat +het belangrijkste de naleving van de vergunning is en het veilig stellen +daarvan in toekomstig goed gedrag. We doen alles binnen onze mogelijkheden +om overtreders de mogelijkheid te geven de licentie na te leven en fouten +uit het verleden te vergeten.</p> + +<p>In het begin van de vrije software beweging was dit waarschijnlijk de enig +mogelijke strategie. Dure en langdurige juridische strijd zou de FSF +wellicht de das om hebben gedaan of het in ieder geval ervan hebben +weerhouden de constante kracht te worden van de hervormingen in de +software-wereld tot wat het nu is. Al die tijd echter hebben we vastgehouden +aan het handhaven van de licentie niet omdat we dit moesten maar omdat het +werkte. Een complete industrie is opgebloeid rond vrije software en iedereen +hierin is doordrongen van het buitengewone belang van de GPL—niemand +wil gezien worden als de schurk die vrije software steelt en niemand wilde +de klant, compagnon of zelfs werknemer zijn van een dergelijke rotte +appel. Geconfronteerd met de keuze tussen naleving zonder publiciteit of een +campagne met slechte publiciteit en een juridisch gevecht wat niet gewonnen +kan worden, kozen overtreders ervoor het niet hard te spelen.</p> + +<p>We hebben zelfs een aantal keer tegenover bedrijven gestaan die, onder het +Amerikaanse auteursrecht, willens en wetens de wet overtraden: door de +broncode van GPL-software te nemen, deze te compileren met het doel de +afkomst te verbergen en het vervolgens te koop aanbieden als privaat +product. Ik heb andere ontwikkelaars van vrije software buiten de FSF +geholpen met dit soort problemen, die we hebben opgelost—omdat de +overtreder niet vrijwillig hiermee wilde ophouden en, in andere gevallen, +omdat juridische details ons ervan weerhielden de overtreders te +vervolgen—door te praten met distributeurs en potentiële +klanten. “Waarom zou je goed geld betalen”, vroegen we hen, +“voor software die onze licentie overtreedt en je blootstelt aan +mogelijke juridische vervolging als je het origineel gratis kan +krijgen?” Klanten hebben de relevantie van deze vraag altijd goed +begrepen. Misdaad loont inderdaad niet als het om het stelen van vrije +software gaat.</p> + +<p>Maar wellicht hebben we teveel succes gehad. Wanneer ik in het verleden via +het gerecht mijn gelijk had gehaald met de GPL dan had het gekonkel van +Microsoft nu geen weerklank gevonden. Juist deze maand heb ik een aantal +moeilijker zaken onder handen gehad. “Kijk eens”, zeg ik dan, +“naar hoeveel mensen over de hele wereld graag willen dat ik de GPL +via het gerecht handhaaf, alleen maar om te bewijzen dat het kan. Het wordt +hoog tijd dat ik een voorbeeld stel. Wil jij de eerste zijn?”</p> + +<p>Op een dag zal er een eerste zijn. Maar de klanten van diegene zullen ergens +anders gaan winkelen, talentvolle technici die om hun reputatie geven zullen +ontslag nemen uit een dergelijk bedrijf en de slechte publiciteit zal het +bedrijf verder smoren. En dit alles nog voordat we het gerecht betreden. De +eerste die het probeert zal dit bezuren. Onze benadering van de wet is net +zo bijzonder als onze benadering van software maar daar gaat het juist +om. Vrije software is van belang omdat is gebleken dat de bijzondere manier +van aanpak uiteindelijk de goede is.</p> + +<p><cite> Eben Moglen is professor in de rechten en juridische geschiedenis aan +de rechtenfaculteit van de Universiteit van Columbia. Hij is onbezoldigd +juridisch adviseur van de Free Software Foundation. </cite></p> +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.nl.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>Gelieve algemene vragen over FSF & GNU te sturen naar <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a>. Er zijn ook nog <a +href="/contact/">andere manieren om in contact te komen</a> met de +FSF. Foute links en andere correcties graag sturen aan <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +We doen ons best om goede vertalingen te maken maar staan altijd open voor +verbeteringen. Suggesties, op- en aanmerkingen sturen aan: <a +href="mailto:web-translators@gnu.org"><web-translators@gnu.org></a>.</p> +<p>Zie <a href="/server/standards/README.translations.html"> Translations +README</a> voor informatie over het onderhoud van vertalingen op deze +website.</p> +</div> + +<p>Copyright © 2001 Eben Moglen</p> + +<p>Het letterlijk overnemen en kopiëren van dit artikel is toegestaan op +willekeurig welk medium op voorwaarde dat deze mededeling ook wordt +meegenomen.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.nl.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> + </div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Bijgewerkt: + +$Date: 2015/02/09 21:02:56 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |