diff options
Diffstat (limited to 'talermerchantdemos/blog/articles/az/fighting-software-patents.html')
| -rw-r--r-- | talermerchantdemos/blog/articles/az/fighting-software-patents.html | 151 |
1 files changed, 151 insertions, 0 deletions
diff --git a/talermerchantdemos/blog/articles/az/fighting-software-patents.html b/talermerchantdemos/blog/articles/az/fighting-software-patents.html new file mode 100644 index 0000000..6c04fdb --- /dev/null +++ b/talermerchantdemos/blog/articles/az/fighting-software-patents.html @@ -0,0 +1,151 @@ +<!--#set var="ENGLISH_PAGE" value="/philosophy/fighting-software-patents.en.html" --> + +<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" + "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd"> +<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="az" lang="az"> + +<head> +<!--#include virtual="/server/head-include-1.html" --> +<title>Proqram Təminatı Patentləri ilə mübarizə - Təkbaşına və Birgə - GNU +Layihəsi - Azad Proqram Təminatı Fondu (APTF)</title> + +<!--#include virtual="/philosophy/po/fighting-software-patents.translist" --> +<!--#include virtual="/server/banner.html" --> +<!--#include virtual="/server/top-addendum.html" --> +<h2>Proqram Təminatı Patentləri ilə mübarizə - Təkbaşına və Birgə </h2> + +<p>Riçard Stollman</p> + +<p> +Proqram təminatları üzrə patentlər bir növ minalara bənzəyir: verəcəyiniz +hər bir qərar minanın üzərinə ayaq basmaq riski daşıdığına görə layihəniz +hər an məhv ola bilər.</p> +<p> +Geniş və mürəkkəb proqram hazırlamaq yüzlərlə, hətta bəzən minlərlə ideyanın +bir məqsəd ətrafında cəmləşməsinə səbəb olur. Proqram təminatları üzrə +patentlərin tətbiq olunduğu bir ölkədə proqramınızın ideyasının mühüm bir +hissəsinin müxtəlif şirkətlər tərəfindən artıq patentləşdirilmiş olma +ehtimalı olduqca böyükdür. Ola bilsin ki, proqramınızın müəyyən hisslərinə +yüzlərlə patent şamil ediləcək. 2004-cü ildə aparılmış araşdırmalara əsasən +bir mühüm proqramın ayrı-ayrı hissələrinə təxminən 300 ABŞ patentinin tətbiq +olunurdu. Bu hələ yalnız bir araşdırmanın nəticəsidir.</p> +<p> +Məsələyə praktik tərəfdən yanaşaq. Əgər siz proqram təminatı ilə məşğul +olmağı planlaşdırırsınızsa, onda siz əvvəlcə bir patentlə üzə-üzə +gələcəksiniz. Bu baş verəndə isə əlinizdə hüquqi sübutunuz olarsa belə +patentə qalib gələ bilərsiniz. Hər halda buna cəhd etməyə dəyər; qalib +gəlsəniz demək minalanmış sahədə bir minanı zərərsizləşdirdiniz. Əgər bu +patent xüsusi bir şəkildə cəmiyyəti narahat edəcəksə, bu məsələ ilə <a +href="http://www.pubpat.org">İctimai Patent Cəmiyyəti (pubpat.org)</a> +məşğul ola bilər; bu onların vəzifəsidir. Məsələ ilə bağlı əvvəlki məhkəmə +çəkişmələrinin təcrübəsindən yararlanmaq üçün kompyuter istifadəçiləri +cəmiyyətinə müraciət etsəniz, biz hamımız əlimizdə olan bütün informasiya +ilə sizə kömək etməliyik.</p> +<p> +Bununla belə, milçəkləri məhv etməklə malyariya xəstəliyinin qarşısını almaq +mümkün olmadığı kimi patentləri bir-bir aradan qaldırmaq da patent +təhlükəsini tamamilə sovuşdurmayacaq. Kompyuter oyunlarında bütün düşmənləri +öldürə bilmədiyiniz kimi bütün patentlərə də qalib gələ +bilməzsiniz. Geci-tezi bunlardan biri sizi məğlub edib proqramınıza zərər +vuracaq. ABŞ patent idarəsi hər il minlərlə proqram təminatı patenti +buraxır; bizim ən gərgin səylərimizə baxmayaraq bu minaları təmizləmək +mümkün deyil. Çünki bir tərəfdən zərəsizləşdirsən də, digər tərəfdən +yenilərini torpağa basdırırlar.</p> +<p> +Bu minalardan bəzilərini zərərsizləşdirmək mümkün deyil. İstənilən proqram +təminatının patenti zərərlidir və bu patent qeyri-qanuni şəkildə sizin +kompyuterdən istifadə imkanlarınızı məhdudlaşdırır. Amma heç də bütün +proqram təminatı patentləri patent sisteminin kriteriyalarına əsasən qanuni +cəhətdən yanlış deyil. Bizim mübarizə obyektimiz patent sistemlərinin +qaydalarına düzgün riayət olunmaması səbəbindən meydana çıxmış təhrif +olunmuş patentlərdir. Yeganə səhv proqram təminatına verilən patentdirsə, +onda artıq biz bu məsələnin həllində acizik.