summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/talermerchantdemos/blog/articles/el/shouldbefree.html
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/el/shouldbefree.html')
-rw-r--r--talermerchantdemos/blog/articles/el/shouldbefree.html1019
1 files changed, 1019 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/el/shouldbefree.html b/talermerchantdemos/blog/articles/el/shouldbefree.html
new file mode 100644
index 0000000..dad6a2e
--- /dev/null
+++ b/talermerchantdemos/blog/articles/el/shouldbefree.html
@@ -0,0 +1,1019 @@
+<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/shouldbefree.en.html" -->
+
+<!--#include virtual="/server/header.el.html" -->
+<!-- Parent-Version: 1.86 -->
+
+<!-- This file is automatically generated by GNUnited Nations! -->
+<title>Γιατί το λογισμικό πρέπει να είναι ελεύθερο - Έργο GNU - Ίδρυμα Ελεύθερου
+Λογισμικού</title>
+
+<!--#include virtual="/philosophy/po/shouldbefree.translist" -->
+<!--#include virtual="/server/banner.el.html" -->
+<h2>Γιατί το λογισμικό πρέπει να είναι ελεύθερο</h2>
+
+<p>
+από τον <a href="http://www.stallman.org/"><strong>Richard
+Stallman</strong></a></p>
+<h3 id="introduction">Εισαγωγή</h3>
+<p>
+Η ύπαρξη του λογισμικού εγείρει αναπόφευκτα το ερώτημα για το πως πρέπει να
+λαμβάνονται οι αποφάσεις σχετικά με τη χρήση του. Για παράδειγμα, ας
+υποθέσουμε ότι ένα άτομο που έχει ένα αντίγραφο του προγράμματος συναντά
+κάποιον άλλον, ο οποίος θα ήθελε να έχει ένα αντίγραφο. Αυτοί θα μπορούσαν
+να αντιγράψουν το πρόγραμμα· ποιος θα πρέπει να αποφασίσει αν αυτό είναι
+δυνατόν να γίνει; Οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι; Ή, μήπως, κάποιος τρίτος, ο
+λεγόμενος &ldquo;ιδιοκτήτης&rdquo;;</p>
+<p>
+ Οι προγραμματιστές λογισμικού εξετάζουν, κλασικά, αυτά τα ερωτήματα με βάση
+την υπόθεση ότι το κριτήριο για την απάντηση είναι η μεγιστοποίηση των
+κερδών του προγραμματιστή. Η πολιτική δύναμη των επιχειρήσεων οδήγησε την
+κυβέρνηση στην υιοθέτηση τόσο αυτού του κριτηρίου, όσο και της απάντησης που
+προτείνουν οι προγραμματιστές: ότι το πρόγραμμα έχει έναν ιδιοκτήτη, τυπικά
+μια μεγάλη εταιρεία που συνδέεται με την ανάπτυξή του.</p>
+<p>
+ Θα ήθελα να εξετάσω το ίδιο ερώτημα, αλλά χρησιμοποιώντας ένα διαφορετικό
+κριτήριο: την ευημερία και την ελευθερία του κοινού, γενικά.</p>
+<p>
+ Αυτή η απάντηση δεν μπορεί να ληφθεί με βάση τους παρόντες νόμους&mdash;ο
+νόμος πρέπει να συμμορφώνεται με την ηθική, και όχι το αντίστροφο. Αλλά
+ούτε και η τρέχουσα πρακτική είναι αυτή που θα κρίνει την απόφαση, αν και
+μπορεί να εισηγηθεί πιθανές απαντήσεις. Ο μόνος τρόπος να κρίνουμε, είναι
+να δούμε ποιος βοηθείται και ποιος βλάπτεται από την αναγνώριση της ύπαρξης
+ιδιοκτητών του λογισμικού, γιατί, και σε ποιο βαθμό. Με άλλα λόγια, θα
+πρέπει να κάνουμε μια ανάλυση κόστους-οφέλους για λογαριασμό όλης της
+κοινωνίας, λαμβάνοντας υπ' όψη τις ατομικές ελευθερίες, καθώς και την
+παραγωγή υλικών αγαθών.</p>
+<p>
+ Σε αυτό το δοκίμιο, θα περιγράψω τα αποτελέσματα της ύπαρξης ιδιοκτητών, και
+θα δείξω ότι τα αποτελέσματα είναι επιζήμια. Το συμπέρασμά μου είναι ότι οι
+προγραμματιστές έχουν το καθήκον να ενθαρρύνουν τους άλλους να μοιράζονται,
+να αναδιανέμουν, να μελετούν, και να βελτιώνουν το λογισμικό που γράφουμε:
+με άλλα λόγια, να γράφουν <a
+href="/philosophy/free-sw.html">&ldquo;ελεύθερο&rdquo; λογισμικό</a>.<a
+href="#f1">(1)</a></p>
+
+<h3 id="owner-justification">Πως οι ιδιοκτήτες δικαιολογούν τη δύναμή τους</h3>
+<p>
+ Εκείνοι που επωφελούνται από το παρόν σύστημα, όπου τα προγράμματα αποτελούν
+ιδιοκτησία, προβάλλουν δύο επιχειρήματα για να υποστηρίξουν τη διεκδίκησή
+τους για την ιδιοκτησία των προγραμμάτων: το συναισθηματικό επιχείρημα και
+το οικονομικό επιχείρημα.</p>
+<p>
+ Το συναισθηματικό επιχείρημα υποστηρίζει τα εξής: &ldquo;Εγώ έβαλα τον
+ιδρώτα μου, την καρδιά μου και την ψυχή μου σε αυτό το πρόγραμμα.
+Προέρχεται από <em>εμένα</em>, είναι <em>δικό μου</em>!&rdquo;</p>
+<p>
+ Αυτό το επιχείρημα δεν απαιτεί σοβαρή ανασκευή. Το αίσθημα προσκόλλησης
+είναι κάτι που οι προγραμματιστές μπορούν να το καλλιεργούν όταν τους
+βολεύει· δεν είναι κάτι το αναπόφευκτο. Πάρτε υπ' όψη σας, για παράδειγμα,
+πόσο οικειοθελώς αυτοί οι ίδιοι προγραμματιστές εκχωρούν συνήθως όλα τα
+δικαιώματα σε μια μεγάλη εταιρεία, έναντι ενός μισθού. Τότε, η
+συναισθηματική προσκόλληση, μυστηριωδώς, εξαφανίζεται. Κατ' αντιπαράθεση,
+πάρτε υπ' όψη σας τους μεγάλους καλλιτέχνες και τεχνίτες του Μεσαίωνα, οι
+οποίοι δεν υπέγραφαν καν τη δουλειά τους με το όνομά τους. Γι' αυτούς, το
+όνομα του καλλιτέχνη δεν ήταν σημαντικό. Αυτό που μετρούσε ήταν να γίνει η
+δουλειά&mdash;και ο σκοπός που θα εξυπηρετούσε. Αυτή η άποψη υπερίσχυσε για
+εκατοντάδες χρόνια.</p>
+<p>
+ Το οικονομικό επιχείρημα υποστηρίζει τα εξής: &ldquo;Θέλω να γίνω πλούσιος
+(αυτό, συνήθως, περιγράφεται με ανακριβή τρόπο ως &lsquo;για να
+βιοποριστώ&rsquo;), και αν δεν μου επιτρέψετε να γίνω πλούσιος
+προγραμματίζοντας, τότε δεν θα προγραμματίσω. Όλοι είναι σαν εμένα, οπότε,
+κανείς δεν θα προγραμματίσει ποτέ. Και τότε, θα βρείτε σκούρα, χωρίς
+καθόλου προγράμματα!&rdquo; Αυτή η απειλή συγκαλύπτεται συνήθως ως φιλική
+συμβουλή εκ μέρους του σοφού.</p>
+<p>
+ Θα εξηγήσω αργότερα γιατί αυτή η απειλή είναι μια μπλόφα. Πρώτα, θέλω να
+αντιμετωπίσω μία άλλη υπονοούμενη υπόθεση εργασίας, η οποία είναι πιο ορατή,
+με μια διαφορετική διατύπωση του επιχειρήματος.</p>
+<p>
+ Αυτή η υπόθεση εργασίας αρχίζει συγκρίνοντας την κοινωνική χρησιμότητα ενός
+ιδιόκτητου προγράμματος με εκείνη του καθόλου προγράμματος και, μετά,
+συμπεραίνει ότι η ανάπτυξη ιδιόκτητων προγραμμάτων είναι, συνολικά, επωφελής
+για την κοινωνία και θα έπρεπε να ενθαρρύνεται. Το λογικό σφάλμα εδώ
+έγκειται στη σύγκριση μόνο δύο εκβάσεων&mdash;ιδιόκτητο λογισμικό σε
+σύγκριση με καθόλου λογισμικό&mdash;και υποθέτοντας ότι δεν υπάρχουν άλλες
+δυνατότητες.</p>
+<p>
+ Με δεδομένη την ύπαρξη ενός συστήματος προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων
+του λογισμικού, η ανάπτυξη λογισμικού συνδέεται, συνήθως, με την ύπαρξη ενός
+ιδιοκτήτη, ο οποίος ελέγχει τη χρήση του λογισμικού. Εφόσον υπάρχει αυτή η
+διασύνδεση, βρισκόμαστε συχνά αντιμέτωποι με την επιλογή ανάμεσα στο
+ιδιόκτητο λογισμικό ή στο τίποτα. Πάντως, αυτή η σύνδεση δεν είναι ούτε
+εγγενής, ούτε αναπόφευκτη· είναι συνέπεια της συγκεκριμένης
+κοινωνικής/νομικής πολιτικής απόφασης που αμφισβητούμε: της απόφασης να
+υπάρχουν ιδιοκτήτες. Το να τίθεται η επιλογή ως ανάμεσα στο ιδιόκτητο
+λογισμικό και στο καθόλου λογισμικό, συνιστά μια λογική πλάνη.</p>
+
+<h3 id="against-having-owners">Το επιχείρημα εναντίον της ύπαρξης ιδιοκτητών</h3>
+<p>
+ Το θέμα είναι, &ldquo;Θα πρέπει η ανάπτυξη λογισμικού να συνδέεται με την
+ύπαρξη ιδιοκτητών που να περιορίζουν η χρήση του;&rdquo;</p>
+<p>
+ Για να το αποφασίσουμε αυτό, πρέπει να εκτιμήσουμε <em>ανεξάρτητα</em> το
+αποτέλεσμα, πάνω στην κοινωνία, της κάθε μιας από εκείνες τις δύο
+δραστηριότητες: το αποτέλεσμα της ανάπτυξης του λογισμικού (άσχετα από τους
+όρους διανομής του), και το αποτέλεσμα του περιορισμού της χρήσης του
+(εφόσον αναπτύχθηκε το λογισμικό). Αν η μία από αυτές τις δύο
+δραστηριότητες είναι χρήσιμη και η άλλη βλαπτική, θα ήταν καλύτερα να
+απορρίψουμε τη διασύνδεση και να κάνουμε μόνον την επωφελή δραστηριότητα.</p>
+<p>
+ Για να το θέσουμε διαφορετικά, αν ο περιορισμός της διανομής ενός
+προγράμματος που ήδη αναπτύχθηκε είναι ζημιογόνος, συνολικά, για την
+κοινωνία, τότε ένας ηθικός προγραμματιστής λογισμικού θα απορρίψει την
+επιλογή να κάνει κάτι τέτοιο.</p>
+<p>
+ Για να εκτιμήσουμε το αποτέλεσμα του περιορισμού στον διαμοιρασμό, πρέπει να
+συγκρίνουμε την αξία που έχει για μια κοινωνία ένα πρόγραμμα που βρίσκεται
+υπό περιορισμό (δηλ. ένα ιδιόκτητο πρόγραμμα) με την αξία που θα είχε το
+ίδιο πρόγραμμα, αν ήταν ελεύθερα διαθέσιμο στον καθένα. Αυτό σημαίνει τη
+σύγκριση μεταξύ δύο πιθανών κόσμων.</p>
+<p>
+ Αυτού του είδους η ανάλυση, αντικρούει, επίσης, το απλό αντεπιχείρημα που
+προβάλλεται ενίοτε και το οποίο λέει πως &ldquo;το όφελος που θα προέκυπτε
+από το να δώσουμε στον γείτονα ένα αντίγραφο του προγράμματος, αναιρείται
+από τη ζημιά που υφίσταται ο ιδιοκτήτης.&rdquo; Αυτό το αντεπιχείρημα
+υποθέτει ότι η ζημιά και το όφελος είναι ισοδύναμα σε μέγεθος. Η ανάλυση
+περιλαμβάνει την σύγκριση αυτών των μεγεθών, και αποδεικνύει ότι το όφελος
+είναι κατά πολύ μεγαλύτερο.</p>
+<p>
+ Για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα με αυτό το επιχείρημα, ας το εφαρμόσουμε σε
+έναν άλλον τομέα: στην κατασκευή δρόμων.</p>
+<p>
+ Θα ήταν εφικτή η χρηματοδότηση όλων των δρόμων μέσω της επιβολής διοδίων.
+Αυτό θα σήμαινε την τοποθέτηση σταθμών είσπραξης διοδίων σε όλους τους
+οδικούς κόμβους. Ένα τέτοιο σύστημα θα έδινε ένα μεγάλο κίνητρο στη
+βελτίωση των δρόμων. Θα απέφερε, επίσης, το πρόσθετο όφελος να κάνει τους
+χρήστες οποιουδήποτε δρόμου να πληρώνουν για τον δρόμο αυτόν. Όμως, ένας
+σταθμός διοδίων συνιστά ένα τεχνητό εμπόδιο στην άνετη οδήγηση&mdash;και
+είναι τεχνητό διότι δεν αποτελεί συνέπεια του τρόπου λειτουργίας των δρόμων
+ή των αυτοκινήτων.</p>
+<p>
+ Αν συγκρίνουμε τους δωρεάν δρόμους και τους δρόμους που προβλέπουν διόδια,
+με βάση τη χρησιμότητά τους, τότε (υπό την προϋπόθεση πως όλα τα υπόλοιπα
+είναι τα ίδια) θα ανακαλύψουμε ότι οι δρόμοι χωρίς διόδια είναι φθηνότεροι
+στην κατασκευή τους, φθηνότεροι στη λειτουργία τους, ασφαλέστεροι και πιο
+αποτελεσματικοί στη χρήση.<a href="#f2">(2)</a> Σε μια φτωχή χώρα, τα διόδια
+μπορεί να κάνουν τους δρόμους μη προσβάσιμους για πολλούς πολίτες. Οι
+δρόμοι χωρίς σταθμούς διοδίων προσφέρουν, συνεπώς, περισσότερα οφέλη στην
+κοινωνία, με λιγότερο κόστος· είναι προτιμότεροι για την κοινωνία. Άρα, η
+κοινωνία πρέπει να επιλέξει την χρηματοδότηση των δρόμων με κάποιον άλλον
+τρόπο, και όχι με τους σταθμούς διοδίων. Η χρήση των δρόμων, όταν
+κατασκευασθούν, πρέπει να είναι δωρεάν.</p>
+<p>
+ Όταν οι συνήγοροι των διοδίων τα προτείνουν <em>καθαρά</em> ως έναν τρόπο
+χρηματοδότησης, διαστρεβλώνουν την διαθέσιμη επιλογή. Οι σταθμοί διοδίων
+πράγματι μαζεύουν χρήματα, αλλά κάνουν, επίσης, και κάτι άλλο: στην
+πραγματικότητα, υποβαθμίζουν τον δρόμο. Οι δρόμοι με διόδια δεν είναι τόσο
+καλοί όσο οι δωρεάν δρόμοι. Το να μας δίνουν περισσότερους, ή τεχνικά
+ανώτερους δρόμους, μπορεί να μην αποτελεί βελτίωση, εάν αυτό σημαίνει την
+αντικατάσταση των δωρεάν δρόμων από δρόμους με διόδια.</p>
+<p>
+ Βέβαια, η κατασκευή ενός δωρεάν δρόμου κοστίζει χρήματα, τα οποία το Δημόσιο
+θα πρέπει με κάποιον τρόπο να τα πληρώσει. Από την άλλη, αυτό δεν οδηγεί
+υποχρεωτικά στο αναπόφευκτο των διοδίων. Εμείς, που είμαστε και στις δύο
+περιπτώσεις εκείνοι που θα πληρώσουμε, βλέπουμε ότι με τα χρήματά μας
+απολαμβάνουμε περισσότερα οφέλη αγοράζοντας έναν δωρεάν δρόμο.</p>
+<p>
+ Δεν λέω ότι ένας δρόμος με διόδια είναι χειρότερος από το να μην έχουμε
+καθόλου δρόμο. Αυτό θα ήταν αλήθεια αν το ύψος των διοδίων ήταν τέτοιο που
+σχεδόν κανείς να μην μπορεί να χρησιμοποιεί αυτόν τον δρόμο&mdash;αυτή, όμως
+είναι μια απίθανη πολιτική για έναν εισπράκτορα διοδίων. Πάντως, από τη
+στιγμή που οι σταθμοί διοδίων δημιουργούν σημαντική σπατάλη και ενόχληση,
+είναι καλύτερα να αντλείται η χρηματοδότηση με ένα λιγότερο παρεμποδιστικό
+τρόπο.</p>
+<p>
+ Για να εφαρμόσουμε το ίδιο επιχείρημα και στην ανάπτυξη λογισμικού, θα
+αποδείξω ότι το να έχουμε&ldquo;σταθμούς διοδίων&rdquo; για χρήσιμα
+προγράμματα λογισμικού, κοστίζει ακριβά στην κοινωνία: κάνει πιο ακριβή τη
+δημιουργία των προγραμμάτων, πιο δαπανηρή τη διανομή τους, και τα κάνει
+λιγότερο απολαυστικά και αποτελεσματικά στη χρήση. Κατά συνέπεια, η
+δημιουργία προγραμμάτων πρέπει να ενθαρρύνεται με κάποιον άλλον τρόπο. Στη
+συνέχεια, θα εξηγήσω μερικές άλλες μεθόδους ενθάρρυνσης και (στο βαθμό που
+είναι πράγματι απαραίτητο) χρηματοδότησης για την ανάπτυξη λογισμικού.</p>
+
+<h4 id="harm-done">Η ζημιά που προκαλείται από τον περιορισμό του λογισμικού</h4>
+<p>
+ Ας υποθέσουμε, για μια στιγμή, ότι ένα πρόγραμμα έχει ήδη αναπτυχθεί και ότι
+οι απαραίτητες επενδύσεις για την ανάπτυξή του έχουν ήδη γίνει· τώρα, η
+κοινωνία πρέπει να επιλέξει είτε να το κάνει ιδιόκτητο, είτε να επιτρέψει
+την ελεύθερη διανομή και χρήση του. Ας υποθέσουμε ότι η ύπαρξη του
+προγράμματος και η διαθεσιμότητά του είναι επιθυμητά πράγματα.<a
+href="#f3">(3)</a></p>
+<p>
+ Οι περιορισμοί στη διανομή και τροποποίηση του προγράμματος δεν μπορούν να
+διευκολύνουν τη χρήση του. Μπορούν μόνον να δράσουν παρενοχλώντας την.
+Έτσι, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι μόνον αρνητικό. Αλλά, κατά πόσο; Και τι
+είδους;</p>
+<p>
+ Τρία διαφορετικά επίπεδα υλικής ζημιάς μπορούν να προκύψουν από τέτοιους
+περιορισμούς:</p>
+
+<ul>
+<li>Λιγότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν το πρόγραμμα.</li>
+
+<li>Κανένας χρήστης δεν μπορεί να προσαρμόσει ή να διορθώσει το πρόγραμμα.</li>
+
+<li>Οι άλλοι προγραμματιστές δεν μπορούν να μάθουν από το πρόγραμμα, ή να
+βασίσουν μια νέα δουλειά πάνω σ' αυτό.</li>
+</ul>
+
+<p>
+ Το κάθε επίπεδο υλικής ζημιάς έχει και μια αντίστοιχη μορφή ψυχοκοινωνικής
+ζημιάς. Αυτό αναφέρεται στο αποτέλεσμα που έχουν οι αποφάσεις των ανθρώπων
+στα αισθήματά τους, στις συμπεριφορές τους και στις διαθέσεις που τους
+δημιουργούνται. Αυτές οι αλλαγές στον τρόπο σκέψης των ανθρώπων θα έχουν,
+στη συνέχεια, ένα περαιτέρω αποτέλεσμα στις σχέσεις τους με τους άλλους
+συμπολίτες τους, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υλικές συνέπειες.</p>
+<p>
+ Τα τρία επίπεδα υλικής ζημιάς ακυρώνουν ένα τμήμα της αξίας που το πρόγραμμα
+εμπεριέχει και θα μπορούσε να συνεισφέρει, αλλά δεν τη μειώνουν στο μηδέν.