</p> +<p> +Qalanın müəyyən hissəsini təhlükəsiz saxlamaq üçün üzə çıxmış əcayib +varlıqları öldürməkdənsə onları üzə çıxardan mənbəni məhv +etməlisiniz. Mövcud patentləri bir-bir aradan götürmək proqramlaşdırmanı heç +də təhlükəsiz etməyəcək. Buna nail olmaq üçün isə biz patent sistemini elə +şəkildə dəyişdirməliyik ki, patentlər bir daha proqamçılar və istifadəçilərə +hədə-qorxu gələ bilməsin.</p> +<p> +Bu iki istiqamət arasında heç bir ziddiyyət yoxdur: biz eyni zamanda həm +qısa-müddətli təmizləmə, həm də uzun-müddətli düzəliş istiqamətində çalışa +bilərik. İşimizi ikiqat artıraraq fərdi proqram təminatı patentlərini aradan +qaldırmaq üçün cəhd edə bilərik. Bu yolla bütün problemin həlli +istiqamətində atılmış addımlara dəstək ifadə etmiş olarıq. Məsələnin əsas +mahiyyəti “pis” proqram təminatı patentini təhrif edilmiş və ya qeyri-qanuni +patentlə eyniləşdirmək deyil. Hər dəfə biz bir patenti ləğv ediriksə, hər +dəfə biz cəhd planlarımız haqqında danışırıqsa, qeyd-şərtsiz deməliyik ki, +“Ləğv edilmiş bir proqram təminatı patentı proqramçılara qarşı bir hədənin +aradan qaldırılmasıdır: belə olduqda isə hədəf sıfıra bərabərdir.”</p> +<p> +Avropa İttifaqında proqram təminatı patentinə qarşı mübarizə kulminasiya +nöqtəsinə çatmaqdadır. Avropa Parlamenti bir il bundan əvvəl proqram +təminatı patentlərinin ləğvinin lehinə səs verdi. May ayında Nazirlər Şurası +Parlamentin etdiyi əlavələri rədd etdi və əvvəlkindən daha da pis göstəriş +verdi. Bununla belə heç olmasa bir ölkə bu yeni göstərişə qarşı çıxdı. Buna +görə biz digər Avropa ölkələrinin, o cümlədən Avropa Parlamentinə yeni +seçilmiş üzvlərin də bunu dəstəkləmələri üçün əlimizdən gələni +etməliyik. Layihənin fəallarına kömək və onlarla əlaqə saxlamaq üçün <a +href="http://www.ffii.org/"> www.ffii.org</a> saytına daxil olun.</p> +<div class="translators-notes"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't have notes.--> + </div> +</div> + +<!-- for id="content", starts in the include above --> +<!--#include virtual="/server/footer.html" --> +<div id="footer"> +<div class="unprintable"> + +<p>APTF və GNU ilə bağlı suallarınızı <a +href="mailto:gnu@gnu.org"><gnu@gnu.org></a> elektron poçt ünvanına +göndərin. Bundan əlavə APTF ilə <a href="/contact/">digər vasıtələrlə də +əlaqə saxlamaq olar</a>. Işləməyən linklər və digər düzəlişləriniz (və ya +təklifləriniz) üçün elektron poçt ünvanı: <a +href="mailto:webmasters@gnu.org"><webmasters@gnu.org></a>.</p> + +<p> +<!-- TRANSLATORS: Ignore the original text in this paragraph, + replace it with the translation of these two: + + We work hard and do our best to provide accurate, good quality + translations. However, we are not exempt from imperfection. + Please send your comments and general suggestions in this regard + to <a href="mailto:web-translators@gnu.org"> + + <web-translators@gnu.org></a>.</p> + + <p>For information on coordinating and submitting translations of + our web pages, see <a + href="/server/standards/README.translations.html">Translations + README</a>. --> +Bu məqalənin idarə olunması və tərcüməsi ilə əlaqədar məlumat almaq üçün <a +href="/server/standards/README.translations.html">Tərcümələr üzrə oxuməni +faylına</a> müraciət edin.</p> +</div> + +<p>Copyright © 2004 Richard Stallman</p> + +<p>This page is licensed under a <a rel="license" +href="http://creativecommons.org/licenses/by-nd/3.0/us/">Creative Commons +Attribution-NoDerivs 3.0 United States License</a>.</p> + +<!--#include virtual="/server/bottom-notes.html" --> +<div class="translators-credits"> + +<!--TRANSLATORS: Use space (SPC) as msgstr if you don't want credits.--> +Translation: Igrar Huseynov</div> + +<p class="unprintable"><!-- timestamp start --> +Yenilənib: + +$Date: 2017/02/20 21:03:48 $ + +<!-- timestamp end --> +</p> +</div> +</div> +</body> +</html> |