+Αν εξουδετερώνουν σχεδόν όλη την αξία του προγράμματος, τότε η συγγραφή του
+προγράμματος βλάπτει την κοινωνία έως το ποσό της προσπάθειας που δαπανήθηκε
+για τη συγγραφή του προγράμματος. Εύλογα, ένα πρόγραμμα που είναι κερδοφόρο
+στις πωλήσεις, πρέπει να προσφέρει κάποιο καθαρό άμεσο υλικό όφελος. </p>
+<p>
+ Ωστόσο, λαμβάνοντας υπ' όψη την ταυτόχρονη ψυχοκοινωνική ζημιά, δεν υπάρχει
+όριο στη ζημιά που μπορεί να επιφέρει η ανάπτυξη ενός ιδιόκτητου λογισμικού.</p>
+
+<h4 id="obstructing-use">Περιορισμός της χρήσης των προγραμμάτων</h4>
+<p>
+ Το πρώτο επίπεδο ζημιάς εμποδίζει την απλή χρήση ενός προγράμματος. Ένα
+αντίγραφο ενός προγράμματος έχει σχεδόν ένα μηδενικό οριακό κόστος (και
+μπορείτε να πληρώσετε αυτό το κόστος κάνοντας μόνοι σας τη δουλειά), οπότε
+σε μια ελεύθερη αγορά θα είχε μία σχεδόν μηδενική τιμή. Η ύπαρξη ενός
+κόστους αδείας αποτελεί ένα ισχυρό αντικίνητρο για τη χρήση του
+προγράμματος. Εάν ένα ευρέως χρήσιμο πρόγραμμα είναι ιδιόκτητο, πολλοί
+λιγότεροι άνθρωποι θα το χρησιμοποιήσουν.</p>
+<p>
+ Είναι εύκολο να αποδειχθεί ότι η συνολική συνεισφορά ενός προγράμματος στην
+κοινωνία μειώνεται αν ορίσουμε έναν ιδιοκτήτη για αυτό. Ο κάθε εν δυνάμει
+χρήστης του προγράμματος, όταν έρθει αντιμέτωπος με την υποχρέωση να
+πληρώσει για να το χρησιμοποιήσει, μπορεί να επιλέξει να πληρώσει, ή μπορεί
+να απορρίψει εντελώς τη χρήση του προγράμματος. Όταν ένας χρήστης
+αποφασίσει να πληρώσει, αυτό είναι μια μηδενικού-αθροίσματος μεταφορά
+πλούτου μεταξύ δύο μερών. Κάθε φορά, όμως, που κάποιος αποφασίζει να
+απορρίψει τη χρήση του προγράμματος, αυτό βλάπτει το άτομο αυτό, χωρίς να
+ωφελείται κανείς άλλος. Το άθροισμα των αριθμών με αρνητικό πρόσημο και των
+μηδενικών, πρέπει να είναι αρνητικό.</p>
+<p>
+ Αυτό, όμως, δεν μειώνει το ποσό της δουλειάς που απαιτείται για την
+<em>ανάπτυξη</em> του προγράμματος. Κατά συνέπεια, η αποτελεσματικότητα της
+συνολικής διαδικασίας, από την άποψη της τελικής ικανοποίησης του χρήστη ανά
+ώρα δουλειάς, μειώνεται.</p>
+<p>
+ Αυτό αντιπροσωπεύει μια κρίσιμη διαφορά ανάμεσα στα αντίγραφα των
+προγραμμάτων και τα αυτοκίνητα, τις καρέκλες ή τα σάντουιτς. Δεν υπάρχει
+κανένα αντιγραφικό μηχάνημα για υλικά αντικείμενα, με εξαίρεση την
+επιστημονική φαντασία. Τα προγράμματα, όμως, είναι εύκολο να αντιγραφούν· ο
+καθένας μπορεί να παράγει όσα αντίγραφα του χρειάζονται, με πολύ μικρή
+προσπάθεια. Αυτό δεν ισχύει για τα υλικά αντικείμενα, διότι η ύλη
+διατηρείται: το κάθε νέο αντίγραφο πρέπει να φτιαχτεί από ακατέργαστα
+υλικά. ακριβώς με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο φτιάχτηκε και το πρώτο
+αντίγραφο.</p>
+<p>
+ Με τα υλικά αντικείμενα, ένα αντικίνητρο για να τα χρησιμοποιήσει κανείς
+έχει νόημα, διότι αν αγοραζόταν λιγότερα αντικείμενα θα σήμαινε ότι θα
+χρειαζόταν λιγότερη ποσότητα ακατέργαστων πρώτων υλών και εργασίας για την
+παραγωγή τους. Αληθεύει ότι υπάρχει συνήθως και ένα κάποιο αρχικό κόστος,
+ένα κόστος ανάπτυξης, το οποίο κατανέμεται κατά τη διάρκεια της περιόδου
+παραγωγής. Αλλά, στο βαθμό που το οριακό κόστος παραγωγής είναι σημαντικό,
+η προσθήκη ενός κλάσματος του κόστους ανάπτυξης δεν κάνει μια ποιοτική
+διαφορά. Και δεν απαιτεί περιορισμούς στην ελευθερία των συνηθισμένων
+χρηστών.</p>
+<p>
+ Ωστόσο, η επιβολή μιας τιμής σε κάτι που διαφορετικά θα ήταν δωρεάν,
+αποτελεί μια ποιοτική αλλαγή. Μια κεντρικώς επιβαλλόμενη προμήθεια για τη
+διανομή του λογισμικού γίνεται ένα ισχυρό αντικίνητρο.</p>
+<p>
+ Επιπλέον, η κεντρική παραγωγή, έτσι όπως γίνεται τώρα, είναι
+αναποτελεσματική ακόμη και σαν μέσο για τη διανομή αντιγράφων του
+λογισμικού. Αυτό το σύστημα προβλέπει την συσκευασία φυσικών δίσκων (ή
+ταινιών) σε άχρηστα πακέτα, την αποστολή μεγάλων ποσοτήτων από αυτά
+παγκοσμίως, και την αποθήκευσή τους προς πώληση. Αυτό το κόστος
+παρουσιάζεται ως κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας· στην
+πραγματικότητα, δεν είναι παρά μέρος της σπατάλης που δημιουργείται από την
+ύπαρξη ιδιοκτητών.</p>
+
+<h4 id="damaging-social-cohesion">Βλάβη της κοινωνικής συνοχής</h4>
+<p>
+ Ας υποθέσουμε ότι τόσο εσείς, όσο και ο γείτονάς σας, βρίσκετε χρήσιμο να
+εκτελέσετε ένα πρόγραμμα. Από ηθικό ενδιαφέρον για τον γείτονά σας, θα
+πρέπει να νοιώθετε ότι ο κατάλληλος χειρισμός της περίστασης θα δίνει την
+δυνατότητα και στους δυο σας να το χρησιμοποιείτε. Μία πρόταση που θα
+επιτρέπει μόνο στον έναν από εσάς να χρησιμοποιεί το πρόγραμμα, ενώ
+ταυτόχρονα περιορίζει τον άλλον, θα δημιουργούσε διχασμό· δεν θα βρίσκατε
+κάτι τέτοιο αποδεκτό ούτε εσείς ούτε ο γείτονάς σας.</p>
+<p>
+ Υπογράφοντας μία τυπική άδεια χρήσης λογισμικού, σημαίνει ότι προδίδετε τον
+γείτονά σας: &ldquo;υπόσχομαι πως θα στερήσω από τον γείτονά μου αυτό το
+πρόγραμμα, έτσι ώστε να έχω εγώ ένα αντίγραφο για τον εαυτό μου.&rdquo; Οι
+άνθρωποι που κάνουν τέτοιες επιλογές, αισθάνονται μια εσωτερική ψυχολογική
+πίεση να τις δικαιολογήσουν, υποβαθμίζοντας τη σημασία του να βοηθά κανείς
+τον γείτονά του&mdash;έτσι το κοινό αίσθημα αλληλεγγύης υποφέρει. Αυτή
+είναι μια ψυχοκοινωνική ζημιά που συνδέεται με την υλική ζημιά της αποτροπής
+της χρήσης του προγράμματος.</p>
+<p>
+ Πολλοί χρήστες αναγνωρίζουν χωρίς να το συνειδητοποιούν, πως είναι λάθος να
+αρνούνται το διαμοιρασμό και, έτσι, αποφασίζουν να αγνοούν τις άδειες και
+τους νόμους και μοιράζονται ούτως ή άλλως τα προγράμματα. Νοιώθουν, όμως,
+συχνά ένοχοι για τη συμπεριφορά τους αυτή. Γνωρίζουν ότι πρέπει να δείξουν
+ανυπακοή προς τους νόμους για να είναι καλοί γείτονες και, παρόλα αυτά,
+συνεχίζουν να θεωρούν τους νόμους κανονιστικούς κι έτσι συμπεραίνουν ότι το
+να είσαι καλός γείτονας (που πράγματι ισχύει γι αυτούς) είναι κακό ή
+επαίσχυντο πράγμα. Και αυτό είναι ένα είδος ψυχοκοινωνικής ζημιάς, μόνο που
+μπορεί κάποιος να ξεφύγει από αυτό αποφασίζοντας ότι αυτές οι άδειες κι
+αυτοί οι νόμοι δεν έχουν ηθική ισχύ.</p>
+<p>
+ Και οι προγραμματιστές υφίστανται ψυχοκοινωνική βλάβη γνωρίζοντας ότι σε
+πολλούς χρήστες δεν θα επιτρέπεται να χρησιμοποιήσουν τη δουλειά τους. Αυτό
+τους οδηγεί σε μία στάση κυνισμού ή άρνησης. Ένας προγραμματιστής μπορεί να
+περιγράφει με ενθουσιώδη τρόπο τη δουλειά του, την οποία βρίσκει τεχνικά
+πολύ συναρπαστική· μετά, αν ερωτηθεί &ldquo;θα επιτραπεί να τη
+χρησιμοποιήσω;&rdquo;, τότε του πέφτουν τα μούτρα και παραδέχεται πως η
+απάντηση είναι όχι. Για να αποφύγει να νοιώσει απογοήτευση, είτε θα
+αγνοήσει αυτό το γεγονός τις περισσότερες φορές, είτε θα υιοθετήσει μια
+κυνική στάση με στόχο την ελαχιστοποίηση της σημασίας του.</p>
+<p>
+ Από την εποχή του Reagan κι έπειτα, η μεγαλύτερη έλλειψη στις Ηνωμένες
+Πολιτείες δεν είναι η τεχνολογική καινοτομία, αλλά μάλλον η επιθυμία της
+συνεργασίας για το κοινό καλό. Δεν έχει απολύτως καμία έννοια να
+ενθαρρύνουμε την πρώτη, εις βάρος της τελευταίας.</p>
+
+<h4 id="custom-adaptation">Παρεμπόδιση της παραμετροποιημένης προσαρμογής των προγραμμάτων</h4>
+<p>
+ Το δεύτερο επίπεδο υλικής ζημιάς είναι η αδυναμία προσαρμογής των
+προγραμμάτων. Η ευκολία προσαρμογής του λογισμικού είναι ένα από τα
+μεγαλύτερα πλεονεκτήματά του σε σύγκριση με την παλιά τεχνολογία. Αλλά τα
+περισσότερα εμπορικά διαθέσιμα προγράμματα λογισμικού δεν μπορούν να
+τροποποιηθούν, ακόμη και μετά την αγορά τους. Σας προσφέρονται για να τα
+πάρετε ή να τα αφήσετε, ως έχουν, σαν ένα κλειστό μαύρο κουτί&mdash;τελεία
+και παύλα.</p>
+<p>
+ Ένα πρόγραμμα που μπορείτε να εκτελέσετε αποτελείται από μία σειρά αριθμών,
+των οποίων το νόημα είναι σκοτεινό. Κανένας, ακόμη ούτε και ένας καλός
+προγραμματιστής, δεν μπορεί εύκολα να αλλάξει τους αριθμούς αυτούς για να
+κάνει το πρόγραμμα να επιτελέσει κάτι διαφορετικό.</p>
+<p>
+ Οι προγραμματιστές συνήθως δουλεύουν με τον &ldquo;πηγαίο κώδικα&rdquo; για
+ένα πρόγραμμα, ο οποίος είναι γραμμένος σε μια γλώσσα προγραμματισμού σαν
+την Fortran ή την C. Χρησιμοποιεί ονόματα για να υποδείξει τα δεδομένα που
+χρησιμοποιούνται και τα τμήματα του προγράμματος, και αναπαριστά τις πράξεις
+με σύμβολα σαν το &lsquo;+&rsquo; για την πρόσθεση και το &lsquo;-&rsquo;
+για την αφαίρεση. Είναι σχεδιασμένος για να βοηθά τους προγραμματιστές να
+διαβάζουν και να αλλάζουν τα προγράμματα. Ακολουθεί ένα παράδειγμα: ένα
+πρόγραμμα για τον υπολογισμό της απόστασης ανάμεσα σε δύο σημεία σε ένα
+επίπεδο.</p>
+
+<pre>
+ float
+ distance (p0, p1)
+ struct point p0, p1;
+ {
+ float xdist = p1.x - p0.x;
+ float ydist = p1.y - p0.y;
+ return sqrt (xdist * xdist + ydist * ydist);
+ }
+</pre>
+<p>
+ Το θέμα δεν είναι τι ακριβώς σημαίνει ο πηγαίος κώδικας· το θέμα είναι ότι
+μοιάζει με άλγεβρα, κι ένας που γνωρίζει την προγραμματιστική γλώσσα θα βρει
+πως έχει νόημα και πως είναι ξεκάθαρη. Κατ' αντιπαράθεση, ακολουθεί το ίδιο
+πρόγραμμα σε εκτελέσιμη μορφή, στον υπολογιστή που συνήθως χρησιμοποιούσα
+όταν το έγραψα αυτό:
+</p>
+
+<pre>
+ 1314258944 -232267772 -231844864 1634862
+ 1411907592 -231844736 2159150 1420296208
+ -234880989 -234879837 -234879966 -232295424
+ 1644167167 -3214848 1090581031 1962942495
+ 572518958 -803143692 1314803317
+</pre>
+
+<p>
+ Ο πηγαίος κώδικας είναι χρήσιμος (τουλάχιστον δυνητικά) σε κάθε χρήστη του
+προγράμματος. Στους περισσότερους χρήστες, όμως, δεν επιτρέπεται να έχουν
+αντίγραφα του πηγαίου κώδικα. Συνήθως, ο πηγαίος κώδικας ενός ιδιόκτητου
+προγράμματος φυλάσσεται μυστικός από τον ιδιοκτήτη, για να μη μπορέσει ποτέ
+να μάθει κάποιος άλλος κάτι γι αυτόν. Οι χρήστες λαμβάνουν μόνο τα αρχεία
+με τους ακατανόητους αριθμούς, τους οποίους ο υπολογιστής θα εκτελέσει. Αυτό
+σημαίνει πως μόνον ο ιδιοκτήτης του προγράμματος μπορεί να αλλάξει το
+πρόγραμμα.</p>
+<p>
+ Ένας φίλος μού είπε κάποτε ότι δούλευε σαν προγραμματιστής σε μια τράπεζα
+για περίπου έξι μήνες, γράφοντας ένα πρόγραμμα το οποίο έμοιαζε με κάτι που
+ήδη υπήρχε στο εμπόριο. Ήταν της άποψης ότι αν μπορούσε να είχε στη διάθεσή
+της τον πηγαίο κώδικα εκείνου του εμπορικού προγράμματος, θα μπορούσε εύκολα
+να το προσαρμόσει στις δικές τους ανάγκες. Η τράπεζα ήταν πρόθυμη να
+πληρώσει για αυτό, αλλά αυτό απλώς δεν επιτρεπόταν&mdash;ο πηγαίος κώδικας
+ήταν μυστικός. Έτσι, αυτή χρειάστηκε να δουλέψει επί έξι μήνες για να το
+φτιάξει, εργασία που προσμετράται στο ΑΕΠ, αλλά η οποία ήταν στην
+πραγματικότητα μία σπατάλη.</p>
+<p>
+ Το Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Lab) του <abbr title="Massachusetts
+Institute of Technology">MIT</abbr> πήρε ως δώρο έναν γραφικό εκτυπωτή από
+την Xerox, γύρω στο 1977. Αυτός λειτουργούσε με ελεύθερο λογισμικό στο
+οποίο εμείς είχαμε προσθέσει πολλά βολικά χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα,
+το λογισμικό μπορούσε να ειδοποιεί άμεσα έναν χρήστη ότι η εργασία εκτύπωσης
+ολοκληρώθηκε. Όποτε ο εκτυπωτής παρουσίαζε προβλήματα, όπως π.χ. ότι
+μπλοκάριζε ή ότι τελείωσε το χαρτί, το λογισμικό ειδοποιούσε άμεσα όλους
+τους χρήστες οι οποίοι είχαν ακόμη μη ολοκληρωμένες εκτυπωτικές εργασίες
+στην ουρά. Αυτά τα χαρακτηριστικά διευκόλυναν την ομαλή λειτουργία.</p>
+<p>
+ Αργότερα, η Xerox έδωσε στο Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης έναν νεότερο και
+ταχύτερο εκτυπωτή, έναν από τους πρώτους εκτυπωτές laser. Η οδήγησή του
+γινόταν με ιδιόκτητο λογισμικό που έτρεχε σε ένα ξεχωριστό αποκλειστικό
+υπολογιστή, οπότε δεν μπορούσαμε να προσθέτουμε οποιαδήποτε από τα αγαπημένα
+μας χαρακτηριστικά. Μπορούσαμε να τον ρυθμίσουμε να βγάζει μια ειδοποίηση
+όταν μια εργασία εκτύπωσης στέλνονταν στον αποκλειστικό υπολογιστή, αλλά όχι
+και όταν η εργασία πραγματικά ολοκληρώνονταν (και η καθυστέρηση ήταν συνήθως
+σημαντική). Δεν υπήρχε τρόπος να μάθουμε πότε η εργασία είχε πραγματικά
+εκτυπωθεί· μπορούσες μόνο να μαντέψεις. Και δεν ενημερώνονταν κανείς όταν
+υπήρχε ένα μπλοκάρισμα του χαρτιού κι έτσι μπορούσε να περάσει μέχρι και μια
+ώρα χωρίς να επιδιορθωθεί.</p>
+<p>
+ Οι προγραμματιστές συστημάτων στο Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης ήταν ικανοί
+να διορθώσουν τέτοια προβλήματα, πιθανόν εξίσου ικανοί όσο και οι αρχικοί
+δημιουργοί του προγράμματος. Η Xerox δεν ενδιαφέρονταν να τα φτιάξει, κι
+επέλεξε να μας εμποδίσει, οπότε αναγκαστήκαμε να αποδεχθούμε τα προβλήματα.
+Δεν διορθώθηκαν ποτέ.</p>
+<p>
+ Οι περισσότεροι καλοί προγραμματιστές έχουν βιώσει αυτή την απογοήτευση. Η
+τράπεζα ήταν σε θέση να λύσει το πρόβλημα γράφοντας ένα νέο πρόγραμμα από
+την αρχή, αλλά ένας τυπικός μέσος χρήστης, ανεξάρτητα από το πόσο ικανός
+είναι, δεν μπορεί παρά μόνο να τα παρατήσει.</p>
+<p>
+ Το να τα παρατάει κανείς προκαλεί ψυχοκοινωνική ζημιά&mdash;στην
+αυτοπεποίθηση. Είναι αποθαρρυντικό να ζεις σε ένα σπίτι όπου δεν μπορείς να
+κάνεις ανακατατάξεις για να το προσαρμόσεις στις ανάγκες σου. Αυτό οδηγεί
+σε αισθήματα παραίτησης και αποκαρδίωσης, τα οποία μπορεί να εξαπλωθούν και
+σε άλλες πλευρές της ζωής. Οι άνθρωποι που νοιώθουν έτσι είναι
+δυστυχισμένοι και δεν μπορούν να κάνουν καλή δουλειά.</p>
+<p>
+ Φανταστείτε πως θα ήταν αν οι συνταγές φυλάσσονταν με τον ίδιο ζηλότυπο
+τρόπο σαν το λογισμικό. Θα μπορούσατε να ρωτήσετε, &ldquo;Πως μπορώ να
+αλλάξω αυτή τη συνταγή για να αποκλείσω το αλάτι;&rdquo; και ο μέγας σεφ θα
+απαντούσε, &ldquo;Πως τολμάς να προσβάλλεις τη συνταγή μου, το πνευματικό
+παιδί του μυαλού και του ουρανίσκου μου, προσπαθώντας να την παραποιήσεις;
+Δεν διαθέτεις την κρίση για να αλλάξεις τη συνταγή μου και να την κάνεις να
+δουλεύει σωστά!&rdquo;</p>
+<p>
+ &ldquo;Μα ο γιατρός μου λέει ότι υποτίθεται πως δεν κάνει να τρώω αλάτι! Τι
+μπορώ να κάνω; Μπορείς να μου αποκλείσεις το αλάτι;&rdquo;</p>
+<p>
+ &ldquo;Θα το έκανα μετά χαράς αυτό· η προμήθειά μου είναι μόνον
+$50,000.&rdquo; Αφού ο ιδιοκτήτης έχει το μονοπώλιο επί των αλλαγών, οι
+προμήθειες τείνουν να είναι παχυλές. &ldquo;Εν πάση περιπτώσει, αυτή τη
+στιγμή δεν έχω χρόνο. Είμαι απασχολημένος με μία παραγγελία για τον
+σχεδιασμό μιας νέας συνταγής για μπισκότα πλοίου, για το Γενικό Επιτελείο
+Ναυτικού. Μπορεί να τα καταφέρω να ασχοληθώ με σένα σε περίπου δύο
+χρόνια.&rdquo;</p>
+
+<h4 id="software-development">Παρεμπόδιση της ανάπτυξης λογισμικού</h4>
+<p>
+ Το τρίτο επίπεδο υλικής ζημιάς αφορά την ανάπτυξη λογισμικού. Η ανάπτυξη
+λογισμικού ήταν συνήθως μία εξελικτική διαδικασία, όπου ένα άτομο θα έπαιρνε
+ένα ήδη υπάρχον πρόγραμμα και θα ξαναέγραφε κάποια τμήματά του για να
+προσθέσει ένα νέο χαρακτηριστικό και, κατόπιν, κάποιος άλλος θα ξαναέγραφε
+κάποια άλλα τμήματα για να προσθέσει άλλο ένα χαρακτηριστικό· σε μερικές
+περιπτώσεις, αυτό συνέχιζε επί είκοσι χρόνια. Στο εντωμεταξύ, κάποια μέρη
+του προγράμματος θα &ldquo;κανιβαλίζονταν&rdquo; για να σχηματίσουν την
+αρχή άλλων προγραμμάτων.</p>
+<p>
+ Η ύπαρξη ιδιοκτητών εμποδίζει αυτό το είδος εξέλιξης, καθιστώντας απαραίτητο
+να ξεκινά κανείς από την αρχή όταν αναπτύσσει ένα πρόγραμμα. Εμποδίζει,
+επίσης, και τους νέους επαγγελματίες να μελετούν τα υπάρχοντα προγράμματα
+για να μάθουν χρήσιμες τεχνικές ή, ακόμη, και το πως μπορούν να δομηθούν τα
+μεγάλα προγράμματα.</p>
+<p>
+ Οι ιδιοκτήτες εμποδίζουν, επίσης, και την εκπαίδευση. Συνάντησα πολύ
+έξυπνους φοιτητές στην πληροφορική, οι οποίοι δεν είχαν δει ποτέ τον κώδικα
+ενός μεγάλου προγράμματος. Μπορεί να είναι καλοί στη συγγραφή μικρών
+προγραμμάτων, αλλά δεν μπορούν ούτε καν ν' αρχίσουν να μαθαίνουν τις
+διαφορετικές ικανότητες για τη συγγραφή μεγάλων προγραμμάτων, αν δεν μπορούν
+να δούνε πως το κατόρθωσαν οι άλλοι.</p>
+<p>
+ Σε οποιοδήποτε διανοητικό πεδίο, μπορεί κάποιος να φτάσει σε ανώτερα ύψη
+πατώντας πάνω στους ώμους των άλλων. Αυτό, όμως δεν επιτρέπεται πλέον,
+γενικά, στο πεδίο του λογισμικού&mdash;μπορείς να βασισθείς μόνο στους ώμους
+των άλλων ανθρώπων <em>μέσα στην ίδια σου την εταιρεία</em>. </p>
+<p>
+ Η ψυχοκοινωνική ζημιά που συνδέεται με αυτό, αφορά το πνεύμα της
+επιστημονικής συνεργασίας, το οποίο ήταν κάποτε τόσο ισχυρό που οι
+επιστήμονες θα συνεργαζόταν μεταξύ τους ακόμη κι αν οι χώρες τους είχαν
+εμπλακεί σε πόλεμο. Με αυτό το πνεύμα, οι Ιάπωνες ωκεανογράφοι που
+εγκατέλειψαν το εργαστήριό τους σ' ένα νησί στον Ειρηνικό, είχαν διαφυλάξει
+προσεκτικά τη δουλειά τους για να περιέλθει στους εισβάλλοντες Αμερικανούς
+πεζοναύτες, και είχαν αφήσει και ένα σημείωμα ζητώντας τους να το φροντίσουν
+καλά.</p>
+<p>
+ Η διαμάχη για το κέρδος κατέστρεψε αυτό που ακόμη και οι διεθνής διαμάχη
+είχε περισώσει. Στις μέρες μας οι επιστήμονες, σε πολλά πεδία, δεν
+δημοσιεύουν αρκετά στοιχεία στις ανακοινώσεις τους για να επιτρέψουν στους
+άλλους να μπορούν να επαναλάβουν το πείραμα. Δημοσιεύουν μόνον όσα αρκούν
+για να προκαλέσουν θαυμασμό στους αναγνώστες για το πόσο πολλά πράγματα
+κατάφεραν να κάνουν. Αυτό αληθεύει σίγουρα για την επιστήμη των
+υπολογιστών, όπου ο πηγαίος κώδικας των προγραμμάτων στα οποία γίνεται
+αναφορά φυλάσσεται συνήθως μυστικός.</p>
+
+<h4 id="does-not-matter-how">Δεν έχει σημασία πως περιορίζεται ο διαμοιρασμός</h4>
+<p>
+ Συζήτησα μέχρι τώρα τα αποτελέσματα της παρεμπόδισης των ανθρώπων στο να
+αντιγράφουν, να αλλάζουν και να φτιάχνουν ένα πρόγραμμα. Δεν διευκρίνισα
+πως ακριβώς γίνεται αυτή η παρεμπόδιση, επειδή αυτό δεν επηρεάζει το
+συμπέρασμα. Είτε γίνεται με προστασία κατά της αντιγραφής, ή με πνευματικά
+διακιώματα, ή με άδειες, ή με κρυπτογράφηση, ή με κάρτες <abbr
+title="Read-only Memory">ROM</abbr>, ή με σειριακούς αριθμούς στο υλικό, αν
+αυτό <em>πετυχαίνει</em> την παρεμπόδιση της χρήσης, τότε προκαλεί ζημιά.</p>
+<p>
+ Οι χρήστες θεωρούν μερικές από αυτές τις μεθόδους πιο αποκρουστικές από
+άλλες. Κατά τη γνώμη μου, οι πιο μισητές είναι εκείνες που πετυχαίνουν τον
+σκοπό τους.</p>
+
+<h4 id="should-be-free">Το λογισμικό πρέπει να είναι ελεύθερο</h4>
+<p>
+ Έδειξα πως η ιδιοκτησία ενός προγράμματος&mdash;η δύναμη περιορισμού των
+τροποποιήσεων ή της αντιγραφής του&mdash;είναι παρεμποδιστική. Τα αρνητικά
+της αποτελέσματα είναι διάχυτα και σημαντικά. Αυτό συνεπάγεται ότι η
+κοινωνία δεν πρέπει να έχει ιδιοκτήτες για τα προγράμματα.</p>
+<p>
+ Ένας άλλος τρόπος για να το καταλάβουμε αυτό είναι ότι αυτό που χρειάζεται η
+κοινωνία είναι ελεύθερο λογισμικό, και το ιδιόκτητο λογισμικό δεν είναι παρά
+ένα φτωχό υποκατάστατο. Η ενθάρρυνση του υποκατάστατου δεν είναι ένας
+λογικός τρόπος για να έχουμε αυτό που θέλουμε.</p>
+<p>
+ Ο Václav Havel μας συμβούλευσε να &ldquo;εργαζόμαστε για κάτι επειδή είναι
+καλό, και όχι απλώς επειδή έχει κάποιες πιθανότητες να πετύχει.&rdquo; Μία
+επιχείρηση που φτιάχνει ιδιόκτητο λογισμικό, έχει κάποιες πιθανότητες
+επιτυχίας από την στενή δική της σκοπιά, αλλά αυτό δεν είναι εκείνο που
+είναι καλό για την κοινωνία.</p>
+
+<h3 id="why-develop">Γιατί οι άνθρωποι θα αναπτύσσουν λογισμικό</h3>
+<p>
+ Αν εξαλείψουμε τα πνευματικά δικαιώματα ως ένα μέσο ενθάρρυνσης των ανθρώπων
+για να αναπτύσσουν λογισμικό, στην αρχή θα αναπτύσσεται λιγότερο λογισμικό,
+αλλά αυτό το λογισμικό θα είναι περισσότερο χρήσιμο. Δεν είναι σαφές αν η
+συνολική παραγόμενη ικανοποίηση των χρηστών θα είναι μικρότερη· αν όμως
+είναι, ή αν, τέλος πάντων, θέλουμε να την αυξήσουμε, υπάρχουν άλλοι τρόποι
+για να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη, ακριβώς κατά τον ίδιο τρόπο που υπάρχουν
+κι άλλοι τρόποι πέρα από την έγερση σταθμών διοδίων για την χρηματοδότηση
+των δρόμων. Πριν μιλήσω για το πως μπορεί να γίνει αυτό, θα ήθελα πρώτα να
+θέσω υπό συζήτηση το πόση τεχνητή ενθάρρυνση χρειάζεται στ' αλήθεια.</p>
+
+<h4 id="fun">Ο προγραμματισμός είναι διασκέδαση</h4>
+<p>
+ Υπάρχουν μερικά είδη δουλειάς όπου λίγοι θα μπούνε εκτός για τα λεφτά· η
+κατασκευή δρόμων για παράδειγμα. Υπάρχουν άλλα πεδία μελέτης και τέχνης από
+τα οποία υπάρχουν μικρές πιθανότητες να γίνει κανείς πλούσιος, στα οποία ο
+κόσμος μπαίνει για τη γοητεία τους ή για την εκλαμβανόμενη αξία που έχουν
+για την κοινωνία. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τη μαθηματική λογική, την
+κλασσική μουσική και την αρχαιολογία· και την πολιτική οργάνωση των
+εργαζομένων. Οι άνθρωποι ανταγωνίζονται, πιο πολύ με λύπη παρά με πικρία,
+για τις λίγες εκατοντάδες διαθέσιμες θέσεις, καμία εκ των οποίων δεν
+χρηματοδοτείται ικανοποιητικά. Μπορεί ακόμη και να πληρώσουν για μία
+πιθανότητα να δουλέψουν σε αυτό τον χώρο, αν μπορούν να το αντέξουν.</p>
+<p>
+ Ένα τέτοιο πεδίο μπορεί να μετατραπεί, εν μία νυκτί, αν αρχίσει να προσφέρει
+τη δυνατότητα πλουτισμού. Όταν ένας εργαζόμενος γίνει πλούσιος, και οι
+άλλοι ζητούν την ίδια ευκαιρία. Σύντομα, μπορεί όλοι να ζητούν μεγαλύτερα
+χρηματικά ποσά για να κάνουν εκείνο που, συνήθιζαν να κάνουν από
+ευχαρίστηση. Όταν περάσουν ακόμη λίγα χρόνια, όλοι θα κοροϊδεύουν την ιδέα
+ότι θα μπορούσε ποτέ κανείς να κάνει δουλειά σε αυτό το πεδίο χωρίς παχυλές
+χρηματικές αμοιβές. Θα συμβουλεύουν τους ανθρώπους που είναι υπεύθυνοι για
+τον κοινωνικό σχεδιασμό να εξασφαλίσουν ότι αυτές οι αμοιβές είναι εφικτές,
+εφαρμόζοντας όποια ειδικά προνόμια, δύναμη και μονοπώλια απαιτούνται για να
+επιτευχθεί αυτό.</p>
+<p>
+ Αυτή η αλλαγή συνέβη στο πεδίο του προγραμματισμού υπολογιστών κατά τη
+δεκαετία του 1980. Στη δεκαετία του 1970, υπήρχαν ήδη άρθρα για τον
+&ldquo;εθισμό στους υπολογιστές&rdquo;: οι χρήστες ήταν &ldquo;συνεχώς
+συνδεδεμένοι&rdquo; και είχαν αναπτύξει συνήθειες
+εκατοντάδων-δολαρίων-ανά-εβδομάδα. Έγινε γενικά αντιληπτό ότι στους
+ανθρώπους άρεσε ο προγραμματισμός αρκετά συχνά ώστε να διαλύσουν το γάμο
+τους. Σήμερα, είναι γενική αντίληψη ότι κανένας δεν θα προγραμμάτιζε, παρά
+μόνον για μια υψηλή αμοιβή. Οι άνθρωποι ξέχασαν αυτό που ήξεραν τότε, παλιά.</p>
+<p>
+ Αυτό που είναι όντως αλήθεια σε μια δεδομένη χρονική στιγμή, ότι οι
+περισσότεροι άνθρωποι θα δουλέψουν σε ένα συγκεκριμένο πεδίο μόνον για μία
+υψηλή αμοιβή, δεν είναι απαραίτητο να παραμένει πάντα αληθές. Η δυναμική
+της αλλαγής μπορεί να κινηθεί και αντίστροφα, εάν η κοινωνία προσφέρει μία
+ώθηση. Αν αφαιρέσουμε τη δυνατότητα μεγάλου πλουτισμού, τότε, μετά από
+λίγο, όταν οι άνθρωποι θα έχουν επαναπροσαρμόσει τη στάση τους, θα είναι και
+πάλι πρόθυμοι να δουλέψουν στο πεδίο αυτό για τη χαρά της εκπλήρωσης.</p>
+<p>
+ Το ερώτημα &ldquo;Πως μπορούμε να αμοίβουμε τους προγραμματιστές;&rdquo;
+γίνεται ευκολότερο όταν συνειδοποιήσουμε ότι δεν τίθεται θέμα να τους
+πληρώσουμε μία ολόκληρη περιουσία. Είναι πιο εύκολο να τους εξασφαλίσουμε τα
+προς το ζήν.</p>
+
+<h4 id="funding">Χρηματοδότηση του ελεύθερου λογισμικού</h4>
+<p>
+ Οι οργανισμοί που αμείβουν τους προγραμματιστές δεν χρειάζεται να είναι
+οίκοι παραγωγής λογισμικού. Υπάρχουν ήδη πολλοί άλλοι οργανισμοί που
+μπορούν να το κάνουν αυτό.</p>
+<p>
+ Οι κατασκευαστές υλισμικού το θεωρούν βασικό να υποστηρίζουν την ανάπτυξη
+λογισμικού, έστω κι αν δεν μπορούν να ελέγχουν τη χρήση του. Το 1970, τα
+περισσότερα από τα προγράμματά τους ήταν ελεύθερα, διότι δεν ελάμβαναν υπ'
+όψη τους να τα περιορίσουν. Σήμερα, η αυξανόμενη προθυμία τους να
+συνενώνονται σε κοινοπραξίες, δείχνει την συνειδητοποίησή τους ότι η κατοχή
+του λογισμικού δεν αντιπροσωπεύει κάτι πραγματικά σημαντικό γι' αυτούς.</p>
+<p>
+ Τα πανεπιστήμια διοργανώνουν πολλά έργα προγραμματισμού. Στη σημερινή
+εποχή, συχνά πωλούν τα αποτελέσματα, αλλά κατά τη δεκαετία του 1970 δεν το
+έκαναν. Υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι τα πανεπιστήμια θα ανέπτυσσαν ελεύθερο
+λογισμικό αν δεν δεν τους επιτρέπονταν να πωλούν λογισμικό; Αυτά τα έργα θα
+μπορούσαν να υποστηριχθούν από τις ίδιες κρατικές συμβάσεις και επιδοτήσεις
+που, τώρα, στηρίζουν την ανάπτυξη του ιδιόκτητου λογισμικού.</p>
+<p>
+ Είναι συνηθισμένο σήμερα για τους πανεπιστημιακούς ερευνητές να παίρνουν
+υποτροφίες για την ανάπτυξη ενός συστήματος, να το αναπτύσσουν μέχρι το
+σημείο της σχεδόν πλήρους ολοκλήρωσης και να το αποκαλούν
+&ldquo;ολοκληρωμένο&rdquo;, και, στη συνέχεια, να ιδρύουν εταιρείες όπου
+πραγματικά ολοκληρώνουν το έργο και το καθιστούν χρησιμοποιήσιμο. Ενίοτε,
+αποκαλούν την μη ολοκληρωμένη έκδοση &ldquo;δωρεάν&rdquo;· αν είναι εντελώς
+διεφθαρμένοι, παίρνουν, αντιθέτως, μία άδεια αποκλειστικότητας από το
+πανεπιστήμιο. Αυτό δεν αποτελεί μυστικό· το παραδέχονται ανοικτά όλοι οι
+εμπλεκόμενοι. Κι όμως, αν οι ερευνητές δεν είχαν εκτεθεί στον πειρασμό να
+κάνουν αυτά τα πράγματα, τότε θα συνέχιζαν ακόμη να κάνουν την έρευνά τους.</p>
+<p>
+ Οι προγραμματιστές που γράφουν ελεύθερο λογισμικό μπορούν να βιοπορισθούν
+πουλώντας υπηρεσίες σχετικές με το λογισμικό. Έχω προσληφθεί για να
+προσαρμόσω το <a href="/software/gcc/">GNU C μεταγλωττιστή</a> σ' ένα νέο
+υλικό, και για να φτιάξω επεκτάσεις της διεπαφής χρήστη για το <a
+href="/software/emacs/">GNU Emacs</a>. (Προσφέρω στο κοινό αυτές τις
+βελτιώσεις, όταν τελειώνουν.) Διδάσκω επίσης σε τάξεις, για το οποίο
+αμείβομαι.</p>
+<p>
+ Δεν είμαι ο μόνος που δουλεύω με αυτόν τον τρόπο· υπάρχει τώρα μία
+πετυχημένη, μεγεθυνόμενη επιχείρηση που δουλεύει μόνο με αυτό τον τρόπο.
+Υπάρχουν επίσης πολλές άλλες εταιρείες που παρέχουν εμπορική υποστήριξη στο
+ελεύθερο λογισμικό του συστήματος GNU. Αυτή είναι η απαρχή της βιομηχανίας
+υποστήριξης του ανεξάρτητου λογισμικού&mdash;μία βιομηχανία που θα μπορούσε
+να γίνει πολύ μεγάλη αν κυριαρχήσει το ελεύθερο λογισμικό. Προσφέρει στους
+χρήστες μια επιλογή που είναι, εν γένει, μη διαθέσιμη με το ιδιόκτητο
+λογισμικό, εκτός στους πολύ πλούσιους,</p>
+<p>
+ Νέοι οργανισμοί σαν το <a href="/fsf/fsf.html">Ίδρυμα Ελεύθερου
+Λογισμικού</a> μπορούν επίσης να χρηματοδοτήσουν προγραμματιστές. Τα
+περισσότερα κεφάλαια του Ιδρύματος προέρχονται από χρήστες που αγοράζουν
+ταινίες μέσω του ταχυδρομείου. Το λογισμικό σε ταινίες είναι ελεύθερο,
+πράγμα που σημαίνει ότι ο κάθε χρήστης έχει την ελευθερία να το αντιγράφει,
+να το αλλάζει, αλλά παρόλα ταύτα, πολλοί πληρώνουν για να πάρουν αντίτυπα.
+(Να θυμάστε ότι ο όρος &ldquo;ελεύθερο λογισμικό&rdquo; αναφέρεται στην
+έννοια της ελευθερίας και όχι στην τιμή.) Μερικοί χρήστες που έχουν ήδη ένα
+αντίγραφο, παραγγέλλουν ταινίες σαν έναν τρόπο για να κάνουν μια συνεισφορά
+που αισθάνονται πως αξίζει. Το Ίδρυμα δέχεται επίσης και μεγάλες χορηγίες
+από κατασκευαστές υπολογιστών.</p>
+<p>
+ Το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού είναι ένας μη-κερδοσκοπικός οργανισμός και τα
+έσοδά του δαπανώνται για τη μίσθωση όσο το δυνατόν περισσότερων
+προγραμματιστών. Αν είχε στηθεί ως επιχείρηση, διανέμοντας το ίδιο ελεύθερο
+λογισμικό προς το κοινό, έναντι του ίδιου τιμήματος, θα απέδιδε τώρα ένα
+πολύ καλό επίπεδο διαβίωσης στον ιδρυτή του.</p>
+<p>
+ Επειδή το Ίδρυμα είναι ένας μη-κερδοσκοπικός οργανισμός, οι προγραμματιστές
+συνήθως εργάζονται για το Ίδρυμα έναντι της μισής αμοιβής από εκείνη που θα
+κέρδιζαν αν εργαζόταν κάπου αλλού. Αλλά το κάνουν αυτό διότι είμαστε
+ελεύθεροι από γραφειοκρατία, και διότι νοιώθουν ικανοποίηση ξέροντας ότι η
+δουλειά τους δεν θα παρεμποδισθεί από τη χρήση. Πάνω από όλα, το κάνουν
+αυτό διότι ο προγραμματισμός είναι διασκέδαση. Επιπρόσθετα, εθελοντές έχουν
+γράψει πολλά προγράμματα για εμάς. (Ακόμη και συγγραφείς τεχνικών δοκιμίων
+έχουν αρχίσει να προσφέρονται ως εθελοντές.)</p>
+<p>
+ Αυτό επιβεβαιώνει ότι ο προγραμματισμός είναι ανάμεσα στα πιο γοητευτικά
+πεδία, μαζί με τη μουσική και την τέχνη. Δεν χρειάζεται να φοβόμαστε ότι
+κανένας δεν θα θέλει να προγραμματίσει.</p>
+
+<h4 id="owe">Τι οφείλουν οι χρήστες προς τους προγραμματιστές;</h4>
+<p>
+ Υπάρχει καλός λόγος για τους χρήστες του λογισμικού να νοιώθουν μια ηθική
+υποχρέωση να συνεισφέρουν στη στήριξή του. Οι προγραμματιστές ελεύθερου
+λογισμικού συνεισφέρουν στις καθημερινές δραστηριότητες των χρηστών, οπότε
+είναι δίκαιο, αλλά και μέσα στο μακροπρόθεσμο συμφέρον των χρηστών, να τους
+δώσουν χρήματα για να συνεχίσουν.</p>
+<p>
+ Από την άλλη, αυτό δεν ισχύει για τους προγραμματιστές ιδιόκτητου
+λογισμικού, αφού ο παρεμποδισμός αξίζει την τιμωρία, παρά την επιβράβευση.</p>
+<p>
+ Έχουμε, λοιπόν, ένα παράδοξο: ο προγραμματιστής χρήσιμου λογισμικού έχει
+δικαίωμα να λάβει την υποστήριξη των χρηστών, αλλά η οποιαδήποτε προσπάθεια
+μετατροπής αυτής της ηθικής υποχρέωσης σε ένα προαπαιτούμενο, καταστρέφει τη
+βάση της ίδιας της υποχρέωσης. Ένας προγραμματιστής μπορεί είτε να αξίζει
+μία επιβράβευση, είτε να τη ζητήσει, αλλά όχι και τα δύο.</p>
+<p>
+ Πιστεύω ότι ένας ηθικός προγραμματιστής που βρίσκεται αντιμέτωπος με αυτό το
+παράδοξο, πρέπει να ενεργεί με τρόπο που να αξίζει την επιβράβευση, αλλά θα
+πρέπει, επίσης, να ζητά ένθερμα την υποστήριξη των χρηστών υπό μορφή
+εθελοντικών δωρεών. Τελικά, οι χρήστες θα μάθουν να στηρίζουν τους
+προγραμματιστές χωρίς εξαναγκασμό, ακριβώς όπως έμαθαν να υποστηρίζουν το
+δημόσιο ραδιόφωνο και τους δημόσιους τηλεοπτικούς σταθμούς.</p>
+
+<h3 id="productivity">Τι είναι η παραγωγικότητα του λογισμικού; </h3>
+<p>
+ Αν το λογισμικό ήταν ελεύθερο, και πάλι θα υπήρχαν προγραμματιστές, αλλά,
+ίσως, λιγότεροι από αυτούς. Θα ήταν αυτό κάτι κακό για την κοινωνία;</p>
+<p>
+ Όχι απαραίτητα. Σήμερα, τα αναπτυγμένα έθνη έχουν λιγότερους γεωργούς απ'
+όσους είχαν το 1900, αλλά αυτό δεν το θεωρούμε κακό για την κοινωνία, διότι
+αυτοί οι λιγότεροι παράγουν περισσότερη τροφή για τους καταναλωτές από όση
+κατάφερναν να παράγουν οι περισσότεροι. Το αποκαλούμε αυτό αυξημένη
+παραγωγικότητα. Το ελεύθερο λογισμικό θα χρειαζόταν πολύ λιγότερους
+προγραμματιστές για να ικανοποιήσει τη ζήτηση, λόγω της αυξημένης
+παραγωγικότητας του λογισμικού σε όλα τα επίπεδα:</p>
+
+<ul>
+<li> Ευρύτερη χρήση του κάθε προγράμματος που αναπτύσσεται.</li>
+<li> Η ικανότητα προσαρμογής ήδη υπαρχόντων προγραμμάτων για παραμετροποίηση,
+αντί να ξαναρχίζει κανείς από την αρχή.</li>
+<li> Καλύτερη εκπαίδευση των προγραμματιστών.</li>
+<li> Η εξάλειψη των διπλότυπων προσπαθειών ανάπτυξης.</li>
+</ul>
+
+<p>
+ Εκείνοι που αντιτίθενται στη συνεργασία ισχυριζόμενοι ότι αυτό θα κατέληγε
+στην απασχόληση λιγότερων προγραμματιστών, είναι ουσιαστικά αντίθετοι στην
+αυξημένη παραγωγικότητα. Και όμως, αυτοί οι άνθρωποι δέχονται συνήθως τη
+γενικώς διαδεδομένη άποψη ότι η βιομηχανία λογισμικού χρειάζεται μια
+αυξημένη παραγωγικότητα. Πώς γίνεται αυτό;</p>
+<p>
+ Η &ldquo;παραφωφικότητα του λογισμικού&rdquo; μπορεί να σημαίνει δύο
+διαφορετικά πράγματα: την συνολική παραγωγικότητα όλης της ανάπτυξης
+λογισμικού, ή την παραγωγικότητα των μεμονωμένων έργων. Η συνολική
+παραγωγικότητα είναι εκείνη που η κοινωνία θα ήθελε να βελτιώσει και ο πιο
+άμεσος τρόπος για να το πετύχει αυτό είναι η εξάλειψη των τεχνητών εμποδίων
+για τη συνεργασία, τα οποία τη μειώνουν. Αλλά οι ερευνητές που μελετούν
+αυτό το πεδίο της &ldquo;παραγωγικότητας του λογισμικού&rdquo; εστιάζονται
+μόνο στη δεύτερη, περιορισμένη, έννοια του όρου, όπου η βελτίωση απαιτεί
+δύσκολες τεχνικές προόδους.</p>
+
+<h3 id="competition">Είναι ο ανταγωνισμός αναπόφευκτος;</h3>
+<p>
+ Είναι αναπόφευκτο ότι οι άνθρωποι θα προσπαθούν να ανταγωνίζονται, για να
+ξεπεράσουν τους αντιπάλους τους στην κοινωνία; Ίσως ναι. Ο ανταγωνισμός,
+όμως, αυτός καθαυτός, δεν είναι κακός· το βλαβερό πράγμα είναι η
+<em>μάχη</em>.</p>
+<p>
+ Υπάρχουν πολλοί τρόποι να ανταγωνίζεται κανείς. Ο ανταγωνισμός μπορεί να
+συνίσταται στο να προσπαθούμε να καταφέρουμε ακόμη περισσότερα, να
+ξεπεράσουμε αυτό που άλλοι έχουν κάνει. Για παράδειγμα, στις παλιές μέρες,
+υπήρχε ανταγωνισμός ανάμεσα στους μάγους του
+προγραμματισμού&mdash;ανταγωνισμός για το ποιος θα μπορούσε να οδηγήσει τον
+υπολογιστή να κάνει το πιο αξιοθαύμαστο πράγμα, ή για το ποιος θα έφτιαχνε
+το πιο μικρό ή το πιο ταχύ πρόγραμμα για μία δεδομένη δουλειά. Αυτού του
+είδους ο ανταγωνισμός μπορεί να αποβεί εις όφελος όλων, <em>εφόσον</em>
+διατηρείται το πνεύμα της αθλητικής άμιλλας.</p>
+<p>
+ Ο δημιουργικός ανταγωνισμός επαρκεί για να κάνει τους ανθρώπους να
+καταβάλλουν μεγάλες προσπάθειες. Αρκετοί άνθρωποι συναγωνίζονται για το
+ποιος θα είναι ο πρώτος που θα έχει επισκεφθεί όλες τις χώρες της γης·
+μερικοί ξοδεύουν μέχρι και περιουσίες στην προσπάθειά τους να το πετύχουν.
+Δεν χρηματίζουν, όμως, τους καπετάνιους των πλοίων για να ξεφορτώσουν τους
+ανταγωνιστές τους σε κάποιο ερημικό νησί. Ικανοποιούνται με το να αφήνουν
+τον καλύτερο να κερδίζει.</p>
+<p>
+ Ο ανταγωνισμός μετατρέπεται σε μάχη όταν οι ανταγωνιστές αρχίζουν να
+προσπαθούν να εμποδίσουν ο ένας τον άλλον, αντί να προοδεύουν οι ίδιοι
+τους&mdash;όταν το &ldquo;Άσε τον καλύτερο να κερδίσει&rdquo; δίνει τη θέση
+του στο &ldquo;Άσε εμένα να κερδίσω, είτε είμαι ο καλύτερος είτε όχι.&rdquo;
+Το ιδιόκτητο λογισμικό είναι επιβλαβές, όχι γιατί είναι μια μορφή
+ανταγωνισμού, αλλά επειδή είναι μια μορφή μάχης ανάμεσα σε πολίτες της
+κοινωνίας μας.</p>
+<p>
+ Ο ανταγωνισμός στις επιχειρήσεις δεν σημαίνει απαραίτητα μάχη. Για
+παράδειγμα, όταν δύο μανάβικα ανταγωνίζονται, η όλη τους προσπάθεια έγκειται
+στη βελτίωση των υπηρεσιών τους, και όχι στο να υποσκάψουν τον αντίπαλο.
+Αυτό, όμως, δεν αποδεικνύει κάποια ιδιαίτερη δέσμευση σε μία επιχειρηματική
+ηθική· μάλλον, υπάρχει μικρό περιθώριο για μάχες σε αυτό το είδος
+επιχείρησης, εκτός από τη φυσική βία. Δεν μοιράζονται, όμως, όλα τα είδη
+επιχείρησης αυτό το χαρακτηριστικό. Η παρακράτηση πληροφοριών που θα
+μπορούσαν να βοηθήσουν τους πάντες να προοδεύσουν, συνιστά μια μορφή μάχης.</p>
+<p>
+ Η επιχειρηματική ιδεολογία δεν προετοιμάζει τους ανθρώπους να αντισταθούν
+στον πειρασμό να μάχονται τον ανταγωνισμό. Μερικές μορφές μάχης έχουν
+απαγορευθεί από τους αντιμονοπωλιακούς νόμους, τους νόμους για την αλήθεια
+στη διαφήμιση, κ.ο.κ., αλλά, αντί να το γενικεύσουν αυτό σε μία επί της
+αρχής απόρριψη του μάχεσθαι, γενικότερα, τα εκτελεστικά στελέχη επινοούν
+άλλες μορφές μάχης οι οποίες δεν απαγορεύονται ρητά. Η κοινωνία σπαταλά
+τους πόρους της, αφειδώς, στο οικονομικό αντίστοιχο ενός φατριαστικού
+εμφύλιου πολέμου.</p>
+
+<h3 id="communism">&ldquo;Γιατί δεν μετακομίζεις στη Ρωσία;&rdquo;</h3>
+<p>
+ Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οποιοσδήποτε υποστηρικτής κάτι άλλου εκτός από τις
+πιο ακραίες μορφές της laissez-faire ιδιοτέλειας, έχει ακούσει συχνά αυτή
+την κατηγορία. Για παράδειγμα, αυτό προσάπτεται ενάντια στους υποστηρικτές
+ενός εθνικού συστήματος υγείας, σαν εκείνα που συναντά κανείς σε όλες τις
+άλλες βιομηχανικές χώρες του ελεύθερου κόσμου. Προσάπτεται ενάντια στους
+υποστηρικτές της δημόσιας υποστήριξης για τις τέχνες, η οποία είναι επίσης
+πανταχού παρούσα στα ανεπτυγμένα έθνη. Η ιδέα ότι οι πολίτες θα μπορούσαν
+να έχουν οποιαδήποτε υποχρέωση έναντι του γενικού καλού ταυτίζεται στην
+Αμερική με τον Κομμουνισμό. Αλλά, πόσο όμοιες είναι αυτές οι ιδέες;</p>
+<p>
+ Ο Κομμουνισμός, έτσι όπως εφαρμόσθηκε στην Σοβιετική Ένωση, ήταν ένα σύστημα
+κεντρικού ελέγχου όπου όλες οι δραστηριότητες ήταν ρυθμιζόμενες, υποτίθεται
+προς χάρη του κοινού καλού, αλλά στην πραγματικότητα προς χάρη των μελών του
+Κομμουνιστικού κόμματος. Και όπου κάθε εξοπλισμός με δυνατότητα αντιγραφής
+ήταν υπό στενή φύλαξη, για να εμποδίζεται η παράνομη αντιγραφή.</p>
+<p>
+ Το Αμερικανικό σύστημα πνευματικών δικαιωμάτων στο λογισμικό, ασκεί κεντρικό
+έλεγχο πάνω στη διανομή ενός προγράμματος και φυλάσσει τις συσκευές
+αντιγραφής με αυτόματα σχήματα προστασίας-κατά-της-αντιγραφής, ούτως ώστε να
+εμποδίζει την παράνομη αντιγραφή.</p>
+<p>
+ Σε αντίθεση, εγώ εργάζομαι για να φτιάξω ένα σύστημα όπου οι άνθρωποι είναι
+ελεύθεροι να αποφασίζουν για τις ενέργειές τους· ειδικότερα, ελεύθεροι να
+βοηθούν τους γείτονές τους, κι ελεύθεροι να τροποποιούν και να βελτιώνουν τα
+εργαλεία που χρησιμοποιούν στην καθημερινή τους ζωή. Ένα σύστημα βασισμένο
+στην εθελοντική συνεργασία και στην αποκέντρωση.</p>
+<p>
+ Έτσι, αν πρέπει να κρίνουμε τις απόψεις ανάλογα με την ομοιότητά τους με τον
+Ρωσικό Κομμουνισμό, τότε είναι οι ιδιοκτήτες λογισμικού αυτοί που είναι οι
+Κομμουνιστές.</p>
+
+<h3 id="premises">Το ερώτημα περί των παραδοχών</h3>
+<p>
+ Σε αυτό το άρθρο κάνω την παραδοχή ότι ένας χρήστης λογισμικού δεν είναι
+λιγότερο σημαντικός από έναν δημιουργό, αλλά ούτε και από τον εργοδότη του
+δημιουργού. Με άλλα λόγια, τα συμφέροντά τους και οι ανάγκες τους έχουν το
+ίδιο βάρος, όταν πρόκειται να αποφασίσουμε για το ποιος δρόμος δράσης είναι
+ο καλύτερος.</p>
+<p>
+ Αυτή η παραδοχή δεν είναι γενικά παραδεκτή. Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο
+εργοδότης ενός δημιουργού είναι ουσιωδώς πιο σημαντικός από οποιονδήποτε
+άλλον. Αυτοί λένε, για παράδειγμα, ότι ο σκοπός της ύπαρξης ιδιοκτητών
+λογισμικού είναι για να δώσουμε στον εργοδότη του δημιουργού το πλεονέκτημα
+που του αξίζει&mdash;ανεξάρτητα από το πως αυτό μπορεί να επηρεάσει την
+κοινωνία.</p>
+<p>
+ Δεν έχει νόημα να αποδείξει κανείς, ή να καταρρίψει, αυτές τις παραδοχές. Η
+απόδειξη απαιτεί την ύπαρξη κοινών παραδοχών. Οπότε, τα περισσότερα από
+αυτά που έχω να πω απευθύνονται σε εκείνους που μοιράζονται από κοινού τις
+ίδιες παραδοχές που χρησιμοποιώ, ή τουλάχιστον, ενδιαφέρονται για το ποιες
+είναι οι επιπτώσεις τους. Για όσους πιστεύουν πως οι ιδιοκτήτες είναι πιο
+σημαντικοί από οποιονδήποτε άλλον, αυτό το άρθρο είναι, απλούστατα,
+μη-σχετικό.</p>
+<p>
+ Αλλά γιατί ένας μεγάλος αριθμός Αμερικανών να αποδέχεται μια παραδοχή που
+εξυψώνει σε σημασία κάποιους ανθρώπους υπεράνω οποιουδήποτε άλλου; Εν μέρει
+λόγω της πεποίθησης ότι αυτή η παραδοχή είναι τμήμα των νομικών παραδόσεων
+της Αμερικανικής κοινωνίας. Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν πως η αμφισβήτηση
+της παραδοχής αυτής ισοδυναμεί με αμφισβήτηση της ίδιας της βάσης της
+κοινωνίας.</p>
+<p>
+ Είναι σημαντικό για τους ανθρώπους αυτούς να γνωρίζουν πως αυτή η παραδοχή
+δεν αποτελεί τμήμα της νομικής μας παράδοσης. Ποτέ δεν αποτέλεσε.</p>
+<p>
+ Έτσι, το Σύνταγμα λέει ότι ο σκοπός των πνευματικών δικαιωμάτων<sup><a
+href="#TransNote1">[1]</a></sup> είναι να &ldquo;προωθεί την Πρόοδο της
+Επιστήμης και των χρήσιμων Τεχνών.&rdquo; Το Ανώτατο Δικαστήριο γνωμοδότησε
+σχετικά με αυτό, δηλώνοντας στη νομική διαμάχη <em>Fox Film εναντίον
+Doyal</em>· ότι &ldquo;Το μοναδικό συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών και ο
+πρωταρχικός σκοπός της παροχής του μονοπωλίου των πνευματικών δικαιωμάτων
+έγκειται στα γενικά οφέλη που προσπορίζεται η κοινωνία από τα έργα των
+δημιουργών.&rdquo;</p>
+<p>
+ Δεν απαιτείται να συμφωνούμε με το Σύνταγμα ή με το Ανώτατο Δικαστήριο.
+(Έναν καιρό και τα δύο παρέβλεπαν τη δουλεία.) Έτσι οι θέσεις τους δεν
+καταρρίπτουν την παραδοχή της ανωτερότητας του ιδιοκτήτη. Αλλά ελπίζω ότι η
+επίγνωση πως αυτή είναι μια υπόθεση της ακραίας δεξιάς πτέρυγας παρά μια
+παραδοσιακά αναγνωριζόμενη, θα αδυνατίσει την ελκυστικότητά της.</p>
+
+<h3 id="conclusion">Συμπέρασμα</h3>
+<p>
+ Θα θέλαμε να σκεφτούμε ότι η κοινωνία μας ενθαρρύνει το να βοηθάμε το
+γείτονά μας· αλλά κάθε φορά που επιβραβεύουμε κάποιους για τακτικές
+παρεμπόδισης, ή τους θαυμάζουμε για τον πλούτο που απέκτησαν με αυτό τον
+τρόπο, στέλνουμε το αντίθετο μήνυμα.</p>
+<p>
+ Η συσσώρευση λογισμικού αποτελεί μία μορφή της γενικότερης προθυμίας μας να
+αδιαφορούμε για το καλό της κοινωνίας προς όφελος του ατομικού μας κέρδους.
+Μπορούμε να διακρίνουμε αυτή την έλλειψη σεβασμού από τον Ronald Reagan στον
+Dick Cheney, από την Exxon στην Enron, από τις καταρρέουσες τράπεζες στα
+καταρρέοντα σχολεία. Μπορούμε να την μετρήσουμε με το μέγεθος του άστεγου
+πληθυσμού και του έγκλειστου στη φυλακή πληθυσμού. Το αντικοινωνικό πνεύμα
+τρέφεται από τον εαυτό του, διότι όσο περισσότερο βλέπουμε ότι οι άλλοι
+άνθρωποι δεν θα μας βοηθήσουν, τόσο περισσότερο μας μοιάζει περιττό να τους
+βοηθήσουμε και εμείς. Οπότε, η κοινωνία παρακμάζει σε μια ζούγκλα.</p>
+<p>
+ Αν δεν θέλουμε να ζούμε σε μια ζούγκλα, πρέπει να αλλάξουμε την στάση μας.
+Πρέπει να αρχίσουμε να στέλνουμε το μήνυμα ότι ένας καλός πολίτης είναι
+εκείνος που συνεργάζεται όταν χρειάζεται, και όχι εκείνος που είναι
+πετυχημένος στο να παίρνει από τους άλλους. Ελπίζω ότι το κίνημα ελεύθερου
+λογισμικού θα συνεισφέρει ως προς το εξής: σε τουλάχιστον έναν τομέα, θα
+αντικαταστήσουμε τη ζούγκλα με ένα πιο αποδοτικό σύστημα, το οποίο
+ενθαρρύνει την εθελοντική συνεργασία και βασίζεται πάνω σε αυτήν.</p>
+
+
+<h3 id="footnotes">Υποσημειώσεις</h3>
+
+<ol>
+<li id="f1">Η λέξη &ldquo;ελεύθερο&rdquo; στο &ldquo;ελεύθερο λογισμικό&rdquo;
+αναφέρεται στην έννοια της ελευθερίας, και όχι στην τιμή· η τιμή που
+πληρώνει κανείς για ένα αντίγραφο ενός ελεύθερου προγράμματος μπορεί να
+είναι μηδέν, ή μια μικρή τιμή, ή (σπάνια) μια πολύ υψηλή τιμή.</li>
+
+<li id="f2">Οι έννοιες της ρύπανσης και της κυκλοφοριακής συμφόρησης δεν αλλοιώνουν αυτό
+το συμπέρασμα. Αν επιθυμούμε να κάνουμε την οδήγηση ποιο δαπανηρή για να
+αποθαρρύνουμε γενικά την οδήγηση, είναι αντιπαραγωγικό να το κάνουμε με τη
+χρήση σταθμών διοδίων, που συνεισφέρουν τόσο στη ρύπανση, όσο και στη
+συμφόρηση. Ένας φόρος επί των καυσίμων είναι πολύ καλύτερος. Παρομοίως, η
+επιθυμία για βελτίωση της ασφάλειας μέσω του περιορισμού της μέγιστης
+ταχύτητας δεν έχει σημασία. Ένας δρόμος με ελεύθερη πρόσβαση βελτιώνει τη
+μέση ταχύτητα μέσω της αποφυγής στάσεων και καθυστερήσεων, για οποιοδήποτε
+δεδομένο όριο ταχύτητας.</li>
+
+<li id="f3">Θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα υπολογιστή ως ένα
+επιβλαβές πράγμα που δεν θα έπρεπε να είναι καθόλου διαθέσιμο, όπως η βάση
+δεδομένων προσωπικών πληροφοριών Lotus Marketplace, που αποσύρθηκε από τη
+λιανική λόγω δημόσιας αποδοκιμασίας. Τα περισσότερα από αυτά που λέω δεν
+εφαρμόζονται σε αυτή την περίπτωση, αλλά έχει πολύ λίγο νόημα να
+επιχειρηματολογούμε για την ύπαρξη ενός ιδιοκτήτη με βάση το σκεπτικό ότι ο
+ιδιοκτήτης θα κάνει το πρόγραμμα λιγότερο διαθέσιμο. Ο ιδιοκτήτης δεν θα το
+κάνει <em>απολύτως</em> μη διαθέσιμο, όπως θα μπορούσε κάποιος να εύχεται
+στην περίπτωση ενός προγράμματος του οποίου η χρήση θεωρείται καταστρεπτική.</li>
+</ol>
+
+<hr />
+<blockquote id="fsfs"><p class="big">Αυτό το δοκίμιο δημοσιεύεται στο <a
+href="http://shop.fsf.org/product/free-software-free-society/"><cite>Free
+Software, Free Society: The Selected Essays of Richard
+M. Stallman</cite></a>.</p></blockquote>
+
+<div class="translators-notes">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.-->
+ <b>Σημειώσεις του μεταφραστή</b>:
+<ol>
+<li id="TransNote1">&ldquo;πνευματικά δικαιώματα&rdquo;: μετάφραση του
+πηγαίου όρου &ldquo;copyright&rdquo;.</li>
+</ol></div>
+</div>
+
+<!-- for id="content", starts in the include above -->
+<!--#include virtual="/server/footer.el.html" -->
+<div id="footer">
+<div class="unprintable">
+
+<p>Παρακαλούμε στείλτε ερωτήσεις για τα ΙΕΛ &amp; GNU στο <a
+href="mailto:gnu@gnu.org">&lt;gnu@gnu.org&gt;</a>. Υπάρχουν επίσης <a
+href="/contact/">άλλοι τρόποι για να επικοινωνήσετε</a> με το ΙΕΛ. Ανενεργοί
+σύνδεσμοι και άλλες διορθώσεις ή προτάσεις μπορούν να σταλούν στο <a
+href="mailto:webmasters@gnu.org">&lt;webmasters@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+<p>
+<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph,
+ replace it with the translation of these two:
+
+ We work hard and do our best to provide accurate, good quality
+ translations. However, we are not exempt from imperfection.
+ Please send your comments and general suggestions in this regard
+ to <a href="mailto:web-translators@gnu.org">
+
+ &lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p>
+
+ <p>For information on coordinating and submitting translations of
+ our web pages, see <a
+ href="/server/standards/README.translations.html">Translations
+ README</a>. -->
+Εργαζόμαστε σκληρά και κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να παρέχουμε
+ακριβείς, καλής ποιότητας μεταφράσεις. Ωστόσο, δεν εξαιρούμαστε από
+ατέλειες. Παρακαλούμε, στείλτε τα σχόλιά σας και τις γενικές παρατηρήσεις
+σας σχετικά με αυτό το θέμα στο <a
+href="mailto:web-translators@gnu.org">&lt;web-translators@gnu.org&gt;</a>.</p><p>Για
+πληροφορίες σχετικά με το συντονισμό και την υποβολή μεταφράσεων των
+ιστοσελίδων μας, δείτε το <a
+href="/server/standards/README.translations.html">Μεταφράσεις ΔΙΑΒΑΣΕΜΕ</a>.</p>
+</div>
+
+<p>Πνευματικά δικαιώματα &copy; 1991, 1992, 1998, 2000, 2001, 2006, 2007, 2010,
+2017, 2018, 2020 Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού, Inc.</p>
+
+<p>Αυτή η σελίδα διατίθεται υπό την άδεια: <a rel="license"
+href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/deed.el">Creative
+Commons Αναφορά Δημιουργού-Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 Διεθνές</a>.</p>
+
+<!--#include virtual="/server/bottom-notes.el.html" -->
+<div class="translators-credits">
+
+<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.-->
+<p><strong>Αρχική μετάφραση στα ελληνικά:</strong> <a
+href="https://savannah.gnu.org/users/kosmous">Κώστας Μουσαφείρης</a> (2013)
+<br/>Συντήρηση / επικαιροποίηση: <a
+href="https://savannah.gnu.org/users/gzarkadas">Γεώργιος Μ. Ζαρκάδας</a>
+(2015)
+</p></div>
+
+<p class="unprintable"><!-- timestamp start -->
+Ενημερώθηκε:
+
+$Date: 2020/07/05 14:01:37 $
+
+<!-- timestamp end -->
+</p>
+</div>
+</div>
+<!-- for class="inner", starts in the banner include -->
+</body>
+</html>